장음표시 사용
261쪽
labefactet, ac praesertim si pars primario assem fuerit vel princeps, vel pri ncipi deIeruiem proxime, vel vium communem p tans Vm uerlocor. SI pori , cuIusmocli cile ventriculum nemo ignorat ;ε - is quum itaque abstinens Consistentanea in rem i,cντενε - miliarem operam omnem conferat, obsonium e ro petat, pauimeti sordes euerrat, colum teneat,
-- fusum rotet, stamina pollice ducat, atque in aliis huiusmodi ministerijs tota sit, nec ullae semus,aut motus partes muneri suo desint I simileque oble uatum sit in puella Pedemontana, in iuuene Sco Io,in Nicolao Helvetio, & plerisque alijs abstulentibus; iam liquido constare valeat ipsis ex herbae, aut pliarinaci appetitum destruentis tam longam
abstinentiam non contigisse. Deinceps autem re-lerentes caussam exti ctae appetentiae huius opinionis assertores, caussam longioris abstinentiae, quam quaerimus, non aperiunt, longe enim aliud est non appetere,& non appetentem diutius Ebsti.
. nere; sane pharmaca multa, de herbae cuiusuis facile appetitum prosternent; at quod ita extinguat
appetitum, ut etiam diu conseruent Vluentes in
abstitientia, hoc opus, hic labor est demonstrare; tenebantur explicare huius dogmatis autores in proposito non solum pharmacis, oc herbis connumeratis famem, ac sitim arceri, sed etiain sine alimentis vitam conseruari; quaestio etenim erat,no cur pella Spirensis, de erus exemplo abstInens omnis non appetat, sed cur non appetens, neque assumens paucis diebus non mortatur, verum In multos menses, oc annos vitam eum ieiunio trahat:
Non ergo satisfaciunt quae sito dicentes puellania germanicam,oc alios diu abstinentes vi halimi licthae, aut cuiusuis alterius pharmaci longum adeo ieiunium tolerare.
Dccurritur argumentis altasam sententiam eonfirmantibus,considerando naturam herbarum,
pharmacorum famem siti que pellemtium. cap. cc x IX.
ET eo minus satisfaciunt, quo argumentis non
necessariis propriam opinionem sussulciunt :Quod enim primu ex Solino reserunt hali mi heris hae admorsu lamem procul arceri,propositum non satis roborat, tum quia suspectum haud paruin est hoc placitum, cuius neque Dioscorides, neque
Theophrastus, neque alij diligentis limi rei lierbariae scriptores,vno excepto Solino,meminere quia in minimis diligentissimos verisimile non sit maxima praeterire; tum quia quae admoria herba fame arcet absque eo quod ingerantur in ventrem, id ui νι a ἄν detur mirum efficere inducta ventriculo pergula su stupiditate, quemadmodum per Ipsum rete torpe I me 'i do stuporem Ibi O tactu piscatoribus incutere con-m τμ' sueuit; ceterum stupefacitus vetriculus aeque amittit potionis, te cibi desiderium quum ergo non constet abiti nentes nostros omnes halimo vita, de . compertum sit plurimos potione Vil, necessario ianon probatur eos halimi ope ieiunasse. Addere de-- bemus etsi halimi morsu procul arceatur fames,id tamen non effiei ut abstinentes diu vivere possint; nanque mappetentes, in h.lque assumentes raucis
diebns interire frequentissimum est, verum nobis
inquisitio est ustae, non deliruem is appetitum, sed cum deiectione appetitus diu sustinentis abstinentium vita mi illud enim praeter halimuin, dc externa pharmac , multae caullae internae pollunteiscere,ut sese nos docuit Avicennas; hoc autemhalimo essici,quod quaeramus, non demonstratur. Quod autem secundo loco assertur ex Plutarcho de pharmacis,quae- υμ . N ἀπ έα nuncupata famemAcsum ,brepere non sinam, idem iudicium
subit, quod nuper de halimo herba promptu fuit. Siquidem Plutat chus Epimenidem Solonis hospitem reliquis abstinere cibis consuetum, ac tantum exiguam part m arcentis famem materiae,allinum Graeci vocati triuam ipse sibi componit, sumerem re, itaque impranium, incaenatumque perdurare tam net; non tamen alimum esse medicamentu,
sed cibi genus innuit ex melle de caseo compositur ut nihil hinc haur.ant viri clarissimi de caussis diuturni ieiunii. Quod vero eodem autore scribitur de fbrmosissimo barbaro procul ab hominum consortim vitam agentem simitate perpetua singulis mensibus semel fruetu herbε cuiusdam medicato, d amaro veseente, ijsdem tollitur 1blutionibuta quae non sitiat frustra repetendae. Sed di illud pris. tereundum non est fructu herbae medicato, Mamam menstruum ieiunum, Se nou amplius tolem rare potuisse barbarum ex Plutarcho; quare si vel
eo vii suissent abstinentes,tandiu nihillaminus eius Ope non vixissent in ieiunio, quω enun mensis vismus abstulentiam cssicit, plurium mensium,dcaanorum ieiunium essicere non ideo potest; nam rei
momentum consistit in diuturnitate temporis: Immo vero quum sapientissimus, Vates p dic tura Cleombroto agrestis ille barbarus; ipso dε nulla re alia, quam amaro fructu propoliis abstinetiam menstruam scrvante, par est nullam posse stirpem ieiunium ulterius producere; si qua enim roperiretur,quomodo vati lapientissimo ignota e sinautem nota, quomodo amaro fruiaui non praeposita st qui enim totum tempus in cognitione , considerationeque rerum consumeret, profecto eum
decebat quammina me fieri posset, ventri, de cibo indulgere; quum ex Platone ciborum usus humarinum genus a Philosophia, oc Musis alienum reddat: Demum dc illud observo Plutarchum admonere barbarum tactu illo medicato morbos, non
famem, procul arcere ormosissimus inquit iste bominum, quos ego quidem viderim, erat; ct ab omηi perpetuum morbo fecurus tuebatdiuulis mensitas semelfractu herba cuiusdam medicato, amaro vo
Icens. Quod tertio deducitur ex Plinio de Sparta nia,le Hippice Scytharum, nihil minus allatis r sponsionibus tollitur: nam de certo constat multos ex abstinentibus neque his, neque alijs consimilisbus herbis sibi famem sustulisse; 6: nouum non es
Plinium ex antiquissimis autoribus multa,quae seu sul,lc experimento non respondeant,operi suo imseruisse; de ipsemet aperte admonens lusce duabus herbis Scythas non vltra duodenos dies in fame, sitique durare, haud comprobat Planius opini nem e illi antium ab stiscnetis nostros usu herba alicuiu .
262쪽
Dehis: qui diu vivunt sine alimento. 's
a Duiu ,ves pharmaci ad multos menses,& annos ieiunium protraxisse. Quod ultimo affertur de . puella spirense, cui abst mentia illa famigerabilis poli plurium pharmacorum ulum incaepit, sui licientem fidem non perhibet de pmposito; in primis enim coniectantur id huius opinionis assere res, quod certa ratione, demon lirationeue compertum habere deberent; quo enun nob:s persu dent inter illa medicamenta in usum veniste puel-Iae halimuin, damatismum, spartaniam, aut quid-ylam aliud consimile famem, sitimque procul a . eense Deinde vero illam exquisitam abstinentiam a cibo, potuque incaepisse legimus, non quidem post esum, S ingestionem alicuius herbae, aut medicamenti, sed post rimentationem externam brachiorum,& crurum decocto quodam ab anu prin ripto; fastidium autem cibi,ω parsamCniam an
Leoinnein medicamentorum usum, ac herbarum esum a teneris etiam lactentem ostendisse noulianaus ex historia. Demum plerique omnes alii diu tuis abit mentes, ut Scotus Cardani, MelanchOticus Albem, Nicolaus Helvetius, M. reliqui cibina omnem medicament rum, herbarum πιsirin diuturno ieiunio claruere. Itaque arbitrandunon est adeo longum ieiunium abi inentes tolerare potuiste vi herbarum, aut medicamentorum. Vis uaseptima opinio ex Valeriola referent causiam diuturnae abii mentia in puram
cap. ccxx. O. υι. Octissimus Valeriola inter multa consuetu-
n. ea. Lin emis admiranda opera inediam quoque connumerans occasionem tribuit ingenioso viro existimandi vi sola cCnsuetudinis inise homines eum habitum contrahere, quo diui: us abstinentiam tolerare possint, neque alia ratione ieiunantes nostros tandiu sine alimentis vivere; stiaeque huius opinionis plures affert rationes; In primis
enim longe dissicilius est Inquit hominem medicamento non assici, & veneno haud interimi, sed utrisque ali. quam diuturno ieiunio non minri ; siquidem abstinentia quid priuatruum est, medicamenta vero, dc venena positivam obtinent
vim agendi contrariam nostrae naturae; dissici-hus autem est nos instingere vim agentis positivi, quam subterfugere noxam imminentem a priuativo; si ergo tanta est vis consuetudinrs, ut elus. νώι vilius O re medicamenta non assiciant, Aristi m. tele autore, Venenaque non interimant; quare igitur consuetudine longiori diuturnam abstinentiam holmnes tolerare non poterunte Porro autem sola consuetudine vim medicamentorum a.deo infringi, ut quicunque sensim alleui pharmaeo affueuerit, demum eo deueniat, ut elus usu n
hil prorium moueatur, quotidie norunt Medici praxim exercentes; quod fit apud Theophrastum s . 3 habeas asserentem omnium medicaminum vires lavrtes in asi mira deprehendi, elenim quidam tantum ellebori esitantes ut manipulos mios consumant, nihil assiciuntur; qua de re fuse his nouasib: dem attexit historias; ne repetam Aristotelem dicentem consueta, quemadi dum in eduliis . noamplius pharmata, sed alimenta essio: Quin & venenis affueicere posse hominem ita ut ea impune hauriat, haustisque ipsis enutriatur, passim legere est apud autores; nam&Galenus anum ΑΔ mensem celebratae memoriar ab exigua portione
cicime auspicatam memorat,quae tale venenum
nullo detrimento comendens ad magnam primgresta est copiam; quod enim principio paucum venenum ab exiguitate deuictum est, conluctudo postea multum quoque naturale reddidit: Galeno addit Avicennas nutritam fuisse puellain v
neno, ut eius concubitu reges interficerentur.
Deninde vero apud Athameum exempla legere postumus eorum, qui assueti fuerint,tempera ρο- tu abstinere; nam zg rt Archontem Argiuum, S Magonem Carthaginiensem,qui quum deium arida ter pertransierint. Drmas sic mederfnt, biberint nunqua, &1ρ :at: miam morat uenc MLaiyrtam, qui Qta vita nihil unquam h b-rit; legere quoque licet apud eunt em Athaeneti in ex Clearcho regem quendam Aegypt lotum pueros sine potia assueidere exercuisie, ut I y, aede terra perquirerent: Apud Plinium consimiliter habemus Equitem Romanum tui. um Uiatorem e Vocontiorum gente fuderata in pupillaribus annis aquae lubtercutein sulae morbo prohibitum humore a medicis naturam secisse consuetudine, atque senina caruisse tu: Sed& vulgo etiam catuli Melitaei, ne crescant, sine potu aluntur ita ut longiora astuetudine potionis usum penitus amittante si ergo vis consuetudinis ea est via potu per totam
vitam abstinere possimus; cur eiuldon cc niuetudinis interuentu non poterunt ieiunantes nostri
diu a cibis abstinere Quinimmo apud Plutarchulegimus inter Laconica instituta Spartanos pueris parce cibos dare conicuisse ut adsuesccrem numquam repleri,sed fame in posse tolerare. Deincens autem inter abstinentes nostms habemus a Cardi. no Leonardum Pis Orientem sensim eo se traduxisse, ut semel tantum in hebdomada cibum sumeret; iuuenemque Scotuin assietum usique ad vigesimam diem, usque ad trigesimam in eadem
inedia perseuerare: A Philostrato vero A pollonisi Tyaneum ex doctrina Pylliagor assuetudine longa diuturnam serre med am didicisse: A l luta cho Timonis auiam consueuisse singulis annis perplures mentes in Ciliciae cauernis absque ullo cibo
latere: λ Simone sortio puellam Spirensem si
tim ab ortu assuevisse abstinentiae per totam infantiam, L pueritiam adeo ut in adolestentia omnem penitus alimentorum usum in multos annos intermiserit. His persuasus rationibus vir πα-gius lanxit abstinenlex nostros vi consuetudinis potuille huiulmodi habitum Contrahereiculus merito diu sine alimento vixerint.
263쪽
Expenditην proposita sententia, ostendenda consuetudio em non parere tam longam abstinenIiam.
cap. CCXXI. Consuetudines vim maximam esse ultro satemur; sed tame ubique locu non habere coluetudinem obliniamus; certa, determinataque lunζc MUM opera, in quae rus habet cosuetudo; alia, in qua: n
.2 omnino potesti illa omnia prodeunt a laculta --λ te appetenteiac sentiente licet no omnia appetituι
ni is . subiecta consuetudini obnoxia sint i quis enim de- LGas suescat appetere iuuentutem, sanitatem, iminosese με talitatem S alia bona cuiusque generist quis dosuescetoliaceret quis tactu lentired eavero, in quq nihil habet uiris consuetudo, sunt pertinentia ad iacultates vitales, Ac naturales,&quae in nostra potestate non sunt i quis enim poterit unquam a respiratione desuescere ' a pulsu ρ ab augumento ae decremento/ a prolifico semine gignendor quomodo assuescent pisces aeri e aquilae, oueique marid quum itaque nutricatio sit Opus attinens ad vegetalem animam,seu quod aiunt Medici, ad facultatem naturalem, Iam nulla poterit consuetudine aboleri: non itaque vi consuetudinis eo deuenire potuerunt abstinentes notiri, ut permultos annos sine alimeto viverent. Praeterea consuetudo est eoru in,quae sunt non solum contingentia, sed etiam In nolim potestate; huiusmodi enim quamuis to teratu difficillima, tamen assuetis facillima reddistur; consuetudo enim dicite magnos labores ferre facit, dummodo sint in nostra potestate;quuitaque diu sine alimento vivere non sit ex eoru nu. memHuae sunt in potestate nostra; procul dubio nihilo magis assuescere potuerunt longo ieiunio abstinentes nostri, desuescereque ah alimentorum usu citravitae dispendiam, atque possint mulieres quaelibet cum assuescere optatorum marium comceptui, partiuque tum desuescere a seminarum Procreatione. Deinde quum omnium hominum eadem sit natura, aeque ad alimentum propensa; cur aliqui ta ritum sine cibo vivere assuescent, . non omnibus hominibus hoc inest, ut quilibet promiscue possit diu sine cibo uiuendi consuetudinem acquirere claratione,qua ciucunque licet assuescere i nutrias tolerare,sub dio dormire, pis, ta allio vesci, a venere abstinere, a balneo, a vino, a crapula, & ab alijs id generis innumeris e rationi siquidem consentaneuntest et me posse assuescere, cui alius homo poteth; si faciliori, vel dissicili xi negocio, nil resert quum ergo cuique datum . non sit assuescere diuturno ieiunio; quod etiam possit unius quisque in brutis experiri; liquido iam constet abstinentes nostriss non ob inueteratam
consuetudinem diu vivere sine alimeto. Id quod vel inde perspicuum est, quia eorum multi postoluturnum ieiunium ad pristinum alimentorum
usum rediere citra noxam, immo cum masm s
I ita is incremento, sic puella spirensis, tusca, ec alii abstinenti iam nostrotum tandem coacti iunt
intermissam coincilionem, potationemque προ-
teret at quae longiori consuetudine obfirmata quas naturalia facta sunt, ea non cogimur derelinquzre, immo non sine sanitatis noxa relinquere possumus, quamuis suapte natura optima no lint quod satis confirmat Aruloteles Inquiens non alia dera it. caulla vitam luxuriosam viuere assuetos ubi agere M. ι. luxuriole cessant, aegrotare; quod euenit Diony-ho tyranno, qui in urbis siuae sessione aliquantulum temporis a potu solito des stens tabe protinus litterea faborauiti nisi quia consuetudo magna res cuique fit, ut ia in in habitum serme naturalem Ira cis sis, stat: si ergo ab itinentium nostrorum plurimi post da nansirlongum ieiunium ad cibos rediere citra noxam, i immo cum euidenti ualetudinis emolumeto;quis no M. non uideat eos non vi consuetudinis tantam abstinentiam prius tolerasseλ A mplius quam plurimi ex abstinentibus nostris abstinentiae non sensin allueti sunt, sed repente simul omnem cibi, potusque usum intermiIere, ut aperte constat ex allatis a trahistorijs: Non ergo vnmersalis caussa, & immediata diuturni huius ieiunij potest este consuetudo: Cuius rei non leue argumentum habeas ex Galenta,qui miris modis extollens vires consuet dinis de illa ex professoac dedita opera integrum volumen conscribendo an quo ne verbum quiddilem, quod vi consuetudinis diu possimus ab ali. mentis abstinere; non erat autem silentio praetereundumeo loci tale consuetudinis priuilegium, steius merito diu possemus inediam iustinere. Insuper quum in usu alimentorum conueniamus nos cum rutis animalibus,cur nobis assuescentibus tadiuturnae abstinentiae, nequeamus assuefacere sen. sensim canes, gallinas, aues, equos, & alia domestica irrationalia longo ieiunioe hoc enim haud parum interesset aeconomicie. His persuademur a me issimo viro distentire, qui censuit abstinentes mastros tandiu ab alimentis abstinuise vi cum
datisfit rationibus viri clarissimi, essendendo qua
ratione medicamenta, ct Nenena non aganι
in assuetos; ct quomodo se habeat consuetudo ad cibum, potum. cap. CCXXII.
V Erum N rationes hanc opinionem robora
tes, si acriter expendantur, proposituma haud necessario uincere videbuntur. Ad prima etenim, qua dieitur dissicilius esse hominem medicamento, venem ali, quam diuturno ieiunici non mori . quumque sola consuetudine homines medicamentis,ic venenis ali queant, fieri posse multo magis ut assuetudine item sine alimem diu vivant; multifariam occurrimus, & primo adnotantes ex hac ratione colligi, non ieiunantes nostros vi solius consuetudinis necessario tam longuleiunium tolerasse, verum tolerare potiuste, noria excludendo alias caussis, a quibus hic Idem memtus oriri potest quare argumentum hoc ad summii
probabiIe, ac dialecticum est, non icienti ficum, Ac necessarium immediatam propositi causiam asserens, quam quaerimus. Deinde infitiamur absolute dissicilius esse hominem medicamento non ali
264쪽
De his, qui diu vivunt sine aliment .
ει& vcneno haud interimi, sed utrisque ali, quam
longa fame non mori; nanque medicamenta ut de his prius againus duum sunt generum ut enim alimentorum alia sunt pure alimenta nullam in se vim habentia medicamentolam non etenim uanioribus assentimur asseuerantibus omnia nutrimenta esse medicamentosa,quia omnia quoquopaeto corpus animalis alterant; namque non omnis
alteratio med iramentosa est, sed ea solum, quae fons morbo la, aegris est saluti sera; quippe Hippocrati medicamenta sanis morbosa, aegris salutifera sunt: at vero alteratio sanis morbosam assectionem non afferans, sed omnibus salubrem constitutionem concilians propria est alimentoru, ut insinuauit Aristot.alicubi, queadmodu'ergo nutrimenta alia sunt pure nutrimeta nulla vim obticlia medicamemeti illa vero sunt alimeta vim habetia medicamelosim ; ita sane medicametorii alia sunt pure afficientia corpus, & mere medicamenta, via stibi uin,& reliqua omnia medicamenta metalum alia nonnihil etiam habent alimenti,ut quae a platu, animalibus desumuntur, porro non nure medicamenta in se habentia non nihil alimenti, sis epius exigua portione sumantur, ea ratione qua sunt alimenta, facile nutrient; at sui parte medicamentosa evidenter quidem corpus non aificient ob vinum exilitatem, sensim tamen altera. bunt occulte, ut corpus ideo ex frequenti viu in dicamenti naturam sibi medicamento inuem a sciscat: verum tali contracto habitu post conluetudinem allumptum medicamentum in magna doli non assiciet corpus, quia corpus illi simile iam fac times ;actio vero non fit nisi inter contraria: Pure medicamenta similiter, licet longiori tempore, ah i m uo exigua mole hausta, qua nequeant corpus euidenter alterare, illud tamen nonnihil atticiunt occulte, quamuis ab eo subigantur, & superentur, excernanturque, nam inter corpora eandem materiam obtinentia omne agens agendo repatitur;
adeo ut post longum, α iteratum medicamenti
usum contraxerit necestario corpus naturam aduentitiam similem temperaturae medicamenti; cuius naturae merito pol ea corpus vela notabili medicamenti copia non assiciatur, quia sitnile a simi. li non assicitur,sed a dissimili, a contrario: Et hoc sensu accipienda sunt Aristotelis, Theophra,stique dogmata proposita de his, qui assiaeti sunt
medicamenta impune deuorare. De venenis consimiliter dicendum reor alia scilicet a metallis de sumi,ic esse pure venena; & alia e plantis, & ansemalibus, atque ideo in se habere non nihil succi alimentaris, etiamsi minima sit haec eorum portio: in his ab initio exigua quantitate assumptis, cedente alimentari portiuncula In corporis nutrimentum, veneuata vero a potentiori calore nostro deuicta protruditur quidem, sed non antequam aliquam tisper corpus alterauerit; quae alter allu laeptus r petita maliuescentibus vetieno sensim latenter increscit, demumque totum corpus magnopere adeo occupat, ut venenum veluti suae naturae aduetitia: familiare ei tra noxam sumat ira magna copia;
venenum vero nihil in se obtinens alimeati v t criorigo est e metallicis,quae mista sunt imperses et ,
ut pure medicamentum a principio sui exiguitate latenter corpori qualitatem naturae suae consimile imprimens, licet a calore supcretumus sensim ad scamus. aucta frequenti usu totum corpus demum simile, ac familiare veneno ita essicere valet, ut a venenImagna copia nulla corpori clades inferri queat: Vtrum vero venenum, medicamentum, qui-
bus ob consuetudinem corpus non assicitur, vere za tacedant in alimentum corpori, an victum vvumque pellatur extra cum excrementis, quaestio pr. μυνι ρομclara est inter Galenum,& Aueri oem; in qua do--- - tissimus B amicus Gueno assentitur acriter Averrois argumenta enodans, & confirmans vendi ci nna,& medicamenta ob consuetudinem alimento mmceste corpori iam sibi familiari reddito: Qua quide cv. a. .
in re, si mihi liceat afferre quod sentio, di ilinguen 3
dum puto de familiaritate, similitudineque,ac dis smilitudine inter corpus,&medicamenta, veno i='naque intercedente; nam alia est familiaritas,diflentas in substantia alia vero in qualitate; sane lamiliaritas, quae inter alimentum, is alendui M corpus neces lario requiritur, est in substantia; nam Aristoteli alimentum nutrit quatenus substantia est, quod & ratio suade quippe nutricatio est mu 4 . tatio substantialis alimenti lia naturam viventein: ali talia iamiliaritas. quae impedit ne medicamentum, Mi με aut venenum laedat corpus, est in genere qualita
tis,quia laesio huius uvidi non fit nisi sper alterat: TT .
nem,quae mutatio est secundum qualitates Aristoteli: Sed comminus, familiaritas substantiae inter ni M. alimentum & alendum corpus intercedens est, ut utrumque lit adeo mistum perfectuin, ut alimenti m - materia proxime subire queat formam viventis; T quae omnia fule superius explicata suere: Quaecundis igitur medicamenta, dia uenena e metallicis t. 13.esumuntur, licet sensin consuetudine Ionga corpus adeo immutare ualeant, ut ipsi naturam suae similem imprimant, cuius merito in ipsum postea uelut in contrarium agere non possint; quia tameideo non evadunt nulla persecta, propterea corpori, quod no alliciunt, in alimentum cedere non pollunt; sed stibiguntura calore uelut excremem in nullam obtinentia qualitatem inimicam; u
rum quae medicamenta, & uenena e plantis,& animalibus desumuntur, quia sunt nulla persecta , si consuetudine corpus sibi familiare pollunt ei Ec rem qualitatibus, uti est in substantia quid prohibbebit ea quq prius repugnantibus qualitatibus corpus alere non poterant, huiusmoai contrarietate bliterata,fiant alendo corpori y sed redeamus adpentuin, hac de re iusius infra commodiori loco traetaturi. Quod itaque adducitur dissicilius esse Li . medicamenta corpus non assicere, uenena ipsum non interficere, sed utraque idem alere,quam diuturnum ieiunium cum uita durare, talium est a solute; nam medicamenta, & uenena exigua in te facillime uincuntur a calore nostro; quum illud pasti in uulgatum sit contrariorum infirmius ualidiori succumbere; quin & consuetudine sola in dicamentum S uenenum facillime sibi familiare, ac simile corpua essiciuat, ut nuper explicauimus: at ubi
265쪽
at ubi pereonsuetudinem corpus sibi asciuerit habitum consimilem qualitatibiis mςdicamenti , ac veneni, tunc facillimum erit ipsum iis non laedi, sed enutriri: & omnis haec facilitas non aliunde pendet quam ex eo quod medicamenta, & ven Da pollunt corporI proprias qualitates imperim: atane alimento vivere diutius dissicile est absolute, nec ulla consuetudine facile reddi potest: Ad probationem vero concedentes medicamenta, fic venena esse positiva,& abstinentiam ecte quid priua- Nan -- tiuumi primo negamus ablolute dissicilius esse nos
infringere vιm agentis positivi, quam subteriug - - ' re noxam imminentem a contrario priuariuo; si quidem contrarium positiuu potest vile adeo debim distis. te, ut ficillime a nobis superetur; sic med:caincti,. ι v m veneni exigui vires imbecillimas prima vice
nullo negocio elidimus assuescere valetes; assuetis I autem amplius contraria sunt,sed similia,quq - . Iuvent, non laedant. Deinde negamus medicamenurni m. ia,& venena posterioribus vicibus in mole notabili assumpta esse contraria positiva corpori; sunt etenim illi familiaria, quod sensim ad similem habitum mutauere , quare quemadmodum assuetis medicamenta,& venena sunt similia, ut promis non dissicile sit, sed necessarium eos ab ipsis non pati; sic non assuetis dissicillus est venenum,& in clicamentum, quam abItinentiana tolerare; hanc enim quotidianam ad septimum diem producent, quum medicamento, venent ue quotidie Iumpto in satis effatu digna quantitate paucioribus di a Πλ hus sit commorielidum. Deinceps salso assumitur 'm ηε in ahi mentia nos assiti solum a ieiunio ut a priua-
Π ' liuo: quum tamen afficiatur plerunque humor substantificus a calore primigenio, S hic ab humiditas rus a..n tibus redundantibus, quas fatiscen regere nequit,
ct i inino a quibus Obruitur; ut propterea: in time plura nos in talent agella positiva vigentibus viribus oppositis; quuin medicamentum, ac venenum seorsum sit unum nullis, aut exiguis viribus coir
riis; quanto ergo difficilius est nos resistere dum bus validis agentibus in ahllinentia substant lania nostram destruentibus, calori scilicet ab aluneninisti humiditate non hebetato avide humidum primigenium mnsumenti; & humiditatibus redundantibus calorem instum suffocantibus; quam v mco agenti e debili, quale est venenum, & m dicamentum in exigua quantitate ingestum, aut nobis iamiliari ob consuetudinem; tanto facilius erit medicamenta, & venena vi consuetudinis cor I us non assicere, sed alere, quam abstinentiam il-ud ipsum diu eomitare. Praeterea esto di siputatio hi dissicilius medicamenta, & venena corpus non assieere, sed alere, quam sit abstinentiam diu cum vita consistere; esto item vi consuetudinis illudessici posse dissicilius; negamus tamen eadem con suetudine hoc simpliciter iacilius effici; nam pi runque contingit ut agens essectum faetu faeilem
Δω, .sei facere nequeat, facere valens dissiciliorem; sic multi bubulam carnem concoquuut,vitulinam i s y neriorem non coquentes,ut munet aliquando Ga-
- lenus; sic absolute quum facilius sit harundinem,' quam quercum annosam ex humo diuellere, atque instingere; turbine tamen, ac vento valido quer cus prosternitur fracta,& harundo non ex tripatur ; sic facilius est scribere , quam turrim demolium, faciliusque corium urere, quam argentum ibquare; fulmen attamen turrim demoliri, & aris gentum liquare poterit; scribere, aut coriaccam crumenam accendere non poterit: pari sane ratione consuetudo medicamenta, & Fenena iuntaxia, alimenta reddere Doterit; ieiunium autem culonga vita coniungere non poterit; quamuis illud longe dissicilius esse ponatur ;ld autem ideo comtingit , quia consuetudo in eo ius habet,m hoc autem non habet. Quod praeterea dicebatur, consuetudine multos potum cunnem tota vita intemini sisse, ut mirum non sit eandem illud ius in cibo habere, quod obtinet in tu ,ea ratione potest e plicari , ut concedentes allata exempla esse vera , monstremus argumentum non habere neccssitatem; sane ultro tiremur consuetudine vinci posse sitim,qum etiam famem; siquidem ubi diutius priuetur uterque appetitus optato Oblecto, fatiscit ex se, atque extinguitur; sic post longam famem labimur in contrariam fami dispositronem plerunque, puta inappetentiam; sic post diuturnam sit:m,nisi eius intensiori molestia exanimcmur quod in pueris Aegyptii regis Nerviique .bseruatum meminrat A thaeneus in contrariam item siti dissositione incidimus; leti hoc non est quod quaerimus, longe nanque aliud est vinci famem, ac sitim ab eo,quonest victis illis,hominem diu sine cibo, potuque vi uere posse; illud aliquando consuetudine stila itacitur, hoc nunquam essicitur; argumentum enunpropositum illud solum conuincit vi consuetudi rus in homine destrui appetitum frigidi, S hunudi,qui sitis est, atque ideo etiam appetitum calidi& sicci, qui fames est; quod nos quoque damus viro doctissimo; ceterum non probat consuetudine eo omito Utroque appetitu, id insuper hominibus praestare,ut sne usu calidi, sicci, stigidi,& humidi vivant diutius r& reuera non posse hoc esscere consuetudinem vel ex allatis exemplis appareat; nam quibus consuetudo sustuli t usum potionis, ijs tamen in cibo multa est humiduas, quae obiectum demortuae sitis latenter euadit , elusque munere a fungitur at nostri abstinetes una & appetitu omniearuere, & cibi potionisque viura; aliud quidem videsuetudinis, di aliis inultis de caussis accidisse potuit; hoc vero, cuius cauiliun quaeramus, i ruetudine oriri non potuit. Deinde vero palliin hoc expetari liceat in aegris, S in fanis, hominem dra vivere posse alias solis aliment, liquidis, citra solidorum ulum; alias vicii sunt solidis, ahlquep tione utroque vero alimenti genere simul non omnibus datum esse diu carere; vi consiletudinis esto inrerm riti polle diu potionis usum, inde sane fi talle colligas eandem ob caussam intermitti posse solidioris alimenti elum; at utriusque simul vlura diu intermitti posse non colligas; nam alterum ne- cellarium este potest, quod aliqua ex parte adimpleat vices alterius : Quum ergo abstinentium nostrorum plurimi cliu sine cibo potuque vixerint, certe longum eorum iei usuum m consuetudἱuem resertae
266쪽
De his, qui diu vivunt sine alimento.
αλrre non liceat. Quod ulterius adducitur ex Cardano Leonardum Pistotiensem sensim eo se traduxisse, ut semes tantum in hebdomada cibum sumeret, nihil, aut parum fauet viro insigni, nam assueuit Leonardus tolerare famem, non autem assuescere potuit diu carere alimentis; quare ad vitam sistinendam cogebatur singulis hebdomadis cibo vitalioquin desecturus: Iuuenis vero Scotus a cosuetudine id sortitus esse potuit, ut famem, siti ue toleraret ad vigesimam, trigesimamque diem ne molestia; sed ut eas tolerans toto eo tempore fine alimentis vive taliam caussam habet consuetudine potentiorem. Consimiliter apud Laertiuex Pythagora didicit longa consuetudine Apollo. nius inediam tolerare ad quadraginta dies, quos si absque alimento superuixit, non vi consuetu dinis, sed aliam ob caussam id sortitus est. Id ipsum de Tim inis auia esto iudicium; non enim cemonstratur hos vi solius consuetudinis diu sine alimentis diu consistere consueuisse; nam consue Mis tudo eis hoc tantum tribuit,ut fame, sitique nor ἀι -- cruciarentur; quippe illa exunguitur uterque ainori am petitas, quod notauimus antea; sed tamen consue iis . t do non esticit ut abstinentes diu vivam sine alimento . Denique vem de puella spiransi, quae e tiamnum lactens nu per orta statim d icitia r consueuisse ab alimento abstinere, illud aib tramur dicendum,quod omnibus eciam propositis exemplis
currit, nemre in ea etiam abortu incaepiIse vigere occulta adhuc nobis caussim abstinentiae; quamobrem nulli mirum si ab ea caussa tunc etiam caeperit aliqua ex parte admirandus hic euentus proficisci; hoc enim consuetum est iu operibus nλtum,ut plerunque caussiar ab initio sensim Operentur, progressu temporis maiori conatu peractum: neque dici potuit illa iterata puellae abstinentia esse consuetudo ad Ieiunium suturum, quia consuetudo est in iis agentibus, quaecunque agunt ex proposito, quod in ea aetate rudi puellae contingere rium esumn potuit; bene a parentibus consulto assuesci po infimtest infantulus lactens abstinent , iple autem de se non potest huic assuescere; quum citra cognitionem operetur, quae consuetudini consti tuenciae necessaria est. Ita ergo vis ea non est consuetudini. Ut eius merito queant abstinentes nostri diu sine alimento vluere.
Haec ea sunt, quaecunque in hoc argumento nobis disquirenda propoluere sapleotca v i,
267쪽
268쪽
De his, qui diu vivunt sine alimento
In qua &dicta dicendis attexuntur, & dicendorum Iatio, naturaque proponitur. E admirabilis obsimeum natura iampridem clarissima Sapiemtiae iam, i consevimus ι a quibus et si si rissimum hoc theorema
ita tutasbarum non habuerimus, utina ipsum studiosis LeeZori-lus manifeste obsculos ponere vHeamus; plurimum tamen adiu menti iis eo expi cando consequutos iri peramus: .Qua quidem in re, ut dictincte, ac ex ordine progre amur, gratique . si Iruhabeamur, Egud enixe curabimur , ut primum generatim ieiunii naturam contemplemur, eius formam, , ideam viuuersalem di quirentes s speciatim postea singulas ad eius disserentias a temporis varietate gradatim exorientes desiens ris , unamquamque ab tinentiae speciemis causias tum ab aliis vere assignat. , tum etiam a nobis inuentas resfuturi s benignum essenim, , plenum ingenui pudoriου, μα- teri per quos profeceriss obnoxij exaduerse animi, , infelicis ingeni, est, deprehendi in furto macte, quam mutuum reddere, quum praesertim Frs stat ex Uura, Ni opi me opinatur minius s. cuiuis enim doc fimorum virorum siriptis utentι nihilprorsum α' 'nec deperit, nec detrimenti accidit, quemadmodum ei contingere nouimus, quιώνώ-ram a feneratore pecuniam sum cris sed multum potius lucri a frudiosis omnibuου , , ovriae ,stadaeque laudis in titteraria Republica prouenire conssucimus. Asem dae vero non flum ex aliorum condo, etiam e proprio penu causa propositi nobis ieiuni, longioris in t bri potissimum gradu sunt constitutae, nimirum tum cscientes, , conseruantes s tum quoque finientes,seu terminantes s tum demum caussae vari ratis in duratione, quaae , d tinguentes commode nuncupaueris: Hvi vero cuneiaae ubique hauriemus in Seripato praesertim ex rei naturas sequemur etenim hoc quidem tempore, , in hac quaestione praecipue Feripateticorum Principem AAristotelem , Medicorumque antesignanos Hippocratem, Galenum, Muicemetam. 6omebum, malios, quorum autoritvi in proposito nobis argumento magna ea apudomnes nossim, superioriF
que saeculi sipientes: Vua quidem in meditatione quum pleraque noua, ον singula
269쪽
m Hudiosis pria turly mus, ea tamen omnia, eorumve primordia vesin finsium eu dentiam, vel in ration necessaruM , aut maxime probabiles meque enim omnem experimentis, demonserationibusue assequi tam arduae rei naturam
postumus9 vel demum in autores classious, ut nuperrime dissitam est, referre conabimur, relino semper quibusqme Hudio'intelligendi, con-entanaeque aliter arbitrio: breuuateque cum claritate pro viribus copulata , nam diligemtiam insuperuacuis assectarenon Irum vi, qui probe nouimus nultam esse τὰ volvtutem, qua non
270쪽
De his, qui diu vivunt sine alimento
In quo ex rei natura disquiruntur caussae physicae tam longum Ieiunium consti
Suentes cum generatim, tum speciatim .
dis Iribuitur viventium genus in suas species supreman
vunt, alia quidem vivunt vitam immortalem , at a Vero degunt v mm morti obnoxia. Vitam sane vi ult immortalem Mundus viii te uersuS, Mundi totius immis pars aetherea, quae Coe-- - tum peculiari vocabulo dici consueuit; supe ammina. naque sphaera singula ex assistente In ligen-ώ - tia Z orbiculato corpore constituta : MO Huentis autem Vitam agit intra globosa corpo-- ra, interque magni Mundi apotelesinata par ima uus mundus homo; brutorum genus valuere δεσς suin; mediamque inter animaliam. Plantas na
turam habens multiplicis speciei Mophytum
stirpium tota cohors; infra stirpium sortem intimus veget.It vim gradus nescio an in eodein genere,ceu plantarum quoddam rudimentum, aut monstrum, fungus, atque tuber; Ouorum Omne gentis ac demum cuiusq; speciei semen cum animalium, tum etiam vegetatium: Quae dum hic p sero breuius,quam res tantae dici posse videatur, dico tamen quae alibi fusius multiplici natione mihi confirmata suere; siquidcin ut homines, aut malia rationis expertia, plantas, dc plantanImalia nuncupata praeteream, de quibus an inter mortalia physice viventia collocari debeant. nemo unquam dubitauit; fungos, atque tubera mortalem vitam physici viuere in opere De Spistina viventium generatione inscripto, propediem in lucem prodituro latissime demonstramus; Mudum vero totum,caelo, que singulos, ua insuper, ac semina quaeque sigillatim vitam phrsce vivere,illos quidem immortalem, haec autem mortalem, adeo manifestum est ex ijs,quae alias in libris ne vita professi suimus, ut huic argumento confirmando non ciprarteat nunc nos dentio insudare namque vel si nollemus, quaecunque fusius ibi disputauimus, ea incassum hic repetere cogeremur: legentes nunc quaeso meminerint ad alia nondum explicata edisterenda festinari . Ante omnia autem In uniuersum, Sc que ad cuncta vla
ventium genera pertinent,de alimento, ieiunimque dicemus. Quomodo se habeant ad alimenta proposita v lven tium species uniuersim. cap. II.
Porro summa viventium genera proposita
sic ad alimentum singilla te habet, ut quum
pleraque ipsorum nulla penitus ratione Vnquam alantur, idia tamen omnia, quae alimentis Utuntur,plerunque sine Vllo nutrimentorum usu Prmultum diuque viuere postes texistimandum.
Non aluntur quidem uniuersum, coelum, Orbis iquique superus quicquid Plinius, Seneca, Cleom L, ι, tmeacique contra putauerint anἰmalium semen, ea . g. is& Aureliae,Chrysalid ue,ae Nymphae in bruto- rum viventium cetu: Quod quidem cuipiam mi-ruin sorte videatur,inter irrationalium viventiu 2 ., isti species Aurelias nuncupatas, quae plurimae sun ζ, ω .atim. ac propein unὶ innumerabiles, uti species inse- Aurelia..ctorum,quae ex verme gignuntur,Aristotele au- Iλε- tore; neque enim fascit homini cunctas Chrysalidarumipecies ingenio comprehendere,vel ex- ω isse plicare iermone; sed hoc tantum prospexisse, sta- rum.
tu illeque sufficiat ex Aristotele illas omnes, sin- 3.Ggulasque maximum, numerosissimumve abstinentium numerum incientes tota sui vita nutri- ri.
cationi, numere vacare: Alicui mirum Inquam ν-- ma
fortassis appareat interanimalia nostratia Nγm--ε phaS,Uticaelestia, vivere nobis absque ullo nutri catu; sed ita sese res habet,quemadmodum susu, insta demonstrabimus. Diutius autem valent si- Cua... ne alimento vivere quaelibet plantarum semina , oua brutorum animallum, stirpes, animalia ipsa ratione carentia, & hOmlum: certe viventia immortalia non indigere unquam alimentorum , m. nec iis ulla ratione uti,fuse demonstratum nobis est alibi, quod hoc in lom non est inutiliter repetendum. De lus igitur quum dixerimus alias orationis cursum ad reliqua propositorum tractanda,& expedienda nunc vertere nos oportet, quae adhuc rationis incompertae in naturae maiestate