장음표시 사용
61쪽
tertio suae Praelectionis Cap. Praelector adserit,& inculcat, quod tota ego inficior animi con. tentione . Ille Terillum , prima inter Proha hilistas subsellia occupantem , appellat testem dego testem appello , prima inter Probabilio. ristas subsellia occupantem , Rmum. Thyrsum , nec Terillum recuso . 72. Thyrsus itaque in introductione ad Tract. de recto usu opinionum probabilium a ait: Ab anno I 698 urque ad annum I 6 9.... ea incrementa habuit sen entia benigna, ut iurui assensum traxerit omnes fere Deoi. , 'qui eo spatio Iemporis Banc controveniam discusserunt . Quum vero in illo temporis spatio , quod ab an. 98. Saec. XVI. usque ad an. s6. Saec. XVII. decurrit, 3 o. illi anni. a Saec. XVII. initio ducti, quos Praelector num. 27. Computaverat , contineantur; Ιpsius Praelectoris erit ostendere, sere omnes Theologos, quos toto illo temporis spatio in sui assensum traxit Proinhabilis mus , ignobiles Casu istas fuisse , & Ia-Σitatis amatores; quandoquidem iidem illi sere omnes Theologi suerunt Probabilistae. 73. Falso igitur aliqui, pergit Thyrsus b . sententiam benignam de usu iaciro opinionis miηui probabilis , ct minus IuIac in occursu probabilioris, Iutioris oppellant se tentiam Ieἷuitarum, Casuistarum , quasi roliJesuL
62쪽
tc, Casuhic , ραι nimirum Summas est suum conscientiae scribunt, sententiam te nuerint : Iaho enim nostris Theologis tribuitur renuntia , quae jam erat pommunis anno is 98. . quando illi hane quaestiouem versaro coeperunt ryalso eisdem solis tribuitur sententia illa , quam amplexi iunt ex omni Religiosa Familia . meae omni Christiani Orbis celebri Universitate
74. Falso dicitur Casuistarum doctrina es... quam praeter primor Theologos Soσ. , nimirum Gabriel. Vaequea , Franc. Suarea , Gregoria de Valentia , Leonardum Lessium . e Sacra μου dieaIoνum Familia tenuerunt etiam primi Neo Iogi Scholait., nimirum Barthol. de Medina. Domin. Bannea , Didat. AlParea , Joan. . . S. Noma . Quos sane aliorum vestigia , ut opis opem sequitur, suisse sequutos, Cl. Gaz
s. Ac tandem indubitatum prosem est, Thyrsi ejusdem sunt verba ab . Neologos rem tentiae benignae Patronos , doctrina , m pietate con icuos, complexos illam fuisre , non stadio Iaxandi conretentias, vel sciendi sibi nomeα ι
sed sincero animo consulendi psoximorum sal ii . cui promovendae benignam aevientiam in git , quom 1everam oppositam . accommodatam' esse ceniebant ex illo D. Bonav. documento 0,
63쪽
cinenda est tonscient Ia nimis larga , nimis stricta : nam primo geπerat praeΙumptionem .seeunda desperationem : prima dicit saepe mais Ium bonum , secunda bonum malum: Haec Thyrsus Archi ri Probabilioris ta . Quorsum autem illam Jesultarum mentionem , a Thyrso Laetam , retulerim , modo intelliges. γ6. Nonnullorum ae Soc. sententis plus nimio sunt liberae . Non inficior , sed imo cum Cl. Praelectore , qui in nota 3. ad num. So. illa verba ex quadam R. admodum P. Mutii Viteleschii , Soc. Jesu Gen. , epistola nobis
objecit, ultro consentio : neque is sum ego, qui omnia , ac singula omnium , ac si naulos um Jesultarum scita probem , multoque mi- mus Caram uelis , quem Recentior in nota sequenti , honoris ergo, judicavit Jesultis adjungendum omnia inquam illorum placita nequaquam probo , gnarus utique nullum esse Opus , tu quo non occulentur Bomines: atque
difficile erie ita quidquam peragere . ut nihil emr es, prout sapienter. Socrates dixit a . 77. In Jesultarum igitur elucubrationibus sunt plurima proculdubio bona , mala quaedam , multa mediocria , & optima non pauca ζ alifer , ut inquit cum Socrate Martialis,
non sit. Amice , liber. Ex illis Mutius non
64쪽
vetuit, ne JeIuitae bac regula, ct norma in
delectu sententiarum uterentur : tueri quis eam potest: probabilis est: doctore non caret. Qui pinpe ut prudenter aliqua sententia adoptetur. non satis est , Si eam tueri quis utcumque possit , sed debet ab ipso solide comprobari: non satis est, si sit probabilis, sed solide .& certo probabilis esse debet et neque satis est demum si patrono non caroat , quum istud cuilibet fatuitati, prout vulgaris paraemia sert,
78. Mutius itaque Suis prohibuit, ne tenuiter , aut dubie probabiles opiniones seligerent ; ut autem probabiliores semper ample-dterentur suadere quidem potuit, & quibusdam admodum paucis etiam persuadere ; ita tamen cuiquam praecipere nec voluit , nec po luit : si enim meliora semper amplecti prae- Cepisset , non mala solum, verum mediocria etiam , & bona contra jus , fasque reprO-
. 79. Iam Terilli eloquutionem , a Cl. Praelectore cit. num. 3 i. allegatam, considerari O portet, & prout aequitas postulat. quod Terillus addidit, Recentior antem praetermisit,
illi restitui: Fuerunt . inquit Terillus in praefatione , ex Reeentioribus non pauci. qui, levissimis rasiunculis ducti, Antiquorum Theologorum in opinando mediocrem , prudentem , ac βuavi Evangel. legis jugo accommodatam
65쪽
severitatem ... palam ausi sunt scriptis suis comdemnare . . . uu m enim plus aequo fams , vanaeque de sua doctrina exiitimationis essenI empti , mirum eit quo ardore , atque animi contentione ad Scripta sua Opis mandanda inc kuerint . . . . Innumerabiles sunt, qui is 3 o. annis circa annum I 66o Ter illus scribebat Summis casuum , rerumque moralium Tractatibus Bibliothecas impleverunt.
8o Euid autem facere πt . ut ad famam .
quam aucupabaotur , perPenirent λ.... in opiniones laxioret oculos oσimumque conjecerunt,gvari.
eas prae omnibus rudiori legentium vulgo mirum placiturat . . . Vidi ego ex hisce Reeentioribus non nullos viros caeteroquin egregior, qui quum in rebus summi momenti. ad Dei legem conseientiae obliga ionem pertinentibut , ab una. nimi omnium sententia ad intolerabilem opinandi laxitatem declinassent, aliud tamen , quo moverentur , non habebaut , quam argumentum , is simili ductam . Vidi, exborrui .... eorum audaciam , qui ex laxis resolutionibus
ad alias laxiorer iter sibi, seu rectius , ct sibi , ct aliis praecipitium aperuerunt. Haec tanatum modo Cl. Gagganiga ό Terillo . 8 I. Paulo autem post Terillus appositissime : Vuod vera , quod rincera probabilitas de honestate alicujus objecti sit sufficiens regula
pro conscientiae secaritate, veritas est unanimi
Auctorum omnium prσιιώntillimorum consensu
66쪽
rtabilita . At quod quaevis probabilitas etiam apparens, ut aliqui volunt, licite ruini possit
in regulam conscientiae, laxitatem rapit . aequo animo non ferendam et hoc confutatione dignum est, illud defensione . Atque utinam ρνi laxitatem Recentiorum impugnandam suscepe re , probabilitatis naturam exactius inpestigas
inter Probabilistas , ac secunda etiam subsellia occupant, Suarum partium esse duxerunt nimiam aliorum in opinando laxitatem perstringere , & profligare. Illi sane omnes Pro. habilis mi usum & circa valorem SacramentOrum Ministris. & in litibus dirimendis Magistratibus , R in medicamentis praescribendis Medicis. & serme in Scientiarum Speculativarum doctrina tradenda Praeceptoribus non Iicere adfirmant. 83. Iidem ita Probabilismum statuunt , ut quandocumque opinio non vere , sed prima Specie , non certo , sed dubie probabilis est; quandocumque non gravibus, sed levibus rationum momentis , & Doctorum testimoniis fulcitur ; quandocumque alteri praecepto , cu ius non mere probabilis . sed certa est cogni-
67쪽
tio , certo adversatur; quandocumque operans . illa directa opinio ue contentus, reflexo Certoque judicio non autumat licere sibi juxta illam opinionem minus probabilem operari, pinionis minus probab IlIs antepositionem non licere adseverant. Vera haec , & genuina Proe habilistarum doctrina . to temperamentis, a
. limitationibus circumscripta , reselli , aut improbari facile non potest; & idcirco Probabilioristae , ait Terillus , sententicim nostram in Iensu , is re tiantum conficto , a nobis autem nos adserto , impetu ut , dum eam impugnant. 84. Laxitatem porro in opinando , qua aliqui Probabilistae nonnumquam peccant, humanae ego quidem conditionis imbecillitati, aut socordiae facile adscribo ; adfirmatissime tamen -ajo , nullo illam pacto ad tribui posse Probabilistico Systemati; quum istud certis, quos dixi, limitibus circumscribatur , ad laxitates arcendas perquam idoneis ; & quum plerique
Probabilistae, qui praefixos terminos non praetergrediuntur , absque laxitatis nota systema
8s. E contrario nimium rigorem , quo ser- me peccant Probabilioris tae non tam Ipsorum equidem aut ingenio , aut indoli vitio do. quam ipsi met eorumdem Systemari: quum pleraque, ac praecipua argumenta , quibus illi omnes , ad suum Probabilioris mum constabiliendum , utuntur , prout retorsione ipsorum non semel
68쪽
demonstrabitur , recta ducant in Tntioris mum non sine magno Jans euianorum emolumento. 86. Id ist, obsecro, attentius contemple ris , atque illorum memineris, quae Ss. Joan. Chrysost. , & August. tradiderunt: Ille a) . Nonne melius est , inquit , propter miserico diam rationem reddere, quam propter crudelitatem ρ Vis apparere Sanctus ὶ eirca pilam tuam esto austerus, circa alienam benignus . Iste vero. b de Jansentanorum praecursoribus : Ne luce choritatis carere ostendantur ,
umbram rigidae reveritatis obIendunt .... mais
Io Daemonis dolo . qui per imaginem quari juste severitatis crudelem raevitiam persuadet . nibit alitid appetens venenorissima versu id sud, nisi ut corrumpat, atque diirumpat vinculum pacis, ct charitatis . 87. verum illud saltem Probabilistae fateantur, necesse est, quod num. 29. Cl. Praelectionum Auctor scribite nullum scilicet G. Iesiae Pastorem in ruis Θnodis , pel Institutio. nibus Pastoralibus Probabilis mum probavisse ;bene multos vero periorer , probatiores, probabiliores , tutiores rententias. Atque ibid. in nota et . Non insistas ivero , dicit, quosdam Episcopos Probabilismo regnanti adhaesisse, eum. que in suis scripsis ut privator Neologos prost gnoire Istorum magnam copiam exhiberem ,
a S. Joan. Chrys. ut habet. C. I a. q. 7. S. Augusti contra episti Parmen. lib. i. c. I.
69쪽
si Reeentior inficias iret ) rolum negatur, fuisse
ab iis Probabilismum suis ovibus tanquam reis gulam in praxi tutam aliqua constiturione Pastorali prostoritum. 88. Affabre , elegantissime ; edoceri autemh Sapientiss. Priesectore vellem , an Episcopi. quotquot in documentis Pastoralibus voces illas probatiores, probabiliores, tutiores sententias u. Surpaverunt, usurpaverint omnes conjunctim , an potius tacita disjunctione usi suerint ὶ Si conjunctim , aut copolate illas omnes dictiones usurpaverunt: ergo probabiliori sententia contenti non erant, nisi esset ipsa simul tutior : ergo non tam sese Probabilioristas, quam Tutioristas prodiderunt. . 89. Si vero disjunctione usi suere , contenti plane erant sententia vel tutiore , vel probabiliore, vel probatiore: atqui probatior sententia , quae probabiliori contra ponitur, ab ea distinguitur vi disjunctionis, non probabiliores I, sed quae gravibus quidem, validisque inni. Xa rationum momentis, magis animo prudentis probatur : ergo quum sententia benigna , seu libertati favens , vere . ac solide probabilis. magis animo prudentis propter ejus lenitatem Probetur, quam probabilior , & tutior, illam Episcopi, in Pastoralibus documentis un, cum
probabiliore sub praedicta disjunctione proponentes , optionem ovibus permiserunt. 9o. Praeterea quandocumque Episcopus o piis
70쪽
pinionem probabiliorem, atque tutiorem minus pro habili ac tutae semper esse ante serendam expressis verbis edicit , ejus edictum quivis prudens loco consilii accipit l, non autem instar praecepti . atque in hunc modum ipse secum ratiocinatur: Compertum Episcopo est, non in sua tantum Dioecesi , sed ubique terrarum Doctores & multitudine innumerahites,& cognitione. usuque rerum sapientissimos ,& irreprehensibilis vitae probitate praestantes, etiam postquam diu multumque hujusce rei discussioni laboraverunt , a multis jam retro Saeculis censuisse , & hodie dum censere , fas esse cuivis opinionem minus prohabilem , vere tamen , & solide probabilem sequi , relicta tutiore probabiliore; quin reliqui Episcopi re.
clamaverint ; quin communis omnium Pastor Rom. Ponti sex ita aut sentire , aut etiam docere prohibuerit; quin & Rom. poni. , & reliqui Episcopi, & ipsemet documenti illius auctor a Sacro audiendi Consessiones munere Theologos Probabilistas arcendos judicaverint: quibus imo potius eam provinciam nihilominusquam Probabilioristis demandare consueverunt: ergo Episcopale illud edictum hac in parte non praecepti , sed consilii Ioco accipiendum est . 9 I. Porro si Episcopus. Pastoralis illius Institutionis auctor, Probabilis mum in sua Dice cest damnare , unumque Probabilioris mum tam quam regulam in praxi tutam proponere , at que