De vita et scriptis Auli Jani Parrhasii Cosentini, philologi saeculo 16. celeberrimi commentarius a Cataldo Jannellio ... elucubratus

발행: 1844년

분량: 236페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

Sertorii praeterea duattrimani atitate i570 fere) adeo in ore

omnium consentina ferebatur Academia , propter philologos 1onge eruditos , doctissimosque philosophos , quibus exorn hatur , ut quum de nomine tandem Societati Sociisque indi dendo a Ioanne Paullo Aquino ageretur , persuasit ei docta

epistola Sertorius, nullum praeter nomen patriae usurpandum Societatem Consentinae Academiae titulo honestandam, ac S

eios omnino Consentino3 Salutandos : cetera Vero nomina, ut

polo insulsa futilia et ridicula, reiicienda i). Ex quo pro

sus inferendum est, quod a Iano instituta societas litteraria, adeo ab eius funere bonis artibus , disciplinisque incumbit rat , ut uuattrimani et Aquini tempore ad absolutam Acad mi ae formam redacta, hunc titulum tandem usurpax erit, qui longe lateque diffusus, eximiam institutori laudem, praeclari simam Consentiae gloriam comparaverit 2 . S. XII. Fuit praeterea Parrhasius incredibilis lectionis vir, studiique tam improbi et adsidui , ut sit fere supra fidem. Audivimus sane ut frequenter et Neapoli , et Mediciani clelitorariis laboribus suis interdum loqueretur , utque Vigilias veluti agium, et suam haereditatem vocasset 3 . Neque dubium est quin maturata ei fuisset propterea mors. Valeria nus quidem familiaris eius et is, quum assiduis vigiliis , ait, et longae lectionis laboribus maceratur , in eam incidit artiaeularis morbi truculentiam , ut per annos aliquot ne Praeter linguam in universo corwre haberet incolume 4 . Nicolaus

Salernus autem :In tua da mna quidem Periit , studiosa iuveritus , Parrhariua , Pro te noctesque diesque labori moriens iactis quo tu fruerere repertis 5). Et re quidem vera, si ad eius Opera animum advertimus, temperare nos non possumus quin tantam et foecunditatem 1J V. Spiriti, op. cit. ibid. - Mati. Egigio , Vit. di Sert. Qua it romani - Giorn. di Vinegia. Τ. XXII. ari. IX. 2) Temero igitur Tiraboschius pronuntiavit , quum patrias

literas neque promotas , neque adiutas a Iano fuisse asseruit. V. Op. cit. Ibid.

3ὶ V. De rebus per epist. quaesit pag. 117 , et seq. ,J V. De Infelisit. litterator. lib. I. pag. 24. 5 V. Nicol. Saler. Sylv. uic. pag. 140 et Sem.

172쪽

ingonii, et laboris adsiduitat miremur. Fatetur sano Quat irimanus, doctus et i PSQ vir, se numquam fidem suam Praesti turum fuisset, ni ipsis oculis suis vidisset, suisque manibus pertractasset l . Adhuc sane extant quindecim sere magna v lumina excerptorum suorum , quibus alphabetico ordine interdum Mythologica , grammatica, historica, geographica di gessit extant.et Plerique etiam auctores manu sua notati, vol omendati. I. Praeter Claudianum primis, secundisque

curis illustratum i l Sol, et 150b. , ni iud exemplar extat et ortiis curis auctum 2 . ΙΙ. In tres C eronis libros ePistolarum ad Atticum uberrimos commentarios habemus , qui vix maximo volumine in folio continentur 3 . ΙΙΙ. Habemus adnotationea rn Epistolas Hemi a Giuis, quae excusis adiectae, Opus omnivo absolvunt. Etenim illae quae typis impressao sunt notae , ex Schedis excrrptae , quae Ex codice ParrhaSiantistractae sunt , ut sedula collatione notavimus. IV. Suntulis alutae enarrationes in Paradoxa Cicerranis. V. Et alia qua sita PQ wistolam , quae excusa non sunt, duae nemPe epiastolao ad Pium , duae ad Aldum Manutium, de quibus meminimus 4 , ultera ad Hieronymum Poregrinum longam et eruditam, de Struthi amelo Pliniano , et quibusdam etiam

fruticibus et aromatis veterum. Ad nepotem hujus aliam , aliam tandem ad Pompeium Eleatem. VI. Sunt pleraeque rarationes ad praelectiones auctorum, et duae Epithalamicae. VII. Lucubrationes tu Sibarim et Thuri in pondera et mensuras veterum ; dae metore loelia de Viris illustribus. VIII. Tres in Horum distinctas et diversas enarrationes , sive cim mentarios habemus. Primus nempo prima aetate confectus, neque Sane copiosus adnotationes enim ad libri marginem adpositae sunt. Alter multo copiosior Mediolani consectus, ad bellum usque Sertorianum adductus..Tertius. Vero copiosissimus , fortasse Romae exaratus , et a ceteris Plerumque alius,

i. Eas , uι satis superque dictum est in praelatione, huic commentario loco adpendicis adstruebimus.

173쪽

ad Miatim Sportaetim desinit , prae eliyragrae eerto dolore ineompletusi etenim mserimus est ab alio codice. IX. Sunt Commentaria in primum librum de bello Livii Macedonico , et in aIterius partem , a Primo aut rapho manu quoque sua exscripta. X. Duae sunt In An in Poeticam Horatii emare timea , a se invicem toto coelo diversae. Quae enim edit sunt pauciora persequuntur , sed longe uberi quae vero ineditae plura animadvertunt, Sed breviori stilo. Ipsum Hra mitim , quod in ineditis Antonii Seripandi manu exscriptum est, diversum est notatuque dignum, amplam illam de B manis nominthus excursionem haud ibi loentam . ubi editam Iegimus , sed longe commodius , ubi Pisones Horatius ali quitur. Xl. Duo et copiosissima Commentaria in rianua D miri Carmma , si Epistolas , et Sabras excipias. xl . Et sunt tres in Im Nniuii , quem Jovius penitissima eruiatione eum interpretatum fuisse ait i primum ad libri Dras , noque ii tegrum n te ram hrevius , tertium copiosius. Sua quodquosum propria ut cetera prosequitur. XIII. Duo quoque in I tiam extant commmmm , iuveaili vero Parrhasii uetale eonfecta. X re. In omnes Sratia Papinii Smisas notae adisetne sun , eopimae quidem initio , deinceps Xero rariores. XV. sum et enarrationes quaedam in C mmentanisa' -aris ot I. in primum et secundum Ithrum exemplorum Valerii

Maximi. XVII. Et tria extant in Valerium Flaccum commensam , ait rum prima aetate , et fortasse sub Praeceptore eo dierum , aruolutum vero ut videtur ἰ nam vitio fortasse libra ' rii se imus et octavus liber deest r alterum vero matura ne rete 4n pium , ad Eecundum'1ibrum desinit. Tertium vere e seclum quidem , verum nec plenum , nec copi um.

S. XIV. Haec autem ipsa , etsi multa , fragmenta potius

et reliquiae scriptorum Parrhasii, quam scripta eius dicenda sunt. Plura et potiora enim interciderunt. Nam vix eo defuncto praecipua opera ruraeibus statim unguibus occupatae

sunt; neque Antonio Seripando , ut dicemus , nisi ea quae ad Nnneravimus, ct nou nulla quaedam alia , quao MineePsyerierunt, colligere licuit. Verum longe plura a familiaribus et discipulis Iani desiderata sunt. Cymiuitas quidem, qui defuncto quoque Seripando scribebat , quum mirat haec. quae his us , ista hini in eius domo manere , Attamen EpiscoPocoriolano Martyrano seribebat: Quare stimmvere MIendinu

174쪽

est , quod nescio cuius iniquitate sprosi dolor L viae suppetunt minio tuo verba. elua Opera juerunt interce a . marimo merarum incommodo l . 1ιer nardinus Martyranus Coriolani frater eadem sere habet , et addit: Ipse sane ut quantum tialius manibus debeam Omnibus Ostenil rem , ipsique mihi a tisfacerem ἰ vi R iae et Consentiae , et usicumque locorum fui , quamvis grandisribus negotiis Occu Mus , quae mihi tie viai sim Caesaris a ουε cretis ) domi militiaeque incumbebant,

seu er tamen ea diligentia vclias Sum , ac ita me gessi in tymiatis Ueribus invisti anuis, ut nemo rit, qui habitam esse eius dignitalia a meorationem eatri et . . . 1 ε rum adhuc, Prae fer haec in Fucci PDelicam Commentaria mille sane laboriabus acquisita , nihil reliqui consequi /κ tui : quae , etsi non -- lis elucubrata , nec auctoris manu peracrota et limata pro dierint , tamen ut alia acritorum Parrhasia occupatores, e emplo uucti , illa quae Occiaunt Prmature velint nolint c gantur , typis edenda tradere visum est in . Franciscus Bohortellus paullo post ista tempora clamabai: 4c utinam illius scripta non intercidissent , aut Hψω in loco Compressa non Ititerent i Scio enim multa illum scriPNissct , Praeter ea quae tunt, ad emur ndos et iuuStrandos veterea auctores Graecos , Et Latinos. Nec inne pauca mihi legenda tradidit fanu- Iiaris quidam meu3 , qui idem a=irmavis Consentiae apud mialtos haberi multa plura descrrima , quae mullo post eae hunt in lucem a . XV. Et re.quidem vera, I. opus dlud de Originibus omnino interiit. Eoque ex Opere , si quae mythologica in excerptis congesta sunt excipias , ne schedula quidem superfuit. Videtur tamen ii 4 usum fuisse Natalem Comitem in opere Par- Pliasiano haud absimili , cui titulum fecit ruthologiae , sive

175쪽

e Iicationea fabulorum.' Parrhasius quidem Commoti . do Evt. Proseminae lib. l. ver. 109. ad illuss :- quod non Cyclopea tela Stringimur , etc. . fulmina ne e , ait, quae Iovi Cycloma fabricant. Bos Π 3io a tres memorat, StemP- , Brontem, et Iron. Et Co e Pea UPHIMos , ait , quod untia sivialis oculus , et in m dio fr te circinatae rotunditatis erat. Item sensit et neu nim . Modem oculos cyclopum tartilares Coeli vertigines mPn Eritare Zeno uis titat. ex imis nominibus aclopum aeria ιε, talea inferpretamur, ut in nostria originibus eu nemo ἰ ει inde meis ac terra paren oua natos fui, quod eae igne Coeli terraeque inporistia Gessentiar. Natalis autem Comes sic : Alii fumen mesuerunt fa iam hanc s Cyclopum )ad physicas rationes traduci inii r quos princeps fortasse Purrhasius fuit. , qui diaerunt Cyclopas esse vaPores , e guibMAE fulmisa , et Julgura , et tonitrua nascantur. Hi dicuntur Coeliet terrae Flii, quoniam vaporea E terra , nonnisia Per cal-

rem mel fem , Otolli, atque intentiari in clora. P Sint . . .

norum tres pracipue dicti sunt Iovi fulmina funicare , nam με , W-tes, Steropes , quod Rames , ad ae rapiat m 'res, pro quo Hii 'racmonem sub8tistierunt. . . At βροντων tona signiscat, unde iactus est Brontes: Steropes fulgur est, et Flentior is quiJulmina antecedis '. .. eat enim irim a que si disi enivv res ea aqua , et terra virtute caloria me stis extolli l . Beperiuntur porro in Comite reliquae Parrhasii sententiae , ut , speciminis gratia, Cererem ease tremm , qua semen Sit iactum et Pr eminam i sum aemen I . Parrhasius de Pen tibus ideo eos dici putat , quia per eos penitus spiramus , Per quos habemus eorpus et animae rationem 3 . Comes vero et erunt etiam nonnulli, qui Penates Deos esse putariant illos Per quos viramua , Per quoa cimias , Per quos vivimMAE, Per quos solem intuemur 4 . Idem Iraeterea veluti basis et fundamentum operis utrique .est , s ulis nempo altissimam

contineri Philosophiam. Parrhasius quidem: Or eua 1 ait,ationum -tiam materia fabMartim intexu in meris , et V. Op. eit. lib. IX. Cap. VI l. Idem lib. lli. Cap. XVI, et lib. V. cap. X X.

176쪽

poetico velamento dissimulavit. Sic 'thagoras. A qiae enimvssaliam nudam SE Veriamque aequo an G Ostendi Patitiar , ne a vulgo indignis munibus attrectetur. Sed aenigmatiam n dis et fgurarum velamentia gaudet Ueriri , ut a solis tr claretur in sentibus. Eae ergo sunt Iabulae adlis si Ha Plenaen steriis , rerum oecretarum contem vitionem con orietes l . Comes. ero : Universa Philosophiae praecepta yis lus Usis fabulia antiquitus continebantur. . . ita ut omnia Asso iam dogmata non tu eris , sed Obscure , sias quibuδαam integu mentia traderentin . Graeci enim ne res admirabiaes in vulgua ederentur . . . Per fabia a Philosophari clam comerunt. Quivem allissima , et Occultissima fabularum secreta denudave-

nil qui Philosophicle dogmata eae obscuris subtilarum tenebris

in lucem e Xerit, aut ad vires , actionesviae natiarae Palefaciendas , aut ad mores informani a vitamque recte inatis Endam , avi ad virea motusque astroriam intelligendos, ad crmertus est nemo , iat mihi quidem videtur , tolerabiais 1i. Haec vero Plane coniiciendo dicimus Deque de QScurissimare deCernere audemus. Illud autem, aio , quod si reve a illud Parrhasii opus umquam vidit Comes , in eo peccasse Vid tur, quod numquam aucto . Per quOS Profecerat, vel quorum sententius iid texebat , adduxit.

XVI. Intercide. unt II. etiam Gommenturii in TDialum: ii enim qui extant iuveniIta sunt Potius lentamina. Attamen Certum est cos Mediolani pro dignitate conscripsisse sa) e rum quidem auctoritatem ad Claudianum adducit, vitamque otiam consecisse ait 4 . Desiderantur III. Practerea reliquae in Bellum Livii Muressi cum adnotatim , qu S per totum triennium onarravit 5 . IV. I um illae in contium ,

quarum tantum discorpium fragmentum cxtat. V. Dcsunt cetera in QNstolas Cicer is au Atticum Commentaria, qui SPlures quoque per annos euarrasse constat 0 . Hi autem ill V. Comment. im Art.. me istam. 0 IIurad. Haecii edi cis.

6ὶ V. P. cit. X XXXVI l. et XXXVII L

177쪽

450 qui extant lihri , etsi Parrhasii mann , exscripti vero sunt ab alio autographo. VI. Copiosiores porro in Valerium Flaccum enarrationes videntur quoque omnino intercidisse. Nam Parrhasius non modo se omnem operam eo in exornando

Posuisse est; verum nullis Iaboribus , vigiliisque pepercisse, quo primum illud in Flaccum commentarium a doctis viris probaretur et ea quidem in eis erudita et recondita ad Posuerit , ut quae ex eis ad auditores adduxerat , plerique viri omnino doetissimi adnotaverint et vulgaverint pro suis. Ita enim ad Bomanos discipulos suos Parrhasius: Annia abhinc duodeviginti, ait , murtam naccum Mediolami com-w3itia commentariis interPretati sumus. In quem quid aut Ierimm , aliorum ait arbitrium. Ania quiuem praetermissum eat, quod assequi asaidus studio vigiliaritie valuerim. Nunc audis aliquos , nempe Baptistam Egnatium , Marinum BECi-Memum , Consta nitum Fanensem , Coelium Rhodygim2jn etc. ea quae tum frequenti imo commisimus auauoria pro auia Oriendere. Quoeirca sta fuimus in hac orbis terrariam princim Academia Glerium Hareum denuo promti*cire , ut Commoritum agnoscatis i). Quod sane, nisi per commentaria iam Pridem consocia et parata fieri nequaquam poterat. VII. Idem quoque dicendum est de Commentariis in bivas Papinii Si tii. Etenim qui extant neque pleni, neque absoluti sunt. Attamen iam tum , quum Parrhasias Mediolani degebat, ad editionem orant parati. Furius Vallus in Iani Apologia: EX bunt , ait , ei Parrhasii in Pupinium lucubrationes , ex

durat , et propediem tales , ut Omnia Profanoa Obιecta venera tio 'Pellia a Emime. Neque praetereundum Nicolaum Salernum ita de hisce commentariis cecinisse , quae nullo pacto ad illa , quae extant , 8pectare Possunt: Cuserat in bivia, qtiae δi vvlyn et . et maeni

s ti) v. ΜSS. eis. - De his Parrhasii in Flaeeum Commentari Isale ait Salernus: . Expeetabantur eunetis . interpreta Iano aEnarrata diu Haeri monimenta canori.

In nostras sortuna manus sed laeva ventra

178쪽

H mmc a Letia gauderet Se ius arvia , ω , duce Paris io , non erraretur omes In S uis , quas ψεε furens Elpiaderat o Iro Percitus Aonis , vel . Ciamseu Sace, ' Fata Canens visame Deo , cum cravera or Qualia nugue mens minuatobiecia a uo ι . III. Dosiderata quaque sunt, quae in reliqua Claudiani sui ritera Iucabrare inceperatis Salernus enim sic da isto incepto loquitur: νMoaque Paret ii pellectua carmine mus , i In reliquum di s 6M Oma : εω magna Som ε .Heti l reriam durae rum ne Orsa novarum 2 . IX. Commentariorum in nin Praecipua quoque Pars 1ntereepta estia Illa enim coiuosa a l09. disticho incipiunt, no-que ad finem Omnino perdia 'ta fiunt. X. Desunt quoque qua in Satyras Iuvenalis , at Persit elucubraverat, et quae is Taciti libros enarraverat s 3 . II. XI Maior certo laetura fuit Uuaeactor m ρες Viriolam et de iis enim ita Cyminius loqui tur , qui saepe la- gerat et tractaverat : In primis autem dessenda eri , ait, ἁ-lius disini operis rastum, da Re a scilicet per Flatriam quaesidis , quod ψ- sameminem vidia Erat enim ad Motionem iampridem Pana iam , librisquε conatisae circiter quimque et viginti v diverooriam aractorum δο- pem insulta, Platonisque , Minicine , numEris inscuriam , mim a c, disiana vi illa distinia ti risu explicabantur. Quamobrom sta-lim ipse exclamabat: O dociorum Omnium consensia, Miatis, Et vestini dam sam Hrrhasii mortem. 4 r uumnobrem ora dendum est ab hoc magno opere excerpi fuisse, quae legi

mus Quaesita per e Molaa typis edita 5 . Neque negotium

179쪽

Dino ordine depositae sunt , ac in isto codice. Multa heleaiant , quae ibi desiderantur , et literaque ibi , quae in isto

autographo desunt. Parrhasius Porro , ut iam sati S Superque dictum est, non semel, sed bis, ter , quater eadem saciebat, resciebat mutabat. Exemplar porro illud exscriptum ab autographo videtur: desunt enim quaedam verba , quae certo Secus numquam desiderata fuissent. In epistola ad nissum i)resonendum γέλοιον. Tum numquam ea quae in quaesitis disserere pollieetur in Commontario in Epist. Horoides Ovia

dii 2) , in illis quae impressa sunt reperiuntur. De his ,

ait, copiosius et dri inctius Ostendaui in eo omne, cui litialiam

feci de rebus per epistolam quaesitis. XII. Periero tum picra que eius ad amicos epistolae fa) XIII. et plurimi cormina, quae uuattrimano locupletissimo toste , cum antiquis omni uocertabant 4 Xl V. Plures orationes eius intercidere, ut ex hoc tantum titulo satis patet e Oraticines et Carmina Iam , et Antiquarii, Purrhasii manu 5 . XV. Quaestioncs praetereushetoricae , quas iam iam editurum pollicitus mih laminius. Iani Purrhasii Rhetoricae quaestionea stib luis auwlcita , Cristine Martyr e , exibunt in publicum si . Periit quoque Apologia eius in Obtrectatores , quae tum tuin , quum Iulius Euam vulgavit , parata ad editionem erat Ti. De eat at- trimanus: Tam egreXia , ait , erat, tanta sic trana referta , et tam reconiam , ut haud mesminerim aliquid praestantius huiuscemodi lucubratione legisse me umquam 8 .m S. XVIII. Haec autem Parrhasii scripta ubi terrarum delitescerent , vel si omnino Perierint ignoramus et quamviS 1ὶ V. De rebus per Epist. quaesitis pag. 5.. Od. Neap. 17Ti.

quae XVI. est huiusce voluminis epistola. 2ὶ V. Oeid. Heroid. eum Nubert. Creseent. et Iuno Parrhasio etc. Iani Cominent. ad V. 15. Epist. Penui. Llyss. Od. enut. apud Marc. Ant. Zalterium. 15M. 3ὶ Sert. Quattr. apud eosdem Sup. cit.

. 6 V. Epist. cit. anto charis. instit. Iὶ Ianus habet Apologiam paratam . qua eum Ninutianum leum mille stetnorum , tum perfidicle reum peruuit . qui nulla alia

de causa Meum rediit in gratiami nisi υι eum inter oscitantes ολ-

primeret. Ita Vallus Dp. 'cit.

180쪽

sat constet ea plerumque in manus doctorum virorum Perveni me , haud vero nequum ducimus temerario iudicio vel plagii . vel furti viros clarissimos insimulare, ubi i Drta omnino non extent argumenta. Quainobrem illa Gabrielis ni rii temeritalem improbamus , qui tam PBlam , tam neriter, tam pertinaciter utrosque Manutios Paullum , et Alduni iuniorem foedissimi pinxit arcessiit Patrem nempe , quod Commentaria Parrhasii in epistolas Ciceronis ad Atticum Pro suis ediderit ; filium quod tradita sibi a Patre quaerata Par

rhasii per epistolas, pro suis multo tempore Post evulga erit. Nam quum sedulo Parrhasii Commentaria cum Manutianis contulissem , ea toto coelo distare comperimus. Alius nempe ad alio discodunt nequo conveniunt profecto, neque diSCre Dant quum uterquo sua Persequatur. Paullus Manutius tirevior et temporis historiam, et , ut ita dicam , epistolarumnmbages solvit luculentius: Parrhasius vero multo copiosior ESt, et ea quae ad Lnlinam , Graecainquo eruditioncm , et antiquitatem porti nisit longe melius, et uberius expliCat. Nequo aliud Burrio fuit ad insimulationem argumentum, quam quod constaret , et ipso Manutius lassus sit , se nil Iu inclis Parrhasiana commentaria evolvisse. Ilare vero , Barrio psol 'Ste , non placuerunt Manutio , viro quidem sermonis e euantissimi , sed ino: udito , levi torquo docto. Aliud quoque et ipsi Paullo. et Λldo filio a uictio, id iisque obiectum Plauti crimen est , eos nemae sumpsisse sumosa illa Parrham sesita , et tandem Pro Suis , Stilo si lasso immutato , ecli-diSSc. duae ut sirmaret Barrius , ait: Paullum, quo Jurt*lateres , cum denuo excudisse institu ritas Gnarm ircae Aldi Patris , quibus haec halebantur: Novissime autem in m Hibua erat Parrhasii 4 pene alsiaulum volumen δε rebva a FimSis Iaer epistolam quaesitia , m gium Rufum quoa quinquae et niginti libros continebtit . est raec Ῥsa EUP

σι ειε expunctis , et , quod quidem verum est ei timem divereorum. Attamen ostendendum csset semel lantum aD AD

SEARCH

MENU NAVIGATION