장음표시 사용
271쪽
objectorum , milla tum est mutatio , nullusque sensus . Entatio , qua hominem dormientem tanquam exanimem illi e sit tum videtis, & nullum animae imperium, nullam sensationem. nullamque voluntatem in eo observatis . Ex hoc ad aliud ph nomenon progredimur , sed ex dictis oportet primum quaedam
corol laria eruere . st. Si propter quoddam accidens , a causis intrinsecis proveniens , quaedam librilla amovetur , di debitum tonum nacta , animae unum , vel plura signa quae in hac inhaerent, repraesemiet , tum , circa illud unicum sigmari , vel tantummodo citis ea repraesentata sua fungit munera , & juxta ea percipit , diiudicat, vult, imperat. Il. Si homini dormienti obiectum externum impressionem a GDit , ct organum in actione ponat , ita ut denuo nanciscaturionum , di animae suam praesentet mutationem, tum anima perocipit , & e somno excitatur homo , si majoris momenti est ici. nus fibrillarum, potissimum si per consensuin plura simul roborare quent.
iit. Si omnes si uillae languent , nec sint , praeter unam , vel saltem paucissimas , ab accidente intrinseco, ut diximus, commmotae , & in iratu rens onis positae , tum anima ad signa a fi-btillis ipsis repraesentantia suam dirigit attentionem , nec ea cum aliis confundit , desunt enim reliqua. IV. Si modo una , modo altera sibi illatum excitatur . & sugna in se extantia animo repraesentet, modo Unum, modo alte tum objectum a signis repraetentatum percipit, & celerit me si ex una ad aliam fibrillam excitatio transit , celerrime una amitti tur perceptio, dum altera exoritur . V. Si plures partes diversorum signorum unico instanti antismo repraesentantur , tum animR eas nude percipiendo , miscet perceptioncs, omnia confundit S ad unicum obiectum refert.
Ut Si nova exurgunt signa aliis simillima , etsi nullo modo externis Objectis respondeant, anima ad Objecta cxterna, reseri, di pro realiter existentibus percipit sc). VII. Si ejuimodi delentur signa., ut nullum vestigium rem a
neat, quacunque causa fiat, seu repente, Vel paulatim, evan scant , pariter ea ulatim , vel repente , evanescunt objecta , cianima nullum signi residuum percipiendo , nequ t percePtiones habitas commemOitate , atque earum reminisci is .
272쪽
VIII. Demum si ita spiritus deficiant , ut nullo modo , mi, Ionis , ita dicam , impressionibus , fibrillae possint tonum nancis
sci, vel hic renovatus denuo collabescat, tum nullo signo animae xe praeseia lato , nihil animus percipit, vel altero momento cob Iabescendo perceptio habita ivanescit . His praestructis , censeo clariori, faciliorique modo omnia hic pertractanda , concipi posse , & phaenomena enodatius evolvere .
videtis modo qua ratione I. post diuturnos labores , intensis sinasque cogitationes somno profundiori corripitur homo . . I l. Remotis objectis , quibus fibrillae moventur , & in tens ne continuarit, reconciliatur somnus ἱ sic perdurando magis so
te ni maiore fibrillarum mertitur , per consequens magis resiis uni obiectorum impressionibus, & dissicillime nomo excitatur .sM Ex eo quia non tenduntur fibrae, quibus sunt fgna, imagiis
nesque repositae . si) Calor nimius fibras Irritat , movet humores , cursus Ianinguinis adauget , non ita frigus . Est adnotandum quod in exis peditione ad insulas maris Sud ab Anglis facta cum in cacumLna montis se ferrent Dominus Panv c , Forster, Cook δα. magno frigore, ac nive percussi somno perinde omnes ebri ebantur . Quod
mirum, Dominus Pank praedixit, cum essent in apice montium, ubi magna nivis copia erat, omnes somnum dep. ehensu tinn, sed magno animi conatu oportere expellere eum , secus ad aeternitatem usque dormituros; hoc praedicto, fuit ille ante caeteros somno correptus , sed cum valde eorum intererat , ne periret , excit hant continuo, petentes ei quod isse praedixerat , nimirum re peraret , at ille ro abat obsecrabatque , se perparum in somno rein I inquere ; non fuit auscultatus , & mortum essu git , quando dein
gus humores retardari ultra limites tendit fibras. qu propter o turantur minima vascula , .EncephaluS cum prelaes munus suum nequit fungere . & anima quasi recondito loco semota signacu-Ia cernere nequit. En quod Os annus Rit: Nam dum exterior habitus confringitur ut humores per eas libere decurrere nequeant, necessarium eo , ut interioribus ιui magis coacerventur . O aeria mea re , Nasertimque ιIis udi diametri uiua Iolidum distendamur enoc vero eum ιnter alias Partes rapiti etiam accidat . erius a
raria cerebrum Iubingressa tunieam tuam era rem . O rem An
273쪽
ti lenis susums gratus , assiduusque , ac blarde tinnulux eum appellat tχὶ .l . Qui victu blando emolliente , potu satinoso . suboleoso . humectant ei demulgente utuntur, magno finiuntur lomno, ut Ae
farctis . O nervorum principia premeηtibus , sensuum torpor , O .aa Iomnum Iei e intincibilis incιrnatio Inhortatur in amiis tam I. βιιanea Iesuum ac μι um astoli is , quam amplexiam a1iamus ε Newtur . Probe obervavit AVICh. ΛΝA qui Iumme refrigerares , tanquim narcorico Itinnto , doloris experιes mori docuιι τψyeque vidi inu bus vere ιυsperabi m proper fovem in δε-- , ωι omnino vi propeιιι , O aa motum incitari vita confervanda ea a Miserant i V. um IX. supc de mor, per re i. X.ὶ . Volo hic attendi ad graous frigoris , frigus ultra quosdam gra dus hoc esticit , non ita intra limites . Comparari potest cum Calore . calor ante gradum 36. Ihermometri Reamur fibras re laxat , ultra hunc gradum ea fiam corroborat U. Malaιι. flanum. I. ann 32ς . At de hqc satis. ikὶ Sonus leviter fibras subli ita re facit S mutat Ionem in ea inducit , qua2ropter paulatim collaboscendo sono eodem dormit
homo: Sie Virgilius Ηγbtiis a pytis florem depasta salini. Saepe levi somnum Itiadebit inire Iuyurro V. Ecloga i.
Lucretiuq ἔ a: Multa sit prostrata viam per. Proque voluta Corrora Silanos ad aquarum strata sacebant Interclusa anima nimia ab dulcedine aquaι.
274쪽
qui olfactum exereent odoribus vegetabilium sopori serorum, sbi iamnum reconcili ny ιὶ , - o P a: Videtis pariter qua ratione somniat homo , N lomniorum Giveisita.em habet . ,ed ut melius vim somni, ac machinae nostrae elegant Issimae constructionem intelligatis , Quod ad Pliaenia naenodationem confert, brevi Percurramus. Machina noltra ab artifice incomparabilitey ingeniolo ita elies ormata , ut omne id , quod in ea observatur , ordinatim , Prompte, assimilanterque consciatur. Hinc est quod minima linvrusso minimus motus, minimaque mutatio suum in ea pam elidi elum , & multoties , prester consorsum qUim una cum reliquis Partibus tenet , ad agendum una alteram trahit im) . Hinc vlectis , caput Cum stomacho , caeterisque canalis Partibus maxi-
Est prope Cimmerios longo Deluma reess .
Mons cavus. ignavi domias, O penetratia Somvit Duo nunquam radiis oriens , mediu e ea sis Phoebus adire potest: nebula caligine misi Baalantur humor dubieque cre incula tacis , Non vigiι atos ibi oristati eantistus oris Evocat auroram: nec voce mentia rumpunt Sis in e cares, eanibusque I acior mler; . . Non fera i non preMes. non moti femine ram, fumanave Ionum reddunt convicia linguae . Muta quies halitat Iaxo tamen exit ab imo Rivus aqua Lethes : per quem cum murmure labens Imitat νιmnos crepantibtis unda lapillis. Ante fores antri secunda papavera forent, Innumer que herba, quarum de lacte Ioporem Nox legit; O Ipargis per opacas humida ιerras. Ianua ne verso strarirem eardine reaδει:Fulla d o rora est: custos in se tine nullus. D medio torus est , ebeno subfimis in antro. Humeus . tinteolor pia si velamine tectus, Quo cubar ipse Deus, membris ιanguore soluιιι.
275쪽
mam eongruentiam tenere in) , & ita vicissim se assicere , ne
una mutata, altera pariter mutetur, & imperceptibili modo hia organa inter se valde respondant so . itaque si ciborum conia , qualitate , seu humorum , chilique acrimonia . quaedam clail micticorum organurum pars irritetur, tum similique ratione illa quae huic apprime respondet, quamquam in cerebro sedeat, aflionem Mntit , mutatur, tenditurque; hinc est, quod perhelle animae r praesentat signum in ea ante fixum , ratione tensonis susceptae. vel si revera in ea nova mutatio exerceretur, cum esset haec s-gnum objecti impressionem afferentis, animae tum obve satur, δη
idea ipsius obiecti, puta cibi copiae , seu huius , illiusve qualitatis infecit in mente excitetur . Duo sequuntur hinc . I. quod in primo casu non i, iat homo , quam ea quae in memoriae receptaculo sunt, & in fibrillis commotis , arque tensis reposita . II. in secundo casu sbi non repraesentat, nisi signum quod cum obieelo mutationem asserente congruit per belle sρὶ . Videtis e go , qua ratione Giecta a nobis percepta somnia mus , & muleoties , ea quae in nobis machinae nostrae sunt adversa ε . Quod nὶ Ex iis, qui scripta exarant, nulli sunt, qui hanc veritatem
Non agnoscant . In me ipso experior, mentem vigere, & aptio ra , ac promptissime , conscii re, si stomachus valet, nec intinstina ab extrinseca, acrique materia snt lacessita . Experior pa riter, deiectis materiis in intcstinis morantibus. potu aquae gelidae, Catis , vel cujuscunque ejusdem generis , adhibito. alacritatem sumere , celerius componere , ac perinde facibus mihi ideas rc prae sentare . Quam i b rem ad componendum non accedo , absque
Casse auxilio , qu id magnopere existimo et eis saepe saepius me deprehendant adstantes , amicique, ne mihi noceat , hic , quς milli aiunt, abusus. o) Nemo Hyppocrate melius potest hae de re diiudicare . Singulae vero , sunt si a verba , corporis fartes, alura aBeri , quum his vel istae impetum fecerit i ιρώ , statim mordium iacit . UENTER CAPITI , O caput carnibus , ae ventri , crreliquae omnes eadem Fatione, quemadmouum , UENTER CAPI TI . O caput carnibus ae ventri i V. de loe. in hi min. cap. I. ὶ sp, Cui non evenit, se aliquem cibum somniare, quo grava tur stomachus p pluties in aegrotantibus meis observo , di in meipso experior.
sq) Haec est ratio , qua perit Issimi Medici suos regant aegro
tos . somnia narrare . Saepius observavi. alcatino , putrido, Vel contra acido . humore laborantes corruptos , vel acidos cibos
sumere, in somnς sbi animo repraesentate . Dissilired by Cooste
276쪽
ile maiorem patit dissicultatem , porro est , insomἰs ideatum
successio vel coniunctio ac separatio earum, quae nunquam crat iunctae vel separatae fuere . At si nostias protendimus medita. tiones , ex praestructis principiis ea pari felicitate evolvere posis
Ui. in cerebro ordinatim moveantur omnia, ordinatim pati ter debent omnia esse commota , & fibrillas cerebri permagna agi- Iimte . atque promptitudine gaudere . Quapropter si spiritus animales lνὶ mr Encephali partes se tumultuole urentes v l causa
obstructi vasis ij ) , vul sic a princiso impellente compulsi .
inordinatim irritent, tendant , ac in aetione ponant Encephal fibras , adeo ut nunc una nunc altera, in quibus imparia signa extant, moveatur, tum ab una perceptione ad aliam celerrime progredimur ; postea si unico actu ericitat , nimirum tendendo eas . quae imparia sgna continent , impatia obiecta , ae incongrua percipimus . Qunndo demum inovetur una seni pars tempore , in quo alterius signi move ur , anima in percipiendo has tanquam coniunctas percipit, & Ens ratiιms conficit. Sed melius breviori modo hoc ultimum enodabimus. PO amus, quod ad repraesentandum in integrum obiectum A, vel seriem idearum A B C D , plures fibrillarum paries , obj cti partibus , vel seriei idearum , respondentes deberent unico instanti vel successive moveri , nimirum a b e d, fac quod ratione inertiae in qua sunt, vel obstaculis fluidis ipsis , a partibus vicinio ibus praesentatis . non in insisnti, ut requireretur ad perceptionem integram obieeii , vel non successive, quod e1t ad
ideatum successionem, necessarium, fibrillae movcuntur, ex. gr. ut a d b e, vel interrupte, ac defective, ut a . . . c , tum interin
sa Ex Physiologicis constat, medullam cerebri ex vasculosi Corticis compage . ut per inieci; ones demonstratur, oriundam , ne illi, uti videtur, continuam , minimis constare vasculis, quae tenuissimum fluidum. quem spiritum modo appellavimus sν se-Tunt . Fx dictis patet ,.qmnia vitia , quae in maioribus vans o servare solemus. posse patitor hic locum habere, Rer consequens& obstructioncm inesse ; qnasti ob rem υidetis, quod vel sui dis naturalibus , crassioribus , vel pressioniblis quocunque modo his vasis sactis, obstructio oriatur; hac de te, nos plura de deliri verba facientes exponebamus. Diuili so by Corale
277쪽
sgna , ab internis pari; bus . puta obiectis internis eommotἰs ι imprimerentur iV. V l. ι . Hinc luculentius vidctis, qua rati ne melancholici, & qui spirit; biis carent, vel hi naturali et alii. Citate , ac ordinato cursu orbati, ut in febricitantibus, conlid rantur. saepius interruptas, mirificas , csimeticasque scenas vi
sa ii, qui magna spirituum vivacitate ac copta gaudent, UiU Ciora , diuturna . ordinataque somnia experiantur lx) Videtis demum rationem, qua ii, qui pituitosis humoribus, fibris laxis , Rique Piopria inertia gravati , raro seminent , & oissicillime somnia continuent , ac clare consciant . Contra bilioso. atre sanguineo temperamento praediti, saepe saepiLs ea magna viviscitate conficiant. His praenabitis ad somnambulum Irancisci Soave
Plura his sunt examinanda nimirum in phaenomenis. I. uum modo moventur organa tam ad motus , quam ad loquelam di
id Hoe perbelle exprimit Ovidius versiculis illis r o cubat 'se Deus, membris languore solutis
Bune Arca piam variss imitanιia formas Somnia vana facem: utidem quod mess viristas SHa gerit frondes, effectas unus arenas.
At pater e populo natorum mille fureum Excitat artificem simulatoremque bigura . Morphea: non illa Iusos foueritus alter Primit incestis, vultumque 1 Anniue loquenssi, Adiiciι ω vestes consuetissima cuique Verba . Sed hie sitis homines imitatur: at aher Fit fera . sit ubiviris . s longo corpore Iemens.
V lib. XI. Metamorph. v. 6 . su Hoc est propter inordinatos spirituum motus. vel inpresso nes in nervis a melancholia tactis , de quo melius in delirio
x Tum non interrumpitur cursus spirytἰbus , neque imagI- ε vel signa interrumpuntur Propter copiam & energiam e rundem spirituum. Diuitiam by Cooste
278쪽
edita Φ II. Cur apprime respondet virbis ei dictis, quae habeant
ad quemdam sui statum ria lationem λ lli Cur non audiet , vel nullum dat signum sensationis, si modo diverso ei loquηtiat IV. Cur excitatus non reo ardetur somnὶorum lac factorum . de denim dcirmiens γd memor am revocet quod ei allicr in somnD acci disset V. Cui dii scillime excitetur . & multoties ἰmpressiones ab externis objectis susceptas diversmode percipiat . v l ad idcas , quas habet actu referat Θ vi Cur denique excitatus m gna 1 opiditate vid tur correptus de sne longo tempori intervallo se reptiliandi neoi eat Si naec omnia evolvere Dossemus , m koum somnambi.lismi phte numenon , crcdum, esse en dariam. I. Mocus spontanei essic; nequeunt absque animae voluntate . Musculi , S per consequens orpana si mo ibose . & absque voluntatis impet in cverentur, tum inordinate. & praeter consue luditum , pc snc ἰdcarum congi uentia id em retur, cum ere in somnambLIis non cGnsust sed oldinatim, & ad eori .m ideas respondentia moventur nr lina , dici debet , voluntate hoc effci, S aetu incntis periectionari: quo modo id sat, est enodandum. Qtirendo semim in cerebri rei inde capsula re post om , quod erat tanquam grave n d; reci Ione animae rc motim dii vel si placet. propria languescens inertia rimi e Animi acumen essu gichat . a spl- ritu Pm energia commotum, di animae dire tum, illa quae ab obieci is secreta , cum somni causa quiescerent sera , praeter potentiam te praesentandi res non ita sar αὶ paulatim videre incipit quod ei obversatur, & in eo omnes, quot quot sunt, suos aflus con sicit . In hac obji cti repraes ntatione cum non posset eius cis
racteres non Pcrct pcr es rei Ptionem cum suo corpore non adigucre . cum ad stras vires permittitur , se illi adhaerere cupit, Vci averrere ab eo , quod vel oti Dum , vel malum perincipiatur. Cuin anima facultatem habeat suos movendi musculos, S si torpescant rivnia, repetiris vctibus . illi qu; ad quimodi repraesema lonem inserviunt, & relati mem cum ea tenent . pauislatim a spiritibus ab anima compuli s v viticaretur , & iux tu
animae determinati nes γ' ipsa repraetori ratione poetas, se move
re incipἰunt. Duo sunt hic consoranda dissicultas ab initici habita, & agilitas , via promptitudo in rosterum comporata . Captu νὶ Nescio an omnἰbus placeat . In nobis ipsis smtimus.
aliquid nos recordari , quando vivacitatem qoandam robi. esse percipimus S contra ; per c seque is quando terebrutra quamdam essicaciam acquirit , anima sibi sena tepraes niat &
lal Quando postea sua inertia quiescit , omnia sibi abdita
279쪽
Captu haud difficile erit , si statum corporis somno correpti d
Prehendimus , ut de modum quo nos habitus nanciscimur . Quando homo dormit, omnia quae in se reperiuntur , propria gra Mi tale quiescunt ; vides ergo quod sine c. adam vi ab anima praestita nequeunt musculi moveri , & cum haec vis augeatur fin ratione claritatis repraesentationum ladest tum boni vel mali clara perceptioὶ in ratione pariter, qua in integrum movent ulls gna, de animae praesentantur, hec voluntatis imperium exercer, di cum paulatim excitantur sgna , paulatim quoque ea clare scunt, & anima paulatim acquirit vim, qua moveantur organR . Ulterius Spiritus nostri, poli quam repetito animae a tu, iterum atque iterum quemdam cursum perfecerunt , vel quia obstacula suo momento vincant, quapropter nullam, vel parvam resistentiam denuo adinveniunt l.isj vel quia anima prius consequentia percepta, in repetendis aetibus , celerrime deinde & absque consideratione imperat, vel utraque simul ratione , ut initi videtur. organis praelio sunt , & movent tbbὶ . En ergo ratio , qua sininnambuli, vel lainni loqui lente. in initio, postea celerrime sua moveant organa, & , repetitis impulsibus , ratione repraesentationis , ab anima saetis , vel adstantium interrogationibus . internae rc praesentationi respon dent ibus , ut ita dicam , cons et is sta omnia magna agilitate , ae proin ptitudine efficiunt. Quid mirum ergo, quod loquantur , ambulent , & iuxta inter, Das repraesentationes agant expeditius λ Objectio hic esset, a m Talibus habita. Tempore somni, pro actibus consectis, dicitur, unimam non peccare, quomodo id ellet si voluntate sua consecerentur De hoc verum infra brevi disceptabimus ) .ll. Quam Duabus rationibus hoc calculari potest . I. ex inertia Ipsorum spi lituum devicta ; nam difficilius movetur corpus si Persecta quiete quiescit , quam si est in motu , dum edo per
.andem directionem impellatur . a. propter canaliculos magis ut ita dicam , foramine expansos a momento spirituum post re Petitos actus ejusmodi constitutos. bbi Celeritate qua actus animae conficitur, & se; ritus an Imamus obediunt, ideae nobis animo repraesentantur. ccὶ Ratione, qua adaugentur momenta repraesentat ἰonis honi, vel mali , adaugentur conatus animi ad illud procurandum . vel avertendum , & cum hoc fieri nequeat absque motu orga. norum , ad bonum suscipiendum , vel malum avertendum at μpostorum , anima illa compellit , & quo ad suas permittitur
I Unum verbum hic addam 3 inopia repraesentationum sum
280쪽
N. Quando an ma in reptiesentatione unius obieeti detinetur, .el clatius signum quo am oblectum repraesentans cernit, turri ibrillae nerveae inter se respondinates a spirituum vi, ut vidis mus , in actione politae & a vi antinae in eis, propter fortuitam repraesentationem exercitae, pomini in obiecta rea gere, impressiones suscipere , & animae eas repraesentare laed). Cum ergo adstanistes excitent ideas, q- coniunctim, vel proxime sunt cum ideis quae in somnambulo actu revivixerunt, librillae, in quibus erant xepositae, propter consensum cum eis, quae in actione sunt, coniscutiuntur , & animae concussiones ipsas repraesentant . En ergo modus ti ratio. qua mn ambulus audit, sentit, &ci ea omnia quae sitis intem is ideis respondent, di congrue responsa reddit. III. Contraria ratione, non audit. neque sentit impressiones ab externis obiectis factas, si hae internis ideis relationem mi ni me tenent. Nos non percipimus mutationes, quae actu fiunt, in organo senserio nolim , nisi hae ad cerebrum usque per
veniant , & ope fibrillarum impressiones suscipientium .
quadam energia praeditae rearant: Hanc energiam deficere , diximus , vi animae deficiente seeὶ . Si ergo anima tota se occinsat ad unum vel alterum signum , nec rationem ha et qua suum exerceat voluntatis imperium , praeter in fibris . quae actu in actione sunt νὶ , nullam attentionem caeteris praestando , vel melius non vivificando reliquas , quae a spirituum energia ab internis causis praestita, cum non sint commotae.
in obiecta non reagunt , neque imprelsiones suscipiunt , neque possunt ab anima repraesentati lam. Quid mirum ergo quod si innambuli impressiones internis ideis non respondentes minime sentiant λ Quid mirum quod reliquis ideis deficientibus , nequeat eas comparare , de tanquam comparationis resultatum se huc
vel munt malum pro bono , per consequens agunt pro bono apparenti ut meditantibus Miet.
ddὶ Diximus , impressiones fieri propter animae reactionem c V. ιom. t. saea). Diximus, animam percipere quod ei obvertatur 92 Mun. t. in , nobis obiecta , vel ideas renovari spitii menergia lMed. de Mem ergo vides quod ratione ipsius energiae vel vis animae in fibrillas exercitae Impressiones suscipiantur, di
re in V. u . r. laea sis Propter vim animae in illis dἰssulam V. G. gel Deficeret medium, impressionibus descientibus, quo ob