장음표시 사용
41쪽
linia talites. Ili qua pr0gli0Stic0rulit syll0ga liaucis exceptis 1ere nulla reS app0Sita est, quam non Vel in Arati carmine vol in excerptis laudatam habeamus. Sed tamen neque Aratum neque Excerpt0rem, nedum Vergilium, in signis praedicandis parcum, Plini0 pr0gn08tica SuppeditaSSe, quicumque accuratius comparaVerit, c0nfitebitur. Atque ut faciliu8 perSpiciatur, quae ratio intercedat inter Aratum, Excerptorem, Plinium, primi Pliniani capitis signa cum eisdem Arati et Excerptoris conferam; prima autem columna ann0tab0 paginarum et Versuum numeros secundum Deilessent editi0nem, Secunda Arati Versus tertia eXcerpt0rum J000S. Cum Vero excerpta, Siquidem discerpta Seoundum estectum, a genuin0 0rdine l0ngius recedant, in iis tantum signis ea respexi, quibus Similia Aratus non praebet;
Cuius capitiS pr0gn0Stica quamquam fere omnia apud Aratum 0ccurrunt, tamen prorsus di VerS0 0rdine disp0sita sunt: D0nnulla apud Excerptorem tantum eXtant: pauca apud neutrum.
Ad depurditum igitur illum de signis librum Ρlinium redisse suspissari velim; cuius partibus cum pr0gn0Stica pauca aliunde petita immiscerset h0m0 ille literatissimus, factum est, ut res similes divelleret, easdem paucis mutatis iteraret. Cui sententiae ne quis fidem demat Varr0nis n0mine in medium pr0lat0, quippe
42쪽
quem Saepe secutus Sit Plinius atque in auct0rum indice huius libri adscripserit, statim e0nseramus Varroniana illa ex Germanici Seh0liis supra transscripta cum p. 167, 6, 9-12, 27. Quae Varro seite e0pulavit, Plinius dilaceravit, s0lem ver0 pallentem omisit. Ad Varr0uem igitur Pliniana prognostica referre n0n licet. Sed videamuS cetera capita. Ex sequenti i911011 magni fructus redundant, cum Summa rei Varr0nis verbis contineatur. Satis igitur erit affirmaSSe, 0mnia quae insunt
in 347; et apud Aratum et in excerptis legi; Si vero quintum
et quartum diem lunae dubitanter p0Suit Plinius, h0c err0re factum eSse, cum magis Valeat tertiuS aut quartus dies. Quae denique finem faciunt huius capiti S, ea quidem prorsus inaudita esse videntur, Sed infra, ubi inquiram in s0laria et lunaria interValla, doceb0 ea artissime c0haerere cum Meh0t0mia illa in excerptis tradita. Capite 80 optime sustentatur sententia nostra. Posterior enim pars fere t0ta apud Aratum extat
p. 169, 10-12 ita c0nsentit cum V. 940-41, ut ab Arat0 mutuatus esse videretur PliniuS, BiSi VerbiS PlininniS ,,RI CUUS ... a pluviis Serenitatem non perinde certam nuncia ut eius 0pini0uis mentio fieret, quam, etSi et Aratus et Excerptor praeteriit, Verisimile eSt in genuin0 0pere c0mmem0ratam esse; Τ)iris autem serenitatis nuntia a Christianis potissimum celebrabatur. Neque obstare mihi Videtur, qu0d Plinius opinatur, ex iis partibus vent0s statur08 eSSe, qu0 ferantur Stellae albescentes, Aratus Ver0 unde ferantur. Nam quamquam haec explicati0nis
Arati, Senecae, ipSa rerum natura fert, ut nequiescamus in his Plinii verbis: , Fieri videntur et di ScurSuS Stellarum nunquam temere, ut n0n eX ea parte truceS Venti c00riantur. )
43쪽
Niliit senim aliud illesse videtur in Arati versibus 926 sq.
Arist0telis l0eum affert Idelerus, problem XXVI 23; hunc una eum fere 0mnibus eiusdem libelli quaesti0nibus, ex hoc ip80 Th00phrasti de ventis fragmento petitum esse infra de-m0nstrab0. Cum igitur rectius diceretur , qua regi0ne animadvertimus stellas discurrentes, inde venti , alii aliter eXpreSSerunt. Nihil igitur 0stensi0nis hab0t haec posteri0r CapitiS parS. Iam Ver0 totum caput ad e0mmunem illum Arati et Excerpt0ris lantem referendum esse, firm0 argumento ex pri0re huius capitis parte Sumpt0 c0mprobare p0SSumuS. Cum enim eX eXcerptorum g 34 et 45 c0niei p0ssit in genuino libro inter Sublimia signa exp0Sitas fuisse rati0nes inter singula anni tempora intercedenteS, n011 Sine gaudio d0prehendimus Plinium disputaturum de stellarum observatione ad illas e0ndicioneS exponenda Saberrasse. Accedit qu0d singulis Plinii senuntiatis habemus in eXcerptiS quae reSp0ndeant, quamquam parVuS tantum eiusm0di0bSerVRti0num numerus extat et in excerptis et apud Plinium cf. p. 168, 34 autumni serenitas vent0sam hiemem facit. g 44
Significat atque 1 Ddιεινον. ut ad Vergili versum Georg I 352 SerViuS adnotat ,,nestuS pro Serenitatibus posuit Restat unum enuntiatum, quod sui simile neque apud Aratum habet neque in excerpti S , caelum cum aequaliter totum erit splendidum articulis temp0rum qu0S prop0SuimuS, nutumnum Serenum praestabit et frigidum . Atque ideo Drtasse fruStra apupali08 quaeritur, quod Plinius quae invenit perverse tran8ScripSit
44쪽
sed h00 00nstat, Plinium disputaturum de rati0nibus, quae intercedant inter anni temp0ra, in anim0 habuisse intervalla illa s0lis cursu definita. Articuli igitur temp0rum, qu0S Sepr0p0Suisse opinatur PliniuS, 00dem Spectant qu0 paulo antea commem irati lunae articuli VIII, id est ad unum idemque 0pus, in qu0 de dich0t0min diSputatum eSSe excerpt0rum pr00emium n0s d0cet. Atque hactenuS de neceSSitudinibus, quibus Plinius cum Arato et Excerpt0re 00niungitur: de reliquis Plinii
capitibus moneo tantum, ut Sublimium Signorum pars mai irapud Aratum extat, ita terren0rum plura in excerptis servataeSSe, perpauca a Plini0 pr0ferri, quae quamVis cohaerentia cum ceteris signis et Aratus et EXcerpt0r 0miSerit. Itaque c011-
tenderim fere 0mnia; quae in Plinii libr0 XVIII indo a g 342
usque ad finem legimus, ad 00mmunem illum sentem redire.
Qua in re si qui audaciu8 pr0gredi Videbimur, ei dubitati0nem t0llet Aelianus, qui in OhiSt0ria animalium l. VIJ; T)non pauca ex genuin0 0pere tranSScripSiSSe Videtur. Sed nolimpidum eum lantem ducamuS, qui Drta SSe Dede Sordeat, circum spieiamus quid viri d0eti animadVerterint esse existimandum d0 Aeliani dilig0ntia et sile. Atque c0nStat Aelianum fere nihil ipsum 0bservasse, sed 0mnia eX ali0rum libris corrasisse, in quibus e0mpilandis est p0tiSSimum Sua fecit, quae ad admirati0nem excitandam maxime acc0mm0data essent. Quod studium veritati qu0damm0d0 inimicum eSSe, ViX erit qui neget. Qu0d ver0 in initi0 illius sign0rum enumerati0nis scripsit
quam quidquam affirmans. Accedit qu0d pri0rem 00tavi capitis partem aliunde mutuatus est atque p0Steri0r demum pars ad septimi capitis auctorem redit Arist0tele 110n iterum laudat0. In hac igitur delibandi ratione et in rhet0ris variandi studi0 parva fides inesse Videtur. Tamen 110stro loc0 Aelianum diligentiam non pr0rSuS reSputSSe ex his eius verbiS apparet: VII, 7
ἐκεινος I ει ita ut, etiamsi c. 8 narraturus alia tempestatum
45쪽
signa paritin distincte ScripSit , καὶ ἐκλινα ὁ γπροσακηκοα ἰκ nu Παι ἱκ et ά. pro certo habeamus etiam illa paustis mutatis Arist0telis esse. Nostro igitur iure speramus ex Asellaneis fore ut ordinem rationenuiue percipiamuS, qua Arist0teles ille signa ab animalibus petita c0ll00a Verit. Sed quamquam facile nobis Plinius et Excerpt0r persuadeant in genuin0 libr0 primum l0cum occupaSSe aquatica animalia, Secundum Volucres, tertium bestia S feras et d0mesticaS ceteraque animalia mi 110ris generis, Aelianus transit quidem, sicut Plinius ab avibus ad pec0ra, Sed haS RVeS enumer3ΠS γερανοι,
κ. T, λ. in pri0re tantum parte cum Plini0 00 sentit g 362 harum avium Signa deincepS pr0ferente , , gruiS, Η00tuae, 00rVi, graculi, albarum RVium, c0rniciS ; ardeam ver0 Plinius in fineg 363 p08uit, merg08 autem anatesque et aVes maria fugienteSante l0ngiorem illam seriem coll0eavit. octavi deinde capitis Aelian ei pr0gu0stica cum Plini g 364 00nferre vix tanti est, cum multo uberi0r sit Aelianus u011 1110d0 Plini0 sed et Arat0 et Excerpt0re. Tamen 110n opus est communem eiS sentem abiudicare. Quibus enim vitiis Exsterpt0r lab0rat, eisdem AelianuS, bis idem signum ponens. Τ) Quae Sign0rum turbatio inde extitisse videtur, qu0d in deperdit0 ill0 libr0 genera
quidem pr0gn0Stic0rum Secundum reS Significantes circumscripta erant, Singula Vero Signa aut Secundum essectum aut Secundum acti0neS, quibus tempeStatum prognostica dantur, inter Se c09H- lata erant. Cuius rationis multa vestigia extant; habe8 apud
mira illa in excerptis l0lliginis c0niuncti0 cum graeut 0: g 40
46쪽
fere eadem reperitur apud Isid0rum Hispaliensem. qui de natur. rer. XXXVIII) Suet0nium Tranquillum Secutus haec praebet ,,in nuStrum Venti mutatio est, cum tuligines hirundinesque volant. Cum igitur fieri n0n possit, quin ad deperditum 110strum librum Aeliani verba referamus, ab Aeliano d00emur ne ab Excerptore quidem esse exhauStam c0piam Signorum atque e0 facilius explicari p0test, cur Plinius in singulis 11011
Etiam in Claudi Pt0l01 90i qu0d fertur Quadripartit0
purus ut ita dicam fons scaturire videtur, ubi in suo secundi libri tradit astr0nomus de signis sublimibus, ade0 0blitus mirabilium multarum rerum quas antea de Viribus Stellarum errantium, Sive masculinarum sive femininarum, de earum d0mibus, Stellarum triangulis protulit, ut vix quisquam vel obiter illuml00um perlegat, quin et Statim Suspicio ob0riatur Ρt0lemaeum in eo c0nsgribend0 110n tam su0 ingenio indulsisse quam alterius praecepta app0SutSSe. Atque in c0nfeSso esset deperdito nostro libro Ρt0lemaeum usum esse, nisi etiam, cum nihil fere Pt0lemaeus exhibeat, quod 110n Aratus illustraverit, hic in censum Veniret. Quam quaesti0uem qu0minuS 3bS0lVam et iu0pia libr0rum impedi0r, eum latina tantum Versione multis vitiis inquinata mihi uti liceat, et Ptolemaei eXcerpendi rati0ne, quippe qui pr0gu08tiea diSpei Sa Sollerter c03rta Verit, magis rerum quam libri 0rdinem SecutuS. Η0c utique pro cert0 Sintuere p0SSumuS, antiquam de tempestatum signis d00trinam tanta religi0ne Ρt0lemaeum reddidisse, ut etiam omnia quae eXplicationis causa copi0si 0ra praebuit, eX Sententia auctori Sil0perditi libri seriberet. Qua de causa etiam haec Pt0lemaei verba ad 00mmunem illuni Dutem rettulerim: ,,ErrantibuSasi inerrantium splendidis circumfusae areae de pr0prietate c0J0ris Sui p0rtendunt ea quae naturae ferunt stellarum cuius Sententiae vestigia apud Aratum v. 941 g) iuveniuntur, in eX-
47쪽
ne intellectum similibus et n0vis e0ngestis 0brueret. Cui c0Η- Sili 0 0ptime resp0udet, qu0d signum novum fere nullum inscii0liis occvrit. Si igitur omnino seli 0liasta e0dem ill0, qu090ein, libr0 est usus; in iis tantum partibus e0mmunis 0rigini SV08tigia deprehendi p0ssunt, in quibus a ieiuna progn0Sti00rum
Quae cum ita sint, perpa uel lodi ad quaestionem 110Strnm pertinent. Sed cum plurima quae in excerptis in uni Vei Sum diS- putantur etiam in Arist0t0lis Met00r0l0gidis et in The0phrasti fragment0 ,,de Ventis extent, vel h0rum loc0rum tres tantum eiuS m0di Sunt, ut, inter seli0lia si iterentur, ex deperdit0 ill0 libr0 e0S suxisse neeesse sit statuere, die0 g 4, ubi aStr0n0mi illustres laudantur, g 6-9 dich0tomiae d00trinam c0ntinenteS, atque disputati0uem de tonitruum fulgetrorumque Signi S 32-3; ). Nihil ver0 earum rerum sch0liastam inseruisse sibi persuadebit, quicunque Suh0lia versibus 733-39, 805-IV, 924 26, 933-37 ad- Scripta perlustraverit. Cum igitur manifesta vestigia desint, quibus Scholiastam c0uvineamus ad ipsius Arati lautem redisse cumque quaViS pagina discamus Sch0liastam, Virum phySicarum rerum peritum atque in Pythag0reorum, Aristotelis, P0sid0uii
40ctrina Versatum ex magna literarum ubertate ea tantum delibasse, quae uni paraphra 8008 consili 0 inser Virent, operam
48쪽
perdere Videremur, Si Verba Singula c0nferentes, quibuS elantibus hauserit scholiasta, enucleare conaremur. Acceditqu0d semul Theophrastus in sch0liis laudatur Arat. ed. Becker p. 148, 22 φησὶν Ουν καὶ Θεοφραστος ο τι πρῆνος
stitibus The0phrasti libris quaeSi Verim, facere n0n p0SSum quin deperdito ill0 de pluviis libr0 tribuam, ubi pr0gn0Stica inserta fuisse iam supra suspicati Sumus. Sed ad nostram quaesti0nem diiudicandam nihil inde lueramur, quia scholiastam 0x Plutarchi e0mmentariis Arateis hoc Theophrasteum pr0mpsisse ex huius scholii sui Scripti0ne apparet oi ω Πλουταρχος Τ)Nihil igitur seli 0liastae eum Theophrasto. Ad unum tamen liceat propius Regestere. E. MaaSS, qui Araten cum sch0liis non Sine magn0 fructu Suam pr0Vinciam fecit, nuper Herm. 1884 p. 114) expl0raturus quid ex The0phrasti libro de signis ad
Vegetius in epit0ma rei militaris, quam Th00d0sio I. miSit, p08tquam lunae, SoliS, ali0rum pr0gn0Stica adscripsit IV c. 41); his verbis quae Vergilius in Georgicis divin0 paene e imprehendit ingenio et Varro in libris navalibus diligenter exc0luit pr0fiteri videtur se ill0rum libris usum eSSe. Sed valde haeremus utri tribuamus singula signa a Vegetion990Sitn. Varro 110Stram pr0bati0nem habet, quod eius libri
Plutarch ed. Diibner. Par. 1855. V p. 35, 27.
49쪽
nnvales 0ptimo c0nspirant cuiu Ves 'oti c0nsili 0, quod tuu initium ut exitus illius capitis ad usum navalem conformata eSSe Videntur, MultiS qu0que Signi8 et de tranquillo procellae et de tempestatibus tranquilla pr0duntur pluviarum enim nauta fere nullam habet rati0nem, atque , aliquanta ab a Vibus aliquanta significantur a piscibus , ubi faeere n0n poSSumus quin ad Varronem pi Sces ill0S referamus, cum, quae in Ge0rgicis non extant, Varr0ni tribuenda sint. C0ntra lunae et 80lis signa ita a Veg0ti0 pr0seruntur, ut cum Varronianis illis pr0gu0sticis quae Supra niln0taVimuS, ViX consociari possint, cum Ge0rgicis potius c0nspirent. Scilicet haec Vegetii Si quart0 0rtu neque obtusis c0rnibus eerte redeunt ad Georg I 432:
Sin Ortu quarto namque is certi S SimuS Buctor Purn neque obtunsis per caelum cornibus ibit.
Tamen lis sit inter Varr0uem ) et Vergilium; unum a Vegetio docemur, in navalibus illis libris vel potius in ephemeride Varronis navali piseium pr0gn0stica esse tradita. Qu0d
desunt, nisi delphinus in e0 numer0 90nendus eSt, qui etiam in eXcerptis c0mmem0ratur I9) Isidorus Hispaliensis libri , de natura rerum inscripti caput 38 , de Signis tempestatum vel Serenitatis Varronis Nigidi, Vergili, Arati pannis consuit, qu08 Script0reS VerisimileeSt ipS08 eum non adisse, sed in Suet0ni Tranquilli Pratis congeSt0s inVenisse. Ex illis enim n0n pavea in initi0 capitis
adScripSit, quae eadem Drtasse, cum c0nstet Suetonium inprimis Varronis seripta e0mpila8Se, ad Varr0nem redeunt, praeSertim cum piscium praesagientium menti0 fiat. Sed certis
D A Varrone quodammodo omnia mutuatus esse videtur Vegetius quae inde a capite 38 disputat de ventorum positione de temporibus navigationi Opportunis, de sideribus observandiS. ct . Seneca Natur. quaeSt. V 16, 3-6.
50쪽
Cassianus Bassus. Atque reS in apri00 eSSe Videtur, cum 110men auct0ris in titulis singulis capitibus praefixis satis indicet, quem Seript0rem Sedulus Sit Bassus; habes enim haec
Ge090nieis 0ptime versat0 Gulielm0 Gem0ll, qui, ut dem011-Straret 110miua auct0rum adscripta omni fide carere, c0natus est pr0bare 110n tam ex Arati carmine quam ex seli0liis Aratei S, quae h0die extant, exsterpta esse tria illa Ge0p0nicorum capita. φ) Quae Sententia quam Vehementer a Veritate aberret, facile intelleget, quicunque Singul0s Scholi 0rum l000S, qu0Sarbitratur Gem0ll G0090ui00 ante ocul0s fuisse, rarissim08 ill0s pro selioli0rum ubertate atque paSSim di SperS0S, accurate percenSuerit. Rati0nem frustra quaeret, si videbit Gem0llium textum sequndi capitis deinceps referre ad Sch0li0rum parVaenunciata, quae 0ccurrunt in Bel keri editi0ne p. 119, 121
122, 124, 127, 120, 121, 122, 135, 138, 136. Cur ipsum
sibi putat Gem0li Bassum difficultates auxisse Immo omninplana sunt, si Aratum ipsum Statuimus Ge090nicis pr0gn0Stista SuppeditnSSe.
parte de mi arto die, quem Gooponiens assert nihil inveniri uti iimque vero diem ab Aratu commemorari v. 781-83 cuius verba praeterea mirum in modum cum Geo poni ei verbis conspirant: λεπτὴ καθαρὴ τε περιτνίτον ημαρ ι ot sc . Si pergit GPOPOnieu S καὶ πανσἔληνος σε ουσα εὼν κ&θα9ὼ φανῆ, FDJίαν ἄλγει&ίνει ' καὶ εὼ ν δ χί' ιηνυς Ουσα καθ&ρὰ φανῆ , εὐδίαν Προμηνοει munis e Stum e St, eum 04χόριηνος sui S O interprei 3 tum de luna dimidiata quam vocant διχοτομος loqui volui8Se. Qui error facile quidem explientur si Bassum statuimus Arati e nrmen excerpSi S Se ubi semel illud verbum v. 807 usurpatur, omni vero excuSntione Caret, Si Scholiis eum usum esse ponimus, quae paulo ante illum Ver Sum hae e praebent P. 122 l Πληγον ιιεν Ουν r ἐν Πανσελονον λεγει, γῆν AEVUM VOV