장음표시 사용
381쪽
et illa Paschata innuit. Secundo, pugnat etiam cum Ecclesiae Fide , quς prontetur Christum Dominum in carne trIginta tribus annis usque ad suae tempora Passionis vixisse , sic testatur Venerabilis Beda Lib. de Ratione Temp. cap. Λς. Tertio , omnes Patres mox a me laudati tradunt e Christum mortuum His-se 8. Kal. Aorilis, idest, die 23. Martii . Testatur etiam Heu chentus, se, pr ter multa Martyrologia Upis edita, vidisse viginti manu scripta Martyrologia in
eonsecrationem Christi recusavit, Edict que constituit, exerminandos esse ex Urbe Christianos, praecipue eum Serantis Tiberii Prdeelus suscipiendae Religioni obstinatissime contradiceret. Seianus itaque, teste Orosio, obstitit ne Tiberii suffragium de Christo inter Deos reserendo a Sen tu reciperetur, atqui Seianus mortuu stanno trigesimo primo aerae vulgaris, Tiberio Caesare V. & Laelio Sesano Consulibus, ut contra Po suum evincunt ca- sitis in sua Critica ad annum aerae vul
i in I eius in tua iaritica dia auia iam
tii. At si mors Christi consgnanda esset anno aers vulgariς trigesimo tertio, Christut m ,rtuuς esset, non die 23. M tii, sed die tertia mensis Aprilis , quod adversatur Perpetur, sibique semper constanti
assiqnat diei et v Martii, cuI traditioni, cum iisculo decimo tertio Rogerus Bach nus, Ord. S. Francisci , rerum Mathematicarum peritissimus , refragari ausas fuisset, asserens Christum die tertia Aprilis anni R. ae vulgaris trigesimi tertii tam iuisse, confestini de errore suspe- male auLiit, ut refert tam in lib. de Scriptoribus Minorum, quam in secundo Tomo Annalium. Immo sequenti Saeeulo cum fiatus eamdem Rogeri lententiam inter alia canit a Thesum Seniς in Etruria, ubi Eugenii ΙV. Summi Potuincis Curia tum temporis erat, pro ugnasset in eum acriter invectuq est nosterJOenes a Greecremata Cardinalis , nec prius To ta
tuus est ante annum aerae vulPris Oigelimum primum, alioquin si Christus mortuus fuisset anno trigesimo tertio Am Uulgaris , haud dubie Seianus, qui anno aerae vulgaris trigesimo primo in rivis esse de
traditi vi Ecclesiς , quq mψ Auosdam etiamnum reperiri Criti
Scio, quosdam etiamnum reperiri Critiis eos , qui inter aniles fabulas reserunt ea, quae
de Actiς Christi a Pilato ad Tiberium,& a Tiberio ad Senatum relatis memoriae prodita sunt, aiunt enim , credibilet non esis Senatum respuisse, quod Tiberio laeuerat. Verum, non est dubium quialsallantur illi Critiei, nam licet non infictas eam, quaedam Acta Pilato fuisse a Gentilibus aflicta , teste Eusebio lib. I. Hist.
Eccl. c. 9. attamen vera & genuina m-titisse Acta Pilati nullus dubito, praese tim cum antiqui Patres de illis Actis di- nam mentionem faciant. Tertulltanus, Romanarum Legum peritissimus, in Apologetico adversus Gentes I iberius,
num trigesimum tertium my - , Movit. Caesar in fera' non obscure colligitur τη hy' 3 Ihila, π, eomminatus periculum g Orosius lib. 7. c. q. Reseri & e. 2I. praemissa
Salvatoris nostri, cum per universam laestinam celebris erat fama,
esset, remque ad Senatum detestiis , di
natus indignatione motus, quod non sibi prius secundum morem delatum esset, ut
sent super Christo, si avisent Saecula nec rii, aut s ct Chrisi
382쪽
πιι potuissent este Caesares. Iusinus, Martyr , in Apologia secunda pro Christia- .nis ad Antoninum, Imperatorem, haee ha-t me ita gesia esse , eos fere existis , quae sub Pilato sum scruta , pote- sis. Et, nonnullis interjectis, ait : Et oi od isa fecerit Chrsus, ex eis, quae sub
Pilato conser ta Dur, Commentar is, cognoscere potesis. Eusebius lib. a. Histor. Ecclesiasticae e. a. rem totam his verbis prosequitur : Cum per omnem tam locum
de Resurrectione, mirabilibus Domini JUM Christi, m δε Ascensione eius ad Caesim felix fama loqueretur; ac per omnitimaures, beati huius rumoris is eretur o nio : quoniam antiqui moris erat apud Romanos, ut Proetinctarum iudices, si quid forte novi in his, quas regebaut, Prmin
ciis accidisset, vel Priseipi , Oel Senatui
nunciarent; ut ne ex his, qua sterebantur, ignorare aliquid υiderentur r de Resurreetione a mortuis Domini, er Sal torisn
Ibi Iesu Chrisi, quae iam in omnem l cum fuerat promussata , Pilatus Tiberis Frine i refert. Sed σ de ceteris m rabilibus eius, ut si mortem, cum re re xisset, a quamplurimis iam Deus esse cre
deretur. Tiberius, quae compererat, retu-
ιit ad Senatum . Senatus autem onmisse dieitur , pro eo quod non sibi prius huius rei iudieitim fuerit delatum . Sed aiatoriιatem suam moenit vulsi sententia, lex etenim erat antiquitus desgnata , ne quis apud
Romanos Deus haseretur, ut a Senatus D creto, atque sententia confirmatus. Porro autem 'o wro hoc erat, quod gerebatur, ne disina virtus humanis putaretur asse
rionibus indigere; cumque fecundum ea , ut fu nra diximus, renuisset Senatus p Π- eritis tamen tenuit sententiam suam, ut ne qti id adversus ἀctrinam Christi moliaretur. Hic similia reserunt Orosius, loco m. 3x citato, Disthanius haeres o. San- flus Gr eorius, Turonensis, qui lib. I. c. et haec habet : Pilatus autem sesea ad Tiberium mittit, edi ei tam de Dirtutibus Chrisii, quam δε Passione , -I Resurrectione etiar insinuat, qua sesa apud nos retinentur ferinta . Denique, Nicephorus Callistus lib. 2. Historiae Ecclesiastieae e.
8. eiusdem Facti Historici veritatem his verbis dilucide eonfumat. Consueti o iam
inde a surimis annis oblisuerat, ut qui Praefecturas , ac Prreincias fortiti essent , res noυas, quae sub eis accidissent, singulas summiιm Imperium habenti Coari fiagnificarent, ut illum nihil prorsus rerum
aleret. Itaque de resurrectioue ex mortuis ,
fari scribens Pilatus , cum res eius ρυ- ringue s tum quod ex mortuis redivivus ,sbique ipsi superses, Deus iam a multis,
σ quidem praecipuus esse crederetur, renunciavit. Quam rem Tiberius ad Senatum retulit. Senatus autem non esse deliaberandum de ea rensuit, sub illo praetemn , quod ille non prius isteri more, ipsius Senatus sentensia in Deos esset relatus ore autem tua, quod diuinae doctrinae disciplina humano promus non indigeret a xilio. Sed enim, etiamsi Senatus ad eum modum verbum δε Sematore reiecisset, Caesar tamen in sua sententia persitit, solu- tarseae praedicationi impedimento non fuit. Non est autem incredibile, Senatum respuisse , quod Tiberio placuerat ; nam certum est Tiberium sic artem dissimulandi calluisse, ut non aegre serrat quando Senatus quidpiam adversus voluntatem , aut sententiam eius decerneret , sicut testatur Suetonius, qui de Tiberio , Imperatore , haec scribit r Quaedam adversus sententiam suam, ne quesus quidem es.
' Rguitur primo : Apostoli , & Di- 1 scipuli Christi , maxime illi , qui
versati sunt in Asia, tradiderunt , Christum , quando mortuuς est, iam declinasse
in senium . Huius traditionis meminit S. Irenaeus lib. 2. adversus Haerese' c. 39. his verbis : Quia autem triginta annorum aetas
primae indolis es iuvenis , oe extenditurusque ad quadragesmum annum, omnis quilibet confitebitur ; a quadrage το, σquinquagesimo anno declinat iam in aetatem seniorem, quam habens Dominus u ser docebat, sicut Ευangelium , omnes seniores testantur, qui in Asa apud Ioa nem discipulum Domini commerunt, dipsum tradidisse eis Ioannem .... quidam autem eorum non solum Ioannam , sed
383쪽
oli , Dimpulos viderunt, haec eadem ab ipsius audiemi, tesantur de fitii ulmodi relatione. Chri Ibis erigo iam declinabat in seni v m qirando in Crucem adiuqell, ae subinde in iuvenili aetate minest
mortuus, anno videlicet trigesimo tertio ineunte aetatis suae, sed potius anno trigesimo septimo, vel in aetate magis provecta . Resoondeo : S. Ire tim , dum asserit, tion Olum Seniores , sed etiam Evangelium testari C ristum , quando Crucifixus est, in senium iam declinasse, allud ere voluisse ad haec verba a Judaeis de
Christo dicta, & a Joanne Evangelii
relata, quinquaginta annos uondum habes io Meaham vidimi Ex quo Judaeorum testimonio , quod ab aliis Apollo- Iis, scut a Joanne non semel repetitum auὸ ierant Christiani , inductus est S. Irenaeus ad credendum , id Seniores, qui erant in Asa , a Joanne accenisse, quod postea de senili aetate Christi tradiderunt . Sed in hoc, ut supra observavimus, decentus est S. Irenaeiar, nulla quippe a Sancto Ioanne de senili aetate Christi profesta est traditio. Credibile tamen est hujus traditionis Auctorem fuisse Papiam,
virum, ut prodit Eusebius, pertenuis ingenii , cuique, ut norunt omnes, non raro accidit, ut fabulosas traditioneς tanquam
ab Apostolis proiectas in suis scriptis insereret, quae etiam quosdam veteres Patres in errorem induxerunt. Haec autem traditio de senili aetate Christi eo potissmum nomine fabulae loco haberi debet, quod, sicut superius dictum est, nullo pacto coherere possit eum his, quae habet Scriptura Sacra de Pilato Procuratore Iudaeae tempore Passionis Christi. Reiecta igitur spuria illa traditione, dicendum est cum S. Thoma p. q. 46. art. 9. ad ρ Chri itiam non in senili , sed potiuς in iuvenili inate mori voluisse propter tria: Primo quidem, ut ex hoc magis fuam dilectionem commendaret, quod vitam suam pro nobis dedit, quando erat in perfectifimo satu .
Secundo, quia non conveniebat, ut in eo appareret nathri diminutio, sciat nec morbus. Tertio, ut in iuvenili aetate moriens resurgens, futuram resurgentium quan-ritatem in seipse C ristis praemonstraret : inde dicitur ad Ephesos cap. ab is nec o
curramus omnes la tinitatem Fidei m oeniationis Filii Dei in virum perfretum iumensuram aetatis plenitudinis Cmisi. Arguitur secundo e Mors Christi huie anno consignari defint, quo contigit e leberrima illa ecli sς apud antiquos celebrata , maxime apud Tertulliantina in p log. c. 2I. Origenem lib. 2. contra Celsum , Sansium Aususinuna Ep. I99. alias 8o. ad Hesychium, & quae apud Evangelistas Matth. cap. 27. & Lucam c. 2 . his ver biet designatur : Ab hora sexta jaeiae Iuni tenebrae per tinmersam terram ti que ais h ram nonam. Atqui haec Solis eclidis; incidit in annum Krae vulgaris vigesimum secundum qui concurrit cum anno aetatis
Christi trigesimo sexto, & cum anno Imperii Tiberii ab obitu Augusti decimo Octavo , ergo huic anno Passio Christi consignari debet. Prob. min. ex testi Mnio Phlegontis, Hadriani Imperatoris Liberti , qui apuὸ Etitebitim in Chronico haec
habet: sit arto autem anno Olympiadis ducentesimae secundae magna oe excellens inter omnes, quae ante eam acciderant, do tio Solis es facta : dies hora sexta ita in tenebrqfam uinem vero, ut sellae in Caesivi ae snt, terraeque motus per Bithyniamma am partem Nicaeae Urbis mertit. A qui annus quartuς Olymp. ducentesimae secundae concurrit cum anno aerae vulgaris trigesimo secundo , seu cum anno
aetati; Christi trigesimo sexto, & Imr-rii Tiberii ab obitu Augusti decimo octa-Vo, ergo revera in hunc annum incidit Solis eclipsis, quae a Phlegonte, & a Sacris Evangelistis tempore Passionis Chrissi contigisse dicitur. Respondeo cum peritissimis huius temporis Chronologiet e mendum reperiri circa annum olymoiadis, quo, teste Phleg te , accidit Eclinsis Solis . Ea siquidem Eclipsis non contigit anno quarto Olympi dis ducentesimae secundae, sicut per erro rem in Textum irrepsit, sed accidit anno primo Olympiadis ducentesmae secundae, qui annus, iuxta supputationem communem , concurrit cum anno vigesimo nono aerae vulgaris , aetatis Christi trigesimo tertio, & Imperii Proconsularis Tiberii decimo nono, quo anno revera mor
tuus est Christus Dominus, Errorem ci
384쪽
ta antium Olympiadis , quo , teste Phle- fonte, accidit Eclipsis Solis reperiri, v int nolint , fateri coguntur etiam illi Chronologi , qui mortem Christi illi.
gant anno aerae vulgaris trigesimo tertio, qui concurrit cum anno trigesimo septimo aetatis Christi , & cum anno Impelii Tiberii ab obitu Augusti decimo nono. Certum quippe est , annum quartum Olympiadis ducentesimae secundae
Non concurrere cum anno trigesimo tertio
2Erae vulgaris , sed eum anno eiusdem 2Erat vulgaris trigesimo secundo , seu eum anno aetatis Christi trigesimo sexto ,& Imperii Tiberii ab obitu Augusti deeimo octavo . apropter , moderni illi Chronologi , qui mortem Christi eons-gnant anno trigesimo tertio aerae vulgaris, si sibi constare velint , necesse est ut ditant Eclipsim illam Solis aecidisse anno primo Olympiadis ducentesimae tertiae , ae subinde errasse Phlegontem non solum in anno, sed etiam in designanda olympiade . Nos vero, qui cum peritissimis huius temporis Chronolosis mortem Christi praefigimus anno aerae vulgaris vige-smo nono , licet fateamur , in textum Phlegontis irrepsisse mendum circa annum Olympiadis, nullum tamen in des- gnata a Phlegonte Olympiade ducentesima secunda errorem agnoscimus . Plura
hae de re liri possunt apud doctissimum
Pagium in Eritica Baronii ad annum 2Erae vulgaris, ubi aliam ex testimonio Iulii Asricani, qui uno tantum saeculo post Phlegontem vixit, opusque ab illo editum de Olympiadibus i. I 6. ut ait Suistis, comprehensum, videre potuit, probat , Phlegontem eodem avno eclipsim collocasse , quo Christus Dominus Cruci assixus est , hoe est, anno aeriae vulgaris vigesimo nono sub Consulatu duorum Geminorum . Porro , ex sententia antiquorum Patrum , & scriptorum Ecclesiasticorum , qui, ut superius diximus , docent, Christum Dominum mortuum esse anno vigesimo 'nono aerae vulgaris sub Consulatu duorum Geminorum , facile colligitur , eos itidem existimasse , Eclipsim Solis ,
uuam memorat Phlegon eodem anno , sub Consulatu duorum Geminorum, contigisse . Probant siquidem illi Scriptores a fin de Μ erilis. Tom. I.
authoritate Phlegontis Eclipsim Solis ae-eidisse anno, quo Christus mortuus est , ae subinde eodem anno consignant Pasivonem Christi , quo Phlegon illud Solis
deliquium. Si enim Christi Passionem altero , quam Phlegon , Eclipsim colloeassent anno : non mortem Christi miraeulosam , quod intendebant , Gentilibus persuasissent, sed se ipsos potius ludibrio exposuissent. Cum igitur antiqui illi Seriptores mortem Christi illigarine anno vigesimo nono Arae vulgaris , sub Consu- satu duorum Geminorum , manifestum
est, Eclipsim Solis, cuius meminit Phlogon , accidisse eodem anno. Arguirer tertio r Christus mortuus est
iuxta antiquam, & constantem talesiue Fidem , Luna decima quinta , & seria sexta , atqui ex omnibus annis, qui de obitu Christi in controversam venire possunt , nullus reperitur, cujus prima , vel secunda Luna plena elle potuerit seria quinta, vel sexta , nisi annus trige. mus tertius aerae vulgaris 3 Hule igitue anno illiganda est mors Christi, non Uero anno Arae vulgaris vigesimo nono . Probant minorem moderni Chronologi ex Tabulis Astronomicis , ex quibus , iuxta rigorem Astronomicum , colligunt Lun' decimam quintam incidisse dunt xat in seriam sextam anni aerae vulgaris trigesimi tertii. Respondeo: Iudios, ante Urbis Hierosolymitanae cladem, nullis Cyelis, nullisque Tabulis Astronomicis in stabilienda anni siti forma usta fuisse, sed ὀ 6ι seu ab aspectu Lunae, momenias , seu initia mensium suorum Lunarium ordinasse , ut tradunt vetustiores Rabbini apud Langi si . r, de Annis Christi e. 6. idemque docentPet ius lib. a. de Doctrina temporum , uphirius Paminias in Fastis ad annum Urbis Romae conditae 786. Ioannes Setianus in Dissertatione de anno civili veteris Reipublieae , seu Judaicae , P. Bernardusti, in suo Tractatu Historieo Paschatis Iudaeorum, & vetus Auctor apud Gemm-tem Alexandrinum lib. 6. Stromatum , sia scribens de Iudaeis: Et nisi Luna apparuerit non agum Sabbatum , quod dicitur pri
mum , neque assunt Neomeniam, neque a Fe
mo, neque Fesum , nere magnum diem .
385쪽
Cum igitur Judaei non computarent iux-l rationeta rigorem Astronomicum, hoc est, a coniunctione Lunae num Sole , sed tantum ab aspectu, seu ab apparitione Lunae, quae uno , aut altero die posterior eli coniunctione Lunae cum Sole, oleum, & operam perdant periti quidam huius temporis A-
sunt longe antiquiora . Addol etiam , cum difficillimum sit inire mensium Lunarium computum , ac ferme
nihil certi ex predicta computatione colligi nossit , multo consultius esse , re ctis obscuris , incertis & implexis Ma-l themati eorum Astronomicis observationi-ilronomi, dum nutant se antiqua Iudaeo-lbus, antiquae adhaerere traditioni Patrum,
radunt an. 29. vulgaris sub Consulatu duorum Geminorum . Si plura super vim Festa investigare, & cognoscere posse , computando novilunia iuxta rigorem Astronomicum , idest ab una Lunae coniunctione eum Sole ad alteram, quod sa
ei e nusquam Iudaei saltem quamdiu Hierosolymis extitit Synedrium, cui momenias iuxta apparitionem Lunae constituendi ius assertum erat observarunt. Qiam
vero anni formam Iudaei post Urbis Hierosolymatanae cladem , & extinctum Sy-oedrium Muuti suerint plane incertum est . Nam eum Iudaei sub Tra)ano Imperatore gravissimis persecutionibus iaEtati ,& ad extrema redacti fuerint , atque sub Adriano Imperatore hae illae fugati , &dissipati r ver mile non est eos sub his
Imperatoribus in unum corpus coalescere potuisse ad certam quandam , & ad Leges Astronomiae exaltam praescribendam an- mi formam . Facile tamen erediderim , Judaeos sub aliis Imperatoribus melius ha-hitos excogitasse illum Cyelum annorum S. . cuius meminit Sauctus Epiphamas h reii 7α quem tamen Cyclum , utpote Vitiosum , & eum motibus corporum caelestium non tonsentientem , reiecerunt deinde Iudaei aetate scilicet Rabbinorum Abhaei, & Rabbi, idest circa annum aerae Christianae 338. Tune enim , ut testatur mimonides in suo Tractatu Kid iusth hahΚοdesh, seu de eonsecratione mensi; capit. v num. d. Iud i uti eaeperunt Cycli , &Tabulis Astronomicis , annumque suum eivilem ad medios motus, seu ad rationes eursus Lunae Astronomicaς per Cyclum Enneadeca et ericum , idest decennouennalem exegerunt , quo Cyclo etiamnum utuntur Iudaei . Quocirea haud parum . mea quidem sententia , decipiuntur nupe
hae re Ledior seire desideret, adeat Tep- plerum in Eclogis Chronicis , & Bollandum in Exercit. I. ad Prooemium prioris Catalogi Romanorum Pontis Tom. I.
de Actis Sanctorum mensis Aprilis.
Paulus , iuxta pervulgatam traditionem martyrio suere coronati anno decimo
quarto Imperii Neronis , hoc est , anno rς vulgaris sexagesimo septimo , a morte Christi trigesimo quarto , ergo
Christus mortuus est anno trigesmo te tio Arae vulgaris . Consequentia vid tur cena , nam ab anno rurae vulgaris trigesimo tertio , qui concurrit cum anno
Imperii Tiberii ab obitu Augusti decimo
nono, usque ad annum decimum quartum Neronis, triginta quatuor est luxerunt anni , quos si addideris annis 33. aerae vulgaris , habebis annum aerae vulgaris sexagesimum septimum , quo Petrus & Paulus Romae martyrii eoronam sunt adepti. Passus est igitur Christus anno aerae vulgaris trigesimo tertio.
Respondeo primo i Petrum & Paulum
martyrio non filisse eo natos anno decimo quarto exeunte Neronis , seu anno aerae vulgaris sexagesimo octavo , ut censet EAsebitιs, nec anno decimo tertio exeunte Neronis , seu anno sexagesimo septimo aerae vulgaris , ut putat Baronitis . Utrumque nic breviter demonstro. Primo , martyrium Petri & Pauli eontingere non potuit anno decimo quarto exeunte Neronis , seu anno sexagesimo
estivo aerae vulgaris , quia annus deri quidam Chronologi, qui ex hoe reaen-ἰ cimus quartus Neronis, ut fatentur Chr ti Judaeorum Cyclo vetera Iudaeorum F inologi, coepit a die r3. Octobris anni se- sta se indagare posse confidunt, multaque xagelimi septimi aerat vulgatis, Consuliariolando de praeteritiet Iudaeorum tempo- .bus L. Fonteio,&GDIulio Rufo, finemqueribus statuunt, quae novissimi illius Cycli 'accepit die nona mensis Iunii aerae mu
386쪽
garis saxagesimi octavi , Consulibus C. Silio Italico, & M. Galerio Turpiliano
hae enim die nona Iunii mortuus est Nero . Cum itaque constet ex perpetua Ecclesiae Romanae traditione, ex omnibus Calendariis tam manuscriptis, quam typis editis, ex omnibus Patribus tam antiquis, quam recentioribus, Petrum &Paulum martyrio suisse coronatos sub
Nerone die 29. mensis Iunii, nullo pacto diei potest, Petrum & Paulum occises
fuisse anno decimo quarto exeunte N ronis , seu anno sexagesimo octavo 2 irae Vulgaris. Secundo , martyrium Apostolorum Petri & Pauli eontingere etiam non potuit anno decimo tertio exeunte Neronis , seu anno sexagesimo septimo aerat vulparis , quia Nero toto hoc anno Im- rii siti deeimo tertio in Graecia permansit , Romamque duntaxat reversus est anno Erat vulgariis sexagesimo octavo, Comsulibus C. S. Ilo Italico, & Galerio Turpili no, quos ipse Consulatu abdicavit , seque
Consulem creavit , immo omnem Senatum veneno tollere in animum induxit ,
sed desperans de seccessu, & ab omnibus desertum se videns , sugam arripuit ,sbique mortem eonscivit a te v. Iunii eiusdem anni aeriae vulgaris 68. sicut ex Di ne , & ex Ioanne Xiphilino luculenter probant Pagitis in Critica Baronii ad annum aerae vulgaris Q. & Boliandus Tom. I. Aprilis pF. is. Quapropter ipse longe probavilius este censeo, Petrum & Paulum
martyrio sitisse coronatos anno duodecimo exeunte Neronis, stu anno aerae vulgatis sexagesimo sexto , Consulibus C. Lucio Telesino,& C. etonio Paulino, hoc si quidem anno Romae praesens aderat Ne ro , quando illius iustu Petrus & Paulus die 29. eiusdem anni occisi sunt. Scio ; clarissimos Authores Pagium , Boliandum, & Schelytratium Apostolorum Petri & Pauli martyrium consgnare anno undecimo exeunte Neronis, seu anno strages mo quinto Ararae vulgaris , Consulibus Nerea , & Hesms . Verum , ut optime observat doctillimus Tilmontius in Notis in Hist. Eccl. sex priorum saeculo rum T . I. pag. 337. nulla est necessitas martyrium Petri & Pauli retrahendi ad annum 53. aerat vulgaris, nec ad annum
eiusdem aerae ut visum est Cl. E da Pin Doctori Sorbonico. Respondeo secundo r Apassione Christi Domini usque ad Martyrium Apostol rum Petri, & Pauli non selum ei duxisse
annos triginta quatuor , ut salso supponunt moderni Chronologi, sed potius interfluxit se annos triginta septem . Nam primo, ita docent Sancti Patres Hieran mus, Chys sonitis, Beda, Rabanus, Nicephorus , aliique bene multi apud Barsentum ad annum Christi 67. Ueinde , Christus, ut supra ostendimus , passus est anno aerae vulMris vigesimo nono . P trus vero , & Paulus occisi sunt die ast. Iunii anni ejussem aerae sexagesimi sexti , ex quo sequitur , a passione Christiusque ad martyrium Apostolorum Petri,& Pauli intercessisse spatium 37. annorum. Denique, Ap Aonius, qui sub Commodo Imperatore Urbis Romae Senator suit , refert teste Eusebio lib. 3. Histor
Eccles. c. I S. tanquam ex veterum traditione ,
I Omluum Apostolis Dis praecepisse, ne intra
duodecim annos Her obmis excederent .
Quam Apollonii traditionem laudat Cle-
meus Alexandrinus lib. 6. Stromatum , eamque suo ealculo approbat Baronius ad
calcem anni Christi 34. Permansit ergo Sanctus Petrus, iuxta hane Apollonii traditionem , pqst mortem Christi , per spatium duodecim annorum Hierosolymis , idest , in Syria , aut in Palaestina , aut
in aliis vicinis Regionibus , ita ut per uinque annos hae illae Evangelium prς-icaverit , & per septem annoς Ecclesiae Antiochenae praefuerit: quo spatio I a. annorum exacto , Romam venit anno secundo ineunte Claudii Imperatoris , seu Anno 42. aerae vulgatis , & Ecclesiae Romanae praefuit viginti quinque annis , juxta antiquorum, & Sanctorum Patrum traditionem. Si ergo I 2. annis, per quos Petras una eum ceteris Apostolis permansit ab obitu Christi in Syria & Palaestina , vel in atris vicinis Regionibus ,
addas viginti quinque annos , per quos Petrus praefuit Ecclesiae Romanae, com peries ab obitu Christi usque ad martyrinm Sancti Petri effluxisse annos triginta septem . Quod sane optime cohaeret cum sententia nostra, nam si anno viges Z a mo
387쪽
mo nono aerae Vulgaris , cui , mortem lChristi illigavimus, adiicias annos triginta septem, incides, in annum aeri vulparis sexagesimum sextum , quo , iuxta
sententiam nostram, Petrus una cum Paulo Rome martyrio suit coronatus .
QUAERES PRIM' : Qua hora crucUixus si Chri ur Dominus, o quo patio
Jomanes, quorum imus cap. II. ait, Chrse
sum fuisse cruci tim hora tertia, alter vero cap. I9. hora quasi sexta P Respondeo : Ad conciliandum utrumque Evangelistam circa horam crucifixionis Christi, hoe unum breviter observandum esse, quod quemadmodum nox apud
Judsos in 4. vigilias, ita & dies in stationes, & partes erat divisa. Prima diei pars a diluculo auspicabatur, & durabatusque ad horam diei tertiam, idest, usque
ad nonam horam matutinam iuxta morem , quem Galli in numerandis horis o s ervare solent. Haec autem hora vocabatur prima, eo quod ab hora prima initium sumeret. Secunda pars, seu statio diei incipiebat ab hora tertia, id eli iuxta morem Gallorum, ab hora nona matutina, &protrahebatur usque ad horam sextam, hoceli, usque ad meridiem Gallorum , vocabaturque hora rertia, quod ab hora tertia
haberet exordium, Tertia diei pars inibat lab hora sexta, idest, a meridie Gallorum , l& perdurabat usque ad horam nonam , t
seu usque ad horam tertiam pomeridia-lnam Gallorum, appellabaturque similiter 'ab hora unde principium acceperat, hora fiexta . Quarta demum statio, seu pars diei lincipiebat ab hora nona, videlicet ab hora tertia pomeridiana Gallorum, & durabat lusque ad occasum Solis, & dicebatur, vel thora nona, vel vespera. Hae autem semel spraemissa observatione, nullo negotio osten- jditur, pulcre inter L consentire ambos Evangelistas, qui prima fronte dissidere videntur . Nam , quando Marcus ait , Christum erucifixum esse hora tertia, vult duntaxat Christum fuisse crucifixum hora tertia iam vergente ad finem, idest, nondum quidem elapsa, sed proxime a cedente ad horam sextam , seu ad meridiem Gallorum . Christus quippe, ut reserunt Sacri Evangelistae , duara fuit e
domo Caiphar ad Pilati Praetorium mane facto, & iam albescente Ocelo, ductio autem illa Christi ad Pilatum cum turbis , & militibus, interrogationes Pilati toties repetitae, testium auditio , sessione pro Tribunali , illusiones Christo factae, ronae spineat impositio , flagellatio , vestium mutatio, ductio ad Herodem ,& reductio ad Pilatum, ductio ad se plicium extra Civitatem, apparatus supplicii , cruxi fixio et haec , inquam , omnia brevissimo trium horarum spatio fieri
non potuerunt , maxime cum Pilatus frequentes necteret moras , & sententiam de morte Christi de industria serre cunctaretur necesse ergo est , ut Christi eruet fixio laeta fuerit non sub initium , sed sub finem horae tertiae, & se intel ligendus est Sanctus Marcus quando ait , Christum erucifixum esse hora tertia . Similiter, dum ait Sanctus Ioannes Ευaugasii a , Christum esse erucifixum hora quasi sexta , vult tantummodo indicare Christum erucifixum esse hora sexta nondum quidem incaepta , sed jam a petente , id est , proxime accedente . Ratio est , quia , teste Sanctio Marco, ab incaepta hora sexta tenebrae factae sunt
per totam terram usque ad horam nonam , si ergo Christus suisset eruet fixus hora sexta iam inearpta, nullum suisset temporis intervallum erueifixionem Christi inter & tenebras faEtas per totam terram ἐquod tamen aperte salsi co vincitur ex sacris Evangelistis , a quibus bene multa ad erucifixionem Christi spectantia res runtur , quae ante Eclipsim Solis, idest, antequam tenebre hora sexta fierent per totam terram , fuerant abseluta , nimirum Pilati tergiversatio , Iudaeorum expostilla tio , Salvatoris innocentissimi condemna
rum eonfignatio, eorumdem affixio , δε- cerdotum protestatio contra titulum Cru-
eis, Pilati resolutio , Crucis in Simonem
Cyrenaeum translatio , Mulierum concocmitantium lamentationes , Salvatoris re sponsiones, binorum Latronum crucifixi
nes , vestimentorum Christi divisio , vini myrrhati cum selle propinatio, prstereuntium Christo erucifixo instillantium cavit
lationes , & blasphemiae , Salvatoris pra
388쪽
mseeutoribus ad Patrem interressio, L Tronis unius convitia, alterius Latronis
Pietas, & socii reprehensio, Paradisi bono Latroni a Chrilio facta promissio: hare , inquam, omnia ad crucinxionem Christi pertinentia a Sacris Evangelistis facta
perhibentur, antequam hora sexta incaepta fierent tenebrae per totam terram, non
fuit ergo Christus erucifixus hora sexta, quia, ea semel incaepta, nihil omnino operis Iudaei propter densissimas tenebras moliri potuerunt. Quando itaque S.Ioannes ait , Christium esse erucifixum horax si sexta, idem est, ae si diceret, Chrim fuisse eruet amxum hora sexta, non quidem incipia , sed lauri appetente , id- est , proxime accedente , in quo nulla anti logia pugnat cum S. Marco. Duplicem alium modum eoneiliandi utrumque Evangelistam seppeditat Dinor Angelicus 3. p. q. Q. art. 9. ad a. &primo ait eum O. Atim i mo lib. de consensu Evangelistarum e' I3. Christum hora tertia, iuxta S. Marcum, Hi se erucifixum elamoribus Iudaeorum, hora vero sexta Christum manibus militum , iuxta S. Ioannem , fuisse crucifixum . Deinde dicit , notam numeri depravatam esse vitio indocti , & oseitantis cujusdam Seriptoris , qus depravatio eo facilius contingere potuit , quod inter litteram praecam , qua signatur numerus temarius , & litteram graecam ,
qua notatur numerus senarius , maximast innitas . Griseis quippe solemne est numeros suos litteris designare . Potuit emo Marcus cum Ioanne dieere Crue imxionem Domini coeptam bora quas femra , quam numeri delanationem sei Ius , aut imprudens aliquis Scriptor proprio marte interpolavit . Huic expositioni favent S. Hiero νmus in Ps. 77. multique moderni Theologi , & docti imi
Scriptura: Sacrae interpretes, asserentes hoc pacto multo facilius explieari posse a parentem illam anti logiam , in qua elucidanda mire hactenus sese torserunt vuri eruditi.
non D mortuus in metiareth, tibi fuit e-ceptus neque in Bethleem, tibi natus ὶ ne
que in Hebron, ubi mortuus, o sepultiu
s Ada s, cu us precatum motisumfuis mamationis i mortis Chrisι neque imtra mures re fatem, ubi farriseia --- eis legis fare elum erueis adivnbrantia efferebantur ' sed is Calmaria loco extra momnia Hierusalem emessi, er mori vitiarit Respondeo eum S. Thoma I. parti quφλa t. Io. , mod quemadmodum Christus in parvis, & ignobilibus oppidis eo upi, & nasei voluit ad confutandam in nem ostentationem hominum, qui ut plurimum aestit ambitionis abreptI vanam
gloriam aucupantur , sibique honoris i eo ducunt , quod ex nobilibus Civitatibus oriundi sint , ita in exemplum h militatis , & contemptus gloriae , Christus Mundi opprobrium pati voluit in e leberrima, hominibusque resertissima CLvitate Hierusalem , seu potius prope illam. Secundo, Christus moriendo prope Hierusalem adimplevit illud vatis Re gii oraculum Psal. 73. Deus autem Rex noster ante saecula, operatus es salutem H medio terra ; Hierusalem siquidem dicitur a Sanctis Patribus, & a Getaraphis umbulicus, & medium terrae . Tertio, Christus erucifixus, & momtus prope Hierusalem , persecte adimplevit figuras veteris imis , quia hostiae , quς ipsem praenuncia ni, Hierosolymit immolabantur, praeseriim vitulus, & hircus , qui , seut praecipitur c. I 6. Lmuici, selemnissimo sacrificio ad expiationem totius multitudinis
offerebantur, & extra eastra comburebantur : unde m ipse Christus extra portam passias est, ut crux eius, sicut ait S. Leo,
non seut Templi esset Ara, sed Mundi,& ut nos, mundanam conversationem sugientes , exeamus ad eum extra cora, ἐ-
properium eius portantes, ut loquitur Aps Ius ad Hebraeos rapit. I 3. Denique, Christus in t o Calvariae, seu in publico damnatorum , & decollatorum loco , erucifigi, & mori voluit, potius quam in Hebron, ubi sepultus est Adam , ut
ostenderet, mortem suam non silum
fore in remedium persenale ipsius Adae, sed omnium totius Mundi deli rum ,& . ut ibi erigerentur Dexilia mas i ,
uia prius enat area damnatorum , im quit Sanctus Hieroumus in cap. 37. Mat
rh. Scio, multos M. Patres, quos
389쪽
eitat Iacobus Greferus lib. I. de cruce αi8. existimasse, Adamum in eodem ipso
loco, ubi erux fixa filii, sepultum esse ,
eamque traditionem antiquitus invaluiste; verum S. Hieroumus , vir naris emunctae,aeerrimique iudicii, huic traditioni pluribus in locis fidem negat, docetque , Adamum sepultum esse in Civitate quae eit Hebron, ubi Abraham, ti Sara , Isaae , & Rebecca , Jacob, & Lia conditi sunt ; eni S. Hieroumi sententiae
subscribit S. Trimas. Advertat obiter Lector, Christum ei rea AEquiniatium vernum , quando dies increscere incipiunt , mori voluiste , ut commonstraret quod nos per pallionem
suam a tenebris peccatorum ad lucem gratiae esset perduffurus; & ut in se adimpleret figuram agni Paschalis , qui iuxta Legem circa aequinoctium vernum immolabatur , quique Christum v rum agnum in Cruce pro peccatis totius mundi immolandum similitudine adumbrabat.
Ser es annorum Imperii Tiberii , o Confusum Romanoram ab anno vigesimo sexto
Aerae Chriseianae , seu Dionysanae , quo Christis Dominus laytretatus es , que ad annum eiusdem AErae Chrisianae vigesimum nouum, seu ad aureum uisque decimum nouum Imperii Procon 6-ris Tiberii, quo Chrisus Dominus Guci si us , mortem pro salute omnium oppetiit. ANno Urbis conditae 77 φ. - fecundo ου . ao I. anno Iuliano septuagesimo primo. Aimo periodi Iulianae 47-onuodecimo tertio Augusaei Imperii Tibiai. Amns AEnae Chrisianae vigesimosexto . Gutides fuerunt Lentulus GetulicMs, ct C. Calessius. Hoe anno Tiberius, ex quo Consors,& Collega Imperii factus suerat ab Imperatores Auguso, deeurrehat annum decimum sextum Imperii sui Proconfutaris , quem complevit die 28. Mensis Augusti eiusdem anni, ti inchoavit decimum septimum, seut isse in Dissertatione decima ostendimus . Christus -ro Dominus
die VI. mensis Ianuarii eiusdem anni, iuvia verum & proprium Natale suum, in-
cipiens annum aetatis suae trigesimum , fuita Joanne bamtZatus, eodem anno primum Pascha , post baptismum suum, peregit Anno Urbis conditae 78o. anno tertio besb . ao I. amo Juliauo septuagesmo δε- cundo, anno periodi Iulianae 47 . anno δε- ramo quarto Augusaei Imperii Tiberii. anno AEM Chrisianae vigesimo septimo. Com*les fuerunt M. Licinius Crastis, L. GLpurnius Piso. Die 28. Mensis Aug. eiusdem anni Tiberius complevit annum d ei mum septimum Imperii sui Proco sularis , & inchoavit annum decimum octavum . Christus vero , juxta suum proprium & verum Natale , decurrebat annum aetatis suae triges mum primum , eOdemque anno secundum Pascha , post baptis. suum, consecit. Anno Urbis conditae 78 I. Aum quarto Olymp. 2o I. anno Iuliano septuagesmo remtio, anno periodi J ulianae s I. anuodecimo
quinto Auguylaei Imperii Tiberii. Anno AE Christianae vigesimo Oft o . Consules fummut M. Iunius Silanus, o P.Silius Nema.
Die 28. Mensis Aug. eiusdem an m Tiberius complevit annum decimum octavum Imperii sui Proconsilaris , & incepit annum decimum nonum. Christus vero, iuxta suum verum & proprium Natale, decurrebat annum aetatis sus triges naum si cundum, eumque complevit die et . Men-ss Decemb. eiusdem anni. Peregit etiam Christus Dominus eodem anno tertium
Pascha post baptisma susceptum . Axmo inbis conditae 782. anno I. Obm
no preiodi Iulianae 3 7 2. anno decimo δεπιω Avusaei Imynii Tiberii , anno R.
Chrisianae vigesimo nono . Consules Iu runt Fufius Geminus, m L. Ruleuius G
minus. Christus Dominus eodem anno supremum Pascha, quod filii quartum , post sustemum Baptisma , peregit cum Discipulis suis pridie quam pateretur, & die 23. Mensis Martii eiusdem anni mortuus est in Cruee anno aetatis suae, juxta suum v rum & proprium Natale, trigesimo tertio ineunte, ut pote qui jam decurrebat a die 13. Mensis Decemb. anni praecedentis, &anno Pracon dilaris Imperii Tiberii decimo nono, qui a die 28. Mensis Augusti prase
390쪽
De Morte Chrisi , seu atrum Chrisus
Dominus mortuus sit pro omnitus omnino Hominibus
OBseri an dum primo, Semipelagian
olim autumalis Christum aequaliter pro omnibus omnino hominibus mo tuum esse , hoe est , promiscue , & indifferenter tam pro reprobis , quam pro
electis & praedestinatis orasse & sanguinem suum sedisse . Id aperte colligimrex ipsa Prosperi Epist. ad S. Augusλnum, ubi resert docere Massilienses, quod Christus indisserenter, & citra ullum delectum universia velit salvos fieri, & ad
agnitionem veritatis venire . Idem de Semipelagianis diserte asserit S. Ftilfen-rius , qui in libro de . Incarnatione &Gratia capit. 29. ostendit in eo potissimum situm esse Semipelagianorum errorem quod putarent, Christum ex aequo, & eodem plane sensu , & modo pro reprobis mortem oppetiisse , ac pro electis seu praedestinatis , eademque voluntate velle reproborum & praedestinati rum salutem . Ex quo primo capitali S mi lagianorum errore alius nastebatur , quem pari studio propugnabant ;eontendebant siquidem , ni posita illa indisereta, & indifferenti voluntate Christi de salute omnium hominum , salutem pridestinatorum ex sola ipserum voluntate pendere, ac subinde Irium velle omnes homines salvos fieri , hae sola posita eonditione , si las υellent, uti videre est passm apud T. Augustinum, &apud 52 Prooerum loeo mox laudato, &in Carmine de in ratis G 8. Observandum secundo , Calvinum l. 3 Institutionum can. χρ num. I 6. & lib. δε at a Dei praedesinatione , docere Christum mortuum esse pro solis pra- destinatis , ita ut reprobi a redemptionis beneficio penitus excludantur. Quod
idem impium daema sancitum est in res ana Synodo , Calvini flammDiabolica Syn goga , capia a. art. o. il- dque etiamnum mordicus tuentur de
Calvinissarum grege Pseudo Theologi
qui Pseudo-Magistri sui vestigia sequum
tur . In eumdem errorem impegit Iam fenius lib. 3. de Gratia Salvatoris cap. 2o. ubi licet sateatur , Christum momtuum esse pro omnibus Scientia pretii, quod in ara Crucis aetemo Patri obtilit , quodque infiniti erat valoris , negat tamen Christum pro omnibus, nullo excepto , se dedisse Redemptionem , vel Crucifixum, vel mortuum esse. Haec enim sunt ipsius verba : Denique , quia Presipere antiquior Doctior Augusι suu uana in scriptis fuis soletur Chrisummo omnihus , nullo excepto, se dedisse R demptionem , vel Crucifixum esse , tria momitium , sed lautummodo pro illis quisus mors eius profuit , qui ceno modo multi onmessunt; hinc Renuintas , verius re-
demus , Chrisum diei se dediisse R
demptionem pro omnibus, hoc es, pro universa sua Eoelsa toto orbe dispersa, o
consequenter pro omnibus hominum generibus , Regibus, pr atis nobiιibus, or ira bilibus Gre. Et tandem in fine eiusamn eapitis ita concludit : Qua sane eum ina usini doctrina perspicua cenaque sint, nullo modo principiis eius consentaneum es ut Chrisus Dominus , vel pro infidelium in in elitate morientium, vel pro linorum non perseverantium salute monuus esse , sanguinem fudisse, semet fam Redempti nem dedisse , Patrem orasse sentiatur . . . ex quo fastum es, ut iuxta Sancti Jsmum
liberatione ipsorum, quam pro Diaboli depre-eatus fir . Quibus verbis rotunde negat Iansenius , Christum mortuum esse pro impiis , & infidelibus, ei seue morte sua contulisse, aut saltem obtulisse, seu pra parasse auxilia sumetentia, quae ad aete
nam eorum salutem ordinentur. Verum, hane vim lentam doctrinam , quaeae communi pietatis sensis abhorret , omnes ad unum detestantur Catholici, qui diseriis Scripturae Saerae testimoniis , Conelli rum definitionibus, & Sanctorum Patrum authoritatibuς sole elarius demonstrant, Christum pro omnibus , & sngulis hominibus mortuum esse. Hinc optimo iure proscripta est Ian senii propositio, quae O dine quinta est inter eas , qua damnatae sunt Innocentii X. Constitutione data