Raghuvansa, Kálidásæ carmen sanskrite et Latine

발행: 1832년

분량: 384페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

241쪽

74. Florum fasciculi, tibi oblati, marcescentes relaxantur; perdunt lucernae tremulum radiorum orbem; atque psittacus iste tuus, emea in- clusus, dulci voce imitatur vocem nostram, tui expergefaciendi cauSsa' emissam. 75. Juvenis, ita a cantoribus Canentibus subito e somno eXcitatus, lectum reliquit; veluti Supratistas, deorum elephantus, eXpergesaetUS a CycniS regiis, laete dulceque canentibus, reliquit Gangae insulam. 76. Atque tum ille, pulchris palpebris praeditus, postquam rituS matutinOS, libris Sacris praescriptoS, peragendos curaverat, a servis peritis VeStibuSidoneis ornatus, intravit coetum regum, electionis caussa adstantium.

242쪽

I. CONSPEXIT ibi hominum regnatores, pulchris vestibus indutos, in SoliiS, quae in pulvinis splendide ornatis collocata erant, sedentes, atque deorum, Curribus Coelestibus vectorum, pulchritudinis aemulOS. 2. Qui Cum conspicerent AIAΜ, ΚΑΜADEVAE similem cui SI VAS, RATI sprecibuS CedenS, Corpus reddiderat, animus eorum Spem INDUM ATIs Obtinendae abjecit. 3. Juvenis ille per viam gradibus constructam in pulvinum a B HOIA indicatum ascendit, sicut leonis catulus per saxi scopulos in altum montis

cacumen.

4. Ρostquam consederat in solio gemmis fulgente, atque stragulis eximii coloris tecto, pulchritudine sua potissimum Comparandus erat ΚARTI KEYAE, pavonis dorso insidenti. 5. In illo regum coetu pulchritudo, eXimio Suo Splendore ViX intuenda, lucebat millisariam divisa, veluti fulgur in nubium ordinibus. 6. In medio eorum, qui splendidis vestibus ornati in pulcherrimis sellis sedebant, RAGΗUIs filius splendore suo elucebat, sicut Parib4tas arbor inter

7. Omnes civium oculi, reliquis regibus neglectis, in illum convertebantur sicut apes, arboribus florentibus relictis, considunt in elephanto sero, cujus tempora liquore stillant. 8. Tum regum coetu, e lunae solisque familiis oriundo, a praeconibus stem matum peritis Celebrato ; fumo, qui ex aloe incensa undique adducebatur ad vexilla ascendente; 9. Solemni instrumentorum clangore e conchis inflatis undique coeli spatia

243쪽

PerSOnante, atque pavones, qui in sylva prope urbem habitabant, ad vehementissimas saltationes impellente ;J0. Virgo conjugem electura, nuptialibus vestibus induta, Sed enS in Curru quattuor rotis instructo, quem comitatu cinctum viri trahebant, ingreSSa est per Viam regiam, quae inter pulvinos relicta erat. l. In hac puella, eximia inter res a BRAΗΜΑΝΕ CreataS, atque UniCOCentum oculorum scopo, regum animi erant defixi, Copora sola in sellis remanebant. I 2. In regibus, quorum desiderium in illam conversum erat, Variae actioneS, amorem indicantes, atque animi eorum assectionis nuntiae eXimiae, ConSpiciebantur, ut in arboribus variae ramorum pulchritudineS. J3. Alius loti lusoriae caulem manu amplexus, in gyrum eam Vertebat, ita ut solia tremula apes advolantes leniter pulsarent, atque pulvis in calice in orbem Vol VeretUr. 14. Alius ludendo pulchram faciem oblique vertens, serta, quae de humeriS delapsa in armillae, gemmis distinctae, extremitate haerebant, solvens in locum Siliam reponebat. 15. Alius pulchris oculis leniter retro versis, pede suo, cujus digiti leviter inflexi erant, et qui unguibus huc illuc versis splendebat, sCabellum aureum fricabat.16. Alius brachio sinistro sellae innitens, atque ideo humerum nimiS eX-wllen S, dorso curvato Serta sua dirumpens, colloquio Cum amico intentUS

erat.

J7. Alius juvenis subpallidum hetakoe folium, quod ad puellam alliciendam in aure sua suspenderat, discerpebat unguibus, puellarum cluneS demul Cere adsuetis.18. Alius manu sua, cujus palma toti instar fulva erat, atque lineis veXillum repraesentantibus notata, ludens tesseras jaciebat, armillarum gemmearUm splendore CollustrataS.I9. Alius alteram manum, inter cujus digitos gemmae splendebant, admovebat diademati, quasi de loco suo delapso, quamvis bene illud compositum

244쪽

CAPUT VI 20. Tum S UNANDA janitrix eloquens, regum factis stirpibusque auditis, puellam primo ad Magadhoe regem ducens, viri instar Sic locuta est 2Ι. Hic est rex in Maga a sedem habens, defensor eorum qui tutelam ejus implorant, profundo ingenio, populi sui exhilaratione famam adeptus, ' PARANΤAPAs appellatus, nomini Suo reSPondenS. 22. Sint sano mille alii reges, hoc uno terra juste regi dicitur : nOX, licet astris, stellis atque planetis abundans, luna Sola Collia Stratur. 23. Hic continuis sacrificiis peractis, perpetuo ΙΝDRAII invocando, per longum tempus S ACHIs cincinnos, in pallidas genas dependentes, floribus coelestibus nudatos fecit. 24. Si ab hoc eximio manum tuam accipi vis, Pataliputroe mulierum, P ad palatii senestras sedentium, oculis, urbem ingrediens, asser Oblecta-

tionem.

26. Quae cum illa dixisset, puella tenera, cujus maseuhoe florum Corona, durvae gramine distincta, paullulum deciderat, recta corporis inclinatione, nec quidquam dicens, illum repudiavit. 26. Τum illa, portae custodiae praefecta, filiam regiam ad alium regem adduXit, Velut undae linea, venti flatu orta, cycnum regium in Imna3a lacu seri ad aliam totum. 27. Atque allocuta est illam Hic eri Ingae rex, cujus formoSa juVentaSP ab ipsis oculi puellis expetitur: ille, cujus elephanti domiti sunt per

VirOS, qui hujus artis praecepta conscripserunt, quamqam in terra ViVenS, ' Adraico quasi regno fruitur. 28. Ille hostium feminas lacrymas effundere cogens, quae magnitudine ' margaritaS aequabant, pectora earum circumdedit margaritarum lineis,' quas sine filo iis injecit. 29. Par illud dearum, Suis atque SARAsvΑΤΙs, quae natUra SVR in diversis commorantur locis, in illo conjunctim habitant: tu, beata, pul- chritudine tua ac voce suavi digna es, quae earum tertia SiS. 30. Sed puella, oculum ab Ingae rege avertens, matris amicam progredi jussit: non quin rex ille desiderandus fuisset, nee quin ipsa recte cernere valuisset; sed diversae sunt hominum inclinationes.

245쪽

ΜARITI ELECTIO DESCRIΡΤΑ.

3 I. Deinde portae praesecta INDUΜAT 1 regem monstravit, hostibus intolerandum, imprimis conspicuum, veluti lunam recenS ortam. 32. Hic est Avantis dominus, longis brachiis, lato pectore, gracili ac ' tereti corpore fulget veluti sol a Visu AK ΑΗΜΑΝΕ diligenter Cote acutus reddituS. 33. Pulvis in expeditionibus ejus, integra potestate praediti, ab equiS praecedentibus eXcitatus, splendorem, e gemmis in regum Vicinorum Ver- ticibus promicantem, obSCurum reddit. 34. Hic utique, haud procul habitans a SIVA, lunam in Vertice geStante,' in Mah4kάla commorante, vel in obscuro mensis dimidio cum mulieribus' suis fruitur noctibus luna collustratis. 35. 'Τu, cujus semora duobus rambhoe truncis similia sunt, animone tuo desiderium est, cum hoc rege juvene ambulandi in nemoribus COn- tinuis, undarum ventis commotis 3 36. Ut nolumbium in sole, sic puella tenerrima animum non fixit in illo, qui propinquos lumine suo collustrabat, ut sol nymphaeas, et qui hostes vigore suo eXSiCoabat, ut Sol paludes. 37. Deinde ante Anupse regem illam collocans, SUN AND A rursus allocuta est formosissimam illam Dei creaturam, interioris toti partis colore fulgentem, virtutibus eXimiam, pulcherrimis dentibus praeditam :38. V KARTA VIRYAs pius, qui in pugna mille brachiis gaudebat, et in octodecim insulis tropaea ereXit, sine aemulo regis nomine fruebatur.39. Arcu armatus in fronte apparens, instructor ille vel in animis homi- num facta humilia suppressit, simulae Sceleris cogitatio oriebatur. 40. In cujus custodia Lankne reX, cujus brachium arcum tendens im- P motum stetit, qui IN DRΑΜ devicerat, eX orum Suorum Serie ingemiscens, habitavit, donec ille placatus erat. 4 l. In ejus prosapia natus est hicce rex ΡRA11PΑs, ridarum peritos colens, per quem probrum illud, quod SRIs ob vitia, cum protectione' quam praebet conneXa, incurrit, scilicet esse eam indole mobilem, eX-

246쪽

43. In illius, longis brachiis praediti, gremio LAKsΗΜΙs evade, Si desiderium tibi est, per palatii fenestras conspiciendi Revam, undarum lineis jucundam, atque I hishmatis vallo quasi cingulo Circumdatam. 44. Sed rex ille, jucundissimo adspectu, puellae non placuit, veluti nymphaeiS luna, pleno orbe, quando nutumnus nubium tegumentum dispulit.

45. Τum feminarum conelavis janitrix, SUs ΗΕ ΝΑΜ ostendens, Surasenoe principem, vel in altero mundo laudibus elatum, utramque Stirpem Suam, moribus puram, illustrantem, sic allocuta est puellam :46. 'Hic rex sacrificus a Nipa descendit; illum ingressae virtutes, veluti animalia tranquillum Sancti eremum ingressa, innatam mutuam se discordiam eXUUnt. 47. In illius sedibus commoratur ipsius suavitas, veluti lunae pulchri- tudo oculis blandiens : sed in hostium habitationes, quarum tecta grami- nibus sunt vestita, irrumpit robur ejus invictum. 48. Is quando cum mulieribus Suis in aqua delectatur, Santali un- guento, de pectoribus illarum abluto, Tantuna usque ad Mathuram urbem P eodem splendet Colore, quo ubi ejus aqua Ganget undis SeSe immiSCet. 49. Gestans ille gemmam, pectus illius splendore obducentem, quam ' MilyaS serpens, I amunam accolens, GARUDAE timore perculsus dimi- Serat, ipsum ΚRΙsΗΝΑΜ, MuStubha gemma ornatum, pudore incit. 50 Huncce juvenem in mariti locum accipiens, juventutis felicitate fruere, pulchra, in Criniavana, quae ne Chattrarathoe quidem Cedit, P super florum strato, mollibus frondibus tecto. 51. Atque sedens in montis planitie, bituminis odorem Spargente, atque aquae guttiS madida, pluviae tempore specta paVonum in amoenis

Gonarctaniae cavernis SaltationeS. V52. Illa umbilico praedita, aquae vorticis instar pulchro, regem illum praeteriit, alius uxor futura, ut fluvius, oceanum VerSUS Currens, praeterlabitUr montem in via Obvium.

53. Deinde serva allocuta est puellam, facie sua plenae lunae Similem,

247쪽

quae prope ANGADAM, Glingae brachia armillis cinctum, hostium partes eXstinguentem, Substiterat. 54. Hic est Mahensere montis oceanique dominus, robore Mahenseam montem aequans, in cujus expeditionibus praecedit quasi mons ille sub forma elephantorum bellicorum, liquorem e temporibus stillantium. 55. Ille sagittariorum optimus, pulchris brachiis praeditus, in utroque brachio gerit lineam, arcus nervi ictibus ductam, quasi duas captivae' hostium Felicitatis vias, lacrymis collyrio miXtis irrigatas.

56. Quem in sedibus suis dormientem EXCitat e Somno OceanuS vicinus, gravi sono suo tympanum, quo horae indicantur, antecellens, undis pero aedium senestras conspicuiS. 57. Cum illo ambula in oceani litore, palmarum SuSUrro perSonito, dum sudor tibi sedabitur ventis, qui ex aliis insulis caryophyllorum flores V advehunt. V58. Vidarbhoe regis soror minor, forma sua alliciens, quamquam ita per illam allecta, ab illo discessit, sicut L AK8ΗΜΙs, e longinquo per moreS hominis adducta, discedit ab eo, Cui fatum adverSum eSt. 59. Deinde janitrix, accedens ad urbis a serpentibus appellatae dominum, forma sua diis similem, BHoIA: sororem, prius his verbis admonitam Huc vultum adverte, perdicis oculis praeditat' sic est allocuta :60. ' Hic P nduum rex, humeros Sertis penduliS OrnatuS, membra San- talo flavo unctus, apparet veluti montium prinCepS, torrentibus Stillans, scopulis sole novo tinctis. 61. Eum, qui in sacrificio post ASvamectam peracto Corpus Suum laverat, AG AsΤY As, magni Vindisae montis coercitor, qui oceanum eX- haustum reliquerat, blande interrogavit, num bene ei verterit balneum. 62. Insolens ille Lankne reX olim, postquam cum hoc rege, qui telum aegre obtinendum a S1vΑ impetraverat, devastationem timens, o pacem composuisset, ad IN DRAE Coelum eXpugnandum proseCtUS eSt. 63. Μanu tua per hunc, e nobili stirpe ortum, rite accepta, tu, terrae instar gravis, regionis meridionaliS, Oceano gemmis repleto cinctae,

64. Continuo delectari velis in Maloce montis campis, ubi icimbutie

248쪽

CAPUT VI. brachiis suis pugas arbores amplectuntur, ubi santali arboreS elarum' brachiis cinguntur, et tamdiarum folia sparsa jacent. 65. Hujus principis membra toti instar caerulea sunt, atque tenerum tuum Corpus rochance unguenti instar flavum; quare Vobis, Sicut ' fulguri et nubi, sit conjunctio, ad utriusque pulchritudinem augen-

66. Sed consilium illius locum non invenit in animo Vita 'bhoe regis

SororiS, Sicut lunae radii in nymphaea, quae non nisi sole conspecto flores aperit. 67. Quemcunque regem puella maritum electura praeteriit, Sicut

noctu trepidans facis flamma, is aedificii in via regia instar in caliginem

68. Puella adstante, RAGHU1s filius incertus erat: eligetne me, an se noni V sed deXterum ejus brachium, ea parte qua armilla cinctum est tremens, dubium ejus dispulit. 69. Puella, postquam ad illum in toto corpore labis expertem pervenit,

alios reges adire Cessavit: etenim apum eXamen, floridam sahahdram aggreSSum, non amplius aliam arborem desiderat. 70. SUNANDA, INDUΜAΤΙΜ, lunae instar splendentem, in illo animum fixisse videns, ordinis gnara, abundantem hune sermonem edere aggreSSaeSt: Tl. Fuit ex IKsΗvARUIs familia oriundus ΚΑΚΠΤsTHAs reX, virtutibus suis insignis, regum eXcelSiSSimus; a quo Kosaloe septentrionaliS prin- cipes magnanimi nobile Κ AK UT STHIDARU Μ nomen gerunt. 72. Ille Mahendram montem, magno tauro similem, aSCendenS, in proelio Sivae Velocitatem adeptus, sagittis suis ASurorum UXorum genaS unguento vacuas secit.

73. Idem sua armilla INDRA: armillam, A IRAvATAE ictibus flaccidam, tangens, dimidia parte solii ejusdem dei, vel formam suam principem ingressi, potitUS eSt. 74. In ejus stirpe natus fuit D1LiPAs reX, StirpiS Suae luX, magna

249쪽

MARITI ELECTIO DESCRIPTA.

gloria praeditus, qui sacrificio nonagesimo nono peracto destitit, IN DRAE invidiae leniendae Cu SSR. 75. Illo terram moderante, ne ventus quidem turbabat feminarum ebria- rum in media horti via somno sopitarum vestes, quis eas abripiendi cauSSa

manum eXtendere ausus esset '76. Ejus filius, RAGuus, locum patrium tenet, qui magnum Sacrifi- cium Visvaft peragens opes suas, e quattuor mundi regionibus Collectas atque adauctas, usque ad vas terrenum effudit. 77. Cujus gloria infinita, quae montes ascendit, ad mariS fundum per' venit, serpentum habitationem ingressa est, ipsumque Coelum attigit, ' quantitate definiri nequit. 78. Ex illo juvenis iste AIAs natus est, velut e coeli domino JAYAN- TAs, qui, ut juvencus tauri instar, sic patris instar grave terrae onuSP portat. 79. Eligas tu eum, qui stirpe, pulchritudine, recenti aetate, variisque se virtutibus, inter quas modestia elucet, tibi Congruus est: jungatur gem -

80. Τum SUN AN DIE voce cessante, filia regia, pudorem eXUens, adSpectu suo amore Splendente, quaSi corona solemni, juvenem accepit. 8 l. Prae modestia illa amorem suum in hunc juvenem effari non potuit, sed hic e tenero corpore puellae cincinnatae processit quasi sub pilorum horrentium SpeCie. 82. JanitriX, cum amicam in hoc statu videret, subridens sic locuta est: Veneranda, aliorsum eamus t V Sed puella indignata oculis obliquis eam adspeXit. 83. Illa, cujus seniora carpis similia erant, per duciS Suae manus Sertum pulvere odorato flavum, Veluti amorem suum Corpore indutum, RAGHUIs

filii collo justo loco injici fecit.

84. Hoc serto, felicibus floribus nexo, in latum pectus dependente redimitus, juvenis eximius Hiarbhoe regis sororem brachiorum vinculum collo suo injecisse putabat. 85. Ecce KAUΜUDIM cum luna nubibus vacua conjunctam i Ecce

250쪽

CAPUT VI. IAH Nuis filiam immersam in oceanum, ipsi congruum lV Haec verba, regum auribus acerba, una voce eXClamabant cives, laetantes Conjunctione amborum, similibus virtutibus praeditorum. 86. Erant ibi ab altera parte laeti sponsi amici, ab altera tristis regum orbis ; sicut primo mane in lacu nelumbia flores expandunt, dum nymphaearum Sylva Somno eSt Sepulta.

SEARCH

MENU NAVIGATION