장음표시 사용
451쪽
I. in omnibus rebus de ob l. & action. l. si ego i S. &seq.D.
de reb. cred. Manus autem militaris , quae in inuitum exer- .ceatur, nunquam faciet, ut concurrat animus transferendi
domini j in persona illius, qui vim patitur,cuius non tantum
voluntate, di consensum interuenire oportet , ut transferat
dominiit, sed et facitum ali quod, non nudant patientiam. Est enim duntaxat in iuribus receptum, ut in ijs patientia sit loco traditionis , quae tradi vere ac proprie non possunt l. 3. in
prin .de usu D. l.vlt.D. de seruit . non etiam in rebus corporalibus, qui tradi commode possunt l. I. g. vlt. D.de rer.diuis de de quibus in l.traditioni b. aci. C. de pact. l. traditio a o iunct. I.nunquam 3I D. de ac qu. rer. dona. In ijs enim quae ex animodi voluntate cuiusque pendent, nullum praecise imperium est. Undς illud Imperatoris, neque amorem, neque religionem imperari posse. Itemq; quod Vlp. in l. qui in aliena 6.g.
vlt. alias l. eum qui D. de acquir. haered. Eum qui metu verberum sic enim legendum esse constat, non ut vulgo veris
botum vel aliquo timore coactus haereditatem adierit, fallens, id est fingens se habere animum adeundi quem non habeat, neque haeredem ipsum fieri, si liber sit neq; haered erafacere dominum si sit seruus,quoniam ad acquirendam hae, reditatem animo acquirendi opua est, qui ex voluntate, dc imperio solius domini non pendet. Hoc vero si ita est, ut venditor etiam ςo admisso, ut cogi postat ad tradendum, noidcirco tamen cogi possit, ut inuitus dominium rei venditae trans ferat in emptorem. Planc dici non ip ot est cur ob hoc solum ab emptore laudimium debeatur,quod obligatum habeat ille venditorem suum ad traditionem praecise faciendam. Cum praecisa illa necessitas tradendi non possit indu cere praecisam necessitatem transferendi dominii, ne quidem secuta traditione . Siquidem nec aliud intuendum volunt interpretes. iiiii an domini j. & personae mutatio aliqua facta sit z qua cessa me nec nouus emphyleuta ullus est , ne ianua inu stitura, nec proinde causa ulla praestandi laudim ij Amplius dico,etiamsi laudimium ex hac causa deberetur, emptor venditorem obligatum haberet praecise ad rem tr*-isu. dendam,
452쪽
dendam,adeoque licet solutum proponeretur. Nihilomagis
tamen fore illum dominum rei venditae, quae nec a veudico re ipso, nec ab eius haerede tradita unquam fui siet. Idque probo ex tui pater tutis 8.C. de actio. empl. cuius verba hec suntli pater tuus venundedit portionem suam, nec induxit emptorem in vacuam poli essionem praed ij, ius omne penesse eum retinuisse certum est neq; enim velut traditionis factae vectigal exsolutum si simulatu factu intercessit, veruate immutare potui t. Jd enim scribi potuit apertius ad seiani nostram confirmandam 3 Nisi fortasse quod velles etia laudim ij facta mentionem . At quid aliud sibi volunt verba illa traditionis factae vectigal An non .n. laudi in tu vectigal quiddam est,& tributu traditionis factae. Recte vero traditionis non venditionis,ut intelligamus nihil causa esse cur propiervc ditione aliquod vectigal pendatur,s no secuta sit tradi ioin qua totus esset tus,& complementu venditionis consistit. .
Hoc enim est,quod sequitur in eadem lege. Q apropter aditus Praeses prouinciae si animaduerterit in vacua possessione.
neq; patrem tuum, neq; successores eius emptore, vel haeredes ipsius quocunq; loco factos induxisse, non dubitabit nihil esse translatum pronunciare . Quod si nihil transfertur in emptorem ne quidem soluto ex venditione laudimio nisi traditio interuenerit: in is ferat deberi laudimium ex sola venditione, nulla translatione facta domini 1 ut ilis, nec mutato emphyleuta Aut cur inducamus praestandi laudim ij obligationem quandiu in eo res est, ut venditio quamuis consensu perfecta posti t tamen latillum habere unquam effectum, nec ullam siue dominij, siue possessionis tran lationem inducere 3 Qeo casu an non ex post facto apparebit nullam fuisse causam', vel promittendi , vel soluendi laudi mij λ Aut si causa illa sussicit quomodo putant interpretes , quod non stet per dominum quominus traditio sequatur. Dicamus igitur eadem ratione, aut pOtius eodem errore, Deberi laudimium etiam ex venditione, quae nunquam facta fuerit, quia non magis stat per do-
num directum quominus venditio aliqua fiat.
453쪽
Rc ne fortE responit eas, Laudimium hoc casu idcirco derberi non posse quod nulla venditione facta nesciri possit sis emptor futurus iit a quo laudimium petatur. Finge pactum, di promissionem de vendendo inter Titium, S Semproniuinteruenisse, neque tamen ullam venditionem secutam e lle .
Reidni dicas perinde hoc casu debitum iri laudimia, cum pdominum non steterit quominus venditio secuta sit, sed per solos contrahentes. Quid si per Sempronium solum , qui
promiserat se empturum An forte veremur adhuc, ne maior fiat iniuria emptori si laudimium praeitate teneatur ex , editionu quam facere, ut promiserat, sine causa recusauerit, quam si perfecta venditione,&ante adeptam ex contumacia
venditoris possessionem obligemus eum ad I aud imi j s r lationem 3 Imo longe maior iniquitas est in persona eius emptoris eui nihil imputari potest licum propter venditoris P fidiam habere rem non possit ,oneretur tamen landim ij p rq statione,quam in persona illius cui potest in nutar cur venditionem quam promiserat, non fecerit. Et tamen certum est,&interpretes pragmatici q: omnes in eo consentiunt, Expromi isione de vendendo , vel alienando nullo casu deberi laudimia, ut post alios tractat Andr. Tira'. de retract. conuent f sin. num. 3. Non solum quoniam aliud est venditio, aliud pactum de vendendo, ut pluribus docet Bart. ad i. vlt. num 8. de condit catis dat. Bald ad I i. C depact. pignori&alij quos resert A med. a poni. quaest. 3 Sed etiam quia ex sola promissione de vendendo, neque dominium utile transferri potest, neq: possessio, nec proinde nouus vllus fieri em Phyleuta, quia laudimia debere possit. Q e posterior ratio non minus conuenit venditioni iam fast quam promusionide vendendo,Cum non magis ex nuda licet perfecta venditione quam ex pacto de vendendo, aut dominium, aut possessio transferri possit. Bendigitur Guid Pap quaest 'o l. scripsit laudimium non deberi antequam emptor inductus sit in possessionem rei venditae, sed male cum ratione addit. Propterea quod debeatur pro labore in uestiturae, & inductionis
in possessionem. Debuerat enim dicere pro susceptione in posses.
454쪽
possessionem, & pro approbatione no tam noui eontractus, quam noui possessoris, in quo non tam labor, quam beneficium, & beneuolentia versatur. Et quamuis recentiores pragmatici negent hoc ius hodie seruari in Gallia,quomodo te. poribus Guidonis Pape; seruabatur,apud nos tamen semper obtinuit, nec unqua in Senatui noster pronti iactauit deberi laudimia ex ullo contractu quamuis iusto,& valido, nisi secuta.&proba trinoua aliqua possessionis apprehelione. Quae fuit veterum fere omnium opimo quibus solenne erat dicere, Laudimium non deberi,nec peti posse, nisi facta fuerit in uestitura, ut apud Stephan. Bertrandi cons. I num 3 r. vol 3. Nec enim aliud est investire emptorem quam suscipere euinin possessionem,quae susceptio praesupponit, & includit in se possessionis adeptionem. Neque possum audire propitiis
auribus recentiorum interpretationem, qui subintelligunt aliam exceptionem, vel nisi per dominum no steterit .Fateors per dominum steterit laudimia non deberi. Sed non ideo bona consecutio est, ut ad inducendam laudimiorum obligationem sussiciat per dominum non stare, si no etiam illud concurrat, ut contractus non solum perfectus sit, sed etiam completus,suumq: effectum habuerit, quod sine acquisitione possessionis esse nunquam potest.
De disserentia commissct laurimi, ex simplici venditione.
LLI ipsi interpretes,& pragmatici,q. defendiar. Ex simplici venditione deberi laudimium ahemptore prius etiam quam rei venditae possessionem apprehenderit. Fatentur tamen, Per solum contractum absque domini consensu initum non secuta rei traditione, aut domini j translatione, non cadere rem in commissum. Ita ex communi omnium opinione Andri Siraide retrac .sentitit . I .glo. 2 .nu.ψὸ post eum Amed a Pond
455쪽
a Pont qui plures refert quaest. laudi m. 38. Excap. imperialem. 9 callidis, ubi lser n. Bald.&alij notant de prohib. nud. alien . per Frider. ubi scriptum est in haec verba callidis insuper machinationibus quorundam obuiantes , qui pretio accepto quasi sub colore in uelit turae quam sibi licere dicunt.
nudum vendunt,& in alios transferunt,ne tale figmentum, vel aliud ulterius in fraudem eius nostrae constitutionis excogitetur, modis omnibus prohibemus , Poena aut horitate nostra imminente, ut venditor,& emptor qui tam illicitas pactiones reperti fuerint contraxisse, nudum amittant, &ad dominum libere reuertatur. Ponderant nimirum verba illa seudum vendunt,& in alios transferunt.& ex iis inferunt noal iter illi constitutioni, quae poenali s est locum esse posse, quasi utrumque concurrat, ut& venditio facta sit,&rei translatio ab uno in alium . Atqui certum est,ex contractu si mplici nullam fieri translationem, nisi secuta demum traditione. Traditionem igitur secutam esse necessarium est, ut commisso, quod i n poenam indictum est, locus aperiatur. Rationem vero diuersitatis hae parte inter Commissum,& Landimium illam adferunt, quod cum de Commisso tractamus agitur de Poetia euitanda Et quia conditio domini deterior non fit traditione non secuta: ince unica ratio est,inquiunt, propter quam res cadere debeat in commisium. At respectu laudi mii non debet aufferri ius domino acquisitum ex contractu que dominus potest approbare etiam ante traditionem ex qua approbatione debetur domino Iaudimium. In eamque rem citare solent l. in insulam inet. I vltim.D. solui. matru .vltimis D. depact. Verba sunt Amed. a Pont. dict. quaest.38. Quod aiunt Commisium esse quid poenale, &consequenter odi O- sum, sand verissimum est, ut non facili extendenda st poenalis costitutio extra suos limites,sed restringe da potius glom fieri potest ut caetera solent omnia quae sunt eius generis,id est poenalia,& odiosa. Ex reg. l. penulti m. D. de poen.&l. cum quidam is. De liber.& postlium. Laudimium. verta
aeque certum est non in ps nam possessoris deberi , sed in prς-mliun, &remuneratione beneficij a domino directo collati,
456쪽
nnbu' possessore ac emphyleuta suscipiendo. Ideδque δε - ρ vorabiliorem esse laudi mij, quam commissi adiudicatione . Ned non possis ex eo inferre quod illi inferunt, Deberi ergo
laudimium ex siniplici contractu venditionis etiam traditione non secura,Commissum non deberi. Nee enim solus I audim ij fauor facere potest, ut debeatur, si non etiam causa concurrat propter Quam debeatur. Causa vero non alia
ςlt quam benescium illud domini directi, ut diximus susti-rientis nouum emphuleutam in possessionem. Possessionem igitur, qui applenendi, aut saltem peti necesse est, ut beneficio locus esse possit. Nam nee beneficium inuito datur, ut habet resulaturis. Et quamuis Seneca quodam loco scribat: Imo vero duplex beneficium dare illum,qui dat inuito, d inuitum cogit accipere: Non tam eude tali beneficio loquitur quale est de quo tractamus, domini directi in emphyleutam nouum, quod non fit, nisi spe praemij, & remunerationis laudimiorum. Quin potius diceret Seneca,
quod alio loc o eleganter, Dignum esse decipi eum, qui beneficium ideo d t,ut recipiar, si beneficium hoc esset ex eo-yum genere, quae nullum,nisi ossic ij, S gratitudinis onus adnexum haberit. Importunum ergo est, & intempestiuum, ut dominus dire tui beneficium illud epaptori offerat, ante quam sit ille ab emptore requisitus, ob hoc dumtaxat, Velaudimium consequet tur in praemium beneficii, quod necdum dederit, nec de eo dando adhuc rogatus sit. Sed, &quod admittimus laudimium esse fauorabile non ita acci-tiendum est quasi sit adeo fauorabile, ut procliues esse debeamus ad inducendam laudi mij obligationem: Sed sic
potius, ut non si tam odiosum, quam est commisitim. Caeterum negari non potest quin odiosum fit, qui a onus est. & proniores semper esse debemus ad liberandum , quam ad obligandum, vulg. l.Arrianus t. D. de obligatio. di action. Qeod verb addunt interpretes, ut rationem diuersitatis quam adserunt magis illulirent , quδd conditio domini deterior non sat traditione non sequuta, verum
vidςm est , itemque quod ea eo inferunti Non posse in
457쪽
commissum cadere rem, quae vendita tantum sit, Seno' e tradita. Sed tam ericax ea satio est, ut probet laudimium μ' non deberi,quam ut ostendat.Commi uo locum no esse. Cui enim debeatur domino, cuius nihil intersit Interest seneca in nonum emphyleutam,& possessorem suscipit alium,quam um, cui emphyleusim concesserat. Ita enim sit,ut inuitus quodammodo rem suam in alium transferri patiatur. Non quidem inuitus absoluto sit respicias rationem iuris communi ex quo habet ille ius prη lationis. Sed i men secundum quid cum si nolit rem retinere cogatur pati, ut emphyleut' eam rem etiam inuito ipso vendat alteri Et ob eam causam aequum est, ut luo hoc incommodo lucrum , & commodum
laudimiorum sentiat. Sed priusquam emptor possessor factus f t, aut fieri velit, nihil prorsus in t erςst domini directi quamuis venditio iam ςontr cta sit,quoniam idem emphyleuta,&possessor manet, qui prius: neς proinde ς usa vii est praestandi laudim ij, siue ex dominii translatione causam
illam aestimes eum interpretibus, siue ut nos volumus, e
mutatione possessionis facta per speciem alienationis habilem per se ad dominium utile transferendum . Ergo si vera illa ratio est,quae ab interpretibus affertur proptςr qu mn secut* traditione non possit res vendita in commisitim cadere , quia nihil interest domini directi. Erit pariter vera, dc bona propter qu*m debeamus concluderet nec laudimia deberi domino ante tradition ς cum nihil eius intersit. Ima
si verum amamus, multo maior urgeret ratio, ut domino cuius nihil penitus interesset commissum adiudic aretur, qua laudimium, vel ob hoc ipsum quo mouentur in contrarium interprutes, quod commissum adiudicitur in poenam. Est enim id commune poenis omnibus quatenus poenae sunt , Ut locum habeant etiamsi nihil intersit actoris , siue conuentionales sint,quia licὀt obligationes omnes in hoc compa ratae sint,v t unusquisque acquirat quod sua interest Cum x ' imen poena in stipulationem deducta est non qua rimus an - sed tantum quaenam siti l .stipulatio ista 38. l.
aut quatenus intersit stipulatoris ,
quantitas,& eonditio stipulationis
458쪽
' teri de ver b. obligat. Sive legales, quia cum lex poenam aliis, aquam constituit, non tam id asitat alicui consulat, quam ut ctum eius puniat cui poena irrogatur. Idque Praetor etiam in Edicto secutus est, cum actiones poenales proposuit inutilitatem corum etiam quorum nihil interesset , adeoq; qui essent calumniatores, ut in edicto. Ne quis eum qui inius vocat. vi eximat l. si per alium 1. s. r. D. illo titui. Et in t .vnic. s. vlt. si quis ina dicent. non obtemp. meram poenam conti. nere dicitur edictum illud quia non ad id quod interest, sed qua uti ea res est, concluditur, id est ad aestimationem rei petitat, licet nihil actoris intersit, puta quod sit calumniator. plures quidem sunt actiones Prartoriae, quae dicuntur poena 'les,quia puniunt i etiam eius,qui cotra edictum fecerit. Sed non simi istae mere,& bsolute poenales, sed tantum ex par te rei cum non alij dentur, quam cuius interest, & ex parte ast oris rei non pinnae persecutionem contineant, i. noui Dquod ait. l. huius D. quCd fals. lux .auth. l. 2.I. vlt. D. ut satis d. cogan. L g. in eum D. de damn. insem. i. Ihaec verba D ne vis fiat ei l. 3. f. pen. D. de tabul. exhib. l. I.f.
vlt D. utipos de quo plura,& fusissime scripsimus in praece
dentibus,cum tractauimur de actionibus tam ciuilibus, qua praerorijs, quae ex delicto nascuntur, haeredique, & inhaere-φφm aut dantur, aut no dantur. Quod ad propositum nostra
attinet, satis est pro b a sie, poenam in libria noliris opponi passim utilii ti,& ei quod interest . Ne dubitari possit quin ye nae petitio competat etiam ei cui ut nihil intersit. Non est
igitur ratio accomodata,quam adferunt interpretes, ut cum
de poena commissi agitur necesse sit secutam esse traditionem, quod alioqui nihil intersit domini directi. Et in hac ipsa quaestione de commisit poena. non deest exemplum in quo detur actio ad commissum etiam illi, qui proba rς nullo modo possit sua interesse. Ex edicto nimirum Serenisse. Ducis Emanuelis Philiberti quo constitutum est ad obuian
dum fraudibus, quas emphyleutae aduersus dominos quotidie comminiscuntur, ut quisquis rem aliquam emerit, a li
βψ titulo ad transserendum dominium habili ac lai -
459쪽
si uerit rescribere intra menses duos titulu aequisitionis suae teneat, in ea Castellania in qua situs est fundus ac qui situs Nec tin si fundus sit emphyleuticus, velle udalis, sed & si sic liber ab omni canone,& onere, ac vi nostri loquuntur, allo-dialis . Addita etiam poena commissi aduersus acquisitorems contra fecerit. Et quidem in fauorem, dccommodum domini directi si fundus sit seu dalis, vel emphyleuticarius, quia eo casu solius eius interest, qui dominus directus inuenitur , si vero sundus sit altodiatis,in utilitatem, de commodum illius, qui iurisdictionem habet i neo territorio ubi fu ndus est, Ne scilicet qui contra edictum fecerit causari possit, habui DR se fundum pro alio diali. Et tamen quid obsecro eius in . terest,qui dominus tantum eis iurisdictionis,quod non sit inscriptus titulus acquisi tionis 3 illa namque inscribendi ne- . cessitas non aliam causam habet,quam ut sciat dominus directus an,& quando, &cui,&quo precio fundus seu datis, emphyleuticarius venditus sit, ut ex eo possit dignoscere, an ius aliquod nactus sit, aut commissi aut laudunij petendi, ab eo, quem videt nouum possessorem faelum. Idque ita constitui iustissimum sane, ac aequissimum fuit, postquam bonis Luda lib. & emphyleuticari js iam redactis ad initar patrimoniorum desierat in via esse ius commune, ut emphyleuta ante venditionem consensum domini per de nunciationem ei faciendam exquirere cogeretur,Vt de iure suo certior fieri dominus directus posset . Verum quid hoc ad dominum solius iurisdictionis, qui nullum ius nudi, vel directi dominij habeat in fundo vendito: Quid videri poteli ipsus interesse,utrum facta sit contractus inscriptio,necne λ Nihil penitus. Nec tamen eo mimis commissi poenam petere potest si forte res allo dialis vendita sit, nec emptor ed icto satis secori t. donia ita lex scripta est. Si idcirco seruanda quantu-uis dura, ut in l. prospexit ia. D. qui,&a qui b.manum. quam nec valde dura si duritiem , de contumaciam aestimes eius qui fraudem directo domino sacere velit, Ze qui fraudis suae praetextum illum semper obtenderet, quod fundum al-lodi alc crςdidisset , nisi praetextu huc rigor edicti sustulisset.
460쪽
ia Nihil ergo comune habet pgna comissi cu eo, quod litterest, nec proinde bona ratio illa est ii iter pretu, ut ex venditiones, quam traditio nulla subsecuta est idcirco dissicilius comita sum peti possit, quam laudi natu, quod nihil interiit domitii. Iam vero , quod ex Frid erici constitutione adserunt in d S. callidis, nihil minus, quam pro ijs facit. Nam ii fateri cogu-tur,quod veri ssimum est, in specie dictae conititutionis ideo non fieri,Commisso locum ex limplici ve ditione, quod eius
Iegis verba non tantum exigam, ut seudi venditio facta sit, . sed etiam ut seu dum in quem alium transsatum sit, quae trantatio non sit sine traditione. inidni etiam de laudimio idem admittunt cum i)sdem propemodu vel 3is lex Iustiniani concepta sit.An non enim de thansferendo iura emphrte uis Iu- stinianus loquitur saepius in a. l. vlt. C. detur. emphy. Primum cum ait . non licere emphi te utar sine consensu domini meliorationes suas vendere, vel ius emphyleuticum transferre. e verba lic di disiunctiuὸ apposita esse videantur, Nemo tamen don videt sic accipienda, esse ut de ea venditione Iustines amas intelligat, que iuris emphyleutici contineat trania lationem, aut de ea iuri ε emphyleutici translatione,quae fiat alio titulo, quam venditionis. Nam & interpretum broca dicum illud est, propositionis alternat tuae partem unam esse interpretandam ex altera,per Li. D.de condi c. instit.. igitur de venditione lex ait non de alia debet accipe qoam quae ius emphyleutae in alium transferat, &consequerit erutraditio aliqua,aut saltem alia possessionis acquisitio sequatur.Nam disequitum n ea de lege, vel si ius emphytestic. ad personas non prohibitas, sed concessas & idoneas ad solue
dum emphyte uti cum cauone transponere emphyreuta maluerit. Q rid. n aliud est transponere,u transferre, ut & paulo ante finem legis licere emphyleutae etiam non consentieά- tibus dominis ad alios suu ius, vel emphyleumata transferre Quomodo aute sola conuentione trasset ritus empi tetit eu potest3 At omnium apertissima sunt verba illa sed nouum emphri eutam in possessione suscipere . quae ostendunt no iaPruter cotractu ab emphIleuta initu deberi laudi mi a filia