장음표시 사용
171쪽
138 HISTORIAPorro uvarum racemus, quem inde tulerunt , tantae molis erat & ponderis , ut transverso
vecte suspensum duo viri portarent. Intra spatium 4o. dierum castris redditi, haec sparserunt in vulgus. Regionem lustravimus, re ipsa beatam , quam perluunt e lacte & melle fluentes rivi, exhibentque huius indicium, quos in de retulimus, fructus. Sed vicissim robustis in. eolis defenditur, urbesque habet muniti ssimas, nec desunt ex Enach Gigantes. Amalech tenet meridiana; Hevaei, Iebusaei, & Amorraei montana s Chananaei secundum mare, & fluenta
Iordanis regionem . II. Ad haec , abire populus in murmur , aliis alii insusurrantes: Num id unquam assequemur, ut terram hanc redigamus in potestatem , quam validior nobis gens occupat PSel Caleb ex Exploratoribus unus despondentes animis confirmare conabatur, asseverans ,
populum illum , si velint, facile expugnari posse . Contra alii exaggerantes huius expeditionis difficultatem, dicebant: Terra devorat habitatores suos; hoc est , aer illius regionis perniciosus est, insalubrisque; vel melius: Illic bellis omnia absumuntur. Neque enim Credimus cum Hebraeis nonnullis, Exploratores , quocunque venissent, incidisse in cadavera , quae sepulturae mandarentur, Deo ita minuente numerum hostium Israelis. Addebant etiam viri illi seditiosi: Populus, quocum reS agenda est, giganteam praesert staturam, immane Dque adeo vidimus homines , ut eorum Cominparatione nos supra locustas non assurgamus .
172쪽
Exclamare ad haec populus, totaque nocte ingemitu perseveratum est, & murmure in Moysem, & Aaronem: Cur non cecidimus in AEgypto P Utinam hic saltem in deserto pereamus. Quid prodest nobis, ut in hanc regionem veniamus, cum uxoribus & liberis pene omni-hus moriturit Alios nobis eonstituamus Duces, S in aegyptum revertamur. His auditis, Moyses & Aaron coram multitudine in terram prinni ceciderunt, Caleb vero, ejusque in exploratione comes Iosue, scissis vestibus Israelitas ad saniora consilia revocare conabamur, insinuantes, illos nullo negotio hostes superaturos, Deo sub eorum signis pugnante . Frustra tamen omnia ; quin & in illos procursum esthd lapides. III. Sed ecce repente gloria Domini Taber naculo palam insidens, vocem suam omnibus auscultantibus ad Moysem direxit , qua pestem , & extrema omnia minabatur populo rebellanti, ipsum vero Moysem genti maiori, atque fortiori ducem futurum pronunciabat . Statim ad preces Moyses, posuitque sub illius
oculis , Omnes gentes, apud quas mali exitus Israelitarum fama ventura esset, invidia Deum oneraturas , eique exprobraturas imbecillitatem ; quasi datam fidem deducendi in Chanaanitidem populum suum, non liberasset , eductosque ex aegypto in deserto occidisset , quod hostes, qui illam regionem possidebant,
superare non valeret. His plaeatus Deus, multitudini qrdem indulsit ; sed jurato assirmavit, suturum ut illius sceleris rei, modo an-- num Deus, ut Omnes Israetitae in
173쪽
a6o HIs TORIA 'num vigesimum agentes in censum relatim fuissent , omnes. in deserto interirent. Hinc mandavit , ut universus populus relegerent viam versus mare. Rubrum, per easdem sol tudines, per quas venissent, errarentque in deserto M. annos, pro M. diebus , quibus Chanaanitis explorata suerat. Animadvertere iuvat, feminas, Sacerdotes, Levitas , puerosque, ae adolescenteS ao. aetatis annis min Ies, in censum relatos non suis; vero propius etiam esse , plures e sexcentis virorum
millibus amplius censis culpa illius murmuris reos non suisse . Quidquid sit de reliquis , i in auctores desectionis, viros nempe qui ab exploranda Palaestina venerant, exceptis Iosue &Caleb , qui in fide permanserant, repentina
morte animadverium est a . In memoriam
, rei gestae septimam diem sexti mensis esuria-
IV. Exterminium, quod illum maneret, a dyssei diens populus primum in largos fletus erupit, C. - dein ex nimia pusillanimitate in contraria st zzia,fὸ ς0RVersu , ΜDyse nequidem reluctante , tentant f monenteque, Deum eorum conatibus a uis caeduntur. rum , Ut transitum in Chanaanitidem tentavit. Verum Amalecitae & Chananaei , qui , cum imminere regioni suae Israelitas spectassent, cacumina montium occuparant, in illos ruentes caede affectos adusque urbem Hormam persecuti sunt. Arca tamen, & Moyses, e jus exemplum religiosissimos e populo imita-
174쪽
UTRIUIQUE TESTAMENTI . Isrtos credimus, in castris perseverarunt , dum alii hostem aggrederentur. V. Post protractam diutius moram in Cades-Barne, motis castris ad mare Rubrum, ad Asiongaber iter converterunt. Ex Asiongaber, eadem forte via, iterum in Cades venerunt. Porro Asiongaber, uti quidem nobis videtur, urbs erat in Arabia deserta ad sinum maris Rubri, quem Elaniticum appellant. In portu hujus urbis Salomon classem postea instruxit, in Ophir mittendam a . Infer Cades & Asiongaber r8. castramentationes numerat Moyses , in quibus nil gestum praeter seditionem Core , & florentem Aaronis vim gam , de quibus alibi sermo instituetur. Iter illud spatio 38. annorum definimus . Annum enim circiter perseverarunt in Cades-Barne ;Annum pariter substiterunt in Horeb. Si autem duos hosce annos addas triginta & octo, numerus quadraginta annorum fiet b ; quo quidem temporis spatio plures leges Μoyses rogavit, nosque hanc temporis intercapedinem ipsarum expositione implere curabimus .
175쪽
Lex Mosaica omnium prima . Varia praeceptorum genera . Num Hebraicae caeremoniae expressae snt ex AE ptiacis, an e contra P Sacerdotum , i Imitarum munera, proventus. Primitiae π decimae. Urbes sacris Mini Iris Hyrinatae. Urbes Refugii. Nathinaei.
suanti, I. Dotissima huius Libri pars omnes ferebra argu . Hebraeorum leges occupabit, distinctas m ' μφ' ramen per capita, ac suo naturali ordine distributas . Cum enim frequentius interruptae sint, nec rarius repetitae in Libris sacris inveniantur, lectorem nimium distrahunt, quominus iustam de illis ideam concipere , atque in unum corpus cogitando redigere possit. Ab iis tamen de quibus Verba fecimus, prout opportuna se se offerebat occasio , uti de Absti- Lex Moy nentia a sanguine , de Circumcisione, de Pa-- ' as schate, de Primogenitis, in praesentiarum a omnes, si stinendum erit, aut parcius tractandum. Chri u D II. Lex igitur Nipysis omnium prima , & βρος μm potissima censetur . Quamquam enim apud φης ρ με, Egyptios , Assyrios , aliosque populos ante IU Idoysem lectum quaedam specimina extarent, ηαε praee, corpuS tamen legum integrum, absolutumque pio me, Hebraeis omnium primis datum est. Hinc Io-nενa eom. sephus animadvertit, Legislatores Graecorum
176쪽
UTRIUIQUE UsTAMENTI. 163 prae Moyse recentissimos esse, vocemque Mismos , quae legem significat, ipsos ignorasse , ut ex Homero Graecorum vetustissimo constat, eum in eo nunquam inveniatur a T. Porro non vetustate tantum Lex Mosaica ceteris prae fertur , sed & dignitate, atque excellentia . Ainlii enim Legislatores civiles dumtaxat, politicasque sanctiones, quibus officia hominum inter se moderarentur, ediderunt, de Religione nihil curantes, nisi si quid paci, felicitatique Reipublicae conserre animadvertissent. Acincidit etiam non raro, ut populos in rebus mnibus Religionis rudes omnino relinquerent, evellere avitos de natura Dei, eiusque cultu errores consulto negligentes; quasi scilicet e ror, & superstitio continendis in fidem populis plurimum conferret. opposita plane rati ne latae a Moyse leges nihil habent antiquius , quam ut de Religione decernant. Quare vir ille summus praeceptis Politicis, quae Iudicialia consueverunt appellari, Μoralia adjecit,& Caeremonialia . Μoralia, quae Decalogo potissimum continentur, legem naturalem Cominplectuntur , enucleantque, quid homo Deo , quidque homo homini praestare teneatur , his inijectis, quae lumen rationis, omnibus assulis gens , ostendit. Praecepta Caeremonialia certos assignant ritus, pro qualitate, numero, & circumstantiis Sacrificiorum, oblationumque, ac magis determinant exteriorem Dei cultum , cum antehac arbitraria essent omnia . Quanto vero Lex Μosaica prophanis ceteris praestat , . L B tam
177쪽
i HISTORIA tanto novae per Christum & Apostolos latae concedit. Quidquid sanctum, justum, perse- Bumque Μoyses indicavit, illud in Evangelio. perficitur atque explicatur; quidquid etiam mali per Μοysem interdictum est, illud etiam per Christum strictiori praecepto prohibetur .
Quidquid tandem mali, necessitatis obtentu , vel saltem quidquid minus boni Moyses tolerat , in Evangelio omnino succiditur. Quare nullum in .eo divortium , nulla polygamia ,
lex talionis, atque in alienigenas usura , vel simultas nulla. An -- LII. Magna inter Eruditos contentione dissis leges quiritur , an Iudaeorum caeremoniae , & leges ad PED- e pressae sint ex AEgyptiacis, an aegyptiacaeptiarum ex Iudaicis . Spencerus, &Marshamus volunt, form*m Moysem , dum leges conderet, aegyptiorum p use leges prae oculis habuisse, sive ut eas imitares' ' - tur, sive ut eorum moribus & opinionibus se , se opponeret, sive ut eo , vel uti freno , Hebraei cohiberentur , ne in Idololatriam , & s perstitionem, quas in Egypto observaverant , Proruerent . Alii vero malunt, aegyptios ab Hebraeis , ex parte saltem , leges mutuatOS
fuisse . Quo in opinionum dissidio , nos ultro fatemur , non raro Hebraeos ab AEgyptiis, &frequenter Κgyptios fab Hebraeis leges deri-vasne ; quamquam pro insito quodam aversandi. Hebraeis genio, aegyptii saepe ab Hebraeorum moribuS recedentes, in ritus plane diver sos abiere . Plura sane affinia spectantur inter quasdam, utriusque gentis .caeremonias 3 ritus que maxime inter ea quae ad Sacerdotum
178쪽
exemptiones , honores, & praerogativas reseruntur . Multa simul apparet animi propenso in Israelitis ad imitandum cultum , & superstitionem aegyptiorum , inter quos longam moram traxerunt. Multi etiam ex aegyptiis verterunt solum , & cum Hebraeis per desertum iter susceperunt. Scimus pariter maximo studio detentos 2Egyptios, ut Religionem suam aliis gentibus adprobarent . . Moyses, qua erat prudentia, & discretione, ea fortasse retinuit, atque in cultum veri Numinis transtulit, quae cum alioquin forent utilia , vel saltem non perniciosa , utriusque gentis animos mulcere , S conciliare possent . Vicissim tamen credimus , Μoysem, seu ut melius dicam , Deum multa , quae AEgyptiorum superstitionibus opponerentur , data opera inducere voluisse, ut
Hebraei ab Idololatria, & moribus aegyptiorum averterentur. Cujus rei hoc exemplum
in medium producam . AEgyptii abstinebant
manum a vacca , sacram existimantes, quod in eam Isidem transmigratam crederent. Ru sus non immolabant nisii tauros rufos in odium
Typhonis, invisi numinis, eo pilorum colore insignis . Ut ergo cultum hunc de ridiculo traduceret Deus, mandavit ut Sacrificio vaccae rufae legalium sordium expiatio pararetur. Ex hisce fontibus tot leges , & caeremoniae , tot in speciem frivola & minuta derivarentur, quibus causas, & rationes aliunde petitas vix aD signaremus. Reliqua autem ex arbitrio , &voluntate Legislatoris unice dependisse, censemus ὸ Legislatoris, inquam, non temere illa L 3 . - . qui
179쪽
1 66 HISTORIA quidem , sed ad praestitutum sibi finem diri. gentis; minime autem id attendentis , ut in illis praescribendis ritus aegyptiacos vel imitare-
Idololatrio mus igitur foedus eum Abrahamo , . eiusque familia olim initum, iterum in mon-
i. m. te Sinai innovavit, legemque tradidit , in
qua se Deum unicum, 'solum proinde amandum , & colendum, declarat. Hinc omnia alienae Religionis monumenta, quae unquam occurrerent, lucos, aras , Petras , columnas , idola subverti iussit; ipsasque urbes ejus criminis reas vult devoveri. Artes pariter omnes curiosae & superstitiosae, quibus falsorum Nu. minum cultus, seu Idololatria promovebatur, Israelitis vetitae erant, capitali poena in reos indicta a . Ut autem omnis illis praecideretur ansa imitandi ceteros orientis populos , apud quos sui erant Μagi, Sortilegi, Incantatores , Astrologi, Arioli, somniorum Interis Pretes, quos Doctores, & in rebus dubiis Magistros adibant, Deus eorum omnium loco de derat Prophetas & Sacerdotes, qui certa quadam , ac tuta ratione populum suum, quia faciendum , quidque fugiendum docerent, Panderentque etiam, cum opus esset, suturos, occultosque eUentuS.
Plura Sm V. Quatuor Sacerdotii genera distingui fa-eerdo i cile possunt. Ι. Suum Principibus in populo, euer . ac Patribus-familias Sacerdotium erat; quod munus velut a natura ipsis collatum videtur,
cum a Levit. xv I. I. x Ix. Deuter. x m. a. 4. &c. 3 I. & xx. 6. Exod. XX. 24.
180쪽
cum sacrificandi honorem dignissimo conserre, homines, natura docente, didicerint . Cain idcirco, Abel, Noe, Abrahamus, aliique a te legem sacrificia pro suo iure Domino ob tulerunt. II. Sacerdotium secundum ordinem Melchisedech, quod a praecedente nonnisi viri dignitate. distinguebatur / quippe qui a Deo ad exhibendam figuram Jesu Christi excitatus fuisset, III. Sacerdotium Aaronicum. IV. Tandem sacerdotium Jesu Christi, sue novae Legis . De tertio Sacerdotio hic potissimum agem
VI. Ex quo igitur Dei iussu Tribus Levi sacer L.
Tabernaculi obsequiis destinata est, & Sacer- tium H dotis munus uni Aaronis familiae assertum , brae msacrificii offerendi jus ceteris abrogatum est uni t '' σ)- Cujus quidem ordinationis cum finem tum Aβ'
transiliisset Oaias , sive Azarias Rex Iuda , ''Vthymiamate Domino oblato, lepra PercussuS , ,- Rςguse, domoque statim amotus est b . I ' 'Samuelem, Davidem, Salomonem, Eliam , aliosque nonnullos Domino sacrificasse, perhibet Scriptura e . Sed haec exempla explicari possunt de oblatis ab illis Sacerdotum ministerio sacrificiis; nisi dicere mavis, Deum haec illis tanquam Prophetis, sibique apprime camris, singulari dispensatione indulsisse . .
. VII. Sacerdotium apud Hebraeos nullum sare=do Reipublicae munus a se alienum censebat , non tum mu- iuris dicundi, non militiae, non saecularis cm. nera.