Galeni opera ex sexta Iuntarum editione. Quae, quid superioribus praestet, pagina versa ostendit. .. Galeni Extra ordinem classium libri in quibus breues rerum determinationes traduntur, ..

발행: 1586년

분량: 157페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

IN APHORISMOS HIPP.

obseruatione ductus ista notauerit. Quoties igitur neri simile fit ipsem uidisse tesε constitu Etionem,uel quot in locis, nunquid bis, uel ter, uel quater Aines; si sepius inquies, adhuc possumus dicere,ut ita semp erit: sicuti neqi, si ex medicina aliqua uideris purgatos sex,uel septe limmines,dicere certe poteris, P omnes post hac limi ines ex necessitate purgabuntur. Quare prqmanifesto relinquitur,2 rei naturam Hippocrates sequens,& non aliqua obseruatione, ita scriptitauerit: Necesse est aestate febres acutas, .& lippitudines, & dissicultates intestinorum fieri.

A de Ae . Ir aera fems australis,o pluuios Ier fuerit, cr bus partus aduer inest, ex quacimq; occa sone Mortu/nt:qirae uero pariunt mbecilles, di morbidos infanB his r res pariunt quare uel IIm interem eineltenues,ct ualetudina ν uiuunt. Caeteris uero morratibus difH-. qis Mali Aultates intemnorum, o lippitudine caesunt senioribus autem HI ationes , quae cito interiment.

Contrario modo se habet i Eperatura duorum temporii, quae in priore aphorismo dicta sunt, -- , - ad intemperaturam illorum teporum,quae in hoc dicuntur. Qualis enim erat hyems prius in il Aisse in . nunc est uer quale aute crat in illo uer,talis nunc est hyems.Qu'd igii no erat in illis nea his, bis uis cessarium in uere morbos uulgari uehementes, sufficienter dictum est. Nunc aute,quod hyeme in uis M. humida quidem,ac calida existente, aere autem frigido.& sicco, necessariu sit in ipso uere homi Frunauur. cinis nes Urotare, monstrandum C Mulieres itaq; , quibus partus ad uer cst, ex quacuos; aborti ut

m libra δε Ae occasione. rpora siquide humida, ac mollia, & laxa ab hyeme ' serena, sacta, ad intimas suire, Aquis, et tu partes aeris ambietis frigiditate facile admittunt ita, ut infantes, qui l6go tepore calori ia sunt I, Ut re e assueti, uehementer a frigore percussi,non absq; causa hi quidem prius in utero,hi uero mox in ri I, cst in partu in oriantur Qui uero uiui in lucem eduntur, non ferentes subitam ad contrariu mutatio- st nem, uel breui post tempore moriuntur, uel exiles, atq; insalubres effecti, uix in uita perdurat. pituitosis ac mulieribus, dissicultates intestinoru ait accidere ex pituita a capite uentrem defluente. Hune cnim humorsi par cst in dicta constitutione plurimu generari, per, I .iso. byemem quidem capite repleto, circa ueris aut m mitia subito refrigorato nam cerebi si sua natura generandis pituitosis sui ei fiuitatibus aptum est, cum refrigeratum, alimentum couincere non potest. In est autem & hoc pituitae generarioni, ut,quae a forti fit frigiditate, acida euadat, quero a caliditate replete caput, salsa: sicuti sane,& quae a pauca fit frigiditate uel pauca dulcedinem, uel nullam manifestam qualitatem habrat. Ea igitur quae fit in praesenti constitutione pituita, propter eam,quae fuit in hyeme, caliditatem, salsa erit:S hae ratione maxime difficultat εintest inorum penerabit,quando longiori tepore mordens, atque abradens, intestinii offendet. GNam propter seniore inter exeundum intestinis adhaerens,& immorans, sempei ei; ipsa propter Iridain. qualitatem de tei gens,facit intestinorum dissicultatem. Iis aute,qui natura calidi sunt, ac biliosi, inquit ipse Hippocrates, lippitudines siccas accidet e.sic autem tiocat ras,quae sunt sine fluxu. par autem est calidis, ac siccis naturis in sicca,ac stipida constitutione, quae calidam, atq; humidam excipit,tales lippitudines fieri. put enim prius repletum est in calida, atque humida c5stitutione: frigus autem superueniens, tactuti manus quaedam extrinseca,comprehcndcns, ac p- mens cerebrum ueluti spongiam suandam,exprimit illam, quae in ipse cotinetur, humiditate. Η.aec uero delata ab uno loco ad alium, ex ijs, qui faciles sunt ad patiendu, multos generat morbos: atq; ita in iis, qui oculos habEt natura imbecilles, lippitudines accidunt Nihil uero ex ipsis siue textra,propter aeris ambientis frigiditatem densantis superficiem exteriorem. Quod uero Hippocrates ipse omnia, quae diximus, ad causas reserat ante dictas, manifestum est ex ijs,q scii psit in libro de aqua,locis,& aere, in haec uerba: i Pituitosis itaq; par est difficultates intestinora Maduenire,& mulieribus, pituita a herebro deflvcnte, propter naturae humiditate: biliosis autem Msiccas lippitudines ob carnis caliditatem,ac siccitatem.Quod uero scribitur circa fine aphoris. Mini,Senioribus uero distillationes,quae subito interimant, ipse in libro de aqua,locis,&aere, peri haec uerba scripsit: i Valde autem senibus destillationes propter raritatem, & uenarsi colliqua- istionem dia ut repente intereant: quosdam uero contingit dextera, sinistrave parte resolutos fie riri.Por haec uerba uidetur Hippocrates, no quas comuni uocabulo destillationes hoc est Mer se consuevimus nominare, quae scilicet ex capite seruntur ad pulmonem per asperam arteriam, sed omnes. quae seruntur fluxiones per uenas a capite ad partes inseriores. quare dc cito interimentes,bene uidetur adiectum, quoniam hae uelocem crisin faciunt,cum alis diutius perdurent.Quidam uero expositores per destillationes intelligentes illas, quae a capite ad pulmonem fiunt per fauces,& arterias,cum negatione, non, hunc scribui scrinonem hoc modo, Noti cito interimentes, s t recte quidem. Neq; enim stigidae fluxiones in ipsis concoquia tur,ob aetatem. In quibusdam uero exemplaribus scriptum est, Cito interimentes,quoniam,& in libro dem Miti aqua docis,&aere ipse inquit: illa ut repente intercant.

ibidem. Ibidem.

I 3 i Si uero aestificus erit,est aquilonia, autumnus uero pluui Act austriam. dolores capitis adb emem ntor tusseri. rancedises, atq;grauedineM. quibusdam autem o tabes. Tandem temperatura nunc attribuit aestati, & autumno, quam paulo antea pronuciauerat

42쪽

COMMENTARIVS III.

A de nere, atq; hyeme, ea ita dieebat: Si hyems sicca,& aquilonia suerit, uer aut ἴ pluuiosum,&-3. australe.Veru ibi quid5 in hae constitutione aestate dixit ibbres acutas, lippitudines,& dissicustates intestinoru fierimunt uero in hyeme dolores capitis, tussies, raucedines, atq; grauedines.

N6 adiecit aute uel ibi aestiuam eonstitutionem, uel hic hyberna inriit qui utrunq; lepus sua seruare temperatura supposuerit.N1 si & in his alia aduenerit aeris ambientis intemperies, erit dein praedictis morbis propter illam aliqua alia propria intemperies. Verum in illa quidem constitutione, qua dixit hyeme fieri sicca,& aquiloniam,ver autem pluuiosum & australe: ipse subiecit causas,ob quas tales morbi aestate fi ut, in libro de aere, locis & aquis i de praesenti uero costitutione nihil dixit in illo. Na post duas antea scriptas colastitutiones,alteram quid Ε, in qua hyemem aquiloniam, S: siccam utili fieri, uera sit pluuiosum & australe salteram uero, in qua cotrarium pluuiosum,& australem hyemem,uer aut siccum,& aquiloniti: hac,qpost ipsas tertia suerat, de qua praesens est sermo,non et adiecit, sed eius loco alteram talem: Si uero aestas pluuiosa fuerit, α australis,& autumnus similiter: necesse est hyemd fore insalubrem: Deinde per ordinsiquasta:n alias, quarum nulla eodem modo,quo ista nunc proposita ,se habet Sed de illis qii idP. cum ad earum expositionem peruenerimus, sermonem facicinus.Nunc uero de ea, i ab ipsis dis citur in aphori sinis, agamus,ide nostro sermoni initium facientes, quod et paulo ante diximus. Par etenim est seruare ipsam hyein E similem ei, quae est naturalis, hoc est frigida, atq: humida, quantu hae duae qualitates conueniunt i Eperatae regionis liabitationibus ede ebus,& ipse loquitur,& nos paulo post nominatim metione faciemus. ruante itaq; hyeme suu in teperament si, nulla sortior in ipsa fgritudo c6sistet, sed illi capitis dolores,tus , raucedines,atq; frauedines, quae I unt repleti capitis accidentia.Si igitur,ut prius di ximus, in utroque t Phoro, aestiuo scilicor, atq; autumnali, fieri pluuias australes contigerit, sorte& in ipsa aestate,sin mimis,salte in ipse autumno uulgabuntur morbi prIrij constitutionis humidae & australis . Nunc uero cu aestatem siccam,& aquiloniam praecessisse supposuerit,autumnum autem humidum,& austrinu i par est non soluin quosdam non incipere statim aegrotat e, uerum & immodicae per aestate siccitatis habere remedium non naediocre,eam,quae facta cst in autumno, liuinidam costitution E.Quia uero totus autumnus talis est subsecutus: necesse crit ijs,qui naturam habent hi imidiore , A et deceat,repleto capite, nuper dictos casus hyeme adueia ire: artibusda aut eoru de phthisin id est tabem,qui scilicet ad hunc affectum apti natura sunt.Sunt aute apti natura,& qui angusto sunt

pectore,& quibus a capite ad pulmond fluxio desertur. Hi igitur tabidi fient. Aliis uero nullus C quidem sortior morbus adueniet, sed tuses,atq; rauccdines, di quicuq; alij lini uscemodi casus nent, tempore hyberno capita suscipiet eaustri itis pluuiis antea re picta, atq; ita in quibusda q-dem hoc solum ciliciente quod superstuitas in capite permanens sit ipli doloris causa. Nulla siquidem plenitudinem ulla in parte corpinis hyems dis loluit. In quibusd. 1 ucro coacto amplius di uelut compresso capite expressa materia inutilis, ad loca capiti subiecta descendit: hoc, itaq;

ueluti purgatio quaedam capitis est, & euacuatio. In quibus uero multa materia grauatu caput 'antea laborauit, nec potuit hybernium frigus tot crare propter maiorena intemperscin refriger tulit,maiorum est fluxionum subiectis sibi partibus causa.

I Si uero aqu-nnu, o siccuses, qui naturam hasent humidiorem se mulieribus conferes reliquis autem eri risum. dines siccaeis febrra 'grauedine non Ο uero ct atra bius. . LE;ciis,

Hic sermo nuc dictus liquetiq. non est integer aphorismus,sed pars secunda unius aphori L. mi, euius priorem partem nuper destitimus explanare. Nam manente comuni ea, q est aestatis disi, ositione utrisque sernaonibus: prior quidem pluuium,& australem ab insa si apponit autumnum,secundiis uero, qui instat, siccum, & aquilonium. c. od uero nil diuert, siue siccum, siue D squaliciatein siticinaquosum dixerimus, unicuique est manifestum. Ambobus ergo i Epori biis squallidis,& siccis effectis, humidae quidem naturae non modo nihil offendentur ex tali csistitutione, sed potius aliquam sentient utilitat . Causam item ipse dixit in libro de aquis, locis, &

aere, scribens in liunc ni um: l Pituitosis uero haec omnia auxilio sunt. Exiccantur enim, atq; Ibiden ad hyeme minime laxi perueni ut,sed exiccati. Reliqliis uero, qui no sunt tali natura pditi, lip- pituinues siccae,febres acutae,atque grauedines accidunt,&no nullis corii atrae bilesdousam uero horu generationis, ipse in libro nupdicio,his uerbis explicat: issiliosis uero hoc est inimi- Misis rem,aeissimum,quia ualde exiccatur, & lippitudines his siccae eueniunt, & febres actitae & diuturnae, is tibis. quibusdam uero de atrae biles. Deinde ea tisam sub inserens, inquit: l Bilis enim pars humidissi- iridem. ina,atque aquosis lima exiccatur atq; absumitur: crassis lima uero,& acutissima linquitur,& sa guis pariter eadem ratione: ex qitibus hi morbi ipsis contingunt. Haec itaque a nouis in propositas constitutiones dicta itini suiscienter.Cur uero de his solis constitutionibus secerit mentionem Hippocrates,cum & plures aliae sint,non habeo dicere. Volo autem potius declarare in thodum,qua quispiam utens, omnes constitu vimes compi cisteretur. Est autem talis. Primum i tur incipere est necessarium, ueluti ab elementis,a simplicibus aeris ambientis intemperaturis, atque ipsas dividere in ualde paruas, ualde uchementesiac medias: & tu dicere de qualibet

earum

43쪽

IN APHORISMOS HIPP.

earum, tuae dictae sunt intemperaturaria in singulis teporibus contingentiu , quos scilicet mom Ebos sed in una quanq; natura generabunt. Post hac duorum temporum intemperaturas inuic Econnectere, quemadmodu conatus est nunc Hippocrates facere. His uero transactis omnibus, deinceps trium temporum coniugere omnes omnibus intemperaturas,deinde quatuor. Sic. n.

foret intes' a atq; persecta meditatio.Ηscitit,& nos forte aliquado, si plus otii nacti fuerimus, seorsum scribemus.Suiliciat autem in praetentia hoc dixisse si lum, quod paucos ad modii inte-peraturai u complexus scripsit Hippocrates,adeo. ut hae potius quoddam exemplum uideatur, quam pars aliqua effatu digna totius circa talia disciplinae. Dicemus aut e plenius de ipsis,cu librum de aquis ocis,& aere,d: de Epidem ijs primum exponemus.Quod uero paulo antea sumine dicturum pollicitus, nuc adiungens,in ipso finiam orationem. intelligere nos enim oportet Omnes de quibus scripsit Hippocrates,c6sii tutiones in locis terrae habitabilis teperatis suisse: exceptis ab hoc sermone Thracis locis,quae a mari distant. Haec enim in frigiditate atq; humiditate modum excesserunt: sicuti &quae ad Amyptum ac Libya attinet loca calida sunt ac sicca: exceptis & hic illis,quae mari adiacent, locis lὴ frigidis cni in quales sunt circa Thraciam ac PO- tum regiones,quoniam loca mari adiacentia hunnilia sunt, ob hanc causam calidiores habet teperaturas.In calidis uero,quales Aegyptus ac Libya: quoniam aestate a uentis ab arcto flatibus Vrcsrimantur, idcirco minus sunt calica ijs, quae ad mediterranea reccilerum sona uero exquisitam habens temperiem, ac media orbis terrarum,esl,quae per Gnidum,& Co,& quaecunq; loca non multum ab his recesserunt, uel ad aquilonem, uel ad austrum. Oportet autem,ut temperata zonam nominatam ab ijs, qui talium habent peritiam, persecte intelligas, cxcogitare quada lineam rectam ab orient cau occidentem extentam per ca, quae dixi loca. Sidam aute astron

uti n6 zonas,sed parallelas, id est aequidistantes uocat tales in terra habitatiotiti similitudines, uae ab ortu ad occasum protenduntur. Sermo igitur ab Hippocrate habetur de ijs praecipue, qiximus, locis.Ordo autem temporum, sicuti ipse sepius in libro Epidem torii oslcndit, & sicut iij, qui hoc studio excestucio, scripserunt, hic est: Oi tus Pleiadiim, principiti est aestatis: post que

Canis ortu soporam appellatam inchoat,quam etiam secundam parte aestatis uocant. Post hac Arcturus oriens,initium facit autumno. Deinde occasus Pleiadum, hyemis principiu adducit. Et inde, quod hyemem sequitur aequinocti uin, ueris exordium affert. i s anni autem con urionibus suod in totum dixerim siccitates imbribusforflabriores, o

minus mortiferae.

uod melius se isset inter antea si pios aphorismos, in quibus agit de teporum constituti ne, hunc primum scribere aphorismum, quem nuc prς manibus habemus, ex ipsis rebus didicimus, oniam ad confirmandos priores aphorismos hoc etia eguimus. Et hoc ex necessitate didicimus: si prius est natura,atq; doctrina,simplex coposito. Post illum igitur apbrarismum cu- supra, 'ph s. ius initium est: lAustri hcbetantes auditum,caliginosi,caput aggravantes, pigri, dis lite tes. prii H 'eh 7 ponemus illum, cuius principium: l 'tidianae costitutiones,aquiloniae quide corpo 1. Aph ira in unum cogi int. cundo loco hunc minc propositu: in quo ex olbus anni constitutionibus Oph siccitates imbribus anteponit, di hoc cu ratione.Nain siccitatibus superfluae humiditates d.sibi Mutur: per imbres aut intra corpus collectae putrefiunt, nisi quis singulis diebus collectas exercit ijs expurget.Qi .n. fit per balneas cuacuatio. parita cst,& sola sere culcm euacuat: ei aut sunt

per came di partes solidiores dispersς superfluitates, haud sufficie ter balneis evacuantur. Neq; tu ea, i fit per purgati a pharmaca,superfluitatum euacuatio idonea est. Na ualde indigetibus,& ex logis interuallis utilis est. Earii uero, qus quotidie generatur in corpore, seperit uitatu evacuatio minor est,et ut exigat purgantis pharmaci operationP.Si uero quispia uoluerit bis in mese, aut semel Glte ea liti, ueritus neni perfluitatum multitudo aggregetur: praeter id, nocebit, Hcorpora et in mala trahet consuetudine. Alimenti siquide pars una serosa est, de humida, q ipsi gratia distributionis admiscetur. Altera ueluti 'suliginosa superfluitas,quae in plurimis cibis, Mcunq; sunt peiores,continetur: hic naturae operationem subterfugit, cu neq; assimilari corpori quod nutritur, neq; agglutinari queat.Hs igitur oes diebus singulis sunt evacuandae: uerit m gis in siccis constitutionibus euacuantur: si in humidis, atq; ideo has dixit esse salubriores.

- Aminosa, cseculant

I 6 lMorbi autem inpluuiarum mia, dine magna ex part uniri res ianga Litro uia Iredines, morbi comitiales,an extae, se anginae. Insccitaribus autem,ta itudines,l1Zpitumnes, articulorum morbi micidia urinae, CT di cu es intestinorum.

Febres quidem longas ex multitudine fieri humiditatis,non est mirum : siquidem aegroti ad morborum solutionem ogent coctione: plures autem humiditates non nisi in lonso tempore concoqui possunt. Accedit ad hoc, quod frigidiores & magis pituitosi generantur humores in multitudine pluuiarum: sicuti c6tra in siccitatibus biliosiores: quare in temporibus pluuios; sebres erui diuturniores,in siccitatibus aute acutiores. Alui aute profluuia in teporibus pluui sita rationabiliter euenire ex humorum superabundati a per aluum expurgata non est o curu

sicuti

t. . .

44쪽

COMMENTARIVS III.

gna ex parte fluxionibus ex capite firmatis in filicibus.Quod au i in pluuiosis teporibus fluxiones,& potissimia ex capite uenientes superabundent,& manifestu est, & dictum ; me sepius. In siccitatibus aut e & tabidos mort os ait abundare,& lippitudines,& articulo i si passones, & stillicidia urinae,& dissicultates intestinorum, satis ut mihi uidetur indistinctii dehisce facies se monem Morbi siqui dein tabidi haes duas sequuntur constitutiones. una summe stitida, obolia non nulla ex uasis, quae sunton resipirationis instrum clis,dirumpuntur: altera,quae colundia habet cu caliditate humiditate, quaru occasione caput repletu mittit ad pulmone fluxiones: si ca uero costitutione, quae in quo ad caliditate,& frigiditatἴ naturaliter sic habeat, oia potius, i sitabitudines consequuntur.Qitare mihi uident no nulli fuisse coacti de oculis, rabitudines intesIiger ut sit sermo huiusc odi: In immoderatis aut siccitatib' lippitudines tabidae fiut, hoc est ad tabem oculorum terminates: ex qua filii extenuati, ac sicci plus, si naturae c6 ueniat,sacta stam ut & ipsa pupilla angustiore,exiccatis uidelicet humoribus a quibus distet a moderate quide, B modum seruabat naturae conuenientem, plus uero, g oporteat,ad praua latitudinem ex tedebatur.Si uero ipsas per ieipsas dictas lippitudines itelligamus, uerbia siccas ad iustemus. Diximus autem paulo ante, causam, ab quam siccae lippitudines in magnis fiant siccitatibus. Ia uero arii culorum morbi qui quide ex fluxionibus fiunt, nullo modo in immodicis siccitatibus fiet. Qui uero ab aliqua acrimonia accidunt,si & caliditas immodica acccsserit, tuc solii euenient. O sagitur articuloria passiones in siccitatibus dixerit fieri, lignu est inquisitione.Si enim inam a factae consumpserint articuloria humiditate: dissicile sane quequa incitu ob siccitate essiciet: sorte uero & dolore n' nuitq: ea in uero passione, qua arthritin uocant, haudquaqua efficiet: nisi qui sipia omnem artiffloruin dolorem ita uelit notare. Atqui ipse in libro secundo Epidemioru ita inquit. In lAeno famis tempore, qui leguminibus uesccbantur infirma habebat crura: eorobosco in edebant, genuum dolores pallebanturino arthriticos, sed genua dolentes ipsos appellairit .Quispiam uero tortas te resinondeat non unius articuli dolorein, sed multorii simul arthritin nominari:& idcirco goma doletes, nodis arthriticos appcllari. De morbo leti, aut artrhitis nominat haec dubitasse sussiciat. De urinae uero stillicidijs deinceps uideamus Neq; enim ad siccitates di ipse sit inpliciter c sequuntur,nila tribus adhibitis distinctionib', quai u munia est immo C dica siccitas secunda, si caliditas adiungat,tcrtia, s s rigiditas: .de litibus non secit metione Hippocrates: sed, ut dixi, sicut libeat Onan tu anni costitutionu natura inuestigare, sic ipsum iacere orertet. Erit aute sermo exes' 'ma nifestus huius propositae cosiderationζ. Na immodica siccitason naturis bene teperatis alia viscit corporis dispolitiqnc, alia in siccis, uelut, & in humidis

alia: sic,& in calidis,ac frigidis, alia in utraq; faci ci dis 'ositione: si sua et coniugationes simpliciu inteperaturaru, alia a de in calida,& sicca. d. st crete aut ab ipsa, in s igida & sicca: & in reliquis duab' eode modo Sicuti uero ii inplice paulo antea si uatcs aeris ambictis tepet atura munmitaq; natura propria dicebamia, iacem dispositione: sic coposita supponetes, in unaquau: rursus natura suturas dispositioncs coiiderataimus. Erit aut coposita sicca aeris ambietis costi tittio quando frigiditati, uel caliditati adiungetur, quanil & simplex uidebatur quo da modo &ip a copositamain miscebatur bene teperatae conititutioni inediae inter immoderantia utrac: ea, auar scd in caliditatem,ta cana, quae L am frigiditate. Cum uero concellum sit in doctrinis, simplices quide inteperaturas csse eas, tuq secundum una qualitate a modo nature recesserui non simplices autem cas,quae secundum plures mΡn sine ratione, cum aer ambiens, ea, u in si cundum siccitatem,&humiditatem,oppositione, suerit male teperatus: in altera aut, i est scam D caliditatem,& ii igiditatem, bene Icpciatus: siinpliccm dicemus esse inteperaturam. Hac igit habita in omnibus consid atione, non obscurum,quam prolixus fiet sermo de reliquis constitutionibus,& nunc propositus de uinca.Nam utinae si illicidia si ut,& piopter acrimonia urine.&propter uis retentius,quae est in uesica inbecillitate, i rursus imbecillitas ex immodica intem peratura contingit. Cuin uero octo sint immodoatiae, in singulis earu debilis uesica erit: atu: idcirco ad ea urinae stillicidia consequentui . Iam uero,& ui iliai una acrimoniae a quibusda flut inteperaturis, ed potissimu ab ea, tuae est secundum caliditatem, deinde ab ea, quς est secundum caliditate,& humiditate,tcrtio ab ca, i cit secundum humiditate. Fiet itaq; & ob haec urinς stilIicidiu, demptis ijs, quae sunt propriae uescae passiones, ad quas urinae stillicidia casus ratione c5 sequutur: ueluti cum 'b ulcus,aut rysipelas, aut abscos sum in ea factum, uel instaminationem, aut tale quid aliud ,urinae stillicidium contigerit . Nunc onim no de his sermo existit,sed stolum de illis,quae acris ambientis ratione proiicimini: sicuti neq; de illis,quae ex malo uictu habet occasionem. ae uero in urinae stillicidio sunt dicta, lisc ut a nobis dici cogites in dissicultate inten in 'rum,de qua neq; ipse idem cum Hippocrate sentio. Dissicultas enim intestinoru non simpliciter adsiccitates consequitur, nisi prius distinctio adhibeatur: primu quide ut sit exuperas liccitas,Qeinde, ut aer ambiens secvnuuin caliditate, & frigiditate permutetur,postremo ut nain turae

45쪽

IN APHORISMOS HIPP.

tum corporum patientes considerentur Non est aute aequum adeo de Hippocrate dubitare,st Eprimus iis conditor contemplationis,non totam persecerit, plipsum de Mnesitheo, tu multis alijs medicis, qui ueras Hippocratis mas a particulatim elaboranda propi,suerimi. Cum enim deccrct cos si quicquam aliud, a l

e fumeonstiti ii bus est,contes lationem, ut paul

ctoq; tractare totamq; elaborare,ipsam omnino contempserunt. Nos ot proprio his dicato opere,si prius haec, tuae pi ς manibus habemus, absoluer imus.

i si oti a tem constitutiones aqui&nia quidem uertigm sciunt, oculis, atq; corporabas dictaism morum praemi, o aluos humectant.

Cum frigidus,ac siccus uentus sit aquilo,omnes corporis consi imit sit perstu rates adiicit ipsis instrumentis ex eo,' stringit,& in unum cogit densandi, substantia.oho igit gnit inculo omnia meliora fiunt secundu animales,& naturales opoationcs. Na animales sidcoperationes ostendit per ea uerba,Bene mobilia,&,melius audietia: Naturales uero cu inquit, FBene colorata Comune autem utrisq;:bene firma,ac robusta esse.Et clarum est,st ex

- . a. avo . v mri in ratio 33 Ptiam de aliis ostendit. Haec igitur bona adsunt aquiloniis costi ne colorata Comune autem umiq;: Den nrma,acroi ulla VH .

auditus ueluti exemplo quoda,etiam de aliis ostendit. Haec isti turbona adsunt aquiloniis cost; tionibus, quibus maxime periri iuntur,si silubre wrpus habet,& ex his ipsis humidiores.A lc. ladcerriris irairionibus veru Dama & non similia malis,quae auster af tutionibus, quibus maxime pertriiuntur,q laluore cOTU, I u

sunt uero & mala quaeda hisce constitutionibus, veru parua,& non nilia malis,quae ser t.Cur enim no parita sint,aluti cohiberi, morderi oculos, & prsccdetes dolores postoris macerbariλNosces aute ipsorum paruitate australibiis coparans costitutiqnibiis, quas dixit dissoluere corpora.Maximia cnim est hoc malum ad omne opus uitale, acani male: non taminaggravatio capitis, & dissicilis auditus. De uertiginibus autem ιλιλο-t,graece uocant qu dicere oportet si proximς sunt morbis comitialibus, & iis, auqs apoplex ias nominat. limgos.n. est tenebricosa uertigo,quae fit, cu humor cum crastis spii itu in capite mouetur, & iccirco pcedit epilesiam,& aposexlam Sed & difficilem inquii praestant oculoru, &-naotum.praui autem fiant,ct huiusc modi casus. tu aut inest ipsis hoc mediocre, quod aluos re dunt humidiores. Hoc aute & alia omnia ciliciunt,maxime qui em propter humiuitate: scd dc insuper etia proptet caliditate.Id aute, quod in initio sermotiis scribitur, melius ordine comutasset. ut primunt quide foret uerbum, humectant, secundum uero, dis loluunt,dein de ea quq inceps lsequuntur. Quia enim humectant,ob hoc &singula alia operatur, coadiuuate ad haec &caliditate.I iunt siquidem operationes per solidas animalis partes quς iicre sunt eius partes.Aggravantur autem hae,quaproptcr de deterius opcrantur, propter humiditatum excessum.18 Pert ra an annι,uere q. et Vima amrepueri,ctqui hos si uisur

Non solu in aetatibus,uerit in omnibus alijs, quae secundu temperaturam, uel modice sic limbent, uel ina modice,si quis sermonem in hoc loco Hippocratis turis siquidem,aetatibus, de regionibus bene te peratis,optimu tepus cst,quod optima h2bri lcne rem cuma quo praeditae nunt habitum no permutari sed conseruari desi sciciat, qia Ponanc,

de ratione quaecunq; uel regiones, uel naturae sunt benae teperatae. Adiunxit aut uin paestatis Hippocrates in latu cxtendens uniuscuiusq; tbeorcinati

fissio AG si ita scripsisset: Adolescetes uere pueri aestatis principio optime degui; in ri:

uero propter temperaturae frigiditate aestas utilissima est:sicut iis qui an aetatis uigore uero propzri S . multitudine,int et ra

tutae.Sic & naturaru,biliosiores quidem hyeme optime degunt:pituitosiores aute,Xllate.

Iutem I natae uere. Similitia de region es,quae quidem sunt bcne pe

tient:ex aliis uero frietidae aestatem ,hymem uero calidae.Iam uero pessui a tcpora unicuiq, aetati ato, naturae.& reeioni, ex ijs, quae dicta sunt, possumus inuenire.Na pessima sunt optimis maxime contrari . de ratione,de media inuenias uertcre oportet,i uer quidem optimum dicitur esse adolescentibus, alius neque enim optimum est, neque pctanum. Sic & ad naturas, & regiones se res omnibus utiq; malus cst,aetatibus,naturis, ac regionibus. Ex ipsis tamen pcr autumnu mi'

nus,quam aliae, calidae di humidae laeduntur. i' l Morbi omnes quidem in omnibus temporibus sunt, quidam uero magis in quibusdam i orum, fot orexcitantur. Si ambientis acris temperatura sola cssa morborum causa:tuc omnes quolibet

46쪽

COMMENTARIVS III

2 morbos pateremur,qui sunt accomodati naturae temporis.Nunc uero, cum etiam oberrata,qin uictu contingunt ii orbi fiant, omnes quidem in omnibus id poribus fient,plures uero in sini gulis temporibus naturae temporis accommodati. NA parum autem in his conseri & differetia naturarum. Neq; en ini si in iliter ab eadem caiisa calidum corpus, ut stigidii,onendi aptum cli. uel liuini dum, ut siccu.n:neq; temperatum aequaliter illis,neq; illis, quae secundum aliqua qualitatum coniugationem a bono temperamento recedunt,ut antea diximus.

s. de Hippo

bercati,dr articulorum morbi.

Et quo modo antea recte ab eo dictuni uidetur,l Ver autem saluberrimunt, & minime mora μ' seti serum cum multae in eo fiant passione, Videtur siquidem magis quodlibet tempus ad aequare morborum,quos generat, uarietate Furores ctenim, & atrae biles,& morbi comitiales, & anginae sunt morbi autumnales: grauedines auto,& raucedines,& tusses, sunt hycinales. De aestate aute ipse deinceps dicet,communionein eius ostendens ad uer: lAestate uero quaedam horum, Insit,apliorat. B hoc eit prius dictorum in uere: Ex se perabi indanti autem praeter alia tepora, uer profluuia sanguinis, lepras, impetigines,uitiligines pustulas ulcerosas plurimas ciscit, tubercula j;,& articiliarum morbos.Sea certe haec, quaecunq; sunt hiemi temporis propria omnia periculo uacant: ta- tunici. absunt, iit aptiorismum illum falsum ostendantilia quo dixit: Vor aute saluberrimum, &minime mortiferum: ut potius ipsum uideantur confirmarc. Nam hoc ipsis tempore prosundum corporis expurgatur uitiosis humoi ibus a partibus principalibus aci cute peruenietibus. Sic igitur & leprae, & uitiligines, ct impetigines, di pusti alae quaeda ulceros, multae generantur . Alio uero modo in tuberculas,& articulorum morbis,profundum corporis expurgatur, uitiosis humoribus ad loca uiliora tralipolitis .Qiiod autem profluuia sanguinis, & multitudinem, & uitium humorum euacuando,cohibeant morbos,qui ex ipsis olliantur, perspicuu cxistit. Si uero aliquod corpus bonos humores habens,lacmum t pus excipiat: hoc seruat saluberriniu, nihil in nouans ex propria natura .nsi sic aestas, tiel autumnus,vel nyems. Haec ciri in tepora etsi purucorpus,& omni uacans reprehensione suscipiant: illa flauain bile in ultra modii gcnerale solet, hic atram,hyems uero frituitam. Tale quiddam enim uere contingit, quale in Oxercitationibus euenire videmus. Etenim hae quoq; sunt saluberrimae. Voum, si hominem uel pituita, uel ita uac bile,uel atra uel ipso etiam sanguit lenum, uolueris ad ex citationc pcrducere, aut ci mo bum comitialem. aut apoplex iam evicies exercitatione: aut si haec mala non eueniciat pericului inininci,ne rupto aliquo in pulmone vase, in morbum incidat insanabilem.Multi uero cum febricitare coepissent: Ppter cxercitationes acutis limis morbis fucre correpti. Quibus uero uic si purgationis humorum,qui sunt in profundo corporis,exercitatio suppleuerit,ad cute euocans malorum humorum abundantia: bis & ulcoa,& scabies inde generant.& hoc innuens dicebat Hippocrates, Si impurgatus laboraucris, ulcera crumpent. Et quidem uerno I pore calor ae- ου. id eum ia. ris ambientis humores dii funucias Uducit ad cutem: atq; hoc quoque opus ipsius, ex ci citationi ει ι .im.chus simile existit. Non soluin autem excrcitationum operibus, ueris opera assimilantur, sed &carum naturae,cuius opus cst cic occultam pcr totum corpus facere tiansipirationem, per quam excernuntur superfluitatos, di corpus in morbis uarijs modis expurgare. Aestate latium non num horum, e ta=es Ibntinnae,Vardentes, cor tertiansfebres rise, er

D Acstate tu quit & non nullas ex uernis morbis fieri,circa initia eius uidelicet Na,quae fini ueris continuantur, sicuti similem habent temperaturam cum uere, ita,& in morborum generatione communicant. Inquit enim alios quosdam aestate generari illi proprios, ueluti sebres con- '. tinuas,& ardentes,& tertianas:& ut simpliciter dixerim i qtiae cunque ex flaua bile, mala corporibus accidunt.Nam & uomitus bile per semina natante fiunt,& uetris profluuia ad inseri ra defluente. Lippitudines quoque aestate plurima fiunt, utpote repleto capite.Sic & aurium dolores,de alia similia aestate corpus p titur ex capitis iupletione, alias ad alias corporis partes si perfluitatem deponentis.Ori S autem ulcerationes, quod propter biliosum humorem cotingat, , perspicuum existit.Genitalium licio putred mes, non simpliciter, quando aestas aut humida magis fuerit,aut nullus flauerit uentus,aut auster in ca abundauerit. Nam cum plurimum a modo naturae recellerit ad huin iditatem, aut statuum carentia: non genitalium tantum putrerelines facit, sed cuiuscunque partis alterius: qualis est illa, quae scribitur in tertio Epidemiorum lconsti- ι.εpid. m. i. t. tutio, di quae in secundo i circa eius initia. Quae vcro parus sunt aeris euersiones, genitalia tan- οῦ sunt, ut, quae ob humiditatem,ac caliditate ex quacunq; occasione sint parata pucrcscere. Qua iaspid. sessit. re,cum propriam aestas seruauerit temperaturam,qui multis superstilitatibus inscitantur,quando liae aliquam ob causam ad genitalia dcfluxerint,ipsorum putredines pari utur. Sudamina autem

47쪽

tem maece egenere pullularum sunt in summa haerentiu corporis parte, rae instar ut E cerum cutem exasperant,proueniunt autem,quemadmodum, di issum ostendit nomen, ppter multos sudores,qui uel biliosiores,uel omnino mordaciores existunt. mordem enim hi cutem,& pruriginosam efficiunt, & per modum ulcerum exasperant. α - AHumno i veroo multi infimi morbi sunt, ures quartana, ct erratica, ct lienes, or aquae is ire curem,ct tabes,o uisiuidia urinae, Ict in cultates inre oruml, ct iamiares intolinoram, ct c xendicum dolores, o anginae,ct anhela nes, qua graecia mara uocans, stilo, ct morbi comiti

In autumno inquit & aestiuoru morborum permulti fiunt, manente adhuc aestiuo humore in ipso, flava bile scilicet. Neq; enim sicuti aestas ueri superueniens humores evacuat,ita & aut unus aestium: sed contrarium ex toto accidit. nam ex partibus extimis ad intimas ducit: cu rone igitur aestate inquit no nullos ex morbis uernis generare, autumno ucro no ex aestiuis aliquos,

sed multos.Na & quartanas subres in hoc ipso tEpore fieri inquit, quia scilicet ex atra bile ortu habet,quae duplice habet generatione: altera quide ex staua sale superassataealtera uero ex santuine crassis. Rut alit,& erraticae sebres in autumno, propter teperaturae inaequalitat P:& lienes P magni ob atrae bilis superfluitate:& aqua iter cute ex liene cotingit. Et, s qu a dispositio tabida in dubio est,maxime autumno deprehendit opter frigiditate,siccitate,& iEpotis inaequalitat , nihilominus aut & propter humoru prauitate. Flut quoq; ob cassiemet causas eo tepore potissimu urinae stillicidia. Nam uesica in inordinatis,acr aentinis ad calidum, & frigidum per mi; tationibus,rcfrigeratur:& quae ex malis humoribus fiunt acritudines,ipsam molestant: tu praesertim, eum facta ad frigiditate subita comutatio,eos,qui antea disssabant,& per sudorcs euacua bantur humores, ad uesicam couerterit.Lς uitates uero intcstinoru sunt ueloces,& sne ulla oninino trasmutatione ciborii deicctiones, aut propter exulceratione in sui erficie uentriculi, aut intestinorum,qui eoru modo fit,quo ills,q in pueris graeco uocabulo aphthae, id est oris ulcera nominantur: uel propter potentiae retinetis imbecillitat cm .Quorum primu ex mordacibus, &substantia tenue habentibus humoribus fit: secudii uero ex magna uentriculi, atq; intestinoruprouenit intemperie Haec aut ambo maxime autumno fieri contingit, Coxendicu autem dolores ex malignitate humoru,& sirigiditate fieri par est. Anginae uero ex biliosis humoribus ortu habent,qui ad fauces autumno decumbunt: ab illis, quae uere fiunt, differentes, quonia illae sunt' quoda modo pituitosiores. Ia uero asthmata, id est anhelationes, seu crebri anheliti's, tu pro- Gpter humoru motum ad partcs interiores,tu propter trigiditatu ficii consueuerunt Propter hic eadem,& qui idei d est uoluuli,nominantur: sunt aut cibi superstuitatu, qui per aluum inseriorem excernuntur,retentiones, quae magna ex paric fiunt ex alicuius intestinorii partis inflamatione. Maxime uero par cst,ut in frigido, sicco in quali,& malos gignente humores tepore, partes ad uenti iculuatq; intestina attinentes offendantur. Na,qui in aestate tenues,& bene mobiles humores sunt generati,autumnus excipiens, si frigidus simul tq; inaequalis existit, ad ipsundum corporis asit.Sunt autem in profundo etiam intestina. Morbi uero comitiales accidu i iis, qui naturam habet ad hac passionc procliuε, propter repentinam ad c6ti aria ti an sinutatione. or enim media die, iriς uero in prima & ultima parte fit.Nihil aut adeo comitiales accesso' nes, sicuti talis uarietas, artum est generare. Furores uero ob tenuium ac biliosorum humorum eueniunt malignitatem: sicuti melancholiae ex apa bile, de qua pauloante dictum est. di i Meme i uero morbi Ater Aes pulmonis tam attones grauedines, at' rocedines, tussis, aest respeboris G laterum,atq; Amsorum, apitis dolores, uertigines, o apoplea M. HV ales morbos post aut unales expones,no e si modo, licuti prius, dixit, neq; q, hyeme He multi ex autumnalibus.Atqui prius in aestiuis ipsos comparans uernis,ita dixerat: l Aestate aut dii. non nulli horum: In autumnalibus autem, Autumno uero & aestiuorum multi.Nunc aut E ino bos hyemis simpliciter connumerauit, uel ex comuni uolens hoc quoq; In loco, nos aliquid dictorum subaudire,uel simpliciter enuncias nihil autumnale tempus cum hyemali comit nicare. Atqui primas partes hyemis rationabile est,& ita experientia comprobatur, cu autumno mo t. Apta, in a bos comunicare.Inquit enim & ipse: l Aestiuae quartanae magna ex parte fiunt breues, autumna les uero longe & magis,quae ad hyeme coniunguntur nisi quis di xcrit, ipsum de illis,quae in ex trema autumni parte generantur, secere mentione. VCru morbUs hyemis proprioS hosce uult esse morbox laterales,& pulmonis inflammationes, quonia in strii meta respirationi seruientia, frie ditate leduntur: cum alia ita bene possimus obtegere,ut nihil aut minimum sentiat ambi ii,si istiditatem. Respiratione uero nemo potest cohibere: neq; aliter datur respirandi facultas.

seloi Ait ni ira rusIm hume maxime fiunt. & laterum dolores: ob eandEet

48쪽

COMMENTARIVS II L

ae ad aetates attinent,diligentius claborauit,st quq ad anni te pora,fietii in minores partes m. sic raptu eod. diuitione.In puerulis igitur nouiter natis ait fieri 'phthas: sic alit Graeci uocant ulcera q silm- gracis non rem1 oris occupant partem,ob mollitiem maxime facta instrumentorum,quae neq; tactum,neq; in nqualitatem laetis sustinent,quod non parua in se serosam continet part ε.haec aut pars uim het πή- abstergendi.Quare non est miria, si in corporibus mollibus quasda per summa iacit exulceratio ' nes Vomitus alit tunc his fieri par est,propter lactis,quod assumunt,multitudine. Visiliae uero haudquaquam ipsis simi ast uetae,ut qui maiori parte temporis dormiat: nisi sorte ob ipsam pas u

qn loca ad uentriculum pertinentia sensu quide uigearumitur.Nos quidem obseruauimus,non in tantillis solu, sed etiam in aetate perfectis, terribiti Ies fieri per semnos imaginationes,quando multi,di uitiosi humores grauant,& mordent uen v tri culli,praesertim ipsus os.Haec enim particula praecipuum habet sensum.Vmbilicorii aute inflamationes non multo antea praeci ru, non sine ratione nouiter natis puerulis accidunt, non secus ac siqua alia pars foret ulcerata.Vera & aurium humiditates passionibus ramimerat,qu1uis palati,& nariu in eodem numero non ponat, si naturae conuenit per nares,atque palatum cerebri superauitates per derivationem expurgare:&fit hoc et iis,qui sunt aetate persecta.A natura autem aliena est expurgatio per aures.Vcrum,& infantibus etia r aures cerebrum expumpit: & recte Hippocrates inter proprias huius aetatis passiones, etia aurili scripsit humiditates.st siquidi & totu corpus nouiter natis puerulis maxime humidii, adeo ut & ossium natura in ipsis potius cerca,quam lapidea uideatur.Prae caeteris uero partibus cerebrum admodum humidum existit quod etiam in persectis talem habeat intemperaturam. Quare non absque ratione: in puerulis,cum superfluitates abundent, per foramina excernuntur. as lIn progressis uero,ck ia densire incipiunt. , risorigines febres,couulsones,Huipromtiιia o maxime cum caninos escunt demesori praesertim pueris, qui cratissimi tό atius dura habent.

Prurigines quidem gingiuam fieri,cu dentes pullulare incipiunt pueruloru,nihil miru.PruriC go.n. Grice ἰδ' ut, pruritus suida est cu exigua quada molestia. Febres uero,c5uulsiones, . . atq alui profluuia accidunt pueris,qui iam dentire incipiunt,& non adhuc morantur,quemad- . modum di ipse ostendit inquiens.Et maxime cum caninos edunt dentes.Liquet aute, P perforatis sitfiuis a delibus prodeuntibus,thi casus eueniunt. Eadmodu ubi stimulus infigitur camni:& sanEplus dentes affligunt si stimuli. Hi siquide semel firmati n membro quiescunt,cui ab initio infixi sunt:dentes uero tuli procedunt,quantum augentur. Febricitat ergo hac aetate pue

iant tum pro

Ad haec om

neque

distribuitur. od autem dicitur, Pueris,qus crassissimi sunt, & aluos duras habent, ad conuulsiones refertura cum his maxime pueris dicat conuulsiones fieri, qui crassissimi sunt, & aluos duras habent.Tales enim plenum corpus habent,& abundas superfluitatibus,& ideol conuulsi tra μύ, Inibus facile capiuntur: maxime ueroinaturas has conuulsiones offendunt. coaerari hu:6 l Cum uero iam magis adoleverint, ostia, eruertebrae quae in occipitis,interiorati attones, z ..... c. anhelasionis. Huas Gracia mala uocant, calculi umbrici rotundi, parides, uerruca, quas Graeci acro ota in D chordonas uocans, Tm struma,ct Miamberc-,si racipue antedicta. μὴ Ἀ- A i, - - U Primu quidE scripsit de recens natis euerulis, dein de illis,qui dentes edunt, nunc uero de iis, 'qui mediam hiat aetatem inter illos, qui iam dentes ediderunt, & qui sunt pubertati proximi. Nam deinceps ih quenti aphori simo illorum comeminit, qui quartum ab iis ordine locum obtinent. Verum tertiam aetatem,suae nunc proponitur,quae usq; ad duodecimum,& tertiumdecimum annu progreditur,multis capi ait passionibus:quarum primas tosillas graece paristhmio 'nominat,quae sunt locorum ad isthmu attinctium inflamationes.Hic autem per isthmum oportet intelligere partem illam, quae os,& gulam interiacet, & quae per metaphoram quandam ita nominatur ab iis,qui proprie dicbtur isthmi. Sunt aute angusti quida terrae processus inter duo maria sitae.Hae autem tonsillae sunt non nunquam solius tunicae uentriculo, ac gulae,& faucib totiri; ori communis ἰnnammationes: non nunquam uero & si ibiectorum ipsi musculorum, quacio & uertebrae,quae est in occipite,siunt ad interiora inclinationes, de quibus post tonsillas inquit Et uertebrae,quae in occipitio, ad interiora luxationes. Nam a musculis innammationε patientibus uertebra haec tracta, ad partem inclinat ceruicis anteriorem. Nominauit autem lianc partem Hippocrates, non anteriorem, sed interiorem, ut ad uertebram retro locatam Eatraord. D ci suum

49쪽

1N APHORISMOS HIPP

lum sermonε reserἴs.Corporis siquide ad profunda traductio,siue ex anteriorit,us, siue ex po Esterioribus fiat partibus, per uti lina uerbii, intra monstratur. Cur igitur Hippocrates in nouiternatis puerulis,neq; de t6sillis, neq; de uertebr. e,qus est in occipitio luxatione aliquid dixit, curia, & tui nihilo minus cerebrum humidii, & plenii habeant siperfluitatibus , adeo ut subiectis partibus demittat fluxiones'An quia hac aetate prius moriunt, . subiecti faucibus nausculi una cum neruis sortem subeant inflamationeZAdde,' hi partes eas habet molles, atq; ideo n6 DL

sint uehementius intendi, ita ui uertebra intus ad ipsa attrahatur. Iam uero asthina sic aut Gre . . ....

ci uocant crebram respirationem, qualis currentibus accidit, aut quouis alio modo uehementi

agitatis motione in his quide fit ob exerciti ii quod multa indiget animal respiratione: in aliis autem,in quibus non adest cxercitiu,ob anuustiam corum, quae sunt in pulmone , uentricul rutn : haec uero angustia fit repleto uiscere ab iis,' desuperueniunt,suxionibus: hae aut fluxiones plures quidem recens natis puerulis fiunt. Cito aut ipses inficiunt, im&aliter male se ha- aerem ambiente transitus,& alimenti mutatio, & inflamatio ab initio ovide locorii ad umbilicii attinent tu, postea uero ob det tu generatione, cos oes imbecillos reddite uix ea, i dixi,tolerat mala: tisa abcst,ut adhaec,et fluxione possint sustincte,ubi ad pulmone decubuerit .Lapis uero maxime propria passo est taliu pueror ii, ut qui ob edacitate no pau- Fcos crudos humores coaceruent:ex quibus pars crassior una cu urinis ad uesica perueniciis, fit Iapidu generat donis maiyia: accedit altera ca, uehemctia caliditatis.Accruat siqde & senes humore crudu no paucii no py cdacitat E, ut pueri, sed Dprotentiae concoquentis imbecillitate: no in calore fortem hia qui ex materia crassa uapore resoluens lapide generet.Luml,rici uero, atq; asc ides uidentur aliis animalibus proportionaliter gigni,quae non ex semine, si1d ex putredine lint generatione.Sola.n.putredo haec non est ad generandia sufficiens, sed & calore plurimo in vet.Cibus itaq; plerunq; corrupitur in uentriculo, & praecipue in inferiore puerulis: ucrum caliditas in ualde tenellis nondu materia superat, in adultioribus aut,& materia idono est ad animaliu taliu generatiore,& prs terca caliditas adest.Ascarides igitur sunt tenues quida Iubrici,quam parte precipue inlcriore crassi intestini gignuntur:& plurimi manifeste iligni co-spiciuntur in iumentis male cibia coquentibus: luoru mala coctiones cetor indicat excremeto ru. Aliud uero genus lubricorum est rotundprum, in superioribus magis intestinis generantur,

'e s ad ipsum qnq; usi triculum ascendunt.Multo uero plures hi,ci ascarides planunt in pu ris. Rarior aut est lubrici lati generatio,qui &longissimus est,& saepe per tota extet aditur intesti Gna. verum de hoc nullam fecit Hippocrates mentione, UA neq; eius crat propositum de ossius aget e passionibus,quae mortalibus accidunt sed de illis tantu, quς sinetulis aetatibus ut plurimuaccidunt.Ob hanc igitur caulam ipse enumeratis ia dictis,deinccps uerrucaru tenus quod Grieci acrochordonas uocant, & strumas adiecit, qui siunt morbi, gerinina uitios, multitudinis ad teriora,& cutem repentis. Omne aute ipsoru senus tubercula graece phymata) nominat, ira deinceps sicribens: Acrochordones,strumae,& alia tubercula . Quaedam autem ex his praecipuo uocaticio tubercula nominantur, quaedam sponte nascetes,& cclinime sectae inflammationes, quae celerrimae in altum attolluntur acumeo,& cclerrime etiam suppuranturi S plurima est ho ru in inguinibus,& aliis gratio quoniam & in his partibus plures sunt adenes, id est glandia Iae qui apti natura sunt ad has superfluitates prompte excipiendas s lorum alienum passo stru-

tio trabet furii

7 ex

Incipi ut quidem pueri rubescere post annum quartumdecim v. Qui uero prope hac aetatem'

accedunt, sunt qui duodecimum, aut tcrii uindecimum, aut quartum cimum Et aeunt annum Neq;.n.est unus omnium ccrtissimus terminus pubertatis,pmpter caliditate,&sti ditatem teperaturς.Calidi enim citius, strigi si urio tardius pubescunta aborant autem pueri hi multis quidem morbis antea da sis,propto similitudinem temperaturae,& praeterea febribus diuturniis ibus,q priores: non in aliquid dixit de iis,quae illa aetate sebres abundat: uerim ex eo, quod nucdicitur,clarum cst, ostendit ipsasacutas esse.Alteranturm. puerorum disipositiones citissime Pptes cordiris humiditatem,& naturalis potentiae imbecillitatem. Sangui iis uero pronuuia cx naribus fiuiit in tali aetate constitutis,quoniam hichumor in ea incipit:bundare, non quia nocplus de eo generetur: quam prius, sed quia nunc minus absumitui ex ipso,proptoca, quod & a vis n. augmentum minus est hac aetate, quam priore,ut ad corporis proportione: 26 inurima aurempassione ueracis micantur,ut uno quinia a baranti 'it: chmKeptem mensi Ius,nonnalia uero inani septem,quaerimuero ira, pale accedentis r. a M permanseram, rempubertare ierampuer sin zminis,cum menstrua erumpunt, Vesic

bi uerbum diutinae smoni adiectum ecthmelius foret: inde & non nulli nomen passionis, de diutinis

50쪽

COMMENTARIVS III.

A de diutinis tantum ipsum arbitratur intelligere.Verum contra hoc sunt sermones tales, cpilbus ipse utitur in aplaori simis, In acutis passionibus raro,& in principiis uti medicationibus:&, II cnues uictus,& in longis seinper pastionibus,& in acutis. Manifestuin itaq; ex his est,quod non

in diutinis ina sed cita in acutis dicere consueuit Hippocrates nomen passionis. Videtur itaque hoc in loco aut de diutinis passionibus intelligere,aut mancum sermone protulisse.Nos uero ipsum supplentes, dicemus ita: l lurimae autem diutine passiones puerulis iudicantur, non nulls in quadraginta diebus,non nullae in septem mensibus,quaedam in scptem annis. Ex diebus aut ἴ, quadragesimus,primus eorum cst ex quibus morbi diutini iudicantur, ultimus aute inter illos, qui acutos ex intercidentibus iudicant, sicuti etiam stupra notarii miis. Quicunq; uero hunc tran dcendunt numerum, ad septimanae rationem habent iudicium, non septem di us connumera- ti sed primum quidem mensibus deinde annis:st aut,qui hoc tempus transcendunt, ad qtiartii decimum annum perueniunt,est sans manifestum. Nam sccunda septimana in hoc completur' tempore: & alias in pubertate magnae fiunt corporis commutationes,ac in staminis maxime propter menstruorum Cruptionem.Quare,siqui morbi,neq; hac aetate finiuntur, usque ad lon-

' gum tempus perdurare consueuerunt.

B ay lIuuenibus ante anguinisspuitiones, tales re acutae morbus comitialis, ct agrine praeci ijs h anuicti.' ' primas aetates ad pubertatem usq; minutissime diuiserit, nescio, tuo mo adolascenti imaetate praetci miserit,quae medium obtinet, locum inter piabcres, di illos, qui consistentis aetatis uigorem hiit. Vcru ex aliis, quas tetigit, icci,& de ista coniicere: tuae in multis quidem comunieat illis,quae ex utraque parie ipsam circuntiant,sed hoc habet peculiare in maribus, sanguinis ex naribus profusioncm, de caua commeminit in illis, I sunt prope piibertatem Nat hic casus incipit in illa aetate apparere, ita maxime in adolescentibus,deinde subsistit in uiris. Verum hanc aetatem transgressius Hippocrato,ad illam, quar est iuuenum perueniu& primum sangui- nis sputum scripsit, ac tabem deinde febres acutas,& post has morbum comitiale: deinde post haec ait.Et alii morbi,sed praecipue antedicti, recte quidem hoc adiiciens. Nam rem ita se habere indicat uisus.At uero non sat plenc de scbribus acutis dixit. Neq;.n.dicci e siinpliciter oportebat acutas, i & in pueris nihilo minus fieri uidetur,sed ex acutis tertianas maxime, de causes, i .febres ardentes.Hae enim prae citeris febribus sunt biliosissimso multis iuuenibus accidunt: C qui&flauabilis hac ipsa superabundat aetate, aqua morbi talcs in summo uigore consist isti bus accidunt. bem autem,& sanguinis sputum,non secundum aetatis naturam patiuntur,sed segni aliquid eoru ,q eis accidunt: quare& antea dicebat, senes ut plirrimia, minus aegrotant iuuenibus ubi & nos diximns,q, ob incontinentiana iuuenibus,no ob aetatis imbecillitate, fgritudines plurimae accidunt:ob hoc igit,& iuuenibus spuitiones sanguinis accidunt, quia aut pia

cutiuntur, aut contunduntur, aut saliunt,aut clamant uehementius, aut restigerantur, & humi

cubant, aut replentur,aut re aliquam huiuscemodi causam. Ad sputum iacio sanguinis,labescosequitur. Quarae et ps haec talia iuuenes ex accidenti aegrotabunt,non primu lae a, aetatis ra i Ad Dur ῆι tione. Morbi aut comitiales, qua uis malo ulmi utantur, in ipsis non accidunt ni ulti: ut mihi mi in a ui huirari subeat,quo modo,& hos Hippocrates scripserit. cum in aliis,non modo, st abundant in pue ris,dixerit, sed ' etiam ex hac causa passio puerilis nominatur,&, aetatis mutatione Lanantur. Fiunt igitur,& in quibusdam iuuenibus morbi comitiales, qui prius no erant,propter uictus o M . m Q ρι-

rorem, quem in iis, suae assumuntur,admittulit,& in aliis,quae ab ipsis aguntur,operibus, & qa humi cubant, de Soli se exponunt, & imbribus, atq; aliis similibus. Verum hi morbi non multi sunt. Et fiunt quidem alii morbi eadem ratione. Q sarcinctius fuerat ita scribere aplibrismum i

n Iuuenibus autem,& omnes alii morbi,quos diximus aliis accidere aetatibus Ad praecipue caum m hi Hai risi,id est ardores, & tertianae febres.' Irima imuer e

Iuuens aetas quinta septimana terminatur. Iuxta hoc igitur,&ipse in Prognosticis dicebat: in gint . t . . t Magis autem expectare oportet sanguinis quidem profluuium in iis,qui nondi trigintaquinq;

ct annos attigere.Na,qiuuenibus tas continuat, ad duos uentes septimanas extendit: in qua aetate ola uitae munia,aeque iatq; illi,st in uigenti aetate cosistunt,conant peragere, no in eodem o

mo ad labores suificiunt.Na ex adustione,, algorib' de humi cubatu, uigiliis, atq; repletione,l,l',st illi offendunt.Saneq; horia teperatura atrabiliosior quoda mo est,atq; ideo i ea multi me 1 Misisti acholia assiciunt:ueluti cx anni tEporib',i aut uno Sicuti.n.hoc ips Digidii existes, pallida cxci ο Abpit bile tre aestitio exassata sic declinat iu stas iuuenile, i maxime aestati similat, subsequit. si si inviti hieraduq; est,cur in ca no scripserit melancholia.Ego in in quibusdam exoptaribus hac quoq; scri se ut luitur. piam inuent,siue aliquis sit ausus apponere id, quod desecerat,tanquam ab Hippocrate prste millum siue ab aliis qui exemplaribus mendosis crediderunt Noriuntur autem,et ex tabe hac Extra orae Dd et aetate

SEARCH

MENU NAVIGATION