Diui Aurelij Augustini episcopi Hippon. Confessionum libri 13

71쪽

CONFESsIΟNvM quaerit extra te ea quae pura & liquida non inuenit, nisi cum redit ad te. Perverse te imitantur omnes qui longe se a te faciunt, dc extollunt se aduersum te. Sed etiam sic te imitando, indicant Creatorem te esse omnis naturae, & ideo non esse quo a te Omnino recedatur. Quid ergo in illo furto ego dilexi & in quo Douainum meum vel vitiose atque peruerse imitatus sum An libuit facere contra legem saltem fallacia,quia potentatu non poteram,ut mancam libertatem captiuus imitarer, faciendo impune quod non liceret, tenebr sa omnipotentiae similitudine3

Gratiis agit Deo pro remissione peccatorum,

quodque a multis seruatus is

r. C C E enim ille seruus fugiens D minum suum, & consecutus Vmbram. O putredo, 3 monstrum vitae, &moniis profunditas i Potuitne libere quod non licebat, non ob aliud, nisi quia non licebat Quid retribuam Domino, quod

recolit haeς memoria mea, anima mea non

72쪽

non metuit, inde Diligam te Domine,&gratias agam, & confitear nomini tuo, quoniam tanta dimisisti mihi mala & nefaria opera mea. Gratiae tuae deputo & misericordiar tuae, quod peccata mea tamquam glaciem soluisti. Gratiae tuae deputo, & quaecumque non feci mala. Quid enim non facere potui qui etiam gratuitum facinus amauiZEt omnia mihi dimicti esse fateor, & quae mea sponte seci m la, & quae te duce non feci. α. cisis est hominum, qui suam cogitans infrmitatem, audet viribus suis tribuere castitatem atque innocentiam suam, Ut minus amet te, quasi minus ei neces a-ria fuerit misericordia tua,qua donas peccata conuersis ad te Z Qui enim vocatus a te secutus est vocem tuam, & Vitauit ea quae me de meipse recordantem & fatentem legit, non me derideat ab eo medico aegrum sanari , a quo sibi praestitum ea ut non aegrotaret, vel potius ut munus aegrotaret. Et ideo te tantumdem, imo vero amplius dilut; quia per quem me videt tantis peccatorum meorum languoribus exui, per eum se vi-

73쪽

det tantis peccatorum languoribus noniinplicari.

Gid amauerit in fures. I. v EM fruetum habui miser ali- quando in ijs Quae nunc recolcias. erubesco, maxime in illo furto in quoipsum furtum amavi, nihil aliud;cum &ipsum esset nisil. & eo ipso ego miseriorὶ Et tamen solus id non fecissem , sic recordor animum tunc meum, solus omnimodo id non fecissem. Ergo ibi amavi etiam consortium eorum cum quibus id feci. Non ergo nihil aliud quam stirium amavi; imo vero nihil aliud, quia & illud nihil est. i. Quid est reuerat Quis est qui doceat me, nisi qui illuminat cor meum, &drscernit umbras eius ZQuid est quod mihi venit in mentem qu*rere, & discutere, considerare Z si tunc amarem poma illa quae furatus sum, & eis frui cuperem, possem etiam solos, si satis esset commiti re illaim iniquitatem, qua peruenirem ad voluptatem meam ; nec confricatione

74쪽

D. AVGvSTINI LIB. II. 17 consciorum animortim accenderem pru- 'al. mis

Iitum cupiditatis meae. Sed quoniam in illis pomis voluptas mihi non erat, ea erat in ipso facinore, quam sesistat consortium stinui peccantium .

Contagiosa res sedates madi. I. V ID erat ille assectus animiΘCerte enim plane turpis erat nimis,& vς mihi erat qui habebam illum. Sed tamen quid eratZDelicta quis intelligit)Risus erat quasi titillato corde, quod talebamus eos qui haec a nobis fieri non putabant, & Vehementer nolebant, Cur ergo eo me det elabat,quo id non faciebam solusZAn quia etiam nemo facile solus ridetὶNemo quidem facite: sed tamen etiam selos & 1ingulos homines, cum alius nemo praesens

est, vipcit risus aliquando, si aliquid nimis

ridiculum vel sentibus occurrerit vel antimo. At ego illud solus non facerem, non

facerem omnino solus. Σ. Ecce est coram te, Deus meus, viva. Iecordatio animae meae. Solus non face-

75쪽

rem furtum illud, in quo me non libebat id quod furabar, sed quia surabar quod

me solum sacere prorsus non liberet, nec facerem. O nimis inimica amicitia, seductio mentis, inuestigabilis ex ludo & ioco nocendi auiditas, & alieni damni appetitus, nulla lucri mei, nulla viciscendi libi diei sed cum dicitur, Eamus, faciamus, de pudet non esse impudentem.

CAPUT X.

In Deo omne bonum. I. VIS exaperit tortuosissimam istam

k implicatissimam nodositatemλFoeda cit,nolo in eam intriadere,nolo eam videre. Te volo iustitia & innocentia,pulchra & decora honestis luminibus & insatiabili satietate. Quies est apud te valde, vita imperturbabilis. Qvj intrat in te, intrat in gaudium Domini sui:& non timebit, & habebit se optime in optimo. D fluxi abs te ego, & erraui Deus meus, nimis deuius a stabilitate tua in adolescentia,& factus sum mihi regio egestatis.

DIVI

76쪽

DIVI AURELII

CONFESSIONVM, LIBER TERTIUS.C A P V T I.

Amore, q*em merabatur, capitur. Evi Carthaginem, & circumstrepebat me undique sartago flagitiosorum amorum. Non dumAmabam,& amari ama-γams secretiore indigentia oderam me

minus indigentem. rebam quod a

marem, amans amari,& oderam securita

tem & viam sine muscipulis. Quouiam fames mihi erat intus ab interiori cibo, t ipso Deus meus, P ea fame non esuriebam; sed eram sine desiderio alimentorum incorruptibilium; non quia plenus eis eram, sed quo inanior, eo rastidiosor. Et ideo non bene valebat anima mea; & ulcerosa

proijciebat se seras miserabiliter, stalpiauida

77쪽

co CONFESSIONVM auida contactu sensibilium.Sed si non haberent animam , non utique amarentur. Amare & amari dulce mihi erat magis, si etiam amantis corpore fruerer.2. Venam igitur amicitiae coinquinabam sordibus concupiscentiar,candoremq; eiuSobnubilabam de tartaro libidinis;& tamen foedus atque inhonestiis, elegans & urbanus esse gestiebam abundanti vanitate. Rui etiam in amorem quo cupiebam capi. Deus meus, misericordia mea,quanto felle mihi suavitatem illam, & quam bonus aspersisti; quia & amatus sum, de perueniocculte ad vinculum fruendi, Ac colligabar laetus aerumnosis nexibus, ut caederer virgis serreis ardentibus, eteli, & suspicionum , & timorum, & irarum atque rixarum. Rapiebant me spectacula ineatrica, plena imaginibus miseriarum mearum, de semitibus ignis mei.

Spectacuti tragica. r. v ID est quod homo ibi vult dole- re cum spectat luctuosa atque tra- igica, quae tamen pati ipse nolletZEt tamen i

p xi i

78쪽

pati vult ex eis dolorem spectator, & dolor ipse est voluptas eius. Qiud est,nisi muserabilis insaniat Nam se magis eis mou tur quisque; quo minus a talibus asseistibus sanus est: quamquam, cium ipse patitur, miseria; cum alijs compatitur,inistricordia dici solet. Sed qualis tandem misericordia in rebus fietis & scaenicis3 Non enim ad subueniendum prouocatur auditor, sed tantum ad dolindum inuitatur:&' auctori earum imaginum amplius fa- .uer, cum amplisi, dolet. Et si calamitates 'illae hominum vel antiquae vel falsae sic agantur, ut qui spectat non doleat, abst dit inde fastidiens & reprehendens. Si autem doleat, manet intentus, & gaudens 'lac matur. Lacrymae ergo amantur dc dolores Z Certe omnis homo gaudere vult. An, Cum miserum i neminem esse libeat,

libet tamen ei se misericordem Quckl . quia non sine dolore est, hac una caussa amantur dolores. Et hoc de illa vena ambcitiae est.

a. Sed quo vadit) quo fluit Ziri quid

decurrit in torrentem picis bullientis,aestus immanes tetrarum libidinum, in quos ipsa

79쪽

ipsa mutatur & vertitur per nutum pro prium, de coelesti serenitate detorta atque deiectaZRepudietur ergo misericordiaZN Juaquam. Ergo amentur dolores aliquano. Sed caue immunditiam anima mea visi. 1, sub tutore Deo meo, Deo Patrum nostr . rum, & laudabili, de superexaltato in omnia saecula, caue immunditiam: neque nim nunc non misereor; tunc in theatris congaudebam amantibus, clim sese fruebantur per flagitia,quamuis haec imaginarie gererentur in ludo spectaculi.Cuni autem sese amittebant, quasi misericors contristabar, & utrumque me delectabat tamen. Nunc vero magis misereot gaudentem in flagitio, quam velut dura perpessum detrimento perniciosae voluptatis,& amissione miserae felicitatis. 3. Haec certe verior misericordia, sed ..HA. non in ea ' delectatur cor. Nam etsi approbatur ossicio charitatis qui dolet mih-rum; mallet tamen utique non esse quod doleret, qui germanitus misericors est. Si enim est malevolla betaeuolentia,quod fi

ri non potest; potest & ille, qui veraciter

sinceriterque miseretur, cupere esse mise-

80쪽

ros ut misereatur. Nonnullus itaque dolor approbandus, nullus amandus est. Hoc enim tu Domiue Deus,qui animas amas, . longe ' lateque purius quam nos & incor- al.

ruptibilius misereris, quod nullo dolore sauciaris. Et ad haec quis idoneus 3 At ego tunc miser dolere amabam, & quaerebam ut esset quod dolerem, quando mihi in rumna aliena & falsa & saltatoria,ea magis plicebat actio histrionis , meque alliaciebat vehementius, qua mihi lacrymae excutiebantur. Quid autem mirum, cum infelix pecus aberrans a grege tuo, & impatiens custodiae tuae,turpi scabie foedarer Et inde erant dolorum amores, non quibus altius penetrarer non enim amabam

talia perpeti, qualia spectare in sed quibus

auditis & siciis, tamquam in stiperficier derer: quos tamen quasi ungues scalpentium seruidus tumor & talas & sanies horrida consequebatur. Talis vita mea numquia vita erat, Deus meus