장음표시 사용
71쪽
LIBER. I. πεν interloe. Tertio, Dolo dc metu facta ipso j ure
valent, de non nisi restitutione in integrum rescinduntur: toto t. quodmetus causat. de dolo.
Respondeo, Nullam quoq; hic esse legis prohibitionem ἐnis generalem, qua omnia & bona fide& sine vi jubentur fieri. Quarto, Matriamonium sine patris consensu contractum, eo postea Consentiente convalescit. saetsi. C. danVtιω. Respondeo,convalescit non retro,sed a tempore intervenientis cosensus. d Ietsi. pri hic solet: An haec regula omnimodo sit vera i Ueteres Interpretes,Bartolus,&c. add. nox dubium. Cardinalis .ia Clemenetrinam primam cs- Luna. quest. i8. vers ct hanc partemaxtr.de Eu- L M,distinguunt: ut actus contra prohibitionem simplicem factus ipso jure sit nullus: alioqui valeat, sed cum poena. Ut, lex est ne matri monium sine benedictione celebretur: simplex haec est prohibitio. Itaque ex illorum sententia nullum erit, si aliter Merit celebratum: Sed si ita lex concipiatur. Nemo matrimonium sine benedictione celebrato: ni faxit, centum aureos pendito: hoc casu putant, aliter licet
contractum, matrimonium valere: sed multam praestandam. Hujus ratio distinetionis lige ab illis assertur,Cur, inquiunt, posteriore casu quo multa est solvenda non infirmetur matri rnonium,vel actus quilibetὶne quis duplici poena assiciatur, multae dc rescissionis actus: quet rescissio ipsa poenae species videtur.c. .etsi clericis. s. extr. de judic. Bart. ad i. Praetor ait. F. de F. nov. nunc.sed Ulpianus re viarum.lib.L non Ha,
72쪽
. COMMENT. DE RE G. I um. γ' ut hie interpretessed aliter distinguit: puta ininter lege persecti Sc minus perseeta. ut illa actiI ipso jure sit nullus,hac non item: Perseehim voscat, cui adiecta ei clausura rescus inis: V. G: Si lex vetet aliquid fieri, Ac contra si fiet sinciat isHIe inutile.Minus persectam.quae non habet adiecta eam clausulari 1; sed p nam forte aliqu i ut olim erat Furia testamentaria. Sed lex Cincia clausulam rescissionis habebat: ut hodie , nequis sine insinuatione donet ultra sociaureo*.LVsi quis argentum. Cis. Anat. Sed & haec distinis .
ebo Ulpiani inter legem persectam & minus
perfectam repudiatur m d .nan dubium, in ver-
Dis icet legιslator sc. quibus hoc volunt impRTheodosius dc Valetinianus,indistin ne non valere si quid contra leges factum fuerit: nec interesse prohibitum sit simpliciter,an cum clam sula rescissoria siue annulatiua ut vulgo loquutur: de qua clausula copiose Uasquius lib. t. dotestatoris pol ntia. Is ε. Ad hunc quoque locum de effetau Legum & Abrogatione a comm dari potest illa retula, Ignorantiaon nori inris
excusas. c. U.de regulis iuras. in sexto. Sed haec regula melius in Pandectis concipitur . Iuris quidem ignorantiam cuiq; noςere, facti vero non nocere l. s. regulas1. dejuinis N facti ignoran- a. Vbi ICtus usum eius regulae diligenter e
plieat sed copiosissime & meo iudicio, optime
Hugo nellus tib. I. commentariorum juri F c.Lσ t. ων seqq. Atque haec deIure; id est, de e- itus caussis sive origine, proprietatibus, officiis3 c ei tu atque abrogatione. Ad quam perti-
73쪽
LIBER.AEL Mnet 3e loeus de Contentione juris Sc aequitatis, sed de eo infra,vbi de aequitate. Eodem quoqu accommodari potest reg. qua Generi per sp
ciem derogari dicitur. lete. 8o. h. F& c. I 6.1n sexto. Sed de ea reg infra commodius,ubi de interpretatione.
CAPUT RDe Iure singulari. QVi A dxem,iam d ictum deJ ure: prox,
mum est ut de AEquitate videamus.Pri,
us tamen de jure Singulari adhuc enim de jure publico siue communi dictum breuia ter explicemus. Nam de jure singulari copiosi.us explicant Interpretes 8c inprimisJOan. Ol-dendorpius ιb.de priuileotys e deIure singulari.
Hoc enim lus,nunc singulare, nunc Privilegi nunc Beneficium dici solet.l. 1ρ ih.t. .fde vulge pupsHUi M. L 38 f. ex qui bis causis malore1.ι. penult.f. de constit. Principum. Interdum tamen Beneficit verbum patet latius , ut etiam quod non contra juris regulam concedi Pr, V. G.do natio aliqua Principis, dicatur beneficium; Sed Regulae tantum de benefici js hic a nobis expli---cabutur. Ait igitur IClusin l. rρg. Prausiura quadam esse cause,quaedam persona ct irio quadam ad heredem transmitti,ut quaseunt cause: quaevero μι persona adheredem non transire. Idem plane diciatur de beneficijςon l. 64. in Ommb.h. .ub , tapς G-.
sonae conditia locum facit benscio , ιbi ea des- hibis. ciente , beneficium quos descit. Primum igitur de priuilegiis affertur divisio; alia personis,alia rebus oc causis esse data. Personis: ut si
74쪽
. COMMENT. DE RE G. IUR. quid concedatur aetati. V G pupillis, minorubus, senibus: vel sexui; ut mulieribus, virginiabus,viduis,&e. vel officio; ut Episcopis clericis, Militibus, Professoribus, Studiolis. Causis vero: ut Ecclesiis, Reipublicae, Fisto,doti m trimonio,&c. Ut autem hic privilegia &. bene. ficia ratione vel persent, vel causae bifariam dividuntur: ita & Exceptiones, Lyssis Exceptionis. allaci; in jure plurima dividi 1blent. Et haee est ratio hu jus divisionis: Quia ut jus ipsum partim in personis partura in rebus; ita & plurimi
iuris articuli in his duobus versantur, dc pro eorum discrimine distinguuntur. Eiseruis autem hujus divisionis hic est quod quae persenis
dantur non transeant ad heredes,& ad alios,sed cum personis extinguantur:quae autem dantur
causis & rebus ad quemlibet successore tran mittantur. U G. Beneficium Restitutionis in integrum,quod datur Minoribus, videtur esse personale: dc proinde ad heredes an transiret dubitatum fuit. l. 11. υerum. g. sciendum. cti. O . non omnia. f. de minorab. Sic , quod habet pupillus privilegium in personali actione, ejus 1uc. cessores non habent: quia non causae, sed personae,quae praecipuum meruitia rem .succurria
vi. r ιari Papinian l. 4a. GPruribus. f. dea im At.l .si. I f. depraviDI.creaetorum. Sic, quod patrono datur, ut gravari non possit in portione sibi debita a liberto, id elus heredi non conceditur, ne patri quidem. l. 2ospatronio. f. de δε- nation b. I. 28. cum patron f. de legatu.a. sic, empore legationis in legatum non datu r aetio,
75쪽
LIBTR. I. Netiamsi ex fideicommisso restituta fuerit ei h reditas: dabitur tamen in eum cui legatus ipsa hereditatem restituerit. Quia quod in legatum non datur, est personat e beneficium. 18.lis et si sicontra. F.de jussiciis. Sed privilegia causae de rei,dantur heredibus: ut beneficium Let. C. uere iuvend. datur non modo ipsi venditori, sed ejus quoque heredi. Eadem.est igitur ratio& jus privilegiorum & heneficiorum. ut causalia ad heredem transeant. sed personalia extin-- guantur cum persona: quamvis, ut & modo dictum, djfferentia sit aliqua inter beneficium M privilegium. Videtur enim beneficium esse velut genus, eluSque velut species privilegium. .
Eil enim & privilegium beneficii species: sed
certa lege aut constitutione dati, jure singulari 6c contra jus commune: beneficia a utem multa sine lege, Ac etiam non contra ius dari pos sunt: utius Aquae.l rus A. permittitur.=de aqua quotid est aestiva. ut.jus CivitatisRId ianus l. b.K gularum. t. de Latinu: ut jus trium liberorum: quae beneficia solet a Principe dari l. i. de Iure tiberorum. Pun. Lb.to . ιH. Ut,jus dominii: l a.
C de Iurerim. impet. udim munitatis a centibus& reliquis. t. . sis e censib. ct Nov. i. . De his igitur beneficiis quae sine lege dari solent, sive
arbitrio Principis, proprie loqui videtur & accipienda esse, ree. 68. 3c de privilegiis, reg. Is s. Ad beneficiorum quoque articulum petimet,' peg. 69. Invito beneficium non datur. Ratio eius est. Quia cum natura beneficii pugnat,ut invito. obtrudatur. Quicquid in honorem alicujus in-
76쪽
COMMENT. DE RE G IUR. uentum est desinit priuilegium vocari,si coga'
inquit Quintilianus declam. . Et Seneca lib. 2.de beneficiis . N Non est, inquit, beneficium, cogi: Non est beneficium debere cui nolis: ante depoportet mihi arbitrium mei, deinde benefic tu. Et Lactantius lib.1.Instit. cap. 2o. Desnit, inquit esse beneficium,& injuria potius censeri deber, quod ingeritur recusenti. Sic & Ulp. in Iaxjomnia. f.de procuratorab. Suspectus est, inquit qui, operam suam ingerit inuito EOde pertinet reset. isso fuit. quod Cisyro eoprestatur,tnυιto non tribuitur. Usus harum regularum lare patet: ut, beneficiu Restitutionis in integrum, quod datur minori . non tamen datur inuito: sed repudiare id potest minori quia, inquitJulianus, Wnicuique licet contemnere ea quae pro se sunt introducta.l. isiiudex. f.de minorib.Idem est in beneficio SCti Uellejani. y.simulistisad Sosinsi. Sic, Libertas inuito non datur; nec Emanc, Patur quis inuitus: licet emancipationis no minimum sit commodum. II. iubemus. C. de emam ceat. bb. Nou.M. c. H sic, Bonoru possessio.quod est beneficium Prςtorium dat de cost.bonor.non datur inuito. 3 33. De bonor. possesisticaninitim debitorem creditor liberare non potest. ρ is
debitoris desolutionib. idem fit in Assignatione liberti DP. I. ct lege. utruml de Uig. bb.Sud ob astat primo, quod liberi paretibus quorum sunt
in potestate adquirant inuitis.1s. r. Inst. per quas ', personas cuin acquiritur. Ac serui suis dominis.L39. f. de adquirenae rerum dominio. etiam Ueis tantibuS.I. 6 2.icietius vetante F de verborum Ob
Respondeo hanc adquisitionem fieri ipso iure,
77쪽
Secundo, licet pro inuito soluere, eumq; inviatum liberare obsigatione. 130.lutiones desim . nonsbaertio, licet pro codem nato ad mortem 3 appellare altero etiam inuito & repugnante l. b. . non tantum fia appell. Quartis,datur pupillotu- tor invito. s. de tui. N cin.dat. ab his oec Respondeo, haec tria ob humanitatem natura-Bc Episcopatus dentur inuitis. l. I.seque suam
Personarum. Ad hunc quoq; locum de benefi-' aljs pertinet ru.iqi. ratim Li. Cuiuslegis liqc 'iei Humma beneficium Principis datum ut vi- venti,si is non vivat,non videri datum: siue datum ut Viveti,non censeri datum defuncto. Sed de hac regula inse , ubi de Interpretatione. Eo-
de pertinet reg. . Ib.ιnsexto decretatium. Pecet in-
qu it Potifex, contassum a Principe beneficium, esse te Bald consas.lib. I. in Principes comune illud. quod seripsit. Solet tame pleraq; Principia bene- .
ficia a successorib. confirmari I.3. C. de cohortalibb. 11. l. r. C Theodosiano depriuilegiis eorporatorv. Optimus autem Princeps Imperator a itus m.
78쪽
- COMMENT. DE RE G. IUR. edicto confirmavit omnia antecessorum bene ficia,teste suetonio cap.8 sed de perpetuitate 3c de confirmatione privilegiorum ac beneficiorum longum esset omnia hic explicare: quae ad ius publicum pertinent de q uo videantur And. Cayl. bb.2. Obs. I. Joh. Bodin. lib. I de Repube.LIatillimδ Felinus. adcI. exinde pactis. Baldus. ad constitutione de pace constantia, ctc. Ad hunc quoque locum pertinet regula in c.Π7 indultum in s. Indultum Mure beneficium non est alicuι amferendum. Prior quidem regula do beneficio Principis,&,ut loquuntur Interpretes, homunis : sed haec,de beneficio legis uve luris. Sententia igitur hujus regulae est, Juris beneficia sive ea quae iure alicurcompetunt. vel concessa sunt,non esse ei auferenda: ut beneficium cesisionis lege Iulia debitoribus datum. l. I ct . C. qui bonis cedereposunt. Sic lucra nuptialia quae legibus dantur superstiti conjugi, testamento adimi non possunt. II. Deminae l. hac eiu Zambit C de secundis nuptus Sed haec regula de privatis potissimum intelligenda. Magistratus Semaxime Princeps potest beneficia interdu aut minuere aut justa de causa adimere:ut spatium quadrimestre, datum judicatis,coaretare. I.alsis ro judicat Sed hςc disputatio,quibus de causis Magistratus aut Princeps beneficia sive jura privatis adimere possit, non est hujus loci: de
qua Fernarid. Vasquius. lib. de controυersu rigustrab. cap.24. Sed obstare videtur. Nov. III. Ubi potest quis donare filiosam. ita ut rei donatae nequidem ususfructus ad patrem pertineat: cum '
79쪽
LIBER L in tamen jure publico & beneficio legis ussisse
eius bonorum filiisam.adventatiorum patri d beatur. t ες cum oportet. C. de bonis qualiberis. Erg. I. Instit.per qua persen. cuιs adquiritur. Respondeo Hanc ademptionem inductam a N vella id est,auictoritate Legis: cujus haec vide tur ratio, quod in sua quisque re donanda Aetransferenda legem possit dicere , quam velit. ι -δ..n traintionibu F.de pactu. l. 1 r.er ao. fis pinctis dotatibu
Α Duue de Jure: Nunc de AEquitate. Ad μ quam aliquot Regulae sub hoc tit.pertia
- nent. Dici autem solet nunc aequum dc bonum nunc aequum, nunc naturalis aequitari nunc aequitas.De aequo dc bono sunt loci innu
merabiles: de quibus 8c supra in aequo: Quint.bb. 6. c. 6. Jure prius pugnandum,an aequo: de Cic. in Bruto. Quid in iure aut in aequo verum aut esset auin si esset: Et eleganter Ennius apud Nonium : Jus atq; aequum sese a malis spernit Procul. De aequitate naturali. l. a.A. 1.I. Is.Slumbeis deprecario. LI. f. depactu. I. I. f. de Amnorab. t. I. f.depecunia con-tuta. 1.I. I.ffsu qui te ment.bb. De aequitate est,t.ρs Stichuma. . atm Glisis de solutiomb. ubi obligatio naturalis di- Citur vinculum requitatis. ut obligatio civilis dicitu r obliga tio juris. De naturali quoq; etqui tale fit & hic mentio I.ω.Marcell. ubi excepti. Suae non abhorreat ab aequixate naturali. Dahal
80쪽
hac aequitate naturali est hare regula:In omnibus quidem maxime tamem in jure aequitas stinanda est. l. so. Ne idem sere in.l. . placuit. C. de iudiciys. placuit,inquit Imperator,in omnibus reb. prPcipuam esse iustitiae aequitatisq; quam stricti juris rationem. Sic enim legendum ex libris vetti Non vero aequitatisq; S e Ri i T AE: Cum aequitas sit pars juris non scripti,teste Aristot.1. Rhesim Ethicorum. Qua de re iam pridem erudith Dua. Ten.tib. 2. ἀθur,anniuersc. i8. Petrus Faberiad. Q. m. h. t Ratio huius regulς,quia Scratio postulat ut ad humanitatem & benignitatem simus magis propensi. Uumen o. l. 7. Amanus P. de oblitchra tionibuι. Et hinc est, quod in multis huma. . 'nitas praeseratur subtilitati;& aequitas atq; utiliatas rigori ac stricto juri l. ib. fundu/.si csi pluris. . de piguorib Usus autem huius regulae, cum in omnibus articulis iuris,lum maxime in iure, ut ipsi h c regula loquitur,snectari solet: ut in D tibus, s. dotem. . decoll. bonor.juncta I. 7'. ἄν- F. de jure dotium. v t in Judiciis, Lult. destum b. orbi. expens. 2 extri de mutuis tetitionibu/. Ut in Testamentis,l. 6. Scaevias ad Scin Trebest. Iaposth. f. de i usi rupi. ut in Actionibus bonae fidei 5c arbitrariiss..ium bonaesides. S g. 3I.8mete rea Blit. dea bomb. l. .quodsi Ephesii ne fiseo quod certo. Maxime autem in actionibus, quae ex aequo dc bono oriuntur ut est actio dotis, Llfricap.minut. actio funeraria l. I . etsi uis. F. 6.ώaec actio. .de. relig. 6 sumptibfunerum. Ut iniuriarum ..iI .F. I. de ι urbs. Ut condictio ni debi-