장음표시 사용
61쪽
Omnes & singulos Sacrae Scripturae sensus comtinet, & designat haec vox , Ierusalem: nam litteraliter significat praecipuam urbem Pale: Enae ; allegorice, Ecclesiam militantem cui credimus; moraliter, animam sanctam quam habere debemus , & amare ; & anagogice , Ecesesiam Triumphantem quam speramus. Quaeres 6. An praeter Philosophicas disciplinas necessaria hi hominibus doctrina, alia supernaturalis, ae divinitus inspirata 3 Resp. ammatire r necesse est enim homini cognoscere ultimum suum finem supematuralem, ut
actus suos circa ipsum dirigas: sed Philosophica disciplina non sufficit ei r ergo est neces, Laria alia supernaturalis, nimirum Τheologia , quae revera non est necessaria singulis hominubus , elim non sit necessae tum, quod quilibet Catholicus sit Τheologos, ut sesvetur; sedes necessaria pro singulis, id est nemo potest salvari, nisi per Theologiam , qua utuntur minusti Eceleuae pro animabus svivanφs .
res ultimo, an Theologia scholasticast utilis Ecclesiae 3 Respondeo affirmative rnam Eeclesia indiget rationibus , ut veritates doceat, argumentis & syllogisinis, ut inimicos vincat: ergo Τheologia scholastica est utilis Ecclesiae Dei. Praeterea SS. Patres, Concilia,& Summi Pontifices laudant Τheologos schorlasticos , ut constat in Decretis lanocentii quarti, in persona nostri Alexandri Alensis: ergo Theologia scolastica est utilis Ecclesiae ;nec valet dicere, Theologiam scholastieam esse
C acem novitatis, quia novitas quam in Ecclesia vidimus, non est in dogmatibus, sed tam tum in methodis tradendae Doctrinae Euangeli-Cae 3 quae quidem novitas non est perniciosa , sed utilis. Inseper illa stientia cujus objectum , & Principia sunt divina , nequit esse mala s. nec
Perniciosa Ecclesiae Dei, imo sancta de utilis,
62쪽
ita siquidem scientiae & comtioius natura ex lobjecto ,.fine, & principiis dumtaxat provenire
Potest; undeci-principia Theologiae schola.. icticae sint veritates. a Deo revelatae, obie na sipsemet Deus sub ratione deitatis , & linis sit itides tuenda, ut asserit Apostolus ad Ephes. 9.
dicens: In omnibussumenres scutum sidet, in quo possitis omnia tela nerui mi ignea extinguere, ' Theologia nequit esse malae nec perniciosa Ecclesiae. Si vero videatur aliquando aliquod malum accidere ex Theologia, ut visum est in ultimo faeculo , hoc non est desectus Theologiae scholasticae, fed TheoloFi , quicum malus sit Hiquando quiαTheologia fiat deterior, ut , Patet de A stolam , qui non fuit malus ex malitia Iudae proditoris in bisa vertit in mala, ει ex principiis vexis deducit conel nes sa fis & perniciosas, de quo dicere possumus, sicut
de medico , qui dum aegrotum occidit aliquo inepto remedio, culpanon imputatur arti Mein diemae, sed medico nec dicimus tunc medicinam este malam, nec perniciosam , aut inutilam aegrotis ,. sed solum. medicum esse malum aut ignarum. Dices, Contra resolutionem primi dubii . Certitudo est sicut veritas, quae cum consistat
in indivisibili , una nequit esse maior altera a tergo Theologia nequit esse quoad se, nec cer- ltitudine objectiva, muis certa , quam scientiae naturales . Confirmatur, scientiaquae est certiocquoad nos, est viam certior quoad se. Quia
certitudo subjectivmseu quoad nos, provenit exoriectiva seu quoa1 se , res enim simi certar quoad nos,qui sunt certae quoad se: ergo scie tiae naturkes , quae quoia nos sunt certiores
Theologia, sunt etiam certiores quoad se , semcertitudine objectiva. . Respondeo negando antecedens. Tum qui 'itudo est veluti notitia veritatis, quae potest esse in or vel minoris ut intellectui nostro τω
63쪽
Praesentatur, aut repraesentari potest, i dubIta..tionem excludit. Τum quia veritas opponitur, falsitati, certitudo autem non; dici enim potest de re falsa , sicut de re vera, quod sit certa: certum enim est, quod ex duabus propositionibus contradictoriis una est vera, & altera falsa . Τum quia unum potest esse alio verius, licetiveritas sit una: nam unum ens potest esse m
gis neceti tuin alio, ut patet de ente divino res, pectu entis creati, sicque potest esse magis verum: ergo certitudo non est indistincta a veritate, & Theologia potest esse certior aliis se,.entiis certitudine objectiva . Ad confirmationem nego antecedens : nam certitudo quoad nos, non solum provenit ex certitudine quoaAse; sed etiam ex circumstantiis objecti, & ex di ositionibus subjecti, quae ad certitudinem
quoad nos seu subjectivam conducunt; v. g. Trianitas personarum est certa quoad se , sed certit dine subjectiva, & quoad nos , est certior Beatis, quam nobis, quia ratione Iuminis gloriae & m nisestationis , Beatis manifestatur & apparet,
- non autem nobis: ergo scientiae naturales pos
iunt esse, &defacto sunt certiores quoad nos quam Theologia. Instabis, Medium, quo Theologia utitur H
probandas conclusiones, aut veritates suas. est certius medio , quo utuntur scientiae naturales , cum illa utatur revelatione, & illa mediis naturalibus : ergo Theologia est etiam quoad ys& certitudine subjectiva certior aliis scientiis .
2 ego consequentiam . Quia medium , ouo Τheologia utitur. ad determinandum intelle' tum ad astensum, non determinat ipsum evia. denter, nec ratione sui, sicut medium , quoiatuntur scientiae naturales; sed ratione motionis divinae & revelationis , quae quamviS ce
Hores fini quo ' se, quam media, quibus utitur scientianaturalis, non sunt certiores quoad nOS, quiasu obscurae. .
64쪽
- -es, Contra resolutionem secundi dubii:, & Theologia Beatorum stini ei utidem naturae: sed ista est entitative supe
naturalis i. ergo etiam illa . Probatur maior. ruiscientiam Sanctorum,e1 Theologiam 3 Iacob. I. Sν quas autem πί-yrum daalsapientia, postulet ὰ Deci, qui dat bus,q noni improperat, O dabitur ear ergo Theob anostra & Theologia Sanctorum fune
Resp. neg. maj. Sunt autem ejusdem muneHs quia nostra gerit vices Theologiae Beatorum , Ieci non sunt ejusdem naturae, ut in principio ΔHPutationis di ctum est, quamvis habeant idem objectum & eademprincipia: ratio huius discriminis est, quia nostra subest lumini naturali aqΗΡΠ: μ Theologia Beatorum subest
esse entitati venatura Iis,&stupematuralis extrinsece tantum, seu ra
tione obiecti quod supernaturale est. Ad proba authoritates non esse intelligendas de Theologia nostia, quae est sapientia, sed de lapientia, quae est donum Spiritus Sancti, ut Probat idem Apostolus dicens,loco eitato: Volamem mn spisuum hujus mundi accepimus. sed utrasum quιo Deo est , urseiamus qΔ ά Deo dat Iuni mors, q-ae loqu-ur non indoctis humanae satient: verbis, sed in doctrinaseisitus. Deinde dato, & nonaeo esto, quod de Theol gia nostra intelligantur, neganda est consequentia: quia ad hoc ut dicatur a Deo data, sussici fouod necessario dependeat a fide, quae a Deo datur&infunditur; ac proinde Theologia se per remanet entitative naturalis, & supernat ratis ratione objecti, quod tendit.
ri isti ii side, est entitative su . Pernaturalis, sicut fides. instantiam. Mandes eu radix remota ue cujus naturam, radica tuin non sequitur. Et intellectus est radix pro Pria
65쪽
pria& proxima cui habitus assimilatur. I es, Theologia participat de fide obscuritatem &certitudinem: ergo etiam supernaruralitatem intrinsecam. P ego consequentiam: Quia ce
titudo &inevidentia conclusionis, est ipsaee titudo & inevidentia. praemissisum, ut patet in omni syllogismo demo, 'rativo : sed entitas Iraemissarum non est entitas conclusionis, edisaee sit utriusiue partus mediante discuisu n, turali , qui hanc conclusionem deducit modo sibi connaturali , & consequenter restat entiistative &intrinsece naturalis, & supernaturalis solum extrinsece , dum principia sunt supe
Diees , Contra resolutionem tertii dubii . Τheologia versatur circa res , quae sylle cognosci possimi, scilicet existentiam Dei, quam nullus potest invincibiliter ignorare: ergo non est sapientia quae versatur circa incognita, sed est donum Dei, juxta illud Sap. 7. InνοeaA venit in me spiritus sapientia . et ego conseq.xia Theologia versatur circa Deum ut est auior gratiar, & circa divina mysteria, quae non sint nobis evidenter nota:ergo est sapientia,non
ut est donum Spiritus Sancti, de quo intelligitur authoritas adducta; sed ut est habitus inte, lectualis. Dices, Contra resolutionem quinti dubii. Nihil clarius quam mandata Dei, juxta illud
Psalm.I 8. vers. 9. Praeceptum Domini lueidum .lluminans Oentis : ergo superfluae sunt m et Phora: & parabolae . 2 ego consequentiam .
Quia verba Prophetae silppqnunt Spiritus Sancti lumen, quo Deus illuminat omnes qui diligunt ipsum , & per ministeria creaturarum
excitat eos ad observantiam mandatorum remo Scripturae non sunt ita evidentes, ut si perfluae sint metaphorae & similitudines: met Phoris enim & parabolis humano. modo eXp
nuntur & explicantur. Unde Christus Matt.I3.
66쪽
in parabolis os meum. Ecclesiost. I 2.- legitur , cum esset sapientissimus Ecelsastes, d ruis populum, is narravit quae fecerat /nvs gans eo inuit parabolas multas r & Apostolus. ad Rom. I. ait , Invisibilia Der a creatura mundi, per ea quae facta sunt intellecta eo pieiunisis rogo Sacra Scriptura convenienter utitur Pae xabolis , cum a sensibus dependeat humanaa
, Contra resolutionem sexti dubii . . Illicitin est quaerere finem sup ematuralem, rationibus humanis, ει naturalibus, juxta illud, Ecclesiast. 3. vers. te ne quaesievis, diiονα ιenestolatus ergo mperflua est Theologia , ouar quaerat finem supernaturalem , . explicet mysteria divina, & attingat altiora. Nego antecedens: Scriptura enim loquitur de serutatione curiosa, ut probant verba quae s
muntur : In pluribus operisus ejus non eris eu
Ds ; non vero se scrutatione studiosa, laud , & humili. Mo ad hane hortatur nos Enristus Dan. s. yers 39. Scrutamim serθιuras
ipsis vitam aeteream habere . . Et Matth. s. vers. 33. rite primum regnum
praeter Philosephicas disciplinas , neeenaria est hominibus aoctrina alia super . naturalis, ac divinitiis inspirata, scilicet Theo-- logia quae est notitia de Deo , quam Christus communicavit Apostolis in salutem aniam arum, ut ipsemet testatur Ioan. I s. vers. ID scens e Vos autem dixi. amicos , quia omnia qua eumque audivi a patre meo, nota feta obis. Eam adem Theologiam , seu notitiam pastoribus communicavit Angelus Dei, ut suadet illua' Lucae a. vers 18. Et omnes qui audierant , m rati suns de his, quae ricta erant 4 pastoribus ad
Dices, Contra resolutionem ultimI dubii. Inutile est, imo & perniciossim Ecclesiae Deri' discurrere dc dis tare de divinis mysteriis
67쪽
Quia tenemur rationem subjicere fidei : totilenda enim sunt argumenta , dum de fide agutur , ut monet D. Hieronym. & captivandus est est intellectus in obsequium fidei, inquit Apostolus : ergo in materia fidei Theologia est valdejerniciosa . consequentiam , quia antecedens est intelligendum de discursu, &disputationesi' solo lumine rationis humanae, non vero de discursu sub lumine fidei ex pri cipiis revelatis deducto, qui demonstrat haereticis verit tem , & insallibilitatem fidei , &Ecclesiae Dei . Unde cum in I heologia dis. cursus sit sub lumine fidei , non est perniciosius Ecclesiae , nec prohibitus ab Apostolo ; cum ipse talem discursum habuerit contra Athenienses; & contra eosdem immensitatem Dei. Probaverit argumento scholastico, dicens , Act. longe est ab unoquoque nostrum , in ips
stolus non rejicit Theologiam , nec Sancti Patres. Qui dum dicunt argumenta esse tollenda , non loquuntur de argumentis ex principiis fidei deductis sed de argumentis pure naturalibus ex principiis humanis deductis , quae sane Sancti Patres improbant in materia
de fide. Dices, Iterum contra eamdem resolutionem.
Si Theologia scholastica esset utilis Ecclesiae Dei, sequeretur. quod Τheologi scholastici Convenirent , nullaque inter ipsos essent dissudia, nec tot essent sensus , quot capita ; cam sensus immediate oppositi circa unum, & idem, nequeant esse favorabiles: sed hoc est salsum ;cum inter se fere in omnibus dissideant Theologi scholastici. Imo sunt qui negant Principia
Respondeo distinguendo sequelam. In his qliae spectant ad articulos fidei, qui sunt princi-Pia Theologiae, concedo. In his quae silectant admodum , & inductionem couelutionum eX
68쪽
v v ncipiis , ut veritas principiorum melius elucescat, nego. Distincta pariter minori nego conseq. Quia scholastici conveniunt in principiis , & his quae spectant ad articulos ndeir omneὸ enim docent dar; in Deo processiones, ' disput,nt soluiti ipsarum modum qui non spectat ad .fidem; nam fides non determinat an Filius procedat per actum intelligendi, vel rex actum dicendi , sed solum determinat filium Procedere a Patre , quod nullus Theologus ne ' gat. Disputant, an Filius procedat ex cognitione possibilium , ves non; quod non ossicit fidei , quae nihil de hac re determinavit . rassabis: ergo Theologia scholastiea ad minus est superflua; ad quid enim inservit haec dim- cultas P σο instantiam . Quia inde veritas magis elucescit , corroboratur fides de processione Verbi Divini per intellectum P
69쪽
De Existentia O Vnitate Dei, eiusque natura σ attributis.
Eractis itaque hiis, quae de natura& statu Τheologiae agitantur ,
nune ad Deum accedere me cogit ordo materiae 3 non ut eum com
prehendam , elim lucem habitet inaccessibilem ; sed ut ea quae de ipsb disputantur, more scholassico pertractare valeam. Sit isitur:
ANtequam de natura Dei, eiusque attributis loquar, nonnullae dissicultates proponendae &solvendae sunt circa existentiam Dei.
An hae propositis, Deus est , sit per se nota, vel ci nobis demonstrabilis; ct an existentiast de essentia Dei.
'dinandum est, Lysterse notum i idem esseae per se noscibile , ut ait Gonet. nam sieut sel dicitur per se vitibilis , quia non D test rideri per aliud magis lucidum, & vinbiles ita & Propositio vocatur per se nota, quas
70쪽
non potest demonstrari. & manifestari per alia quid aliud prius , & notius: unde sella est divuuo propositionis per se notae a Goneto assivata, in quoad se & quoad nos ; cum proposi-qo rer se nota quoad nos , idem sit, ac propositio a nobis actu cognita ; & propositio per se nota quoad se, idem sit, ac per se noscibilis: idcirco sie dissinienda est propositio per se notas
illa quae ex propriis terminis , in non altande , evidentem sui pavit notitiam: v. g. totum est myjus sita parte , est propositio per se nota, quia Wopriis terminis nata est dare evidentem notutiam sui; & si sit ignota aliquibus, hoc non
obstat, cum ex hoe tantum sequatur , non esse actu cognteam ab aliquibus: sicut Sol v. g. in eodem instanti, in quo fuit creatus, non
erat minus per se visibilis, quam modo est , sed non erat visiis. Similiter discurrendum est de Deo , & examinandum est 3 an haec Prq- positio, Deus existit, sit per se nota seu noscibilis simpliciter, id est an ex propriis terminis seelusis quocumque alio habeat, unde Parere possit evidentem notitiam sui 3 sicut Sol, quocumque alio remoto, habet quidquid ex parte solis exigitur, ut videatur; & totum, unde
cognoscatur majus sua parte r non vero an
haec Propositio, Deus existit , sit per se actu cognita a viatoribus; quia in hoe sensu st stranes esset disputatio, cum luce meridiana propemodum clarius sit, Deum esse notum a viatoribus per fidem , & per discursum naturalem, Vel per creaturarum existentiam; sieut Sol est actu visiis per apertionem Oc Iorum , δέ per lucem , non vero per se runde
Dico, hane propositionem Deus est) esse per se notam ab lute& simpliciter, id est per se noscibilem absolute & in omni sensu. Ita Scotuin I. dist.2. quaest.2. quem sequuntur Cavellu sBoivis,&alii.