M.T. Ciceronis Tusculanarum quaestionum ad Marcum Brutum liber primus

31쪽

4t ' si vero auu numerus quida st animus,qima sibtiliter magis, quam diluet de dicitur, aut quincta illa non nominata magis, quam non

anteliecta natura mulin etiam integrior Pae puriora sunt, ut a terra longissime se este rant. horum igitur aliquid animus est,ne tam vegeta mens mi incoMe,eerebrove, aut in a Empedocleo sanguine demersa iaceat. Di-a a I. Emeae artisum vero cum Aristoxeno aequali, &-pe uis.. discipuIo suo, doctos sanE homines omit- . tamus: quomim alter ne eondolu isse quidem vhi suam videtur qui animam se habere non. l sentiatralter ita desectatur Tuis eantibus , vel eos etiam ad haec transferre conetur.Harmoniam autem ex interuallis sonorum nosse potsumus, quorum varia compositio etiam ha monia, emcit plureis : membroru vero situs, ει figura corporis, Vacans animo, quam posse

harmoniam essicere, nor ideo: sed hic qui dem ,quamuis eruditus sit, sicut est, haec in a. estro c e edat Aristoteli: canere ipse doceat. ene enim illo prouerbio Graecorum praeci- ,, b QRam quἰHue norit arιem, in hae se exer- - η ν ε 42 ' id iam veros inditus e ic cimus indiuiduorsi s

Corporum leuium , eu rotundorum eoncursio. nem Qrtuitam, quam tamen nemocritus eo. Mius.

calefactam, Se spirabilem, id est, animalemis c L en esse voluit .is autem animus, qui e sil est ho- hοr qaa. Tum quatuor generum,ex quibus omnia con tuor genestare dicuntur, ex inflammata anima constat, νοῦ ex alve potissimum videri video Panaetio, superio et o exi

32쪽

. . nem cum luperauit animus , iraturamquς - C: similem colitigii, agnouit:iui cius es anim , . . tenui, & ex ardore solis temperat , Ignibus' incstit,& fine in altius scies residi facit. Cui . . - cnim sui similem & leuitatem , & calorem i adeptus est, tanqua parib0S c Xai 1atu S PDn-.

l . . iaci

33쪽

Ziber I. de conremnenda morte. 2 e su PId tales , eoque magis incendi, quod iis ae--ulemur qui ea habeant, quae nos habere cu benerimus, a corpo a sort.α, eram S eXperreS : quodque nunc facimus, eu 'rissimul vr specta re aliquid velimuS, α δ lare , . I 1 multo tum raciemus libe-TIus . locnss nos an contemplandis rebus. PerlpICaen iique pone uri propterea quod,&

Lm-DLaan, a citauit. praecipue vero fruentur eis nomi--,qm tui etiam, cuiu has terras ineoletes n. a Mercarc infusi erant caligine,tamen acie m elEis 1 λ ν

p cero cupisband. exenim si nutis aliquid Ars irrueqtu se putant,qui tum Boni viderunt, in AEas angustias, per quas penetrauit ea. f cti Tiri

34쪽

nos enim ne nuc quidem ocu Iis cernimus ea, guae videmus. 18. neque enim est vi Ius se is in corpore,sta,ut non solum Physici d Cent, verum etiam medici. qui ista aperta, MPatefacta viderunt,viae quasi quaedam sunt ad oculos, ad aureis, ad narus a sede animi peris foratae. itaque sepe aut cogitatione , aut alx qua vi morbi impedi cupertis atque integris a m ct oculis , S auribus , nec videmus, nec au - dimus: Vt facile intelligi possie , aianimum foc νους & videre, & audire, non eas parteis, quae κύει. quali senestrae sunt animi : quibus tamen se Lire nihil queat mens, tusi id agat, & adsita Quid , quod eadem mente res dissimillimas comprehendimus, ut colorem,saporem,calo rem, odorem, ionum quae numquam quin hal. A que nuntijs animus cognosceret, nisi ad eum smnium omnia referrentur, b Me idem omnium iudex ri GV so solus esset. ' Atque ea profecto tum multo Φι. puriora, de dilucidiora ornentur, edin, qu natura fert, liber animus peruenerit. nam .munc quidem , quamquam toramina illa, quae '' ' Paetent ad animum a corpore callidissimo an

tificio, natura fabricata est a tamen terrenixa oncretitaque corporibus sunt intersepta quo dammodo . cum autem nihil erit praeter ani mu : nulla res obiecta impediet, quo mimiac M. qua percipiat, quale quidque sit.Quamuis copioin mutia , se haec diceremus , di res postuIaret, e quamquam va varia spectacula animus in iocis caelembus ria, quM esset habiturus. ' quae quidem cogitans, Ieci teaspecta- saepe mirari nonnullarum in lentiam Philo

c. sophorum, qui naturae cuiataolrim admira.

35쪽

Libeν I. de contemnenda morte. δtur, eiusque inuentori,& principi gratias exsultantes agunt, eumque Venerantur, ut deu. Iiberatos enim se per eum dicunt gradissimis dominis, terrore sempiterno , & diurno', ac . . Nocturno metu. ouo terrore ρ quo metu quae ' est anus tam det Ira , quae timeat ista, quae vos videlicet, si phvstea non didicisseus, ti- . meretis , , a Acherentia templa, alia Orchpallida a L. Athes Leti obnubilia. obsita ιt nebris Aca . rulia. al. Non pudet Philosophum in eo gloriari , quod Acheνι- haec non timeat, Rouod falsa esse cognoueritὸ tiri te inta quo intelligi potest, quam acuti naturata pia, sint, qui haec sine doctrina credituri fuerint. ηs f praeclarum autem nescio quid adepti sunt, qui didicerunt, se , clim tempus mortis Ue- nisset,lotos esse perituro quod ut ita se nihil enim pugno quid habet ista res aut la Habile , aut gloriosum P nec tamen mihi sane quidquam qccurrit , cur non thagorae sit, vi Platonis vera sententia ut enim ratio. nem Plato nullam afferret vide quid homini tribuam ipsa auctoritate me frangeret.

tot autem ratIones attulit, ut velle ceteris, sibi certe persuasisse videatur. ' Sed o plurimi contra nituntur , animosque quasi capite damnatos, morte multant, neque aliud est quidquam,cur incredibilis, his animorum videatur aeternitas, nisi quod nequeunt,qua- Iis animus sit vaeanxcorpore , intelligere , b L. axi, in cogitatione comprehendere.Quasi verb

eelligant, qualis sit in ipso corpore , quae μι. α3Mirudo , qui lacus ; . ut, si iam possent

36쪽

a 18 ruscini. qMaestionum in homine uno cerni omnia , quae nunc tectai sunt. casurustae in conspectum videatur gni- musa an tanta sit eius tenuitas,ut fugiat acie

Haec reputent isti, qui negant. , animum sine corpore se intelligere posse, videbunt, quem in ipso corpore intelligant.i i mihi quidem. naturam animi intuenti ultε dissicilior oe currit cogitatio, multὼqhe obscurior, qualis a sie.v. c. an mus in corpore sit, tanquam alienae do-I.domi. mui, quam qualis cum exierit & in liberum caelum,quasi in domum suam venerit. si enim quod nunquam vidimus, iriqnale sit intellige. re non possumus , certe, & deum: ipsum , de diuinum animum,corpore liberatum, cogita.d I ς ο tione complecti non possumus . Dicearchus ς - - 'it. Φvc. quidem , & Aristoxenus quia dissicilis erat animi. quid , aut qualis esset intelligentiata . nullum omnino animum esse dixerunt. ' est illud quidem vel maximum, animo ipsa ani mum videre : & nimirum hanc habet vim a. praeceptum Apollinis , quo monet, ut se qui que nOicat, non enim credo, id praecipit, ut

membra nostra , aut staturam, figuram verac noscamus: neque nos corpora sumus : neque

. hori ν ς gQ dicens hoc corpori tuo dico. cum . igitur , c nosce te , dicit, hoc dicit, nosce ani- 'Oς.xo mum tuum. nam corpus quidem, quasi VRS. I . Di Ορς est, aut aliquod animi receptaculum, ab anim in mo tuo quidquid agitur, id agitur a te. hunc. id trurnosse,itisi diuinum esset, non esset hoc'

' ut tributu deo sit. is hoc est se ipsum posse coet

37쪽

Liber I. de contemnenda morte. ay mus nesciat: dic, quaeso, ne esse quidem ei ex λ ne moueri quidem se ex quo illa a ra a q v. c. o nata est Platon Is , quae a Socrate est inta, ratio Gna Phaedro explicata , a nie autem posita est in tio est P.. v x. lib. de Re p. QMod semper mouetur iub ateris b α Θυό-niam est. quod autem motum asseri alicuHquodque να- ipsum agitatur aliunde, quando finem habet motus,muendi quoque sinim habeat nocesse es . solum uiosur , quod seipsum movet , qμia πηπquam c dese- e sortritura se, numquam me moueri quidem desinit , quiMetiam ceteγis , quae mouentur rac fons, hoc principium e R msue redi. ffincipM autem nulla est origo /nam ex principio oriuntus omnia r ipsum autem nulla ex re alia nasci potest. nec enim esses id priis 'cipium , quos gigneretur mi umie quὸd si numquam oritur, ne Occidιι quidem umquam . nam diri. veprincipium exstinctum nec ipson ab alio renascetuν creabit,

nec a se aliud d creabit, se quidem necese eis a d fort.idsvintipio oriri omn3a. ita sit, τι motus principium fit ex eo sit,quod ipsum a se mouetur, id autem nec e fort. Omnasci potes , nec morio Tel concidat omne cietum iusque ιεν e omni que natura consimi necesse est, nec vim v ra o coniam i nanciscatur, quae primo impulsu moueatur . Aiauta o. Cum s pateat igitμr,aternum id se, quod se ip-i inrt. nasum moueat,quis est,qui hanc naturam an is eseciliantur se tributam neget ' inanimum es enim omne,quod qua pri- pulsu agitatur exιerno . quod autem g est anima- mo impulcum. ici motu ciei ur interiore, cir suo. nam haec est sa monea propria natura animi,atque vis. quas ess una e ae tur. amnibus, qua seipsam femρ ν moucat: neqMe nata g L. stare certe est, ν Aterna est. Licet concurran plebei in igit.

omnes philosophi sic enim ij, qui a Platone , h q V, c. vi Socrate, R Ab illa iamilia Gallicini appel- animal

38쪽

landi videntur non modo nihil umquam tam . .' . eleganter explicabunt, sed ne hoc quidem ipsum quam subtiliter conclusum sit, intelliis gent. Sensit igitur animus se moueri, quoiuc vin sentit, illud 'na sentit . , se vi sua, non aliena moueri: nec acciderς posse , ut ipse umquam a se deseratur , ex quo efficitur adi ternitas: nisi quid habes ad haec . A. Ego vero facile sum passus, ne in mentem quidem mihi aliquid contra venire i ita isti faueo sententiae. ' M. Quid illa tandem Hum leuiora scenses λ quae declarant inesse in animis hominum diuina quaedam et quae si cernerem m/quemadmodum nasci possent, etiam,quemad . modum interi rena, viderem. ar nam sangui-' nem, bilem,pituitam,ossa, neruOS, enas, omisnem denique membrorum, & totius corporis.. figuram videor posse dicere, unde concretata,

a sori. D di quo modo a facta sint. Ea per animum ip-cta sitii. sum,si nihil esset in eo, nisi id ut per eum vi

Ariimo 'ueremus , tam n ura putarem hominis vitae νβ.M. sustetari,quam Vitis, quam arboris. ec enim ' . ' etiam dicimus vivere . item si nihil habereni γ animus hominis nisi ut appeteret, aut refuseret, id quoque esset ei commune cum bestias.' habet primm memoriam, Ae eam infinita, s rerum innumerabilium . quam quidem Plato h b recordationem esse vult seperioris vitae. nam in illo libro, qui inscribitur Menon, Pusionem quendam Socrates interrogat quaedageometrica de dimensione quadrati. ad ea sic si fort.re ilIe c respondit, vi puer :& tamen ita faci.-

39쪽

Tiber I.da contemnenda morte. 3I

rra eo perueniat, a quasi geometrica didi a Pser.quant. ex quo eisci Vult Socrates, ut discerhi l aliud fir,quam recordari. quem locum

ulto etiam accuratius explicat in eo thr-

ne,quem habuit eo ipso die, quo excessit Eta ; docet enim,quemuis, qui Omnium rerudis esse videatur, bene interroganti rei pΟ-:ntem, declarare, se non tum illa discere , d remnissiendo recognoscere:nec vero fierito modo posse,ut a pueris tot rerum, atque mearum insitas,& quasi consignatas in ani-

iis notiones,quasaνο vi vocant , habereius , nisi ani mus, b ante' uam L. ante orpus intrauet, in rerum cognitione viguinet. ' cumque nihil esset, ut omnibus locis a ρη intras latone disseritur, c nihil enim ille putat eia schre rMme, quod oriatur & intereat, idque solum esse, cxu nit. iuod semper tale sit, qualem ideam appellatile, nos speciem non potuit animus haec in . e

Orpore inclusus c agnoscere,cognita attua ς wrt c it . eX quo tam multarum rerum cosnitioni, g Ο φ aid miratio tollitum neque ea plane videt uninus, cum tam repente in tam in litωm, tam

lue pexturbatum domiciliu immigrauit, sed reian se collegit, atque recreauit, tum agn- cit ea reminiscendo. ita nihil aliud est disce-e,nisi recordari. i Ego autem maiore etiam d sor.ant quodam modo memoriam admiror. quid est undenais enim illud,quo meminimus aut quam habet ram Wimp d aut unde nituram non quaeris,quanta e L.quare memoria Simonides suisse dicatur, e quanta . ta Themi

40쪽

a Laear- a Carneades,quanta qui modo fuit,seepillatam uias,& Metrodorus,quanta noster Hortensius: de c5 ita v. c. muni hominu memoria loquor, & eorum mais, xime, qui in aliquo maiore studio,& arte versantur : quorum quanta mens sit, difficile est existimare : ita multa meminerunt.' Quor Msum igitur haec spectat oratio 3 quae sit illata vis , ex unde sit , intelligendum puto. non est certe nec cordi S, nec sanguinis , nec cerebri, b L .igviI nec atomorum. anima sit animus, b ignigue, es nescio: nec me pudet ut istos , fateri nescire quod nesciam. illud, si ulla alia de re obscura affirmare possem, siue anima , siue ignis siec L. quid animus, eum iurarem esse diuinum , c Quid

enim rotae enim obsecro te, 2 3 terrane tibi , aut hoc necro te,t. huloso,& caliginoso coelo aut sata,aut cocre - ta videtur tanta vis memoriae sit, quid sit hoc,

non vides: at,quale sit, vides si ne id quidem: at,quantum sit, profect5 Vides. quid igitur εd sori. c v, tum d capacitatem aliquam in animo pu- 'Acitate tamus esse, quo, tanquam in aliquod , arti ea saliqημm quae nieminimus , ius indantur λ absurdum idan,m m quidem. qui enim fundus, aut quae talis ani- ηt- mi figura intelligi potest aut quae tanta Om. e I. iii no capacitas an imprimi quasi ceram,on1-ula vi , mum putamus, & memoriam esse signatarum uuae tac rerum in mente vestigia λ quae pomum verborum , quae rerum ipsarum esse vestigia i quae a l. 3uid porrbiam immensa mgmtucio quae illa tam

ita Σ ' multa possie essio gere e Quid . ilamis , quae

Au e tan tande est,quae in uestigat occulta, quae inuen-Mess 'et x tio, atque excogitatio dἔcitur ex hac ne tibi