장음표시 사용
111쪽
ros M E T a se H Υ s I c in non sussicit, ac proinde ad singulos illius a sim mediate Deus concurrit. Prob. 2. Non sufficere concursum mediatum Durandi, & quidem multiplicem ob causam. I. Quia postulat supremum Dei dominium , ut quamcumque voluerit actionem, ab hamine certo possit obtinere: atqui ut illud assequatur Deus, non Satis est facultatem agendi concessisse homini, sed praeterea requiritur aliquod auxilium. Ad obtinendam quippe ab homine quamdam actionem, Saepe neceSSeest ut immutentur & superentur propensiones
Eontrariae: atqui id fieri non potest, nisi aliquid
auxilii a Deo conseratur. I. AgnOSOendam eSse in Deo rerum humanarum cauSam, sapientissimamque Providentiam de-ntonstravimus : atqui posita Durandi sententia,nu Ita esset in Deo rerum humanarum ad minuStratio ; siquidem, post concessam hominibus pro suo lubitu agendi facultatem, eos ipsorum arbitratui Deus permitteret, nihil ipse ageret, nulto. eventus dirigeret; sed omnium esset Spectator Otiosus.
5. Quia in Durandi sententia, non majorem in bonis, quam in malis operibuς partem sibi vindicare posSet Deus, cum easdem conceSSerit hominibus facultates , quibus bene vel male, prout sibi libuerit, utantur: atqui consectarium
illud repellit quilibet Religionis sensus nobis in
- . Quia Deo persolvendas esse grates, quando fiunt bonae actiones, vel a malis abstinetur, Suggerit ratio naturalis: atqui in opinione quam refellimus, nullas tenemur Deo grates rependere,.quia nihil amplius consert ad bonum, quam ad .malum faciendum ; nihil quippe aliud concedit, quam expeditam pro nutu agendi potentiam ; e go non sufficit concursus mediatus'; ergo requiritur immediat . MI
112쪽
objic. r. Illae non indiget concursu Dei immmdiato , quae vim agendi habent a Deo acceptam ramul creaturae liberae vim, &c. ergo, &C. Besp Dist. maj. Quae habent vim agendi Deo
non subjectam , conc. Deo subjectam, neg. Porro facultas agendi, quae creaturis liberis insita est, Deo prorsus sublicitur et alioquin summum & integrum non esset Dei in creaturas dominium. Ρosset quidem Deus creaturarum actiones impedire, concessam facultatem ipsis au- serendo; sed minime posses eas ad Aahc vel illam actionem pro suo arbitrio certissime flectere. Inst. Tunc iacustas creatararum recte dicitur Deo subjecta , quando earum actiones pendent a Deo: atqui etiamsi creaturae immediato. Dei consecursu non indigeant, earum nihilominus actiones a Deo pendent, siquidem nihil possunt operari , nisi per virtutem a Deo acceptam ergo' etiamsi creaturis non opus sit concursu Dei immediato , earum tamen vis agendi Deo Subjecta est. Resp. Neg. min. Actiones en mi, quae sine Dei influxu fiunt, immerito dicerentur a Deo pendere: si quidem tunc a solis creaturis proficiscuntur: atqui si creatum, ut agant, immediato Dei concursu non indigent, illarum actiones sine ullo Dei influxu existunt; ergo, &e. Obj. a. Si Deus cum creaturis liberis ad alia quem actum conturreret , vel illum totum efficeret , vel hujus partem duntaxat: atqui neutrum dici potest, erso Deus, &c. . BeSp. Neg. min. Deus enim totum actuna em-cit, ad quem concurrit; alioquin esset quaedam actionis pars, quae a Deo non penderet, ea Scilicet quae ab eo non feret: atqui repugnat Gliquam esse actiodri partem quae a Deo nota pem deat, ergo Deo totum actum operatur , ad quem
113쪽
I1O . METAPETSI cAE . Inst. Unus & idem effectus non potest simul totus a duabus causis produci; ergo Deus non o- . Peratur simul cum creatura totum actum ad quem
Resp. Dist. ant. Non potest simul a duabus Causis produci, quarum una alteri. non sit subje- ει , canc. quarum una. est alteri Subjecta, . neg. Re quidem vera duae causae, quarum una non est alteri subiectari eumdem effectum totum prO- ducere nequeunt. Sic duo baiuli eamdem lecti. Cam gestantes, effectum totum & integrum si mul non operantur; alter enim unam ponderis partem sustinet, & alter alteram. Duae vero causae , ex quibus una est alteri subjecta , eumdem 4ffectum, & ouidem totum, singulae possunt omperari. Ita clum scholae Μagister discipuli manum dueit & regit ad scribendum, iidem chara- Heres &. a magistro, & a tyrone simul exarantur. Inst. Si totus actus tum a Deo, tum a crea. tura producitur, inutilis est alterutrius actior a gurdum consequens; ergo di antecedens. Resp. Neg. maj. Namque r. requiritur actio Dei, sine qua in actuin erumpere non posset creais aura; ut enim existendi, ita & agendi Deus est Primum principiumr quemadmodum, igitur sine actione Dei existere non potest creatura, ita nee Mne eadem operari; I. requiritur etiam actio crea-1urae; alloquin actus esset Dei. solius, & mereiners ac otiosa seret voluntas Creata. , - . PROΡOSITIO II. '
Rejiciendus est eouetirsus generatis G simuIraneres ad sensnm molinae.
Prob. t. Concursus generalis ad sensum Μωὲinae , esset ex se indifferens, non magis uni, quam a treri homini destinatus, ad hunc vel illum ess ctum aeque idoneus & 'flexibilis; atqui impossibi-- lis
114쪽
SPICI ALII. PARS I. DISS. II. R Istis est hu)usmodi concursus. Non masis est PQ sibilis, quam motus generalis & indillarens , qui Scilicet non magis in unam partem, quam in M iam, non magis in orientem quam in occidentem, non magis ad dextram. quam ad sinistram tenderet: atqui motus ille ProrsuS repugnat, ur
Et vero concursus ilIe generalis & indifferens in eo consisteret, quod Deus vellet cum crear xa ethcere actum , quatenu& esset acto praecise &generatim Speelatus, non vero quatenus talis a- eius, odium, F. g. vel amor: atqui Deus velle Non potest producere actum , quatenuS aetrum, &generatim speetatum; siquidem actus sub eo r spectu vago consideratuS non potest existere, medii rumque est mentis nostrae firmentum: nihil enim supponi potest existens , nisi tale sit & determia
Prob. 2. Ex ipso Μolina nulsus in creaturis actus. existit, sine concursus influxur atqui si concursus generatim. & indiscriminatim ad quoslibet
creaturarum actus offerretur, i ut contendit prinsatus auctor, existeret in creaturis actus Sineco
cursus influxu .. Nam concursus illis 'vagus: & generalis aliquo voluntatis actu determinetur nece Se est , ut ita hanc potius quam in aliam actionis speciem influat r atqui actus ille, quo determinaretur concursus generalis & indifferens, sine hujus influxu existeret, utpote ipsi praevius. Non Potest enim concursus influxum detexminare dc dirigere,. quin eum praeveniat; ergo &c. . Probatur S- Actus totus esse debet a Deo &totus a UOluntate creata, propter rationes jam expositast atqui in opinione concursus simultanei id fieri nequit; eo scilicet posito , Deus & V luntas creata duae sunt causae parallelae , quae Sim. gulae proprium habent infimum, & quarum neutra in alteram egit.: atqui huiusmodi causae non effectum totum, sed illius tantum partem siuga
tae operantur, Fallitur quippe Molina, cum au
115쪽
rixa METAP ΗΥyI c ME 'duos equos, qui currum conjunctim trahunt , singulos eisectum totum producere. Si enim equus' si onus integrum trahat, quod Ioo. librarum eS- Se Supponemus, Jam equus B nihil habet trahendum, sed iners spatiatur; aut si uterque Ioo. libras importet, totius ponderis Summa, non Io . , sed 4oo. erit librarum, quod pugnat contra institutam hypothesim; posito igitur concursu Su multaneo , Deus & voluntaS creata, utpote caia; Sae parallelae, non totum Singulae effectum, sed illius duntaxat partem operantur. Prob. 4. Quia concursus generalis & simult neus certissimam Dei praescientiam, supremum illius in voluntates creatas dominium, Titulum cau-Sae primae, & summam ejus Providentiam subvertit, ut ex iis compertum erit, quae modo di, eiuri sumus, praemotionem physicam stabiliendo .
Admittenda est cum T omistis praemorio p0
' sica respectu montium creatarum.
raemotio physica Thomistarum est actio DeiphyStea, praevia & specialis : atqui i. actio Dei
in mentes creatas, & earum determinationi est praevia. Deus enim, utpote rerum Omnium camfia universalis, in omnem effectum, tanquam cau in influit a atqui mentium creatarum determina
tio est aliquis enectus, non merum nihilum, ut Garis patet; ergo Deus in mentium creatarum de terminationes tanquam causa influit: iutqui id fieri non potest nisi per actionem Dei ipsis praeviamsergo I. actio Dei in mentes creatas, ipsarum de-
rex minationi est praevia. ' .a. Est etiam Hstsi is, sive efficiens: nisi enim liberas mentium creatarum determinationes ΟPe-xdretur , . aliquid esset in creaturis cujus auctor
116쪽
SPECIALIS 1 PARS I. DISF. II. TI3 non soret Deus, sicque titulo causae universalis' fraudaretur. Quinimo ipsi subtraheretur quidquid in hae rerum universitate nobilius est ac praestamitus, nempe liberae voluntatum creatarum determinationes, eventusque omneS in Ordine tum m - .rali, tum politico, v. g. Imperiorum initia, pr gresSus, inclinationes, graves ruinae. Haec enim omnia per liberas mentium determinationes Deus exequitur; ergo I. actio Dei in mentes creaIas
S. Specialis est, sive ad singulos actus speciales pertinet. Vel enim actio Dei specialis est, vel generalis, vaga & indifferens, ad hunc vel il- Ium actunt pro creaturae arbitrio flexibilis: atqui illud posterius dici non posse, jam proboimus ;ergo S. actio Dei in mentes creatas est specialis, aliunde vero est physica & praevia; ergo, &c. Iis quae modo diximus maxime accomodata sunt ista elarissimi Bossuet verba: II n' ' a rien .
magis propriusti dici potest - '
Illa sententia est anteferenda, qua poSita, mirum
117쪽
114 METAP ΗΥs IcAE in mochim elucet praescientia divina supremum Dei in voluntates creatas dominium, titulus Camme primae, Summaque ejus providentiat. atqui, posita Thornistarum sententia, mirum in modum elucent, &α dum haec Dei attributa prorsus subvertit Μolinae opinio. . Quidem praescientia divinae facile enim concipitur Deum ea certo.praevidere, quae actione sua esticacissiuin isqvrum se decrevit; contra vero , Sublata premotione physica , quid difficilius est, quam exponere quo pacto Deus iactiones libere sutura' ab aeterno praenoscat, citra ullum errandi periculum tunc dicatur necesse est eas in seipsis , vel in voluntate creata a Deo praecognitas esse : atqui Deum neutro modo posse actiones libere suturas certo praevidere: jam probavimus. de re sic egregrie disserit Episcopus Μel
118쪽
rietiliors quVι lui pIair d'ordonner . Ibid. c. I. Ergo r. in Thomistaruna opinione facite concipitur praescientia divina, quae systemate concursus generalis &simultanei explicari nequaquam potest.2. Longe splendissius elucet supremum Dei in voluntates creatas dominium. Posita enim praemotione physica, Deus voluntatev creatav quocumque & quandocumque voluerit impellit, in- clinat, flectit e contra vero , juxta Μolinae placita , Deus est voluntatis creatae, quasi pedissequus ; huic non imperat, sed potius turpiter famulatur, & obsequiosus expectat donec oblatai sibi concursu uti volueritia S. Titulum primae causae, Deo melius asserunt Thomistae r in eorum quippe sententia, Deus ante omnem voluntatis humanae actum efficaciter praestituit quidquid homo sit stellarus; ergo prii mum est principium, prima causa determinati s num voluntatis; contra Vero in opinione concursus simultanei, DeuS tanquam callidus explorator perscrutatur quid faelium sit erraturae, tumqye decernit cum ea simul eumdem actum efficere ;ergo prima non est illius actus causa; siquidem' ' . jam actus ille praevisus suit, antequam ad eum
έ. A Thomistis divinae Provident in optime consulitur : haec quippe in eo sita est, quod Deus. Teς universas & singulis tam certa ratione regat& moderetur, ut falli in exequendis suis consiliis nequeat: atqui in Thomistarum principus facile intelligitur divinat Providentiae consilia, licet cum innumeris voluntatis creatae determinationibus li- beris colligata, . suo effectu fraudari non pome. Cum enim Deus omnipotente & efficacissima viri tute voluntates creatas pro suo flectat arbitrio, - ' minime timendum est ' ne ab iis invertatur divis
119쪽
ri 6 MA PAP ΗΥ δ Ie E 2-norum decretorum ordo & series ' Contra in hy- . PotheSi. ConcursuS simultanei, prorsus corruit cli- .vina Providentia. Cum enim concursus ille sit generalis, indifferens, ad voluntatis creatae nutum huc, illuc flexibilis, se itur non divino Concursu rebi voluntates humanas, sed ipsum potius ab ipSis-dirIgi. Quo pacto igitur poterit divina Providentia certo fines. suos assequi λ ergo Tho-mistaruna sententiam suam Deo providentiam, suam praescientiam, suum in voluntates creatas Imperium, Suumque primae causae titulum vindi cat ; haec vero Dei a tetributa cum Μolinae comcursu sunultaneo Stare nequeunt; ergo, &c.
lurima quotidie a Deo postulamus, ab ipso
per hominum voluntates praestanda. Oramas ut homines nobis faveant , ut adversari desinant, ut InceptiS nostris non Obsistant', ut nos dielis factisve ad peccatum non impella t, &c. 1 Haec aliaque ejusmodi multa suis in orationibus postulat Ecclesia, & quo maiori quisque fide ac pietate praeditus est, eo magis frequenter & sin- cere a Deo haec efflagitat, tanquam a Supremo cordium humanorum Domino. Jacob e Μesopotamia rediens, iratique fratris sui Esau minas resermidans, sic precatur; Erue me de manu
fratris mei Esau , ne forse υθmens percutiat ma a
trem cum fis1s . t Genes. 5 2. i i. Eliezer orat: Deum, ut puella quam Isaaco uxorem destina bat , aquam sibi osterret ad porem ea melorum. Genes. 24. Esther a Deo petit, ut Regis Assueri animum ad lenitatem traducat. cap. I 4. Ba-.. Tuch Ρropheta Deum rogat udi Judaei in Babylonem translati, apud eum populum gratiam inveniant. In i I.) Atqui demonstrant hu)usmodi preces in manu Dei versari humanas voluntates
120쪽
υΕcIAiIs . IARI I. DIIS. II. III ab eoque ad singulos actus promoveri. Ut quid enim ista in oratione dicit Deo Esther, inquit 'Augustinus, si non operatur Deus in cordisuxwominum voluntatem'. . . . . Cor Regis . . occultissima oe tiscacissima poteItate .... traurrulit . . . . a voluntate: laedendi . . ri , ad volun
satem faυendi, serandum illud Apostoli: Deus in nobis operatur oe velis. Lib. contra duas Epistolas Pelagianorum, cap. 2O. n. 58. SOIυuntur objθcta. α
Difficultates, quibus impugnari solet praemotio physica , ex eo potissimum ducuntur, quod hominis libertatem tollere, & Dei santatarem
laedere videatur : sed antequam eas dissolvendas suscipiamus, instar principii statuendum est, non ideo deserendam eSse Veritatem apertissimam , quia in ea nonnullae occurrunt difficultates, quae vix ac ne vix quidem extricari possunt. Quid a gere solent Μathematici, postquam aliquid accurate demonstrarunt, si ipsis insolubilia quaedam objiciantur λ tunc suam ignorantiam inpenue confitentur ; sed nihilominus, firmiter veritati compertae adhaerent: cum ergo certissimis nitatur argumentis praemotio physica non rejicienda esset, quam is cum libertate humana, & sanctitate divina eam conciliare difficile esset. Enim vero si duarum veritatum nexus aliquando nos lateat, non. ideo altera propter alteram neganda est, ut si monet illustrissimus Bossuete La premiere regis e norre Logique , c est ρά il ne fatit 'amais bandoner Ies verites Ane nis connues , queique dissctiirό ε H survienne, quand on υeut les concilier ; mais ρά A faue au contraire , ρour, ain-
Traiie δε libre a bis re clap. 4. Sed ne solvendis difficultatiuus prorsus impares