장음표시 사용
291쪽
ti tumultum compescunt, sani evadunt , illi sunt metIeulosi .
cogitabundi , patientes , & ut Plurimum melancholico temperamento praediti , isti audaces , irrequieti , intollerantes , & ueplurimum sanguineo temperamento gaudent. Quod adnotari dein t est, quod post longas diuturnas impressiones multoties organi ratio pervertitur , illud signum prae dominium sumit . ex eo quia fibi illae, in quibus est insculptum, immobiles, aridae, temfre &c. evadunt , per consequens mutationi sui flatus resistunt , & continuo i,erpetuoque idcm signum animae repraesentant : hoc diuturnum delirium mania iiij dicitur , nec differt a delirio quam ratione diuturnitatis. Demum si motus tumultuosus spiti- tuum vel mutatio , quaecunque sit in terebro orta , de litium parit, originem in febre agnoscit & Ihrenitis suu appellatur . Qiue concurrant ad delirium efformandum, quae illud in maniam vertant, quae possint illud mitescere,' quomodo cura sit instis tuenda, res sunt ad Medicinam pertinentes, & nos loco opportunior; pertractabimus . Superest, ut de Ecstas dicamus. Haec non ost quam is intensa se fixatio mentis ad unum objectum intrinsecum is & utitur a vinluntate . Statim ac anima credit aliquid sua interesse , ratione gravitatis , quam inesse obiecto putat , suas exerit vires, & inco immoratur, paulatimque reliquis omnibus relictis tota ad illud Applicatur . Cirm organa nostra, nisi a vi animae vivificam tur, imparia sint ad suum munus sungendum, remanent in summa inertia , nec Impressiones recipiunt , vel receptae ad animae notitiam non perveniunt. Hinc est quod homo ec stas correptus insensibilis videtur, nec videt, nec audit quicquam , 3nima quasi In sua penetralia retrae a tota est in obieςto , quod sibi obve satur . Adnotari volo . multoties id posse evenire absque actu
voluntatis , ut in somniis , delirio Sc. Ex quocunque principiosi accideret , quod unum signum praedominium sumat , & ante
alia animae repraesentetur adeo ut nequeat ipsa anima effugere,
illud. sti Mania ab aevo μαψεσθαι. surere , insanire. Hine est quod Medici eam distinguunt a d lirio ratione febris absentiae, & existentiae furoris , per consequens Maniam cum furore comitari dicunt. uv) A Graecis , φρεαιτιασις, quamvis omnes mentis
emotionem denotet, attamen Veteres . ac recentiores hoc vo-bulo indicare voluere se delirium continuum cum fel, ne acuta &is meningum inuammatione coniunctum Celsus insaniam febr
citantium advocavit , verum quid quid de hoc sit, Medicis r
292쪽
it Iud non vIdere , tum eis ex actu deliberato voluntat s non emergat objectum , Ritamen turri emeitur fixatio ad obiectum quasi ex necessitate quadam. Hoc sensu sumta Ec sis morbosa est , & ad medicinam attinet ; in illo sensu naturalia , & v Iuniaria lxx) habetur. Verum hac de te satis.
xx) S. Augustinus narrat de quodam homine , qui , 'HRI Volebat, sensibus apparebat destitutus, ct quasi mortu Rcς S multoties punctus atque vellicatus nih l sentiebat; quod Tum est, ignis organo illius applicatus nullum excitabat sensumsnisi auando in se reversus ab Eestas erat immunis V. de OV Dei lib. 4. CV a in . Cui nota non est Torquati historiR Adnotetur, quod Leibuitius perteritabat artem invenire. qua crinciatus ope abstractionis insensibiles fiant . Ante eum Csir 'mus non solum hoc proposuit Prohlema , verum etiam ηsse it. hominem a sensibus ita se avfrahere posse ut ad ec strism n tu raliter perveniat , & proprio exemplo credidit demonstrare
293쪽
CAP. XX. De modis Voluptatis Sc Doloris.
f. LVoluptus oe dolis smplices sum isae. INter simplicium isarum praecipuas , quas a Sem
satione & Nesexione, recipimus , Dolor & Vesupras recensenda sunt. Sicut enim in corpore sensatio est nude in is speelata , vel dolole aut υOiunetate comitata : on ita cogitatio, aut perceptio mentis ita se simpliciter habet, vel voluptate etiain aut dol re, delectatione aut angore, quocunque nomine UOcetur, comitata 98 . Non aliarum ritu idearum simplici uiri describi , nec illorum nomina definiri possunt ; eodem modo cognoscuntur, quo simplices Meae sensuum Per Experientium tantum . Ιllas enim per boni vel mali praesentiam definiendo , haud aliter nobis innotescunt , quam inciendo , ut ea animadvertamus , quae in nobisinet experimur , post boni & mali va- ias operationes in animis nostris , prout alio atque alio modo applicantur aut considerantur a nobis.
97ὶ Fatum Philosophi Syracusani nemo est quid ignoris e
Pluries egomet ipse expertus sum . in mearum meditationum fer ore, iterum atque iterum advocatum vocem nullo modo se sila: conquestus sum in posterum, cur me non advocavere , Seresponsum habui pluries hoc secisse ; quapropter credelatnt, audivisse, de causa occupationis meae noluisse respondere ist98 Censeo , cum experientia Mn venire . Calamum scrip mum in manu teneo . sentis , me illud tangere i interim nullae
voluptas , nullia dolor mihi adest .
294쪽
RΕs itaque bonae sunt vel malae, tantum , prout voluptatem & dolorem respiciunt illud voc
mus Bonum , quod artum nasum eo , emicere uar auis gere voltistarem, vel dolorem in nobis mintiere ' alio uin quod euicit , ut , quo caremus , aliud quotadam Ontim obtineamus stir ostensum conferυemus, declin mus vero maliam. Ccntra illud Multim appellamus, quod potest excitare vel avdere qtiemυis A rem , aurvoluptatem in nobis imminuere aliter : quod nos malo quovis o secere , aut sono orbare rores 0M . Per Voluptatem & Dolorem , intelligo corporis , & animi , prout vulgo distinguuntur ; et si revera diversa
tantummodo animi temperamenta sunt, quae nonnunquam e perturbatione valetudinis in corpore . non nunquain ab aegritudine animi oriuntur.
99 Nec etiam se simpliciter habet, scilicet absque delectatione vel angore Et revera si percipἰς hanc paginam eo characteribus expletam, quo tuus gaudet spiritos in hac cogitatione λ Nos ins xius dicemus in quo voluptas vel dolor consistat . etsi per summa capita in meditatione noltra de pultaritudine . & alibi hoe indigitaverimus . Adnotetur . Lockium non ita hoc sensis alibi i Cap VII. lib. i. '. Si dixit μοd ad delassationem Avomuerelam attinet', harum alterutra se immi et omu bus Propem dum ideis nostras rum sensatianis . tum reflexionis Oe. Super quo vide quod adnotavimus lib. tem. I. is Dolor a f. II. Bonum , o mulum quid
295쪽
ς nt modi Voluptaris Lib. II. f. III.
ectus nosti per bonum edi malum mouentar . Voluptas & dolor δe quae illorum. causa sunt , Bonum & Malum, cardines sunt, in quibus affectus nostri vertuntur: Fe s animadverterimus, qu modo ista. variis sub respectibus, in nobis operantur ἰ quas nimirum modificationes aut animarum temperationes , quas sensationes internas si modo Sta eas appellare licet ) in nobis producunt , iude invum nostrorum ideas nobismet estingere pol
Hoe modo quis delectationis cmitationem an
madvertens , quam praesens aliqua, aut res absens , apta nata est , in illo excitare , ideam nanciscitur, quam Amorem vocamus . Quando quis enim tempore Autumni , dum comedit uvas , aut Veris tempore , cum nullae omnim3 sunt , se uvas amare
prolitetur, haud magis est, quam si diceret, illarum gustum jucundum esse . Quod si valetudo incomm da , aut immutata corporis constitutio saporis illaxum jucunditatem extinguat , tunc non amplius dici
f. V. Odium. Contra , doloris cogitatio , quem res aliqua praesens aut absens in nobis producere solet , illud est, quqd Odium vocamus. Si hujus loci foret ulterius
296쪽
rius disquirere , quam de nudis asseebrum nostrorum ideis , prout e diversis voluptatis , doloris modificationibus Pendent , notandum esset , Amorem Modium illud, quo erga res inanimatas ti sensus expertes assicimur, fundari vulgo in voluptate de dolore, quae recipimus ab usu illarum , & applieatione quovis modo sensibus nostris , etiamsi non fine illa rum destruetione: ainorem vero & odium erga entia, quae voluptatem aut miseriam sentiunt , saepe dolo rem esse aut delectationem, quae in ipsa illarum exi-1 entia aut felicitate percipimus. Hoc modo eum li- herorum cujusvis aut amicorum vita & selicitas pariant ipsi constantem deleetationem, dicitur eos per-Petuo amare . Notare vero tussicit , ideas nostras Amoris & si nihil aliud esse , praeter mentis d DPositiones , respectu voluptatis de doloris in genere , incunque in nobis inciantur.
lestia ista si ) , quam quis in semet nasci
experitur ex rei cujusdam absentia , cujus Praesens fruitio delectationis ideam prae se seri , ea est, quam Desiariam vocamus, quod majus est aut minus , prout molestia ista magis aut minus est v hemens . Ubi obiter e re sortasse nostra erit anima Nertere 4 maximum , si non unicum , industriae humanae stimulum esse molestiam , quam persenti inua, aut incommoda , quibuscum conflictamur ; quodcumque enim bonum propositum est , si istius absentiata ullam prae is injucunditatem nec dolorem fert ; si
297쪽
i De modis Voluptaris Lib. II.
homo sne eo satieriir & facile sit contentus , haudquaquam istius deiiderio tenetur , nec eo frui labo-xato solam Velieitatem habet , quae desiderii gradus est infimus, ti plane nulli desiderio Proxim , quando e rei absentia tantillum moletitae persentit , ut Ianguidis tantum votis quibusdam eain expectet, nul-Iam vero in ea fruendo strenuam operam collocet . opinio etiam impostibilitatis boni proposti adipi lcendi, desiderium in tantuin impedit aut minuit , inquantum animi molestia aut incommodum Particulari eonsideratione ista tollitur aut lenitur. Haec cogitationibus nostras latius vagandi ansam praebent ἱ atra non sunt hujus loci.
Gaudium. GAustim est delectatio animi, orta e contemplatione boni praesentis, aut appropinquantis certa Posi essione ; atque tunc bonum aliquod possidemus , cum ita itypo te itate nostra situm est, ut ea , qua docunque Iibitum fuerit, uti possimus. Hoc modo h mo fame propemoduni necatus , monstrato tantum cibo , atque ante ejus comedendi voluPtatem , naudio perfunditur; atque pater , cui liberorum res secundae pariunt delectationem , quamdiu liberi ea utuntur fortuna , illud bonum constanter possidet , nee ad fruitionem iliam aliud requiritur , Praeter rei animadvei sionem . .
298쪽
OP. XX. st rct Dolor. f. VIII. Titinitia . TRisilia est animi anxietas , orta ex contempla tione boni amissi , quod possideri diutius poterat , aut sensu mali praesentis.
Sms est ista animi delectatio , quam unusquisque
in se oriri persentiscit , ex cogitatione probabialis futurae fruitionis, e qua voluptas naturaliter na scituro Timor ad Imor est anxietas animi , orta e contemplati ne mali futuri probabiliter venturi. g. XI. Deg rasi . DUDeraris est contemplatio rei, qua frui imposis
sibile est , quae diversimode in mente operatur ἐnonnunquam enim molestiam de dolorem , nonnumquam socordiam 8e indolentiam Parit.
299쪽
Lib. II. 33 De modis Via pratis
IRa est molestia aut perturbatio animi , propter
injuriam acceptam , cuim Praesenti proPosito ultionis .
Ιηυidia . 1 Nutria est anxietas animi , orta e eontemplatione boni a nobis expetiti , possessi vero ab alio , quem , nobismet anteponi debuisse , minus dignum putamus IOI . XIV. Quinam ectas omnibus insint. OG steriores hi duo affectus Invidia Se fra eum non I. a dolore & voluptate simpliciter in se oriantur , verum cum in se habeant mixtos quosdam nostri &Iliorum respectus . non in omnibus reperiri queunt, quoniam partes istae , merita aestimandi sua , de ulnionem meditandi , in multis desunt . Reliqui vero
Mmnes assectus, qui in dolore de voluptate pure terminantur , in omnibus , puto reperiuntur a ama-πιμε enim , de seramus , gaudemus , 9 Deramus V DPtatis respeetu tantum , odimus , rimemus , 9 Pl ramus doloris tantum respectu ultimo : atque hi aD sectus a rebus excitantur , prout videntur esse Folu
300쪽
piatis es doloris causae , se voluptatem aut dolorem sibi aliquo modo annexam habere. Hoc modo odium nostrum communiter ad subjectum extendimus sal,
tem si agens si sensu & voluntate praeditum ) quod
dolorem in nobis excitavit, quoniam timor , quem relinquit, dolor est perpetuus : haud adeo constanter vero amamus illud , a quo beneficium accepimus ἔquoniam voluptas haud aeque fortiter in nos opera. tur, ac dolor ; nec propensi adeo sumus ad sperandum, illud denuo idem facturum , hoc vero Obiter. f. XV. Guptas oe Dolor, qvidi PFr Voluptatem & Dolorem , delectationem ti anxietatem ) sive molestiam intelligo, prout supe-xius innui; non solum corporeum dolorem & volupta- m. II. T tem,
s' Unea Us . Hoc est vocabulum anglicanum, quo hic utitur Auctor , & quod ego in inquietitudinem verto , quod id in minime praecise cxprimit , sed nos , ut censeo , aliud Vocab Ium , quod huic magis appropinquetur , in gallicano ioimmate non habemus . Per vocabulum Uneoinws , intelligit Auctor statum hominis , qui non est fui compos , riseit tutus anima compositio ct tranquillitas , quam ob rem alumus esi pure pass- vas i 'in . Taliter ut si cupimus cogitaNonem auctoris ingredi , oportet necessario Mocabulo inquietitudinis hanc adhaerere ideam, hac ego ratione curavi illud ita scribere, quotius tensu a Nobis enodato debet concipi. Haec admonitio permagni reseri pros quenti capite , in quo Auctor multa ratiocinatur de hac in. qui litudine . Si enim vocabulum hoc non adheret ideat , quam ego explanavi, impossibile erit, res. in hoc capite Peractas, quae
Permagne sunt ante caeteras , praecise ac enodate concipere .
Quid ἰntelligit h*e per passionem Fortasse transtus assectionis in animum Cur non dicitur potius , animum percipere Imminentia mala, ex illarum memoria de pessionem partis imaginare ac propemodum 1enti te Diuitiam by Corale