Monumenta veteris liturgiae alemannicae

발행: 1779년

분량: 370페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

CAPITULARE ECCLEMASTICI ORDINIS.

tesponsoria, leeciones in noctera in die de ipsa

natalemni est canendum. In octabas autemini, quod est Kal lanuarias, ordinem . quo Dei a. talem in omnibus observantur inde vero usque

in Theophaniam praeter dominicis diebus , de cottidianis diebus psalluntur.

pridie Theophaniae ieiunium publicum est

medium noctis tempore ingrediuntur ad vigilias psalmi quoque aut ecciones vel responsoria de ipsa die canentes tantum de muneribus Mago. rum baptismum, de nuptiis vero quae factae sunt in channa Cana Galileae. Octa, Theophaniae celebrantur sed Comni ebdomada usquei labas semper de Theophania canuntur. Lxpletis igitur nocturnis S matutinis mox cum cereis candelabris canendo Te Deum lauda. aeus, incipiunt litaniaci id est, Me audi uor,

reliqua. a ipsa litania finita statim episco. pus benedicit sontes; post benedictionem chrisma

sitiens erucem in fontes ponet, cum manusia et omnes sontes de ipsa chrisma spargit. yde facto omnis populus accipit benedictionem, enusquisque in vasis suis de ipsa aqua. Deinde ditalceati presbyteri aut diaconi ingrediuntur in te Caeceptis insantibus a parentibus baptizanto eos, ter mergentes in aqua in nomine Patris,

Ufilii in visitus sancti, tantum semel invociales. Levatis ipsis insantibus offerunt eos in Rὸnibus suis presbytero ipse vero presbyter declita erucem in verticem eorum facit cum orationeis invocatione sanctae Trinitatis . nominis pl. Deinde sunt parati qui eos suscipere e. beant eum linteis, traduntur eis a presbyteris et diaconis, qui eos bapti Zantur.

Missa vero ipsa die ordinem , quod diximus,

inini natale secuntur. Inde vero illi non. Februarias collecuntur omnes ad ecclesiam sancti adriani martyris prima, ct inde vadunt cum ii. tanta ad sanetam Mariam maiorem ibi celebantur missas qualiter post purificationem beatae ariae n ne hs ps secundum legem Moysi lepraesentatus est in templo S accipiens eum iReo propheta in ulnis suis benedicens nm. deinde septuagesima apud illos celebrantur est

in aciunt vel pro reverentia tante festivitatis, et pro eruditionem populi , ut per numerum4itium cognoscat iam adpropinquare diem paschae, praeparet se unusquisque secundum ordinem

virtutem suam, qualiter ad ipsum sem diem

cum tremore ac reverentia contrito corpore, mundo corde perveniat. Et non solum septu

gesima, sedis LXma ima, XLXXXma, unia Vltima semper pro ipso ordine celebrantur.

Grae ei autem a LXma de carne levant ieiunium. Nonachi vero Romani devoti, vel boni chriastiani a ma levant. Primum autem ieiunium

ulli Vlta seria post Lmam, id est ante quadragesimam apud eos publice agitur. prima vero hebdomada In quadragesima III Ita& Vlta seriais Sabbato stationes publicias taciunt, ieiunium XI lectiones in plo Sabbato consumantur; si fuerit ipso Sabbato de Martio me se ordinationes Sacerdotum faciundi Si autem in alia hebdomada, vel tercia, quando ponti sex iudicaverit, iterum lIlta vita seria celebrare videntur, sicut prius Sabbato duodecim e ciones leguntur, & ordinantur, qui ordinandi

lunt. .

Quarta vero hebdomada ante pascha incipiunt

scrutinium facere ad infantes , qui in Sabbato sancto baptirandi erunt. Secunda vero seria in ipsa hebdomada veniunt hora tercia ad ecclesiam matres cum infantibus eorum. facit eos presbyter primum catechumenos, id est imposita a. nu super capita singulorum dicit orationem his verbis: Omps sempiterne Deus, Pater vi uri. Dicta ipsa oratione accipit salem exorcietatum ponit in os infantum dicendo Accipe talis fiatim sapientia propitiatus tu itam eternanti Tunc scribuntur nomina eorum ab accolitho tam infariatum , quam eorum , qui eos suscepturi sunt, idem masculi seorsum. feminae seorsum. cita exeunt oras ecclesiam , exspectantes quando vocentur; tunc primum incipiunt antiphonam ad introitum : diιm sanctificatui uero in vobis. n. de presb3tet vadit retro altare in sede sua ut vocantur per nomina, per ordinem, sicut scripti sunt idem primum masculi, ordinantur ad dextris, deinde feminae a sinistris is intrat primum acolitus iaciens signum crucis in frontibus singulorum. imponit eis manus, exoriseietat eos his verbisu Deus Abrabam, Detit Isaae,

Detis Iaeob reliqua completa ipsa oratione super masculos vertit se ad seminas. facit similiter; iterum sequitur alius colitus, Misiscit similiter inde tercluso facit similiter pom

H id quae de ritu hoe solemnis baptismi dixi de anti ecl. ritibus lib. I. e. I. art. I.

M dis. v. e. i. Vol. II. p. 438 seq. HAE TENE Y a

182쪽

ea vero intrat presbyter, mimponit eis manum. benedicit eos his verbis : aternam a iussisAmam pietatem tuam. Ista completa iterum incipiunt psallere antiphonam ad introitum . inde dicta a presbytero oratione de ipsa ordine pertinente, lectio legitur is inde sequitur responso.

rium, Cadmonentur a diacono, ut exeam foras. ita eatecumeni recedant f qtiis catectimenus es recedat omne eatecummi exeant oratris se

egredientur infantes exspectantes pro foribus Lque dum completa fuerint missarum solemnia. Lec' autem evangelium offerunt matres e rum pro ipsis oblationes, finitas missas communieant ipsae matres, vel clerus; adnunciat presbyter qualem diem voluerit ut revertantur, facit similiter Sequente vero hebdomada it rum una die qualem presbyter ad nuncia verit. militer facit. Tercia vero hebdomada similiter dies, quam elegerit presbyter, facit aures ape tionum, id est, veniunt ad ecclesiam , sicut prius is vocant infantes in ecclesiam , sicut scripti sunt, ct statuuntur, sicut diximus masculi ad dexteram, seminae a sinistris, ct imponunt accoliti tres sicut dictum est, manus super eos , inde militer presbyter hoc facto accedit ante altare; canent antiphonam ad introitum,' inde leguntur lectiones duae, quas in capitulare comis memorat. secuntur responsoria inde leguntur initio quatuor evangeliorum cum expositionibus suis is inde tradit presbyter orationem dominicamin symbolum postea accipit accolytus unum ex ipsis snfantibus masculum in manibus suis, alius accolytus similiter feminam is tenentes manum dexteram super capita ipsorum Winterro. gat eos presbyter quali lingua confitentur nmnr thm pi respondent latine. Iterum dicit presbyter , auuncia suem Drum, qualiter

eredunt, tunc incipit accolytus a voce decantando credo in unum Deum Patrem omnipotentema hoc finito admonentur a diacono iterum hoc modo Cate meni reeedam: Si tit eat eumentis es recedat omnes catecumeni exeant, se recedanto exeunt bras de ecclesia exspectantes pro foribus donec consumentur missarum solemnia. tune offerunt matres eorum obla.

tiones pro ipsis finitas missas communicant ipsae matres, vel qui ipsos infantes suscepturi

sunt.

iterum adnunciat eis presbyter, qualem diem ipse iudicaverit ut revertantur in scrutinium; ita tamen pensandum est , ut a primo scrutinio

usque in Sabbato sancto septem vicibus hoc fiat:

id est in prima hebdomada duabus vicibus iasecunda una, inde in tertia duabus in quimvero, quae est ultima , iterum duabus in ipsa autem novissim . quod est in Sabbato eo, quaa. do ad sontes debent accedere, cataci Zat eos plerubyter his verbis : Ne te lutet satanas inde tia.

git ipse presbyter de oleo benedicto pectus intia.

tum faciens bis crucem in eorum pectus dicendo: Abreuiancias tu tali satiave M omnibus pertibus itis Respondent circumstantes : Ahre meiat inde terciam crucem inter scapulas i, militer dicendo omnibus pompi estir stiterum respondent: Abre uelat inde tangit de saliba oris, singulorum nares laures & dieit secrete in aures ipsorum: feta quod est aperire is te rum ambulat decantando super capita ipsorum: Credo tu num Deum; sicque intrant ad ea, dicendum Pntes, baptietantur per ordinem,

idem mastuli prius o feminae posterius inde postea tenent missas ipsi infantes. offerunt ipsi

insantes oblationes, communicant omnes, dparentes , atque patrini.

Baptigati autem infantes, si ad praesens possunt episcopum habete , confirmari cum cristat debenti Quod si ipsa die minime episcopum a

venire potuerint in quantum celerius possunt i

venire, hoc sine dilatione efficiant, Wincipis diebus octo paschae, quamdiu in albis sunt, o tidie debent offerre oblationes ipsi infantes, amissas tenere, communicare.

Hoc tamen sciendum est magnopere, atque te nendum in coenobiis, sive in civitatibus vel in vicis, vel ubicunque sacerdos missas celebraverit, si redo minicis, sive cottidianis diebus, vel in aliis Alema talibus . tam sanctorum, quam reliquorum mat tyrum; sive cum clero publice vel etiam uaduobus vel unum ministrum vel etiam si si, gulorum sacrificium Deo obtulerit, observare de bet ut semper ad introitum antiphonam uapsalmois Gloria adiungente; gat si autem ipsa ad phona de psalmo fuerit prae ipsa versum primua de ipso psalmo debet dicere, prae versu puta canit. prae antiphona subsequitur: Cotu Patri se Filio, Spiritia sco. iterum antipha na est canenda , irae ipsa adiungit Acist inii priueipio , mine, semper . in seculorum amen. iterum canit ipsam antiph nam. item postea dicit alium versum de ips psalmo. iterum canit ipsam antiphonam; sic incurvati contra altare ad orientem adorma dicentes: arieleso prolixe unusquisque cho p

per novem vicibus; si autem singulus fuerit se

183쪽

CAPITULARE ECCLESIASTICI ORDINI s. 73

eerdos novem tantum vicibus inclinatus adoris

nando dicit serieudisv postea erigit se, si

dies dominicus fuerit, vel praecipua alia solemnitas Seorum statim dicit Gloria in excelsis Deo. Reliquis autem diebus cottidianis, vel quando missas faeit, seu magendas mortuorum, antiphona tantum ad introitum eum psalmo istoria, subsequente Frulei u ita salutat, postea dicit stationem de die pertinente , unde celebratur. Si vero in solemnitate apostolorum fuerit . psalmi sunt deputati, qui cum antiphona ad Introitum

caduntur vel ad communionem . id est Domiae probusti me ad introitum ad communionem tali enarriaut in reliquorum scorum Martyrum, te conlatarum ad introitum: Benedicam Duo. id communionem us noseri live Gamhte us inino misericordias ni vel etiam :

Ad agendas vero mortuorum, antiphon ad Introitum: Dones obis Dura requiem se uernam cam psalmo: Te uecet. Ad commemorationem

ero, antiphona cum ipso psalmo: Ie decet. Diserra forni ii nos ii de uno Formias me. ista est traditio secundum ordinem vel consuetudinem scae Sedi romanae Ecclesiae. in diebus autem septimanae de secunda seria. quod est usque in diem Sabbati celebrantur misse, vel nomina eorum commemorantur. Die au-lm dominica non celebrantur agendas mortu tum, nec nomina eorum ad missas recitantur seu tantum vivorum nomina regum vel principum,

sic sacerdotum vel pro omni populo plano si lationes, vel vota redduntur. Defunctis ameri, qui merentur die dominica Aps Filius

Ba ipse dat requiem, qui semetipsum pro ipsiri pro tiniores genus humano hosiam obtulit. Haec corpora defunctorum die dominica non sepeliuntur ante horam quartam , nec missas eorum stlebrantur ante horam nonam si necesse suerit, vi in ipso die sepeliantur . ieiuna sacerdos cumnientibus ipsius deiuncti usque ad horam no- ponent eum in ecclesia se celebrantur agendas ipsius offerentes pro ipsum oblatio- m. sic sepeliunt eum. Similiter, in comvobiis monachorum vel ancillarum Dei faciunt. in die veto dominica . vel in aliis praecipuis solemnitatibus Sanctorum, quando publice missas celebrant ad scam Mariam maiorem, sive ad praesepe vel in monasteria monachorum prae antiup do vel seriel θὸu praelectionem apostoli aut ptoprietat sive actus apostolorum, vel apocalypsist uadum tempus S responsorio vel asieluia, ataque evangelium cum debent offerte , habeant In

sacrario praeparatas oblationes in turres tres aut duas, vel una, aut si turres non habent, patena

ipsa praeparata, ubi corpus ni confrangere deis benti agrediuntur de sacerdotibus, qui cum stane ad altare, unus aut duo vel quanti nece la rint cum diaconibus ingrediuntur sacrario, Ra cipit sacerdos in manibus suis turrim vel pat nam cum oblationes. Similiter diaconus calicem. elevant eos contra capita sua; antequam imgrediantur in ecclesia dicunt antiphona alta voce prolixe hoc ex Latidate Duum de eaelis. Et respondit ipse clerus in ecclesa; dum ipse spondit , ipsi ingrediuntur sacerdotes cum ipsas turres vel patena seu calices, vadunt a te altare, subsistunt modicum iterum canistant antiphona , ct item clerus respondit ipsa antiphona tunc primum sacerdos . qui celebrat missas egreditur prae altare. venit ante altare. Iavat manus suas; cum ipse lavat manus suas; illi alii sacerdotes vel diaconi eum ipsas oblati ne transeunt prae altare is vertunt se ad altare. elevatis manibus contra capita sua tenentes ipsas patenas vel calices iterum cantant te tio ipsa antiphona, respondent eam clerici, ipsi tercia voce. Tunc vadit ille sacerdos . qui missas celebrat ante altare , stat in locum suum, tunc ille sacerdos, qui prae altare tenet ipsas turres, vel patenam cum oblatione porrigit ad illum sacerdotem, ille vero extensas manus suis per altare accipit ea, ponit ipsam oblationem super altare , ille vero turres vel patenam reddit ei. reportat ea in sacrario usque dum ad confragendum veniati Similiteris diaconus qui cum calice prae altare stare videtur , extendit manus

suas ad sacerdotem, dat ei calicem ille vero ponit ipsum super altare de dextera parte iuxta oblationem ad consecrandum; post hoc statim clerus canit offerenda. d frangi dicit sonunti Et tunc si in monasterio fuerit offert abba o lationem, sive secundus seu presbyter, vel archidiaconus in loco suo pro ipso abbate. pro ipsis devoti, vel boni xiani. postea accolythus.scut dictum est supra, involvit se linteo mundo. accipit ipsa patena cum illo linteo in mani-

huc, quam in sacrario ante reposuerat; tenet ea

contra pectus suum usque ad illum locum, ubi sacerdos confrangere debet ipsam oblationem istunc accipit sacerdos, ponit ea super altare ad confragendum , sicut dictum est complet omnia cum decore, ut decet sicut saepius iam sectum. Cum autem consecraverit corpus san-

184쪽

DE CURSU DIURNO VEL NOCTURNO.

guinemini nosti Ihu Xpi, dixerit, pax misis semper vobiscum, respondentibus omnibus se eum Spiritu tuo, statim, sicut supra dictum est, debet clerus, vel populus inter se pacem facere, ubi stare videntur; postea ipse sacer omnia gratia Dei complendum. Qui enim isto

modo non offert postquam cognoverit, non re

cto ordine offert sed barbarico, suo arbitrio sequitur, vel eorum . qui ad voluntatem suariscas scripturas convertere nituntur mi desideria dos, si habet alios sacerdotes secum, vel diaconibus, sua secuntur. non voluntatem Dei, vel Drucon frangunt ipsum corpus D ni cantantibus in t rim clericis semper Agnus Dei qui tollis. Et post hoc communica sacerdos , vel ceteri saceris dotes seu, ministri, statim incipit clerus antiphonam psallere cum psalmo de ipso die pertunente; si plures clerici, vel populus comm nicaverit totum psalmum canent cum antiph na usque dum sacerdos signum crucis secerit in fronte suo cum digito suo ut dicatur Gloria Potitriis e post Glaria repetent versum de ipso plaumo, novissime canent ipsa antiphona, me laudem scae Trinitatis debent peragere vel consu-

mare.

Diebus autem quadragesima ad missas non cantant Gloria tu excelsis Deo usque in Sabbato copropter renovationem scae resurrectionis ni rilhu pi, ut sicut ipsa festa praecellit alias estivitates , ita in ipsa omnia cantilena nova et brentur, ut magis cum gaudio omnia celebrentur,

atque admirentur.

De pascha vero solita totis quinquaginta diebus usque in Pentecoste responsorium ad missas non cantatur apud Romanos, sed Peluia una in loco responsorii, mali anmia in loco suo. in festivitate autem scae Mariae, vel in aliis solemnitatibus virginum, antiphon ad introitum

vultum tuum deprecabuntur omnes divite plebis, cum psalmo rtictabit eo metim. Ad commuis

nionem antiphonaci quinqtie prudenter virgines, cum ipso psalmo i erractabit eo metim vel etiam : Deus Ose refugium , adiungentes loria Patri. Ilo iterum atque iterum super omnia admonemus, ut omnes Sacerdotes, qui desiderant a. Oionabiliter sacrificium Deo offerre, ut complaceat, secundum sanctam institutionem ortodoxorum patrum, beatae atque glorios sedis sancti Petri apostoli , isto more cum omni devotione retinere , atque celebrare student ut semper, quando intrant missas celebrares primitus enim psalmum cum Gloria Patri vel antiphon adiungentes serieleiseu ita ad communionem antiphona

psalmum adiungentes semper Gloria Patri, quod estorum eius . neque iustitia eius sunt subiecti sed suam querentes statuere sciunt sequi ista dispiciunt, vel relinquunt; quia n hil adversiate Deo potest esse securum, vel prosperum.

Item de cursu diurno vel nocturno,

qualiter horas canonicas nuntiantur in scasedis Romanae ecclesiae, sive in montisteriis constitutis. In primis prima sic temperantur, ut sic canatur, quando ora prima diei fuerit expleta si tamen necesse laeti aliquam operam cum sestinatione facere, sin autem , quomodo quando ora diei secunda expleta fuerit. Si cantatur apud eos prima. Hoc est primitus dicit prior: Deni κadiutoritim meum inteude inde caeteri, quae

sequuntur ista prima ibi cantatur, ubi dormiunx ibidem pro invicem capitulo dicto orant, B

tim ibi sedeuntis prior cum ipsis, Wibi legustregulam sancti Benedicti a priore , vel cui

ipse iusserit, per singulos sermones exponitur, ita, ut omnes intelligant, ut nullus frater se de ignorantiam regulae excusare possit. Inde accepta benedictione vadunt sive ad iandum vel vesties. dum atque lavandum , Wabent spatium ad oeusque ad oram terciam. Si est consuetudo apud ipsos, ut ille archi clavus, qui claves ecclesiae, sive mi sterium sacrum sub cura sua habet ipse custoditis oras canonicas ad cursum celebra dum, quando lignum pulsare debeat, ut reddantur. neque ad tertiam . neque ad sextam

neque ad nonam, vel ad vesperam , nec ad completorio, neque ad matutinis non dicit prior, quando incipit apud illos: Domino Iulia, a aperies, ni tantum ad nocturnas. completorio autem tempore aestatis quomodo sol occumbit colliguntur ad collecta , tangit u tem frater, cui cura est iniuncta , cymbaluae, aut tabula in colliguntur fratres in unum locum,

prior ipsorum cum ipsis sedens, omni syeestate sive hibernum tempore semper lectiocri ad collecta leguntur, Wibi fructum , quod eis est laus scae Trinitatis sic est tenendum, super Deus dederit, manducantur, & bibent postra pulsato

et Nota hie is mox apertius, usum antiquissimum prosequendi pulmum ad Introitum noratum.

185쪽

H at fgno canuntur completorio ubi dormiunt

in dormitorio, extremo versu dicuntur, ante.

quam dormiant, hoc est pone Domine en diam tunc vadunt cum silentio pausare in lectula sua. pausant autem usque nocte media, s solemnitas praecipua non fuerit, si vero dominica, vel aliarrandis solemnitas evenerit, temporius surgunt; habent positum ubi dormiunt tintinabulumulem, qui ad excitandum eos pulsaturo po-lea modico intervallo facto surgunt fratres. Cui ratem opus exire ad necelsaria . seu utinam di. terendum. ad introitum ecclesiae habeant a. sculum pojitum cum aqua, ubi lavent manus suas et facies, ct tergant linteo iuxta posito miterim cum pulsatum sueti aliud signum, ad psal leadum parati ingrediuntur monaci prior itim dicit prolixes: Domine labia mea aperier. sub Aria Patri lente decantantes, ct in fine L. ista concludentes, cantat statim, cui iussumiaetit, invitatorio , quod elici venit extitiemtirlamin cum antiphona ceteris respondentibus;

omni officio suo quod supra scriptum est,

mplebuntur nocturnis ante finitis, si lux non titiae supervenerit, faciunt modicum intervallum, o supelius dictum est propter necessitates fra-itari, iterum ingrediuntur ad matutinis a liba explendas. Si autem cottidianis dies fuerint, tempore hy- titti post nocturnis finitis iterum pausantes s. dequo lux apparere incipiat, ct sc ingrediuntur a celebrandum matutinorum laudibus. Sic autem est semper solicitus ille frater, cui curathaemissa est, ut semper gnum competenti orabsonare debeat. Si autem exinde aliqua negli- vatia, ut adsolet, fragilitate humana ei even sit, ut ante oram, vel post oram pulsaverit, o attentia ei exinde indicit Prior suus is propterea vel reverentia Dei hoc semper metitatur, in his sit solicitus, ut omnia semper oneste , vel

mpetenter. secundum ordinem expleantur,

deus semper in omnibus magnifice laudetur.

Ex eodem cod. San-Gassensi saec. IX.

instructio ecclesiastici ordinis.

Qualiter in eoenobiis, fideliterino servientes,um iuxta auctoritatem catholicae atque apostolicae xomanae ecclesiae, quam iuxta dispositionem ac regulam sancti Benedicti missarum solemniis, vel Miaticiis Sanctorum , se ossiciis divinis anni citaculi . die noctuque auxiliantemno debeant celebrare , sicut in sancta, ac romana eclesia a Mpientibus ac venerabilibus patribus nobis tradi.

primitus enim adventum ni cum omni officio divino , eam lectionibus eum responsoriis. vel antiphonis seu Qversibus. A cal. Decem. bris ineipiunt celebrare is initiant legere Esaiam prophetam in vigiliis semper a capite repetendo. usque in Dei natalem ipsam leguntur. Responsoria vero usque Octabasini praeter nataliciis Sanct rum Hieremiam, Daniel leguntur; postea quidem Hiezechiel. prophetae minores, atque Iob in id. Februarii Epistolae pauli apostoli omni tempore in posterioribus tribus lectionibus tam in die dominico ad vigiliis , quam in missi rum solemniis leguntur. Deinde vero quinque libri orsi cum Iesu Naue Iudicum in tempore Veris iidem septem diebus ante initium Quadragesimae, usque ad octavum diem ante pascha leguntur. septem dies ante pascha liber Isaiae prophetae, unde ad passionem p pertinent,

lamentationes eremiae. In diebus autem paschae epistolae apostolorum, actus, atque apocalypsis. usque pentecosten. In tempore autem aestatisi bri regum, paralipomenon usque ad medium autumni, hoc est quinto decimo Cal. Decembris. Tractatus vero S. Hieronymi, Ambrosii ceter rumque patrum, prout ordo poscit, leguntur. In vigiliis omnium apostolorum vel ceterorum principalium, omnes ieiunium faciunt, 'ora non natalitia eorum praevenientes absque Gloria in excelsis Deo, WAPelui missarum solemniis c lebrantur. ipsa nocte ad vigilias eorum pasissiones vel gesta leguntur. Quodsi in diem do.

minicam eorum natalitia evenerint, tam in adis

ventuini, quam in omni tempore psalmi cum eorum passionibus, vel gestis cum responsoriis antiphonis de ipsis pertinentes canuntur. Si autem gesta eorum minor fuerit, ut in novem eccionibus sufficere non possint in tribiis tantum p stetibus leccionibus leguntur, moestabas eorum cum responsoria vel antiphonas seu, missarum solemniis, sicut die primo festivitatis eorum lebrantur. Quod si in octabas eorum natalitia aliorum evenerint, precedente die eorum octabas

celebrantur.

Responsorius vero tercius secundum regulam se Benedicti cum Gloria est canendus novissime. Sed romana ecclesia omnia responsoria cum Gioria semper cantatur. Secundum regulam sci Benedicti

186쪽

INsTRUCTIO ECCLESIASTICI RDINI s.

Benedicti omni tempore diebus dominicis legitur Quinta vero seria ante pasci in . id est emni

lectio sancti evangelii secundum tempus quo sue D ni ait missis antiphon ad introitum non siliurit, ct sequitur hymnum Te Deum laudamus, ct tur, apostolum nec evangelium non legitur, nee versum cum Xylelelysen is finiuntur vigiliae no responsorium cantatur , nec salutat presbyter idcturnae. matutinae vero laudes diebus dominicis est non dicit Duus obiretim , nec pacem faciunt praeter Quadragesimam omni tempore cum rigelu usque in Sabbato sco , sed cum silentio ad millara sunt canendae ingrediuntur.

Una autem ebdomada ante natalem ni de con in parasceve autem , quod est sexta seria pasceptione beatae Mariae incipiunt celebrare in ipsa sonis ni hora non colleguntur omnes in ciebdomada quarta sexta seria, seu ct sabbatum leti legunt duas lectiones . quas in capi. omnes ieiunium faciunt, missarum solemniis tutare vel in sacramentorum commemorat eum cum lectionibus , vel responsoriis, seu manti responsoriis de passione nio legitur passiophonis de ordine pertinentes celebrantur. Et ipsa ni secundum Ohannem, dicunt ut illas ora.

die sacerdotes. ceteri ministri ecclesiae, si ne tiones a presbytero, quas in sacramentorum comcesse fuerit, ordinantur. I autem evenerit, ut memorat ' Pol unamquamque orationem admo. vigiliae natalis Domini Sabbato incurrant, prae nentur omne a diacono, ut flectantur genua racedente ebdomada omnem celebrationem vel or dicit diaconus fediainti genua, in prosternentesdinem quod diximus quae in Sabbato celebran se om pes in terra cum lacrymis vel contritioretur. Ipsam autem ordinationem Sacerdotum, ut cordis iterum admonentur a diacono dicea diximus, praeter quatuor tempora in annum id

est , Marcii , Iunii , Septembris Decembris

mensis non ordinantur ita tamen ebdomada, qua pontifex iudicaverit, ut, ieiunium quarta feria incipiente CSabbato omnia consummentur. Pridie natalisini, nisi sorte dominica contigerit, omnes publicum ieiunium faciunt is hora nona missas celebrantur. In vigilia pridie natali sint humiliae eum responsoriis suis vel antiphonis in matutinis laudibus de ipsa die pertinentes canun

tura

te : Levate. Expletis autem ipsis orationibus o. cit presbyteriremur. dicit orationem: Pr cepti Ialutari s cum oratione dominica, Iciquitur oratio , libera nos r ne ab omnibus, .lu, accipit diaconus corpus D niis sanguinem, quod ante diem coenae ni remansito conse cratum fuit, ponit super altare communi cant omnes corpus sanguinem ni cum lemtio nihil cantantes is ipsa nocte in eccles tu me non accenditur usque in Sabbato nis aureae

expletis ingrediuntur ad vesperam ipsa nocte In vigilia natalis ni tam psalmi novem cum abistinentes se ab omni delicia corporali id est antiphonis . vel humilias cum responsoriis suis seu Qversibus, expletis vel missarum solemniis,

ordine , quo in priori capitulare memoravimus cum magno decore celebrantur corpus autem

Dni in ipsa nocte expletis missarum solemniis

omnes communicant. De octabas ni vel de Epi. rhania superiori ordine invenitur . qualiter celebrare debeamus. A quadragesima vero incipiente

usque quinquagesimo die ante pascha ad vigiliis de aptatico unde leguntur responsoria inde canentura quod si exinde minus responsoria habuerit tam in die quam in nocte quadragesima. lis responsoria canuntur. In matutinis laudibus diebus dominicis sicut 'cotidianis diebus a quinquagesimo incipiente, id est: miserere mei Deus; inde sequitur psalmus centesimus septimus decimus cum antiphonis suis; sequitur ordo matutinorum solemnitas; sicutis reliquis diebus dominicis. Et a XV .mo die ante paschatam responsoria quam mantiphona cum versibus

suis de passione ni incipiunt celebrare.

praeter tantum panem is quam cum aceto mi

tam non sumentes quibus autem nus virtutissici ederit, pertranseunt sine cibo usque in vigilia paschaea hoc autem apud religiosos vester biles viros observantur.

In sabbato se paululum post hora non a

vigilias. Primitus autein vestiuntur sacerdotes s nacum diaconibus suis, procedunt de agrat cum cereis vel thuribulis intrant in ecclesian cum silencio nihil canentes stantes in ordine suo. γde vero benedicentur cerei a diacono ordine quoi fac ramentorum habetur, statim accedunt S sedeat sacerdotes in sedilia sua. Diaconi vero tantum pese manent stantes iuxta ordinem suum, sive iuxta abbatem vel presbyterum, qui missas celebratui, incipiunt legere lectiones de ipsa nocte usa cum anticia eorum, quas in sacramentarum com memorat. Expletis autem ipsis lectionibus omnes sacerdotes cum diaconibus revertuntur in .crario ornantes se, qualiter ad missas ingredii:

187쪽

BREVIARIUM ECCLESIASTICI ORDINI s.

tur eum autem signum pulsatum fuerit, procedunt de sacrario cum diaconibus accentis cereis cum thuribulis, sicut prius descriptimus Wintrant in ecclesia facientes litania Expleta autem ipsa litania incipit abba , aut presbyter , qui missas e letirat Gloria in excelus De complebunt omnia missarum solemnia scutis reliquis diebus dominicis is ipsis septem diebus usque pascha solita in omni incio divino. ita agitur sicutis diem cum paschae, praeter tantum psalmi, qui de unamquaque diem salluntur semper cum Peluia usque quinquage limo es a pascha quod est pentecostem tam psalmiri responsoria cum versibus vel antiphonis m.

de cum alleluia sunt canenda.

Ascensionem vero D ni cum omni ossicio divino de ipsa die pertinente, sicutis reliquis diebus edae inicis celebrantur responsoria vero vel antiphonis usque in sabbatum pentecoste de ascenis

sonemini canuntur.

Sabbato Pentecoste omnes ieiunium aciunt, omni officio divino , tam lectionibus . quam L baptismum . vel ordines ut in Sabbato sanis e celebrantur tantum hora octava incipienteia ρrediuntur ad vigiliis vel missarum solemniis, ct hora nona diei expleta , omnia consumentur.

Pin sanctam Pentecosten ii cutis diem sanctum a si celebrtantur in ipsa vero ebdomada post yea tecosten ta alta sexta seria seu sabbatum

te linium iaci uiris miss.. rum solemniis cum omni officio divino sicut in sacramentorum commemo. ni celebrantur. Octabas autem Pentecosten

cut dominica praecedente, ita celebrandum est. Reliquo tempore in anni circuli, praeter quod nemoravimus de ipsis psalmis responsoria sunt

carende Antiphonis vero tam matutinis quam

vespertinis audibus de cotidianis diebus ca

Ad agendas vero mortuorum ad vigilias tam p ulmi, quam lectionibus cum responset iis suis et antiphonis in matutinis laudibus sine Priatiae ipsis est canendum in millis eorum nec Glo

la omine Dei Summi inci p. Brevia

rium ecclesiastici ordinis c. ut supra p. 168. in ipsa vero Sabbato sacerdotes ceteri mini.

st i ecclesie si necesse fuerit ordinant ut Si autem vigilia venerit natalis ni Sabbatum incurrat placidente ebdomata omnem celebrationem vel

ordinationem, quam diximus usi in Sabbatum cotia

summantur: in ipsa autem ordinatione sacerdotum preter quatuor tempora anni nullatenus Ndinentur pol primum Ver, quod est ebdom ta prima mentis primi Marcii ita tamen, si ipsa ebdomata infra nadragetima contigerit. Deinde se a uitur aliut tempus estas , quod venit mensis quarti unii, quod sequitur ebdomata prima post pentecoiten Sequitur tercium tempus Auctumni. quod est mensis septimi Septembrii quod agitur tertia ebdomata ipsius mensis. Inde sequitur quartum tempus anni Hyems, quod est mensis decim December, sicut supra diximus, hoc est e, domata prima ante natalemni ordine, quod diximus, quarta sexta seria, seu, sabbatum celebrantur. Gesta scae Eugeniae vel eius commem rationem, pridie natalis ni tantum ad vigiliis celebrantur, matutinis vero de supredicto die pridie natalis ni eius missa ora tertia canuntur celebrantur ipsa vero die, nisi forte dominica contigerit, omnes publicum ieiunium faciunt; ora non vigilia natali sint missas celebrantur

a ista minime canuntur. Omni vero tempore,

quando ieiunium faciunt Sc hora nona missas mlebrantur, nec Gloria in excels Deo nec Peluia canuntur in ipsa vero vigilia natalisini in eis nobiis monachorum nocte superveniente paulo turn requiescunt; deinde surgens temporius celebranis tu sicut decet vigilia ni Post expletis novem psalmis cum antefonas aut novem lectionibus de humiliis sci Augustini vel pape Leonis . aut stiGregorii cum responsori finiuntur vigiliae. Deinde secuntur matutine cum antiphonas. Expletis vero matutinis praeparantur se qualiter mi Di a celebrare debeant, ut gallus cantaverit mox cum omne decore vel ordine sacerdotum ad missas ingrediuntur. Expleta vero missarum solempnia cum municant omnes, ct in ipsa nocte ad missas semper Gloria in excelsis Deo, Peruia pariter canunt. Deinde mox luce superveniente procedunt ad aliam ecclesiam similiter celebrantur aliam missam cutis prius. Similitet iterum cum petente hora diei procedant ad ecclesiam . celebrant missas sacre nativitatis ne uanam postquam gallus cantaverit, alia mane prima, tertiam in die licui mos est in honore se Trinitatis in brantur , sicut sc Gregorius in humiliis suis loquitur . dicens: quia missarum solempnia ter hodie celebraturi sumus . ita, nos oportet ut similiter scam nativitatis ni diem in Trinit tem numerum missarum solempnia celebremus. Modus autem vel ordo in agendis missarum O.

188쪽

lempnil tam ipsius diei, quam omnium principalium festivitatem talis esse videtur. Cum autem hora adpropinquaverit, ut missas introeant, Ingrediuntur sacerdotes .ievit in sacrario, i duunt se vestibus, cum quibus missas celebrare videnturo ordinantur per ordines, sicut mos est, mincipiunt clerici antiphonam ad introitum de ipso die pertinentem cum autem primo verisso psalmo incipiunt, procedant sacerdotes de s crario sicut sunt ordinati primi presbyteri, qui missas publicas ipso die non celebrantur duo duo iuxta ne adherentes deinde secuntur candelabra cum accensas certis aut septem aut duo iuxta se adherentes cum turabulis timiamatis ante sacerdotem praecedentes sequitur sacerdos, qui missas celebrare videtur , diaconi vero dextera Ievaque adstantes. Et alii diaconi secuntur post ipsos duo, duo se adherentes, subdiaconi vero similiter feeuntur post ipsis, procedunt leniter

paulatim cum tremore, reverentia procedentes. ut autem ante altare venerint, dividant se sepa. ratim , ut faciunt pactum ante sacerdotem, i

vicem se aspicientes sacerdos inclinat vultum ad orationem , dat pacem uni presbiter in dextera parteis omnibus diaeonibus suis.

Hoc autem ita iaciens ut omni ordine sacerdotum vel clerico suo pacemis concordiam demonis stratam puro corde accedat ad immolandum , crificium Deo. Inde prope accedat ad altare prostrato omni corpore in terra fundens oratio.

nem pro se, vel pro peccata populi usque dum antiphonas ad introitum eum psalmo gloria cum versos ad repeten dixerinti Surgens a te ab oratione osculantur sc evangelium super altare positum, tam sacerdos, quam omnes diaconio transiens retro altare cum diaconibus suis ad orientem adherentes diaconi iuxta sacerdotem pars una ad dextris . alia a senistris; Deerdotes vero alii stant iuxta altare in ordines suos. Expleta autem antiphon ad introitum cuni Ririelefo novem vicibus repetito, respiciens s cerdos ad populum. incipit Gloria in excelsis Deo, Qui venirent, ubi dicant pax hominibus bone voluntatis . iterum aspiciunt ad orientem, usque dum expleta fuerit Gloria in excelsa Deo. Deinde aspiciens sacerdus ad populum dicit pax vobis respondent omnes se eum spiritustio. Deinde respiciens ad orientem, dat orationem de ipsa die pertinentem, sedens aceta dos retro altare in sede sua diaconi vero per. manent stantes ad latus sacerdotis sacerdotes

autem alii sedent in sedilia iuxta altare; imgreditur lector ad legendum apostolum tunc

subdiaeoni tantum ascendunt in circuitu altari ut parati sunt ad omnia, que iniunguntur eis adiaconibus, lecta autem lectione sicut responsi. rium, inde asi. Deinde diaconus inclinet eaput ad tenua sacerdotis, accepta benedictione pergens ad altare oseolans sanctum evangelium levat euocum magna reverentia in manibus suis praecedetutibus ante eum duobus candelabris , accensis iaeis cereis cum turabulum timiamatum ascendeas in grado faciens crucem in fronte sua aspieienti coelum. dicit mr Obiseum is responti omnes eum spiritu tuo, adnuncia evangeliuae legit ut autem legerit dicit ei sacerdos pax tibi. Deinde dicit mi obseum, deinde oremus, ct redit in sede sua. Deinde dat aeoli.

tus aquam in manus sacerdotis, diaconi vero in. terim altare vesciuntur. Inde vero in monasteria

ubi populus vel feminis licitum est introire, ee. scendens sacerdos a sede sua cum diaconibus,aecipit oblationes a populo, ponet sacerdos ipsas oblationes in lintea quas colitus ante dictus suum tenere videtur. Similiter diaconi acicipient vinum ponunt in vascula argentea vel calices , quos moliti tenire videntur. Acceptas autem ipsis oblationes revertentur ad sedem suam, iterum lavet manus. Item in monasterio, uti non ingrediuntur femine, postquam primitus si cerdus lavaret manus , ingrediuntur sacerdotes cum levitas in sacrario. accipent oblationes, procedant de sacrario. offeruntur super aviare, canentibus interim fratribus offerturia. a. de vero accedens sacerdos ante altare, cicci.

piens proprias oblationes elevatis Oulis ista, hus cum ipsis ad celum orat ad n. ponet eas super altare; similiter offeratis vinum Biticoni vero vadant retro sacerdotem, CordinantuI per ordinem. Subdiaconi autem ambulant retro altare is statuuntur per ordinem. Sacerdotes autem stant in ordines suos ante aliare tunc Ve'ro sacerdos dextera levaque aliis sacerdotibus p stulat pro se orare .ut iupra P. I 63. Deinde vero sacerdotes constangunt ipsas oblPtiones super altare , si necesse fuerit Biaconi vero iuxta altare tenente subdiacono ante ipsa patenam ct confrangunt ipsas oblationes , an tibus interim fratribus, Agnu Dei. Dei ad communicant sacerdotes, levite in ordines suos Postea accipiens quidam diaconus calicem in dei teram partem altaris elevans eum in manibus sei pronuncians natalitia sanctorum in ipsa ebdomat venientia ita dicendo illa feria veniente natabest sancta Maria, aut consessorum, aut alio ua

189쪽

Sanctorum, qualis evenit secundum martyrilo. gium, respondent omnes Deo gratias. Pol the eanentibus interim antiphonam ad communionem cummunicantibus autem omnibus , dat orationem sacerdos, dicit diaconus, ite musa si respondentibus omnibus , Deo gratiar. Et conpletum est. Post hoc revertetur sacerdus ad sacrarium eum ministris ecclesiae, vel cum omni Ornatu, sicut prius exierit, exuunt se vestibus cum quibus iam missarum solempniis celebraveront, ct consumata sunt omnia. Post nativitatem retorani Sc. ut supra p. 17

post nativitatem vero ni usque XII diebus ante initium quadragesime adque ieremiam et trechthelis Danihel seu oll. prophetas minores cum exposcionibus eorum leguntur. pl.

sole vero pauli apostoli omni tempore in post rioribus lectionibus in die dominica ad vigilias liguntur Tractatus vero sti Hieronimi, Ambrosii, et ceterorum patrum, ut ordo poscit, leguntur; in tempore veris hoc est ii diebus ante initium quadraginsime quinque libri Moysi eum Iesu Nave iudicum adque Ruth usque ii dies ante pascha, inde vero librum isai prophete .lamentationes Ricimiae, se Zachariae, unde ad passionem Xpi convenit. In diebus autem paschae epistole postolorum actus apostolorum adque apocalis iis usque pentecosten. A pentecoste vero libri regum paralipomino n. Deinde Salamonis libri, lob, Tobi, ludit, ester adque Machabeorum usque Kal. Decemb. in vigiliis omnium apostolo.

ruri vel ceterorum sanctorum &c ut supra p. a. primitus enim induunt sacerdotes naeum di eonibus vestibus cum quibus vigilias celebrantur,st procedunt de sacrario levit tantum cum suta diaconibus duo & duo iuxta se adherentes ne luminibus accensis, canentibus interim fratribus lit pia ut autem ante altare venerint stantes in ordi-tri suos, ille qui cereum benedici debet stans in edio, postulans pro se orare, Maciens crucem super cereum, accipiens a subdiacono lumen, quod in parasceve absconsum fuerit, ct accenso sere dicit Duus,obiscum, resp. mnes, cum hiritu tib. Deinde dicit oremtis, dicit orationem primam. Deinde dicit Dur vobiscum, se cum spiritu tuo. Iterum dicit se lum corda respond. habemus a no. Et iterum dieit gratias alamus no Deo nosro resp.

gnum se instim esci vel omnia sicut in sacramentorum commemorat. benedicto autem cereo

ityertuntur in sacrario. Deinde procedunt aceta dotes de sacrario cum diaconibus iuxta ordines suos cum accensis cereis de ipso lumine cum tu rabolis timiamatum , iterum canuntur litaniam ;ipsam autem expletam stantibus vero, dat sacerdos orationem retro altare sicut mos est. Se sedentibus sacerdotibus in ordines suos is ingrediuntur ad legendum. Post unamquamque laeti

nem dat sacerdos orationem sicut in sacrament rum commemoratur. Expletis vero lectionibus cum canticas eorum benedictionem revertum tur omnes ministri ecclesiae in sacrario cum cacensis cereis exspectantes horam qua ad missas ingredi debeant. Cum autem stella in coelo ap ruerit, statim iterum incipiunt tertiam litaniam. procedunt de sacrario , sicut ante fecerunt cum cereis accensis, vel turabulis. Expleta autem litania incipit abbas aut presbiter, qui minias celebrantur, Gloria in eneis Deo hoc finitum legitur lecti apostoli, canuntur si uia, Dus regnauit, tracto qualis volueris is legitur lectio evangelii aut episcopis, aut presbiteris I gitur, ad communionem canuntur Aguus Dei. complebuntur omnia missarum solempnia ordine seu reliquos diebus dominicis. αIn pi nomi explicit Breviarium ecclesiae ordinis Rominse Deo gracias amen.

De Auctoritate sacrae Scriptum, quae

legitur in ecclesia in circulo Anni. In pascha actus Apostolorum, Apocalipsin se

epistolas canonicas usque ad pentecosten. Postea in tempore aestatis libri Regum quatuor. post Regum Paralipomenon.

Deinde Salomonis libri quinque. Deinde Iob, Tobias, ludit , Esther, Esdrae libri duo. M chabaeorum libri duo. Deinde prophetarum libri, Isaias Hieremias, Eetechiel. Daniel. at duodecim prophetarum. Quindecim diebus ante Natale Domini legitur Esaias usque in Theophaniam. Et post Theophaniam revertitur ad prophetas ubi relinquituris legitur usque in sexagesimam. in Sexagesima enim usque in ebdomadam maiorem ante Pascha legitur piadicum. Deinde in ebdomada maiore usque in Pascha

legitur Hieremias. in vigilias coena Domini legantur tres lectiones de lamentationibus Hieremiae Prophetae. Tres detractatu Psalmi LXIlI. Exaudi Deus. Tres de M

190쪽

DE AUCTORITATE AC SCRIPTUR T.

postolo ubi ait in epistola ad corinthios Ego enim

aecepi a Domino quod id tradidi vobis. item in coena Domini admissam lectio Epist lae beati Pauli Apostoli ad Corint. Fratre comeenientibus ergo obis i unum iam non es do

minicam eoenam manducare usque, ut nou eum ho mundo dampnemur.

In parasceve leguntur IlI. lectiones de lamemtationibus Hieremiae, tres de sermonibus saneti Augustini. Tres de Apostolo ubi ait in epistola ad Hebr. Ἀεstinemur ergo ingredi in requiem illana. In Sabbato leguntur tres lectiones de lameriatationibus Hieremiae. Tres de serm August Tres de Apostolo ubi prius in Parasceve. Laudate coeliis exultet terra, quia homonsionPatris ante secula natus Hodie idem ipse ad nos ex virginali utero humanus venit. Ex nostra natura passibilis, in sua miraculis coruscabat refulsit Deus ut colerent eum omnes turbae disceridendum gaudentes laudare Deum voce magna super omnibus quas viderant virtutibus dicentes Bened Ius ti venit in nomine Domini. Pax in terra, gloria in excelss. credimus Salvatorem nostrum venturum esse cum gloria, vos estote parati suscipere regnum Dei.

Antiphonae ad Psalmos in Parasceve.

Adstiterunt reges terrae. Quare. Diviserunt sibi. Deus Deus meus. Insurrexerunt. Dns inluminatio. Intende in adiutor Domine ne in. Confundantur Crevereantur. Expectans. Alieni insurrexerunt. Deus in nomine. Ab insurgentibus in me. Eripe metae. Longe fecisti notos. ne Deus Sal. Captabunt in animam. Deus ultionum.

Ad Matutinum.

Attendite univerit populi. Niserere. Anxiatus est in me. Domine exaud. Contritum est cor meum. Deus Deus meus. Dum conturbata fuerit. Domine audivi. Replevit, inebriavit. Laudate num. Cum accepisset acetum. Benedici posuerunt super caputi

Antiphonae ad Psalmos in Sabbato.

Scirote quoniam magnus cum invocarem. Habitabit in taberna Domine quis caro mea requiesceti Conserva. Credo videre. Dns inluminatio. Domine abstraxisti. Exaltabo.

Vim faciebant Domine ne. In pace tactus est. Notus In Factus sum sicut homo. ne Deus Sal

Ad Matutinum.

Videbunt in quem transfiixerunt. Miserere. O mors ero mors tua. Iudica me Deus. Oblatus est quia ipse voluit Deus Deus meis A porta inferi. Ego dixi. plangent eum. Laudate num. sepulto no Sig. est mon. Benedictus Paus. Mulieres sedentes ad monumentum.

Leguntur tres Lectiones de lata propheta. Ama lectio sic continet in caput Erit in novis mi diebus praeparatus mons domus Domini us que Exaltabitur autem Dominus Ditis in die in secunda lectio sic continet in caput Et adiecisDominus loqui ad Acbaa diceni pete tibi gnum a Domino Deo tuo usque a diebus separat it Ephraim a Iuda cum rege ALBriorunti Tertia dictio se continet in caput Egredietur virga deradice lesse usque, Ipsum geuter deprecaluntur, B erit sepulcbrum eiu glariosum. In Inventione sancta crucis, leguntur lectio. nes quas in natale plurimorum Martyrum. In Ascensa Domini leguntur lectiones tres de Actus cibus Apostolorum. Prima lectio sic cod. tinet in caput Primum quidem sermonem etide milibus o Theophile usque, Et Maria matre Iesu, statribu eius Secunda leetio se contune in caput Et in diebus illis exurgens Petris in medio fra trum usque . Et a timeratas sietim undecim Aposoliti Tertia lectio si eontinet in caput: ut ergo receperunt sermonem qui baptisati sunt, usque, qui salvi ferent quotidies idipsum. Et postea leguntur Homeliae ad ipsundiem pertinentes.

In Dominica pentecostentes leguntur lectio ritres de Actus ibushapostolorum prima lectio sacontinet in caput : Et eum complerentur aut pentecosem Ar . usque . audivimus eo laque me,nofris lingui magnalia Dei. Secunda lectio sccontinet in caput Stupebant autem omnes ibrabantur ad invicem dicentes quidnam pultest hoc usque erit omnit, qui tu eaverit in me Domini, sulpur erit. Tertia lectio sic continet in caput Viri Israelita audite uerba hM, Iesum Maareuum adprobatum a Deo, h.

2 noscunque advocavrei Dominu noster.

In Natale sancti Iohannis Baptistae leguntur te estiones tres ex libro Sapientiae prima lectio sic contiet in caput Insum deduxi Dominui crvia rectar. Ei

SEARCH

MENU NAVIGATION