장음표시 사용
221쪽
Creare se dii Pymander Mercurij
t igitur. Eritur,eri enim era summe necesia in e ut, creatura repuwt,π' ex cosequemi rella diuino, quate super sam transiit. ouare miavi nobilis in producenda, ruendi creaturam, eri ipsam contingenser νelle: premadmodum Cr creatura in instipsa conti gens, non autem necesari impliciter. Pro νη-cuivis ergo rei dignitare, determ a. nandus est modin producendi. Ada. necesseesie, aus neces Mesendi , Deo tantum modo conuenit, creatu rem re , minime: piam ob co causalitu disserenti. admisia esie non poteR , sed contingentia potius; idos n.m circa illam con genter se balet. Ad primam eo inmarionem dico: quamli&Vicundam causam contingenter agere,non autem necessari Umpliciter, T astute, rede insua naturali necesitate mi pediri potes, rirtutesuperioris agenti sat ergo illim necesilas μ' contingentiasm'pliciter. V.Mtas praeterea creata, auctore Hi 'o, agit comitamur: ode,cii ec se secunda, mouetur a prima causa: igitur, er prima ecuse, conrogenter et i Hemus ad extra rast ρbiloquiorum ratio. μου aliam confirmationem restolaeo: τeium Vis, qu)d d, Mix ς' um alios frum neeese se;super autem creaturam,quae non est απsaria,sed conrtingens, contingemer etiam agit,er operatur. di creare non impreat contradi ti
nem, nam nitu haec potentiam saltem obie Mam, o simul cuin se eo si ere ρ obiectone . teR. shori ergo dicu,nihil teri aliquid, est imposiabile: ex nibito e ρο similiter ν rum eus nihil maneat oὶd benest aliquid poR mbit Dim,ereatio-aCito degense a. re actionis: ressisu ergo si ierum cuius eR accidens. Praetere οπυ umferi ex ope posito per se en istini Ate: per accidens ergo st, ob ratione Vale ita, res materis solutiones. non ergo is aliquid ex nihilo. Restondeo σd primam obieZIionem, im maiorem in re a. atione falsim esse pronuntio: creatis erum non est actio, degenere actioni , scut d x. Elum M. Adhecundam , fleto non de aliquo, noueneri ex opposto: nam,ηοχ de alia quoseri , Cr Iactum esse se Huicem compήtiuntur; in enim negatio non quide re pliciter, sed omnu prosus post . de poliquam res creata dicitur e e non de aliquet.
4. creatius dem non babet terminum posivi, a quo. Adq. a termino ad quem, mi Mutationi, ration speciem, di talem recipiunt, non aurem a termino, a quo: eo nam nolit nobilitas ρο- ον aliqua muratio Vti olano ritu quo istius terminus ad quem, lior repuratur: er dex a termino alis erra ex nobilitate termini ad quem, quae in tota creaturarum fulsantia, non aua ex termino a quoad vi, non ex aliquo, suam nobilitatem sortitur. Non ergo isti opis es, ad boe, rist nobilior, ex emeferi r eneratis enim, asteratione, ob gratiam termisi a
nem tantum, non autem carasam materialem ostendere οῦ quemadmodum x mane d es.
o md maneolari meridiem, dicerestemus. b c cutem praepostio ita intesti ηδε vis eu saepesuperin annotauimus. Ad istud Augustini dico, usinum aequivoce
sic tam quem plane modum, quae in melius commutantur,creari dicuntur. Ad s.s iniiciis. ' diximus, cre timem, murationem non Vis: ad mutationem enim pertinet,nt aliquid aliterse habeat nune, quam prius. at, in creationem, in gi producitur totasus antia es, non eadum temporis dbfferentiae buusmodi is confirmationem Go, in bu,quae funisne motu, actum es e ferisimul inueniri, e buiusmodifacti ita di mdis . si terminus motus, cuti editaminatio, in qua aliquid mul, erilluminatur, crist . . t i nunarum in i Me non si terminus motus,scutymulformarur verbum in cordi, o matum M. R era, in his, quodsi vi, Mersignificetur ab alio esti, er prius nonfusi
222쪽
Lib. II. Comment. IIII. Quaest. 4. eap. 3. ris Creare B
os inter terminos quaedam rideatur esse mutatio reuera tamen non eri Ad aliam eonia verut. sm tionem praecedensis argumenti, drco non natere in prima emanati' T 'ν iusili rerivm principio procedit; sed in neularium UitHuum emanatione,qua eri cau-
D particularibus , necessario praecedentio ιs proficiscitur, quas tantum isti philose i
uultisiunt, sci creationem regauerum. Ad 6. 7 muti creatura nonsitaeterna, aditio tramen Dei qua creaturam produxit,ery aeterna , licet non pro aetemo,sed pro certo nunere oris. Quare au tem metu in hoc instanti temporis, quam in alio, creaturam produ- xerit, cum a noluntate Dei dependeat, quae eli prima regula, cavsa quaerenda non ere
Adprimum confirmationem dico: respectum istius causae ad esseZtum esse xltimum,m. liquando nullum.siquidem absolutum ineatis, idem iri e Cia immed ratesiluxurie in ectu primo restectus ad causam co1 equituri quando erfossicis, quia catis dat esse deo ejectum recipere esse i m autem e cotra: rerum quidem est,res ectu actin primi ipsius absilai; abolutum enim in causea.e fatum naturaliter praecedit: non autem re besta abemus nouae reablatis , siue abolitae sue relati . Dicis, non tantum est docendum ab autum,quia causa prerum etiam ipse adhuc non eausante. 's' deo is inorridem instanti in quo causat, ipsam causationcm naturaliter praecedere, atque tunc non
nisi absolutum, a quo ponitur ea uotum in esie, intelligitur ; ino eiusti nihil accipi p DR, Me res Rus linus, rei alterius infantil, nisi laud abolutum praeceserit. Porro, Falsa imagina hae deceptio ex falsa imaginatione procisiitur, dum putamus ea dis emper indeter- Πο qui
mnatam esse, ouamdiu non pervenat adactum, lae infans catifundi; proinde aliquam οπcfariam ese retationem, quae causim ad essectum producendum determinet, quodnuerafalsum eΠnam Agud idem aifolutum, Fod in causa praecessit,iam natura,quam duratione, essemran productum praecessit. de quatenusfuit prius ea satiuum,el nucetiam Musans, isi non ex aliquo addito absoluto, aut reffectauo. Maliam eonfirmorionem dico, id, quia creatur. non prae sie in Ulasimplici, siue reas, sed fiammodora esseIecundum quid i aliquid ensen produci de nihilo,rt lxi, potes metelligi dupliciter: Quomodo erimo quide modo, de nihilo omi uno G fmpliciter,G sic cum qui atque ita niueil erea- atro est deni retur: nam quia creatur in esie esinito,er nolito,er per eonsequens in esti posibili praecessisse,siue praefuisse, necesarium eΠ siquidem ex tune omnipotentiae proximum eieZtum. Hoe modo creatura producitur ex nihilo, quia scilicet non ex alis prox, serie materia, ex Vti tamen intelligibili precedit. - 7. agens liberum, primum,m mmiuersati, cuiusmodi vi Deus bened tus, terr producere aliquem esse tum notitim
ex de saεῖο produxit, nulla plane in se , sed in esse ita potius multate existente: non enim necesie eΠ Uem re aliter potuit, o no potende novo aliquid relli,effectu quo rie sempitemum fuisse ; sed pro tune , quando,er quomodo noluit: eadem ergo crema
voluntate manente, sine istius muratione, essectum nouum, nempe mundum produxit.
Ad 8. patet fututio ex supradi Sturea a nam e determinata adaliquod producendum eque producere,quandos poteR,π' non poteII;libere enim agit ex parte sui: nam que- admodum in naturalibus causam determinari ex partesii perinde eR, ae ipsam balere formam, qua eausare raseat; ita profeZlo in causs hbem, e R ibam basere Hlitio- .nem refleἱ tu noli bilis. quare, sicut ibi,si impedimentum externum extiterit , aut a sentia poli, tequam esse itus causetur, forma baleni risiit; ita plane an equum rosi-ἷite habeatur, volitio, er natura, duratione prius potekl babera. Quam ob causam thia ρbit sophi de agente naturali es in telusendum. Ad aliam confirmarimem dico. - Dissitis ista sicipi nati esti, omnium quaerere demonstrationem: Principiorum Unquit philosethus talis non est mei: demonstrationis, non eir demonfratis: nee etiam dirime νoluntatis, ex e demonstratio trima,G immediata causa , ideo illius no in ali sua cursa quaerenda. creare igitur,mo conuenire di
223쪽
Creare, soli Deo conuenire secunda
ctrina. Vnu, tantiam creator De amationis.
. Raeclara extat AU. Ini doctristas. de trinitate cap. s. ex mel tymme docemur, creat/onem, siue creare, opus esie diuinum, nusti creaturae competere: SI cut,inqvit,nec parentes dacimtu creatores hominil, nee agri colas creatores frugum, quamuti eorum extrans cus acti situ motibus stacreanda Dea virtus interiῶs operetur ; ita nonsulum malos ded nee lonosa uelos ,fas eri putare creatores, si prosubtilitate fui flen , Cr corporis,semina rerum sarum nolis occultiora noverint, er ea per congruas temperationes elementor is latenterilaetant, atque ita gignendarum rerum ,σ accelerandorum mcrementorum prxbeant occasiones. or sum quippe strum, suae corporaliter, ri ιliteia nasiuntur, nina inu occulta quaedam femina in isὴ eorporeis mundi huius elemetis latent alia 2nt erum hie Iarent in ele- χἄω istic oculis nosrὐ exfruribus,exanimantidus;aharerooeculta istorti eminamenti . se a. rude iubense creato re,produxit aqua primo latilia, σ nolatilia: terra autem prima siti generis germina. Et lib. de ciuit: Dei ia. cap. 2S. Quaelibet, inquit, eorporales, Rationes πω velfimi es co gignendis rebus adhibeantur,siue operationabus angelorum. sve hominum, imas omnino naturas non facit, nisi unus Deus. Sane, primim treminus c reat his in esse,qui certe essestus ramosatisiimus eR: in omni enim esseClu seruenitur: aso la ergo cause nniuersati manate igitur, ereare eΠΡhus caus rei versalis, primi ueti . Etenim, si hoc munus crean1, erraturae cimpeteret, rei vi trincipati agenti, vel, ye instrumentosolummodo agenda. non quidem primo modo quias tas Dei est,qui in c-avdo,cooperante non eget agente. nec etiam secun/o modo: instrumentum namque. E Etium pranspalis agentu attingere nequit. 1Uid clinitiu. Iant m adcausandum aliquem
Uynum sibi proprium lati aliter praerium ad ιε tum principat ter agmus, aiori pro diuersis egestibus principalisus pri ducendis, rarys ins umensὐ artifices non jncinitiori; a. digerent. At, ad creationis se itum, qui plane en rei se totale, ere, uris vim disso- est priastiuam non habet: partim quia est prior effectus ; Cr ιδεο est priors si titὐ partimoris agentis. vero, quia erratio, Cr eius esseCtus, ex nihilo manarrans ,stue esse basent: δθbitio Λα-r m siue maseria, siues secto se non poteri. Itaque ,s causa sicunda iusi umentalis , ea efferaonis adtionem non participat, ns quatenus ad essectum principas agent per .hquiasibi proprium diffsitiue operatur fecundum illudfili protrium nihil ac profesto adhiberetur ad agendum: cum autem proprius essectus Dei cro antis,sit producere, se absitutum, σ ad istum aliqua Hssositio 1Urumentals dicita re nequeat; creatio siquidem non est ex aliquo praesiιpposito, quod pinit dissoni mr a-Ctionem instrumentati agentῶr fit,nt ereaturae aut ratas creandi etiam quocuns mo do, rorsus competere nequeat. Amphus agens rirtutissimilae, in Asari iam ahquorum risu tam actionem non habet sed inter res,CT non ens,leu nihil,qui sint creationis te ' misi, d stantia habetur ii ita, quia nimirum nihil, nonfiam negat enonitum cre tum , --metiam infinitum, fur eri Deus: igitur, creatur quae e et agens itum,m pus creanssi, aftionem non haer. Adsu quemadmota e habet ars ad naturam; ita Hipso modo, ereat aera ad Deumsed ars, eo modo, quo eΠposterior in Ordine agentiatim, praesupponit essectum naturae: intur, creatura, essectum primi proupponit senseris,cui reuera prima aFbo debetur sed quod praesipponit aliquid ex parte essius m
L andi potentiam non habet: creaturae ergo ereatio non conum t. praetereas ereatura cxpetat erratio;id certe per modum infrumenti fieri nec e ery Cr fecunda j agentὐ sed 1nstrumentum non Qt nis per motum, crearis .utem non eli motus, sue mutatis; imb
224쪽
Lib. II. Comient. III L Quaest. 4. cap. 4. 1 creare G
rem non babet; primum astum rei, quod sit Vis pluiter, praesuppreae, nece egi: quamuis si eausa bur ossi esse, hominuscilicet, yel alterisueui rei sed erea
mora vi actus potentne permixtus, non autem purus: pcnem σν, non totis e rei, producere misit,quod ad errationem attinet. hoc ergo creationu munus ,seli Deo con- ιι uenit, qui eRarius purisiimus. Amplius, m quocumque eRdeterminatus modus agen- ndi; id pusu ex ..huiusmodi determinatis consergit,deream, are condit i06n resium sit sed quiatibet agens crearum primo quadem agrare,determinatum habet modum Modi: igitur ,er id, ex quo tali age corsi , nempe materia, quam creatura actio prout mirabosus creaturae esetfiti ubi in in nrissu cais ira, in ira esiet dicenda, quod sit adsum uertim, omne agens crearum balet se participative: igitur, participatrue illud communicare potvitantim,m non praestoriori albiis alis modo: M quod commusarur per partici nem,no duit ιν creari: ergo quod prius. nullas rudem operam, praesupponens es reario dici potessuam creatis A rubitos, operam rem harumenti, AEquid mesuppome: igitur, non est reatis. Ium, Operati quae solo νobra tu imperiost,ereaturae non sir communicaliata: eadem enim ratione,qua iuberet ex nihilo aliquid feri , eadem posiet de omni erem bili praeripere, ars ita nullum baberet in operando determinatum, persiriptum m
dum oedia quembbet esse tum producendum, indisserentem baleret, reueraenara natura conuenire non poten: mafum enim creatura aeteremati estinοῶ, σatium, tum quidem in esiendo, tum etiam in agendo, Cr operando. at sirem, scis forma non potvi aliquid causaresne materia ; ita etiam nee agens limitatum abs Iubiecto Praeterea,cunulibet crearura aftio,es accidens,σ degenere actionu.sed rematio vin eR aecidensona actio degenere actionRνtῶxi; aecidens inseper ressetauum, uec siario si iectum requirit,eπ terminium actio rero de tenere aHi-3,quoniam muration usiacet, materiam resticis, Cr pro termino subiec praesenominaturaliter,s a reuera omnia, creatistu conuenire nudo modo possunt: ibin erratio ad Deum -- tummodo attinet. A bus,s angelis atquid crearet cuti uellectu, Mambraitate, v.
id essestrepulit με elibet istarum in angelo eRaccidens odi enim angelbuceta re possunt m huiusmoda modo intelligendi, cum on a positis distine intelligere, ex ΠψRPQtinc nou H, alioqui in actu, irasmtestiniones baberem, qua etiam innumeralis rentur accidentium; aur am,ctu infinitam, plia milvosibile. intelligere enim rusiare ereaturae rem visua V vi sed cecidens potius: nulti ergo insessipentia,' creatura, Hunius m crea da virtutem balere potvi. . plius, Mici in Duriae priscipium rotale sectivum, accidens esie non poteR: necessariis enim praesen in si iecto, 'ia decideram, cuius ese, Minois, eiusfessinus amare Hasemotus . non eR: ea a praeterea to aequivoca, fluo quidem essectu persemur es LM . Mfudistis tuompliciter perse Mrvi acciden mereo. Horiae Uuper perfeEtae pror cone prod Nior princim, accidente opus non vi se ob pratiam distonenda materiae, HIIubiecti sed angelus emper requirit integrare Myeuerigitur,sι dionendum m . oriam: non ergo agit, ius disson endo, ais ita creator dicendus non M. Denis, omne creatum, a creante alis subiecto construari paem quod plane erearinae alcui eam pine nequite creatum nam prius naturaei er Misseipso, quam insitatem ara metasHi , crearor rius ponit ipsim in essectu, quarenus vi in stipso, am nimissu .illo, Hleompostum ex ipso, subiecto u4 exbuat imilibus eonflat, cre elanem ineu creare soli Deo comemo. Sed contra praedicta stat non milia excutienda opis quenti.
225쪽
Creare n5rix P, mander Mercurii
Neosis es tialiter ordirata, quemadmodum s unda eri a prima :so
etiam tertia est a sic da ; erae demops, valet hoc de ordiaratu eodem esseacia ordine sed huesi grauia in nrities une e e esientialiter ordia nata: igitur, scutseo da vi a prima; ita etiam tertia est a ferunda, erse deinceps. sed id tantum se poterὶ per creationem: creaturae ergo, σπ sub Deo convenit creare. Duera, si omnes infestigentiae immediate a prima profici scuntur , fimbrer etiam σ entia Omma, quia pro impossibili repurat commentarerm metet catera emm agentia superfuerens, quippe, quaesiuu rirtutibia, actionibu θι strarentur: multa sane a Deo mediantibus causis fecundis producuntur. Denis, quia sit perfectionis in natura inferiori no xR remouendum a natura superiori. sed posie producere sibi simile in natura eorruptibili, maximae sir dignitatis: igitur, beati simium. Diri tibineri attribuendum , ruod certe ne crearisne'nxonrisiet. ἐγώ ius inus facientis consideratur secundum resfacienda mensuramsed omne os creatum,es meae mensurae: gitur a m productionisue re preddatur uoicit intus ita, quae ρω ne creatura tribuit M. Sauris creatura potens est ad producendum aliquid extantra rao; multo magis ex nihilo, main enim ibi res retia est ex parte fasti: iditur, mala 3. quos erit ristin facientis: creatura ergo aliquid creare poteR. . p., agens eumaioris virtutis hi a n, ob pistulem principalis agentis,quam propriam. creat ra firmam desdiecto, propria rirtute producere potest: igitur, rirture primi, poten . ahquid producere Hepubiecto, at e ita aliquid creare. Iterum, agens naturale, ex Vmnis gyni deciebus νηῶ, er His in Gebosia exilentibis, ναμ firmam producere valeti potest: produstio erim illa, non eri ex materia: nam in eucharisia mi, uti ramum Chrisi corpus. R. is corruptioni obnoxium. Ibueras agens naturis pol salem, ais νινtutem habet rei annihilandae: ergo σ creanda: parsquidem in rires reputatur potes M. Postro, istud annabitari dicimus, quia ita de mitis ;ri misior maneat iai ed agens naturale dum formam eorrumpit totariunditin eam de sit rauni hilar erra. si minimum praeeterea mus in ignem magnum coniiceretur , ab eo pos nitus destrueretur: agens ergo naturales potvi amabitare; potest etiam errare. Ad huc, essectus rirtuti primae cause non quassi Maequatus, .minori quidem nirtute pro duci potest sed sta erratura par in diuisis Pirruti, O m in is ita, Me aurem
Sacrainmis Iterum,scramen an algu,rieommunumis, miti, propemodum euomurum in logorumstententia, gratiam in raneuraliter ea ameri gatur creant. Tenet consequentia: Iratra enim, creatione tantum haberi poteII. Sane,
mne prius, Miso p seriora liberare potest estuormae dependentia ad agens, prior vi, quam a Mi illum: poterit ergo eum agentis tantum dependentia eon fere inne d pendenti ubi em. 'uera postquam accidens ab agente natural produSIum eR, LQ-- ri turea subiectostparari potes, quemadmodum ridere licet in saeramento astatae igitur, er quando proaucitur, atque ita erit productio sne subieEu, quae assia dubiis creatio dicenda set. Ex hὐ ergo, ars similivi apparet, creare, creaturae quos com- Π petere posse. Portia, aduersiis non milias ratio es qua abam tuentur entemia sica PM restondendo 1 dem. er argue o. essectus uniuersalisimus, ad cau- - sam pertinet rauuersalem sδυ est but modi: ergo ad primum tantammodo eam saniss e tat. hoc ceria o sim modis non est admistendum: nam estia dis ea semriae, est a nerante naturali: hac enim ration enrrare dicitur, quia nimirum daresse, e fici 2,ruora sit in materia: ero non elatamῶm i Deo. Quare,s xera siri
226쪽
Lib. II. Comment. IIII. Quaest. . cap. s.& 6. 219 Creare
ratis non soli m Deus, sed etiam aliPod agens naturale habet virtutem creandi. Ο - iplius, olu sunt termini alicuims productionu; rbi plane viricst terminosubiectum erit commune: er termimm a quo, natura praecedit terminum ad quem. sed in creatione non in subiectum, nes nihil eR prius ente naturali, eum nisam habeat naturam Gallitur ergo illa ratis de distantia infinita, quam aliqui superius pro confirmanda ipsoru en- lentra adduxerunt. Praeterea, nihil, Cr ens, non dilant infinite: inter extrema enim immediata, Asyautiae magnitudo, ex alterius ad alterum extremi excesu mensuratur . huiusm0di nams di intra nonsiperat alterius extremi excessum sed ens,σ nibi me immediata, cum set contradictoria, excesivi autem entu ad nihil eRfinitus: inter ea igitur non est distautia infinita. Profecto, quando extremastini immediata, tota eLὶ ' 'quantitM excessus, quanta, Cr quantitas excedentis. sed ens erratum es nitum : ergo excessus e si rutus, negatiosiquidem mensuratur assirmatione. quamvὐ ergo.inter contradictoria immediata dfantiast, non tamen aequalis, nec infinita ,sed interdumnusior, nonnunquam autem minor: inter ens erg3,σ rubii, en d antia in ta.
' CAP. VI. Soluiditur argumenta.
D primum, intelligentias esse causas essentialiter ordinatas, Δοἶus mota intestigi poteIR: νηο quidem modo secundum esse suum quidditatiuum, i secundum quem profecto modum, νna sit altera perfectior, ars ita approbo argumentum ,sunt enim hae ordans dignitate dism tae. alio vero modo, fecundum ordinem esendi, ars cavsanssi,er ita nego argumentum, Iobusfp idem Dei sit, producere intelligentias. Ad confirmationem dico,quae per creationem producuntur,a Deo immediate se, utpote intestigentias, coelum, primam ma- reniam, animas hominum; alia vero, quaede potentia mamyrrae producuntur,er immedia Me quidem a Deo, quatenus irae est venus creator, er principale agens; Cr mediate, τιra nimirum per medium agenis naturais. unde agentia naturalia nonsuper uvisne super a reputandasunt: nam cooperando isDeo, idem agunt, net agere possunt. Dicis, tunc idem bis produceretur: nam νtrums ars, eR tota, agens. idem praeterea immediate, er mediate produc/,implicat contradictionem. Dico, Hem δὴ non produci,
hasist bis produstum: oricum enim tantum sit productum, licetsi a duobus torm
ιibus agentibus ordinatis: nihil enim siecundum agens operari Walet , sine virtute primi agentis: Deum siquidem agere immediate, perinde sit, aes diceremus, in agendo non habere alicuius creaturae cooperationem; mediate veris, quandosecundis causis νtitur hi qua certe aftione, eandem causationem activam cum creatura esseCtive producierian quidem mediante aba actione; se ira propria, Cr aerema,scut er creatura risi
iesua, non mediante amone degenere aStionis, quia actions non sit amor esseClus i-,tur produstias, secundum resserium refertur immediate ad ipsum Deum secundum alium rero ad ipsum agens; primo tamen ad ipsum Deum. QiΡm ob causam, nulla estipoteri contrariClio creatura utitur cooperante :esiet reuera contradistio, quando non cooperante creatura, er mediate, Cr immediate eundem essestum predueeret. Adabam eonfirmationem dico, in natura corporali, quae ob illius corruptionem in uno perpetuo hidiuiduo conseruari non poteR,posiesbi ilagignere supplementum esse corruptionis : in angelis aurem, qui incorruptibiles sint, id locum habere non potest. Asti. in asstione alicuius agensis, nonflum ob Amanda e ubstantiasEti, verum etiamo modus sat die pro cere siquidem aliquem egestum itum, potentiae plane eusvitae; de nibilo pero eundem causare, me producere, infinita. quoniam autem omnis
Ee a creatura, Intelligentiae immediatestini a Deo. deo mediate. obiecto.
simile in angelis lociari non habet.
227쪽
ui4 is i. c*-σΠρ abquid ficere: uam ex contrariis per decidens aliquid', per libri, est post rero e si Aestu, quod ei in potentia. contrarium autem aduersatin agenti, utpote
tentiae, clitam potentiam ab actu imped/ens, i et veru agens, materiam reducereseteti. at, γbi miti
sacere aliquid prosis proxistit potentia res ectu rei aciendae, quaafiticet, eius, quod omnino non pn - ψ est,nusta esse potest. maior erg, est potentia agensis,pra ex urbilo Omnia produxit. παῖ maioris eIi potentiae ex rub A, piam ex contrario aliquidscere. Ad s. maior es a s,de eo praesertim quod est proprie inistrumentum: nam in agendo,Vitur potivs,quam q. agat. - . quod in chara haesuramento fieri videmu3,non virtute natur sed mi raculo fera d cimus: ibi enim quantitM dimensiua, omnium Iubie tum erisquent tim formaru, quod est proprium materiae. hae de causa, quacquid ex materia panti producendtim eugenerandum esset,si praedisti quantitais rationem, ex re certeogviti et vule ex rebus mira LisCtis, non tici ad res naturales transere. Ad confirmatio nem respundendo, nego antecedens: Iorma enim,es non in aἱ tu, rema et tamen in po-
Obiectio. rentia mater a. non ergo desimitur omnino, ex consequenti non omis latur. Dicri quod eri in potentia materiae in actum educitur virtute agenis naturalis sed forma combolauo. rupta, per agens natu eale in astum non adducitur 'ergo. Dico, maiorem misersaliter
falsam esse: nam Deus post reflutionem compositi, animam rationalem in actum δε- ducit sd de hoc alibi latius dissulandum erit. Ad aliam probationem restandeo, frigus destrui. quia deficit isti materia ; uοηqiua materia agit , sed quia nullum agens croatum est actus purus: accirco istius esseCtus sit compositus ex potentia, er asu. Sicut ergo non agit ex parte Iut potentialis ' ita etiam nec preducit efflum, qGad eius ρο- 1. rentiale: praesupponitur enim ex parte esse Stus,in quod agens agere queat. Ad F. --gatur maior: ommum enim creaturartim mulierstas, diuina ricluri non aequarur , illara 6. tamen productio, b diuiuae rirturi contienire potest. Ad s.sacramenta crearagrat
s in nra am res time ualteri de quo Eane dilutationi genere, ais negotio, non est modo dis dissutandum. Ad primam confirmationem Aco,salsam ese minorem. forma Aliter. q idem, quae eII ab agente creato , σ ad agens, ex adsiubiectum mul de ei. rude inferi, rnius sine altero dependentiam non habet; in esiendo vero , subiecti habet δε- pendentiam, a quo ipsa dependet, non autem agenis creati Ad secundam confirm trυnem , negatur consiquentia: etenim accidens, asubiecto separari, in primo insor . In quo producitur, contradictionem mphcat; ex eo nams sit in sublesto, ex quo ac subieci paratur: potest tamen Deus escere accidens sinesesieίto. Ad primum, contra rationes Aperi ἰs mstas. quamὐὐ esse sit ab agense creato η tamen errare d2citur, quia nimirum ab agente creato, esie yramo, er per si non est, nisi a Deo tanthm nulla emm creatura dat esse primo, quiasti licet nou omnium eRcavi, quae ad oti primae eos attinent. Solus ergo Deus dat oti primo, non per aliud: caetera rerὸ agenti licet dent esse , non tamen primo, quia nun perstinue primo Gente. Ada. increati
m ne non eri necleide ubi effum secunrim remesis commune, se tisicit eseidem
. tempus imaginarium; imaginamur enim creaturam priὴssyli nibi in ahquo tempore imaginato, deinde res apparuiss inue migrasse. ipsum praeterea nihil, non eII persererminus sed per accidens tantum. hac de causa, a producente attingi, non eri necesse. Igatura quos res praecedere dicitur,non quodsit in se aliqua natura , sed quia erraturae, se eam ni ab alio prius riis istis non esse, quam esse conuenit. Ad s. 3nter rubii Cr ens,non sit distantia infinita simpliciter,sed itfvitare proportionabiblatis, quia nulli determia natae fulsantiae emis ad ens sit proportionabilis ,sicut testatur phit: q. thra: co: 7x xti dicit motumfa tam in ractio, ad motu aElum in pleno,nustam proportionem habere.
scrotentia produceni ex rubiis , ad potentiam traducentcm ex abiuo, proportionem man habet:
228쪽
Lib. II. Comment. IIII Quaest. s. cap L ari Creatio
mre, non autem aucM creaturae , me dixisse puto.
Creatio es aliquid in creatura, ac pro se com ipsiorum, non admixta naturae, ita artis operi S.
I generatio Iubstantialis , rei accidentatu, aliquid e ingenerato; miliberra magis creatis erit in creat x qua plane creatione, rota producitursu stantia creatiore tam , qui ne motu, aut ratione res conditasunt per potentiam primi genetis, qui in remm produCtione materia non induvia praeexsent cuti agentia particularia: ab actione autem,ais passioneo tradIo m tu, relatio r Manet tantum: rebri rutum, creationem in creatura, RHσm se r uti Cisitio in erenem ad creatorem, relati adsui se priracipium er auiborem. Sane, s creatri se POL atura est rela dam produci, fuseri, feri autem ad se rei ord natur illa eru conuenit creari, qui- tio ad creato δus conuenit esse, quorum aliqua sintsub retiasimplicia, rerutis stantiaeseparatae. at qua nero composta, risunt materialessub amara : accidentia autem, quia non sunt νera entia, sid entis potio, riae er Gerasentia magis mam entia rocantur; ideoque concreata potius, quam creata dicendasunt. Ita ,si sentibus tu eparata, tum oriam eorporeis σmaterialitrus, proprie conuenit creatio. 'vera, forma naturalis com Quibus conisporis, uoues ab Odsub ens, sed quo aliquid es idcirco feri formarum mis Uy, ne- uenat creatio. que ereaeni, sed eroncreata esse potius. hac de cause creatio non es admixta , me non chra sonorisuleR operibus natu: r quandoquidem a s naturale, ex prae soti materia pro- est admixta o ducit compositum; erratio autem non prasupponit materten: irrationabiliter ergo am perib. naturi. qui Acutisiunt, firmas per modum creationis dari, rei cavsari ab agent eparato, tu,
Libet naturae operationi - - .
posibile: alioqui ereatiis, productio rotati dicenda non esietsi quidem,non minus er otior, quam generationi aliquidsupponeretur,vis ita creatio e et generatis, quod es falsu. Amphus se essentia,erearium prasipponeretur,masiura viis oret etia post ami hilarione composti,quod es impossibile,er aurubilationis naturae, seu renditioni tant rium : cuius enim sentia relinquitur in se; illud certe amabitari non dicimus.. An p., ea a exemplaris coincidit cum causa est iciente, ahoqui daretur necesiam quis rum genus causerum: as1 enim causae non conuenit, neque materiali, seu formab,sune enim intrinsecae causam: cause igitur exemplaris est quoddam stenus eausae essicientis ne agentis per intel Bum, Cr artem exemplarem. Poria, em ciens causa in ea Mando, δο esse largitur a Iualis misentiae. s ergo res conditae ab aetemo, nonsnoecunduesse actualis exiHentiae: nec igitur sunt causatae ab aliquo exemplante, vi quidam d cunt,quod conditurum rerum causem realem appetant. Adbue,s rei essentia creationi praesuppomtur, nihils aliud per creationem habetur, quam rius exinentia ,sue res ipsa, in quantum misit: igitur creationis terminus non eri aliquod absolutum, relati terminus formalis; exsentia enim ad quam rotunt creationem terminari, resfectum ad Qtiens iudicat tantum. sed aliartim pro Bionum minus perfectarum terminus , ese aliquod abflutum: multo ergo magis ipsi creatu i erat tribuendus: per creationem initur , nsulam esse exi sentiae Jed etiam exseruu, res conditae co equuntur. P -- Ee s rere
229쪽
creatura rationepraecessit esse. nulli autem tale est aetereum, aliοpzi duratione simul exiserae Cr non exiseret, quod est imposiibile. AEternitas praeterea es mensera durationu, vel exigientiae: quod autem per realiter non eximi, aeternum se non potes: ergo quod prius. Item,si creatae rei sentia es ab aeterno: igitur pro quocuns signo,νerum est dicere ipsim esse: sed hoc est dei selius: non ergo creaturae essentia creationem p xcesiit. Ita , res antequamserent erant, er non erant, inquit Augustinussuper Genesim: erant quidem in Derscientia ',sed non erant in natrara propria: cognitum autem Qilponit reale extra naturam cognoscentu, aut ipsam cognitionem. Amplius di esentia rei creatae est aeterea, aut certe re cundum e e esentiae, vi diuinae cognitionis terminus,
.ut profecto secundum esse cognitum. si primo modo res se habeat tunc plane summum G primum ens, necessarib indigeret miniis necessario, quod es imposiibile, alioqui noesset perfectissimum ens: si nerosecundo modo frusranofecto ponerentur essentis inese reali. Creaturas ergo ante ista minationem, nullam habisse esse reale in astu,n sue essentiae, nes exisentia ,sed Uti tauram in diuina scientia; π sacrae ripturae, erPotentiale ob rationi consentaneum esse iudico. νnde potentiale obieZtum, vel etiam potentia obiete mutim non taua, quam praesupponit erratio,reale ahquod extrinsecum in actu non habet: aut erum g ta Ahis pq γο mς m eo di, opposita riis aερ ι ars contraria, quae necessarib Deum in aetii compultum reviret, sed adueniente actu evanesceret, ars ita exiseret ante a
tune de nouosuscipiendo actum exigundi, necesiarib de priuatione ad formam mutare rur, ars ita creatio esset mutatio , quaesub tectum praesiupponeret. Potensiale ergo obie . , Riuum non sit aliquod extrinsecum in actu reali: quamobrem rerum essentia non erE. i. aetcma, nec in ahquo actu reati ante creationem extra esse Humum aliquando fuit. Ex
quo patet, creationem non habere Abiectum ,sed Vis productionem totius retitatu es. 1ilius erum esset ahquo usiectum ' idem er annibilationis V t , sic annibilatum eri seret. Sed contra praedacta guttur multis modis capite sequenti.
crearionem nihil se in natura, Qq. compositorum deni Mese, naturaria fueartis operibus.
I est habet creatio actiua ad erratorem, ita abs, dubio passiua ad er aturam: sed creatis amur, non eri aliquid in creatore; pari quos rati ne poliua etiam non erit ahquid in creatura: si enim aliquid esset in ere rore ; in deo aliquod temporale inuentiretur, quod est imposiabile. mera;
erratio non es creator, quia non sit aetema, nes creatura, alioqui, atram fatueret creationem, qua ipsa crearetur, ars ita procesiusferet in insistitum: igitur, ram in creatore, quam in creatura, creatio nullum esse habere ridetur. nam s creatio
praetersubsantiam creatam aliquid esiet; istud quidem si fantiae accidens dbcereturi omne autem accidens s in subiecto: res ergo creata, subiectum emet creationis, quod est imposiibile, aliter idem esset subiectum creationis er terminus, quod es aburdum subiectum enim prius es accidente, ipsum conseruat: terminus autem, cuius est te
minus, podone actione posterior est: eo siquidem praesente, actis cesiae, Cr ponof-
militer.iωέ errationihil iat in erectura. Uuod autem creatio non fit compositorum,
trabo: quod et eatur,es ex nihilo; sed composta nonsevi ex rubito Hexsuis compq
230쪽
dirutur, marem eR: nrateria ergo er non compostrum creatur. 8 era, i dicitur m . libro de causis, prima rerum erratarum esse, quod certe eumst rei creatae, non es
sua nec erum in istu aliaruia aliud agens iuvenitur:uitu urmas Mantialu,per natur operatione Q producitur e nampsa causam praecedere nes it.forma ergo su santiam, nongeneratione, creatu e prata sum μή ta,quod non ereatur, no es creatura: bis Ego eris fiunt a natura, creatis necessarra Ut, alioqui creaturae ne 'Paquam dicerenturbs enim natura generaobismile ; er animaba ter putres monem haesit --btudine priuantur: eorum ergo forma, non a natura,std a creatione procedit. Creario ergo naturae ars artu operibiti su ditUri Quod aurem creatura hastans esse verum Quod erram sese illarum reamnem,sic daemoUrari potes . vs antequam ereentur,
dis ibile, er d initum in actu: totvr habent rerum se. Tenet e prentia: rem e- : nim est e Musi,d mira indisserenter iste dicit nos rerum esse rei p.ώ- db aristum, er in si es dissimium, er desinitiis in aSD, H d catur primo ripis sem, σ 7, mei. res ergo ante creat,mem ha r se rerum. Profesto, quod ingemere, rei praedicamento itere es, antequam creetur; istud rtis habet esse verum in Mu,an rem creationem ; nnumquods erum per id, quod es/,σ persiam quidditatem nge nere vel praedacamento perse reponitur sed res orequam creetur vere; Cr aHu ing nere en res praedicamento, quippe cum non per se a messi exsentiae si munere; geniti nas totas gener. Gorrinati ab se rei, nT se absia uun pud certe prae et catur ;n se autem se: nam praeiectiogeneris de inferiori, non sit contingens, sicut praedicatis existemiae: ergo quod prius. Amphus, Pod ad aliud reabtererin μ ι refertur antequam ereetur ; lilia plane se habet reale er in actu: quod enim euin am,reatiter refertur in actu. sidereatura ante suam creatumem, realiter, CX Mesu refertur ad deum scuti menseratum ad mensu ram ; e cur metrinsecum am m- retinum, ad dissimam intelliationem ; oscut balens ' oportionem, Cr eo inmitin rem ad actum intellaressi diuinumque requiritur inter intelPlik er metaeS mrea inter σῶο creatura ad creatorem, ante sua creatismem refertur, ars ita babet essen rum pug ditativum reale actu exi sens. R era,stientia Nais Hema, ollectum babet Deus male cremum: emis enim non realis, non visitentia reati. μ dein bantscientia prialem de ereaturis, aritequa verivit ab izo creata, secundum quiddatares quidem ista.
em, quaeua uad. Cum autem creatura antequam creentur, sint pindilisfieri: ν πam ergo ars realem entitatem habuerunt,antequam essem condite. νnde Augustinus de natura boni: Nonnustum bonum iniquit, vi pusibiluas adfrimam, er ad se: ero Post ruit .creatura ansequam creetur, es aliquod bonum, Cr ens reale. Et bom: ag. in 1 n. Eistra lamiam in adieras,ri ormat cor π manvised aliter CT aliteriaimo eaede literatim in manu,σ-bo .
in corde descriptae;rtratuitur babent esse reale. ea tura ima inteste minis acta