장음표시 사용
101쪽
non facere est iussus. Nam qui ita stipulatur , nequidsiati, tacite dc vi ipsa, vetans aliquid fieri. iubete putatur aliquid non facere: Et proinde si alter saci mon videtur id facere, quod tacite est iussus:iussus est enim non sacere:ur,non prinis bere quo minus quis eat. Proprie autem dc -- τὸ hae Ripulationes paenales committuntur, si contra expressa formuli verba quid fiat,vel non fiat ut modo HLMm,ex aesiuit.,st. de oey, Ob
ctor, sed quid per aduersarium habere non pomerue siderandum esse. Quidam hic legunt non quid non hasirat Actori Baldinus ad em Inst. de F
io Iud. Et,in commentario ad leges L. ciuilis. Cia Aquit Cuiacius bb. U.obs c. iq. hac locutionem Non quid habeat Actor,docet idem valere quod istaminon quidnon habeat actor: Idemque de Petrus Faber.Sententia regulae haec est fraudem Pstimandam non latum ex eo quod abest Aetori,sed etMm ex eo quod per aduersarium habeori non potest: quod, inquam , dolo eius factum
est,quo minus actor habeat. Cuius regulae usus est,in alienationi bus in fraudem factis: ut patroni . I. g. lystaliaι videammissi quid instaurini
patram. aut Creditorum, LI. F. i. rapassim, de his quae instaris. Creae Altera reg. est haec'raudis in- Lex ' rerpresationemsemper injure non ex eventu nis Pra.
rara sedo consilis quo faciendam. Cuius itom
102쪽
regulae usus est in eadem causa , videlicet alie nationibus in fraudem fustis Sc in interdicto fraudatoris. Et namque non est locus , nisi hae eduo concurrant, damnum dc consilium: id es animus ac dolus debitoris alterum fi desiit, non videtur in fraudem facta aIienatioi P rarisi. I. d. t. quar auae Cred. b. pupilli f. de Iutiombm I 6 .RIUMSCtumTrebest Usus quoque eius est in manumissione facta in fraudem
Creditorum: ut scilicet tantum ea censeatur in fraudem facta in qua utrumque concurrit: l. o
s. o si in staudem.Τ desideicommisi. liberi. l. a . semperis qui ct a quibus manumisii. V. G. si quis
sciat se non esse soluendo Sc tamen manum i tat. Nam si ignoret, no vidςtur in fraudem m numittere .si instaudem. Instit. quaes exquibruca sis manumittere non possint. Sic Bc in aliis delictis plerumque animus inspicitur cum factor ut in damno legis Aquiliae, i. or. Si quis testam tum in is ad Aqui L13. Sup.ri VH. Tertia reg. est haec in l. 13. Non sudantur, inquit Ulp. Creditores cum quid non adquiritur a debitore s. Quae reg.est supra, ubi de damno dc lucro, exposita. De verbo p Rucros est haec regula Tructuuria est vel pi nora darι licere. 72. Quae regula eXtat& ult sip. de usuris. Nomine sive verbo Fructus proprie continentur ea quae eX terra naturaliter nascuntur dc crescunt: sed late sumpto continentur & alia, ut usurae, reditus, Venatio,
mercedes seruorum dcc. l. Σεσ3 . frivsuris msuctibi . Hac autem resula eo uomine dicitur contineri
103쪽
LIBER: I. Deontineri& pignoris datio Usus eius est in fructuario , de in bonae fidei possessore : quorum sunt fructus,quique fructuς percipere possunt: ijdem igitur poterunt dc re dare pignori quam possident. Ratio est ex hac regula: Quia pignori dare ad fructum pertinet. Idem de verbo IMPROBi est re o. Non potest ι υ - .smprobus viderι quι gnorat quantum soluere δε- Mat. Est autem hoc verbum Improbi late pa- tens. Nam iesure saepe quicquid non recte aut non jure fit,maxime quod contra fidem aut dolo malo,dicitiir improbe fieri: ut videre est in I. δ.si memini'. f. de ino fusta. l. c. ex SOo.f. ad L.
de ρU.act. s sed etsi f. denegeestu. Sic dc improba Alienatio; s. de Histran pign. Causiacis oles f. depraescriptis verbu. Lisu. io. destitisse. f. de iudici's. Accusa tio: I.F. accusatιo. f. ad SC. Turpili. Quare & is dicitur Improbus qui moram facit in soluendo. Sed qui ignorat quantum soluere debeat non potest videri improbus , ut hac re- .gula dicitur: quia ignorantia eum excusat a dolo & mala fide. 1 delus quae ut indign. Scientia facit improbum, ut mal e quis sist fidei. d. LisCdeaesitu La. C de Gru Bb, titum expensis. Itaque potest haec reg. dc ad locum de ignorantia dc de Mora quoq; accommodari. Dicitur quoque Improbus pro linprudente dc interdu pro
intestabili de infami ut apud Sallust in bello Iugurthino, Improbus intestabiliSque videtur. , De verbo LoeupLETis est regula in sέ6.ba .
104쪽
ti C MMENT. DE RE O. Iu R. Qui rem alienam defendit, nunquam Ioeuples habetur: id est qui est alterius procurator vel defenser, non admittitur sine satisdationedcula. Inst. desatisdatombiu. ubi dc vetus haeC regula diditur DNeminem alienae rei sine satisdatiori: defensorem intelligi idoneum.Itaque hqc quo
que reg.de Locuplete,ad locum de judici js perotinet,pu rade procuratore litis. Sed hic de Uer-
bo Locupletis agitur: de quo item in I. 23 . 'o nos bostri.s . locuples supra da Gig. In iure autem
haec tria idem valent I Locuples, Sol uendo , dc Idonetis; de in Leg.xit. Tab. Assiduus.
Lo No. De IDONEO esti.uo. 1κωδ. r. ubi eadem est v xus regula: Neminem alienares idoneum esse ex-
promissorem,nificum satissatione. Idoneus enim
aut fideiussor, aut expromitar aut pignus. aut ιautio,in jure dicitur. Cum ex promissor; vel cautio: non est nuda. sed cum fidejussore aut pigri re De verbo.autem Lo c u P L E T i d i. est,t. Iac mo predo. Vbi haec regula, Locupletior non est qui libertum adquisierit. usus hujus verbi multus est in juremi cum quaeritur: An posses sor bonae fidei sit factus locupletior, l. v. g. ωh- Fuluit fis heripet.la.de condianά. Un AnuxOF ex donati one viri,vel cotra,sit locupletior,t. De bonat. snt. Omm m uxorem: ut, A n heres ex sa-icio desumsti, L de eo.in .ss. ad exhib. vel pater ex filii delicto, Ly. g. exfurtiva epecul. vel pupillus ex suo contractu sactus sit locupletioris, summenaeis si pupim denegis. Sic & in reiiuu one in Integrum. I. patrata. praedium est,
105쪽
LIBERI. ε' fiseq.de minor. 3e in transactione de alimentis, 8 V quis is Transact.Ex hac igitur regula. non cesetur si stus locupletior, qui libertum adqui- suit:V.G. si maritus uxori servum donarit , sed eg lege, ut manu miti it: non videtur illa locupletior iacta. licet manumittendo aliquid ad- . quirat, puta libertum : idemq; dc de marito di-eendum,si ei servum donauerit uxor,ut manumistat. Ratio est exposit supra , ubi de damno
lurro. armos Μ, Ν sis nomine quid contineatur,vulgo m ttum est:quid item DuoRvMMENSIVM nomine; tix. De eo tamen est hic regula in l.ro1. Duorum mysium nomine etiamsexaginta unum iura contineri. V. G. Iussus adesse intra duos menses , etiamsi venerit sexagesimo primo die,non est in mora. Idemque est,si lex duorum mensium faciat metionem,d.i io I Vbs te .plerumque enim triginta dies mensis continet. Cum igitur olim ad solutionem faciendum duo meliaes concedorentur iudicato; non videtur in mora is esse, si soluat sexagesimo primo die: t. debitoribus. M.f. d. re 3-icata. hil ia duorum mensium usus alibi in jure:ut,in actione redhibitoria:l.ia f. de Aed. Mitii. ut, in usuris pupillaribus; l. 7. tutor qui repertorium.g. de adminiH.tut r. Ut, in fideiussione sive scripto:l. a .C. desideius Plura de duobus imensibus congessit Cuiacius vi libella ritem
la : Aruenire ad beredem dici,si vel momento ad
106쪽
ra COMMENT. DE RE G. Iu R. eum peruenerit. De hoc verbo latius agitur in
quit Iuli p. arambigini mini 2 .utrum. Deberedit rupetιtιone vel enim prima tantum ratione velita, ut duret ac maneat penes aliquem , reSperuenit: In hac aute regula sufficit, inquit ICtus, si vel momento: id est etiamsi non duret Sententia & usus regulae est, in iis quae ex delicto ad heredes perueniunt. Herecles enim interdum tenentur in solidum, interdum duntaxat quatenus ad eos peruenit: de quo infra, ubi de testibus,& heredibus. l. 3Lest h. t. In eo igitur hui verbi Peruenire est usus; dico . ad heredem ex delicio defuncti. Secundo,ad Creditorem, I 2
si ventri f. de re .au I. Lud p . Tertio, ad possessi sorem, d . a , . Greum. Quarib, in stipulationa
emptae hereditatis, i. a. g. . de hereditate velact. ve Id. l. o. de verbo obi. Ratio, cur hic su fficiat momentum; est quia ius spectatur, quod stitimsacit adquiri, 4 dominium a testatore transire in heredem. Sic & in l.3. C deposth. hereae instit. colli tuit Imp. Jullinianus, Postumo nato rumpi tella mentum etiamsi ilicia decessit. Sic &in IV 9. placet Friad'. hereditate, Quod patri pers, lium adquiritur ne momento quidem inpers nasiiij subsilit, sed ita tim ad patrem transit. Itemque in L 6 . . Titio. g. de furtis. legatum stati m ad legatarrim transi,ne momento quidem
De verbo autem PRAEDONis,sive , quis st' vel non sit Praedo, Regula est in I. Iiε. Nemo, in-
107쪽
L I E E R. I. ε'δo in petitione hereditatis dicitur is, qui mali fide rem hereditariam possidet,si ve inius pos
sessor:ut videre est in l.21. C. Firus de hereditatu rapetit one, iuncta l. 28 d t. Na in huius regulet usu est potissimum in ea actione; quae datur contra praedonem, id est nullo titulo possidentem hereditatem,l 'aet. Itaque explicatur ibi diligen
34 s sipraedo fdesolutioniblu. oc conti a quis non sit praedo,uth.l. Dc. quae est sumta ex titulo de hereditatis petitione. Is igitur non est Pr do qui rem .licet hereditariam,posIidet iusso titulo ueeimam pretio: qui, inquit haec rogula,pretium
numerauit:& contra eum non datur ea actio. I'. nec ullamin. . quidsi guta hereditatem emerati
Nunc de verbo RaspoNDKRahaec est regula subobscurior: Ubi,inquit Paulus , non voce sed is, praesentia opus es, mutiusiintellectum habetpotenvideri respondere. Idem in surdo: hιc quidc moerespondere potes. Furioseu absentis loco est. Hac autem regula non tantum de verbo Respondendi sed etiam absentia & praesentia agitur. Ait igitur, In ii casibus,in quibui, non vox, sed pr se n. tia tantum requiritur, mutum poste videri r spondere. Sunt quaedam negotia in quibiis de vox & praesentia requiritur,ut stipulatio, I. cleverb.Obl. In quibus mutus adhiberi non potest: Nec videtur in iis respondere posse. id est non debet haberi pro respondente. ut& in tutela, LI. f. mutus. f. de tutelis. Quia requiritur Sc vox& praesentia;Et in testamento olim: Π . t.2o
108쪽
COMM1NT. DE RE G IUR. Duim.I.to disicretu C. qui testameta facere pol 'Cotra sunt quida negotia in quibus tantum roquiritur praesentia etiam sine vocerut in Edicto de Interrogationibus in jure faciendis: Ubi interrogatus An sit heres, etiamsi taceat, modo praesens sit, habetur pro respondente: ac tenetur ex eo edie ossa e interrogate interrogARI. Dict v autem surdus , muto, & ab utroque λ- riosus.Nam mutus respondere non potest: ser-du,'potest:sed uterque prssens esse potest furio- a sus non potest,&est absentis loco: quia negotium non intelligit,de quo agitur, de quo instavi A latius.
ιώm. TVAs. est regula in I. I 3II. 3. de quo tamen Verbo
πιμιωere. plenius expiscatur subiit. de verborum significatione di mπ latius. φησι φροι Iam de hac clausula, si NE Liar Ris est haec - 'i' regula in I. 18 . Si quis inquitne ant uxorem retiquit non videtuν sine liberisdeces MLHuius autem clausul . Usus est in legatis. ut in L 18. is eui quando dies leg. cedat. V. G. Si eui ita legatum est,quandoque tiberos habuerat; haec conditio exi titille dicitur , si tantum pr gnante uxore relicta decesserit. Itemque in fideicommissis. i'rae filio si. si quis rogatusfuer,t fad mu Treb. Vsu quoque erat olim in lege Papia, quae orbis praeferebat proletarios sive eos qui liberos haberent. Itaque quaeri ad eam legem solet,quis dicatur habere liberos. vel esse sine liberis. Vevidere es Vn LIM.st l. i. q. deverbId. De Uerboautem So L v N D sive , quis diea
109쪽
LIBER . L mm rege,vel non essessiluendo,est regula.min, /0s, IVems, inquit Ulp. dubitatsemendo videri eum, qui defenditur. Dixi supra haec 'uatuor, Alliduum, cupletem, Idoneum, Zc Solvendo, idem valere. Multis autem in rebus&negotijs quaeri solet quis dicatur esse Uel non esse solvendor ut igitur explicavit Pet. Rebum l.si a. devor
Ag. Recie autem in hac regula , qui de ditur in judicio, dicitur esse solvendo. Nam contra. qui defendit nemo dicitur est e solvendo , sive locuples, sed cogitur dare fidei utarem. ut Fu-pra.d in verbo Locuples. Ad verbum v ENoεκε pertinet regula in L 6'. Ib .haee. Aliud est vendere, aliud vendenti consen- ι i 0 fure.Ut vehditor cenetur de enitione: non vero is qui venditori tantum consentit. l. 6 non Δbι- rapturi de euictionibu/. Sed obstare videtur I IL utiam fis euictionibu .cst l. .si quaesitum esJUis doti excepisone: ubi si fructuarius proprietariis re Ii fructuariam vendenti consentiat, videtur& ipse ius suum vendidisse. Idemque est in Croditore qui debitori pignus vendenti consenrita Videtur enim & is pignus suum vendere. ἱ.I. QisHstractio. pignormis. Sed in his casibus ea ici sit ratione: quia scilicet tacite videatur ius situm remittere; cum posset, si vellet. prohibere. Superest verbum,vis sive potius , vi FAcTUM GPo l. 73. Ad Vi MFAcERE.de suo l. sis. V a-ctum, inq uit Scquola,videtur id est e,qua is re Ταμ αγ- ... cum prohibetur,fecit. Quae dicitur definitio in Lνδ.14squod is aurciam. M s umta est ex libro ,'eων
Mutii Scaevolae. Sententia est pei spicua.LI,' est in
110쪽
νι COMMENT. DE RE G. II R. est in Edicto Quod vi aut clam. Quare & in ἀμ1. f. pcta I. βqq. dili*enter explicatur haec definitio qui Vi iactum id dicitur , quod faetiam coitra prohibitionem: & diligenter etia expligatur verbum prohibendi,nempe per quem dc quamodo is eha sit prohibitio. Vsus quoque in E ileto de Operis noui nunciatione.N im 3c ibi probioetur opus fieri,ut id in interdicto Quod
N.- -ὸ Π expe*-. Saepe in ture quaeri Iolet μν. quis proprie dicatur vim facere, aut non sacere videatur.Hic de eo qui non videatur vim iacere:is nimirum qui suos ure utitur: quomodo de dolo supra dictum, Eum non videri dolo facere qui suo Iure utitur. ss. Nat writur. h. t. Usus huius regulae late patet, tam in rebus priuatis qNam in Repub.aut fisco. V. G. Qui vim vi repellit, no videtur vim ficem: quia iure non tant in suo, sed communi Sc gentium, Utatur.
non facit, qui aquae ductum aut canalem In suo fundo iactum rescindit: qui tignum alienum nullo jure in strum parietem immissum rumpit: qui foribus quid affixum revellit: Quia suci' iure utitur.Sic si inter creditorem & debitorem conuenerit: ut liceat creditori sua auctoritate pr dium tibi pigneratu ingredi,vim iacere non videriirangressus.l. 3 Cispignorat Fiscus quoq; vim non iacit auferedo creditori solutam ade