Raghuvansa, Kálidásæ carmen sanskrite et Latine

발행: 1832년

분량: 384페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

281쪽

RAMAE DESCENSUS.

63. Ministrabat iis LAR su vis, Munubham is ipsi Conereditam, in medio pectore pendentem, manibusque tenens lotorum flabellum. 64. Adstabantque iis septem vates divini, in Ganga coelesti abluti, summi

65. Rex, cum talia somnia ab iis audisset, laetus Se ipsum gravitate praestantiorem habebat ipso mundi parente. 66. Habitabat in illarum uteris deus unicus, multifariam divisus, Veluti luna in aqua limpida.

67. Τum vero, partus tempore, prinCeps regis uxor pudica filium enixa est, tenebras dispellentem, sicut herba noctu splendoris particeps fit. 68. Pulchro ejus corpore motus, pater dedit ei RAMAE nomen, mundo eximiam felicitatem portendenS. 69. Ab eo, RAGHUIDA RUΜ familiam illustrante, eXimio splendore praedito, lucernae in gynaeceo quaSi repellebantur. 70. Μater, eXtenuato Corpore, cum BAΜA in conclavi apparebat veluti Ganga, autumno languida, Cum lotorum, in syrtibus remanentium,

munere.

71. A ΚΑ1KΕYI filius natus est, Bu ARAΤ As appellatus, bonae indolis, qui matrem suam ornabat, ut modestia prosperitatem. 72. SUMITRA geminos filios peperit, LARSΗMANAM et SAT RUGII NAM, Sicut scientia, bene culta, prudentiam et modeStiam. 73. Evanescebant universi mundi vitia, apparebant ejusdem virtutes: nam coelum Sequebatur quasi deum supremum, qui in terram deScenderat. 74. Hocce quadriformi nato, omnes regiones, quarum regeS RAVANAM timebant, respirabant quaSi per ventos, pulvere liberos. 75. Ignis, nullo fumo obscuratus, et sol, puro suo fulgore, antea a Nd-kshaso illo vexati, nunc quasi dolore liberati erant. 76. Hoc momento Rahyhasorum Felicitas lacrymas quasi effudit, sub SpeCie gemmarum, e RAvANAE Crista in terram decidentium. 77. InStrumentorum, a rege, filios adepto, post filiorum ortum pulsandorum, initium faciebant deorum tympana in coelo.

282쪽

CAPUT X.

78. Florumque pluvia ex arbore coelesti in ejus aedes decidens, prima quasi perfunctio erat caerimoniarum, apud eventum saustum perficien

79. Pueri illi, omnibus ritibus ornati, nutricum lac bibentes, crescebant una cum patris gaudio, quasi cum ipsorum fratre natu maXimo. 80. Innata illorum modestia institutione augebatur, ut proprius flammae splendor butyro Sacro. 81. Illi, non sibi invicem oppositi, puram illam RAGHUIS stirpem abunde collustrabant, sicut anni tempora deorum Sylvam. 82. Quamquam idem amor fraternus inter Omnes regnabat, tamen RAMAS

pax faciebant. 83. Eorum binorum unanimitas nunquam dividebatur, seque ac Venti et ignis, Seu lunae et Oeeani. 84. Illi civium domini dignitate sua ac modestia civium animoS Capiebant, sicut sub aestus finem dies nubibus obducti. 85. Soboles illa regis, quadrifariam divisa, splendebat, ac Si Honestum, Utile, Dulce, atque Liberatio aeterna corpore induta in terram descendissent. 86. Illi, patris amantes, virtutibus suis patrem eXhilarabant, aeque ac magni oceani margaritis suis hunc quattuor plagarum dominum. 87. Veluti deorum elephantus dentibus suis, Daityorrim ensium aciem

frangentibus; veluti probitas suis agendi rationibus, quarum adhibitio propositi adeptione indicatur ; veluti ΗΑRis brachiis suis, yugum longis: Sic hujus partibus illis quattuor splendebat regum PrincepS.

283쪽

I. ΤUM VI svAM1ΤRAs adiit DAS ARATHAM regem, atque ad sacrificiorum impedimenta removenda petiit ab illo RAMAM, qui adhuc cincinnos in temporibus pascebat: nam in viris splendentibus non aetatis ratio habetur. 2. ReX, SapienteS colenS, RAMAM, etSi morbo amictum, una cum 1 ΑκsΗΜΑNA vati tradidit: nam in B AGHU1s familia nullae preces, ne vitam petentium quidem, repudiantur.3. Dum rex urbis vias adornare jubet, ad utriusque filii iter, hoc celeriter effectum est a nubibus, florum pluviam effundentibus, ventis comitantibus. 4. IuveneS, mandatum perficere parati, arcubus instructi, ad patris pedes procidebant, regisque lacrymae decidebant super illos inclinatos, iter

5. Vates RAMAM cum solo LAKsΗΜΑΝΑ abducere optabat; ideo rex benedictionem ei dedit, non vero exercitum: illa enim utrumque filium tueri valebat. 6. Ambo illi, comas lacrymis, e patris oculis profluentibus, leniter rigati,arCUS tenentes, Vatem Sequebantur, Civium oculis Solemnes in via arcus quasi formantibus. 7. Μatrum suarum pedes ampleXi ambo, Vatis augusti viam secuti, apparebant veluti Mactus et rad uvas menses, solis itinere coacti appropin

S. Juvenum, brachiis undarum instar agitatis praeditorum, inceSSus, etiamSi ob teneram utriusque aetatem vacillans, apparebat veluti nubibus advenientibus duorum fluviorum actiones, nominibus eorum reSpondenteS. - 9. Uterque, gemmarum pavimento adsueti, duorum incantamentorum,

284쪽

CAPUT XI. Bala et stibata appellatorum, quae vates eos docuerat, potestate in itinere non fatigabantur, ac si a matris latere incederent.10. Per amici patrii, temporum antiquorum gnari, rerum olim geStarum narrationes, quasi Curru vectus, RAGH UIDES Currui adsuetus, cum fratri minore iter pedestre non sentiebat. 11. Lacus suppeditabant illis aquam dulcem, aves cantum aures delectantem, Venti odoriserum florum pulVerem, nubesque Umbram Suam. 12. Eremitae non ex aquis lotis splendentibus, neque ex arboribus lassitudinem levantibus, tantam capiebant delectationem, quantam e dulci utriusque juveniS adSpeetu.

14. Uterque juvenis in via, vastata a SV KETU 1s filia, cujus imprecationem a V1svΑΜΙΤΗΑ audiebant, facili opera intendebant arcus, eXtremis eorum partibus in solum innixis. 15. ΤAD ARA Vero, nerVorum Sono audito, apparuit, obscurae noctis colore praedita, pendula crania in auribus gestans, atris nubibus similis, in quibus grues volitant.16. Vehementi sua celeritate arbores in via Concutiens, hominum mortuorum pannis induta, horribiles clamores edens, adorta est ΒΗARΑΤAE statem majorem, turbinis instar e coemeterio orti. Ι7. RAGII UIDE s Cum conspiceret illam, altero brachio macro erecto irruentem, hominum intestinis in crura dependentibus cinctam, seminam occidendi verecundiam una cum sagitta emisit. Ι 8. VulnuS, quod RAΜ Ε. sagitta inflixit ΤADAR E pectori, saxi inStarduro, morti, nondum in hunc locum aggressae, aditum ad Λάkδhaδοδ aperuit. 19. Illa, corde sagitta fisso, procidens, non tantum SylVpe Suae Solum, Sed

etiam B AvANAE selicitatem, trimundii victoria stabilitam, tremere secit. 20. Noctivaga illa, RAΜAE, tanquam ΚΑ MADEM E sagitta gravi in corde

285쪽

BHRIGUIDES DEVICTUS.

percussa, foetido cruore, quasi santalo YΑΜ E habitationem ingressa

2 l. Τum ΤAD ARAE occisor accepit a vate, qui hoc sacto laetabatur, telum daemones Occidens, incantamento praeditum, veluti gemma, soli grata, accipit a sole splendorem, lignum incendentem. 22. Deinde, ingressus in purum Nani eremum, a vate sibi indicatum, RAGΗUIDEs, etsi oblitus rerum in priore vita gestarum, deSiderio commovebatur.

23. Deinde vates intravit in sylvam, ipsius castigationibus Sacratam, in qua discipuli honores paraverant, cujus arbores ramorum soli a manuum instar jungebant, et cujus ferae vultibus erectis eum intuebantur. 24. Ibi uterque D AsΑRΑΤΗ g filius vatem, Sacris initiatum, sagittis suis contra impedimenta protegebant, ut luna et sol, vicissim Orientes, radiis suis mundum defendunt a tenebris. 25. Tum vero sacrifici, aram foedatam videntes sanguinis guttis, banctu-jivorum florum instar magnis, horrore percul Si opus relinquebant, atque cochlearia sacrificalia, e Mikankati ligno facta, abjiciebant.

26. Statim RAΜAs suspiciens, sagittam e pharetrae ore eXPromenS, Con-Spexit in aere REk3hasorum exercitum, cujus veXilla vulturum alarum ictibus movebantur. 27. Ibi utrumque R k3hasorum ducem sagittarum scopos fecit, aliis neglectis : etenim GARUDAs, contra magnOS angueS pugnare ValenS, num idem parvos serpentes adoritur '28. Ille, telorum gnarus, telum celerrimum, venti deo Sacrum, arcui

imposuit; atque hoc ΤAD ARAE filium, vel saXi instar grmem, haud secus ac solium flaccidum dejecit. 29. Alter RdkHasu3, SUBAIius appellatus, magica vi huc illuc confugiebat; quem dexter ille sagittis, quae soleis ferreis armatae erant, di- Scindens, eXtra eremum avibus distribuit. 30. Utriusque juvenis, qui ita sacrificiorum impedimenta dispulerant, robur bellicum celebrantes, sacerdotes taciturni stirpis domini Sacra justo

ordine persecerunt.

286쪽

CAPUT XI. 31. Vates, post sacrificium ablutus, utrumque fratrem, quorum Cincinni corporis inclinatione movebantur, post benedictionem iis impertitam, tetigit manu, CUJUS palma Sacro gramine fiSSa erat. 32. JANA KAs, Mithiliae rex, sacrificii praeparationibus finitis, invitavit vatem, qui, obedienter Mithilam tendens, RAGHUIDAs etiam secum duxit, gaudio repletos, cum de regis arcu audirent. 33. Ab iis, iter facientibus, vesperi habitatio eligebatur sub amoenis eremi arboribus, sub quibus GAUT AMA , diuturnas CaStigationes SubeuntiS, COn-jux per breve tempus ΙΝDRAE u Xor fuerat. 34. Quod GAUI AM E uXOr, in saxum transsormata, Pul Chrum CorpUS in longum tempus recuperavit, hoc erat beneficium RAMAE pedum pulVeriS,

peccata destruentis. 35. JANA KAs, hominum reX, cum audisset vatem una cum RAGH UIDIS aggreSSum eSSe, Obviam ivit venerabundus, ae si fuisset Honestum, Corpore

indutum, comitantibus Utili et Dulci. 36. Videhoe urbis civium, juvenes, Punarnasui sideri, de coelo in terram aggreSSO, SimileS, oculis haurientium animus ciliis connivere etiam fraudem putabat. 37. Caerimoniis sacris circa palum sacrificalem peractiS, VateS, KUSINAE familiae decus, temporis gnarus, Mithitae regi narrabat, RAMAM arCUS videndi cupidine ardere. 38. ReX, Conspiciens tenerum corpus pueri, e celebrata familia oriundi arCUmqUO SUum aegre flectendum cogitans, cruciabatur pretii, pro filia donandi, Conditione. 39. Dixitque: Venerande, quod a magnis etiam elephantis aegre Per- ficitur, in eo equidem permittere nequeo elephanti pullum frustra COn-

tendere.

40. Etenim, Sancte, multi reges areitentes hoc arcu pudore affecti, o Concutientes brachia, quorum cutis nervi ictibus occalluerat, indignabundio abierunt. V4l. Cui respondit vates : Hic quid valeat, audit-Attamen mittamus o sermones: ille enim robur suum probabit tibi in arcu, ut fulmen in

monte. V

287쪽

BHRIGUIDES DEVICTUS.

42. Post hunc viri prudentis sermonem ille RAGIIUIDA Μ, etsi cincinnos in temporibus adhuc gerentem, robore praeditum eSSe Credebat, . Sicut flammae, etiamsi indragopae scarabaei instar parva sit, urendi vim tribuunt. 43. Mithiliae rex comitum catervas arcum apportare jussit, Velut IN DRAS nubium turbas arcum splendidum exhibere jubet. 44. DASAR ΑΤΗΙDΕs, videns arcum, dormientis serpentum principis instar terribilem, arripuit eum, quo S1vΑs, bovem in veXillo geStanS, dimiserat sagittam, quae estugientem sacrificii feram persequebatur. 45. Juvenis, dum coetus oculis prae Stupore rigidis adspiceret, arcum, saxi instar firmum, haud magno labore intendit, veluti ΚAMA DE VAS tene

46. Ille, nimia intentione distractus, tonitru instar tremendum Sonum edens, ΒΗRIGUIDAE, valde irato, Mhatriyorum tribum impigram esse indicavit. 47. Mithiliae rex, laete accipiens roboris pretium, quod in Sivae arcu comprobatum viderat, RAGΗUID E dedit filiam suam, haud ex utero natum, L ΑΚ sit 31 1s instar formOSam. 48. Deinceps Mithiliae rex, promisso stans, RAGHU1D E tradidit filiam Suam, haud eX Utero natam, Coram vate splendido, quasi Coram igne teste. 49. Alisitque splendidus reX sacerdotem suum honoratum ad Kosaloe regem, nuntians ei: 'Hanc Ν1Μ1s stirpem per filiae nuptias tibi servilem' fiori jubere velisi V50. Ille nurum dignam quaerebat, cum perveniret ad eum Brhhmanus Cum nuntio opportuno: nam piorum optatum, eiSdem legibus obnoXium, atque arboris coelestis fructus, illico maturescit. 51. DAsΑRΑΤΗAs, Cum audisset sermonem viri nobilis, qui omnes honores ei tribuit, profectus est, IN DRAE Socius, sui potens, militum pulVere solis radios surripienS. 52. Obsidebat Mithilam urbem, exercitu cingens eam, et SylVarum vicinarum arbores vexans; sed urbs illa tolerabat obsidionem amicam, veluti mulier diuturnum amati ampleXum. 63. Uterque princeps congressi, morem receptum observanteS, VARUNA

288쪽

CAPUT XI. atque IN DRAE similes, celebrabant virginum juvenumque nuptias, prout ipsorum dignitatem decebat.

54. RAGiluis soboles duxit virginem e terra natam, LAR SI MANA sejusdem sororem natu minorem URMILAΜ; utriuSque fratres juniores, eximie Splendentes, gracilem utramque ΚUsADHvAI E filiam. 55. Τres illi regis filii una cum quarto, Cum novas UXOreS duXiSSent, Splendebant, tanquam quattuor ejusdem contra inimicos Subsidia, proSpere cedentia, scilicet reconciliatio, dona, discordiae excitatio et coercitio.

56. Illae regis filiae per hos regis filios, atque hi per illas vota sua expleta

videbant; eratque conjugum cum UXOribus CongreSSUS, Sicut nudae vocum formae cum SumXis Conjunctio.

67. DASAR ΑΤΗAs, postquam quattuor filios suos ibi eum uXoribus conjunXerat, atque Mithiliae regem dimiserat, tribus itineribus in suam urbem rediit. 58. Interdum in itinere venti ex adverso flantes, atque vexilla arborum inStar Commoventes, eXercitum ejus vehementia sua veXabant, veluti planitiem fluvii undae, ripam transgredienteS. 59. Deinde conspiciebatur sol, terribili halonis orbe cinctus, veluti delapsa serpentiS, a GARUDA OcciSi, gemma, HUS corpore Circumdata. 60. Plagae coelestes, cum vulturum alis, quaSi Subcani S cincinnis, atque nubibus vespertinis, quasi vestibus sanguine madidis, veluti mulieres menstruorum tempore, adspici haud poterant. 6 I. Lupse quoque, regionem, Ubi Sol commoratur, aggreSSae, horrendo modo Hulabant, ae si eXcitare vellent BΗRIGUIDEN, K Shatrjorum sanguine sacrificia Μanibus peragere adSUetum. 62. Terrae dominus ossicii gnarus, ventum contrarium aliaque praesagia mala animadvertens, de ominibus sinistris avertendis magistrum suum interrogavit, qui, bonum eXitum promittens, Sollicitudine eum liberavit. 63. Statim apparuit ingens splendor, Oriens in eXercitus fronte, quem denique milites, cum oculos abstersissent, Viri forma praeditum cognoscebant.

64. Sortem patriam gestans, filo sacro notatam, maternamque, ingenti

289쪽

BHRIGUIDES DEVICTUS.

arcu indicatam, soli similis erat, cum luna conjuncto, seu Santali arbori cum

serpente.

65. Ille, obediens jussui patris, quamquam iracundi et omnem modum

eXcedentis, trementis matris caput abscindens, primo misericordiam vincebat, deinde terram. 66. Ak3hoe granorum Corona, deXterae auri alligata, apparebat ille, ac Sigestaret unius et viginti hatriyorum Occidendorum computationem, Pergranorum numerum praeindie tam . 67. Rex cujus filii pueri adhuc erant, cum Conspiceret BIIRIGI UIDEN, qui, ob patris caedem iratus, omnes familias regiaS Occidere voverat, Suumque Statum Considerans, animum demisit. 68. RAΜΛ nomen, filium suum horribilemque hostem designans, Corejus percussit, timoremque ei injecit, veluti nomen, a gemma ortum, Coronam significans idemque Serpentem. 69. BHRIGUIDΕs, haud respiciens regem: salvet salvet V clamantem, ubi major B HARATAE frater erat, ibi convertit oculos, irae contra K3hatriyos

flamma splendenteS, SurSUm elatoS. 70. RAGII UIDES, timoriS eXpers, antecedens, sic compellatus est ab illo,

qui pugnandi cupidus manum arcui admovit, sagittamque in spatio inter digitos relicto poSuit. 7Ι. hatriyorum gens propter injuriam illatam mihi exosa est; qua' saepius devicta, quietem adeptus eram: nunc vero, veluti . SerpenS dormiens baculi ictu, sic ego roboris tui suma iratuS Sum. 72. Regis Mithilensis arcum, a nullo alio rege ante fleXum, tu fregisti: quo audito ego quasi roboris mei cornu a te fractum puto. 73. olim RAΜAE nomen, in mundo pronunciatum, me deSignabat: nune Vero, Cum tu Splendorem appetas, idem nomen, Significatione con- turbata, pudorem mihi affert. 74. Duo inimici seque gravem injuriam fecisse putantur mihi, telum gerenti, quod ne in monte quidem irritum est: ΗΑ1ΗΑYAs scilicet, qui vaccae vitulum abripuit, atque tu, gloriam meum eripere con-

290쪽

CAPUT XI. 75. Robur meum, etiamsi Κεhatriyos occidit, ideo non mihi satisfacit, dum tu invictus es : ea enim ignis magnitudo dicitur, qua ille in oceano etiam, velut in sceno flagrat. 76. Scito vero, arcus Sivaici, a te diffracti, firmitudinem VisHNUIs poteState ademptum fuisse : lenis etiam ventus arborem in fluvii ripa' dejicit, quando radices ejus undarum celeritate SubsOSSae erant. 77. Quare huic arcui meo nervum intende, atque cum Sagitta eum' distende. Hoc certamen esto ; si hic quoque idem brachiorum robur' ostenderis, a te ViCtUS ero.

78. Si vero invalidus es, securis meae, alte splendentiS, minis territuS, fruStra Securitatem petens junges manus, quarum digiti nervi ictibus

occalluerunt. V79. Ita locuto ΒΗRIGUIDA, horribili adspectu, RAGII UIDEs, leni risu labia inflectens, pro apto responso illius arcum arripuit. 80. Ille, simulae arcum teneret, quem in prioribuς natalibus gestaverat, eximie pulcher erat adspectu: nuda enim nubes pulchra est, quanto magiSVero, ubi INDRA: arcu distincta est '81. Areus ille, altera parte in terra posita, a robusto illo intendebatur, regum inimicus vero splendorem amisit, Velut igniS, Cujus fumus Solus relictuS QSt. 82. Hominumque caterva adspiciebat ambo illos, eX adverSO Stantes, splendore alterius aucto, alteriuS evaneSeente, ut veSperi, plenilunii tempore, solem et lunam. 83. RAGII UIDEs, misericordia motus, adspiciens tum B HRIGUIDEN,

cujus vis in ipso frustrata erat, tum sagittam suam haud inanem, arcui adaptatam, KARTI KEYAE similis, sic locutus est: 84. Quamquam me adortus es, crudeliter contra te Pugnare nequeo, quoniam Ardhmanus es ; sed impera visne ut hac Sagitta inceSSum tuum P destruam, an coelum, sacrificiis tuis meritum lV86. Cui respondit vates: Revera cognosco te deum priSCum, atque' tuum, in terram demissi, robur Vishnuicum videre cupiens, iracundium tuam irritavi.

SEARCH

MENU NAVIGATION