Theologia DogmaticoPolemica

291쪽

DE MATERIA PROXIMA BAPTISΜI. CCLII. Dbjicitur III. Traditio. Patres qui primis Ecclesiae saeculis floruerunt , concordi voce asserunt, legem triplicis immersionis ex Apostolica arithoritato descendere. Ergo si hie ritus non observetur.

invalidum erit haptisma. P. A. ex Teritilliano Lib. de Corona militis, Cap. li I. S. Basilio Lib. de Spiritu Sancto , Cap. XXVII. Pelagio II. in Rescripto ad Gaudentium, et S. Hieronymo in Dial. a. v. Luci seria uos :Multa alia quae per tradiitionem in Ecclesiis obseroan εtur, authoritatem sibi scri 'tae legis usurρaperunt, νelut in lapacro ter caput mergitare. Prob. etiam Donsequentia. Quod ex Traditiove Apostoli ea descendit,

iure divino necessarium esse censetur ad substantiam

Sacramonti. Sed trina immersio descendit ex Apostolica traditione. Ergo Besp. C. A. N. C. ad probat. D. M. Quod descendit ex traditione Apostolica simulque

divina necessarium esse tensetur ad Suhstaritiam Saora ,

menti , C. M. Quod tantum descendit ex traditiona Apostolica et non divina , N. M. Et sic dist. min. N. C. Quae ab Apostolis tradita sunt, alia spectant fidsm

et mores, ae substantiam Sacramentorum, dic uutu

que Traditiones Apostolico-DiMinae, quas nurnquam licet immutare, cum fides, et ea quae ad fidem pertinent reformari nequeaut, alia spectant ad diseiplinam , Ecclesiae regimen , et ritum Sacranae uia administrandi , dicunturque Traditiones mere Apostolicae , ah Apostolis tamquam Ecclesiae Pastoribus profictae, quoe justis de causis mutationi sunt obnoxiae. Sio quamvis traditio sit mere Apostolica, ut bigsmi et ue phyti a Sacris Ordinibus ericludantur, ut Eucharistia non nisi a j junis sumatur, ritque ut fideles a sanguitie eι suffocato abstineant i Ecelusia tameu semper si- Tom. VI. N

292쪽

aso ARTICULUS II. CONTROVERSIA II. At integrum esse putavit ea vel retinere, vel justis gravibusque de causis dispensare, aut etiam leges illas

abrogare. Bas inter traditiones secundi generis , nem-Pe mere Apostolicas merito numeratur ritus immersionis in baptismo, utpote extrinsecus, accidentarius, et ad Sacramenti solemnitatem tantummodo pertinens.

CCLII l. Dices I. Patres ritum immersionis anu inerant Traditionibus Apostoli eo-Divinis, ad fidem et valorem Sacramenti spectanti hus. Ergo. P. A. S. Chrysostomus in IIom. de fide ait: Omnibus Mystoriis pe-ἐtiti sigillum imponens Dominus , in tribus mersionibus aquae unυm baptisma discipulis suis tradidit. Theodoretus Lib. IV. Haeretio. Fabularum , cap. III. Pa Mlo ante Iaudato ait, Eunomiam trinam immersionem abrogando , evertisse legem a Domino et Apostolis traditam. Pelagius II. in Rescripto ad Gaudentium ait: Multi sunt, qui in nomine ssium modo Christi unia etiam mersione se asserunt baptizare; E. angelicum vero praeceptum ipso Deo et Domino Salpatore nostro Iesu Christo tradente nos admonet, in nomine Trinitatis trina etiam mersione Sanctum Baptisma unicuique tribuere. Ergo Patres assirmant, ritum immergendi fuisse ab ipso Christo praoceptum , adeoque ad ipsam Baptismi substantiam pertinere. R. N. A. Ad probat. C. A. D. C. Patres affirmant ritum immergendi suisse a Christo praeceptum in se et ratione sui, N. C. Ratione rei signi

catae , C. Conseq. Patres citati contendunt solummodo, tres personas SS. Trinitatis necessari, ex praecepto divino esse exprimendas, ad quas significandas trina illa immersio ordinatur; quamquam etiam Sine ea sum ficiat sola verborum Evangelicorum prolatio, quibus baptismus consecratur. Boni ins resp.ntionis patet I. ex eo,

293쪽

BE MATERIA PROXIMA BAPTISMI.

cepto Christi necessariam osse doeuit, ut sine illa nullus sit baptismus. II. Quia Theodoretus loco eitato haptismum Eunomii improbavit ex eo capite , quoi neque Per verba formae, neque per aPPlicationem .ma teriae S Smam Trinitatem exprimeret. Pelagius pariter Nonnullos reprehendit, quia solius Christi nomiue i vocato bapti Zabant, unica idcirco adhibita immersione. III. Quia Saeculo VI. S. Gregorius M. et Saeculo VII. Toletana IV. Synodus ratam habuere Epis OP Tum Hispaniae consuetudinem baptizandi unica adhitibia immersio ae. Ergo quemadmodum Ecclesia judicavit trinam immersionem non pertinere ad substantiam Baptismi , aut jure divino praeceptam non fuisse: ita etiam minime censuit, aquae baptismalis infusionem aut aspersionem valori Sacramenti obesse. CCLIV. Dices II. Tali modo omnes Traditiones divinae eludi possent, dicendo eas esse mere Apostolicas, legesque ab Apostolis latas tamquam Pastoribus Ecclesiae, ideoque mutationi obnoxias. Ergo. R. N. A.

Regula insallibilis sesternendi traditiones divinas a more Apostolicis est judicium Ecclesiae, insallibilis verin horum Christi et Apostolicarum traditionum interpretis,

quae est firmamentum et columna veritalis, adversus

quam portae inseri numquam praevalebunt. Atqui haeo judicavit, atque etiamnum iudicat, Baptismum sive immersione una vel triplici, sive infusione aut aspersi

ne collatum, esse Nalidum. . . . L .

294쪽

cONTROVERSIA III.

DE FORMA BAPTISMI.

CHRISTUS ALIQUAM, ET QUAMMAM ILLAM BAPTISMI FORMAM PRAESCRIPSERiΤ

Contra Marcitas, Paullanistas , Lucterum , ZMin-glium, Socinum.

ptismi jam a .primis Ecclesiae sareulis vitiarunt, hauri dubio rati certa ac determinata verba a Christo non suisse praescripta. De Guosticis Marcitis scribit S. Ir naeus Lib. I. adv. Haeres. cap. XXI. alias XVIII. B ptizantes ita dicunt : In nomine ignoti Patris uniςers rum , in peritate matre omnium, in eo qui in Iesum descendi , in unione et redemρtione et communione pirtutum. Immutatam fuisse Iegitimam baptiaeandi so mulam ab Elcesaeis et I saandrianis refert Theodore-tus Haeret. Fahul. Lib. I. Cap. II. et Lib. II. Cap. VILEamdem fuisse Sabellianorum, Paulianistarum , Ph Iinianoruin , Montanistarum , Eunomianorum perfidiam satis innuunt canones Nicaeni et Laodiceni, et qui de Haereticis scripseruui, Augustiuus, Epiphanius, Philastrius. aa Theodoretus. Horum exemplum secutos fuisse Ariuuos aliquos testantur Theodortis Lector Collectaneorum Lib. II. et Nicephorus Uist. Eccles. Lib. XIII. Cap. XXXV. ubi referunt a DeutErio Aricino Episcopo aliquem nomine Barbam CPoli baptizatum subal

295쪽

hae sorma : Baptitatur Barbas in nomine Patris pen Filium in Diritu , ae statim baptismalem aquam eVa nuisse. Constat etiam ex antiquo Gregorii Turonensis supplemento, atque ex Ioanne Biciariensi in Chroni co , non nullos in Hispania Gothos Arianos formam Baptismi non servasso : qui idcirco a S. Leandro Hispalensi Episcopo rebaptizati fuerant. Eadem de causa Brunichil dis Athanagildi Regis Hispaniarum filia,

dum in Franciam venit Sigeberto Austrasiae Regi dersponsanda, iterum baptizata est, teste Aimoino MO-nacho Floriacensi Lib. III. Hist. Franc. cap. IV.CCLVI. Lutherus, etsi verba Evangelica Meu dum Ecclesiae Catholicae morem retinuerit, ea tamen Non ita necessaria esse censuit, ut iis praetermissis i validum fore Sacramentum affirmaret, orrore suis Priuditipiis plane consentaneo. cum enim sola fide iustificastri hominem contendat, et verba Sacramentorum nege esse consecratoria, consequens fuit ut dioeret, ab e

pressa Sanctissimae Trinitatis invocatione veritatem B, ptismi non pendere, ac perinde esse quibuscumque demum verbis fides excitetur. Affirmat itaque LutherusLib. de Captivit. Babylon. cap. de Baptismo, ratum esse Baptismum quibuscumque verbis eollatum , modo non in nomine hominis, sed in nomine Domini detur: immo addit, etiamsi impius minister non dit in nomine Domini, tamen esse racum , si suscipiatur in no mine Domini. Zwinglius in Lib. do vera et salsa religione , . cap. de Baptismo, sub finem aperte docet,

non eve negessariam ullam certam verborum sorinam

in Baptismor licet dicat se non vetare , quo minus utamur sacris verbis jam receptis. Socinus in Tracta

de Bapt. cap. II. docet, baptizari in nomine Patris e

296쪽

αΜ ARTICULUS II. CONTR0vERSIA III.

Filii et Spiritus Sancti, non esse baptizari invocatis tribus Sanctissimae Trinitatis Personis, soci instrui infido Patris et Filii et Spiritus Sancti: ex quo COIISe- quitur validum fors baptismum , quando quis omissis orbis Evangelicis , praemissa tamen instructione fidei mysteriorum tingitur. Socino hac in re adhaesit Simon Episnopus Batavus, Arminianae laetionis Theologus , putans haec verba Christi , in nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, connecti posse tum Terhodocete, seu discipulos facite: ac verba illa, baptMuantes eos , esse intra parenthesin colloeanda, ita ut Sensus sit: BaptiZantes docete, qui sit Pater, quis F, Iius, quis Spiritus Sanctas: et in hae doctrina dise Fulos facite.

CCLVII. Theologi quidam Catholici antiquiores,

quamvis faterentur formam baptismi a christo praescriptam fuisse; putarunt tamen non tantum Apostol rum aetate valuisse, sed nostris etiam temporibus a

hue valere baptismum in solo Christi nomine colla- sum. Ita Hugo Victorinus Lib. II. de Saeram. Parta I. cap. II. Magister Sententiarum Lib. IV. Dist. III. Nadrianus Florentius, postea Hadrianus VI. et Card. C etanus in Commentariis ; ex quibus tamen in editione altera Romana iussu S. Pii V. expuncta suit haee

sententia. Alii vero ex antiquis et numero plures e authoritate potiores docuerunt, Apostolos quidem eri Iegitima causa dispensationis , nempe ad majorem nominis Christi eommendationem et celebritatem apud primos Christianos promovendam , baptizasse in solo Christi nomino : sed sublata hac dispensationis causa, Non amplius ratum esse baptisma, nisi expresse invo-oatis tribus Divinis Perionis. Ita Guillelmus Altissio

297쪽

dorensis , Alexander De Ales, S. Bonaperitura , Scotus , atque etiam S. Thomas. Quamquam S. Thomashrpoteticam dumtaxat responsionem affert , nec ad di, Spensationem confugit , nix ex hypothesi , quod Apostoli in solius Christi nomine baptizarint : cujus facti noluit expendere veritatem , Scholasticae dumtaxat methodo intentus . noti m Theologorum antiquatam jam spinionem nostris temporibus renovare ac illustrare conatus est Iss. Augustinus Orsi Ord. Praedio. postea S. R. E. Cardinalis , dum Romae Theologum Casanatens m ageret. Nuper etiam sententiam hanc probi matice pertractavit Renatus Billuari, Dissert. I. de Syeram. Baptismi , Λrtio. II. Paragr. III. CCLVIII. Saε eulo XII. alia inter Scholao Doctores quaestio excitata est, an nimirum praeter expressa Mac distinctam Sanctissimae Trinitatis invocatiouem , D ma baptismi necessario exprimere debeat actionem Abnistri, Ego te baptizo ; ita ut si minister aquam i landens , vel mergens, Evangelica tantum verba pronuntiet , In nomine Patris et Hlii et Spiritus Sancti, omissis verbis illis, Ego te baptizo, Sacramentum valide non conficiat 3 Petrus Cantor Parisiensis Ecclesiae Theologus in Summa de Sacramentis manuscripta, quae asservatur in Biblioteua Victorina, Praepositious in IV. Parte Summae Theologicae, Hugo Victorinus Lib. II. do Sacram. Parte VI. Cap. XIII. et Stephanus

2'ornqcensis Epist. V. ad Petrum Pontium Claro montanum , censebant verba illa, Ego te baptizo , pertinere tantum ad solemnitatum, ideoque baptismum sine illis collatum , esse validum. Contra aliorum sententia fuit, haec verba ex Christi praecepto ad Sacramenti substantiam Pertinere.

298쪽

α96 ARTICCLLS II. CONTROVERSIA III. CLIX' Conclusio I. christus certam verborum formam in haptismo usurpandam praescripsit , nim rum eXpressam invocationem trium Personarum San-hiissimae Trinitatis, quac Saeramento huic omnino eblassentialis. Prob. I. Authoritate Scripturarum. Christus Matth. Cop. XXV HI. post resurrectionem suam Ap stolis diserte praecepit: Euntes docete omnes gentes , 5aρtirantes eos in nomine Patris et Filii et hiritus Sancti. Ergo Christus determinatam ac certam verbosum formam praescripsit, sine qua baptismus valide non conficitur, ut satis immere videtur Apostolus ,

qui cum Act. cap. XIX. discipulos quosdam Ioannis Baptistae interrogasset, Si Spiritum Sanctum accepistis edentis' At illi di erunt ad eum : sed neque si iritus Sanctus est , audiuimus. Ille pero ait: In quo argo baptizati estis P - - - - liis auditis baρtia atἱ-nt in nomine Domini Iesu. Nimirum quia baptismus Joannis , quo illi ahluti erant, collatus sus Tat atisque forma a Christo Praeseripta . qua tres

Personae Sauetissimae Trinitatis elara exprimuntur. CLX. Prob. II. ex doctrina Patrum , qui maximo, oonsensu docent, distinctam invocationem trium Pers uarum Sanctissimas Trinitatis baptismo essentialem esse, et sine ea numqliam in Ecclesia fuisse collatum.

d. Justinus M. in Apologia II. pro Christianis scribit: O nomine rerum cunctarum Parentis , et Domini Dei. et Salcatoris nostri Jesu Christi, et Spiritus Sanctim aqua tunc lapantur. Tertullianus Lib. de Bapt. Cap. XIII. Lex tingendi imposita est, et forma praescripta P Ite, inquit, Ocete Nationes, tingentes eos in nomine Putris et Filii et hiritus Suncti. Origenes ia p. VI. uiat. ad Rom. Cain viique non habeatur

299쪽

DE FORMA BAPTISMI. Oct regitimum baptisma, nisi sub nomine Trinilat s. S. Basilius Lib. de Spiritu Sancto, Cap. XII. Fides yenscitrar Perbutismum, baptismus uero biandamento Idei nititur , et

utraque res Per has voces imi latur. Sicut enim credimus in Patrem et Filium et viritum Sanctum, sia et baptizamur in nomime Patris et Filii et Spiritus Sancti. S. Ambrosius Lib. de Mysteriis , Cap. lv. Ct dit Catechumenus in Crueem Domini Jesu. qua et lase signatur: sed nisi baptizatus fuerit in nomine P rris et Filii et Spiritus Suncti, remissionem non Ps-test acci 're Peccatorum , nec viritualis gratiae muniis haurire. S. Augustinus Lib. VI. de Bapt. contra Donat. Cap. XXV. Certa sunt Illa Euangelica perba , sine quibus non ρotest baptismus consecrari. Quae autem sint illa verba , declaraverat iam S. Doctor Lib. III. de Bapt. cap. XV. Si Gangelicis uerbis, In nomine Patris et Filii et Spiritus Scincti Marcion baptismum consecrabat , integrum erat Sacramentum. S. Leo M. Epist. XVI. aliaue IV. ad Episcopos Siciliae : Formam et potestatem Christus tradidit baptizandi , dicens :Euntes ergo docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris et Filii et Diritus Sancti. S. Fulg-ntios Lib. de Incarnatione et Gratia, Cap. XI. Doctor igitur et largitor aeternae salutis hanc ideo formam Sancti Baptismatis dedit. S. Isidorus Lib. II. do officilis Ee oles. Cap. XXIV. Si omissa qualibet Trinitatis Parsona bapIisma detur , manifeste in regenerationis requa nil agitur, nisi Iota Trinitas inoocetur. S. Gregorius MaLib. IX. Erist. I.XI. Hi oero haeretici, qui in Trini tatis nomine minime baptizantur-- cum ad Sanctam Ecclesiam peniunt, baρtizantur : quia by tismus non fuit, quod in errore potici in Sanctae Trinitatis

300쪽

8 ARΤICULUS II. C0NTROVERSIA III. nomine minime perceperunt. Nee potest hoc surriboptisma dici iteratum , quod in Trinitatis nomine non erat datum. S. Joan. Damascenus Lib. VI. de Fido Orthod. Cap. X. Fieri non potest ut in Christum credamus, nisi Patris et Filii et Diritus Sancti consessio

ne imbuti simus. - - - Enim pero quaenam perborum

forma adhibenda esset, Dominus disc*ulis suis exPosuit e Baptizantes eos in nomine Patris et Filii et Nνitus Sancti. Zacharias Papa relatus Dist. IV. de consecr. Cap. LXXXIII. Si lotus in fonte baptismi quis fuerit sine inuocatione Trinitatis, Merfectus Christianus Non est, nisi in nomine Patris et Filii et Spiritus Saneti fuerit baptizatus.

CCLXI. Prob. III. ex praxi Ecclesiae, quae e X Decretis Conciliorum elucet. Ecclesia in approbando vel religiendo haereticorum baptismo ad exae tam Pra

gipue observationem vel corruptionem formulae Eva gelicae attendit. Ergo Ecclesia, quae iterationem ha-ynismi semper execrata est, censuit formam hano a Chri-Fto praescriptam , non ad solemnitatem , sed a i substantiam baptismi pertinere , ita ut sine illa invalidus omnino sit baptismus. P.A. Arelatense I. A. 31 . Can.VIII. ait: Placuit, ut si ad Ecclesiam aliquis de haeresi Menerit, interrogent eum symbolum ; et si peroiderint eum in Patre et Filio et Diritu Sancto esse baptizatum, manus ei tantum imponantur , ut accipiat Aritum Sanctum. Quod si interrogatus non responderit hanc Trinitatem, ba 'tiretur. Nicaenum I. Can. XlX. Paulianistas iussit rabaptizari , non vero Novatianos enuius rei rationem assignat S. Innocentius Epist. XXII. ad Episcopos Macedoniae, quia nimirum Novatiani haptismum Evangelicis verbis cousecrabant , quibus