장음표시 사용
71쪽
li sortitarunt quarundani verbi Latini natura et usu disputatio. )
Quum ni hos duodecim menses in indicenda mugiου iratus academici mutation de emendandis duabus Ciceroniου orationibus novam disputationem post superiores plures Piusdem generis ordiens, ita postea bsoluta est, nimum criticarum quaestiuncularum minutiis satigatum scriberem aliorum argumentorum varietate exhilarari cupere, ne ipse quidem putabam, ex granianniica potissi inum disputatione, cuius and in osse exilitatem pleriqiis iudi cubunt, ni eam varietatis delectationem petiturum esso. Et tamen quum sic acciderit, ut nil scholarum mearum rationem, ad quam in hoc scribendi genere argumentorum
dita bipertito a. 83 et 1836. Quae de vetere verborum Latinorum futuri temporis forma in s eadenti exposui, --rum partem attigit a. A. Benar in libro de sonis Iinguae Latinae nomisci, Lautlebre p. 273. Veram rationem perspexit etiam C. O. Muellerus in adnotatione Festo addita a. 839 p. si et p. 351. Illud sane me fugerat, iam a. 1816BOppium, . Cel. in libro de verborum in lingua Sanserita nexione p. 8 de rex reete iudieasse, de rexim, quod Prae
sens saeit, non prorsus cete, de axem minus eno. Summas eorum, quae hie exponuntur, nune ad libri scholasti ei brevitatem contraetas et ad diseipulorum captum accommodatas posui, ut debui, suis locis in grammatica Latina . quam superiore anno edidi. A. 84RI
72쪽
deIeetum Iibenter accommodo aptissima videretii huiusmodi quaestio, non defugi eam potiusque, quum res granimaticas antea saeps in cribendo carptim attigissem, aliquando locum aliqtiem totum pertractare iucundum visum est, i liuiusmodi adventicia iucunditate opus est in iis, quae quamvis sint per se dispeciem parva, ipsa coniunctio erit in disciplinaequo universo copulatio et sortes postulat, ut diligenter quaeramus. Constitni igitur sormarum qi arundam verbi Latini rationem et usum explicare , de quibus parum videbam recte et accurato tradi ab iis, qui et formarum ipsarum habitum et cognationem et earum iis iam diligontissime o subtilissimo persecuti esse iudicantur, maximo parum, quo ad tempus futurum e Xnctum , ii od dicisti , portinent, et elirum, quae ub his sunt ad alia tempora significanda derivatae. Do his enim formis no a itidem, quae ad ommunem usum praecipiuntur, satis esse perspicii et distincia sentiunt plerique, interiori et remotiora perscrutanti quinam rem ο- vendi sint errores, ipsa disputatio demonstrabit. Sede anteqliam longius progredi potest, attingenda breviter est universa distributio formarum ariam, quibus temporis discrimina significantur. Nam quum n Varrons et
Prisciano commo mora rotur divisio quaedam tempori imvorbi orta non contemplatione orationi eis, quae u R-
tura ad eloquendum proposita sunt, formis uis subsequentis, sed ex artificio quodam Stoicorum, a grammatica alieno, ea primum ab arrisio Britanno revocat o Ex ornata est, deinde a Fr. A Wolfio Gerinanis ita commendata, ut iam nemo foro ab ea discedere audoat. Persectae enim et imperiaciae actionis, quam Varro inso-
Iam apud antiquos de his formis disputatuti est id Geli. XVII, I et XVIII, 2. Di iligo by Ooste
73쪽
ctam appellat, ignification tempora verbi distingulint. Harrisius otium inchoandain uetionem addebat, nunc iam
explosam. Itaque quum γεγραφα et acripsi dicatur aut Fuit Ilium aut βεβίωκε ὀ δε να, praesens tempullsignificari volunt etionis persectae, apertissime rerum naturae repugnantes et actionem eum actionis negatione et sublation confundentes. Deinde itum ad eam verbi formam ventum est, quae in prurierit praecipua est, qua in narrando utimur c ἔτυψα et scripsi alio modo , haerent, eamque, quia includi in schema non potest, Vagari patiuntur. Atqui debebat inellidi; num iii narrat, quid gestum sit, sano res persectas narrat. Sequantur igitur in Omporibus dividendi naturam ducem, intelligamusque, loquenti non propositum esse, quod demonstret, discri inon persecti et imperfecit, notionum a grammatica alienarum, sed id euin declarare, quem locum ea visa, quae verbis concepta proserat, in ordino actionum temporis momentis discretarum teneant. Itaque quum tria sint prima ot summa temporis discrimina, praesens nullam Itra divisionem ad inittit; sed praeterquam quod actionis praeteritae duplex osso pol est significatio, altera Simple X, quum narramus, altera γεγραν M. in qua sit expressa exclusio temporis praesentis adeo non est praesens , quam Latina lingua non habet, omnis et praeteritaeo futurae actionis locus ita determinari potest, ut ratio habeatur alterius actionis sive praeteritae si vo futurae, in cuius tempus si animum transtulorimus, illa aut praesens quae impersecto Graeco et Latino significatur aut praeterita quod in praeterii plusquamperfectum appella-
mus aut futura appareat ex quo oriuntur tempora re lativa, quorum eatenus aliis actiones per sociae, aliis infectae signifieantur, quatenus omne praesens et futurum Diyitia ' Cooste
74쪽
insectum est, perfectum, quod praeteriit. ' Hanc igitur
temporum descriptionem iiii teneamus, ut nec omnia aequBnecessaria neque per se neque in omnibus linguis osso
sciamus potest enim ullo modo idem rei esse prospectum , si in singulis inguis eam accommode inus ad PR, quae earum sint in formis singendis propria. Tum in sormarum usu n prima origine repetendo mominerimus, non ad explicatam et quasi in tabula dispositam descriptionem earum reriam, quae Significanda essent, Ortas et compositas esse sormn grammaticas, cogitemusque, unm m-cile maxime ore , quae non in rationibus primariis indicandis positae sint, propter notionum propinqui intem ad alios, quam quibus destinatae suorint, usus truducuntur. Actionis suturae, quae, quum simul mente concipiatur ulterius suturi temporis io inonium, hinc specta in praeterisso videatur praeteri iam in futuro ppellant, -- huius igitur actionis tempus in grammatica Latina futurum exaetum dicimus, eiusque significandi potestato mcori verborum sormae habent Sed ea vulgo omnes
Exemplo hoc loco ostendam, quam inscite nonnulli huiusmodi res raetent, quod quum abstraetarum, quas Oeant, notionum vocabulis valde deseetentur, eas tamen firmiter concipiendi et tractandi arte prorsus arent nee quibus finibus eontineantur rationes notionesque ad sermonem et grammati- eam pertinentes, constituunt. Nam is, qui inter reeentissimos opiosissime de grammatica Latina seripsit, in libro suo fi p. I ad hane eommunem consuetudinem Posuit, quod omnes intelligerent, praesens, persectum, futurum esse tem .pora absoluta, simplicia, impersectum autem, plusquamperis.ctum, futurum exaetum relativa, composita; sed in syntaxis IM, oblitus sui etsi ipse ad S5 Iectores remittit imper.
Retum ponit inter tempora absoluta, persectum inter relativa, non verbo, ne quis in eo erratum putet, sed tota traetatione.
Quid putamus ut absoIutum esse, quid relativum Est aliqua in ipso nomine dubitatio. Vulgo enim omnes Dissiligo by Ooste
75쪽
eonfunduntur, quum sint et origino et usu liqua ni uni divorsae et quum epe formae, noe hinc in modum coniunctivum discendunt, otiam nil nudum prino ritum tompus significandum sensim traduciae int, laclum est, ut huc omnia grammatici referrent o in Au huius coninnei ivi xplicando inverso ordino a persecto ad laturuiuvonirent, vel potius laturum prorsu excluderent. Qui Prror eo usque progressu est, ut non deessent, qui volindientivum suturi xacti ea in ortum putarent. Itaque ordine progrediamur, ut explicatis formarum discri in ini-hus, addamus, si quid erit subtilius do ratione syntactica disserendum. Antiquior est x iis formis, quae si inrum exactum significant, a quae in s exit, eodo in modo derivata nvorbi radice, quo pud Graecos suturum primum itaque
seribunt Ruddimannus, Seysertus, alii , M. Varronem hae p. pellatione usum esse; sed unde id sciant, non addunt, opinor, ea causa, quod unum auetorem habent . G. Vossium, qui de analog. III e. 15 a Varrono futurum exactum appel- Iari, e superius ipse Aera scribit. Sed superius ossius id non dixit neque I de arte gramm 2 aut 31. neque III de anal. 3. ubi de hoc tempore disputat . ut valde suspieer. inemoria virum eruditissimum lapsum esse. In Iibris quidem Varronis de ingua Lat nullum eius nominis vestigium est; ne ceteros grammaticos veteres aut ipsos eo nomine usos aut Varronis in eo auctoritate reperio. h. Linacis de emend. structura at serm p. 29 d. Lips. 555 Pomponium huius nominis auctorem tacit. Putes significari Ioeum
Pomponii, qui est l. 123 D. de verb signino. ω, ) ubi eadem disputatio attingitur quae apud Geli. XVII, 7 exposita est. Sed ne ibi quidem nomen reperio. Verum utamur pro
Inutilis est errorum pridem sublatorum exagitatio; itaque veterum grammatieorum, qui fecero coniunctivi futurum p. pellabant, ratio nulla a me habebitur.
76쪽
ab initio, ut mox apparebit, apud Latinos quoquo suturi simplicis, non ex acii, haec forma fuit. Sed ius duplox
necessario est species. Nam in iis verbis, quae exeunt in consonantem iisque, tru POS consonantem in praesenti addunt ii ternino non rudicialem, liturum, ut onsent R-ncum est, si inito est suturi verborum eiusdem seneris Graecorum, ut ax respondo ut ei, quod est cἰξω ea nutem verba, ii vocali terminantur, Ormam Soquuntur verborum Graecorum, ita pura dicuntur, ut levasso fiat,
quemadmodum γελάσω. Nam quod dii plex est sibilans,
vs apud Graecos lati litos sonii in inter unam et duplicem litteram variasso, ostendit geminatio pud epicos usitata, ἐγελασσα. Verborum in s X eunti ii in qu nrtur coniugationis nullae operitin tu hiatus modi formae; orborum in cadentium luedum, nulli tamen oriam verborum, quae evera radicis ni tem habent utes, ceti. nique eae partim, ut perfectum oriandem cibortim, impurorum verborum equunt ii rationem, ut iuspo, partim, ubi perse- clii in tu ui xit, puror uni, ut habessu. Haec quuin tu in
Singularum formarum exempla auctoritatihus munire nihil opus est post Sirni tam Uebe die latein Declina M. Coniugat. p. 72 sqq. et Mortium Dei latinstio Conius:ations.lsere. Ialatii. 1μ2 p. 2 sqq. . Tertiae coniugationis verbo. rum et secundae ad tortiam accedentium haec exempla collegerunt prirnam personam pono, si ea reperitur, in ceteris aliam, quae operitur faxo, uxo, usim , e PSo, nee SO, ccerso, receps , iusso liuius prima orsona est apud Virgil. Eneid. XI, 467, sive at antiquo Poeta sumpta sive ad veterem analogiam formatari a Virgilio sumpsit Sil. Italic. XII. 75 .Qexis, respexis, excessis. 1 D. M luxis luxis sponsis, obiaxis, remissis vc potius in sta), rursia, elepsit, exeussit, iniexit, exstinxit, dempsit, rupsit, aer sit, surrepsit, incensa, oecisita addo inrepsit apud Paulum et sit nipsit pro sustulerit apud Festui . ab antiquo verbo surrimo; de Iso vid. Stru .
P. 179; de emisim, quod empsim esse debebat idem ind. et fi
77쪽
sit perspicua harum formaru in ratio, mirero, nil prorsus a recentioribus obscurniam esse, quum praeserti in . G. Vossius veri iniem nitigisset, de analog UI, I quamquam ipse celeriterlaberrat; nam et niti nucas tantum tertiae coniugationis formas hoc necommodat et deinde eo abripitur,nim verbi frequentativis magnam parte in commenticiis iactare, actare clo. deducat, ad Oxiremum autem n praeteritis adem licentia fictis fac cyc. repetit faceso, inde faxo
cap. autem 2 exceasi ab excesseris oriunt, elim multis aliis errans Pleriquo enim, ut unam aborent hitur Exacti larinam, fax ex iuxero, ausim ex auserim orta finxerunt, nec tantum ii, qui popularius scripserunt
ut umpi ius g 161 ausim pro augerim dicium vult , sed
etiam, qui subtilius quaesiverunt. Velut ljori ius, vir doctissimus, professor Sornnus, De latinstio Conjugii iionstar p. 42, 5, 16, 12 sqq. haec omnia, qtiae tertiae coniugationis sunt, a persectis, quae, ubi nulla sunt, singore licero vult, ut axi, Maai, axi, occepsi et t. ita deducit, ut syncopa quadain litteras er excidisse putet. Cuius s3ncopae quam rationem sibi excogitarit, intelligero
Mue Ierus ad Fest. p. 366) noxa ab noee in tertiam eoniugationem transeunte addit Ramstiornius ex Festo v. Ninti. Primae eoniugationis exempla, quo multo sunt Iura enumerare supersedeo; secundae Primam sequentis sunt prohibessit,hαbessit, eessit. Quod e Lucret. III, 445 additur eohibessis, Walione dius edidit ineohibessa neutrum verum est, ortum utrumque ex eohiberier in superiore Versu nam neque id ver-hum ad sententiam serri potest non cohiberi animam ero, superiore versu dixerat; nune rationem additi qui orpore nostro magis rarus est . eam eiseuiuetudit ne tempus aptum est. Id non adderem nisi a viro perito erratum viderem. in verbis eoinpositis tertiae eoniugationis eundem lite atque in ceteris Armis aecidere vocalis 1 in e transitum in s3IIabaelausa, ut ex pere pio sat perem-so, quemadmodum percer' tvm Nam male dividimus peree- tum.J
78쪽
noqii eo. Dissimillimn est enim ea, qua ex dixisti sit dixti ob topoli iam litteram sibilantem. Eodem tamen iudicio C. O. uollertis in libro gregio de truscis ol. I p. a lxian ab axerim repeii Qua autem primae et socundae coniugationis sunt, ut erusso, prohibesso, hortius bantiqua forma suturi verbi substantivi, eas sego , persecto
subiecta deducit, non discodens a vera origine formae, qllae est remanero, sed etiamsi posset amasso seiungi ab eo, quod est faxo, in multas tamen incidens salebras. Nam nec ullii in est vestigium formae non contractae amaveri , ne res procedit in secunda coniugatione debebatonini esso prohibuesso itaquo fingero cogitur prohiben-esso, ut molestum illud, moliatiar, quod ii sic quidemox terminari s patitur qui enim hi magis oceultaretur contrahendo quam in prohiben-esae loec tamen prohia bearem quisquam audivit. Deinde amav - ego sive amav essto prorsus ori idem aiquo amarero, ut nulla diiunetionis oriae causa reddi possit. Atque hae contra ei-τem meum dici sunto. Sed nihilo molius rem agit Struvius Ueber at Declin. . Conj. p. I et . Nam is apud antiquissimos perfectum coniunctivi hanc nim per totum librum formam praeponit futuro exacto, unde ducia ost et plusquam persectum, futurum X actum porsectum infinitivi ita sormata scribit, ut radici adderent sim, semes, se in prima autem et secunda coniugation Iitteram geminarent. Rams hornius, qui alioquin Struvium so-
qnitur p. 14 sqq. haec deducit a persectis in si itaqno
Iloetius etiam apud Cieeronem de Iogibus II, 9 nysera defendi posse putat. Non animalivertit vir doctus Cieeronem. etiamsi apsa esset abrepserit, idque Cieero seivisset, tamen non etymologiam formarum exprimere sed veteris sermonia ipsas forma imitari voluisse.
79쪽
is, ut tortius, fax et axi fingere cogitur, deinde hane
foranam ex tertia coniugatione tanquam ex alieno solo in primam et secundam receptam putare . x hac opinion eandem habebunt rationem hae sormae DXο, α- sim, intemxem, dixe Multa hic virum bene do grammati ea Latina meritum fefellerunt. Primum quin plusquam persectum coniunctivi maxinioque persectum infini- ii vi recta via a persecto indicativi descendunt, nemo dubitare potest, quem ad inodum licia et vulgaris forma suturi exacti et persecti coniunctivi descendit. Itaque intemxem, intellex manifestum os orta es s eadem syncopa, qua e intellexisti et intellexisti frequentissimo exemplo sit intelleati, inte xlis, extrita into duas vocali et altera o in concursu consonantium elisa. θ
Rectius igitur haec pridem a Vossio II do anal. 42 ,
quem reliqui sequuntur, coniuncta erant, quae Struvius divellit. Quod ne quis dubitet, primum octe vulgo de-1iniunt, hanc plusquam persecti et infinitivi formam in iis iantummodo admitti tertia coniugationis orbis, quae
Cum plusquaesperseet Latino, quod si adiecto ad radicem in perfecti formam iam eonversam impersecto verbi sub tantivi serips-eram), nihil aptius comparari potest quam quod apud Arabes fieri videmus ubi plusquamperfecti signifieatio meitur si praeterito Praeposueris εὐπαραλλήλου verbum Substantivum kalabra scripsit, an Latiab seripserat . Sed apud eosdem imperscctum interdum eodem modo significatur, eoniuncto verbo substantivo et futuro hianti Iaxto Vid. E valdii Gramin. rab. I g 2G2 et 208 . pud Latinos imperseeti forma antiquior est nec compagos tam Iaxa et perlucida quam plusquampersecti. Sed eiusdem est generis mα-
Exempla dabit, si opus est, Struvius p. 53. IIiori. p. 127, et pluralis, cuius ii nulla habent . tria saltem Ramsbornius P. 139.
80쪽
persecti tu littera a nolent, citi observationi duo ox permagna copia exe inpia plusqua in persecti incerta obstunt, infinitivi nulla'); vae maxe axe, taxe, Obiein nemo unquam dixit. Deinde, ut has sorinns ox syncopa ortas longissimo ab antiqua sutur forma diiungamus, vel id admonere potest, quod hac forma et coniunctivo indo derivato nomo post Orontium os usus, si laxo faxim ausim exceperis, nc ne is quidem nisi parcissime bis omnino,
nisi allor, excessis Andr. IV, 5 4 20 ot uppellassis Phorm. V 6, 15 , eontra illa syncopa et Lucretius et Virgilius et Horatius ).
Exempla paulo plura quam Struvius p. Irr et 78 habet
RamsiiOrnius . Ill nepugnat percepset apud Pacuvium Cic. de Oss. III, 26, ubi in odicibus est pereepisset, sed alterum in trum agitat, si initium versus recte habet. Non negem, Pacuvium semel analol:ia liberius abusum syncopam admisisse non praecedent s. lagis dubito do fraxem apud Plautum Pseud. 1, 5, 84. quod ad inauditum saxi resertur. Si liis faxim legat, discedat a vera syntaxi sententiarum condicionalium et Iegitimo temporiini usu seibam si id rexim , nee tamen longius quam ipse discessit Plautus Captiv. III, 5.54: si quis hoc unal tu Servit saxa, qualem tiberes stratiam pol istoII. IV, 2, 5 Nam si nemo hac printeriit, postqvum intro bic Cistellia hie noeret. Sed si quis diligenter attenderit sorsitan gravius inendum esse putet; neque enim sententia requirere videtur si id fraxini, sed ni a faxim te expertem moris nati rebuerint . Iis tertium adiungerem traxem, quo utitur exemplo indemannus ad Capt. I, 2, 45
cd. 823 , si usquai apud antiquos logeretur. Sed ni fallor, vir doctus ipse hoe omposuit ad sinitIlludinem eius, quod praeeodit, fraxem. Frustra Oppius in libro de noxione
verborum anserit. p. 98 axem imperseetum facit nulla omnino naIogia J De ohibessit apud Lucretium supra dictum est. Fax in
minitando et magnifice promittendo Virg. AEn XII, 316 profuturo simpliei dixerunt VirgiIius, Ovidius, Livius quoque semel et Virgilii imitator Silius. Pro nituro exacto Livius Digilia i Cooste