장음표시 사용
391쪽
mae anno Aerae vulgaris I 633. pridie K l. l regrinam . & insolentem exsuffari, fibra Iuniit Sami in a m es dicera, Christum l loque explodi debere assi et , maxime
pre omnibus omnino hominibus mora inm i quia ut dilictat, omnis populus, vocum &fuisse , aut sanguinem fudisse. Quae pro inominum arbiter, id semciens vulgo apia lpolitio , ut ait idem Summus Pontise ,lpellitat, in quo omnia insunt neces lario ad lintellecta eo sensu , ut Chrsus pro sa lagendum. Verum, ut ingenue fatear, Me lsite dum at praedesiuatomm mortuus st,imera nominis quaestio est, praecula levita- lest impia , blasphema , contumeliqua , i te, quam Theologica gravitate dignior. ldivinae pietati derogans , & haeretica .lNec video quid novi in hae gratiae sum-Huie autem Pontinetae Constitutioni ,4cientis notione, quam Thomistae usurpant, lab Alexandro deinde septimo confirma-Jquidve periculi sub ea latere possit. Primois , omnes orbis Eeclesiae Catholicae enim , nihil in ea gratiae sumetentis no-
ωbscripserunt. tione esse quod novitatem sapiat, patet ex observandum tertio : duplicem essetilla pervulgata apud Theolcinos Ecclesiae Cratiaetu Fcisutis notionem. Primo, M 4Catholicae Doctrina, qua post S. Thomam Iis istae suli ieientem gratiam interpretan- '. pari. quaest. 6 I. art. I. profitentur, Pasintur, eam, quae complectitur omnia, quae sonem Christi esse causiam sumetentem ad actu agendum sunt necessaria, idest , quae in actu primo, & vi sua humanam sa- praeter quam ad prorumpendum in actumilutem possit operari, quamvis tamen ut re
nihil aliud neeestarium est , & quae sinetipsa, & ut aiunt, in actu secundo hum
ullo alio auxiIio suum aliquando sorti- nam salutem operetur, hominemque santur effectum , sive , ut elarius dicam , ictificet & emundet , necessaria sit illius Molin istae , gratiae tussicientis nomine , applicatio, quae fit per Sacramenta , ut eam intelligunt , quae semeit , quaeque eonvenit inter omnes Theologos. Quid. id habet omne, quod ad effemm suum ni igitur a pari poterunt Thomiste eam gra-eden lum necesse est , hoe est, ad actum tiam appellare is primum, quae vere in o bonum exerendum , ad quem hominemidine suo, hoc est in actu primo sumeti uemovet, tametsi eum rei pla non eliciat . voluntatem in ratione potentiae proximae,
Secundo , Thomistae nomine fratiae fusi& expeditae compleat, ae perficiat, quam- ifcientis eam intelligunt gratiam , nonivis ut actum reapse inciat, necessarium quae nihil aliud ad actu agendum requi-lsit ut gratia se ipsa emeaei applicetur Serat, notu quaelin actum prodeat sela, sed eundo, sub hae gratiae sussicientis notio- quae in voluntate imperfectos actus exci-ine , qua utuntur Thom istae , nihil Om-tet , eam conitituat proXime potentem ,sino periculi impraesentiarum subesse po- ldi expeditam ad prosiliendum in actum,atest , tum quia Thomistae eam qua scri- ialliciatque ad bonum , nec tamen fi lpri , qua disputationibus omni Molinisti-ctat, nisi praesto sit gratia seipsa emeax. ea significatione exuerunt; tum quia etiam iSive Thom istae, nomine gratiae sus-lThom istae, ne illud gratiae sincientis no-ficientis , intelli sunt gratiam possibilita- men apud imperitam multitudinem pro iis , non actionis , quae intellectum il- f miscue, iactatum popularem errorem ει lustrat , & voluntatem excitat, quae dat i veat, vel adsensum Molin istieum p προ homini posse bonum. operari , quae se i stere detorqueatur, semper cum maxima det pietatis opus , non persuadet , invi- eautione dicere silente dari gratiam suffitat voluntatem humanam , non trahit eiente insensu omise uo intelimam,qua,
inspirat velle, sed non impartitur. Hare instar antidoti, adhibita restrimone , ex- est gratiae suffcientis genuina notio. , 1 eluditur omnis sensus Molinisti eus , qui quae toti probatur Seholae Thomistieae . , Auditoribus alienum sensum affricare ponNon me latet, Ludovioum, Montallium t set . Quapropter , singularitatis alicuius in Epistola a. ad amicum Provincialem,svitio , ne quid gravius dicam , carere ita ad vivum vocabula restoare, ut hane non videntur moderiti quidam Theologi, gratiae sumesentis notionem , quamlqui terminos in Scholis consecratos , &usurpat Scruila TLaustica, tanquam. p. quibus, alii. Theologi citra ullam errar
392쪽
vis peficulum utuntur , usurpare detre- Patres, potissimus Auginisum, re ctant. mam, docent, voluntatem Dei nullo pa-- observandum denique , omnes Thoesta pendere ex eonsensu , & determina-mistas , una eum S. Thoma , eonstanteritione liberi arbitrii, quamvis non negent, docere, Christum mortuum esse effeten- voluntatem Dei antecedentem eo in. senter , seu voluntate consequente pro solislsu conditionatam diei posse , quod Deus elinis , & praedestinatis , quatenus vi- omnes homines vult salvos fieri, si saluς delieet Christus voluit ipsis elinis , &lomnium hominum non offetat ordini di- praedestinatis conferre auxilia ab intrin-ivini illius providentit , vel si per illam,
sim emacia ad salutem aetemam eo inon impediatur tam bonum universilo uendam necessaria , quibus eertissimetipsius Iustitit , quam manifestatio, eius liberantur quicunque liberantur ; pro re-iattributorum. . Seeundo Molina asserit , probis vero mortuum esse voluntate an-lChristum mortuum esse semienter pro recedenti, seu, ut aiunt, quiari. reprobis , quia per mortem suam supporeprobis voluit selum eonferre , aut sal-lditavit illis auxilia sumetentia ad salutem tem offerre , seu praeparare gratias se iadipiscendam, necessaria ,. priter qus nubficientes at salutem aeteream assequen-lla alia ex parte Dei auxilia ad salutem redam , praeter quas tamen gratias sumiquiruntur , ita ut reprobi ideo damnem cientes , eum aliae ex parte Dei gratititur, quia illis auxiliis suffcientibus, qu quae sint seapte natura emeares ad salu-lChristus per mortem suam eis promerituS.tem aeternam comparandam requirantur; in , non bene utuntur , eaque proprio
sequitur reprobos, quibus Deus justo suo vitio vacua & inutilia reddunt; quibus ejudicio gratias illas ab intrinseco Me, contra electi , ae p estinati ad electi
ces denegat , salutem ternam nunPaminem , & perleverantiam bene utuntur,. consecuturos, quamvis ex Passione Chri-iatque salutem sternam consequuntur .
sti Domini percipiant illas gratias sum-iAit Thomisit , gratuits pridestinati eientes in sensu Thomistico intellectas ,lnis, ac gratit ab intrinseco efficacis , &qus dant quidem posse, vel, ut loquitur ad omnia pietatis opera , iuxta avitam . figulimus, bonam, sed parvam, & in-lSanctorum Patrum doctrinam , prorsus
validam voluntatem , nunquam tamen necessariet , acerrimi defensores, conitan'eonserunt actum perfectum. , seu velle <ar quidem docent ,. omnibus hominibus perficere , nisi auxiliis ab intrinseco em merito mortis Christi gratiam sussicien-eacibus applicentur. Huius gratis se ipsa tem esse pr paratam. , nunquam tamen incacis, priter auxilium sussiciens , ne-idieunt ,. gratiam sussicientem talem este, eessitatem ad omnes, & singulos pietatis qui volunt ii humans fucas submittat actus invicte ex Concia Tridenti probatilau euius emeaeia libero hominis sic pedieruditissimus noster .antonius, Resin idus inimissa arbitrio , A preter quam alia telarissimo suo opere nuper edito mitia se ipsa effcax non. requiratur, ut ho mente Concit. Trident. circa Gratiam sei a mo gratit suffcienti cooperetur , eique earem . Hic est Thomistarum expli- obicem non ponat .. Sed potius concors est candi modus, qui Scripturi Sacri, perpe-iomnium Thomistarum sententia , . repro tui M. PP. traditioni consentaneus est ,lbos ob sua demerita Nemam incurrereae longe lateque discrepta ab eo , quem damnationem ; Electos vero, & pridestina exeogitavit Ludovicus Molina, Me. Jesu .itos gratiis ab intrinseco vicacibus, quas Nam primo Molina docet , voluntatem Christus morte sua absoluta, &. Mociter antecedentem, qua Deus vult omnes sal-lipsis promereri voluit, libere assentientes, vos fieri, dici conditionatam eo quod pen-lti magno pr sertim taerseverantiς donodeat a consensa liberi arbitrii, tanquam aladiutos itema beatitudine donari : quo oonditione , quam expectat , & ex euius sibi a. Pure datos, & de manu sua a Tdesectum redditur inemeax, suoque frustra-amine raptum iri conceptis verbis ratur effemi. Id autem e regione opponitur vangelio dicit . Hac geringa doctrin
doctrins Thomiliarum, qui post Sanctos4Thomisticae expositione invicte stabili tur
393쪽
ineoncussum Eeel. Cath. dogma de morte Christi pro omnibus omnino hominibus, & ea tantum Christi mortis omnibus impensae generalitas excluditur, qua indiscriminatim collatae omnibus hominibus as eruntur gratiae ita sufficientes , ut gratiam se ipsa efficacem ad volendum, & operandum non requirant. Huic igitur doctrinae Thomi ilicae expositioni
nitionibus Conei liorum, ex Decretis summorum Pontificum, & denique ex testimoniis SS. Patrum , praecipue Au Winni , & Tiame, ergo ridet dogma est Christum mortuum este pro omnibus omnino hominibus. Prob. min. quantum ad singula carita, & primo, ex locupletissimis Scripturae initimoniis , quorum primum petitur ex e. 33. Isaiae r Vubierauus est , hae in Dissertatione mordicus adhaerebo, i inquit Propheta loquendo de Christo , seque , bene fortunante Deo , regia via incedam, ut impugnando errorem Jan- senii asIerentis, gratias susticientes omnibus hominibuq per mortem Christi non fuisse praeparat s , me tamen omnino alienum profitear a sententia illorum Theologorum, qui in eo sensu Christum pro omnibus hominibus sumetenter modi εuum esse contendunt , quod Christus mortis suae beneficio omnibus promiscue hominibus conserat gratias semeientes versalite; , & libero subditas arbitrio ,
praeter quas ad salutem aeternam consequendam nulla alia ex parte Dei requi- propter iniquιtates nWiras, attritus es propter scelera nosra , disciplina pacis super
eum, oe liuore eius fanati fumushomnes nos quas oves erravimus, o posuit D minus in eo iniquitates omnium noyserum. Alterum testimonium desumitur ex e. I.
Evangelii Ioannis , ubi de Christo haee
verba leguntur : Ecce Agnus Dei, ecce qu. tollit peccattim Mundi. Non dicit Evangelista r Qui tollit peccata aliquorum de Mundo, sed Mundi peccatum indefinite . Quae verba S. Hieronymus Epist. 83. ad G
num interpretans ait a Mentitur Ioannes
ratur gratia, quae sit suapte natura em- frans , Ecce qtii tollit peccata misi reax. Caeterum, quamvis ab hac Theo-l Si iunt adhuc in ferulo , quorum ChrisAslogorum sententia, utpote principiis do-ipeccata non tulerit. Tertium testimonium Etrinae Thomisticae e diametro opposita, i suppeditat Apostolus ad a. Cor. c. I. sic t suam longissime discedam, eo tamen col- l quens : Charitas enim Chrisi urget uos, aesti
limat votorum meorum Summa, ut Sanctorum Patrum, praesertim Augustini &Thomae vestigiis ins stentes e Idistisim , iuxta monitum Apostoli Pauli ad Rom. Cap. I 3. ad Ephes. cap. ρ ad Philipp. cap. I. dicamus omnes, oe smus perse ii in eodem sensu , oe in eadem sententia eum
omni humilitate , mansuetudine , eum patientia opportantes inυicem in charita-elle propagatum , olire , silciri fereare Mnitatem spiritas in t Apostolus Christum pro omnibus
vinculo pacis, unanimes in uno Diritu i no hominibus . nemine excepto, morimu mantes hoc , quoniam si unus pro omnibus mortuus es, ergo omnes n. 'tui sunt. Quibus verbis palam irinuit Apostolust, Christum mortuum esse pro his, qui in Ad mo mortui sent , atqui Fides Catholica docet omnes & singulos homines mortuos esse in Adamo, ideil peccatum originale ad omnes omnino Adamo posteros via ordinaria esse propagatum , vult igitur
colluborantes Fidei Evangelii.
DICO : Dogma fidei essie , Christum
pro omnibus o sinsulis hominibus mo Hum esse, ae sau inem suum fudise. Probatur haec assertio 1 Illud est Fidei dogma, quod aperte ex Scriptura Sacra, ex definitionibus Conciliorum, ae Summorum Pontificum, & ex testimoniis M. Patrum, praesertim Ausustin , de Thomae, eolligitur ; atqui Chri itum mortuum esse pro omnibus, & singulis hominibus aperte colligitur ex Scriptura sacra, ex demi esse, suumque pro eorum salute sanguinem sulisse. Id eonfirmat Apostolus c. a. Epist. I. xl Timoth. ubi, postquam praemisit,l orationes pro omnibus esse iaciendas, quial Gum est, & amtum coram Salvatore nolim Deo, qui vult omnes salvos fieri,& ad agnitionem veritatis venire , con- stim subdit : Unus enim Detis,. unus σMediator Dei oe seminuis homo Chrisus Jesu ; qui dedit redemptionem semetipsum pro Omnibus m. Quo ex loco se
elicio argumentum. Eodem modo Christus
394쪽
stus dedit semetipsum redeminionem pro
omnibus, quo modo orare debemus pro omnibus, atqui non tantum pro generibus singulorum , sed etiam pro lingulis enerum , hoe est, pro omnibus omnino ominibus Orare debemus i ergo Christus pro singulis generum, idest pro universis in inai viduo hominibus mortuus est. Hane doctrinam idem Apostolus cap. q. ejusdem Eoistolae vult , ut Timotheus suus discipulus praecipiat & doceat. In Meenim , inquit , utinamus, edi . maledicimur , quia peramus in Deum visum, quies Salvator omnium, maxime fidelium . Praecipe Me, o doce. Et ad Hebraeos ea 2. ait : VidemusJesum per passonem mreris,gIoria, o honore coronatum : ut gratia Dei, pro omnibus susaret mortem . Denique,
ut sexcenta nuiusmodi , quae passim in
Seriptura Saera tam veteris, quam novi Testamenti occurrunt , missa faciam testimonia, hoc unum addam depromptum
ex c. a. Epiit. I. Joannis: Filioli mei Mescribo vobis , ut n- peccetis , sed squis peccaυerit; a oeatum habemtis apud
Patrem , Iesum CDrsum iussum: σ ψη es
propitiatio pro peccatis nostris, non pro nostris
autem tantum, sed etiam pro totius Mundi. In hac retinenda, ac sarta tectaque contra haereticos conservanda Scrinturae Sacrae doctrina omnem operam adhibuerunt
Concilia, & Summi Pontifices . Conei-lium Nicaenum in Fidei Symbolo, quod condidit, Christum propter hominum salutem e coelo in terram delapsum esse declarat his verbis Qui propter nos homines,
m propter no iram fautem descendit de Ge. liae. Non dicit Concilium : Propter nos Fideles, vel propter nos electos; sed propter nos homines t ut significet Christum ad singulos homines redimendos venit , &pro eorum salute mortem subiisse. Idem sanxit Synodus Triden. sess. 6. c. a. &ubi de Christi morte loquens ita statuit Hunc roposuit Deus propitiatorem η dam in sanguine ipsus pro peccatis nitris,non filum autem pro precatis nostris, seu etiam pro totius Mundi. Verum, os ille pro om
nibus mortuus es, non omnes tamen mortis
eius beneficium recipiunt, sed ii duntaxat,
quibuς meritum Pasonis eius communic
rur. Hoc autem Synodi Trident. Decretum
eludi non potest, diem do praedictam Synodum non hic agere de vesuntate Christi salvandi omnes A singulos homines, sed duntaxat de suffieientia pretii Sanguini, Christi. Non, inquam, hae responsione eludi potest haee Concilii Trident. Sanctio, quia si Concilium eo Ioel ag ret tantummodo de sufficientia pretii Sanguinis Christi, non vero de sincera illi voluntate salvandi omnes & singulos homines , bruto fulmine Calvinum, ceteros. que heterodoxos perculisset, contra quos hocce Decretum edidit: certum quippe est
Calvinum, aliosque huius sursuris haer lieos, sussieientiam Sanguinis Christi, ut pote infiniti , ad singulorum hominum salutem nunquam inficiatos fuisse . Nee etiam dici potest, Cone. Trident. eo lo- ei definite tantum voluisse , Christum mortuum esse pro omnibus, idest, pro generibus singulorum, sed non pro lingulis
generum, leu pro omnibus omnino hominibus. Non illud, inquam diei potest, nam, hae semel facta hypothesi, Coneilii Tridentini definitio ne leviter quidem se-riret Calvini stas, quorum nullus est, qui neget, aut in dubium revocet, Christum pro generibus singulorum sanguinem suum iudisse. Praeter quam quod etiam Sacra Synodus conceptis verbis ibidem asserit, Christum Dominum pro his sanguinem sudisse, qui mortis ejus beneficium non recipiunt: igitur ex mente Coneilii Trident. Christus non pro solis Fidelibus , electis, & praedestinatis mortuus est, sed etiam pro his, qui illius Passionis ianeficium non percipiunt, sanguinem fudit. His Conciliorum definitionibus addi m rito debent publicae orationes Eeelesiae , in quibus Christum Dominum omnium,ti singulorum hominum Salvatorem, &Redemptorem esse agnoscit , ac profitetur Ecclesia Catholica. Addi itidem debent Deereta, & Constitutiones Summo rum Pontificum Innoeentii X. Alexandri
VII. Innocentii XII. & Clementis XI. sui hane fiunosam Propostionem: Semimagianam est dicere Christum pro omnibus omnino hominibus mortuum esse, aut sanguia nem fudissse, tanquam licereticam conlix runt, x ut talem .b omnibus Cathol, eis habendam esse pronunciarunt. Haec ν
395쪽
Haee, quae hactenus adduximus, m menta abunde sufficere possent ad stabiliendum inconeussum istud Fidei Catholicae dogma , quod perpetua , sibique
semper constanti omnium Sanctorum Patrum , cum Graecorum , tum Latinorum traditione munitum omni aevo fuit in Ecclesia conservatum. Verum, quia haeretici patrocinio S. Augustini perperam gloriantur, eumque, obtorto, ut aiunt, collo, in suum errorem pertrahere moliuntur, ideo necesse eit ad retundendam haereticorim audaciam , ut hic breviter
ostendam S. Augustinum , eiusque fidelissimum discipulum S. Thomam Aquinarem , constanter doeere Christum esse morsuum reo omnibus , & singuli h, minibus. A duabus illis Ecclesiae columnis , Ausu lino, & Thoma , avelli non possum, quod tenent teneo, quod docent doceo, quod praedicant praedico. In primis, S. Augustisus lib. 6. contra Iulianum cap. 4. ex hoe Apostoli testimonio a. ad Cor. c. 3. Si untis pre omnibus mortuus es, ergo Omnes mortui sunt, invicte eontra Pelagianos probat, parvulos omnes peccato originali obstrictos esse, quia nimirum Christus pro ipsis singulis mortuus est : Negas seitur, inquit Aquilinus ille Doctor, Christum pro parvulis mortuum
esse, ut eximas eo de numero mortuorum,
Me es, de contagio peccatorum. Idem argumentum S. Docior in Pelagianos, peccatum orisinale ab Adamo in omnes transfusum este negantes, intorquet lib. 2. de nuptiis, & concupiscentia cap. I. lib. 2o.
de Civit. Dei eap. 6. & pluribus aliis in locis, sed praesertim lib. a. operis impe secti, ubi Iulianum, Haereticum Pelagianum, his verbis insectatur : Hinc te exue, si potes, quia unus pro omnibus mortutis es;
aude dicere non omnes mortuos, Dro qui
hus mortuus es Christis eum tibi satim AEpostolus fauces premat, , opprimat audacis am vocem, quo equitur cliendos, dicens, rem omnes mortui sunt. Noli se laudare Amsolum , noli sic exponere , ut
visis audire. In hos omnes cum peccato mo pertransiit, per illum in quo omnes moriun
eur; ibi sunt parvuli, quia pro ipsis
Chrsus mortuus est i qui propterea pro omnibuι mortuus o , quia omnes mortui sint:
Cum igitur, S. Augustinus adversus P .lagianos probet, omnes Omnino homines, etiam parvulos, peccato originali ideo o strictos esse, cinia Christus m illis mortuus est, necesse est, ut Sanctus ille Diator erediderit Christum esse mortuum pm omnibus, & singulis hominibus, alioquin nodi solum frigida, sed prorsus ineola esset ea, qua utitur, ratiocinatio, si pis iis omnibus , & singulis, qui in Adamo mortui sunt, Christus mortuus haud suisset. Secundo, S. Augustuus lib. a. de Symbolo ad Cathemmenos se loquitur de Christo Domino : Dimici uis υulnera de monseraturus es, propter quod dieium es per
Prophetam, via ebunt m quem putugerunt, non ut eis dicatsicut Thomae e Quia vidisti , credidi ii; sed ut remυmcens eos veritas diacat : Ecce hominem, quem cruci sis: ecce Deum , hominem, in quem eredere noluia
sis, videtis vulnera, qua 1 Arisis: am scit/s latus, quod pupugi iis, quoniam σ μνυos,o' propter vos apertum es, nec tamen intrare Dolusuis. Quibus verbis aperte signifieat S. Docior, Christi latus apertum, ejusque sanguinem effusum fuisse etiam pro sis lute eorum, qui illum crucifixerunt. Tertio , Sanctus Augininus Tractatu 8. in Joannem, haec habet : Populi Der-πentes, propter superbiam suam , humilitatem Dei, erucifixerunt Salvatorem suum , fecerant damnatorem suum. Igitur ex Sancto Augusino Christus dieitur, & revera est Silvator eorum, qui ipsum crucifixerunt.
Quarto idem S. Doctor Tractatu Ia. in Ioann. explicans illa verba Ioannis e. Non enim misit Deus filiumsuum in Mundum , ut iudicet Mundum, sed ut fametur Mundus per ipsum, ait o Ergo quantum est ira Medico sanare venit aegrotum, Use se 1 ut rimit , qui maecepta Medici fervare non
vult, venit Salvatis in Mundum : quarentisior dictus est Mundi, nis ut salvet
Mundum, non ut iudicet Mundum P a Luari non vis ab ψί - ex te iudicaberis . Idem docet SanEtus Doctor Tractatu in Ioannem. Et Serm. a. in Psalm. 68. loquendo de Iuda, proditore , haec habet : Proiecit pretium argenti, quo ab illo
Dominus venditus erat, nec agnovit pra
itum, quo ipse a Domino redemptus erar.
396쪽
Et in Psalmum ro8. ait : Quemadmodum
intelligendum est, qui , repulseo ase Chryso, Destis es sub titus Diabolo , cuius. per a
foues in omuibus prois tem 's cupiditatibus praepinuit aterea saluti. Quinto, in expositione Psal. I . mentem suam luculenter aperit S. Ausustinus :Artendamus , inquit , ad iudicium dii Elimis, o promissionis Dei , tales arrhas
renemus , mortem CD si tenemus, sanguinem Chrsi tenemus .... erigat ergos humana Iragilitas, nen desperet , non se eo
ιidat , qui premisit Deus es , O vinit ut
promitteret , o apparuIt homnibus , --nit fuscipere mortem nostram , promittere vitam suam .... Quid tibi promisit Deus, o homo mortalis P quia victurus es in aete num . Non credis P erede ; plus enim est quod fecit , mortuur es pro te . Quid promist , Mi vivas cum .uo ρ Incredibilius es, quois
mortuus eji rtemus , quam ut H aeternum
Umat mortalis . Iam quod incredibilius es reuemus , s propter homines mortuus es
Deus, non es visurus homo eum Deo ρ nunces victurus mortalis in alemum , propter quem mortuus es, qui vivit in aeternum .
Porro, si S. Augusmus eximimasset, Christum non esse mortuum pro omnibus, &singulis hominibus , non potuisset e morte , quam Chrimis pertulit , hominum animos erigere in spem aetemae , &immortalis vitae eoninuendae, quam ipsis promisit Christus . Hanc Fidei Catholicae veritatem docet S. Augustinus Enarrati ne in iam citatum Psalmum 68. Chrisus
inquit, factus est spes nokira. inde factus es spes nostra Eere se quomodo audisis, quia tentatus es , quia passus es , quia resurrexit, factas es spes no ira: quid enim
nobis dicimus , quando hie legimus ρ Non enim perdet nos Deus , propter quos misit filum suum tentari , crucifigi , mori , r furgere. Non enim vere nos despicit Deus, propter quos Filio proprio non pepercit ,sed
pro nobis omnibks tradidit eum . Sic ergo
factus es spes nostra . Censet igitur LAMusinus , spem Christianam , quae omnium Fidelium eorditas in axa esse debet , hoc uno niti fundamento , quod credimus , Christum pro nobis mortuum es le . Legatur idem S. Doctor in Ex-
positione in Psalmum I 8. & in Se
Sexto , mens S. Auginini magis perspecta , ac explorata redditur ex his , quae habet Sanmas Doctor in expositi ne Psal. 93. ubi haec verba Vatis Regii
Judicabit striam rerrae , sic interpretatur . Non. itidieabit partem , quia partem no emit, totum isaicare debet , quia pro toto pretium dedit. Et paueis interjectis , explicat quid per orbem terrae intellexerit Propheta, iudicabit orbem terrae in Mitate i o populos in veritate fua . Quae diveritas , Ο aequitas, Congregabit secum electos ia iudicandum , exteros autem sep
rabit ad invicem ; positurus est enim alios ad dexteram, oe alios ad fini ram . Quisbus verbis clare innuit S. Augustinus , Christum iudicaturum electos , simul aereprobos , quia pro ipsis pretium sui Samsuinis in arca Crucis impendit . Id eontimiat Aquilinus ille Doctor Tractatu in Joannem, dicens : Venit Chriseus , sed primo salvare, postea iudicare, eos i dicondo in poenam , qui salvari noluerunt , eos perducendo ad υitam, qui credendo ,D-lutem non respuerunt. Et in lib. De Spiritu littera ait , quod reprobi iudicabuntur , experturi in suppliciis potesarem eius, cuius in donis misericordiam comtem erunt.
Infinitus essem, si vellem fgillatim laudare , & expendere omnia Sanm Augustini testimonia, quibus haereticorum con figitnr error. Consultius est, ut remittam
Lectorem ad expositiones Sancti illius Doctoris in Psal. 3 ρ. 68. & Ioti ad Praesationem Sancti Prosperi ad objectiones Vincentianas , ubi doctissimus ille Sancti Augustini discipulus impias , profanas ,& blasphemas opiniones, quas divinae gratis hostes Sancto Augustino affingebant , recensens , istam profert . Quod Dominus nostra Jesus Chrisus non pro omnium s lute, redemptione si pristis . Eamdem calumniam a Sancto Augustino amolitur Sanctus Pr per in Praefatione ad Capitula Gallorum Quapropter Clemens XI. qui universalis Ecclesiae elavum nuperrime rexit , ut avitam Sanm
Aurestini doctrinam , ad nos usque inviolabili temporum serie propagatam ,
397쪽
praedecussorum suorum exemplo commendaret , optimo iure diris devovit , atque natalitiis tenebris damnavit male natum, ac temere in vulgus sparsum libellum, qui sub nomine Joannis Lamioli, Doctoris Sorbonici , circumferebatur , in
quo Author eo vesaniae prorupit, ut Semipelagianorum errorem , tanto olim
molimine ab Ecclesia damnatum , acriter defendat, asseratque , S. Ausummum d c,
cuille , quod Christus pro solis electis
moriem subierit , eumque in materia de gratia , & praedestinatione ignotos antiquis Ecclesiae Patribus calles aperuisse , Fidelium animos turbasse , motus tota
passim Africa , Gallia , Italia concivisie, uleso, Zui lio, Luthm,Calvino ,Jaufe-nis , virulentis dogmatibus praelusite :Prooerum , Hilarium, Fulgentium, Caesarium , Prudentium , Remigium , aliosque Sancti Aueusini discipulos a vetulla Sanctorum Patrum traditione descivisse . His , & aliis id genus atrocibus calumniis Sanctum Augustiatim , eiusque discipulos onerat male seriatus ille Author , quem suo aequissimo Decreto , dato die 28. Ianuarii anni I is obtrivit Summus Pontifex Clemens XI. Hunc etiam male consarcinatum libellum regie , ac eleganter consutavit noster doAisssemus 'acinthus Sery Doctor Sorbonicus, in libro, cui titulus est : Aususinus vindicatus a
Uenio nunc ad Sanctum Thomam , qui
Sancti Austisini doctrinam ex assidua le-etione in purum , putumsue , quod dici
let, succum vertit, ac iure merito Augustinus contractus appellari potest. Ne autem varia Sancti Thomae congerendo te itimonia Lectori fallidium ingeram , illustriora seligam, .quae rem plane conficient.
Primum , illudque palmare Angelici
Doctoris testimonium colligo ex I. p. qu.
I9. art. 6. ubi quaerit . Utrum voluntas
Dei semper impleattiν Et postquam sibi
primo loco obiecit : Deum velle omnes salvos fieri , nec tamen ita evenim , trifariam resp'ndet exponendum Verbum illud Apostoli : Deus tuis omnes homines salvos fleri . Primo , dicit illud dictum Apolloli intelligendum esse secundum distributionem accommodam . Se-
cundo ait : idem Apostoli dictum accipiendum esse de generibus singulorum . Tertio respqndet secundum Sanetum D masenum lib. a. Fidei orthodoxae cap. 29. Deum velle omnes , & singulos homineς salvos fieri voluntate antecedente, sed non voluntate consequente , qua vult duntaxat Elediorum , ac Pr destinatorum falutem . Docet ergo Sanctus Thomas , Deum voluntate antecedente velle
omnium , & singulorum hominum salutem , ae subinde Christum ea voluntate antecedente pro singulis generum , idest ,
pro omnibus omnino hominibus sanguinem ludisse , quamvis secundum emc cena , seu consequentem voluntatem pro Electis tantum , & Praedellinatis mortem subierit . Sic Sanctum Damscenum interpretatur Diuus Thomas , cuiuς interpretatio procul omni dubio praeserenda est interpretationi , quam adhibet Ia enius lib. 3. de gratia Christi cap. 2o. ubi totus
est, ut probet voluntatem antecedentem , qua Deus vult omnes homines salvos fieri , esse voluntatem Creatoris , ac pro pterea respicere hominem in statu nat rae innocentis constitutum ; consequentem vero Dei voluntatem supponere peccatum originale , ac respicere hominem in statu naturae lapsae positum , in quo flatu Deus non vult omnes , & sngulos homines salum fieri, sed tantum Electos ,& Praedestinatos . Quae Jansenti interpretatio Npide salsa est, & a genuino Sancti
Dama ceni sensu penitus aliena . Enimvero Sanctus Damascenus eo loci appellat
illam voluntatem antecedentem , qu Deus vult salutem omnium hominum, de qua loquitur Apostolus i. ad Timoth. cap. a. atqui certo Ortius est Apostolum hie agere non de voluntate Creatoris , sed de voluntate Salvatoris , ait enim ebonum es, acceptum coram Deo Salvatore nos , qui omnes homines vult salvos feri . Voluntas igitur antecedens , qua Deus vult omnes homines salvoς fieri , non est voluntas Creatoris respiciens hominem in statu innocentiae constitutum ,
sed eli voluntas Salvatoris respiciens h minem in itatu naturi lapis dositum .PUterea L Apostolus ibidem Fideles adhor- .atur , ut orent pro omnibuς, idque ideo b
398쪽
num, & aeceptum ess e coram Deo probat , iquia nimirum vult Deus omnes homines falses feri, at perabsurda esset ratio haec, si putasset Apostolus voluntatem Dei de salute omnium non respicere homines in statu naturae lapsae constitutos , hortabatur qnippe fideles , ut orarent pro singulis presentis status naturae lapse homini-hus . Remdiata itaque tanquam omnino falsa Iansenti interpretatione , dicendum est eum Sancto Damascem, iuxta ge manam Thomae interpretationem , Deum etiam in statu naturae lapsae velle voluntate antecedente salutem omnium ,& singulorum hominum . Quod tamen, ut supra observavimus , eo sensit intelligi non debet, ut voluntas, quam Deus habet , etiam in statu naturae lapis , de salute omnium hominum , penὸeat ab hac
conditione , s ipsi velint , ut falso olim
contendebant Pelagiani , & Semipelagiani , nam quamvis voluntas Dei antecedens salutis omnium hominum sit conditionata io doctrina Son l. Thomae, tamen
conditionem illam , s ipsi velint , non
involvit , sed aliam importat conditi nem , videlicet, quod Deus voluntate antecedenti vult omnes salvos fieri , si major non exoriatur puleritudo , & manifestatio ipsius iustitiae aliquos reprobantis , quam ex sela manifestatione misericordiae singulos homines ad gloriam eligentis. Haec est vera doctrina Sancti Th mi, qui, etsi interdum asserat Deum velle omnes homines salvos fieri , s obicem non ponant, aut, s ipse velint, non tamen
Haereticorum interpretationi favet , quia
iisdem in loeis e vestigio subiungit , ex gratia Dei esse , quod aliquis non ponat obicem gratiae, & ex Dei adjutorio ab intrinseco emeaci pendere , quod gratiae ,
& divinae voluntati eonsentum praebeat . Pelagiani autem volebant eam conditi nem ex libero arbitrio duntaxat pendere. Hi ne S. Augusinus lib. I. Retract. cap. IO. ipsorum sensum se eastigat : Non exisLment nomi Haeretici Pelagiani, secundum eos hoc esse dictum s verum enim Omnino omnes homines Me posse, F velint , sed praeparatur voluntas a Domino , σ tantum augetur munere charitatis , ut possent.
Alterum S. Thoma testimonium habe
i tur in 7. p. q. 49.art. ad 2.ubi S. Praeceporse loquitur : Dicendum, quod Deus permittit Diabolo posse decipere homines is certis per senis, temporibus, o totis , fecundum. o cultam rationem iudic orum suorum . Semper tamen per Pa sponem Christi, es paratum hominibus remeatum se tuendi contra nequitias Daemonum , etiam tempore Antichripi,
sed si aliqui hoe remedio uti vestieant, nihiι deperit sicariae Passionis Christ. Supponit
igitur S. Thomas , hominibus per Pasti nem Christi semper paratum esse remedium , quo se se tueantur contra nequitias Daemonum , quod tamen falsum enset, si Christus pro omnibus omnino hominibus non suisset mortuus. Tertium S. Thomae testimonium legitur in art. 3. ejusdem quaestionis mox cit tae, ubi S. Doctor quaerit: Utrum per Passionem Chrsei homines mi liberati a poena pe rati,& respondet dicendo : Euod per Passonem C si liberati sumus a reatumnae dupliciter: uno modo a recte, in quan
tum scilicet Passo Chrsi fuit sussiciens ,
o superabundans satisfaesio pro peccatis totius humani generis ; habita autem fatisfactione fustienti, tollitur reatus poeus Ialio modo indirecte , in quantum scilicet
Passo Chrisi es causa remissonis peccati,
in quo fundatur reatus poenae . Vult igitur L Thomas , Passionem Christi esse sui-ficientem , & superabundantem satisfactionem pro peccatis totius generis humani , ae proinde Christun mortuum esse pro omnibus , & singulis hominibus. Praeter ista hactenus adducta S.
nis testimonia , si quis alia torse plura scire desideret , legat huius Doctori Angeliei Commentarios in Epistigas Pauli ad omnia eiusdem Apostoli loca ,
quae inter probandam assertionem supra laudavimus . Legat etiam articulum te tium quaest. 8. tertiae partis, ubi S. Thomas docet, Christum esse canui omnium hominum secundum diversos gradus . Primo , & principaliter eaput esse eorum , qui ipsi actu uniuntur in gloria . Secundo , eorum qui ami ipsi uniuntur per charitatem. Tertio, eorum qui actu eiuniuntur per Fidem, Quarto, eorum quiei uniuntur in potentia necdum reduEta ina bun , redueenda tamen secundum Di-
399쪽
vinam Praedestinationem . Quinto , eorum , qui in potentia sunt ei uniti nunquam reducenda ad actum . Ex qua S. I homς doctrina palam sequitur, Christum caput este etiam eorum, qui ei uniti sunt in potentia nunquam licet reducenda adactum , ac proinde illum pro eis mortuum suille, qui nunquam hanc felicitatem obtinebunt , ut sint actu membra ipsius . Haec est S. Thomae, & totius Scholae Tho- misti eat de morte Chriiti pro omnibus omnino hominibus constans , & perpetua doctrina , quam qui carpere, aut ei consensionem errorum Iansenti impingere audent , hi sane facilius poterunt loli caliginem , mari siccitatem , liliis nigredinem, & balsamo istorem exprobrare. Adire potest Lector , si diserimina Thomi- 1li eam doctrinam inter & Jansentanam
scire aveat , Auctores tam domesticos , quam extraneos , qui , editis , qua Apologiis , qua invictis adductis momentis , I nomistarum doctrinam a Jan senismi l be vindicarunt . Inter domesticos consuli pos uni Patres Ioanes Nicolai , Bernariuιs Guiari, Gonetur , mensonus, Piscinardi, Massotitie, o Se, . Inter extraneos V m egregie hac provincia defuncti sunt Patres Amratus, De champs, Marti nonus, Martinee de Rimida Societatis Iesu Seriptores . Quapropter , ridendi sunt potiusquam refellendi illi , qui Thom istas tenaces antiquae de gratia seipsa asticaei ,&. de Praedestinatione gratuita doctrinae , quam Scriptura , & patres , omnesque antequiores tradunt Scholastici , famosis libellis apud imperitos Jansmisini insimulare praesumunt . Poterunt quidem nonnulli Scholae Thomisticae insensi , ignarae plebi sumos vendere , & ad populum phaleras jactare , atque ostentare , at, medius fidius, viris doctis ,& in traditione Ecclesiae exercitatis nemo unquam
persuadere poterit , Thomiliarum de gratia se ipsa esticaci , & de praedestinationeratuita doctrinam , quidquam affinitatis
abere cum erroribus Haereticorum , a quibus certe multis Paras angis distat . At enim , ut obiter dicam , quandQ-nam Jansmittis , ejusque Diseipuli fas si sunt , reprobos in statu naturri lapsae percipere ex voluntate Dei antecedenti
Gratias iussicientes ἔ quae ex sua entitate a Gratiis per se & ab intrinseco efficiei-bus sivit Astinctae , sicut docet Sehola Thomistica quandonam Iosenius , ejusque discipuli eonfessi sunt, Christum D
minum vera ac sincera voluntate antec dente mortuum esse ac sanguinem s
disse pro salute reproborum , sicut tota Schola Thom illica constanter propugnat ὶ Quandonam Janseuius , ejusque discipuli agnoverunt in statu naturae innocentis necessitatem Gratiae se ipsa & ab intri seco efficaeis , atque praedestinationem gratuitam bonorum Angelorum ad gloriam , siem agnoscit & strenue defendit universa Seholla Thomisticaὶ Quando nam Iani suius , eiusque discipuli Gratiae per
se efficacis ad omnes & singulos actus necessitatem repetierunt non solum ex infirmitate naturae per primigeniam Protop
rentis labem sauciatae , sed etiam ex supremo Dominio , seu omnipotentia Dei, ex indifferentia seu flexibilitate volunt iis humanae ad bonum & malum , atque ex subordinatione & dependentia causarum secundarum a prima , sicut , post Sanctum Thomam , eam repetit & adstruit Sehola Thomistio ὶ Quandonam Janfenius , eiusque discipuli admiserunt in statu naturae lapsae Gratias eo in sensa sufficientes , ut dent voluntati Niestatem proximam & expeditam operandi, praeter quas tamem alit Gratiae per se & ab intrinseco efficaces requirantur ad actu. agendum , sicut admittit & tuetur Schola Τhomistica Quandonam denique J senius , eiusque discipuli duos Gratiae sufficientis in statu naturi lapse distinxerunt effectus , primarium unum , ad quem ordinatur a voluntate Dei consequenti , quemque semper in voluntate producit ei videlicet conserendo poteriatem proximam operandi , illamque excitando ad exerendos actus imperfectos ἔ α
alterum Gratit sussicientis effectum secundarium , seu actum persectum volendi , & .randi ad quem ordinatura voluntate Dei antecedenti , quem tamen reapse non producit , nis pristo adsit Cratia se ipsa emcax , quς facit ut voluntas prorumpat in actum per silebim Certus sum , nullum in to
400쪽
to , qua late patet , Orbe repertum iri Jan ii discipulum, qui, si constare sibi filisque principiis stare velit, eum Schola Thomistica in hac doctrina consentiat . Non clam me est, discipulos ultro sateri , dari in statu naturae lapsae
quasdam Gratias , quae non sunt vistrices, idest, quae non vincunt ac superant omnem rebellem eoncupiscentiam , sed aliquos duntaxat illius gradus imminuunt.
Sed quem mihi dabis Ia enii discipulum , qui dicat , eiusmodi Gratias , quae initatu naturae lapsae non omnem reprimunt
effraenem concupiscentiam , sed aliquos tantum eius gradus minuunt , esse in eo sensu sufficientes, ut ulterius a sincera voluntate Dui antecedenti salvandi omnes homines in statu naturae lapsae ordinentur ad actum persectum , sed ad vincendam , & compescendam omnem concupistantiam , tametsi eum effectum non consequantur, nisi in subsidium veniat Gratia se ipsa emeaxὶ In hoc quippe stat Jansisti & ejus discipulorum palmarisereor , totiusque eorum doctrinae prora puppisque , quod velint, Deum non habere in statu naturae lapsi veram, & sneeram voluntatem antecedentem salvandi omnes omnino homines, sed tantummodo voluntatem eonsequentem salvandi Electos ac Praedestinatos , quo fit , ut , iacto semel eo principio, ex quo , tan quam e virulento sonte scaturiunt quinque famosaeJan niι Propositiones Vaticanis protritae lalminibus , nullas Ja enii discipuli in statu naturae lapsae agnoscant Gratias , praeter eas , quae sunt per se , & ab intrinseco emcaces, quaeque dantur,& ordinantur a voluntate Dei consequente, quae semper impletur, sive ad reprimendam omnem concupiscentiam , sive ad aliquos eius gradus imminuendos . Ceterum , negant Ia enii discipuli , illas Gratias , quas Deus per voluntatem consequentem dat in statu naturae la sae a4 minuendos in voluntate aliquos cupiditatis gradus , ulterius a voluntate Dei antecedenti ordinari ad secundarium effectum, seu ad actum perfectum, A ad reprimendam omnem perduellem
concupiscentiam . Id, inquam , Jansenti discipuli praefracte negant , quia , iuxta Gramesen de Mysteriis T . I.
Dostrinae suae principia , pertendunt , i voluntatem Dei antecedentem in statu naturae lapsae non esse veram , & snc ram voluntatem salvandi omnes homines , sed solum este voluntatem figui , eamque esse plane sterilem , nullasque hominibus Gratias suppeditare, aut praeparare ad salutem . Concors eli etiam
omnium Iansenti discipulorum sententia, solam Gratiam , quae sita est in Victrici deletiatione appellari posse Vere fuscientem , quia , inquiunt , haec sola Gratia Victrix complectitur omnia , quae sunt necessaria ad actu agendum , & ad omnes vincendos concupiscentiae gradus ;ceteras vero Gratias, quae a Deo in flatii naturae lapsae dantur ad minuendos concupiscentiae gradus, neθintJa enii distipuli conserre voluntati potestatem pro ximam , & expeditam operandi , tum via , ut aiunt , ejusmodi Gratiae nociunt Heres cientes, utpote quae non complectuntur omnia , quae sunt necessaria ad actu operandum , & ad vincendam omnem: obsitentem cupiditatem ; tum quia etiam illae Gratiae, iuxta eorum systema, licet ordinentur ex voluntate Dei consequenti ad minuendos aliquos concupiscentiae gradus quem effectum semper producunt in voluntate humana P adulteriorem tamen effectum, seu ad a&m persectum , & ad vincendam omnem
concupiscentiam non ordinantur ex voluntate Dei antecedenti , quam Ianis nil discipuli, sicut mox diximus, in se tu naturae lapsae plane sterilem esse, nullamque hominibus ad aeternam salutem Cratiam suppeditare aut pnaeparare dictitant . Haec discrimina , quae Jansentanam doctrinam inter , & doistrinam Thomisticam assignavimus , si quis e pendere haud gravetur , uelle intelliget , Doctrinam Ia enii iure optimo fuisse proscriptam , nihilque commercii ac negotii cum illa habere Scholae Th misticae Doctrinam , quae etiamnum ,
post confixas Ja enii , & Que elli ,
Propositiones , in Ecclesia Catholica , tanquam principiis germanae Sanctorum
Patrum avitini , & Thomae doctrinae
apprime consentanea, defenditur ac propugnatur. Plura in hane rem legi possitnt