장음표시 사용
61쪽
MBER. I. 6 tas,disserunt: Et interdum simpliciter, Ratio uein Li. s.si ego. DFi pars heredietatur. l. I tm.siniare.D. de legib.ls. qui quadrangenta. I I. D. ad LfalcidIII. .ult. desuepulseruor .Penuit. de manu--si. Dicitur&interdu ratio disputandi Isi .siita vulneratin insi.d. ad i. qui vulgo,ius strictum:& ab Ulpiano apices iuris Lass. quaedam D.ma fiat . Interdum subtilitas ac rigor iuris: χ'generalitersiosi quis. f. desideicom. liber t. lern . de jurerit. 6c interdu,tus subtile, ius merum, mera ratio, subtilis, strii tiratio: d. t.2 LIO in. D. de . adminisi tutor. l. aa. si si hi. D. mandatia. IAI o. accusatione .lfad SC. Turpili. ISI. i Isde adim.legatis. Quibus opponitur aequitas: aequum bonu: humanitatis,benignitatis ratio. Eumanitas benignitas: facilitas:&c. Hoc praemunito, prismum de Jure,deinde de AEquitate ,explicandu :Juris .a. tractatio est quadrimebris: Primia me-hrum est de eius origine, & caussis. Secundia, leiuris proprietatib. Tertiti de ed officio. Quartu, de iuris Sc legum vi& effectu atq; abrogatione. Ergo iuris origo,quod est primu membru,dinplex esse videtur. Natura dc Lex: ex qua originp& causa duplici,ius quoq; et duplex, Naturale,
dc Ciuiled. q. omnes mi. pen. lesust. 2 ιure. Sive a quitas partim est naturalis, partim ciuilis,accepto equitatis vocabulo generaliter, ut idem siit,
quod jus siue iustu: specialiter. n. aequitas est idequod vulgo aequum 6c bonum .Huic in iure 4-pe mentio fit utriusque aequitatiS. ut Ac rationis tam ciuilis , quam naturalis: t. rnytit. de nΜ-ptiis. t. i. F. I. j ijiσι qui test. libεr esse iussim. Haec actio
62쪽
4 COMMENT. DE RE G. JUR. actio,inquit Labeo,naturalem potius, quam civilem aequitatem habet.Sic LI. f.de minorιb. I. I. F.depactis. dicitur Edietum de restitutione misnorum. &cdictum de pactis, esse ex naturali aequitate: ut & interdictum de precario, fri precarao. Quae naturalis aequitas &summa dici Videtur, in l. h. d. t. 6c eadem est cum aequo Mbono, quod natura est aequum l.id de doliaxc
' ptionc Est igitur duplex AEquitas, sive jus duePleX: d. l. q. 2penuit. Naturale, dc Civile: sed Tertium ei adjicit Ulpianus Jus Gentium . I.F.
deIustor seri eumque secutus Imper. s. Ita .d jure naturali, gent. Ur civili. Theologi quidamoc quartum adjiciunt,legemq; faciunt quadruplicem divinam, ternam,naturalem dc hum nam , ut videre est apud Thomani in summa, uSq; Interpretes ac Dominicum a Solo, lib. de
JU.sjure. Sed jus gentium est&idem cum
naturair. ρJAgrelorum. Insiit. de rerum divisione.
Et quae Theologi jura divina & aeterna vocant, nos juri naturali subj gimus: Sed de his subti- . lius distringuendis, non esthujus loci ac nostrii instituti explicare. Quod igitur ad hanc juris, i duplicem originem attinet, Naturam, &Legem de qua latius explicant & Philosophi, ut Aristoteles lib3. Ethicorum: Sc nostri,& Comnanus ilii. dc Alb. Bolong. bb.d ureoaequιt corri f. r re. De Natura quidem, extat Regula in L - h t Quae rerum, inquit Celsus, natu prohιbω-- . tur,nulla lege confirmata simi. Cujus regulae haec 'est ratio, quia, quamvis ea regula si t de lege, ea tamen est Legem condicio. ut non in totum a
63쪽
LIBERI. Asnatura recedant;neque contra per omnia ei serviant. l.6. Im civile. frimini. ct jure:Sed de hac regula mox plenius. De Jure autem naturali hic fit mentio, Io.329 2G6. Sed LIO.& aos.ad damnum δc lucrum pertinent, de quibus supra dictum: & 31. ad servos, de quibus infra: quia est de indebito, de obligatio. Juris autem civilis, quod Sc solemne dicitur, cujusque causa est lex,mentio hic est in I.8.27.m 32. a quo jure specialiter dis ingui solet Jus Pritorium,de quo Schic d . n. er III. Nam sub h. t. Regulae sunt pertinentes ad divisionem Juris primam in naturale &Civile:alteram,in Civile & Praetorium & tertiam, in publicum sive commune, & singulare. Quod autem dictum est, Juris causam esse partim Naturam, partim Legem: nomine Legis,iam gςneraliter accepto, intelligimus de
Principum constitutiones Sc Praetorum edI- , ' bcta,unde est jus Praetorium. Atque haec de Iuris causis sive oriaine.Nunc De mr de ejus natura Sc proprietate,maximeJurIS CI-
vilis. Nam de Jure Naturali paucae hic sunt Regulae. Ad naturam igitur Juris Civilis δc legum e pertinet primo Regula. l. 64: Ea, inquitJulia- Loc . Ea
nusci'a raro accidunt,non temere in agendis nego qua raro.
tiis computantur: quae dc habetur,in M. .Ls d.
hereae petatur. l. . o. postulante. f. ad SC. Trebel Ratio hujus Regulae est: Quia lex est quoddam Ret. Com mυ ne praeceptum. l. IIsde legib. Communia autem praecepta sive regulae nou num,eumque rarum, aliquem casum, sed multos cQm-
64쪽
plecti debent,quique in usu hominum esse Q-lent. vel, quod eodem recidit, quia civilia de politica,quibus fere jus continetur,sum ea quae
in communi hominia vita versantur. Usus huius regulae est in pars hered.petattar. Ubi
cum hereditas esset dividenda inter iam natum & eum qui est in utero , & incertum esset, quia plures nasci possent , quot in partes esset dividenda hereditas: Respondet Paulus, id spectandum quod plerunq; accidit,non vero quod raro: id est, non esse dividendam in sex partes, quia interdum quinque. uno partu reperiantur editi. sed medietatem quandam sequendam.Se- . cundo,usus ei in Lir simator. C. de legis. heredι b. An si ex quinquagenaria muliere natus sit legitimus,Tertio .in d.t postulante. Fad SC. Trebest. Quarto,int. 36spate . de Sed ea leκ eadem sere est cum d. l. 3.si pars hereae Peratur. Quinto,ini. 4i ιDei usoresis desides uorab. Videaturint. 7. Pretor.sis sed SA. deinjur. 27. ancillarum O. de hereditatis pennouel. ρ non gnorat. C dehω qus accusare non possunt is quibus le-. gibus usus hujus reguli cernicur. Ad quam per cinet Ac Solonis responsum, cur de poena Parricidarum nullam tulisset legem: quia nullum
putaret unquam parricidam extiturum .' teste
Cicerone pro S. Rosito. Et haec est primo legum ες ιδ s i nota& proprietas sub h. t. Altera effindi. v. g.f. h.tmegescit. Naturae cosentaneam esse debere,
sive, Id quod Natura phibetur nulla Lege confirmari. Exemplum es in impossibili stipitiatio ne vel cotaractu Iobl.Ade oblinaci.& hic in I.1as
65쪽
LIBER I. νι iv. acseq. itemq; i 8a. in quibus dicitur,Imis pollibilium nullam esIe obligatione. Itemque, NNihil peti posse ante tempus quod e rerum na- turam solvi possit. Item, Quod nullius esse potest id ut sit alicujus nulla obligatio valet efficere. Eodem plinet rel3I. Impossit a nullo aut paetit,autltipulatione comprehendi posse, neque quod iam factum est, posse tolli pacto aut stipia. latione.Sed hq regulet ad obligatione pertinent de qui b insta.Tertiaturis&legum nota est hic;
da est Sed de ea infra ubi de quitate. Sunt & aliqjuris sive legum notae &wprietates iit, No posse omnes casus lege comprehendi, Io.sust ri , I b. ut Leges de suturis non de praeteritis ne- - , gociis agere, lo. de legib. Sed de his nulla subh.t. est regula. Proximum est, ut de Legum Osficio agentes Pset regulas explicemus, officium aute triplex potissimum eshin Jubendo velado,& permisten- εdo possitum. Sed de nullo hic extat regula, sed extat aliqua in c. V.de Reg Iur.in b.his verbis cum e. 3. es quid prohibetur prohibentur omnia quaesequuntur quid de Mex eo duae reg. ptinet ad alterum Legis officium l. in velado sive prohibendo positu. Extat quoq; h reg.in cf.non dubιῶ ver sed etsi. C. de legib Ex qua lege Dynus ea in Sextu Decretallu conjecit. Ratio aut Reg. est hi 'c gainJur. Civ.& LL. finis potissimuspeetatur,tei se Arist.hM Ethιc. Quare ut lex qd phibens nolit irrita Sc illusoria, utq; prolubicio licen ax:necessee1t, ut non modo. ipsum
66쪽
3 COMMENT. DE RE G. JUR. ipsum quod primo prohibetur,sed etiam eκ etia pia dc pendentia aut consequentia censeariis tur prohibita. Ut, qui prohibetur contrahere sponsalia, idem & uxorem ducere non potestetit quae nubere no potest, nec dote dare potest; quae est proter matrimonium,ejusqus onera. l. LOG onerab. CAIure dotium. v brohibitus institui heres , nec adire potest hereditatem: ut, Suurius institui non potest a patre: Ergo nec ei substitui. Li. C. de natu tib. liberis. Ut, Inutilis contractus ac lege prohibitus, V. G. Venditio rei sacrae facit ut nec jusjurandum ei accedens
ad id firmandum valeat. d. l. non dubiuman β'.l 3.16. regeueraliter s. depactis. Ut,Tutor sine decreto praedia pupillaria alienare non potest: ideoque nec jusjurandum adjectum valebit. Contra jus enim dc leges adhibitum jusjurandum est nullum jure civili. t ita. si quis inquilinos.yHuis j deleg I. ut,prohibita donatione,V. G. Filiosa milia I aut quolibet contractu; traditio quoq; eo nomine facta censetur prohibitael 3I. nunci' aeam. f. de ad 7.rer. dom. ut Ac fidejussor sit inutilis qui adhibetur contra Gai jure prohibito aut inutili. III qui contra.f. de Uris. idemq; de stipulatione adhibita dicitur in ipsa Inon dubium si ab. generaliter. f. de verb. OH. Deniq; ut ipsa delusitata&delinquentium receptatio prohibita censetur. l. i. f. de receptatorab. Sed hu ic regulae obstat pri mo, i V. et piis. C de praediis
2 atiis reb.minorum. ubi pignus valer, alienationi licet proiij bitae adjectum; puta curri curatoriine decreto praeduum rusti Eum minoris dilkexerit;
67쪽
LI E R. I. xerit, eoque nomine de suis ipse rebus pignus obligarat emptori: εc aitJmperator, Rescista licet venditione, ut contra legem saeti, posse tamen emtorem pignus persequi. Respondeo, id ideo fieri ,quod ea venditio non absolute sed
in favorem pupilli sit prohibita: Cui pupillo
non nocet hoc pignuRut puta non ex rebus M-pilli sed tutoris obligatum. Secundo obstat. l. II. si vir uxori eadquir posi.Ubi licet d natio viri saeti uxori non valeat, ut contra ius
acta: t. de donat.intervisum ct uxorem. Si tamen viream rem uxori tradat, transit ad eam possessio rei. Breviter. non valet donatio,& v
men ex ea transit possessio. Respondeo, id ex eo fieri, quod fasti sit possessio ; res autem saeti non poteti jure civili infirmari: ut ipse Paulus ait. m d gsi vir. Tertio Obstat L Afri a . rerum dom. Ubi prohibitus venandi eausa ingredi landum alienum ι Si tamen ingressus aliquid
ceperit,iacit suum, Sed haec prohibitio est privata: Nos autem de prohibitione Iegis loquimur. Quarto obstat regula vulgaris, Multa per Consequentiam permitti, quae directo Sc primcipaliter prohibentur. L, C, e ludiciM.LFunu 27. A. illud. f. de pactu. Sed hoc quoq; no obstit. Non enim de permissione, ut in ea regula, sed de prohibitione agimus: dc quἴdem ea ex qua di alia pendent. Quinto obstat l. x fructu .f.
de Uuru. ubi ex donatione prohibita truetus tamen pertinent ad donatarium. Sed notum est eam prohibitionem inter virum Sc uxorem infructibus locum non babae. ι. II. de rumpun
68쪽
Isis donat.inter vir. Er uxore. Postremo obstat.t 3. Barbara' fri ostias. praetorum. ubi praetoris non recte creati puta strui Barbarij tamen sustinentur ac valent decreta. Sed hoc suit ob utilitatem publicam recept m: quemadmodsi interdum se . Tyrannorum leges ac decreta no omnia rescin duatur : ut videre est lib.δ. C. Neodositam,t.I2. M. de CatoJulio Caesare Cicero testatur 3n Phili Io quem tamen semper Tyrannum vocat. Atq; f. haec de regula prohibitionis: cui contraria e st altera permissionis:ut,cui quid est datum aut permistum,censeantur δc reliqua eo pertinentia ei concessa. Quae est interpretum regula,ab illis ex
to .d. 2. LII. res bonu. . communia praediorum L
, α ιι uxori. f de auro S argento legato . Sunt & aliae vulgares regulae, ad haec ossicia legum perti- j . i nentes:ut,prohibitum ad tempus,postea censetur permissum Argu.ls. imperatoris depostulan- do.d. n.A. I. M cum eo. lsr Epistolas epari M. π
69쪽
ius calumniari &, verba potius, quam sententiam sequi,d Inon dubium.in princip. CH legi bis Laigri tutoribus m curat. daais ab his. Et lia exeg.extat incra. siquid,dereg in o. Ut, quod suo quis nonune prohibetur sacere , Id alieno non
xu sfri heredi bub mytituendM.tto derisi. pun. ιs.s item.f.de auct. tutore. Ut, permissum uno casu,censetur aliis prohibitum. Cicero eleganister pro Cecinna , Si, Inquit, per has rationes voluerunt,alio modo noluisse videntur. Ut,quod in praeteritum condonatur siue indulgetur, in futurum prohiberi videtur. 22. cum lex f. dele- ,
pib. Huc quoque pertinet lex siue regula l. al. Σί'n.r. Non debet, inquit Ulpianus , cui pim licet, quod mimu est non sicera; Nam verbum LICET,
ad legis ossicium pertinet. valet enim idem, ου
quod PER Mi Teti TV R,JuRE POTEST. Sed eam tamen regulam potius infla explica-himus , ubi de aetibus & factis; & de personis quae quid agere aut sacere posmet, vel non possint. Jam , ero quod ad esse stum de vim Lemnit grais Juris attinet; egregius & hic locus est. Ad quem pertinet I 27. UHI. t.b. .nimirum . ritus primatorum i-publicum non tolli aut mutari post λ.is. D. Sed de his infra ubi de pactorum vi& potestate. Huc autem potius pertinet regula M. lib. se δε decretalium e sumpta ex d. l. non dubium. 8 - C d. legibu .in princ Haec nimirum . f- ι.ε. M. A
70쪽
n COMMENT DE RE G. IUReontraji uni debent utus pro infectu haberi. Ra
tio est ne leges sint lusoriae. Usus autem eius reg. latissime patet. Ut,m pactis, in transactio nibus,tutorum dationibus, traditionibus usucapionibus, testamentis, contractibus, dona tionibus , Ace. t. s pacta qua contra. C. depactis. Quam regulam adeo certam ac tenenda m scribit Tiraquellus in tib. de retractu conventronalias. 26.glos ..Lnum. IM. ut etiam in sero conscientitiae,ut loquuntur,obtineat nec ulla conventi ne, aut jurejurando infringi possit. d. non dubium. in . Quamvis Pontifex de iureiurando aliter constituerit. cap.quamvis. extri depactis. Omnis igitur actus cotra legem celebratus, est inutilis,& ipso jure non valet: Adeo uteX contractu inutili,vel etiam ex legato, ne naturalis
quidem obligaetio nascatur. I c.cum lex. F. de deiussero. Sed obstare videtur. l. r. Is biduum.1. quando appellatum sit: Ubi appellatio sedis sub
conditione valet: & tamen dicitur non ita appellandum. Respondeo, Non prohiberi senistentiam fieri sub conditione: sed hoc tantum dici, eam plerunque fieri pure. Secundo obstat. ἰ7. g. 4. ad tempsu. f. de 3nterdictu. ct relegatis. Ubi sententia.qua relegato ad tempuS adimum . tur quoq; bona, reprehenditur tanquam non recte prolatae & tamen non infirmatur. Respondeo , Illam prohibitionem, ne relegatis ad tempus adimantur & bona, non esse expressat lege comprehensam: Nam alioqui sententia contra ordinem judiciorum solemnem lata, ipso jure non valet. l. o prolatam. C. de sententi