장음표시 사용
151쪽
debita, crit etiam dcbita gratia, perq ampotest homo totam lcgem servare. Confarin. quia Verbum post et assumere naturam puram, ergo posset assumere miseria, naturales purae naturae , inter quas
est ignorantia: hoc autem repugnat; ergo& id unde sequitur. Respond. distinguo minorem. Nequit homo totam lcgem scrvare sine gratia post
lapsum, concedo; in pura natura, nego minorem , dc coninquentiam . Ad id, quod additur, dico, per peccatum originale naturam humanam esse vulnerata in naturalibus,& sic redditam esse moraliter impotentem ad totam servandam legem , ut dicemus quaellione sequenti, quin tamen perdiderit persectiones connaturales; ob laput in enim
homo caret illa speciali Dei perfecti me, qua Deus protegit diligentes se in disponendo cursu naturali causarum secunda-Tum : praeterea redactus est in Dae inonis servitutem , a quo maxime tentationibus Vexatur, praesertim ob invidiam, quod ad gloriam sit ordinatus: ac demit in homo poli lapsum magis cmrcnatam experitur concupiscentiam ob in te inperiem humorum , ortam ex vitiis progenitorum ; cx quibus omnibus provenit impotentia moralis ad vitanda venialia, quae disponunt ad mortale, atque adeo impotentia moralis ad totam legem servandam, de indigentia gratiae. Ad Confirmationem e Verbuna aliumendo naturam creatam non potest, saltem con-
naturaliter, assumere illas imperfectiones , quae dedecent Christum ; dcdecet autem ignorantia Regem hominum, Angei
Tum, Mediatoicni nostrae saluti , , Omaluin Iudicein ideo puram naturam cum Ouinibus defectibus naturalil us allium die non posis et, ut communius docent in de Incarnatione. Et de facto non aisumpsit concupi-1cciat iam rationi rebellem. li et talis r bellio, ut mox diccmus, lit natu: alis; motus enim appetitus sensitivi in Christo D mitio praeveniebant ui ab appetuu rationali, Fe juxta hujus praescliptum ii .sHIezbairi ;Unde in Christo Don uno non .lcitiait illi tura Thcologis passioncs, quae scuta et rati nem anicvertunt , sed propastiones , quae rationcm subsequuntur.
-dmittitur etiam status purae naturα mn
J VIII. Ico secundo: pos et etiam comi I di homo in pura natura non
integra , seu citra subjectionem concupisscctitiae erga rationem; atque adeo integritas ista non est connaturalis humanae naturae. Ita communii sine , dc colligitur ex
propositione ues. damnata Baii, relata aristiculo superiore. Probatur: connaturalis est homini pugna inter appetitum sensitivum, Sc rationalcm; ergo subjectio conclipiscentiae eth donum indebitum : ergo potuit homo condi in pura natura non integra. Antecedens probatur , quia connaturale
est homini, quod ejus cognitio incipiat a sensibus, & quod appetitus sensitivus ab objectis sensibilibus moveatur , Si erga illa a: Iiciatur, ictiam pro quando sunt di L
na rationi: ergo connaturalis est ista lucta; cum non debeat naturaliter concupiis
Rcntia rationem subsequi , sed anteucri
. Confirm. Immunitas a morte, & a moristis velligiis non est naturae debita, quia oritur ex qualitatibus contrariis homi tu debitis; atqui ctiam lucta inter utrumque app 'tittim sensitivum , & rationalem , dcd silicultas ad prosequendum honestum, contempto delectabili, oritur ex naturali lὶomitiis constitutione, ratione cujus cognitio sciasuum praecedit cognitionem intellectus a unde sensibilia movent appclitum sensitivum in priori ad rationalem; ergo inam nitas ab hac lista-intcgritas non cit debita purae naturae.
IX. Objic. primo. Ista rebellio partis ii, serioris eth naturae mala , a 'citat lite hominem ab ultimo fines ergo non cit dubia
Confit . quia si concupiscentia esset naturae debita, licitum cliut ejus appetitibus cons . tire; cum liceat conscivire ad id , ad quod natura , atque adeo Deus natura
Confirm. 1 eculi do. D. Iacobus dicit: Deus
turalis; si enim csici naturalis, clici a Deo,
I cI polus. rebellioncm istam esse ma Ium naturae pitysicii in , ut iit mors , dolor , pcccabilita S, lpi. orantia , quae naturaliter sunt homini dLbita: non est mala malitia morali, cum non detur malitia moralis , seu culpa, ubi non habetur libertas: c. u-st luci iter avertit hominem ab ulmno fine tantum physice, non inoi aliter , scu inclinando ad delectabilia , ex qua inclinati ne
152쪽
assio II. Utrum de bilior sit natura lapsa, cte. rη9
ne laede voluntas Iabitur in cuIpam , nisi tanus . Suarius , Esp. quae. s. PlateL num Deo protegente resistat: quare nego con- r4. contra Zumes , Ripes. Arriag. qu. 33. sequentiam. sect. Ad primam probationem nego secuelam: Prob. I. ex Conciliis, & Patribus: Aram Deus natura naturans, quando inclinat ad scanum can. r. ait , Aeeoo totum vetitum , non inclinat , ut consentiamus , sed ut det ansam victoriae, & meritos quare falsum est, posse hominem licite ferri universim juxta inclinationes appetitus natur iis , ut constat ex Pro t. 8. damnata ab Innoc. XI. Comedere, in bibere-ad sitio . rem ob filam voluptatem non est peceatn- , modo non absis valetisdini, sicite potest anesius naturalis suis actibευ θω. Ad secundam . Deus et 1 intentator se ductionis, seu animo inducendi nos in temtationem s tentat solum tentatione probationis i in quo sensu Geneseos xx. dicitur, Temavis Dent . braham, videlicet ad virtutis experimentum, praecipiendo tam
lationem filii a & Sapientiae a. dicitur de
iustis : Deus tentavir ω , er invenis i uignos se. X. Objie. secundo. August. lib. comtra Jul. cap. concupiscentiam non su tectam rationi vocat pudendam; & D. Th. P. I. quaest. 81. ante. 3. dicit esse contra naturam ι Ee ratio videtur esse, quia Deus, qui est natura naturans, servat In natura naturata debitum ordinem , quod inferioras sint superioribus: ergo ut supra. Resp. concupiscentiam esse pudendam , tum quia de facto in poenam peccati non subjicitur rationi, tum quia etiam opera
tiones aliquae naturales occultandae sunt ob periculum scandali, aut ob aliam camiam. D. Thomas vocat illam contra nat
ram , prout est de facto , quia scilicet innatum lapsa importat necessitatem mor Iem ad peccandum: ac desectus subjectionis ad partem superiorem in concupiscentia podi est esse naturalis, quoties non obstat tis cutioni ultimi finis.
Utrum Natura lapsa debilior sit,
quam p ra. hominem secundum eorpus , or animam esse indisertas inritatum . Tridentinum sess. o. cap. r. Liberum arbitrium per peccatum non esse extinctum , viribus licer auentiarum, σinetinarum a quae verba non possunt intelligi de pura amissione bonorum supereatura istium, quae sessi s. Iam exposuerat. Augustianus lib. 3. de lib. arb. cap. 18. irin alibidin s veribais temereare, non est nasina in stitisti hominia , sed paena damnari r Ambr. .& Beda in para tam descendentis in Iericho , & spoliati a latronibus docent, Η minem per peccatum originale non solum esse spoliatum donis gratuitis , sed etiam vulneratum in naturalibus . Nec potest id intelligi de vulnere per marationem n turae a donis supernaturalibus amissis per
peccatum , ut Interpretatur Medina I. p. qu. 8 . ari. 3. quia Iuxta hanc interprαationem natura esset tantum spoliata, di non ulterius vulnerata . Hoc etiam videtur e premisse D. Th. in x. dist. 3 o. qu. I. ubi haec
. PT . a. ratione . Naturae purae Compe. Et potentia moralis ad totam legem diu servandam, secus vero naturae lasiae , nisi adjuvetur per gratiam: ergo natura lapsa, circumscripto adjutorio uberrimo, quod habet per Christum, est debilior pura . Ani cedens quoad secundam partem est adeo certum , ut oppositiun videatur errori proximum , in norat Plates. num. 131. Dicitur enim Sap. g. Scivi , quia non possum muto esse eominem, nisi μαι δει ι de Most.
Me habet : VIA. aliam legam in membris meis dec. Infuix ego homo , quis me Merabit da corpore moriis huius.' Grinia Dei per I sum Christu- . Prima pars antecedentis Pr
batur, tum quia aliter Deus non dilexiure naturam rationalem , sed odio habuisset, si constituisset illam in necessitate morali imEX hactenus dictis descendit resolutio cidendi in aetemam miseriam, qui status hujus celebris quaestionis. prudenter appeti non potest : eum etiam I. Dico itaque, Naturam lapsam esse do quia in pura natura deberet homo pochiliorem pura, circumscripto uberrimo am se prudenter sperare meream beae
xilio, quod hibet per Cluvium. Ita C e. dinem , quod fieri non posset, si habe: Pars III. x s
153쪽
ret moralem impossibilitatem illam in
II. Notandum tamen, hujusmodi debit,
talem natui at lapsae , circumscripto ubere mo auxitio per Christum, non oriri ex eo, quod per peccatum originale amiserit aliquid naturae debitum . Nam ex D. Di nys. cap. 4. de divinis nominibus , In Amgelis post peccatum remanserunt omnia n turalia ; ex ouo recte infert D. Th. I. P.
qu. 93. idem dicendum de homine. Quare debilitas naturae lapsae habetur ex iis triatas capitibus, de quibus quaestione superi re diximus art. x. ad 3. quia scilicet Per. mccatum originale homo caret speciali Dei perfectione a quia redactus est in Daemonis servitutem a & quia ob intemperiem humorum ortam ex vitiis Progenitorum magis effiaenatam experitur concupiscen
III. Dices: Vel est debita homini specia- Iis illa Dei protectio , qua caret post Originale , vel non est debitar si primum; e
go non est sublata per peccatum, cum post peccatum remanserint ex D. Dion. omnia
naturalia : si secundum i ergo adhuc ci cumscripta hac speciali persectione habetur potentia moralis ad totam legem se Vandam, quippe quae est debita in pura na
Resp. cum Esparra , distinguendum esse
duplex genus bonorum provenientium ab exigentia causarum naturalium s alia enim determinate proveniunt a natura, suntque
naturae debita , & ista post peccatum m
manserunt 3 alia vero provenit mi ex inde-tei minata quantum est ex se causarum n turalium exigentia, quae libere determinam
tur a causa prima ; hujusmodi sunt bona,
quae citra miraculum conferumtu', Ec p tentibus concedi solent a Deo , tanquam gratiae , atque adco gratis dantur sine exi- .rcntia physica illorum, & in his natura lapsa est debilior, quam pura I ac propterea natura lapsa dicitur in naturalibus etiam vulnerata . Hinc ad argiimcinium dico , purae naturae deberi carentiam necessitatis morais lis ad peccandum , non tamen specialem Dei protectionem , ne labatur in venialia disponentia ad mortale : hanc tamen Dei protectionem esse divinae bonitati conso mem , supposita hominis Innocentia r post Peccatum vero originale connaturali iis su trahitur : unde per Iapsum in venialia oritur impotentia moralis ad totam Iegem scrvandam , ut mox susus explicabi.
De necessuate Grasia in Natura
lapsa tum ad veritates co noscendas , tum ad hone. se operandum.
I. I Ico r. In statu naturae lapsae potis
est homo viribus naturalibus citra ullam gratiam sive ordinis supera turalis , sive naturalis cognoscere aliquas veritates tum speculativas, ut prima primcipia, Non potest idem est. , & non est te, Totum est maius sua parte a tum practicas,
ut Deum csse colendum , Parentes honorandos; non tamen omnes veritates coli ctive a
Prob. pi ima pars de veritatibus foeculativis . Potentia naturalis debet posse viribus propriis attingere suum objectum , ut oculus coloratum a ergo & intellectus verum . Secunda pars de veritatibus practici etiam patet , tum quia intellectus necessistatur ad assii manda prima principia sive sp culativa , sive practica a tum etiam quia cum teneatur quilibet servare legem, quae nititur principiis practicis , debet cons
quenter ea naturaliter cognoscere. Propterea dicitur psalm. 4. Signatum su-
lumen naturale dictans quid faciendum , aut iugiendum sit , ut Interpretatur At fustinus. Tertia pars de omnibus veritatius collective constat tum experientia , tum ex limitatione potentiae intellectivae , de innumera multitudine veritatum naturalium, & ex inevidentia plurimarum , ut saepe falsum sit verisimilius vero . Proinde Hippocrates in primo aphorismo dixit:
II. Dico x- ad quamcumque veritatem determinatam cognoscendam indiget homo in natur Iapsa aliqua gratia , seu auxilio indebito Dei providentis, ut auctoris nat rae, condistincta a dono creationis. Ita O- vied. trach. I. concr. 1. & alii apud ipsum contra Attiagam disp. 37. Amic. disp. 16. Prob. Salvo jure creationis potuit Deus ab aeterno ita disponere causas secundas, ut hic , & nunc Pctrus vel incideret in amentiam , aut stoliditatem , vel aliunde haberet impeditam excitationem specierum requisitam ad hanc cognitionem; ergo quod hic, di nunc Petrus cognoscat tale verum
154쪽
A III. De Gratia necessaria ad veritates, circ. . I
est Dei speciale beneficium indebitum , & ubi dicit, omnem sufficientiam cogitandi
condistinitum a dono creationis . qui- ne e supernaturalia , ex Deo esse 1 tumdem necessarium , quod in tota hominum ratione, quia cognoscibilitas est passo e multitudine plurimi sint bono ingenio, ac tis , seu objecti cognoscibilis a ergo in eo temperamento praediti , dc recto usu ratio- ordine debet esse cognoscibilitas, seu spe-nis , unde naturaliter misint plurirrias ve- cies objecti, Per quam fit proxime com ritates cognoscere ; at quod l)cuo potius scibile , in quo est ipsum obteistum a ergo haec contingant, quam Paulo, non esh Pe- si obiectum est intrinsece silpematii tale'. tro debitum , & consequenter est specialis ejus cognoscibilitas, seu species impressa deis pratia ordinis naturalis indebita Petro. Sic bet esse etiam supernaturalis , atque adeos Dominus det oeconomo eleel synam indebi in cuivis intelleetili creato ; ergo n distribuendam pauperibita, tenetur quidem quit intellectus naturaliter cognoscere co- Oeconomus illam distribuere juxta praescri- mitione certa , dc infallabili verum intri
plum; at quod huic potius pauperi, quam sece supernaturale ; quamvis possit probabia alteri illam dis set, est aliquid indebi- liter illud attingere per species alienas.
tum relate ad nunc pauperem . Hinc eth , V. Dico S. Nulla gratia neque Theol qtiod & oremus Deum , ut beneficia iux- gica, neque Philosophica opus est, ut posita cursum naturae hominibus debita no- sint homines in natura lapsa aliquod opus bis conferat, di pro iis accri tis gratias honestum ponere, & tentationes aliquas s gamus, tanquam pro speciali dono distincto perare. I Suar. lib. I. de gratia, cap. r. a dono creationis. Prob. ex Apoth. dicente ad Roman. MIII. Dico 3. Absque gratia per Christium, Gemes , quae inem non habens , naturalitre seu ordinis supematuralis nequit homo la- ea , 'me seras sum. Delum ; quod autem flapsus cogitare aliquid, n clad vitam aetem naturaliter, fit ex exigentia naturae, atque nam conducat. Est de fide contra Pelagi, adeo citra speciale beneficium; ergo citra nos, & Se pelagianos. ullam gratiam potest homo Iapsius naturae Prob. tum ex Tridentino sess. 6. can. I. viribus noneste operari. mne damnatae sunt eum ex Apost. i. ad Cor. 3. Plan - - illae propositiones Baji : Libo m arbiιri. cienses simus euitare atigrid a nobis i & r. sine gratia Dei , ct adjutorio nonnisi aed po
ad Cor. II. Nemo potest dicere, nominiss 3μ candum vatio . Mnnisi Pelagians orore a
fus , nisi in Spiritu Sancto ι tum ex Alig. mitti pors Uus aliv.is ιο ν liberi arbitrii. Epist. Ios. ubi ait: Nemo est pie seiens , mrsut/s Philoseph rum funivitia: Omnia ορ- aur scienser pius , nisi Meeperit Spiritum Sm ra Insidelium sunx peecata , dec. Neque o pieωια; tum demum ratione, quia cum v, stat, quod habetur in Mausicano can. 1 in aeterna sit cuivis substantiar creatae im Nemo habet de suo , nisi pereataem , in me debita , . etiam media ad vitam aeternam dacium a Nam non es h sensias , quod nihil
conducentia debent excedere vires totius possit homo, nisi peccatum; sed quod solum naturaei aliter haec media essent frustra; Sio peccatum ita sit proprium hominis, ut nubui si ustra est potentia naturalis ad termi- Io pacto sit Dei. num non naturalem 1 & disp'sitio exigens Confirm. quia Natura lapsa easdem virest formam, quam non poteth Hlequi . physicas habet, ac haberet pura; aequi in IV. Dico . Nequit intellectus cogno- pura natura operatio aliqua honesta ordinis scere cognitione certa, & infallibili verum naturalis erat debita, & exigita; ergo et- aliquod intrinsece , & quoad substantiam iam in natura lapsa. Quare tam in multi-su maturale absque gratia per Christum. tudine hominum naturaliter dari debent Ita communiter apud Amicum linc. cit. ex plurimi, qui possint secundum virtutem D. Τh. I. v. q. Ios. Dixi , Verum super- perari , quam quilibet mentis compos in naturale quoad sudstantiam 3 Nam potest decursu vitae naturaliter poterit aliquod naturaliter a Daemone cognosci verum s pus honestum ponere . Quod etiam ex eo pernatinale quoad modum, v. gr. Scientia constat, quia est moraliter impossibile , ω- a Salomoni , de Adamo ι unio inter quod magna hominum militudo, & quod animam, & corpus Larari resuscitati; Hu- idem homo longo tempore uniformiter ωnianitas Christi miraculose formata in ut peretur a ergo est moraliter impossitule ro virginis &c. Conclusio constat ex di- quod magna hominum multitudo, Je quod sis , cum de objecto cognitionis Angeli- quilibet in decursu vitae semper operetur . - inhoneste; ergo datur necessitas non solum
155쪽
isa Pars III. V. Necessitate Gratia.
perationem honestam. Praesertim quia ma- siderant Deum ut ultorem , gin appetitiis rationalis inclinatur ad bonum honesium, quod est praestantius, quam a
petitus sensitivus ad delectabile , quod est longe inferius; sed ratione inclinationis ad
delectabile datur necessitas moralis alicujus vage peccati venialis; ergo ratione inclin tionis naturalis ad honcstum dabitur etiam moralis necessitas ad aliquod bonum opus
VI. Dico ult. In exercitio cujusvis operis honesti ordinis naturalis requiritur sp ciale Dei beneficium, ac donum indebitum, separabile a dono creationis. Prob. tum ex dii his in probatione secundae Conclusionis a tum a pari, quia quaelibet cogitatio congrua, quodlibet auxiliumessicax , de operatio honesta ordinis supe naturalis est beneficium distinetum a dono elevationis, & ab eo scpat abite; ergo p xiter ouaelibet cogitatio congrua , & op xatio honesta orvinis naturalis est donum distinctum a dono creationis . Et ratio a priori est, uiua quodcumque bonum coli tum animo benevolo , & posito iure creationis negabile est beneficium speciale; huiusmodi autem est operatio honesta ordinis maturalis; ergo. Probatur minor, cuia su posita omnipotentissima Dei potestate imclinandorum quolibet cordiiun , qui honeste operatur in instanti Α, posset non inperari noneste , si Deus contulisset cogit rionem non congruam , seu auxilium pure Iussiciens , aut si ita causta secundas ab a temo ordinasset, ut hic , & nunc impedi-xetur potentia physica ad liberam operatio.
Consem a posteriori, quia & petimus a Deo operationes honestas, & de illis grarias agimus: Ex Augustino autem epist. 9 I a oratio eiarissima est grauis rassemi. ι
ergo ut supra . VII. Ob3ic. I. Si naturae viribus, praecDsa gratia , possent homines actus honestos
naturales elicere, possent man Daemones,
quibus peccatum non abstulit naturalia. S cundo possent infideles acquirere virtutes morales . Tertio non esset verum quod postolus ad Titum I s. dicit : Infidelibus nihil est mundum , sed inquinoae sum eo m
Resp. admisisse nos in de Angelis ex D.
Dion. cum Scoto , Vasq. Amic. disp. 1 I. Contra Aureol. de alios , habere Daemones potentiam physicam ad opus honestum n turale , quamvis careant potentia morali a
quia cum semper crucientur, sc a c0ω1 ae repraesemiant illum tanquam objectum odibile rati ne mali, quod causat, & sic semper Deum odio habent, ac peccant a quod non a cidit in natura lapsa . Ad h. cum vi tutes acquirantur eluribus actibus honestis,& arduis , non est necesse admittere sunficientiam moralem ad illas in natura i psa, seclusa gratia. Ad 3. Apost. significat, infidelium operationes esse immundas, hoc
est non conducentes ad vitam aeternam , non vero esse moraliter malas.
ter deberetur citra gratiam multitudini h minum, non vero mihi hic , dc nunc , ut diectum est in est. cones. sequeretur , quod possetn rogare Deum , ut neget aliis gratiam ad honeste operandum, ad hoc ut istam vibuat mihi:quod non videtur admittendum. R p. nego sequelam. Sicut enim quamvis juxta Christi Domini oraculum necesi se sit, ut veniant scandala, seu occasiones ritinae spiritualis, non propterea possum rare, ut scandala veniant aliis, ne veniant mihi ι ira in casu : & ratio est, quia quomodocumoue alii operentur, semper eodem modo est libera voluntas mea ad operandum hic , & nunc a unde non pendet ab aliorum operatione mea bona operatio . optare autem, ut si uni ex multis dandast cogitatio congrua , mihi potius , quam aliis detur , non est illicitum , sed juxta ordinem charitatis , neque hoc est optare aliis malam operationem.
gem naturalem servare eLtra gratiam EI. Ico I. de facto in natura Iapsa non datur potentia ne physica quidem ad totam legem servandam citra gratiam Theologicam intrinsece supem
Prob. De facto lex obligat ad quaerendam salutem artemam eo modo, quo potest ot tineri i atqui sine fide , & charitate supe naturali , & sine baptismo obtineri non potest, & ad haec omnia non datur potemtia physica citra gratiam theolo cam; edigo citra hanc gratiam non potest homo de facto in natura lapsa ne physice quidem servare totam legem ; esto semper detur haec
Potinua physica, quandocunque urget obru
156쪽
gatio Iegis. Utrum autem lex obligans adruaerendam salutem aeternam per haec me. ia supernaturalia dicenda sit lex naturalis , quatenus natura ipsa dictat, quaerem dum esse finem ultimum ; an supematur iis , quatenus requirit media superuatur,lia λ eth quaestio de voce.
resis ad totam legem servandam in natura lapsa, requiritur conseqtienter gratia supe natui alis ad peccandum adversus hanc I gem; cum nequeat haberi peccatum absque potentia physica ad peccandum , vel non peccandum s absurdum autem est dicere , quod requiratur gratia supernaturalis ad peccandums ergo. Resp. conc. sequelam, & disti min. Non potest requiri gratia supernaturalis ad pe catum , tanquam aliquid influens ad peccatum , concedo a tanquam aliquid euentialiter praerequisitum , & constitutivum pintentiae physicae expeditae tam ad operati nem liberam supernatinalem praeceptam squam ad omissionem peccaminosam , negomin. & conseq. sicut enim ad peccatum requiritur lex, non ut influens in peccatum , sed ut obiectum praerequisitum in peccam
te ι ita ad peccandum contra legem sum naturalem requiritur bratia per Christima, uae compleat potentiam ad operationem
ta per Christum alasque Datiae auxiliis non datur potentia moralis ad totam legem diu servandam . Concluso est communissima , ut diximus quaestione sucunda , ex Scripturis ibi laudatis , & opp'sita censetur apud Platelium errori proxima. Prob. ratione , quia in natura lapsa dantur de facto ea omnia , quae constituunt moralem impotentiam servandi diu totam
legem naturalem, nempe vulnus acceptum
in naturalibus per lapsum , juxta dieia in eadem quaestione laudata s multa illicia ,
Ac tentationes valde molestae , extorquem tes dissensum , & captivantes nos in legellccati; concupiscentia cistaenis , vi cujuspe cum Apost. dicimus : Non quod voti εο-m , hoe ago , sed quod nolo malum e veristibili ras arbitrii, qucra nequit longo tempore uniformiter operari; intemperies hum rum orta a vitiis Progenitorum , quae princliviores nos reddit ad prosecutionem dei ctabilium , plurima mala exempla passim occurrenti educatio liberorum minus apta, consilia amicorum languida, cura Pastorum
dunt nos languidiores. Quamvis igitur per
remissionem originalis tollatur reatus culpae, de non sint abum a nobis naturalia , avi huc tamen datur de facto impotentia moralis ad legem diu servandam In natura lapsa, quae non data fuisset in pura natura , quoid supra ostendimus. IV. Dico 3. ad servandam totam legem naturalem brevi tempore , quousque scilia
cet non occurrit tentatio gravis , aut m
gna tentationum non avium multitudo , non requiritur gratia theologica, seu dog
Prob. Seclusis iis tentationibus, non habetur gravis difficultas ad totam legem n turalem brevi servandam ; ergo poterit id naturae viribus praeliari. V. Dico uti. aliquando in casu particulari natura lapsa est moraliter impotens ad semvandam legem graviter obligantem, stes sa Dei gratia i eaque in poenam praeterit rum culparum saepe infidelibus culpabiliter non credentibus, nec non fidelibus pecca. toribus denegatur a nunquam tamen den
gatur iustificatis , seu habentibus gratiam sabitualem. Prob. Aliquando in iis circumstantiis homo versatur , in quibus nemo prudenter judicabit, lapsum non esse secuturum , si a Deo ille non praeservetur auxilio speci li; puta si vir equestris , iracundus , vi dictis assuetus, alapam accipiat a plebejo,ia contumeliis afficiatur a ergo in his c-bus requiritur gratia specialis superativa m ratis necessiatis ad peccandum, dicente M
post. I. ad Corinth. I s. um d Hectoria- per Dominum norum Iesum Chri
Qim autem Matia isthaec detur fidelibus
justincatis, di aliis saepe denegetur, colligiatur tum ex I. Petri s. eni resistite fortes i. βῶ, & ad Galat. 3. ubi dicitur apertius: eo ia i scriptura omnia subpeceato, no promissio ex με Iesu Christi daretur eisdemibus f intexm isones autem ex Suar. lib. I. Cay. 17. ς1ὲ virtus ad non poccandum . Et mrausidanum docet, gratiam auxiliantem ad cavenda peccata incipere a vocatione alFidem . Demum Τridentinum sess. 6. can.
11. damnat dicentes , ρουνε se scatum si speciali Dei auxilio in aeeepta Iustitia pres verares ergo haec specialia auxilia solum λdelibus justificatis non denegantur , aliter non essent auxise specialia . Paulus etiam ad Rom. 8. dicit: vi Spiritu Dei agun nr, hi sum: filii Dei a & D. Gregotius o Pece .
157쪽
ve trahis in aliud a & ratio ex D. Th. cihquia carens Datia, per quam Spiritus Sametus inhabitat in justo , indispositus est M.
haec auxilia extraordinaria , quae probabilius filiis sitis dumtaxat Deus praeparavit. VI. Objic. r. contra ulta Conclus Actus moraliter impossibilis non potest cadere sub , praeceptum positivum et unde votum de remoraliter impossibili cenχtur non obligare r atqvi data necessitate thorali ad succumbem
dum tentationi gravi citra gratiam per Chri- tum , actus de tali tentatione Uiumphans est morallicr impollibilis a ergo non datur de illo obligatio; & consequenter sine cubpa omittitur ; unde necessitas ista moraliscit impollibilis. Confirm. nequit Deus homini praecipere, quod projiciendo millies talos semper numerum parem iaciat , quia hoc in moraliter impossibile ; ergo neque praecipere terit , quod gravi tentationi non succumat, si sit totaliter necessarius lapsus.
Resp. multos putare, necessitatem mor Iem esie necelsitatem consequentem , quam tenus se er videtur a Deo conjungi cumactu . absque necessitate ulla antecedente
ad illum 1 Sed falluntur , quia necessitas Consequens non est necessitas simpliciter dicta, ut est necessitas moralis a unde abs late dicitur Sap. 8. Seivi , quod non possem
aliter esse eontinens, nisi Deus do. Quare diacendum, praeceptum humanum sicut etiam votum, quod cum ab homine fiat volente
e obligare instar praecepti humani, communiter censetur obligare non se extendere ad praecipiendum actum moraliter impossibilem, a legislator humanus non dat vires adtollendam impotentiam moralem et praec vim vero naturale ad id obligat ob v, res, quas Deus exhibet: ira tamen ut hujusmodi vires dare teneatire ex exigentia naturae, non sumsita culpa a secus vero, culpa praesupposita , ratione cujus Peccatorsbi debet imputare, non Deo, virium d sectum; cum Deus palatus sit illas impe tiri petenti , ex Trid. ses . 6. can. II. ubi dicitur : Deus impΦbilia non jubet , sed imεendo monet o facere quod pQ is , o peiore Quod non plῖς, ct adiuvat ut possis. Et Aug.
lib. de gratia , & libero arbitrio haec habet e Ideo Deus iubet aliqua , non possumus , noverimus quid ab illo petere debea
Adde, posse legislatorem humanum non obligare sua lege positiva ad jejunium V. gr. impossibile moraliter, &quia potest ad
illud non obligare , tenetur , us is occa
rumae : contra vero, Deus' non potest non obligare, ne Vitetur, quod est intrinsece malum , v. gr. mendacium , quamvis teneatur non ponere hominem in necessitate morali ad mentiendum a si tamen homo sua culpa sive actuali, sive originali in has
angustias se conjiciat, adhuc praeceptum non mentiendi obligare debet , quin teneatur Deus ab iis angustiis creaturam lubetare gratia sua a quae cum sit gratia, est indebita : fidelis tamen Deus necessitates istas morales peccandi ob solam culpam riginalem, citra personalem, in natura la-pla non permittit, dicente Apostolo r. ad
Corinth. Io. Fidelis a-em Deus est, qui non
patietur vos tentari supra id quod pol stis ι sed
sitis sustinere. ΝΑd confirm. nego coersequentiam a non enim pendet a libertate hominis jactus formis talorum, sicut pendet a libertate hominis non succumbere in necessitate morali peccandi. U. Objic. x. citra gratiam ullam Η retici ad tuendos suos errores mortem Ορο petunt , & ad castitatem tuendam multae
ob motivum indifferens sinunt potius se imterimi ; ergo citra gratiam potest quilibet
quodcumque arduum Opus ponere : atque adeo nunquam datur necesIitas moralis peccandi citra gratiam. Resp. concesso antecedente, dist. conseq. potest quodcumque arduum opus poni ex motivo delectabili, cone. ex motivo hon sto, nego conseq. In hac vita facilius imclinat voluntatem ad subeundam 'mortem
appetitus boni delectabilis, aut inanis gloriae, dcc. quam motivm honestum a se sibus remotum . Immo hinc apparet di. cultas maxima ad ponendum opus arduum
ex motiyo honesto , quia scilicet superari debet vis motiva sensibilium , quae in piri senti statu naturae ad se abripiunt,
158쪽
An requiratur gratia in natura lapsa ad diligendum Deum super omnιa, ad perseverandum aluer λ. I. Ertum est, Deum posse diligi dimplici amore, naturali scilicet, resupernaturali a damnata enim est propositio 34. Baii dicentu : Diseinctio tua dupi eis a
morit, nasuralis videlices , Dens amatuνω anhον naturae , O gratuiti , quo Dem matur ut Beat caror est , vana es , σ co--entitia, ct ad iuudendum Saeris literis pluribtis veterum testimoniis excogitata et confixa etiam est propositio 36. dicens . -mον
maturalis , quι ex viri s naturae oritur ex δε-
ιa Philosophia per elationem praesumptionis his. ana , cum in nria emeis Christi u fenditur amonnuuis Dactorib- . Dubitatur solum, An
Pollit in natura lapsa moraliter homo diliis gere Deum super omnia amore amicitiae
naturali absque gratia sit pernaturali N gant Vasq. Espar. & alii apud Amic. disp.
26. sech. communius tamen affirmant cum D. Th. I. a. qu. IO9. artic. 3. ad I.
Suar. lib. I. de necessitate gratiae cap. 3.& aliis apud eundem Amicum.
Homo in . statu naturae lapsae , in quo , ut diximus quaelitone superiori, citra gratiam
theologicam non potest moraliter torum I gem diu servare, di graves tentationes vim cere , potesh etiam moraliter citra eandem fratiam Aligere Deum super omnia, am re etiam amicitiae naturali , eum efficaci
quoad affectum hoc est tali , ut cum eo non possit stare voluntas peccandi mortal, ter tum etiam essicaci quoad Gectum ,
brevi tempore, quo durat. Prob. i. ex Apost. dicente ad Rom.
Gentes, qua legem non habem, naturaliter ea
gis praeceptum est de dilectionc Dei super
omnia; ergo natiiraliter Deus super omnia
diligitur ab Infidelibus, ergo citra gratiam theologicam non solum datur potentia physica, sed etiam motalis ad hanc Dei dii chionem a si enim daretur solum potentia playsica, eo ipso naturaliter Gentes possunt Deum diligere, nunquam tamen diligerent; ubi Apost. dicit, quod naturaliter diligant, neu faciant ea , quae legis sunt :- quod e iam confirmatur ex propositioniblia damnvi
tu modo adductis. Prob. 2. ratione: potest homo in statun tuis lapsae naturaliter Deum cognoscere , ut primum principium , de finem ultimum, atque adeo super omnia bonum, Sc amatalem s atqui sub hac ratione Deus continetur intra objectum naturale voluntatis a eam potes h voluntas solis naturae viribus in Deum sic cognitum ferri amore proportionato, ecessieaci ad breve tempus. Confirm. Potest homo ex die is ad breve tempus totam Iegem servare viribus naturalibus a ergo etiam Deum diligere super omnia , donec in contrarium occul rat gravis tentatio.
III. Dico x. ad diuturnam amoris Dei super omnia perseverantiam non datur in natura laesa potentia moralis.. Conclusio sequitur ex dictis ι impossibile
enim est amare sic Deum , de non servare totam legem ; atqui ad servandam diu i tam legem datur impotentia moralis in natura lapsa a ergo etiam ad diuturnum Dea amorem super omnia. IV. Objici contra primam Conclusionem. Amor Dei super omnia , si sit emcax , do. bet reddere animum dispositum ad vincem das tentationes omnes, etiam gravissimas, adversus legis observantiam; ses victoria mmnium tentationum contingere non potest ex dictis citra gratiam theologicam in natura lapsas ergo nequit citra hanc gratiam dari amor Dei naturalis super omnia emcax , ne ad breve quidem tempus . Prob tur major: Amor Dei super omnia est vi tualiter , re eminenter observantia totius
legis, juxta illud Apostoli r qui diligis, M.
gem implevit. Plenisuri legis saltimor non
potest enim quis diligere Deum super mmnia, quin simul velit totam legem seo res ergo si talis amor sit essicax, totam I gem servat s atqui tota lex servari non m est in natura lapsa, nisi vincendo per a Llia gratiae gravissimas tentationes: ergo nec potest Deus diligi super omnia emcaciter, nisi animus sit dilbositiis advincendas omnes
etiam gravi ismas tentationes. Resp. amorem Dei super omnia , quat
nus reddit animum dispositum ad superam das tentationes, quae de facto occurrunt, dum perseveret amor . esse essicacem es etives quatenus reddit animum dispositum ad superandas tentationes , quae occurr re possent, esse essicacem solum asscistive, de quoad ani ira praeparationem: longe enim
distat emcacia essectiva ab assectiva ; sicut Ionae distat exequi quod proponitur, quam
159쪽
proponere quod exequendum est . Quando aliquid proponitur, tunc occurrit animo viavida repraesentatio boni ponendi, v. g. maser rii subeundi , & languide repraesentantiu isticultates experiendae in executione propositi : Contra vero dum exequimur quod Proponimus , puta dum martyrium sub meum est, repraesentatur dissicultas , quae animum abncat s di ideo facilius est proponere , quam exequi. Quod autem ad am rem Dei stiper omnia requiratur effcacia affectiva illimitata , seu propositum Posty nendi omnia Deo , & sussiciat incacia eLfectiva limitata, v. gr. relate ad dissiculi tes, quae actu occurrunt, constat s qui R mor Dea super omnia non debet esse pere Ois imus intensive, sed solum appretiative: latis enim est, quod Deus si r omnia instimetur, etiamsi actus amoris non sit adeo intensius , ut aequivaleat actui persectiori , di persectiori in infinitum, quo missimus cis Ave emcaciter superare tentationes omnes possibiles. Illud autem interest inter ammrem naturalcm , Ec supernariualem , quod ille fit mei cor in Deo cognito ut auctore naturae, in ordine ad contemptum bonorum naturalium s hic vero firmet cor in Deo cognito ut auctore gratiae etiam in ordane ad' ea , quae summaturaliter occurrere posisunt, ut norat Angelicus I. I. quaest Iop.
V. Dico est. ad perseverantiam in gratiam finalem requiritur speciale Dei auxi lium, de proteetio.
Prob. I. ex Tridentino sess. 6. Can. 21.,
ubi definitur, Justificatum sine 'eciali Dei auxilio non poste in accepta justitia pers verare. Quod autem per speciale auxilium intelligatur bonum supra communia auxilia connaturaliter debita iustis, constat ex cap. ejusdem sessionis , ex quo Canon iste deductus est, ubi Concilium dicit, hoc amxilium aliunde haberi non posse, nisi a Deo scuo seclusa connaturalitate. Prob. 1. quia de facto h- auxilium non datur omnibus justis; ergo Iustis non debo. rur 3 ergo est speciale. VI. Obiic. r. Si quis repentina mone post acceptam gratiam decedat, non videtur a cipere ullum donum supematiirate 3 quod tamen acc/pit, qui diu perseverat , Ec tamdem mccat 3 ergo non requiritur speciale hoc auxilium ad perseverandum finali
Respondeo r. in hoc casu dari specia- Iem p otectionem, Ac savorem Dei in
eo, Mi decedit in gratia , licet non hM
beat plura auxilia supernaturalia , quam alius Resp. a. cum matello num. s 3. Amico. de ovi edo, non requiri donum stipernatura. te, ut quis per breve tempus usque ad mnem vitae morte repentina abruptae pers veret in gratia. VII. Objic. x. Iustus cum auxiliis ordinariis gratiae potest vitare omnia mortalia aergo etiam se everare finaliter; atque adeo non re uiritur auxilium speciale. Respon. cum Amic. disp. 16. sect. s. ω est vitare omnia distributive, concedo ; collective per totam vitam , nego antecedens, Ec consequentiam. Radix huius impotentiae est naturae ignorantia , ratione cujus saepe male eligimus ι necnon naturae infirmitas, ratione cujus quae bene eligimus , exequi plerumque non valemus.
rum Impotentia ad vitanda omnia Ne nialia sit antecedens, an consequens P0fica, an moralis Determinata , an vaga tI. T Efinitum est in Trid. sess. 6. eis 13. Iustificatum non posse in t ta vita peccata omnia etiam venialia vit re, nisi ex speciali Dei privi Iegio, quemadmodum de Beata Virgine tenet Ecclesia r Ubi sermo est primo de tota vita diu d rante, in qua occurrant multae occasiones Iabendi, ut constat ex SS. Patribus , Ec r tione, quia si quis brevi vivat post usum
rationis, de st gratiam acceptam, nec o currat occasio labendi, poterit cum a Lliis ordinariis vitare omnia venialia ; si ediximus, quod in perseverare finaliter eistra auxilium speciale supernaturater Sermo est secundo, ex Suar. l. 1. de Voto, C. s. devenialibus commissis etiam ex semiplena do. liberatione: Censent enim communiter D etores, plures Sanctos sine speciali privit pio caruisse tota vita venialibus deliberatis . Requiritur autem ex Tridentino ad vitanda omnia venialia non solum specialis gratia , sed etiam privilegium speciale. quia in praesenti providentia statuis lex est non conferendi gratiam in ea mensura , quae hanc impotentiam tollat. His positis
II. Dico r. Haec impotentia non est comisquens , seu ex suppositione , sed antec de
160쪽
VI. De Gratia ad vitanda , c. I ST
dens ad quamcumque operationem . Ita cultate ineluctabiti, sub qua nunquam erit
Prob. Impotentia consequens non est impotentia simpliciter dicta; & qua parte est
impotentia , non est impotentia moralis ,
sed metaphysica , uuae non potest per ullum privilegium tolli ; atqui impotentia ad vitanda omnia venialia est simpliciter dicta , de non est metaphysica , cum pollit per privilegium tolli ; ergo non cst imp tentia , seu necessitas consequens , sed antecedens .
Confirm. Qui habet gratiam pure silicientem , non dicitur habere impotentiam simpliciter ad bcne operandum, sed soluindicitur , quod non sit bene operaturus per hoc , quod habeat impotentiam bene operandi solum consequentem: ergo si in casu nostro daretur impotentia consimilis , seu ex suppositione, non deberet homo dici impotens vitare omnia venialia , sed solum
quod non sit vitaturus. III. Dico 2. Impotentia haec antecedens ad vitanda omnia venialia non est physica, sed moralis . Ita communius cum Vega , Gran. , O vied. , contra Zumel, Sc alios. Prob. Impotentia physica ad vitandum peccatum implicat in terminis, cum nemo peccet in eo, quod vitari non potest, cx Augiislino; ergo liiijusmodi impotentia non est physica , sed solum moralis. Neque dicas, impotentiam pItyscam istam esse vagam ; sicut in collectione auxiliorum
datur neceistas metaphysica vaga rclate ad consensum, & dissicia sum inducendum. Nam contra est, quia impotentia ista physica vaga deberet reduci ad determinatam: fingamus cnim, dari impotentiam ad vitanda decem venialia, vel ad vitandum veniale per decem momenta temporis , vitatis novem venialibus , daretur impotentia physica ad vitandum decimum , de clapsis novcm m mentis , daretur impotentia physica ad non peccandum pro decimo momento; quod tamen non accidit in collectione auxiliorum , ut diximus in loco. IV. Dico LImpotentia ista antecedens moralis non est impotentia moralis secundum
quid quae scilicet oriatur ex sumnia difficuliate , sub qua st, i potentia physica pro
aliquo eventu; sicut v. gr. datur impcitcntia moralis secundum quid ad lioc, ut pr j celis omnibus ch.iraetcribtis Kneidis, ta-Ii S concursus charae crum ponatur, qui de facto hic , Se nunc cx corum projessione
contii git sed est impotcntia moralis simpliciter dicta , quae scilicet ornui' a dissi-
actus oppositus : Ita Espar. qu. . aletic. 6., de alii contra Arri. I. pari. disylli. 27. num.
Prob. Quia ex Scripturis , & Tride itino
habemus , neminem omnia venialia vitanse , aut vitaturum cste cum auxiliis ordinariis sine privilegio speciali. quod Eccle-sa Beatissi inae Virgini tenet concestum , dc nonnulli Doctores etiam B. Io. Baptiliae cum Lorino, Catherino , dc aliis, apud Plat
lium num. I. contra communiorem) Iacobi 3. dicitur: In multis ollenda s naues. Eccles. 7. Non est homo itimis in Ierra ,
non peccer ; ergo impotentia ista est simpliaciter dicta. Unde sequitur, quod per scientiam mediam non praevideatur homo vitaturus venialia omnia , si dentur auxilia omnia ordinaria , scd solum per scientia iras inplicis intelligentiae videatur vitallo mnium venialium possibilis , & compoisbilis cum auxiliis ordinariis : Sicut ex hoc, quod Petrus '. gr. videatur sub auxilio Aconsensurus libere, sequitur solum , quod per scientiam simplicis intelligentiae videatur possibilis, & compoIsibilis dissensus cum auxilio A, non vero , quod per scientiam mediam videri debeat sub tali auxilio dissensus.
tiae reduci potest ad haec duo capita : Primo quidem ad vertibilitatem arbitrii, de
inconstantiam ejus nativam , ob carentiain formae firmantis illud in amore honcitatis, qualis esset Visio beata, vel Unio hypoliatica: Secundo ad frequentiam tentationum
ad venialia impellcntium ; quibus additur instigatio Daemonis , propensio ad delectabilia, de infirmitas naturae.
Qiiod haec satis snt ad inducendam hanc
impotentiam, probatur a pari . Ita se habet unus homo cum picna indissercntiatum physica , tum morali relatc ad multas opportunitates labendi in v cnialc , ac multi homines plene indiflcrentcs relate ad eandem opporet unitatem; atqui multi homi-ncs relate ad candem opportunitatem pos sunt ex vertibilitate arbitrii habcre nccesistatem moralem, quod aliquis labatur, ut conflat ex illo Christi Domini Matth. I 8. Aecese est enim , ut veniant scandala ; et go etiam utem homo relate ad multas oppo
Hinc sequitur, impotentiam moralem Vitandi omnia venialia non oriri ex lallit udune Potentiae volitivae s tum quia voluntas,