장음표시 사용
271쪽
iis COMMENT. DE RE G. IUR. restituere; il est non eidem a quo soluta fuerat. Aliud eius ab alio fuerit soluta creditori ob furatum rei pignorataec hanc enim debitori vel imputare,vel restituere cogitur, La I. :n .supr. de
Dixi de creditore, eum poenam non abi plo debitore,sed ab alio exacta restituere debere debit tori Aliud est in commodatario,& coductore: qui no tenetur poenam restituere icommodanti aut locanti,Lult. sisedcum. de furtis, O.is qui T. locati Ratio differentiae inter hos & creditorem , haec est: quia furto hi impediuntur, quominus re uti posΙint; Creditoris pignus non impeditur, quia cum re ambulat: ut recte Cuja C. L lib.δ. obselen. Altera est in 13. Cussus per errarom:. .-. dati repetitio est,eyiu consulto dati donatio e I: hoc est, faeti errore vel ignorantia solutum condici& repeti potest: sed a scientelsolutum repetitu
Exceptio videtur esse in usuris in di.16. M. si quis Lex 84 falso d.t. de condictandeli Tertia regula elim l. δή. 'p' Cujus pars posterior exposita est supra, ubi de naturali obligatione prior est: Cum amplius seruatum en, quam debeatur, c us pars non inUenitur,
c πα repeti posit, totum esse in debitum intelligitur. ut in dia 6.sis centum, qui ab Hotto manno videtur non male explicari,ub. 7.observ H. deleto
272쪽
ut centum, soluto; qui tamen valebat ducentis: cum igitur plus sit solutum quam debeatur. nec tamen constet in hoc lando soluto, quid ex eo debeatur,quid non debeatur;id est,ut laaec regula ait, pars rei solutae non inveniatur, quae sola Possedrepeti.repetitur totu,id est, totus fundus. Nam licet hic fundus ita retineri posset, ut esset communis: quia tamen communio lites parit, i& proinde ad eam nemo compellitur invitus: 'totus ut indebitus repetitur a debitore sed contra eum creditori manet sua pristina ad io salva j ad centum petenda, d. β. sicentum . 77.cum pater. AdulcissimM. sirpr.de leg. 2.cult. C. communi divid. sAliud dicendum,si pars apparet, quae possit repeti, ut in oleo, vino di. 26si non sortem. q. s. item Marcellus: ut si pro centum soluti sint metretae olei aliquot, qui valeant centum viginti: repe
tentur non omnes metretae,non totum oleum,
sed superfluum duntaXat, De contractu Pignoris est regula,inc Ur. Cre' piris
ditor qui permittit rem venire , pignus dimittιt. re.
Quae regula est de pignore non contrahendo, Lex Is. sed dissolvendo. Variis autem modis solvitur; si inter quos est & paetum tam expressum, quam tacitum e quo i cito est haec regula; nimirum,
Solvi pignus permissulvenditionis, id est, si creditor debitori permittat pignoris venditionem;
quo venditionis nomine generaliter hic acce- pto continetur omnis alienatio,i 8. sicut. νω- istro stupr. quib nodei ηrsolvit. ut est donatio,
273쪽
, COMMENT. DE RE G. JUR. Permutatio,in dotem,aut in solitium datis , Iega tu m,ut in Uscut . a s I. si eo tempore. C. ' remisone pignoris. Udebitorrnmea Io.volu tate. d. t.*pr. cymb.mia. pign. Usus igitur huiurreg. est in omni alienatione. Ratio est perspicuae propter consensum creditoris; Ac effectum p eti licet taciti. Nam & taciti esseebis est in cometrahendo pignore,ut hic in solvendo. v. G. In vecta illata in urbana praedia tacite locatoriobα ligantur, qsupr.de Padiis. Et de hoc praedio, id est domo haec regula fuit concepta, ut perspiscuum est ex l. 1. μ'. de migrando. quae I. a. ut δε haec i18. sunt Gaji ex eodem tib. M. adEdictum a provinciale. Sed intelligenda est haec regula, primo , s venditio sive alienatio valeat, Rult.rit. quib.mod.6c GF t. si voluntate.ctys debitori d. t. Quia scilicetalienationis nullius nullus quoq; effectus esse debet ut supra jamdbctum. Seeundo, nisi alia creditoris mens fuisse demonstretur ; ut non statim, si sciente eo rem vendiderit debitor, creditor dicendus sit pei missse venditionem vel alienationem: aliud si& praesens alienationi adfuerit,& tabulis quoqν sive instrumento alienaxionis subscripserit, A
Sequitur regula de Societate in t ' L. I. Sowmessecim mei socii non est. Idem &m l. i. qu. . y admittitur. Iseqsupr.prosocio. Ratio in U.I9. quia societas con sensu contrahitur; qui mihi
cum meo socio tantum , non etiam cum ejUS
socio intercessit. Usus regulae est in Al. I9. ct y.
Pqq. Et idem in amico: nec enim 4mici amicus. statim
274쪽
LIBER II. us statim mihi est amicus. Sed fratris tamen mei frater mihi quoque est frater , & socius quas frater, 6s verum omnincip d.t. Et haec est dubitandi ratio hujus regulae. Sed emancipatione Madoptione fit interdum, ut ne fiatris mei frater mihi sit stater; ut recte hic Petr. Faber De Mandato est regula in I so 8c in sed hae regulae sunt potissimum de Rati habiti
rie, quae mandato comparatur , de qua iam su-epra explicatum. Principium autem regulae in I. 6. go pertinet ad rationem & modum contrahu-di mandati; quod,ut notum, consensu cotrahitur Sed consensus & pactum est vel expressuin, vel tacitum. De tacito est haec regula quo debitor , pro quo quis fidei ubet, tacite ex mandato obligatur fidejussori. Et hoc est, quod ait haec
regul. Semper qui non prohibet pro se intervenire, mandare creditur,id ess,inter debitorem &fideiussorem mandatum contrahitur,expresse qui dem,si debitor fidelutarem rogarit: tacite Uero si non rogarit; sed tamen fidei ubere volentem & intercedentem non prohibeat. De quo
mandato fidejussorio plurim sunt leges , subnt. mandati ,ut 3c de procuratorio. De Uenditione sunt tres sere regulae. Prima Da men .. in cis. Imaginarra venditio non est pretio acceden- trone.
e. IGure nostro multi sunt aditones sive actus partim veri, partim imaginarii: ut contractuS, traditio,repudium.&c. Sic dc imaginaria militia apud Sueton. in Claudi3, Imaginarii fasces,apud Livium ιb. 3. De imaginaria locatione locati, de imaginaria emptione est
275쪽
COMMENT. DE RE G. IUR. l. . r. de contrab.empl. I.y. Divi,supride que si b. dc generaliter de contractibus imaginariis,l. .contractin, supr. de oblig.mact. de imaginaria solutione,si Iansbt.quib. modis tollitur obligatio. Vera venditio est quς suam habet substantiam;id est pretium, in quo substantia emptionis consistit, ut ait Papin.m l. a. pacta conventa supr.de contr. empl. Et hoc est quod ait haec regula ; Non esse venditionem imaginariam,sed ve-Tam,in qua pretium intervenit ed ea est imagunaria,tu qua unus tantum nummus dicis causa. Qui imaginariet venditiones olim erant pluri-mς,ut in emancipationibus, testamentis, mancipationibus , donationibus, dcc. I ultim. C. de emancipatιombs.praeterea. Instit. quibus modis im
palloisolviss.LInstit.de temota. Sed hodie non est usus imaginariae venditionis, aut emptionis, aut donationis; Excepto casu l. 16 si usu fiuctus. Dpr. dejure dotium.Non obstat L .sun.demanumissionib. ubi dicitur emptio imaginaria, licet cum pretio: quia imaginaria ibi dicitur ratione Personae; non vero pecuniae, ut hic personae,id est supposititiae ; puta si quis re emat per alium, sive subjecta alterius persona. De Emptione A--g. quoq; est regula in II16. LI. Plerum 1 emptoris 3 ρω- έ- eadem causa se debet.circapetendum ac defendendum,quaefuit auctoras d est,idem fere jus est emptoris,quod venditoris tam in petendo, hoc est
actione quana defendendo,hoc est,exceptione: atq; etiam in aliis c ustis,ut in conditio implei da. Hic igitur est usus regulae, i. I. Emptor. Criberediate vel aei. vendia. l. s.f.uisse pr.Δ FDonale .
276쪽
quae sunt personalia; ut est bona Ac mala fides, Lysivr de diversi perae' t. ubi vitium auctoris,hoc est,uenditoris,mala sc.fides,emptori ad ' usucapiendum neq; prodesse , neq; nocere potest. Huc pertinet & Regula in I. 16o. dedisse re nita inter eur qui vendit Sc eum qui vendeticonsentit tantum. Sed de ea dictum supra ut&de Reg. in I. 17a.qua dicitur,ambiguum pactum
Contra venditorem interpretandum. De inter- Δpretatione em Vr. lib. I.
tractibus. Sequuntur quae de Maleficiis sive Delictis.Et primum de Personis, est regulam l. III. Pupillum qui pro πιδω pub tati L. vi. At capacem esse σμrandi ct injuriafaciendae. Di- γε m. ximus supra, ubi de iure personarum, tres esse pupillorum gradus: Insantem, Infantiae proximum dc proximum pubertati, pupissu versia quod. Inst.de mutit F. De eo igitur qui pubertati est proximus hic dicitur,posse eum delinque. . xe,furari,injuriam facere,&c. quia is jam habet intellectum Sc assectum, sine quo delicta non committuntur,mpen. Inside obl. quae ex de nasci inpetra tamen huic succurritur, ut mitius p
277쪽
niatur. V. G. ex lege XLI. Tab. Impubes ex surto verberibus tantum, sed pubes Capite punitur teste Agellio lib. a .c. I Eoq; pertinci regul. ιο LI CS. Fere in omnιbm poenalibus judit lys e*r aetati σε rudentrasuccurritur. EETATI: etiam puberi sed minoria; anni Stilemq; IΜPRu DENTI S, hoc est,imperitiae, ut rusticorum, mulieria, &c.
Sed quod ait, IN OMNI Bus PoeNALI Bus Ju Diciis; intelligendum de privatis: non de publicis,ut homicidio,adulterio,&c l. i. iari
versia delictum. 37.auxilium dispr.de minoribus. Recte autem FE R e: Ut in L 2. C. de tum vocati-ia,L Inh. t uncis. l. 8. 1dem jurassustr.ad L. Aquil. Ad veniam pertinet quoq; regula νn l. 17. qua dicitur ignosci servis ob iustum dominorum :vel vice dominorum , ut tutorum M curatorum,in delicti, levibus; non vero atrocibus: uehom icidio, & c. Se d de ea regu l a dictu m supra. Quae ad filios quoq; porrigi potest, parentibus
obtemperantes,l. . Gracchus. C. ad L. fuliam de adult. Huc pertinet reg. in IIJa.ss. 3. de Ratiliabitione quae comparatur mandato, non modo in
contractibus,sed etiam in delictis. Est autem ea gravis disputatio in delictis& criminibus , de jussu sive mandato, 6c de ratiliabitione; an haec duo Iussiis & Rati habitio eadem poena , qua ipsuin saetium & delictum, assiciantur; de qua Clarus lib ps ult. quaest D. De Ratiliabitione autem ut&deJussu iam supra dictum. Cujus est
dc regul in l. I .F. i. Nemo eratio delicto meliorem suam conditonem facere floteri: puta actionem vel exceptionem sibi acquirere, I. A. aram. E
278쪽
apparet. De iusto enim non praemium vel em lumentum,sed poena debetur.di. Gracchus. De Poena autem h*c reg.m cn. sola deportatronis sententia auseri,qua ad cumperveniunt.Senten 'tia est,poena deportationis ea ta fitum contineriquet fisco applicatur,ut sunt bona deportati:alia non item,ut est peculium liberorum deportati, Ossed utrumseup. de minorib. ut est dos, & bona universa patris deportati.ls.m ssvr.de bonis damnat. ut uani jura liberoru deportati, no a patre deportato,sed a majoribus,&. ratione sanguinis aut familiet,liberis competentia: ut est successio inter homines. svride interdici. ct releg .Lult. pupr.unde legitimi. Sed hodie ex Novel ut nulli Judicium licear habere. 134.ρ.ult. poena deporta tionis ne bona quidem continentur , sed relinquuntur liberis. E5dem pertinet reg.mLI38. s. i. ce sNunquam crescit exponam praeterati delim est,.matio. Exemplum Ic usus ejus est iniso qui occia
ctione'rtνυαubi res furto sublata si postea suris impensa suerit melior facta ; aestimatio fiet de meliore. licet ex postfacto. Quia adhue surtum faciat, qui rem sublatam retineat: sbis impu- te sicur rem ipse mutarit aut meliorem secerit. - ' Caaux
279쪽
De Mionibus in Uecie. T au E hae fere sunt Regulae, qUae
ad caput de Rebus pertinent.NUQti his quae ad Aetiones. Quod Caput erit trimembre. De Achionibus. De Exceptionibus: & de ipso Judicio. Quod ad Aetiones attine tue pleraeq ue regulae sunt generales,pancae sunt speciales.Genea talia in Aetionibus sunt caussa, effectus, perQ-nae,quid in actiones veniat,& quamdiu durent. Ad Caussam actionis pertinet regula in 'qua dicitur ex consilio non fraudulento nulla nasci actio sed ex fraudulento nasci actio de dolo. LILatio est in l. a. infine. μ .mandati, cur ex
consilio non nascatur actio; sive, cur nemo ex
eo obligetur: haec nimirum, quia liberum es Cutq; apud se explorare, an expediat sibi consilium. Sed de consilio latius dictum supra, lib. r. Ex doloso autem sive fraudulento consilio nascitur quidem actio ; sed praetoria tantum: jure civili,nulla. Quia jus civile strictum est, dc prudentiam atq; industriam postulat, vigilantibus scriptur ,: Praetor benignitatem sequitur ι Ex qua inducta actio de dolor ut pulchre Cicero explicat ossis. Alterius tamen circumventio
280쪽
RIuS CIRCuM VENTIO, est ambiguum 'Vel enim hoc valet:ut alterius,V.G. tu toris,do Ius non pariat actionem, puta pupillo: idemq;& de procuratore dicendum . ita Aceursus, IIJ.seds.supr. de dolo. Ea.supra de doti e cepi. Vel passive accipi potes ut circumvenistIO alterius sit ac valeat idem, quod, si alter sit Circumventias ac deceptus. V. G. Si Procurator decipitur in emendo servo, mandato domini; quem procurator nesciebat vitiosum: hoc casu Procurator est deceptus, Dominus non item: Et proinde non datur actio Procuratori redhibitoria ex per ita Domini ; neque Domino expersona Procuratoris: sed datur Procuratori ex persona sua uia circumventio alterius ipsi quidem circumvento aetionem praebet: alteri vel o non praebet. Et ita hanc regulam Cujacius interpretatur; Johannem, ut saepe selet, se- cuus. Ad hoc caput pertinet quoque dispu- De Couemflatio insignis de Concurrentibus Actionibus:
de quibus est Mos L®. in liueta Priore hoc ' --- dicitur, uuotiens concurrunt pluras actiones ejus gabis, dem rei nomine, una quis experira debet. De con- eoneariae. eursu actionum, dc quemadmodum plures interdum actiones concurrant, & ex eadem quodammodo caussa oriantur, explicatur late subnt.deobl.ET aE .lsa. S 13. 2.t. Sed quamvis interdum plures concurrant & actori suppetant ejusdem rei nomine: non tamen in iudi-eio nisi una potest uti: qua in re differt Actor a