장음표시 사용
41쪽
fit. Ad scientiam igitur nulla opus est voluntatis deliberatione et ad fidem opus est roth usta deliberatione , ac imperio , omnem falsi sermidinem repellente , ut idem Innoc. XI. a definivit: ac denique longe in serior, debili or , & sormidini obnoxia voluntatis elemo sa. tis ad opinandum est. 29. Quamobrem S. Tho. quamvis in Sum. ma quamdam voluntatis electionem ad opina n. dum exegerit , & in qu . de verit. nullam , minime sibi contradixit: vere enim nulla ad opinandum requiritur voluntatis deliberatio , ei similis , quae ad fidem , cum qua, opinionem in qu . de verit. comparabat, necessaria
est ; tametsi opinans per quamdam , in serio. rem nempe . debiliorem , & formidini obnoxiam voluntatis electionem deetinet in unam partem magiι , quam aliam. 3o. At inquies: quando utraque contraria opinio , quarum altera pro lege est , & prohiberi operationem adfirmat, altera prohibitam operationem esse negat, & libertati sunfragatur , quando utraque, ais , illa contraria
opinio aequali plobabilitate gaudet , qui fieri
poterit, ut voluntas intellectum ad uni potius. quam alteri assentiendum alliciat ξ Nil certe pro una parte voluntas inveniet , quo ad conciliandam ipsi intellectus assensionem movea.
tur, nisi illam opinionem , quae legi favet, esse
42쪽
tutiorem , quam quae hominis libertati . ae commodis arridet . 3I. O hon et nonne opinionem faventem libertati mitem . seu benignam appellas rigidam vero , ac severam legi faventem Z quamvis ergo opinio libertati favens aequalis pro- habilitatis sit , ac favens legi , quin imo licet illa sit hac minus probabilis, in ista invenit voluntas severitatem , quam recuset , in illa Ie nitatem invenit , qua alliciatur .
si siliqua duo aequalia proponantur secunsum unam considerationem . quin circa alterum conrideretur aliqua conditio per quam emineat. ' magis flectatur poluntas in ipsum , quam in aliud . Potest igitur voluntas opinionem tutiorem , sive legi faventem , ob ejus severita tem respuere , atque ad assentiendum minus tutae, quae libertati favet , propter ipsius lenitatem intellectum pertrahere , potiait utique , num Vero licite possit , postea dirimetur. 33. Interim August. audi. qui θ) quaest. hanc proponit : liceat necne laicis quotidiana Eucharistica communio & post adductas in me dium Contrarias hominum opiniones, alteram adfirmantem licere , quae libertati quotidie Eucharistiam sumendi sustragabatur ; alteram negantem , quae illi libertati obstabat. & Commu
a) S. Tho. a. a. qu. I 3. art. 6. ad 3. ρη S. Aug. epist. II 8. cap. 3.
43쪽
nionem quotidianam prohibitam adserebat,
neutram earum alteri anteponens , concludit:
Rectius iη ter eos Drtasse quispiam dirimit li- Iem , qui monet, ut praecipue in Christi paee
permaneant. Fociat autem unusquisque , quod , secundum Mem suam pie credit esse faciendum . Neuter enim eorum exhonorat Corpus, edi Sanguinem Domini, si saluberrimum Meramentum certatim Bonorare contendunt . . . nam edi ille honorando non audet quotidie sumere , ΟΜ ille honorando non audet, ullo die praeIermittere . Conremptum solum non vult cibus ille , sicut
manna fastidium . 3 . . Audi Durand. G qui post relatam sententiam adserentium, eum qui tempore jejunii comedit plusquam semel , qualibet pice mortaliter peccare . addit: Istud autem . etsi sit probabiliter dictum , videtur tamen multum durum ; Ο ideo potest aliter diei , cν mitias, quos Ialis homo non peccat mortaliter in qualibet comestione. 3s. Gravissima demum Gerson. verba I in delebili memoriae mandae HII, inquit, prG- teres quandoque . ut per tales alsertiones pu-θlicar , nimis duras . generales , edi strictas praeser im in nou certissimis nequaquam eruau-stir bomines a LIo peccatorum , ιed in illo pro. fundiui . quia desperatius immerguntur . 36. Quan-
44쪽
vium rationum momentis disputatur, sit necne opus aliquod a lege prohibitum , & nil certi pro alterutra parte potest statui, velle voluntas potest non se Veram . qua prohibitio ad seritur , Sed benignam , qua negatur , OpiniOnem amplecti ; potest prudenter intellectus. illa voluntatis versus mitiorem partem inclinatione allectus , opinioni benignae consentire , S rem non esse prohibitam, solide probabili , quamvis non certa assensione censere ; & po' test insuper vir prudens in aliam veri cognitionem assurgere , omnique errandi formidine
deposita . sibi persuadere . actionem illam , quae ab aliis prohibita dicitur , ab aliis non prohibita , certo licere . 37. Potest . inquam, vir prudens in hunc vel similem modum secum ipso ratiocinari 2 Euod pradeater judico mihi licere , mihi cerso licet ; quis enim ad licite operandum , aut evidens judicium , quod ferme haberi nequit. aut alio quolibet prudentius, quod vix , Rne vix quidem reperiri posset , necessario requirat Z atqui actionem, de cujus probi ilione disceptatur, prudenter judico mibi licere ; opinio namque benigna, id ad Serens, utpote gra' vissimis tum rationum momentis, tum Sapien-.tissimorum hominum placitis suffulta , prudens est , nec imprudens prudenti videri potest: ergo mibi operatio, de cujus probibitione coπ-B Iro.
45쪽
troversiam Doctores habent , cerIo Iicet. At que en ut nostra nos oratio in rei summam.& totius Dissertationis scopum veluti inopi nato conduxit.
Vera Probabilistarum rententia proponitur , propugnatur. 38. π N ea sunt sententia Probabilistae , ut adserant . & validissimis quum auctollitatis, tum rationis documentis plane conficiant , in conflictu contrariarum opinionum . quarum altera rigida. & tutior dicitur, quia hominem lege obstrictum esse asseverat ; altera benigna. minusque tuta, quia hominem
illius obligationis facit immunem , fas erae juxta benignam, minusque tutam operari, tametsi haec prohabilior illa non sit, sed vel aequalis , vel minoris etiam probabilitatis: dummodo minus tuta , minusque probabilis opinio, quam sequi vir prudens meditatur, non tenuiter, ac dubie, sed certo. & solide probabilis. gravibusque rationibus sit innixa ;dummodo illius opinionis usus in damnum tertii non vergat; & dummodo antequam Operarι juxta opinionem illam quis Statuat . omnem peccandi formidinem deponat , atque certo sibi persuadeat, prout persuadere sibi
46쪽
prudentissime potest, vere licitam esse operationem , quam opinio minus probabilis, ac tuta licere affirmat.
S. I. Historica Probabithmi Unopiiι. 39. Prηfatam Theologorum Probabilista.l rum sententiam in Div. litteris, aut
apud b. s. Patres illis expressam verbis nequidquam requires i namque nulla anteactis saeculis controversia excitata , omnes unanimi con
sensu licere cuivis juxta prudentia rationis di diamina actiones suas digerere in compertiS-simis habebant . quin ad prudς nitora capessea da quemquam obligarent. 4O. Interdum quidem Patres in suis h miliis ad tutiora minus tutis ante serenda multitudinem bortabantur et id autem aut solius consilii loco perhibebant ; aut solummodo du hitanti . nec dubitationem suam deponenti , illam antepositionem nece sariam esse adfirma-hant: & ne tum quidem ad praeserenda tutio ra , horum probabilioritatis praeie tu utebaa tur , utpote qui probe cognoverant, non om nia tutiora simul probabiliora esse . , 4 I. Neque Probabilis mum igitur , neque Probabilioris mum aut Div. Seripturae , aut v
47쪽
nihil ex purissimis illis veri, bonique sontibos
contra Probabilis mum non nihil , quin imo multum per omnem modum contra Probabilioris mum erui posse , Probabilistae contendunt ;atque istud , quum Seu tentiam suam rationibus,& auctoritate comprobant , evincunt; illud Vero , quum Probabilioristarum obiectionibus Tespondent. Suis isi haec perpendentur in locis. 4et. Duo hic vel in primis sunt animadversione dignissima , nimirum non admodum aequa severitas, qua Cl. GaZZaniga in nota I. ad num. 27. Terillum suggillat, quia Binam
Bilis ino usum rutile, contendit: atque huma- inissima facilitas. qua Ipse ibid. Natali Ale- , Nandro applaudit, quoniam inier ciristianos μοθahitismum primo a Pelagianis usurpatum fuisse obiervat. 43. Ad primum quod attinet , locus , in quo Illud Terillus asseruit , nullus designatur , & designari certe debuisset, ne quis illam propositionem nulli hi a Terillo fuisse conscriptam suspicetur , sed Cl. Recentiorem' apud aliquem alium Auctorem , puta Concinam , Terillo assictam invenisse . & tantum in modo transcripsisse. Haec sane mihi insedit &manet suspicio; quippe quum Terilli volumen , adsertum illud per vestigando , diligenter evol-yerim , in locum incidi ubi Biam. Virg. .
48쪽
s. Iosephum usos fuisse opinione probabili Terillus assirmat ; at de Christo Domino , tametsi illi certe, si cui loco , ea Christi comis
memoratio congrueret , ne . verbum quidem
44. Quod si vero alio quovis in loco Terito Ius Christum Domin. adfirmaςset usum fuisse opinione minus probabili non sua , sed quae ab hominibus minus probabilis censebatur , sibi autem neque minus, neque magis proba hilis opinio erat, imo noque opinio , sed certa . & evidens scientia ; nulla sane illum criminatione dignum existimaverim , quum ex Mati. a , Mar. b , & Lucae cc Evangeliis apertissime constet , Christum Dominum in illa quaestione Si licet Sabbatis curare Z sua usum suisse vera , ac firma sententia , quae Scribis , & Pharisaeis minus probabilis vide-
s. Ac tandem si aliquo Terillus in Ioco, qui me , totum Terilli opus perlegentem , praetervolaverit. Gristum Domin. Probabilirmo uium Disre , sic jejune , & incompte conscripsisset , imprudens ejus, absurdumque jactatum minime probarem , sed imo animadversioni in ipsum consentirem , & assirmatissime assererem , Christum.Dominum Meque u
49쪽
sum unquam fuisse , neque uti potuisse Pro-
46. Is quippe uti Probabilis mo dicitur , qui eontrariarum opinionum mere , solide tamen probabilium argumenta contemplans, uni parti aeque , vel minus probabili assentitur eum sormidine etrandi . neutri sine formidine : deinde judicium reflexum certum apud se efformat , quo operationem vere esse licitam sibi certo , & absque sormidine perinsuadet et ac ductus tandem isto judicio ope.
4 . Iam vero , cedo mihi, ecquisnam Chrι sto Domino neget, quod Beatorum cuivis conceditur , imo & in statu innocentiae viatori Adamo Z in quo, si in aratu innotentiae permuniisset S. Tho. a sunt Verba non solumnalia vinio falsa fuisset , sed flenitus nulla opinio in eo futiret . o quidquἱd cogηopisset. secundum tertitudinem cognovisIet . 8. Potioli igitur jure SSma Christi Domini anima , utpote quae scientia infusa moraliter infinita , vel summa, certissimisque rerum cognitionibus divinitus cumulata erat.& plena , ut S. Joan. ait in Evang. b) , gratiae , O veritatis , nulla errandi formidine laborare poterat, nil poterat opinari; sed primis etiam , atque directis cognitionibus eviden sa S. Tho. qu. I 8. de verit. arti C M S. Joan. in Evang. cap. I.
50쪽
denter noverat, quidquid noverat: ergo Christus Dominus, cum opinari non posset, uti Probabilis mo nequibat. o. Atque en tibi causam , ob quam Clem. XIII. an. l76 I. propositionem istam : Proba.
billimus Christo Domino rumine Iamiliarii fuit. veluti erroneam , & haeresi proximam proscripsit , non quidem ex Opere Terilli excerptam.
ubi non est , sed in solio contentam undecim thesium , quas an . I7σo. parochus Avisie n. in Trid. Dicec. evulgaverat. so. Quod Nat. Αlex. observationem spectat, illa certe Max. DOEL S. Hieronymo tam adversatur , quam adversatur Rigorismo Pro- habilis mus: namque S. Hieronym. Pelagianos Rigoris mi fautores , atque suas Ores repraesentat, adeo lepide , ac scite , ut non injucundum sore judicaverim ejus sententiam , tametsi longiusculam, referre. In Dialogis igitur adversus Pelagianos Pelagianum quemdam S. Doct.
inducit . cum eoque ab , disputat in hunc
s I. Libet sententias tuas parumper distu-Iere . ut intelligant Sectatores tui, quais divi num in te mirensiar ingenium . Dicis . sine pec- calo esIe non posse, nisi qui retentiam legis habuerit . Per quod magnam pariem Christianorum excludis a Iustitia ; qui praedicator erimpeccantiae , omnes prope peccaIores erie pro B nanis