Theologia DogmaticoPolemica

331쪽

DE BAPTISMO IOANXIS ET cmISTI. 3sty et origo omnis sanctitatis, etiam ut homo Filius Dei

naturalis, nee regeneratione nec adoptione indiguit, et charaeterem suam in aliis imprimere maluit, quam ba- Ptismum suum accipere, ut sic nimirum Imperatorem se ac Principem hujus novae militiae ostenderet. Voluit tamen nihilominus a Ioanne baptizari, Dominus a se vo , tum ut luculentum demissionis suae exemplum no his relinqueret, tum ut contactu saeratissimae carnis suae aquas sanctificaret: tum denique ut S piritus Sancti illapsu tamquam columbae , et voce Patris e coe- Iis emissa Divi uitatem suam comprobaret, seque Ducem sanctioris populi a Daniele praedictum exhiberet. Ad probat. D. III. Si sermo sit de ipso Capite, N. M. εi sermo sit de membris, C. M. Fideles efficiuntur unum corpus christi per baptismum , quia per hoc Sacramentum regenerantur, et Christo inseruntur. At

christus tactus est Caput nostrum, non per baptismum, se i per gratiam unionis hypostaticae.

CCXCI. Dicis II. Si Baptismus Ioannis idem

non fuisset cum Baptismo christi, nee ipse Praecumsor Christi, utpote uetue a Christo neque ab Apost lis baptizatus, immo neque ipsi Apostoli suissent unum corpus Christi, quia nulli bi in Seripturis legitur eos fuisse baptizato haptismo Christi. Atqui sequela non

potest admitti. Ergo. Resp. N. M. Praecursorem Domini quod attinet , certum est, si non aqua , ut quidam contendunt, saltem Spiritu a Christo Domino baptizatum fuisse , non eo solum tempore quo ad ripas Jordanis haptismum poenitentiae praedicabat, sed jam in ritero matris existentem : ideoque Ecclesia Sane tam Baptistae nativitatem solemni ritu celebrat. Caeterum non

tenebatur Ioannes, secundo praedieationis Christi anno

332쪽

ARTIC Πs II. CONTROVERsIA IV. iussu Herodis Antipae interemptus, Evangeliea Baptismi Lege, quae die Pentecostes post Ascensionem Do minicam ab Apostolis Ierosolymis promulgata eos Primum obligare coepit, in quorum notitiam devenerat. Fuit itaque Ioannes etiam sine baptismo aquae mem-hrum christi, eo modo quo Moyses et Prophetae. Quamvis enim una semper fuerit Ecclesia, unumque corpus mysticum; fideles tamen non eodem Semper Sacramento adiungebantur huio oorpori, ut patet in Lege naturae , Mosaica , et Christiana. Apostolos Baptismo Christi haptigatos fuisse quamvis Scripturae non aSserant , asserunt tamen Patres, praecipue S. Augustinus Epist. CCLXV. alias CVIII. ad Seleucianam scribens: Non omnia quae facta sunt, etiam scr*ta inveniuntur , porum tamen facta esse ex caeteris documentis probantur.

Scriptum est quando baρtizatus sit totus Paulus , cte scriptum non est quando baptizati sint alii Apostoli: oerumtamen etiam ipsos baptizatos intelligere debemus: quemadmodum scr*tum est quando baptizatae sint plebes Ecclesiarum in Ierusalem et Samaria; quando autem --ptizatae sint aliae plebes Gentium, quibus Apostoli πλstolas miserunt, non est utique scriptum , et tamen etiam

ipsas butigatas utique minime dubitamus propter illam Domitii sententiam. Nisi quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu Sancto, non intrabit in regnum co

333쪽

CONTROVERSIA V. DE MINISTRO BAPTISMI.

Contra Calvinum.

cc XCII. C aikitius Lib. IV. Institui. cap. XV. Paragr. XX.

quamvis fateatur multis abhino saeculis, adeoque ab ipso sere Ecclesiae exordio usu receptum suisse, ut e trema urgente necessitate laici baptizent; negat tamen id ulla ratione posse defendi, ideoque satius esse in extremo etiani vitae periculo ad Deum et preces com fugere , quam a Iaico nullam habente authoritatem ha- Ptismum percipere. Error hia ex alio consequitur, de quo plura dicemus controversia VII., contendit enim Calvinus baptismum non esse adeo necessarium, ut Si ne eo aeterna salus obtineri nequeat, sed adultis ad obtinendam gratiam sanctificantem sufficere fidem, paruulos vero ex fidelibus parentibus progenitos, etiam antequam nascantur, a Deo adoptari, eoquod ad novum laedus pertineant. caeterum an Calvinus haptismum a foemina vel a lateo in casu necessitatis collatum , nullum omnino atque irritum habuerit, an illicitum duintaxat, non satis exploratum est: unde Cab vini discipuli inter se non consentiunt. Arcu dius Lib. I. de Concordia, cap. XI. refert, multos in Graecia et Moscovia aliisque regionibus. quae Graeco rita citu tur, ex imperitia in eo versari errore, ut absente Pr sbytero malint permittere ut inlacites sine baptismo ex hac vita decedant, quam eos salutari lavaoro abluere ;

334쪽

33a ARTICULIIs II. conuovEMIA V. quod existiment sibi luicis ne in extrema quidem necessitate licere hoc munere fungi. Verum Imperitorum quorumdam error toti Ecclesiae Graecae non est a'- scribendus. Saeculo III. et IV. Episcopi rebapti Eautes a conserendo in casu necessitatis baptismo laicos Catholicos non videntur exclusisse; reprobabant tamen baptismum ab haereticis Episcopis vel Presbyteris aeque ac laicis nondum baptizatis collatum, eoquod neminem , quamlumvis veram fidem habeat, dare posse sentirent quod non habet. Quare Cypriani, Firmiliani, Basilii, aliorumque rebaptiZantium Episcoporum authoritas Calvino paucisque Graecis illis non suffragatur, cum hi et omnes omnino lateos, quam tamvis haptizatos, excludant, et baptismam ab haereticorum ministris collatum ratum habeant.

CCXCIII. Conclusio I. Primarius Baptismi minister ordinarius et ex officio est Episeopaq; Presbyter vero secundarius et ex licentia Episcopi, ae cain Su- hordinatione ad illum. Prob. Authoritate Scripturarum. Christus solis Apostolis et disdipalis , eorumque Successoribus Episcopis ac Prcsbyteris mandavit, ut ex officio baptizarent. Matth. Cap. XLVIII. Euntes docete Omnes gentes , bo 'tigantes eos in nomine Patris et FAlii et Spiritus Sancti. Ergo soli Episcopi et Presbyteri sunt Baptismi ministri ordinarii et ex officio.

CCXCLV. Porro ministerium hoc a Presbyteris non obeundum osse sine despendentia ac sub ordinatioue ad Episcopum , prob. I. Authoritate Patrum. Tertullianus

Lib. de Bapt. Cap. XVil. ait: DIndi quidem Baptismum habet ius Summus Sacerdos , qui est Discopus , dehinc Presisteri et Diaconi, non tamen sine Discopi authuritate, Propter Ecclesiae honorem, quo

335쪽

Saroo, saloa pax est. S. Hieronymus in Dial. eontra Linciserianos: inde uenit, ut sIne chrismate et Discopi iussione, neque Presbyter , neque Diaconus jus habeat ba 'tizandi. S. Ambrosius Lib. III. de Sacram. Cap. I. Audistis L ctionem. Succinctus est Sacerdos; licet enim Fresbyteri fecerint, tamen exordium ministerii a Summo est Sacerdote. Et omnibus his antiquior S. I gnati iis Martyr in Epist. ad Smyrnaeos ait, non esse licitum sine Discuo nec baptia are , nec agaρen celebrare. Prob. II. ex praxi antiquae Ecelesiae. Constat primis Ecclesiae saeculis certis diebus solemnioribus, Paschalis nimirum et Pentecostes, baptismum a solo Episcopo fuisse administratum, tum ad majorem ordinis Episc Palis commendationem , tum denique quia tunc temporis Baptisteria in Cathedralibus tantam ad praecipuis

Ecclesiis constituta erant. Posteaquam autem Baptisteria in Eeclesiis Parochialibus erecta suore , indiscrim natim facta est Presbyteris Parochiae illius curam gerentibus potestas, non postulata etiam illa singulari ab Episcopis facultate, baptismum solemniter administra di aut per se, aut etiam per alios Presbyteros. I in molapsu temporis Episcopi aliis negotiis pro Ecclesiae hono distenti, baptizandi onus Pre, brteris reliquerunt, quod hodierna Ecclesiae praxis demonstrat. Prob. III. Ratione. Baptizatus fit membrum Ecclesiae, et in ejus privilegiorum communionem admittitur. Atqui aliquem alicujus communitatis membram constituere, O

que illius privi Lgia communicare, pertinet primo et rer se ad principem illius communitatis; et Episc , pus quilibet est Princeps Ecclesiae in sua dioecesi. Ergo primo et per se administratio baptismi pertinet ad Episcosum.

336쪽

33 4 ARTICULUS II. CONTROVERSIA V. ccXCV. Conclusio II. Diaconi sunt Ministri Baptismi etiam solemnis, sed extraordinarii tantum et ex delegatione, non ex olficio. Prob. prior pars conclusionis tum exemplo Philippi Diaconi, qui Act. cap. VIII.

haptizavit Simonen Magum , et Eunuchum Reginae Candacis , tum testimonio Tertulliani et S. Hieronymi, quos Paulo ante laudavimus. Altera pars conclusionis prob. I Authoritate Patrum. S. ψhanius Haer. LXXIX ait: Neque Diaconis ullum in Ecclesiastico ordine Sacramentum perscete conceditur. Intellige ex potestate ordinaria. S. Gelasius I. Epist. IX. ad Episcopos Lucaniae :Diaconos constituimus propriam fersare mensuram . nec ultra tenorem a paternis Cananibus deputatum qui iam tentare permittimus. - Absque Episcopo

sel Presbtero baptizare non audeant, nisi praedictis Ordinibus fortasse longius constitutis,' necessitas extrema compellat. S. Isidorus iHispalensis Lib. II. de Otac. cap. XXIV. Constat, baptisma solis Sacerdotiabus esse tractandum ; ejusque ministerium nec ψsis Diaconis explere est licitum absque Discoρo uel Presbytero , nisi his procul absentibus , ultima Ianguoris necessitas cogat. Prob. II. Ratione S. Thomae III. Parte, Quaest. LXVII. Artio. I. Dicuntur Diaconi quasi ministri; quia videlicet ad Diaeonos non pertinet aliquod Socramentum princ*aliter, et quasi ex Proprio o Acio Wa bere , sed adhibere ministerium aliis majoribus in Sacramentorum exhibitione. Et sic ad Diaconum non pertinet quasi ex prostris O cis tradere Sacramentum baptismi r sed in collatione hujus Sacramenti et ali

rum assistere et ministrare majoribus. Atque hino communis est Theologoram sentdntia , Diaconum fieri

irregularem, si absque saealtate Episcopi vel Presby-

337쪽

DE MINISTRO BAPTISMI. 333. lsri solemniter baptizet, ut habetur cap. Si quis Lib. V. Decretal. Tit. XXVIII. Siquis baρtia aperit. aut albquod dioinum ossicium exercuerit non ordinatus , propter temeritatem abiiciatur de Ecclesia , et num- ,

quam ordinetur.

CCXCVI. Caeterum quamvis Diaconi extraordin xii tantum sint ministri Baptismi, multis tamen modis a clericis inlatioribus et lateis disserunt. Nam. I. Diaconi ad conserendum Episcopi aut Presb3teri iussu Baptismum ipsa sua ordinatione delegantur. II. Diaconis potest iusta et legitima de causa committi munus extraordinarium Baptizandi publice et solemniter, qui honor inferioribus Clericis , multoque minus lateis numquam deferri potest, utpote qui, urgente etiam

qrimumque necessitate , Mereto tantum baptismum ministrare possunt, omissis Ecclesiae caeremoniis, nouad alio quam . a Presbytero , vel eius jussu a Diacono perficiendis. CCXCVII. ConclusIo III. Urgente extremn nece sitate , valide et liuite administrare Potest baptismam quilibet homo. etiam laicus , sive vie sive foemina, sive fidelis , sive infidelis. Prob. I. Authoritate Patrum. Tertullianus Lib. de Bapt. Cap. XVII. laicum fidelem alloquens ait: Sussciat scilicet in necessitatibus utaris iure baptizandi sicubi aut loci aut personae conditio compellit. Tunc enim constantia succurrentis exc*itur, eum v et circumstantia 'ericlitantis. Quoniam reus erit perditi hominis , si supersederit Praestare , quod libere Potuis. Ao paulo ante dixerat: Alioquin etiam laicis ius est; dandi baptismum quod enim ex aequo aco itur, ex aequo dari potest. Proinde et butismus aeque Dei census ab Omnibus exerceri ρ

338쪽

ARTICULUS II. CONTROVERSIA V. test. S. Hieronymus in Dicit. adv. Luci L rianos : Sine 'cessitas cogit. scimus etiam licere Iaicis baptizare ut enim accipit quis, et dare Potest. S. Augustinus Lib. I l. c.ntra Epist. Parimentani , cap. Xlli. Quamquam etsi lutcus aliquis pereunti Baptismum dederit necessitate com 'ulsus , quod cum is se a tyeret , quomodo dandum esset addidicit, nescio an pie quisquam dixerit esse repetentam. Quod de laicis fidelibus dixerat, extendit etiam ad infideles Lib. VII. de Bapt. contra Donatistas , Cap. Ll1I. Λequaquam dubitarem habere eos bal/tismum, qui ubicumque, et a quibuscunque illud perbis Eo angelicis consecratum, sine sua simulatione , et cum aliqua sie acceρissent equamquam eis ad salutem Uiritualem risu Prodesset, si charitate curuissent , qua Catholicae insereremtur

Ecclesiae.

CCXCVIII. Prob. II. Authoritate Pontificum. s. Nicolaus I. in Responsis ad Consulta Bulgarorum , Cap. CIV. ait: A quodam Iudaeo , nescitis utrum Christiano, an Pagano, multos in patria uestra baptizatos asseritis, et quid de his sit agendum consulitis. m p secto, si in nomine Sanctae Trinitatis ισρtia uti .unt, constat eos non esse denuo baptizandos. Urbanus II. Epi,t. ad Vitalem, apud Gratianum Cap. Suρer quibus, Causa XXX. Quaest. III. Super quibus consuluit nos tua dilectio, hoc uidetur nobis eae sententia respondendum, ut et baptismus sit, si in- uetante necessitate Joemina Puerum in nomine Trinitatis baptizaserit. Eugenius IV. in Decr. pro Armenis :Minister hujus Sacramenti est Sacerdos, cui comρetit ex oincio baρέizare. In casu autem necessitatis non

solum, Sacerdos vel Diaconus, sed etiam laicus να

339쪽

mulIer, Immo etiam paganus et haereticus baptizare potest, dummodo formam serςet Ecclesiae , et facere intendat quod facit Ecclesia. CCXCIX. Prob. III. Aullioritato Conciliorum. Concilium Compendiense A. 756. Can. IX. ait: Siquis baptizatus cst a Presbytero non baptizato , et Sancta Ttinitas in ipso baptismo inuocata fuerit, baρtizatus est. Lateranense IV. Cap. Firmiter, ait: Sacra memtum baptismi, quod ad inoocationem indiuiduae Trinitatis, Patris et Filii et Spiritus Sancti, consecratur in aqua , tam parpulis quam adultis in Drma E

cIesiae a quocunque rite collatum, proficit ad salutem. Ratio a priori , cur baptismus in casu necessitatis licito a quocunque conferatur, est voluntas et institutio Christi. Ut enim observat S. Thomas III. Parte, Quaest. LXVII. Artic. III. Inter omnia Sacramenta maximae necessitatis est butismus, qui est regeneratio hominis in uitam spiritualem : quia pueris aliter omnino sum oeniri non potest, et adulti non possunt aliter quam per baptismum plenam remissionem consequi, et quan tum ad cujam et quantum ad Poenam. Et ideo ut homo circa remedium tam necessarium defectum pati non possit, institutum est, ut et materia baptismi sit

communis, scilicet aqua, quae a quolibet de facili haberi potest , et minister baptismi etiam sit qui-

Πque non ordinatus , ne pro 'ter defectum baptismi homo salui s suae dispendium Patiatur. CCC. Quaeres I. An Baptismus a ministro nouordinato collatus nulla urgente necessitate , validus fictBesp. validum esse, sed illicitum. Prob. assertio I.

Authoritate S. Augustini, qui de homine laico baptizante scribit Lib. II. contra Epist. Parmeniani, cap TOm. VI. P

340쪽

238. IRTI DLUS II. coNTROVERSIA RXIII. Sed etsi nulla necessItate usurpetur baptizandi munus et a quolibet cuilibet detur, quod datum fuerit non potest dici non datum , quampis recte dici pos- eit illicite datum. Prob. II. Ratione manifesta. Ail va-Iorem neque pauciora ex parte Saeramenti, neque ex parte ministri requiruntur in necessitate, quam extra necessitatem : nam Sacramentorum essentia una est et Invariabilis, et si in ministro extra casum necessitatis requireretur ordinatio aut speetalis iurisdictio, eadem etiam requireretur urgente qualibet necessitate. Ergo eum baptismus in casu necessitalis valide a quccumque , etiam a Iaico quam tumuis infideli conseratur , valide pariter quamvis illicite , etiam extra caSum

necessitatis a ministro non ordinato consertur.

CCCI. Quaeres II. An quando plures adsunt qui

baptizare possunt et volunt, servandus sit inter illos aliquis ordo etiam in casu necessitatis 3 Resp. alfirmative ; praeserendus est enim Sacerdos Diacono , Diaconus Subdiacono, Subdiaconus Clericis aliis inferiori-hus , Clericus Iaico, vir foeminae , haptizatus non haptizato , Catholicus haeretico ; quia reverentia Sacramento debita postulat, ut digniores minus dignis per se loquendo praeferantur. Dixi, per se loquendo : nam per accidens fieri potest, ut ordo sit invertendus ratione honestatis, v. g. Si infans propter imminens mortis periculum sit haptizandus antequam penitus prodierit

e X utero materno; tune enim mulier etiam proprio PDrocho est praeserenda.

cci I. Quaeres III. An possit aliquis, extrema

urgente necessitate, se ipsum baptizare 3 Resp. negative. Ita Innocentius III. Lib. III. Decretal. Tit. XLII.

Cap. IV. interrogatus a Metensi Episcopo de Iudaeo qui