장음표시 사용
121쪽
VII. Deniqua nonnulli putant, gratiam participare naturam Divinam , non solum Stimice, de moraliter sumptam, sed citam - nietaphysice, seu sumptam pro primo prae- . dicato constituente clientiam metaphysicam Dei; Nam qui docent cum Thomiliis, hujusmodi piae dicatum esse intellecti ritatem, dicunt, gratiam csic specialem participationem naturae Divinae nacta playsice sumptae , quatenus per sucit ad Deum videndum, quod spectat ad lineam intellectivi: Qui vero di. inunt, primum Dei praedicatiim csse rati ne in cntis, seu picnitudinem essendi, d dicent, gratiam esse Divinat naturae partici- Patronem, quatenus disponit ad omnem moralem persectionem, usque ad beatitudinc mobtinendam, in qua habetur plenitudo cus cndi unicuique consentanca: Et qui docent, primum Dei pr aedicatum csse Astit,tem, seu sinscientiam essendi independenter a quovis alio, dicunt, Gratiam participare liujusmodi praedicatum , quatenus dil- ponit creaturam rationalem ad illam esic di issicientiam, cujus est capax, nimirum ad beatitudincm supernaturalem , in qua appetitus rationalis conquiescat ; Hoc in
Utrum Gratia dici possit Doliatio
Spiritus Sancti; adeo ut Persona Spiritus Sanfli de formati v niat ad constιtuendum Filium Dei adoptιvum I. AD intelligentiam quaestionis praemitto , communem Theologo-ium sententiam circa esiciatiam gratiar c se, ouod sit qualitas physica supereaturalis absoluta, & non moralis, & participatio Divinae naturae, non quidem in suo essere, li, ut est unio hypollatica, sed tantum similitudinarie, eo pacto, quo calor v. g. dicitur participare naturam ignis; ita ut vitalis formae anima extollatur ad filiationem Dei adoptivam, ad amicitiam, adhaercdit tem; cum cnim Deus per gratiam disponat Creaturam, illique jus conferat ad Dei vusonem, & ad beatitudinem supernatura-lcm , eo ipso vult illi impertiri haereditatem suam, seu jus ad bona omnia, quae I otest illi communicare, quibus evadat s ix intuitive videndo Deum . de fruendo ejus summa bonitate : quod expressi Ap stolus ad Galat. 4. dicens : Misit Deus Fi- ihm suum factum ex muliere, factum Isib u.
se, ur eos, qui sub tige erant , redimeret, ut a lupitonem filiorum reciperemus 3 quoniam aua
tem sis silii Uei , misit Deus Spiritum silii
fui in corda vestra clamantem . bba , Paιers
Itaqtie non est servus , sed filius , quod si filiui , ct haeres per Deum . Qitia tamen filius adoptivus cst dignus amore Patris, hinc filius Dei adoptivus non solum est haeres vitae aeternae, sed etiam Dei amicus. II. Ut autem appareat, quid intersit in ter Adoptionem humanam , ' Divinam , sciendum Adoptionem definiri a Theologis,& Iurisconsultis apud D. I hom. quaest.
art. I. quod sit Personae ea traneae in siliuml gitima assumptio; in Concilio Francosor diensi apud Ovicd. tradi. g. controv. I. Punc. . dicitur: sim i est . EdUtio' nisi ebaritatis
copulatio , qua Pa er adῬφione eopulat filium , quem per sene rationem non habet. Unde duo
ad acloptionem requiruntur: primum quod libere aliquis assumatur in filium , de conseratur illi citra aliam obligationem jus adhaereditatem: Alterum est, quod is sit persona extranea, non filius naturalis; filius
enim naturalis cum habeat in se quandam portioncm Patris, non dicitur extraneus a
patre; & hac de causa Christus Dominus, quamvis affectus gratia sanctificante, non dicitur filius Dci adoptivus, sed naturalis. In hac definitione convenit Adoptio Divina, quae sit per gratiam , cum humana ediscrepant tamen in eo, quod Adoptio Divina da facto fit per formam physicam , quae copulat charitate hominem cum Deo, de illi tribuit jus ad haereditatem Dei; adoptio vero humana,& legalis fit per formam moralem , & extrinsecam , seu per solam voluntatem assumendi aliquem in Llium. Hinc qui adoptatur a Deo, dicitur a
Deo natus, ut habctur I. Io. 3. Omnir , qui natur est rix Deo, non peccat , quia seminutis in eo manet: contra vero qui adoptatur ab homine, non dicitiu ab illo natus a nasci enim ex aliquo est formam ex eo si- milem generatione trahere, juxta celebrem definitionem generationis, quod sit origo
viventιs a vivente principio coniuncto in sim litudinem naturae; per gratiam autem habe.tur origo viventis a vivente per conjunctimnem istam copulantem charitate hominem cum Deo in similitudinem impersectam cum natura Divina, ut explicavimus quaest. antecedente ; unde per gratiam habetur Dei filiatio, non natulatis, cum sit personae existraneae, sed adoptiva et non enim natura
Livina communicatur homini vel vi pro cossonis per identitatem, de persectissuram sta
122쪽
aestio III. Utrum Gratia sit donatio Spiritus S. I is
similitudinem, ut commimicatur Verbo, ginti, potest donari relate ad quinque. His neque per physicam subitantialem unionem, praemii lis ut communicatur Humanitati Christi Dis. IV. Dico cum communi apud Ovied .locimini. est. Gratiam non elle participationem D, ΠI. Praemitto x. adverius communem vinae naturae in suo este reali. nec addi hanc Theologorum sententiam circa essemtiam gratiae opinatum fuisse Lellium lib. rL. de Divinis perfectionibus cap. II. apud Maerat. de gratia dilp. II. Sc apud Oviedum Ioc. cit. de cum Lesso Petavium tom. v. lib. g. cap. 4. & alios inhaerentet doctrinae Magistri sententiarum in I. dith. II. dicendo, Gratiam esse emitatem modalem, & complementum Divinae voluntatis libere donantis Spiritum Sanctum, ac deitatem animae; atque hac ratione hominem dici filium Dei adoptivum, quia participat Tealiter, de non similitudinarie Divinam n turam sibi donatam. Hanc autem unionem anime cum Spiritu Saneto, dc Deitate docent non esse physicam; ut est unio hyp statica, tum quia homo non osset persona cxtranea, prout requiritur ad adoptionem, tum quia etiam homo sanctificaretur ita filii- te, ut humanitas Chrilli Domini a sed moralem, leu vinculum morale approprians ani in et Spiritum Sanctiim a ita ut in homine dicatur inhabitare , illumque regere . Quia tamen Spiritus Sanctus appropriatur animae per donationem, & donatio illa ,
quamvis sit Spiritus Satiati illimitati , fieri
potest limitate quoad et sectus ab co poni-biles sicut meritum Christi infinitum, quando nobis per Sacramenta appropriatur, d natur limitate hinc est, quod essed iis gratiae sanctificantit in nobis non sunt illi mitati . Qitai e Spiritus Sanctus communicatus er gratiam, bc donationem est forma fi-iationis adontivae; Sicut enim sorma filiationis naturalis est forma, seu natura similis, communicata naturaliter Pei generationem ; ita in casu forma filiationis ad ptivae est ipsa natura Divina identificata cum Spiritu Sancto, libere communicata homini personae extraneae: Et quia donatur Spiritus Sanctus in ordine ad disiponetidam Mnimam ad actus iupernaturales per habitus
infusos, ideo docent , Spiritum Sanctum non esse sormam, sed radicem justitiae , &sanctitatis; quae in anima suscipit magis, Ec minus, prout magis, & minus donatur Spiritus Sanctus relate ad qfectus sanctitatis; Eo modo, quo in Sacrificio, & Sacramento Eucharistiae donatur' nobis Christus Dominus relate ad effectam finitum, juxtamen uiam dispositionis unitiscujusquc a Zeto pacto, quo moneta v. g. aurea Vesens ubctivam Divinitatis cum Spiritu Sancto idemtificatae in animam , ita ut de formati v niat Spiritus Sanctus ad constitutionem Gliationis adoptivae , qliae iustitiam , & iam ctitatem radicet; sed esse participationem Divinae naturae solum similitudinarie, adeo ut Spiritus Sanctus se habeat tantum deca sali non minus ad denominationem justi . quam ad denom. nationem filii adoptivi.
Prob. I. quia in re tanti momenti, ou
lis est donatio Spiritus Sancti , & ejusdem
conjunctio moralis cum homine i ullo, non est recedendum a communi sensu Patrum, de Scholasticorum interpretantium locuti nes Scripturarum, di Conciliorum a nemo autem, nisi paucis admodum demptis, i cutiones Scripturarum in hanc partem Interpretatus est; ergo huic sentetitiae non accedendum. Confirm. r. quia I. Jo. 3. dicitur, quod
habens gratiam habet semen Dei in se sergo non participat naturam divinam re
liter, sed similitudinari ei aliter dici d beret, quod habeat Deum , non vero *naen Dei in se. Confirm. a. quia iuxta hanc sententiam non solum esset diversa, sed etiam longe peifectior, & nobilior gratia , quae nobis
datur in novo restamento, postquam nobis datus est Spiritus Sanctus, quam gratia veteris teli amenti , quando non crat datus; etenim Io. 7. dicitur et m
rat Spiritus Sanctus datus a quia nstnclum eis
rat Isus glorificatus a seqitela non videtur admittenda; Quis enim dixerit, infantem
bapti ratum in novo testat nento ratione SN-
ritus Sancti sibi donati praecellete antiquis Patriarchis λU. Prob. deinde Conclusio dilecte exovied. . quia quamvis Theologi omnes cum
D. Th. I. P. quael h. 4 . ari. 3. apud Suar. de Trinit. lib. I x. cap. s. communiter doceant,
dari per gratiam justo specialem titulum, quo Spiritus Sanctus in eo sit realiter prae-lcns; ita ut si per i impoli bile Spiritus Samclus non esset immensus, deberet esse praesentialiter, de realiter in anima iusti , in qua ta inquam in suo templo inliabitet i cum hoc ferat amicitia hominis cum Deo ex
D. Dionys amor enim ex D. Th. I. R. , quaeli. 28. , art. I. est virtus unitiva , tei
acns quantum est ex se ad Unionem e
123쪽
Iro Pars III. Disp. VI. De Gratia Halituali.
iam realem, seu praesentialem amantis cum iens non est caula formalis ut quo , sed amator Nilulominus Spiritus Sanctus ani- ut quod, etiam relate ad denominationem me per gratiam unitus , nonnisi radicat, filii. ter , & causaliter concurrit ad denomina- Confirm. I. quia ex Tridentino forma ii tionem justi, de amici; ergo radicaliter edi stificationis est sorma nobis inhaerens s at- iam , dc eneclive , non formaliter concur- qui Npiritus Sanctus non est forma inhaerit ad denominationem filii adsultivi a de rem, nec est forma inliaerens ipsa donatio consequenter participatio divinae naturae Spiritus Sancti , quippe quae est actus divis est solum similitudina: a caiisata a Spiritu nus cum Deo identiscatus a Quicquid sit , Sancto; non vero participatio mora lis ipsius an compleatur per aliquod cx trinsecum a Spiritus Sancti in suo esse reali, iuxta sen- cigo forma adoptionis, de justificationis netentiam Lessii . Antecedens ab ipso Lellio que est Spiritus Sanctus , neque Spiritus admittitur , de constat ex Tridentino di- Sancti donatio, sed donum c iisdem. cente sest. 6. cap. 7. causam formalem no- Consi m. demum , quia si stiatio adopti-strae j iistificationis non esse ivllitiam Dei , va haberetur formaliter per naturam diviqita ipse justus cst , sed qna nos iustos fa- nam identificatam cum Spiritu Sancto, anicit. Probatur itaque con 1 qitentia, quia ex mae communicatam, justus csIet , dc non Tridentino loco laudato unica cst causa for- cstet filius adoptivus : enci quidem , quia malis nostrae histificationis , qua homo non natura divina personae justi communicar solum fit ex inji isto iusius , de ex inimico tur libere non vero naturaliter, ut comamicus, sed etiam filius Dei adoptivus, de municatur personalitati Christi Domini, haeres vitae aeternae ; ergo si Spiritus Sam hoc est personae Verbi ex altera partectus non est causa sormalis , sed cilcetiva non esiet filius adoptivus , scd naturalis, nostrae justitiae, crit parator causa essecti- qilia ad rationem filiationis adoptivae sp va, de non formalis adoptioniq; aliter con- ctat, quod natura si similis in specie adtra Tiidentinum utriusque ciscctus nota es- stiminum , non vero eadem in adoptante , set unica causa formalis. de adoptato; quis enim neget , csic filium Ncque dicas , unicam quidem esse cam natural cm illum, qui habet candem omnisam sormalcm utrius ille denominationis, vi- no naturam cum suo genitore crgo ut delicet gratiam inhaerentcni , scii qiralita- Prius. tem modalem, completivam donationis SpL VI. Objie. i. Filiatio formaliter constiritus Sancti, sed rel.ite ad denominationem tuitur per naturam acceptam a nasci enim iiiiii, de amici esse causam formalem , ut cx aliquo est formam O. eo similem gene quod; relate ad denominationem filii ad ratione trahere; ergo si justus est filius Dei Pti Vi , ut quo ; quia sola natura divina , adoptivus , ita ut vere dicatur a Deo na- seu Spiritus Sanctus potest esse causa sol ma- tus, debet accipere naturam divinam : non Is, ut quod, relate ad denominationem filii, potest a uicin illam accipere sinitem in spe quae fert participationcm naturae Patris . cae, cum repugnet, naturam divinam muti Nam contra est primo, qui a s gratia im tiplicari; ergo debet accipere naturam ean haerens cssct causa formalis ut quo, relate dem ι ergo forma filiationis adoptivae Dei ad denominationem filii , eo ipso praeter non est nisi Spiritus Sanctiis cum naturλhanc de heret dari causa sormatis, ut quod , divina identificatus , donatus animae ju- quae per adversarios est ipsa natura Spiri- sti . tus Sancti; ergo recurrit , quod non citet Resp. filiationem Dei adoptivam non ha- unica , sed duplex causa formalis nostrae beri per participationem cj iisdem naturae justificationis contra Trid cntinum. Propte- divinae ; quia justus deberet dici flius Dei rea Ripat. disp. ult. num. 17. dicit, scim naturalis , ut est Christus Dominus ; Ne tentiam lianc Leilii vidcri sibi suspectam , que haberi per acceptionem naturae divi de indignam tanto Theologo . Contra sc- nae sinulis in specie , cum id repugnet et cundo, quia causa sol malis ut quo alicujus caiiare habetur per participationem naturae denominationis non est ipsa causa formalis divinae similis sint litudine imperfecta , per talis d i ominationis, v. g. unio caloris cum hoc scilicci, quod gratia imitetur naturam sit bjecto non cli folina denominationis ca- divinam, modo explicato quaest. antecede Iida; atqui Tridentinum allignando causam ii. Propici ea non accipitur a justo perso, formalcm nostrae junificationis. qtia reddi- na Spiritus Sancti , sed ejus donum, ne
124쪽
missio IV. Utrum Creatura sub tali Gratia, cte. Iar
ptivo esse eadem omnino natura, ac in tum Sanetum, sed animam justir atque adoptante; ita non requiritur , Quod sit deo etiam in sententia Adversariorum no- similis in specie, ut patet, quia si Ange- bilaus est ex divina misericordia medium, Ius adoptaret hominem, non deberet illi quam sit finis: hoc autem non fit inorὼ- communicare naturam Angelicam , sed si nate, quia ultimatus finis operum Dei est, tum ius ad haereditatem : suificit ergo ad ipse Deus: Etenim Uni νersa popier adoptionem, quod natura participata sit fi- iam operatus est Dominur, ut habetur Pro milis sitnilitudine imperfecta jam explica- verb. I 6.ta. Ad secundam nego minorem. Ad prob, VII. Objic. 1. Scripturae passim dicunt, tionem concedo, quod eadem' gratia rea- Spiritum Sanctum inhabitare in justo , & liter constituat filiationem, .& jus ad haer charitatem Dei disiundi in cordibus nostris ditatem; sed ratione nostra hoe jus cons per Spiritum Sanctum, qui datus est no- quitur ad filiationem adoptivam , sicut riabis; ergo per gratiam ipse Spiritus Sanctus sibile ratione consequitur ad rationale, animae unitur , non quidem physice , sed quamvis identificentui realiter. moraliter per donationem , & appropriationem illius. Confirm. I. quia cibus non potest esse nobilior vita, ad quam nutriciadam ordina
tur ; ergo cum Christus Dominus sit noster cibus, & veluti medium ad vitam gratiae nutrientiam, haec non debet este imperfoctior Chi illo Domino ἐν atque adeo debet donationem Spiritus Sancti contine
Confirm. x. quia filiatio debet fundare ius ad haereditatem; atqui si filiatio adoptiva
explicetur per donationem Spiritus Sancti bene intelligitur, quomodo fundet ius ad vitam aeternam; sectis vero , si explicetur per participationem similitudinariam divinae nature; ergo. Probatur ininor, quia si gratia si participatio similitudinaria divinae naturae, ipsa simul esset filiatio adoptiva, & ius ad haereditatem a ergo hoc jus non
fundaretur in filiatione. Resp. Spiritum Sanctum dari nobis per gratiam a non quia immediate donatur Spiritus Sanctus, sed quia datur nobis donum hoc maximum spiritus Samai , nempe gratia, ratione cuius est in nobis titulus specialis, quo Spiritus Sanctus nobis fit praesens, imo quo tota Trinitas in nobis inhabitat per unionem affectivam , & mor Iem propriam amicitiae. Sicut enim in sei, tentia I cilii Ses ritus Sanctus non fornialiter, sed causaliter se habet relate ad denominationem amici , de jussi ; ita pariter solum causaliter se habet relate ad denominationem filii, Issito , quod ex Tridem lino unica si causa formalis nostrae justificationis, qua habetur tam denominatio
amici, te justi , quam denominatio filii
doptivi. Ad primam confirmationem: in utraque sententia verum est, quod Christus Dorninuo sit cibus, non quidem nutriens SpiI, Utrum admissa possibilitate gratia,
qua habeatur per don.itione ni Syι-
tisfacere pro mortali condigne I. Quaerimus hie , An si fiat hyp thtas , quod de facto donetur
Petro juxta sententiam Lessi persona Spuritus Sancti, posset Petrus aflectus hi ut modi gratia , & habens sibi appropriatum
Spiritum Sancti im, satisfacere condigne pro peccato mortali alieno, eti.inas supponatur cum communiori , non polle puram cre turam allectam gratia praesentis ordinis pro mortat condigne satisfacere , & pe catum mortale esic gravitatis finitae AD firmant nonnulli ejus gratiae patroni.
Censeo equidem, in facta hypothesi P trum, cui facta cit donatio, & appropriatio Spiritus Sancti, juxta sententiam Leilii,
non possc pro mortali condigne satisfacere. Concilisio consonat doctrinae D. Th. 3. P. q. s. ar. a. ad x. ubi docet, quod quia ui ei se eo ei gravior, quo persona, quae Oflcnditur , est dignior , oportet ad condignam satisfactionem pro ossetasa Dei , quod actus satisfacientis habeat edicaciam infinitam, quae certe in casu non habere
Prob. Concl. Illa satisfactio est eondigna, Juae ad xqitat , aut su erat gravitatem ODenis; sed satisfactio in casu nostro non esset hujusmodi; ergo non esset condigna. Probatur minor: Satisfactio Petri esset sit
misso personae creatae, atque adeo esset in
125쪽
ia a Pars II. VI. De Gratia Hubituali.
ordinc creato, dc infimo; ossenta vero est divina, seu in ordine Divino, & summo aergo non coaequam tir : Universim aulcmex Phil. Eth. s. sicut gravitas ostensae crestit ex dignitate personae offensae s ita valor satisfacitonis crescit ex dignitate personae satisfacientis 3 cum enim injuria sit quidam contemptus dignitatis personae, cui irrogatur , gravitatem sumit a dignitate
peisonae offensae a contra vero cum satis-
iactio sit humilis submitso personae exhibita in obsequium dignitatis laesae , haurit
valorem a dignitate personae satisfacientis: piopici ea ostensa divina non poteth coad ae- qtiari, nisi a satisfactione , quae sit pariter in ordine divino: atque adeo a sola satisfactione prael ita ab Flumanitate aliumpta; nam quae ordine sunt diversa , quantum-ctimque multiplicentur , non possunt coaequari: Sic infinita venialia non coaequantur mortali; nec infinita cntia matcrialia coaequari polliint uni Spiritui, nec infinita merita naturalla proportionali pollunt uni praemio supernaturali. II. Coii firm. I. In tantum potest Christis Dominus condigne satisfacere pro mortali, & non potest pura creatura etiam a scela gratia praesentis ordinis , quia dum Chi illus Dominus se submittit , Verbum ipsum per coininunicationein idiomatum , clio non formaliter, se submittit Patri, &se habetur submisso divina infiniti valoris, infinite excedens pravitatem offensae; contra vero quando se submittit creatitra a L. fecta gratia praesentis ordinis, submissio nec formaliter, nec Per communicationem idi matum est in ordine divino ; atque adeo non coaequatur Oilenta, ut fuse dicemus , Deo dante, in de Incarnationes atqui e lanas Spiritus Saneliis donctur Petro juxta sententiam. Lelsi , adhuc subinisIio P tri est creata, 1 eu pcisonae dignitatis finitae; Neque cnim est submisito ipsius Spiri-riis Sancti, aut formaliter, quod repugnat, aut per communicationem tui malum, ut
patet; crgo est in ordine inferiori ad Oileii-sam; atque adeo non clh condigna satisfactio pro mortali. Confirm. 1. Orator regius, si se submittat laxamine regio. reddit quidem submissi sonem rcgiam, & reponit illam in ordine regio; at si se subiri: ttat nomine proprio, quamvis rei'. it subintisonem digniorem, ruam si non esset Orator rcgius, non redit tamen illam regi tam , quae possit coaequari Oiscnsae regi.e ; ergo licet submisso
Christi Domini sit divisa, de infinite di
gna , quia per communicationem idioina. tum est ipsius Verbi; at submisso Petit in
casu noi i o, cum non sit facta nomine Spiritus Sancti, non est divina; quamvis fit praestantior , quam si Petrus careret tali donationes ergo non potest coaequari ostensae divinae.
Ncque dicas, submissonem Petri esse in ordine divino per hoc, quod sit personae habentis Spiritum Sanctum, Zc divinitatem sibi donatam. Nam contra est primo, quia etiam creatura aflecta gratia praeselitis ordinis post et de facto condigne fatisfacere pro mortali , quia pariter ejus sub- inliso est aliqualiter divina per hoc , quod sit creaturae habentis participati nem naturae divinae a quod tamen ab Adversariis non admittitur . Contra secundo, quia ctiamsi Spiritus Sanctus d naretur Paulo , & non in ordine ad operationes supernaturales, sed sollim in ordine ad operationes naturales meritolias beatitudinis naturalis, adlluc deberet posse condigne satis sacere pro moriali, quia adhuc in hoc casu Paulus haberet sibi in raliter unitum. ac donatum Spiritum Saninetiim relate ad justitiam nati italem; co m do, quo donatur Spiritus Sanctus Petro in sententia Lessi, relate ad justitiam supernaturalem; quod neque ab Adi ei sat iis admittitur. Ratio a priori est, quia quamvis Spiritus Sanctus donetur Petro, δέ sic operationes Petri dignificentur , nihilominus dignificantur solum extrinsece a Spiritu Sancto veniente in obliquo, quia Spiritus Saninctiis neque formaliter , neque per comm nicationem idiomatum sitbmittitur; ergo non reponuntur in ordine divino: sicut
perationes praeuitae ab Oratore regio non reponuntur in ordinc regio, nisi fiant nomine Rcgis. III. Confirm. tertio. Per hoc, quod Petra donetur Spiritus Samst iis, non per hoc ejus
operationes sunt in actu primo infinite di-goae, eo pacto, quo sunt operationes Christi Domini; unde nemo dixerit, quod Pedius pol Ct mcreri alteri imione in hypostaticana, sicut potest mereri Christus Dominus ; ἰκ hoc non aliunde , nisi quia licetopcrationcs P ciri dignificcntur a Spiti tu
Sancto, non rc ponuntur tamen In Ordine divino: ergo ut priuS.
His adite, quod si per impossibile persona, quae Deturi offenderet, clici in sinita ,& divina, satisfactio ute et condigna, de-herct pariter esic a pellona divina; ergo ascitiori si persona, quae Deum ouendit, sit
126쪽
IV. Utrum Creatura Iub tali Gratia . cyc. rat
ereata, & in pnite vilis prae Deo ostenso et suram cognitionis, ita ut co gravior sit οὐ atqui quando Petrus se submittit habens sensa , quo clarius cognoscitur dignitas appropria tu in Spiritum Sanctum , persona Dei ostensi; sed operationes Petri possunt quae satisfacit, non eli divina ; ergo ejus dignificari a persona Spiritus Sancti, quan-
satisfactio non est condigna. tum cognitio Dei gravificat o: sensa mi cum Denique , si Petrus possct satis saccre , tam non fuisset necessaria Incarnatio ad ex- libendam condignam satisfactioncm pro mortali ; Patres autem, & Scholastici communi illine docent, Incarnationem fuisse nocessaliam, ut videre est apud Uasq. disp. 4. Cay. 3. Suar. Valent. & alios pati m. D. B, si lius in illud Psalm. 48. Frater non redimit ,
νε timet homo; addit: Non nudus homo, sed homo Deus Iesus Christus, quia nutrus aliut poteraι condignum offerre pretium . Aug. in Enchir. cap. Io8. Neque per ipsum liberaremur ne itatorem Dei, edi hominum , homini m Chri-
sum Iesum, niue esset es Deus . Et quamvis Scotti ' doceant, posse puram creaturam condigne satisfacere pro. moriali; at primo Malirius disp. 4. qu. art. I. docet, id non elle de mente Scoti. Deinde Scotis hae solum volunt, posse Deum acceptare nostras satisfactiones pro mortali, & iis contentum esse, quin doceant, nostras satisfactiones
posse esse de se condignas, adeo ut tanti fiant in linea submitsonis, quanti fit peccatum in linea offensae , sicut dicimus esse satisfactiones Christi Domini. inare ex sensu Patrum, de Scholasticorum satisfacti
nes purae creaturae non possunt esse condigne pro mortali; in casu autem nostro satisfactio Petri es et satisfactio purae creaturae, non vero j Theantrica , seu Dei virilis:
IV. Objic. primo. amvis in casu alducto dignitas Spiritus Sancti non descendat ad dignificandas satisfactiones Petri infinite, eo modo, ovo dignitas Uerbi descendit ad dignificanὸas operationes Chrisu
Domini, eo quod operationes Pctri non culant operationes Spiritus Sancti, nec thean- tricae, cum actiones dicantur esse suppositorum; nihilominus Spiritus Sanctiis dignim caret operationes Petri quantum satis est, ut sint condigna satis laetio pro mortali rergo Petrus posset condigne satisfacere imobatur antecedens: Ut satisfactio aequiparetur mortali, non requiritur, quod satisfactio si infinita, sed quod tantum dignificetur a Deo, quantum gravificatur omemta; sed operationes Petri possunt dignificaria Spiritu Sancto , quantum offensa gravi Ceatur a dignitate Dei ostensi; ergo. Prob. minor: Offensa Dei non gravificatur , ut
supponimus, infinite, sed solum juxta men-
enim gravitas oleta a cognitione sit limitata, non Cit, cur non pollit adaequari a dignitate res usa operationibus Petri a pers na Spiritus Sancti appropriata.
Confirm. Meritum Ulli isti Domini infinitum limitatur a Deo in ordine at praestandum cs lectum finitum , prout maluerit; adeo ut pollit in actu secundo pRestare eLfectus syli categore nutice infinitos tum e tensive, tum intensive; ergo pariter dignitas orta a persona Spiritus Sancti donata Petro. Probatur consequentia, quia sicut meritum Christi in actu secundo causat cffectus juxta mensuram acceptationis : ita Spiritus Sanctus Petro appropriatus causat cmectus 1 uxta mens iram donationis ; ergo sicut meritum Christi Domini potest mereri praemium syn- categorematice majus, dia malus infitii tum, & de facto satisfactiones Christi Domini satisfaciunt condigne pro mortali , ita poterunt operationes Petri condigne etiam satisfacere vi Spiritus Sancti appropriati. Respond. nego antecedens. Ad proh tionem nego minorem; ad cujus probati nem dico, operationes Petri, quantumcunυque dignificentur a Spiritu Sancto , numquam rcponi in ordine divino, in quo de bent reponi, ut satisfactio coaequetur osten
ta Dei a quia tamcn sati, factio non potest esse in ordine divino, nisi sit infinita, idcirco non nisi satisfactio infinita potcst esse
condigna pro mortali, quantumvis gravita tis finitae Ad Conlirmationem retorqueo parit
tem: meritum Christi est infinitum in actu primo, non tamen cit infin: tum in actu primo meritum Petri habentis gratiam juxta sententiam Lessi; & idcirco non potest moreri alteri unionem hypostaticam, quae est in ordine divino: ergo neque potest fatisfacere pro mortali, quod pariter cst in ordine divino . Quare donatio Spiritus Sancti facta Petro non aput opitat Spiritum Sanctum per hoc, quod possit Petrus ad arbitrium physice causare enectus, quos potest
causare Spiritus Sanctus, sed per hoc, quod positi sic dignificatus disponi ad habitus in- suis, atque adeo ad Dei visionem promerenodam : Quamvis autem pollit sic d agnificari,& disponi ad merendam Visionem Dei intensiorem , de intensorem , sicut non γ'
test dignificari ad merendum praemium a
127쪽
quo sit in Oicline supremo , & divino , puta unionem hypostaticam, cum sic merens non reponatur in Oidine divinos ita ncque poterit dignificari ad ponendam satisfacti nem, quae sit in ordine divino ; qualis requiritur , ut condigne satisfiat pro mo
Adde , quod si posset subnais io Petri dignificari ad condignc satisfaciendum pro inortali , quando Spiritus Sanctus donatur in ordine ait justitiam sit pcrnaturalem , &Visioncm Dei , deberet etiam ad id dignificari, si Spiritus Sanctus donaretur in o dine ad justitiam naturalem , & ad naturalem beatitudincm: sequela autem est absurda . Ratio a priori est, quia per donationem Spiritus Sancti submisso Petri non dignificatur a Spiritu Sancto intrinsece , &fotnialiter, scut dignificatur a Verbo stib- missio Humanitatis Christi Domini pcr innionem hypostaticam, scd solum dignificatur extrinsece , & terminative s etcnim in missio Petri neque formaliter , neque per communicationem idiomati im est submisso
Spiritus Sancti , sed est submissio habentis
Spiritum Sanctum ; sicuti autem submisso amantis Deum non est submisso divina , quia Deus cxtrinsece , Sc terminative , ac venicias in obliquo dignificat hanc submisisionem : ita in casu. V. Objic. secundo. Potest in aestimatione morali quod est in genere' superiori adaequari ab iis , quae sunt in inferiori , v. g.
inus aureus in aestimatione morali adaequari pluribus argenteis ; ergo potest os- sensa Dei adaequari pluribus submissionibus Petri habentis sbi donatum Spiritum
Confirm. Potest ossenta Regis coinpensari submissone totius populi, qui vitam pro Rege profundat a crgo paritcr in casu. Respond. argumentum Probare, quod etiam operationes justorum , quibus datur gratia praesciatis ordinis , imo etiam op rationes viribus naturalibus elicitae possint pro mortali satisfacere . Secundo directe, distinguo antecedens; potest aurum coad.
quari argento in linea physica , nego ; in ratione prctii , in qua non sunt in ordine
diverso, concedo anteced cns, & nego consequentiam : oflcnsa enim divina , dc sta misso personae creatae etiam in aestimati ne morali sunt in ordine diverso : aurum Vero , de argentum in rationc pretii non diversificantur; ratio enim prctii formaliter Pendet a voluntate Principis ordinantis utrua ue metallum iid cundem sinzin, quamvis id fiat inspiciendo valorem intrinsecum.
Ad Confirmationem, negant multi ante cedens , putantes, congruum solum esse , ut Rex ostensus, posita totius populi submissi ne, placetur, &liberaliter condonet osse
iam, quin ad id teneatur s quia satisfactio cum sit in ordine diverso . non est condigna . Equidem transmisso antecedente, nego consequentiam: Disparitas est, quia dignitas divina est infinita , & essentialis, &ideo in adaequabilis a submissione omnium Creaturarum i dignitas vero regia est limitata, & accidcntalis , & ideo adaequabilisa susmiisone non regia . Ut hoc percipiatur, sciendum, satisfacti nem in genere honoris fieri submissione personae satisfacientis ; submissio autem creaturae erga Deum minimi fit in aestimatione morali: est enim submisso, itio in inferi
rem locum eo, quo quis est; creatura autem respectu Dei est in infimo loco, adeoque submisso per actus liberos , & obsoquiosos minimi aestimatur ; sicut minimi aestimatur deosculatio pedum E. gr. facta Pontifici a rustico: Per hoc autem , quod Petrus in casu nostro habeat sibi donatum Spiritum Saninum , persona tamen , quae submittitur , non est Spiritus Sanctus , scd Persona creata Petri, quae est in ordine infimo; unde non potest inaestimatione morali coadaequari oflcnsae divinae, quae est in ordine supremo . Hinc fit, quod omensa regia possit aequiparari in aestimatione morali a
pluribus satisfactionibus populi, vel plebeii; cum enim dignitas regia sit finita, accudentalis, potest Rex indigere ipso plebe; ο,
ut ab eo dignitas regia vel obtineatur, vel conservestir ; Propterea apud prudentestanti aestimatur olfensa regia , quanti obsequium plebeii, a quo dignitas resia constructur : At dignitas divina est essentialis; unde non potest Dcus indigere obsequiis Creaturarum, a quibus in sua dignitate coim
servetur ; ergo nisi satisfactio sit infinita, 3e submissio sit theantrica , ctiamsi sit ipsius
Dei parae , nedum Petri habentim Spiritum Sanctum , nunquam aequiparatur in aestimatione morali ostensae divinae. Adde, quod in aestimatione morali utilitas magna coadaequatur honori: Unde apte Matrimonium initiir inter maritum nobilem, S uxorem divitem : ergo si Plebejus aflerat cam utilitatem Regi , quae coadaequetur dchonorationi per ostensam praestitam, poterit condigne satisfacere . Contra vero crcatura nihil utilitatis potest Deo
conscire s Unde non potest ostensa divina nisi
128쪽
V. De mcomposedilitate Gratia eum mortali. ras
nisi per satisfaction:n pariter divinam compentari.
Utrum Gratia β semialiter incompos
i I. π r Ariant in hac quaestione , .ae d
V ladant Theologi . Aliqui cum
rea p. v. disp. o. putant, gratiam defacto coexistere cum mortali pro primo tantum instanti. Hanc tamen singularem Lo
cae sententiam alii absurdam , alii temerariam appellant f est enim in contrarium communior Therugorum sententia docens ex Tridentino, gratiam de lacta esse peccati absteriivam , atque adeo cum peccato imcom ibilem. Dubitatur iraque solum, merum incompossibilitas gratiae cum peccato in praesenti ordine sit essentialis, ut docent
communius cum VasqueZ P. 1. disput. xo . An solum naturalis , & pnysica ; unde de potentia absoluta possit peccatum Cum gratia conjungi, non secus ac calor cum frigore , ut docent Suar. lib.7. cap. 1o. ovied.
eractis. Contr. M p. 3. Ripal. cum Thomistis : An vero ut incompossibilitas tantum moralis propter gratiae excellentiam, ut d cent Lest. Sal. apud Ovied. quatenus ded Cet gratiam cum peccato conjungi , sicut dedecet homicidam v. g. assumi ad sacerdotium; An demum incompossibilitas ista proveniat non ex natura gratiae , sed ex lege extrinseca Dei, decernentis ad praesentiam gratiae remittere peccatum, ut docent Sc listae, Ec Nominales II. Dico equidem primo: Gratia praesemiis ordinis essentialiter , & ex intrinsecis suis praedicatis est incompossibilis cum peccato gravi habituali . Dixi , cum peccato avi, quia de fide est, non esse incompostilem cum peccato levi a Dixi etiam, cum
peccato habituali, ut praescinderem ab ea quaestione , an peccatum remitti possit pro instanti, quo fit: si enim remitti non potest, est pariter cum eo incompossibilis; si vero possit remitti, adhuc communius d cent, esse incommissibilem, quia gratia prinsentis ordinis est externa Dei promisso de aniando amicabiliter homine, quousque peccet, seu nisi peccet; quare si actu peccat, non purificatur conditio , dc sic non comsertur gratia. Praeterquam quod in praesemii ordine non remittitur peccatum , nisi
reuastaurι exsonun consertur grδua , nec promittitur amor amicabilis es , qui a peccat. Non desiim tamen , qui doceant adhuc mr gratiam praesentis ordinis , i compoti bilem cum peccato habituali , r mitti divinitus poste peccatum in instantiquo fit, ut proinde gratia praesentis ordinis componi mist cum peccato pravi actuali ut dicemus in prima disputatione de Ius tia, Ie Iure, de in 3. Dispuratione de Po nitentia , inquirentes , Num possit remitti peccatum in instanti quo fit 3 Probatur Conesino: Gratia praesentis o dinis ex intrinsedis suis est veluti externa Dei promissio de amando amicabiliter homine , & de conferendo illi vitam aeter nam a atque adeo est essentialiter sorma amicitiae , dc adoptionis praebens homini ius ad amorem Dei amicabilem , de ad vitam aeternam; atqui tale jus est essentialiteri compossibile cum mortali habituali, seu cum reatu ad odium inimicitiae , & ad
poenam aeternam; ergo gratia praesentis o
dinis est essentialiter incompossibilis cum mortali habituali . Major , in qua est aliqua difficultas, suse explicabitare quaestione sequenti , ubi ostendemus , quod si gratia non esset hujusmodi externa Dei promis.
so, non esset unica causa formalis nos ejustificationis, contra Tridentinum . Minon patet, quia reatus ad subeundum Dei
dium, & vindictam, est ius, seu potestas in Deo odio habendi, dc puniendi horninem a sed repugnat, in Deo esse tale ius insenta composito promissionis cidem homini factae
de amando amicabiliter, de de conferendo vitam aeternam a ergo reatus odii, & vim dieis proprius peccati gravis habitualis est incompossibilis cum jure ad amorem amiacabilem , 8c ad vitam aeternam.
III. Dico secundo: gratia habitualis, in quantum est pura, de ,cialis participatio naturae divinae , seu natura sui maturalis prout explicavimus quaest. 1. potest diu, nitus in auo ordine componi cum mortali. Ita Ripat. disp. 74. Prob. Gratia secundum quod est particupatio Divinae naturae specialis ra , solum nabet esse natura supernaturalis, radix inditentiarum, & actuum supernaturalium, quibus possimus assequi Visionem Dei indeb, tam ; necnon disponit ad omnia opera ho, nesta, prout diximus quaest. atqui Gratia secundum haec praedicata non opponitur eum mortali: ergo gratia secundum quod est specialis participatio Divinae naturae, προ est in alio ordine componi cum mortali ,
seu cum reatu odii Divini, ac poenae a
129쪽
ternae . Probatur minore Gratia secundum quod est natura supernaturalis, & radix mnis supernaturalitatis disponens ad opera. honesta, non est fornialiter amicitia , & adoptio Dci , seu ius ad amorem amicabilem , & ad vitam aeteritam ; ergo non ον ponitur cum mortali, quod fert reatum dii Divini, & poenae aetemae . Gratia enim secundum se, ut dicemus quaestione seque ii, non est jus ad amorem amicabilem praecisa Dei promissione , a qua essentialiter pendeat s Undc gratia solum praesentis o dinis est essentialiter Dei amicitia, & ad ptio , atque adeo. incompostibilis. cum peceato habituali .. Confirm- I. quia in pura natura homo di- spositus ad beatitudinem naturalem , & ad opera omnia naturalia honesta , nante eadem intranseca dispositione, & manente in Deo eadem voluntate conferendi auxilia naturalia ad bene operandum, potest in sensu composito peccare, & contraherexeatum odii Divini, ac pomae aetemae 3 e u etiam homo elevatus , Se dispositus adeatitudinem. supernaturalem, dc ad opera omnia etiam supernaturalia honesta , tam te eadem dispositione intrinsecae, Sc m nente in Deo eadem voluntate conserendi auxilia supernaturalia, potest similiter peccare ; ergo gracia in quantum est natura supereaturalis, dc radix omnis supematuralitatis , non est essentialiter incompossibilis
Confiim x. De facto peccator dc respicit finem supernaturalem, dc per habitus infusos fides , ae spei supereaturalis , quos sepe retinet, tanquam per potentias supe naturales potest se disponere ad finem supernatiualem 3 ergo gratia quamvis sit natura supernaturalis , de prima radix supe naturalitatis , poterit divinitus cum pecC to conjungi. IV. Neque dicas, hominem per participationem Divinae naturae constitui formaliter Dei adoptivum , atque adeo amicum , 3 haeredem; sed praecise per gratiam ,. in quantum gratia est radix summaturalitatis, participat homo Divinam naturam , ut viximus quaest. 1.. ergo praecise per gratiam , inquantum gratiam, est formaliter Dei adopinuus, dc amicus; atque adeo gratia, inquam eum gratia, est fornialiter Dei iniicitia, i compossibilis cum peccato .. Nam contra est, quia quamvis homo per gratiam, in quantum gratiam, participet naturam Divinam per hoc, quod fiat ais γῆ tus ad operationes superint ales , quibus
mercatur Dei Visionem, nihilominus vi g, tiae, in quantum gratiae , exigit solum pro- isonem amoris amicabilis , de vitae aetemnae, adeo ut independenter ab hac promisisione non habeat formaliter, sed solum exbgitive jus ad amorem Dci , dc ad haere talem , ut explicabimus quaestione sequenti ; ergo independenter ab hac promissi ne , a qua essentialiter pendet gratia praesentis ordinis, gratia; in quantum gratiy, non est incompossibilis Cim peccato.
V. Obnc. I .. ex Suar.. contra primam
Conclusioncm . In tantum gratia praesentis ordinis. fert incompossibilitatem cum mo tali , quia est forma amicitiae ,. seu jus ad amorem Dei amicabilem; atqui gratia pra sentis ordinis est solum exigitivo ijus ad Mmorem Dei amicabilem, non vero lam liter;. ergo non est incompossibi . cum peccato ia Consequentia sequitur; quia sicuti calor, qui non est fornialiter, sed exigit ve expulsio stigoris , potest divinitus cum frigore coexistere per hoc, quod Deus non secundet exigentiam caloris: ita gratia, si esset solum. exigitive jus ad amorem , de ps o peccati quod fert reatum odiit, posset divinitus . coexistere Cum peccato . Probatur. itaque minor : In tantum mi praesentis orclinis. dicitur esse forinaliter , non exigitive jus ad amorem, quia ex Trid. est cai a formalis . nostrae justincationis, de amicitiae cum Deo: atqui stat bene, quod sit causa formalis talis amicitiae, etiamsi s lum. exigat , 8c non sit fornialiter jus ad amorem Dei amicabilem e ergo. Probatur haec minor: Nam universim essedius secumdarius exigitus ab aliqua forma dicitur somnialiter praestari a forma illum exigente reia g. expulsio Digoras dicitur formaliter cautari a calore , qui QIum exigit expulsionem stigoris; ergo etiam gratia benediacitur causa formalis amicitiae cum Deo per hoc, quod sit natura supereaturalis exigens jus ad talem amorem. Neque dicas , quod si gratia praesentis ordims esset solum exigitive amicitia cum Deo, requireretur favor Dei extrinsecus, atque adeo nova forma, quae tribueret homini denominationem amici; unde non es set unica causa sormalis nostrae justificati nis, contra Tridentinum. Nam contra in primo, quia Tridentinum damnat solum H reticos dicentes cum Bucero , dc Pighio apud Beli. lib. 1. de iustificatione cap. I. remissionem peccati haberi per solum fav rem Dei extrinsecum , dc per justitiam
Christi, Dei favore nobis imputatam s
130쪽
GUM V. De incomposissilitate Gratia cum mortali. ra
non damnu autem eos , qui gratiae initim quia essentialiter pendet a Divina pio Liscae ahq in favorem Dei extrinsecum as hone collativa iuris ad amorem. miscem. Contra secundo, quia quoties VI, Hanc sequitur , quod licet gratia , Iiqua forma exigit aliquem terminum, non quatenus gratia est, si essentialiter parti. renutritur novus favor , ut talis terminus citatio naturae Divinae , atque adeo Dei inducatur; v. g. quia calor exigit expellere adopero, nisi subjectum sit incapax talis d frigus, & gratia exigit vitam aeternam , nominationis , ut vii incapax Chrinus D haec habentur sine novo lavore , cum sint minus ι nihilominus exigitive solum est a- exigita , ac debita a quando enim ponitur inicitia , scia sus ad amorem Dei amicabi- quod debetur , non ponitur favor , qui lem, & ad haereditatem ι atque adeo exipe qui sonat Iiberalitatem s ergo si gratia gitive, non sormaliter esh expulsio peccati, exigat jus ad amorem , adhuc dicitur ut calor est expulso frixoris: quia scilicet iustificare formaliter absque novo favore, gratia se dum se exigit solum pendere etiamsi non fit formaliter ius ad talem , ab ea Divina promissione, exigentia divini- morem, sed solum exigitive , dc radicalia tus frustrabili. Contra vero gratia praesem ter. tis ordinis et formaliter jus ad amorem, Resp. nego min. Ad probationem nego di expulsio peccati; non lacus ae amor est pariter min. Ad cujus probationem dico ι formaliter , & cs tialiter expulso odii . manifestium esse, quod cifectus folmalis quia scilicet essentialiter pendet ab ea pro-
cundarius exigitus ab aliqua is a non missione. I'ropterea I. Io. 3. dicitur: omnia, praelletur ab eadem forma formaliter , sed quι μιμε es , peccatum n- facie , exigitive; v. gr. expulso frigoris a calore nec pauest peccare , fu niam ex Deo natur est .
non causatur nisi exigitive , quod sonat, quoia intelligendum est de potiatia sim, calorem exigere connaturaliter aliam miri tatis; unde etiam sequitur, gratiam secumnum, a qua denominetur formaliter frigus dum se esse participationem Divinae naim expulsum a quae λ a m suspensio Divini rae physice sumptae Per hoc , quod ordinet coii cursus ad frigus conservandum. In c, hominem ad Deum videndum; gratiam v su nostro ex Tridentino, in praesenti ord, ro praesentis ordinis participare Divinam ne unica est cauta formalis iustificationis, naturam etiam ethice per hoc , quod res
quae simul dat jus ad amorem Dei , 3e ha, dat hominem incompotu bilem cum mora reditat , & simul est expulsiva peccati a li, sicut est Deus.
ergo ex Tridentino uterque essectus habe- VII. Objic. 1. Privatio gratiae est poenatur sol maliter a gratia praesentis ordinis; peccatis ergo expulso gratiae non consequi- suae proinde non est exigitive, sed se a- tur ad peccatum ederitialiter , neque ex mer ius ad amorem: hoc autem accidere natura rei a ergo peccatum, Sc gratia non non posset , msi gratia est et externa Dei sunt incompossibilia . Antecedens supponupromissio de dando amoreamicabiti, ut ex. tur, quia peccatum destruit gratiam ciem plicabimus quaest. sequenti; ergo gratia prae- Titorie , quatenus qui Peccat demeretur sentis ordinis , in quantum esh hujusmodi Dei amiciam. Prima consequentia prob promissio, cli formaliter expulsua peccati, tur : quod consequitur ad aliquem actum atque adeo incompossibilis cum mortali li, ex natura rei, non potest esse poena , aut hiruali. praemium Ulius: hac cnim de caiisa habitus Ad id, quod additur , concedo Tridem vitiosus non est ymna, quia naturaliter comtinum non damnare has opiniones, requia sequitur ad actus vitiosos s lque multo m ventes praeter gratiam intrinsecam aliquem gis est verum, si consequatur essentialiter, favorem extrinsecam ad remissionem pec- ut in casu nostro essentiatiter ad peccatum cati: dico tamen, melius salvari verba Con, dicitur consequi privatio gratiae et quare sicilii in nostra sententia , quod scilicet isdi Matiae privatio est peccati Ρ'na, non commaliter a gratia praesentis ordinis tollatur sequitur ad peccatum es lentialiter, sed is peccatum; quatenus essentialiter pendet ab lum demeritorie. ea Divina promissione e Sicut enim actus Confirm. I. poena, & praemium debent Fidei v. gr. de existentia Incarnationis est posse prudenter a legislatore imponi; ereo desitialiter verus , atque adco incompos- non debent consequi ex natura rei , 8e es.sibilis cum non existentia Incarnationis , sentialiter et ergo privatio gratiae , quae est quia essemialiter pendet a Divina revela- poena peccati , non consequitur esicnGILaione de Ineamationes ita gratia praesentis ter.
-dinis est incoinpossibilis cum reatu odii, Confirm. a. potest Deus poenam debitam