Theologia DogmaticoPolemica

281쪽

CCXLIII. Prob. II. positive. Veteres censuere a spe sionem aut insusionem non obstare valori Baptismi. Ergo immersio iure divino tradito non est necessaria. P. A. I. exemplo Apostolorum. Act. Cap. II. dicitur, tria hominum millia dis Pentecostes ab Apostolis suis- Se baptizata. Qui ergo recesterunt sermonem ejus, Pe

tri baptizati sunt: et apρositae sunt in die illa animae circiter tria millia. Atqui omnino incredibile videtur tantam hominum muItitudinem unica die a XII. Apostolis baptizatam fuisse per immersionem, qaas Praevalidas saepe vires in bapti dante , et foetorum Ne exigebat Ergo sol3 adhibita fuit aspersio vel infusio. Acti Cap. XVI. Paulus ita carcere detentus uua noctθaustodem carueris cum omni sua domo haptitavit. Atquitiae circumstantiao lango verisimilius innuunt i a lactum non fuisse per immersionem c Uia Ex Actis MartFrum. S. Laurentias Mart1r, ut re tur in Actis ejus passionis , quorum meminit Malafridus Strabo Libia da

Bebus Eccclesiasticis, Cap. XXVI. militem nominae Omanum aqua ex urceo efflasa baptizavit. Similia legaruae apud Martene de antriuis Ritibus, in Aetis S. Gratiliavh S. Bacchi iunioris, et S. Liudgeri Episcopi. Ill. Authoritate Patrum. S. Augustinus Traci. LXXX. in Ioan ait Hoc verbum Idei tantum ualet in Ecclesia Dei, ut per ψsum credentem, offerentem, benedicentem , tingentem etiam tantillium, mundet i saniem. Ergoe si sufficit tantillum aqua tingere in a tem , sufficit ablutio per aspersionem, multoque magis Per in iusionem. Magnus Episcopus Africanus dubitans, an Clinici seu ara halarii , qui in in Irmitate haptitati suerant per infusionem vel aspersionem, habendi sint

tam Pam. Usitimi curistiani , ita ut vi badtismatia il-

282쪽

ago ARUCULUS II. C0NTROVERSIA II. iuε competant ipsis iura omnia, quibas legitimi chrustiani gaudent, S. cyprianum consuluit. Respondit ei S. Doctor Epist. LXXVI. Quaesisti etiam , Ili charis sime , quid mihi de illis uideatur , qui in infrin late et languore gratiam Dei consequuntur, an habendi sint legitimi Christiani, eoquod aqua salutari non loti sint, sed perfusi. Qua in parte nemini perecundia et mo

stia n04tra praejudicat , quo minus unusquisque qUod putat, sentiat, et quod senserit, faciat. Nos quantum conc it mediocritas nostra, aestimamus in nullo mutilari et debilitari posse benescia dicina , nec minus aliquid illic posse contingere, ubi plena et tota sidedantis et sumentis aec itur, quod de diuinis muneribus hauritur. Unde a naret aspersionem quoque aquae instar salutaris lapacri obtinere ι et quando haec in Ecclesia sunt, ubi sit et dantis et accipientis Ides integra, cim miscet hie Cyprianus errorem suum circa haereticorum baptisma stare omnia et consummari ac persci posse majestate Domini et Idei peritate. Ergo Baptismus , juxta Cyprianum , perinde valet, sive per immersi nem sive per infusionem vel aspersionem conseratur. Ne que ex eo evincitur S. Cyprianum de valore talis haptismi dubitasse , quod dixerit liberum esse cuilibet sentire quod vellet, permiseritque huiusmodi hastismum iterari. Booenim non dubitationem aliquam arguit; sed moderationem et prudentiam Cypriani commendat, qui ne vid retur affectare dominatum , aut vinculum charitatis tantisper ossendere, praescribere noluit quae nondum E clesiae totius iudicio et praxi erant eliquata. IV. Ex praxi Ecclesiae, quae Clinicos in ieetis suis urge ute mortis periculo per infusionem vel aspersionem bapti Eatos, Si quando sauitatem recuper sent, n' unquam iterum ba-

283쪽

mitandos esse sano ivit. Hoe unum do Clinicis statuit Synodus Neocaesariensis A. 314. Can. Xll. sanitate recepta non esse ordinandos, nisi quos singularis pietas commendaret. Ratio id decernendi fuit, tum quod clinici non proprio motu, sed meta mortis compulsi Baptismum suscepisse videbantur: tum quia illi tradendis fidei arcanis, aliisque Sacerdotii osfietis exer-eendis parum idonei putabantur. quos afflicta valetudo prima fidei elementa non permisisset pleuius addiscere, et Mysteriorum pene ignaros ad rudes baptizari coeg isset. CCXLIV. Prob. III. Authoritate Ecclesiae Latinae et Graecae . Latina Ecclesia jam ab aliquot saeculis , ritu

immersionis ferme tibique abrogato, ejus loco infusi nem usurpavit. At quis umquam, nisi impudentissimus Graeculus affirmaverit, Latinam Ecclesiam in collatio no Sacramenti tam necessarii turpiter errasse, a quo reli- qaorum Sacramentorum omniuiti valor dependet Τ Pros elo conclamatum foret de inerrantia , perpetuitate, aovisibilitate Ecclesiae ; quippe quae ne legitimos quidem

Nivisi ros iam a pluribus saeculis haberet, incape es omnino Ecclesiasticae iurisdictionis, et invalide baptizatos. Graecam Ecclesiam quod attinet, ratum illa habuit iaFlorentina Synodo Latinorum baptisma per ius isto non, idemque sentiunt quam plurimi ex ipsis etiam Gra cis Schismiticis, non nisi paucis reclamantibus, qui inverecundia et furore reliquos superant.

CCXLV. Quaeres I. Utrum Ecclesiae eiusque Ministris liberum sit Baptismum conserre per immersionem , insu=ionem , vel aspersionem Τ Resp. Ecclesiae ibherum esse de re ista ad meram disciplinam pertinente , justis de causis pro arbitrio id statuere quod magis

284쪽

expedire iudicaverit : at vero id nequaquam liberum edi se Ministris , quibus fas non est ab Ecclesiae suae movre recedere. Omnibus itaque servanda est regula, quam S. Augustinus tradit Epist. LlV. alias CXVIII. ad Ianuarium: Nec disciplina ulla est in his melior grassi prudentique Christiano, quam ut eo modo agat, quovere uiderit Ecclesiam ad quam forte deuenerit. Quod enim neque contra fidem , neque contra bonos mores es se convincitur . indifferenter est habendum , et propter eorum inter quos pioitur societatem serςandum est. CCXLVI. Quaeres II An ritus immersionis in solemni Baptismi administratio no usurpatus fuerit a Graeea Ecclesia , atque etiam a Latinae mestia saepulis Τ Respia affirmativo. De Graeca Ecclesia id testantur S. Iustinus M. Apologia II. S. CFrillus Jerosol. Catech. II. S. BasAlius Lib. de Spiritus Sancto , Cap. XXVi I. S. Chrysost mus Hom. VI. in Epist. ad Coloss. omnesque Rituales. Iibri Graecorum, qui etiamnum hoe ritu utuntur. Pro, Ecclesia Latina testes sunt Tertullianux Lib. adv. Praxeam, Cap. XXVI. et Lib. do Corona militis , Cap. III..Hieronymus in Dial. adv. Luci serianos. S. Ambrosius Lib. II.. de Sacram. Cap. VIL Interrogatus es, Credis in Deum Patrem omnipotentem Dixisti: Credo, et memsisti , hoc est. svultus es. Iterum interrogatus es, o dis in Dominum nostrum Iesum Christum , et in Gueem eius Z Dixisti: Credo, et mersisti nertio interrogatus es, Credis et in Distinis Sanctum Τ Dixisti :Credo, tertio mersisti. Idem. testantur ordo Romanus, et quotquot ex antiquioribus da officiis divinis scripsero apud Latinos, Alcuintis L Rabanus Maurus, Amalarius . dafridus Strabo etc. Eumdem ritum posterioribus etiam temporibus ast finem usque Saeculi XIII. apud Latinos

285쪽

DE MATERIA PROXIMA BAPTISMI.283 viguisse nolle ex illius aevi Scriptoribus colligitur,

nempe ex Fulberto Carnorensi Epist. I. ad Adeossatum. ex Petro Damiano Lib.-VI. Epist. XXXV. S. Bernardo in Serm. de coena Domini, Petro Lombardo, Hugone Victorino , S. Bonaventura, et S. Thoma, qui III. Parte Quaest. LXVI. Artio. VII. ait: Quampis tutius si baptizare per modum immersionis, quia hoc habet communior usus , Potest tamen feri butismus per modum aversionis . oel etiam per modum effusionis. Et Artio. VIII. Communiter obserpatur in baptismo trina imme aio . Et ideo grauiter peccaret aliter baptizans , quasi

ritum Ecclesiae non obserpans: nihilominus tamen esset baptismus. Paulo tamen post tempora S. Thomae , sine solemni et universali decreto alicuius Concilii, sensim in desuetudinem abiit apud Lationes immersionisuhservantia, praeterquam in Mediolanensi paucisque aliis Ecclesiis, tu quihus antiquus ritus aliamnum perseve Tat baptismum per trinam immersionem conserendi.

CCXLVII. Quaeres III. An trina vel unica immersio in usu fuerit apud Graecos Latinosque 3 Resp.

Trinam apud Graecos Latinosque constanter tu usu suisse, Patres superius a nobis laudati iugulenter oste dunt. Ad finem tamen Saeculi VI. unica tantum immersio caepit in Hispaniis usurpari. Cum enim Αri ni in ea regione trina baptismali immersione abiit Tentur , ut significiarent tres esse distinctas naturas in

tribus Personis Trinitatis, Catholici aliqui in odium aede testationem Arianoram unicam tantam usurpandam esse immersionem statuerunt, negantibus aliis, ob haereticorum abusum fas esse ab antiquis moribus recedere. Consultas ea de re a Leandro Hispalensi S. Gregorius M. respondit Lib. I. Epist. XLIII. alias XLI

286쪽

Quod siquis forte etiam pro summae Trinitatis peneratione aestimet feri, neque ad hoc aliquid obsistit , baptizandum semel in aquis mergere : quia dum in

tribus subsistentiis una substantia est, re 'rehensibile esse nullatentis potest, infantem in baptismate νει teroci semel mergere , quando et in tribus mersionibus Personarum Trinitas, et in una ρotest Diuinitatis singularitas designari. Iudicium Gregorii suum fecit SP nodus Toletana IV. Α. 633. cap. VI. et Vormat lensis A. 868. Can. V. CCXLVlII. Quaeres IV. Quinam ritus apud Grae-

eos Latinosque observati fuerint in trina illa immersione 3 Resp. Antequam saero sonte immergerentur baptizandi , protenSa manu Satanae renuntiabant , ut refert S. CFrillus Ierosol. Catech. I. Tum omnibus depositis.

vestibus toto corpore nudabantur, quam nudithtem veteres comparabant cum ea in qua creatus est' Adam , quacum quisque nascitur et resurget . quacum Christus est cruci affixus. Lex autem illa persectae nuditatis omnes obstringebat, seoluso necessitatis casu, adultdset insantes, immo et malleres, quarum tamen Pudori multis modis consulebatur ab Ecclesia. Foeminae enim separatim a viris hapti dabatitur , ut plurimum de nocte , in amplissimis baptisterii Q suus rcce sus habentibus , qui 'pluribus simul continendis capaces erant: non ut blis in locis velum extendebatur circa baptisteria ; unde ad mergendum accedebat Sacerdos, cum acilitabat potius quam Nidebat esse aliquem in aqua. Multis in locis orant Diaconissae, piae mulieres, quae foeminas ad baptismum venientes honeste nudabunt et e Xuebant,

dabantque operam, ne quid baptizantis oeulis inu Tecunde objiceretur. His . peractis baptizandi toto corpore

287쪽

DE MATERIA PROXIMA BAPTISMI.n85 apud Graecos oleo sancto inungebantur a Sacerdote , foeminae vero a Diaconissis : apud Latinos omnes bapti Zandi in vertice tantum inungebantur. Tum demum minister apposita supra caput, vel supra humeros depressa manu, vel infra scapulas tenendo, vel de pondere sublatos ter immergebat, ad unamquamque imme sionem unius tantum SS. Trinitatis Personas nomen appellans. Sio baptizati e sacro fonte exibant, et Suseipiebantur, mulier a Diaconissis; vir autem aliquaudo a susceptoribus seu patrinis , aliquando a Diaconis, qui e sacro sonte nudos egredientes grandiori quodam elamine, quod Sabanum dicebatur, obvolvebant: tum

veste candida quisque donabatur, ut memores essent se veterem hominem exuisse, et novum induisse.

CCXLIX. Quaeres V. Quae causa Latinae Ecclesiae fuerit abrogato immergendi ritu , infusionem sumstituendi 3 Resp. has afferri posse. I. Baptizandorum,

Praesertim vero parvulorum commodum , quibus ob tenellae aetatis infirmitatem immersio nocere poterat. Cum igitur ab aliquot iam retro saeculis in nostris regionibus raro contingat adultos ad suscipiendum baptismum accedere, vixque alii praeter infantes ad sacrum fontem deducantur, merito censuit Latina Eoo Iesia in Parvulorum gratiam etiam paucis illis adultis baptisma per infusionem conserendum esse uniformiter. 1 LPericulum , ne in suus e manibus ministri sorte elapsus, atque in prositndum baptisterii delatus aquis suffocaretur, quod vice non una contigisse legimus. III. Propter mulierum pudicitiam , cui parcere et consulere voluit Ecclesia sicut et Ministrorum oculis, quibus sinu multorum periculo nudae mulieres obiici vi X possent, praesertim postquam desit ita Ecclesia Latina Diaconissu Tum ministerium.

288쪽

Ω8 6 ARTICULUS II. CONTROVERSIA ILOBIECTIONES.CCL. Objicitur I. Exemplum Christi et Disaipt

Ioram. Christas Dominus bapti Eat i fuit a Prasca fore per immersionem. Matth. Cap. III. Baptizatus autem Iesus confestim ascendit de aqua. Simili rita usi sunt discipuli, praecipue Philippas baptisma in E nucho Regiuae Candacis administrans; dicitur enim Acticap. Vul. Descenderunt uterque in aquam, Philinus et Eunuchus, et bVtizayit eum. Cum autem, ascendisset de aqua , hiritus Domini ruuit Phili num. Ergo immersio pertinet ad essentiam baptismi. Resp. I. Antecedens nequaquam evinci ex locis citatis; potuerunt enim et Christus, et Eunuchus illo in aqua in descendere, ut commodius baptizarentur per infusionem. Et profecto Christum per infusionem suisse baptizatum communis est Sententia, quam picturae antiquissimae multis in Iocis exhibent. Resp. II. Tr. A. N. C. Exemplum Christi, nisi accesserit praeceptum, legem necessitatis nou imponit, nisi velis aquam etiam Iordanis pertinere ad essentiam baptismi , quia Christus in Iordane suis lotus. Malia certe SaIvator noster in conficiendis et dispensandis Sacramentis usurpavit.

quae tamen ad substantiam et naturam illorum non pertinent.

CCLI. Objicitur II. Authoritas Pontificum , Ca-

nonum, et conciliorum. Saeculo Ill. S. Cornelius P pa in Epist. ad Fabium Antiochenum, quam exhibet Eusebius Bist. Eecies. Lib. VI. cap. XLul. Editionis Valesianae , scribit de Novaticino Antipapa : Huic causam atque inisium credendi praebuit Satanas in ipsum

289쪽

1 E MATERIA PROXIMA BAPTISMI. assatagressus, atque in ipso aliquamdiu commoratus: cumque ab Exorcistis Ioperetur, in morbum grauissimum

collapsus , dum jam jamque moriturus creditur, in ipso in quo iacebat lectulo perfusus baptismum suscepit; si huiuscemodi baptismum suscepisse dicendus est. Ergo S. Cornelius dubitavit de valore haptismi per infusionem dati. II. CPolitanum L can. VII. Eunomianos ad Eeclesiam revertentes baptizari iubet, eoquod unicam tantum Immersionem usurparent. Simili de causa Pelagius II. in suo ad Gaudentium Resdripto baptizari denuo iubet Bonosianos, quia contra Evangelicum praeceptum unica tantummodo immersione utebantur. Ergo multo magis invalidus erit baptismus per infusionem datus. III. Canon L. inter Apostolicos poena depositionis pleotit Episcopos aut Presbyteros trinam immersionem non observantes. R. c. A. N. C. Cornelius

non dubitavit de valore baptismi Novatiano collati, sed gemina de causa haptismum illius carpit: I., quod irregularis ex tali haptismo Dotus, ad Ordines tamen sacros contra Canones, qui Clinicis hauo dignitatem conferri prohibent, fuisset promotas. II., Propter desectum Confirmationis et Eucharistiae; quae Sacrame in cum non percepisset, non plenum baptismum dicitur habuisse, ut patet ex Iaudata Epistola Cornelii alFabium ; scribit enim ille: Sed neque postquam liberatus est morbo, reliqua percepit quae juxta Ecclesiasticam regulam Perc*i debent: neque ab Discopo com

signatus est. Ad II. Resp. I. tres tantum esse genuinos CPolitani I. Cationes. Vide quae hao re diximus, ditim. CLX XV. Resp. II. Ecclesia haptismum Eano mi auorum merito reprobavit, I., quod in odium ST

Triuitatis, ejus invocationem inter baptizandum via

290쪽

α8s ARTICI LUs II. CONTROVERSIA II. omitterent veI adulterarent, ut aperte tradunt Theodo retus Lib. IV. Haereticarum Fabularum. Cap. III Idem Eunomius Sancti etiam Buρtismatis legem olim a Christo et Apostolis traditam euertit, et contrariam verte sanxit, non vortere dicens ter illum immergere qui baρtigatur, nec inuocare Trinitatem , sed semel baptizare in Christi mortem. Et S. Est hanius Haer. LXXVI. rose pens Eunomianos haptizasse in nomine Dei increati, in nomine Filii creati, et in nomine Diritus sanctificantis, atque a Filio procreati.

II. Quia eodein perverso eonsilio semel tantum, non ter mergebant, ne trina mersione viderentur Trinitatem Personarum in Deo comprobare. Eadem de causa, non ob uni eam immersionem , sed ob violat ain a Bonos ianis hoptismi formam, eorum Baptismum minime ratum habuit Pelagius II., ut manifestum est eX citato Rescripto; dicitur enim ibi: Baptizabant enim solummodo in mortem Christi. Unde loco citato monet Pontifex , ut si in nomine Trinitatis baptizati illi fui se deprehendantur, Catholicae fidei sint reconciliandi. omisse haptismi de novo conserendi mentione. Ad III. Resp. Praeterquam quod Canones illi authores non habeant Apostolos, sermonem ibi esse de Episcopo vel Presbytero, qui baptismum confert per unicam immersionem, absque invocatione trium Personarum S S. Trinitatis. Sic enim habet Canon ille I. Siquis 'Mscopus aut Presbyter in una initiatione non tres immersiones , sed unam dumtaxat, quae in mortem Domini detur , ρeregerit , deponitor. Non enim dixit Dominus : In mortem meam baptizate; sed ρrofecti docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris ,

et Filii, et Spiritus Suncti,