장음표시 사용
51쪽
χ De glaris Euhium quodda esse bonum,quae Graecoru et sentetis est,
Tum illius gradibus homines in coetu uidentur ascendere. cum uero ad maxima quaes ac bonorificetifima conditinatura simus, ad ea ipstus nuturae sponte inuitamur: Sed eredo interea fallimur, ab erroris opinioe abducti,gloriae umbra pro eiusdem gloriae substantia cotvicta niliri Quem morbu ab istis generis nostri auctoribuου uidemur
haustibe, qui et ipst diutine cuiusda praestantiae illecli spe,dsi
eam maxime quaererent b eaqmaxime facti fuerunt alieni. Hanc ob cum maxima bominu pars in multitudiue diuitiarum suurn gloriantur,Et, queadmodum ait Propheta ultus,domum domui cdiungunt,σagrum agro copulat,
ut non It reliquum laci,perinde quasi soli ipsi terra habitare decreuerint. Alij beruorum gregibus,uestium spledore, equorum numero honestari se arbitratur. AIij, si ea praediti potentiam ut pximum ques opprimere,hostem ulcisci,impune grassari in oes postsent,illustre id esse ac gloriosum putant. B reuiters oes stri derelicto uero gloriae*nt effodiunt Ibi cisternas: quod olim questus est Deus; quae
aquas'nequeat cotinere. At ij admonendi tu crasti erroristanis supinae cogitationis interdit essent,dc rogudi, Numeoparandae gloriae id studio faciat: Qui si ob ea ipsum cussam id agere be re*5serent, ursum essent interrogas,a
quo potisimum hominu genere hoc expectarent,d prudelibus ne,ac ratione praeditis,an a stultis dis infinisi Hic uero niminem opinoriqui uel parum sume mentis babeat,ausurum fateri se tanta in re, ut est glori de ta uehementer expetita,ab infanoru iudicio potius q sapietum ueste pendere. Sapientis ergo, no qui e media Graecia sti accersitus
na inctus esset hunc nimis exacte ac ueluti aurificis mi
52쪽
ra rem tractatuyu sed unius e multitudine, π qui pops lari trutina uti velit, siententiae requiratur,atq; ut eorum infirmo animo, quitum 'rip nos pol, tantu concedatur, Accipiamus homine cui nondum usta christianae philosionpbis lux albulberit,et qui praeterea a gloriae appetitione non admodum usus fuerit abhorruisse. Videte. n. quatum ipse me ad humanae imbecillitatis uota demiserim ιt ethnici uiri,er eius qui no nihil hoc morbo potuerit laborare, iudicium in talare non recusem:quanq turpe quides eos qui christo nomen dedere, alijs et a christo praefixis sinisbus esse colentos,sed istis mos interim est geredus. is ergo rogatus sententia,primu iubebit a definitione,ut intelligatur quid sit id de quo di utetur, liboari,ais ita desiniet, Gloria esse illustrem et peruagata multorum et magnoruuel insuos ciues, ueI in patria,uel in omne genus hominum, fumi meritorum. Dicet, Gloria esse cosentientem laudem honorum,incorrupta uocem bene iudicantiu de excellen te uirtute. item. Gloria essestequente de aliquo fama cum
laude. Addet, summa Cr perfectu glorium costare tribus hiso diligit multitudo, δε Dein bubet di cum admiratioe quada bonore nos dignos putat. His definitionibns non erit disicile dijudicare quae uia ad coparandam gloriam munieda nobis It, diuersanis ac Ioge remoti fima esse ea, quam ipst bisua opinione praefixerat. St. n. gloria esistequens de aliquo fuma cu laude,quam meretur laude ij, qui priuati comodi tantum rutione babent si ad gloria pertinet illustris et peruagatafama multoru, et magnoru meraritorum, uel insuos ciues, uel in putri uel in omne genus hominum; ij qui nihil unq minuε cogitant, qui in ciues, in patrium,in reliquos homιnes sint benefici, qui tantu ab l
53쪽
ut id curens ut contra potius summo cum erciuiu, Cr pal trie. et bominu omnium detrimeto, quaerant locupletari, qua gloriae partem sibi I oterunt uindicare' si requiritur ad gloria ut diligat multitudo, ut fidem habeat, Crcu adis miratione quadam honore nos dignos putet, Diliget hunc multitudo qui sua cupiditate atq- ingluste efficit, ut horninum multitudo inedia cosiciatur Fidem babebit ei aduertam cuius fraudes, insidias, inachinameta in pximum ques, Dii isto, hominu=d sest imploranda Admirabitur buc, aut dignum laude putabit quispia,quem fuis tantum studere utilitatibus, nullus comunis naturae leges agnoscere,co
gnatum sibi genus pro nihilo habere,quicquid sub oculatarum sectu cadit ueste si posit,fluum facere intellexeris si gloria est cosenties laus bonorum,et incorrupta uox bene iudicatium de excellete uirtute, uiri boni . ctb cui uirtutem,eus excellente, deesse viderint,nung comittent,ut ei diuinae gloriae tituli ascribatur: quam,probi oesex oram hibus praemijs uirtutis esse ampliflimu praemium c tentur,et eum maxime gloria excellere, qui uirtute plurimupraestet: quae glar a tantu abdi,ut per se quea onmere, ut ea sequi uirtute uelint tans umbram, alioqui no haberere inse quicq cur expetatur. Quamobre apud Romanos quicunq; alia uia quam bene de republ. merendo, π p uirtutes ac recte facta bonores quaestuissent, crimine ambiatus acerrime notabantur, iubebaturq; ut cui dulcis esset gloria, is uirtutem cosequeretur,tumas uim in medijs italis tenebris habebat ueritatis radit,ut ille ipse a quo de glaria sententia postulauimus,c spus It miserrima omnino
esse ambitione,bonorumq; cuo tentionem. Ob ea, opinor,
54쪽
esse bipfualent, istis funit missim qui cum fingere se ma
iores qfucti a naturami,uolunt, ligneu quaeda instrumens,quas grastas uocant, sub ciunt pedibus,ut statura praeesse viairilda esse videatur. Audivere ia quicunq; Ionge diuersis itineribus atq; erat ingrediendi , se gloria orsequuturos bactenus sunt opinati,apertum a uiro ethnico de gloria sentetiam,a qua dissentire nemine borum ausu rem puto,ne,qui in meridiana christianae philosophie lace uitam degunt ijs,qui uix in sublustri nocte uersabatur. inferiores sie uideatur. Audivere nussu esse lacu gloriae,nsubi ingentia sint in patria in ciues,in omne genus bomniinu merita;ubi ea in rectis,bonestiues factis costcerimus stacia, ut id simus 6 cuti, ut diligat multitudo,ut fide babeat, ut cum admiratione quada bonore nos dignos plitet. Hoc quantu est sta magnum, ut oes eum uirtutis numeros
pcurrisse necesse sti,qui bac de se opinionesti tunde aliqd
excitaturus. Quid igitur restat faciendus nimirum ut ueritustis bisce cogitatioibus postris, in quibus ti ridicule ita sibi ad hoc usis tepus imposuerunt,novus induant, nisi fortesomnijs potιus, g rerum veritate uoluerint delicturi Est. n. omnino per mila somniῶtibus f ps animu opinioranibus occupare,quido nulla magis re ali ij qui uigilant somniitibus distant,quam s ea quae a uigilantibus sunt, ra: quae uero accidunt somniatibus, falsa sunt. Si ergo pundet bactenus ti profundu ac pudedum et somnum dormiravisse, Age,quicunq; id pugi estis,ad diuini Pauli uoce exapergi βιmini. T us,inquit,s iam nos de somno surgere, hoc est discedendu a somnijs,quae etfucta tenebricosa appellat:nempe s,ut alibi ait, qui dormiunt, noctu dormιικα
contra Acro recte a m σinstrariet cfacta lucis
55쪽
eis diei uocare consueuit. Sed utreor ne si uos, quisuq nolim, Patres conscripti,existimetis me nunc ad uos sermorinem couertere, nes de tanto cofessu tam humilia bentire, sed qua se cupit omnibus peribe oratio in ijs adbuc demo, vendis quos coepi, per stabo. vereor ergo, ne si bos ita re, censurfundis tenebris emergentes,rrpente ad clari muevangelicae ueritatis fulgore, euexero, oculi nondu assueti tantu lucis ferre non possint. Quare,cbgitasti uos, quibus id usu uenit, in quoda crepusculo collocare atq- ita uobisisi exiguo pacto agere, quo nos christianos, sed latsi bonitis nes, hoc est rone praedita animalia alloqui uidear. Fingam M itas uos ea aetate fuisse, a bomines plurimu de hue duravit exigua uita,no de illappetua cogitabant. In hoc rerum 'am,praecipua cuis opinor fusura fuisse cura sticonseruandi, Tum snatura ad idfaciendu.ppetist fumus, Tum uero musto magis g, post breuis huius uitae Uuru,nishil praeterea expectaretur. Attobervandisui ronem unusquisit; uestru cogitur affirmare ea ueram esse,cu integer homo suis partibus Oibus costruatur. Deinde maiore praestantiori parti cura spe adbibenda, et ei praesertim parti,
euivi iactura hominis uita periclitaretur. cu uero costet homo anima ac corpore,qd'et cum reliquis animatibus est comune,ea animae pars atq; uis,quae rone ac mente praedita est, bomine constituit:qua sublata,animul quide sed bomo minime appellari poterit. huius itaq partis cura inprimis habeda fuerat: qd'quanti faciedupt,uobis ego hac similitudine subiicere oculis atq animo affigere conabor. Sit quispia nostrum,cuiolum hominu conpensu, no Italiae sotam, aut et Europae,quag et hoc esset mugitu,sed totius bis omnia terrarum impcrisi promituretur, hac tantu
56쪽
oratio prior astige de conditioe, ut exterior baec facies in equi, aut Iconig, aut cuiusuis bruti animatis elisegiem mutaretur,atq- in si rino vultu Cr uictu tota quae reliqua esset, uita degeret, Quis ta insane esset umbitiosius qui se conditione accipere audere Uteri Et is in cui hoc usu ueniret, homo esse no desivisset, cu ut fabulas praetermittamus , quas in re tu sic ria lacu babere fas non est, in rege Babilonis olim diuina potestate non admodu absimile quid accidisse e sacris literis didicerimus. Si externa banc corporis rina . qui bstmo ipse utiq- no est,sid hominis potius simulachru, tanti faceremus, ut ob idsimulacbru construadum orbis terrae imperium recusaremus Quid tande, ne id quo uere bom' costat, amitteremus,esset elaborandiu At quiculis crimillibus se, flagiti sq; cdtuminant,eos ab hominis natura desciscere,et belluinos induere mores certus. Hinc illa tatbagoreis excogitatae animoru in corpora trasmigrationes:binc in diuinis libris diuersoru animalium appellationibus uocati homines ut lupi leones,equi, cunes, vulpes, Des ι dentide uocitentur. In illo ergo qucm dudum de scri bebamus statu dedissetis pculdubio opera ut qd'agendum esset uitae, uos ipsi uiueretis, no aliquae pro uobis bestiae, et rone praediti animatis morcs buberetis, qd nihil aliud e gstmp cu rone cogruere, Cr ea quaesecudu natura sunt, ita legere,si uirtuti no repugnauerint. At buius generis boamines diuns diuitias, gloria hunc,extera ussplendore, ut ire honesta er expetendum sunt admirati, ex du humane metis uestigia apud eos fuere,id unum bonorificu esse pro dicabant,qdsapienter,iuste,c5stanter ac moderate esset factum. Minima erat eis rei fumiliaris amplificadae cura
maximasocietatis er commitatis ciuiis, cens bant canis i
57쪽
esse debere utilitate uniuscuiusq; er uniuersoru, quam βο se quisq; rupere dem humanum dissolui societate. Aie' bat id a natura praescribi, ut bo bomini, quicunq; sit ob ea ipsa cam, tu dr is homo ,st,cosiultu ueIit. uat necinario
scdis eade natura olum utilitate debere esse coem. Quod si ita est una cotineri oeso eadem lege naturae. Quaobrare princeps apud illos erat cois utilitatis cogitatio: binci ι Fabricij ,curq, cincinati, Pauli, qui domι tenuessoris clariseruatu se priore rei fumiliaris inopia, re tantupublica amplificabant intelligebant. n. no opes atq; Ioiradines, Cr uitae luxu,sed rectefactu splendore uberre boῖα bus,cu multo magis,ut huius generis boles pdicant, scd tu natura sit cesitudo ex magnitudo ai,itemq coitus, iustistia, liberalitas q uoluptus,q diuitis, ipsa mirificum ab
Ethnicis. ectum uerba uita, et multo magniscetius prooibus getibus soleri posset coseruitis aut iuuidis maxit nos labores mole iussfuscipe,q sibi tantu uiuere,no mosne ullis molestijs, sed et in maximis uoluptatibus, ossas copijs abundante. Quocirca nihil magni quicq faciebuntqd'no set tu uirtute coniunctu, Cr no fotu pluris putare
qd'utile u idebatur,qql bonestused haec est inter se copurare. er ita ijs dubitare turpissimu erat. Itaqj cust ad boranestatem tantu natos agnoscerent,fuere qplarim qui uni virtuti appellatione boni tribueeriit:cstera ,σ corporis Cr externa,nullo mo bona appellida cotenderet. Alij minus etseueri, bonestu tulita bonuasserebit,utot pondere grauius rei et reliqua ola, quaest ex altera p te, Pea diuodsi in lacibus fieri solet, collocaretur, uix minimi mometi inrastar berent. Cernitis,ὀ uiri,quantu sola naturae nostrae co
58쪽
m tis eogitationes nuc deissi cosipici opertissime,eu est inter Ar lictu,ronem ac mente praecipua esse in bote,atq; adeo quae ibit una homine fuciat partem,ut tantisper folsi uiuatur, dunt secundum ea parte uiuitur, qua interiorem homine sol nosa ster Paulus appellare olet,que etia innovari in dies magis i , iubet. Sed quapud eos uerba facio qui Christum Dei sapie I tia,et eum,in quo uni oes thesaurisapietiae et scietiae ab α ρη sconditi .Hitentur, lepus nunc est, ut postg nostri iam ocuisti li Iuce ferre coctueuerunt,ad illum fulgentissimu solem coit, vertamur,et ab eo,cu bumanae rocinationes,neqsatis rere
ρi; rum assequi exacta ueritatem queant,et fallatur interdu, isa certam. Uinitus de gloria sententii accipiamus,4 qua di ' scedere et sceleratissinu et pnicios imum fuerit. Quare id adestote tota mete dis omni animo,et cuine bactenus,atri ρη tente qua fuistis benignitate audieritis,qd,eliquii est,ue si multo attentius audiatis;non meoed diuina,quae Hiretur oracula et ipsum usum c bi istu Deu,ac Dethliu, cuius aula ctoritate nitetur oratio, posthac log existimatote. Illudi uero in primis uestris infigi animis uolo, qd'secuturae nar: n ratioibummofuturu est adiumeto, ipsum Dei filium no ea μ soluob cum ad nos descedisse, ac natura si cepisse bae noo, stra,ut post exaniblatos huius uitae labores, beatis istis in dii coelo sedibus frueremur, uerum et ut in hac ipsa vita, qui is cunt eius parere uoliassent legibus .longe meliore et eaeteri ri, futuri Dissent coduio Gqdipse istius uerba mihi gii in sicare uidetur voluisse, use uenisse dixit ut uita haberenti; homines, et haberent copiosius. A d qua rem aptius demo , stranda, latiussuo loco erit exspaciadu. At gloria,re unab esse,ex iis, quae expeti maxime ab hominibus soleat, sacrael, interesi literae declara cu nosolim mutabilia reruJl enore,utrum et istam ingento boo ,qκις expcstam , co
59쪽
oratio prior De gloriapum ac foesicitate,gloriam appellare eo uesterunt. Hanc ergo partem seruatori ipsi nostro curae fuisse, ne ea in baci a uita frauderemur, nihil est nobis dubitandu . Nunc m. perest, ut quae de bac re praecepta dederit, quae monstrarit exempla,q possumus, diligenti me pervestigemus. Sed uideo, Patres coscripti, ta angusta mibi nune ipse statia esse circundata, ut cum id finiendae potius oratio is, s dicendi ratio bubeia sit, et maxima adhuc uis graui
via rerum futili tractata materies,in alterum die, quae restant, ni rehcienda. Naessi uos baelenus patiet imos in me audiedo,atq; adeo libet imos,m maxime fauentes linguis atq; auribus afuisse animaduerti, uitanda in est talis in rebus satietas: quae efficere plerussiolit,ut res uel optimus,uel ornuti fime dictas fustidiamus et auersemur. Neq; uero horae quae insolenni hoc cobessu in ignari solent,pa. tiuntur,ns impudens esse uelim,et nimium mibi placens, ut logiori oratioe amplifimo huic, uenerudi mos senatui obstrepa. Satis praeterea hodierna dictione fumus as sequuti,ut post dana ante oculos breuiter coprebentiscyposita;er mala quae e x abusu ac ignoratioe gloriae Uciαscuntur, sola naturae nostrae conleplatione, er ratione ac
mentis Uu,absurdissima ac generi hominum perniciosissimum de gloria opinione, qua maxima hominum pars summo cum omnium diDndio fallitur e medio fustulerimM. Hamq; com3 traverimus, qssa, gloria coparetur. Qui uero modus illi quaerendae ac adipiscendae sit adbibendus,ut edulictim sua,tum proximi culos maxima cu utilitate homines queant idsequuturae orationi, quam fumuουνο iciti,ac Deo vestrae pro me precationi, fauente, pust raconabimur,s rescreassem.
60쪽
ISI DORI cLARII BRINIANI EPI. scopi Fulgin. De Gloria ad Patres concilij a
Tridentini, oratio posterior. Vopacto uenerit inibi in mentem is sanetissimo boc couentu, Patres conmscripti, perpetua oratione de Gloria uerba facere, mirari, post absoluta buperiore oratione, pene apud me ipse coepi, qui nouo ex lo rem eiuscemoridi in solent hoc cobessu, eo ordine, queiam institui, tractanda suscepisse ausus sim:cum cieteri qui hoc loco habere oratione uolunt,l5ge diuersa uia ingredico ueuerint. Sed puto Jum istum functum, quemansessis indiciis uidere mihi uideor,suae inter uos praesentiae facem Hygnificatione dum ea fui iministrat,quae tum demu,aut potius luc solum ab eo Him agnoscimM,cum facta sunt, eunde ipsum effecisse occultosuo istamu .ut in hanc uenire cogitatione, ut uestras mentes oplica illa uniuersa armatura,aduersus pestilentisimu bunc hostem muniret,que dem baccburi,ubi primum sese obtulisset occasio,in clarissimo
hoc coetu uelle cerneret. Etenim cu maximis in rebus,re
instaurando toto ebristiano orbe,que collapsium cernitis, uersanesi uobis t,cotinuo gloria,quae maximi cuivst: negocii esse comes sole atq; ambitio, qua subtιle malum, σocculta pestem, ac Fecretu uir s no temere uir quida praerestans appellauit, uelutis metum qdda, quicquid egregie factu uerit,corrDet, ac tuq praeit ijs nos qμ μ daaup animos nostros fustinabit,ii circunspecte des inuadenditiostri aditus illi occluserimus,et tans in munitissima nos