장음표시 사용
181쪽
tute alicuius stella, me. Tertio in mixta amone habentperfecta, inanimata,vi sunt metalla, qua in quibo a regionibus generantur ex constellarione res ictum habente ad illam regionem, oe non ad aliam a nam terra minime activa es huius diuersitatis. Quarto habent action super animata alterando,scilicet corpora mixta ad conuenientem qualitate vel disconuenientem animae, per enti tale corpus, π ita possunt agere ad generarioncm, . corruptionem, . it militer in se tisis, quibus in voluntatem humanam , indirecte tamen, non directe: inclinatiue,sd non flective, nec cogendo, ad honem habere dicentur. His additur hςcstellaru eonfideratio, qu am enissent in odiaua θ ςra, oestra vocantur e aliae uerὸ in L bςris inferioribus,mplanetae dicuntur de primis aperte dicendum, quodsolum octaua 'hςra moueantur motur suscit cnim unus motus, iccirco fine nec sita eplures nonsunt ponendi motus in proposito . De planetis aut erit dicendum, quod
moueantur secundum excentricos,m epiricus.De excentricis a
paret, quo ella, quae mouetur solum motu Aph ae, nonpot quam doq; magis, quaηdoq; minus ad terram appropinquare, quia ces 2bςrae sunt concentrica: at planetae, quandoq; ad terram magis uno tempore, quam alio appropinquant, ut experientia astrologi- ea docet ;hinc sunt coariti Aprologi ponere motum planetarum in
circulis excentricis, quorum pars una maxime remouetur a terra, O aux dicitur,sive eleuatio altera uerὸ marume accedit ad terra,
vocatur oppositum augis. De Epiriclissimiliterparet; qui iplanetae olum motu θb arum mouerentur, cum ilhςrae planetama ab oriente in occidentem moueantur . tunsplaneta aliqua nodis
182쪽
foret ex directione alicuiusfledaefixae, sequeti nocte deberet ipsam
antecedcre versus orientem: at oppositum videmus in multis planetis , m contrarium: prςter igitur θ bςrarum motum oportebit
in eis ponere motum retrogradationis,quod fieri habet in Epiriclis, in quibus planeta est retrogradussiationarius, vel directuse dicat maled eius Aueroes quicquid velit ne ando Epiricus; nam malo cum Astrologis hac in parte errare, quam ad Auerois votum d clinare. His ita prςm sis, Ad argumenta accedo, π adprimum dico, negando crium diuidi debere: non enim hoc expedit,ut rario probare videbarur, sJonamus wprium motum in excentricis, σEpicistis, habentes eorum bonam imaginationem. Ad argumenta secundum dicitur, quod crii motus circularis quidem est, ita mplanetarum motus circularis erit, ratione excentrici, π Epiricli. . Stella ergo infirmamento posita cum illo ,semper mouetur figura 'bςricae , quantitate magna; apparentia paruae; qualitate lucide ;radiorum dis uae, rerum inferiorum generatiua; a te illuminationis receptiuae, ten brarum expulsivae, quando nox obscurior, tanto plui fui manifestativae,in procntia solis, sui occultar tua; tempestatis, ercnitatis concitatiua; viarum nauigantium iuredi lia, oec. Iam primo enodato P sito, alterusubsequitur, ubi qu
ritur ; num cς, inhςriuot figura. Mihi videtur, quod potiuι quadrata d beat poni figurae, m ratio assignatur, quia ta lis Aurea quadrata magis videtur firmitati congruere: at quia cςlum firmis mum est: igitur, me. In oppositim si habet in secundo cni Aristotiles; quapropter pro cognitione veritatis es ficiendum, de coifigura uarias fuisse opiniones num quida opinabantur cou Pra
183쪽
emicircidaris; hoc, quia nobis dimidia apparet θbςra. Quida j quadradaefigura cςlumponebant ut in primo patuit argumen ro : at inhi prima Pbari minime potest opinio rat is assignatur,
quia tane temporis , cςlum de oriente ad occidentem mInιme m l
eretur, iterum in eundem redeundo oriente.Sic ergo figura si braricae, qua omnium minima est, sed capacissimo urarum,ad multa incommoda evitanda. Nanc Ad argumenta r ondentes pro in tellectu primi assertur distinctisfirmitati duplex enim est, natura una latus altera. Argumentum aduersarij currit de firmitate flatus, cui magis figura quadrata congruit. At non loquendo des mitasse nasura, qua celo competit, cui ex cosquest magis δhςrica figura ; vel dicatis, aduersarij rationem locum habere maxime ingraarbus, ad quorum statum, quadrata figura idonea: at coum cafirmitatem maxime habere dicatur non ab illa figura quam habet. sed a natura ipse propterea, quia mari e bimularis, figura debet toni circularis: m h satis .
- Distinctio X V-- ' Lectio LIIII.
Ex quo , com Magistrosent. Miusiq; verba fecimus
de firmam eii ornatu.Nunc inpi oenti ad aeris,m aqua ornatum nostra dirigenda venis oratio; ba ta in primis ibi ιιι dytinctionis diuisione in sit Aia istem. In quortim primo, b betur cum probatisne coctuseo. Insubsequentisccondo, propositio; i in
184쪽
in tertio, quς hones duae; in quarto notandum umim; in quinto duae circa rerum creationem opiniones narrantur; in sexto, qui dseptimoecerit Deus die, declaratur a dabium septimo, cum solutione patet a Magistropropositum.Nunc adpri segmenti expositionem accedo, hanc vobis conclusionem pri pono.Deas benedictus, quinta die aerem,staquam volatilibus, natasilibus ui oproductis adornaciit; opus enim diei quinta ornamentum duo rum elememtory dicitur fuisse,scilicet aeris re aquae. Vnde Deus in aerem volatilia eleaiauit, piscibus aquas ad ornatum relinquens.
Post diem quintam , equitur sexta diei opus; ad quod Udendi . insecundo segmento, ἡπpropositio ponitur.Deus exta die tumem iis , reptilibus, m terra besti' de terra formatis ,siue productis,
terram decorauit. Ad cuias euidentiam, non multum Magister in udat: at tantum terram hisce iam nominatis mimalibus, alijs consim iu bus ornatam insinuat. Hinc ad duas tertio, fit transius quoiones loco, qu itur etenim primo. Num noctua anIma lia, aut venenosa, tunc temporis produci uerant a Deo: ad quod
dici potis, animal a illis producta fuisse innoxia; licet postea de
homine peccante, flati in acta noctua; taut vitia punirentur per ea; tiim etiam, Ut virtus maxime probaretur. Altera qusio
solet proponi, de imperfecitis, minuti siue animabbus ex putredine nascentibus e an huiusinodi, tune fuerintprodu ta ab opifice Deos ad quam discultatem intuendam, paucis sic dicendam arbitror. Huiusnodi, quae ex putrefactione animalia nascuntuΥ,cum operis animalibus materialiterfulse producta. Ex his notandum mi de tur quarto pendere loco inam animalium . iam nobilissimus homo, ad
185쪽
ad imaginem, O Dei Ditudinem productus Guit nouissimus,
tanquam oram dominatorsuturus; Et hςc de punctis quatuor. Ad quintum mento, m dura circa rerum creationem solennes opinio
nes propono. Quarum prima, per sex dierum interualla,omnia esse formata fatetur, m per Spiritum sancium distin L. Alia vero teneto ut cla condita, oes esse diistincta. Quibus prmissis, septiama die, qui ecerit Deus, declaratur inseruastis; nam sim adhibemus Magistro: dicitur quieuise, nec non suum opus compleuisse: non enim ulterius nouam condidit creaturam, qua in se materialiter, vel in suo simili no fuerit; licet tamen resproductas benedixit, atq; sane cauit. Hinc septimo dubitandum venit loco, cum Deus dicatur consum se opus per requiem die septimo , cum tamen ipsum die compleuerit sexto. Ad hanc tollendum. dirimendamq; difficultatem, opinor ita dicendu sexto ilicet,c si timo opus uerum Deus compleuisse die. Sexto quidem; qumniam tunc baa perfecit. Septimo autem, quia ultimum opus anelia scationem scilicet adhibuit. Perficicndo ergo die sexto,issieptiamo sandi cando opus , per requiem dicitur compleuisse suam, ese Deus: Et hπ de tota distinctione.
N proximo prperito nostro sermone mentio facta fuit de
186쪽
6 eompletamq; cognitionem halendam , hon na ine, singulape pendam; Et primi, quid reptile sit, π quot Amatur modis. Illud, ' ergo reptile voco, quicquid repit; σ quadrupliciter capitur evno modo, quod se realit, ci oris, sicut uermes. Alio modo,ci e trabit. ' si coharum, viserpentes. Tertio modo, quod si trahit, vi penula- rum mpifices. Quanto modo, dicitur reptile large, quod in moti η do se , magnam partem corporis terra applicat, qua ispedes hi' beat sicut lacertae,mc. sic, sicundum diuersia acceptiones, rint i ptile pertinerepotest ad diuersa ornandum elementa. Est ergo re-
, ptile animal, cuius corpus non multum eleuatur a terra per motus is instrumenta, sed repit vi costarum. Usirpentes, vel vi annuloruψe, ut annulo se, vel vi oris, ut quidam vermis, vel vi penularum, ut si pifices. Unde Amb. lib. hexam scimus reptilia dici genera sirpen- , tum,eo quod siver terram repant, sed multo magis omne sit notat,ia, reptanta habet, vel Apeciem, vel naturam. De volatilibus vero . Gli nil dicam, nam licet diuersarum sint naturarum, ora tamen, ad aeris producta siunt ornatum Aquatilia autem diuers, in aquis j mitam derentia a Deosic condita, pro aqua ornatu. Cuius aquae
nomen in sacra sicriptura uarie ignificat. Primo Spiritum an tum Ioan. decimo septimo: Qui, credit in me sicut dicit friptura λf-ina de uentre eiusfluent aqua vivae: hoc aut diaeis de Spiritus dio; σαSecundo, diuinorumsignificat scientiamἘccles. i I. . aqua sapientiae potabit illum dominus. Tertio, tribulationes. Unde, Hal. sialuum me fac Deus , quoniam intrauerunt aqua, usq; ad ι anima meam. Quarto, pro populo, Apoc. a 7, aqua multae,populi
multi, m gentes. Quinto, aqua iustos significat. Psal. 28, vorit domini
187쪽
dmmisi siver aquas Deus maiestatis intonuit. Sexto, angelorum noram. 'al. aquae, qua sit per crossunt: laudent nomen domini.
Septimo , secunaum Aug. lib. s. super Genes. dicitur significare
tota materiam confusem elementorum corporalem demprima
rerum productione secundum Gabrielem ,sumi uidetur pro infimis rerum materia. Aliquando et solet accipi pro materia tr se renti,faepertistic ,σluminis retentisa;υ cum dicitur, fiat firmamentum in medio aquarum, oec. Aliquando pro baptismate. Unde dominus a amaritanam muliere loquitur dicens, Omnis, qui biberit ex aqua ista, siti et iterum, qui autem biberat ex aquaquam ei dato, nonfria in aeto num, ecce baptisima salutaris aqua Agnificatur. Prperea: accipi solet aquamelemento aqua, ut ibi: Congregentur aquae in Unum. His onus significatis tribus adnoalia tria accedunt, nam aqua triplex est,sicuniam Brules. Quς ἄartificialis est , sit ignis a tione decoquentis, i resiluentis ex ministerio artificis applicantis aEtiua palmis impassiua aEbuis. Aba dicitur aqua naturati, est aqua elementarispara, tam permixtionem, quam per iuxtapositione. Tertia dicitur aqua inualis puraper immixtionem; licet non t pura per iuxtapotionem Hisdeniq; hominis significata accedunt, nam q&andoq; sumitur iam pro subsistente in natura rationali, m inconcreto. Quandoq;pro natura intellectuali. Quandoq;pro interiori,m quaηdo , pro e teriori. Primo modo Estirit is est, dum si ad bona al e na Ppter
se conuertitur: secundo modo dicitur animalis,quia, more animan
188쪽
pter peccatum veteris: in bςe de his, quae videbantur pertinereaed Hariorem notitiam dictorum ZMagistri insuperioriparte.
habeant superiora i Lectio LVI Irea prςdeclaratum d inchonem decimam quintam in huius libri sicundi triaposse quotta excitari, oculispr Wijs cerno. Quorum primum sic se baber. Utrio compora cς Iliaeausalitat em aliquam circa hςc inferiora habere dia cantar. Insiuper. Num cςlusupra liberi arbιtri, aritas habeat eam fiditatem. Tandem. Num cnum per motum agat. Quantum ad primum; Adpartem negativa declinando, sic argumentor: agens
m es imosi fima propositio J pr stantius patiente, vruens
Mob hus,excellenti lue non vidiente est: at c um mmme viuis; nullam igitur saltem circa uiuentra potorii causalitatem habere. Deinde, Damascent authoritatesic ratiocinor, probando corpora supcriora nec ad horum inferiorum generationem, nec corruptionem concurrere ', nam inquit ipsi. Dicimus corpora superiora non
esse crasam Gen. igitur, me. Ex alio latere in oppositum videtur τι habetis in ph sicis se Aristotiles babere,dum ait,quod sol, homo generant hominem; corpora ergo illa suprema, cirah c eam salitatem habent. Quo pro posito; Ad argumenta accedo ,σώrrisu dico: cdum quidem Uuapromti , ac transemutabili nequa-
189쪽
VPam viuere, at nobiliori vitula: cietur enim a liuentesi amtia ; ideo eius virtute poterit aliquod vivens producere ; nam itacdumprodiatum a Deo fuisse ori fatentur: quare, σc. Ad illud
metero Damascent, leue re 'ondere mihi videtis a nam Vir iste a corporibus superioribus causalitatem primam negabat, in hoc cor perperam opinantes, planetas Deos is eno tamen in D umemtariam causeam, nec omnimodum. Comphio his paucis iam primo Psito; alterum accedis,dum qu itur. Utrum cςlum circa liberi arbitrij aEius causebiale habeat. Hic Astrologi videntur parrem affirmativam tueri,na me secundum astrorum motum, bellor a mentus pridicunt,qui ad actus humanossyectant sigitur allaam circa ipsos videtur habere causalitarem. Vlterius, quicquid est canis prioris, est etiam causa posterioris r at ipsum cum animae, quantum ad se, causa est, quiasol, m homo, oec. Igitur ratio
bona. In oppositum se habet illud, quod dici solet, nos laudari, vel
Utuperari ex his, quae insunt nobis, idtri ex actionibus libera n si re voluntatis, non autem ex crii actionibus: quare, σc. Pro .determinatione huius quoi, s silendum, aliqui iter adlom, . mel alterius motum capselitarem habere, bifariam accipi posse, vel e fando, vel impi Aredo. Si cishfx do, adhuc trifariam, vel niuinam conferendo ,- quam motussequitur a vel in natara supposta imprimendo 13 ut patet, desursim proiiciente lapidi m ; ve Gnerando G ut patet, degenerantegraue, cuius motus causat dandoeigrauitatem, ad quam siquitur motus. Hinc perpulchra solet emittari qusio, a quo namgrauia, leuia moueantur: ego poris, .viaq; r solariuaproce/x ,sic dicam :gravia, i leuiaperseq
190쪽
riante molieri: per accidens vero a remouente prohibens: Ue ipsis active nequaqIam, alpassive tantum, π dum dicitur, talia a se
ipsis moueri ; re tondeo: hoc non posse intelligi tanquam a formis substantialibus ut puta leuitate, o grauitate ; nisi ut a principio activo instrumentali: atformali, usantiali minime. Quid inon essetgenerans subsistens es ad hoc dico,quod adhuc mouerentura tartute in re ipsa impresa ab aggenerante, in leui leuitatem, ingrauigrauitatem scutiperpulchre apud Aristotilem est legere, maxime librosecun2o de Gene rursus hue secundo de phsico auditu ; π octavo, rextu 3 3. Pr erea: cum hςe obiter sint a nobis dicta siveres confiderare, quot modis causalitatem contingat habere siveractum alterius, impediendo ipsum. Mihisne videtur, hoc Bfariam accipi posse: uno modo directe, V. g. aqua in ignem impediendo, ne comburat, me. Alio modo, quasi indirecte obi ctum retrahendo: unde sile lignum elongans ab igne, dicitur a ligni combustione lignum impedire hoc secundo modo. His ita positis, dicendum venit, crium causalitatem sivra liberi arbitri, actus, primo modo non habere, naturam scilicet dando, ad quam actus sequitur, nec imprimendo inpotentia liberi arbitri, actum ipsum, vel motum; bonum etenim, vel malum, quod ab extrinseco nobis inest, rationem culpae, vel meriti habere non potest Gedsonipenae, vel prςmj. Crium igitur in nostram uoluntatem age re, indirecte dicetur, impiarendo, vel remouendo liberi arbitri, obiectum, σhoc, circa nos a terationem causando. Nunc Ad argumentum de
Astrologis dicor illorum dis turis euentibus particularibus ad liberum arbitrium altinentibus, iudicium non esse certum/quia, δέ ait L exrerientia