장음표시 사용
201쪽
Mositur He lena Masea renia. Instauratu verberatis. Misones
I s. Ignatium Martinium in plebe, pueris, ac rudibus catechesm ed cendis ad vivum expresserat. AEquali cum eo Ulyssipone veneratione colebatur. Decima nona Septembris de morte verba fecit in templo nostro, vespertino tempore in scalis Regii Palatii habuit eadem de re exhoriationem. Die sequenti, qua hora sacrum facturus erat ad aram summam, cum non compare
rei, quaesitus ab aedituo invenitur figura sedentis in suo Musaeo digito signans illa Apocalypseos verba, Beati mortui, qui in Domino moriumur, ipse jam, ut
credere pium est, in domino mortuus, & beatus. 17. Ubi vulgata mors est, incredibilis manor nostrorum juxta, ac e ternorum corda occupavit. Nobiles Praepositum & Patres consolabantur in tanta domus jactura. Opifices ad exhibendum luditum ossicinas clausere. Pueri lacrymantes agminatim ad nos confluxerant. Concursus ad ejus sunus innumerus suit. Lintea, precationum globuli applicabantur cadaveri, ut pro reliquiis servarentur.
18. Instituerat sodalitium musicorum Ulyssiponensium, e cujus legibus erat una, certam lucri partem in arca deponere ad dotandas filias, & sorores musicorum. Hi sodales tanto apparatu iusta Francisco solverunt, ut ab annis pluribus simile quid visum non sit. Illius vita inter alias Nostrorum typo un-
I9. Vigesima quarta Februarii e corpore excessit P. Emmanuel Costa Ulyssiponensis. Ierat Farum ad regendam domum : contracta aegritudine remissus est ad Coelum patrium, nullis medicinae praesidiis restituendus. Ajebat in toto corpore sibi doloris vacuam non esse partem. Mire coluit Dominicam passionem, quam assidue contemplabatur. Doloribus immunem se famis est, cum acciperet Eucharistiam, & sumebat frequenter. Egerat Rectorem Bracha rensem, & ter socium Provincialis. Petentibus Brigantinis Ducibus concessit
Villamvisso am ad missiones instituendas. ro. Corpus P. Gasparis Alvari 3 o. Septembris terrae redditum est. Vi. vere mundo dedit Resendium dioecesis Lamecensis. Vix in ea domo ullus Coadjutor spiritualis plenius suo gradui satisfecit. Annis triginta illic indefensus operarius. Multus erat in carceribus, no comiis, ct triremibus adeundisi Ad eum confluebant tum ex faeminis illusti ibus, tum aliis innumerae, ut conscientiam expiarent. Saepe has nobiles relinquebat, ut infimam plebeculam audiret ad januam communem. Eucharistiam, B. Virginem, divos Iosephum,& Antonium peculiari cultu est veneratus. ai. Memoriae Nostrorum merito adjungimus obitum Helenae Mascareniae laminae aetatis, & virtutis provectae. Confugem nacta est Petrum Masecarentum Indiae Pro-regem, qui Lusitaniae Societatem importavit. Non illa conjugi cessit amore erga res nostras. Favit plurimum eleemosynis Domui Prosesiae, quondam magnopere adnixa, ut nobis donaretur divi Rochi aedes sacra, ubi secundam totius Societatis domum Prosessam condidimus. aa. In ea domo per vernum jejunium nocturnis horis in templo verberatio externorum instauratur. Ne sub specie pietatis tanta multitudo seditionem moliretur, hujusmodi castigatio fuerat interrupta vel jussu, vel significatione, vel timore loco Rcgis rempublicam administrantium. Verum dies ipsa demonstravit inanes suisse timores, quos daemon injecerat ad extinguendam rem Deo gratam. Vir pius dedit aureos quadraginta, ut flagella non habentibus
23. Tres & quadraginta de Collegio Con imbricensi Quadragesimae
tempore 1 acras missiones diversis in oppidis peregerunt. Introducta, ubi non erat, pia flagellatio. Abusus non pauci extincti. In oppido quodam apertis nundinis mercatores intra sacram aedem milericordiae, quod esset in foro, adornabant tabernas suas, ac vendendas merces exponebant. Indignatus nostet acriter eos reprehendit, atque instar Christi e templo ejecit, penuasitque Senatui, ut id deinceps vetaret, condita lege prohibunte.
202쪽
14. In Collegio Ulystiponensi die sexta Aprilis Libitinae succubuit P. Ob M RIO
Joannes Socirus natus Alcacere Seguerio in Astica. Plurimis annis exemplo magno procuravit negotia Provinciarum Indiae, ac Brasiliae. Ante solis ortum 6-t..i ζ' horis aliquot de lecto solitus coniurgere, ut expleret orationis penta, elsetque ad tractanda negotia sine ulla spiritus jactura expeditior. Sebastianus Goni alvius Coadjutor, Sociri socius, demortui vestigia pressit a I. Augusti: modestia, mansuetudo, & omnimoda virtus cunctis charum reddidere. a 3. Scholae ejusdem Collegii tum litteris , tum Christianis moribus fio- seb, tam rebant. Scholastici o. se tradidere religiosis claustris. Habita tragaedia desipone divo Antonio Abbate , cui interfuit Alphonsus Callelbrancus regni Prorex. Praeluserant certamina uiansuetiorum Classium, di praemia victoribus collata. Ad hacchantium furorem sanandum Magistri cum discipulis instar supplicantis agminis vias urbis praecipuas obivere: septem Musicorum chori distantibus interia vallis recreabant populum. Tam gratum Oculis, auribusque spectaculum urbem attraxit omnem, quae & alias temporis illius posuit insanias, multumque laudavit piam jucunditatem bonis moribus utilissimam. 26. In Portuensi Collegio 8. Januarii quinquagenario major e medio obitui . . sublatus est P. Antonius Pirius Teniugalensis, Coadiutor spiritualis, notae viri misti iatis. Eminuit charitas in pauperes, qui di mortuum jugibus lacrymis defleverunt. Primus non semel le obtulit in contagiosis morbis ad succurrendum. Rogabat mitti metiuno tempore ad aegrotantes. Immodica in audiendis poenitenti bus assiduitas calendis Ianuarii ad lectum prostravit. Supremo morbo tam pacatus erat, atque ille, qui post longos viarum errores patriae appropinquat.
ULys pone ro. Martii postus est primus lapis templi tironum i eum iecit pilautius,
lita caeremonia Episcopus Malacensis, monachus ordinis D. Hieronymi, portantibus P. Antonio Malcarento Provinciali, & Domus Profess, Praeposito. Fernandus Τellius Menesius ejus domus Fundator supremae necessitati cessit 26. Novembris: cujus cadaver depositum est in sacro Vestiario Domus
Prosessae, ut post constructum tironum templum, eo transferretur.
vem insumpsissent excolendo Christianis mysteriis Portalegriam, ejusque dioecelim, placuit Illustrissimo Domino Didaco Correae Episcopo firmam Societati in urbe sedem conitituere. Ille cum Capitulo donat uni nobis aediculam D. Blasii vetusti, ut illic vocabant, & sacram aedem S. Mariae Magnae , prope hanc conducta domus, in quam commode paratam, ut sinebant angustiae, Patres immigrarunt die trigesima prima Julii Protoparenti nostro dicata. Hactenus h spites fuerant in Seminario Convictorum. Septembri proximo nostro vocato Eboram Vasconcellio ad Collegium gubernandum successit P. Eduardus Silvei ra. Victum liberaliter, dum vixit, praebuit Episcopus.
dioecesis pars erat Guardiensis anno I 37o. jecit quodammodo huius funda Onas primordia: nam instituens Gymnalium moralis Icientiae, & alterum Latinitatis, imperavit, ut, si quo tempore Societas Portalegriae domum conderet, ipsi gymnasia cum reditu traderentur, & simul aedificium cum sacello divi Sebaostiam, quod condiderat, ut ibi Magistri habitarent. Post multam rerum, &annorum periodum a nobis emptum est aedificium cum aedicula D. Sebastiam
Itali. in eis P. Ludovicus Peliremus, qui cum P. Ioanne Metela ab Ethnicis India in odium fidei est occisus, dum ambo Leylami neophytos habent curae. Insti
203쪽
188 S Osis annalium Societatis Am
Tmora Lamecensis, Andreas St, & Antonius Vasconcellius Portalegrensis, hie obiit in tirocinio, Tmora fuit Assisteas, alii duo scholastici illibatis moribus.
s. Grande refugium pauperibus aegrotis ope nostrorum est paratum in urbe Portuensit nam illorum suasione permotus Lopus Almeida dolavit noso-eomium in platea de Floribus nuncupata; administratur a sodalitio misericoria diae. Oblivione fere sepulta solemnitas divi Pantaleonis Martyris, urbis Patroni tutelaris, cujus & inter mamia sua conservat ossa, per nostros sustitata est. - 6. Conimbricae fato praecoce discessit a7. Augusti Laurentius Costa scho--tiui costa Iasticus, natus Ramelae in dioecesi Guardiensi. Antequam conjungeretur nobis, si v octavo quoque die anima per homologesim expiata divinis accubuit epulis. Probationis biennio laudabiliter emenso studia scientiarum ingressus, coepit Iaiaborare sanguinis vomitu, & phthisi. Quamor poscebat, patientiam, sortitudinem, laetitiam, & suae voluntatis eum divina conformationem: mori demum, ut esset cum Christo.
ob; p ν i. 7. Decima Aprilis fatalem habuit Ulyssiponem, quam olim sortitus est
viseni Noto. natalem, illlustrissimis parentibus prognatus P. Franciscus NorOmus. Apud nos dedit operam Latinitati, aliisque facultatibus ad professionem necessariis. Vitam consumpsit naviter incumbendo nostris ministeriis. Primariam nobilitatem humilitate eximia illustriorem reddidit. Dum in urbis carcere audit aegroia tantium consessiones, febri perniciosa contracta extinctus est. obiip R;. o. g. Ibidem de vivis exiit 3. Augusti P. Hieronymus Cardorus Goeeensis. nymus sis. Commodorum peculiarium hostis nunquam sibi indulsit: propterea agens Provinciae Procuratorem nolebat uti mulis, quamvIs Majores concesserint, ut mino. ri fatigatione negotia apud tribunalia regia promoveret. Frequentes illius de rebus divinis sermones indicabant cor Deo plenum.
s. P. Balthasiar Barretra, quem sub finem anni superioris diximus ex insula S. Jaeobi transfretasse ad continentem Guineae, adiens regionem saltus lemnae velut novus sol illuxit eis regionibus in umbra mortis delitentibus. Quatuor vel quinque annos desudavit in convertendis iis Ethnicis: Reges plurestinxit baptismo. Specialis D EI providentia elucet in Rege Tora, numerabat
aetatis annos triginta centenos, tam Vegetus ac robustus, ut quinquagenarius viis deretur. Hie olim in locis Asticae mediterraneis cum abundaret populo, ma gnum ductans exercitum novas sedes quaerentem, in has maritimas regiones
pervenerat: alebatur exercitus humanis carnibus captarum nationum. Cum
suis hie fixit stationem. Neque ex tanto numero alius restabat, quam ipse. Auditis sacris mysteriis baptisma recepit dictus Petrus. Erat apud eas gentes prodigii instar propter dignitatem dc aetatem suam, quam non vulgaris in rebus agendis prudentia exornabat.1 o. In Angola contages turbarat Loandam: duo sacerdotes Petrus Sousa , & Gaspar Aravedus ministrarunt aegris, S incolumes rediErunt. Venientem e Lusitania Fratrem Antonium de S. Stephano Episcopum domus nostrae Superior invisit, patuitque ex sermone, quam parum propenso in nos esset animo, a malevolis Societati multis mendaciis obrutus. Id Loandae ostendit, id in Congo, qub est prosectus, & ubi gravis eum morbus oppressit. Redditus va- Ietudini, simulque Loandae, didicit experientia, quam erroneis imbutus esset opinionibus. Anni die prima in templo nostro ad concionem dicens effundebatur totus in Societatis laudes, quibus & populum recreavit, & detersit existimationem de animo nobis parum benevolo conceptam. xx. In eadem domo apertus est ludus pro alphabetariis, qui magnopere desiderabatur. Multo jucundissimum erat populo audire, cum id Superior post
concionem declarasset. Episcopus lacrymis temperare non potuit, gratiasque dixit Superiori pro nuntiis tam laetis. Protinus, vulgata fama, cCeperunt conis fuere pueri non solum ex urbe, sed Congo, & aliis regionibus, quos eorum p rentes etiam nobilitate conspicui ad perdiscendum mittebant.
204쪽
SEptem hoc anno socii navem conscenderant Indicam eas regiones petituri; verum causas non reperi navis impedita prosectione dilati sunt in annum sequentem. Ad Angolam missi P. Eduardus Vasaeus Bajensis, P. Ad Atimuis
Franciscus Goesius, & Antonius Barrius e adjutori P. Eduardus plurimis an- p . . nis inter labores innumeros apud eas gentes fidem propagavit. Erant in An- solae conspectu, cum navis a piratis Hollandis est capta, spoliati vectores rebus omnibus; conjecti in navis scapham, victit admodum exiguo; remigarunt in littus, ac semimortui in terram evasere.
tum prope arcem a S. Juliano dictam in ostio Tagi scopulis impacta. In ea vehebatur P. Franciscus Rodericius Procurator Iaponiae cum Prorege Aria Salda ν' 'nia. E quinque navibus ex India revertentibus unam Franciscus voluerat conia scendere, quae sola nacta est felicem navigationem; in prohibuit Arias. Pote rat idem in littus egredi, nisi pereuntium aeternam salutem suae temporariae anteponeret. Moratus, ut consessione miseros expiaret, di sanctissimis verbis roboraret ad supremum agonem.
coadjutore in Residentia Capitis viridis, diem suum clausit. Virtus magnam manus Ba ipsi pepererat sanctitatis famam. Adversus daemones singulari potestate instra ctus, quos alii non poterant, sine negotio abigebat. Agrum iacundum in s muhre Lemures, ob id nullus audebat excolere; sed ubi Emmanuel aqua lustrali icon ersit, sormidanda spectra disparuerunt.
nona Novembris P. Hieronymum Femandium. Nexu optimo litteris junxit re nuω. virtutem. Pluribus annis Theologiam professus est. Sui contemptor egregius. Nemo ipso mansuetior, aut corporis macerandi studiosior. 1. E Collegio Conimbricensi progressi sunt multi sacerdotes cum sociis Rct coni scholasticis ad exeolenda diversa oppida, Visonium, Arganilium, Penameovam, si coi & alia. Ubique diligentissime prospectum animarum saluti. In Collegio fidei mysteriis est instructus adolescens Danus, in quo singulariter proluxit Numinis providentia. Erat Pro-regis Norvegiae Calviniani, & Matris Catholicae filius Quamvis haec vehementer optarat, pater tamen prohibuit sacra lympha ablui. Adulto dito suadet mater, ageret cum P. Laurentio Norvego nostrae Societatis, ut, quid esset optimum factu, perdisceret. Interim vocatur ad Coelum pia mater. Zachariam id erat adolescenti nomen genitor sectae suae homini commendatum Nobilium more per uniVersam Europam misit, ut primarias ejus uris hes, & Principum aulas lustraret. 6. Pervagatus Germaniam, Italiam, & Galliam, cum in Hispaniam ponetrasset, ductorem suum amisit infelici morte sublatum; sed ab eo, eum moreretur, traditus est alteri Calvinistae, qui nobilem Gallum pari consilio deduce- .hat per provincias. Cum vero Hispali solvissent, tenderθntque in Lusitaniam, incidunt in Hollandum piratam, a quo capti, suique omnibus spoliati in Algaris biorum littus ejiciuntur. Uterque nobilis adolescens pedibus iter capit Ulyssi- Ionem. Cetobricae Dano multa per somnium ostensa sunt, quae nutantem vo-untatem permoverunt ad suscipiendam orthodoxam religionem. . Sed ut attigit Ulyssiponem, obvius illi fit Calvinianus mercator, qui
domum, genusque adolescentis non ignorabat. Hic ejus calamitatem cum auia disset, spe magnae mercedis a Patre obtinendae eum domi suae recepit, atque o portunam occasionem praestolatur reducendi in patriam. Zacharias tamen, umgente divino instin lembum in Tago conscendit Malabim navigaturus. F A a 3 rebam
205쪽
iso Syno P Annalium Sorietaris AESU
rebantur eodem Dominicani duo, quibus suam aperit mentem; suadent, Inquisitionis se sistat tribunali, quod ab eo factum Conimbricae. g. Rite a Nostris Inquisitorum jussu instructus, baptismo Iavatur sine pompa, ne rei fama Ulyssiponem perferretur. Favit subsidus pecuniae Episcopus, & multi locupletes. Statuit ex urbe Portuensi Flandriam petere, ut ab Archiduce Alberto litteras commendatitias obtineret ad parentem suum , quo sineret Catholicum vivere, vel sua bona divendere, ac vitam, ubi lubet, trannuillam degere. Porro nostri litteris ad homines Societatis juverunt. In excessu cum uberrimas profudisset lacrymas, cur fleret Z interrogatus: Ploro, inquit, quod, cum tot beneficiis affectus sim a Patribus Societatis, mi habeam, nisi lacrymas, quibus gratum animum contester.
s. Coactus est hoc anno Provinciae Conventus Ulyssipone, praeside P. Antonio Mastarento Provinciali. Electus Romam iturus Procurator P. Doctor Fernandus Rebellus. Adsuit his comitiis P. Franciscus Suarius Granatensis. Astitatum est de dividenda Provincia in duas, nempe Cistaganam, & Transi panam i sed visum suit, non esse res in eo statu, ut tune divisio fieret. P. Antonius io. Haud parum molestiae facessivit Superioribus P. Antonius Homo Do-hφ 4 mss' ctor Theologus, & Theologiae in Eborensi Academia Prosessor, vir in sensu
'' ' suo abundans, ininusque conlideratus: Ideo multorum sententia magisteriis non applicandus. Dictavit nonnulla contra modum correctionis fraternae, quem tenet Societas. Jussus est, ut e cathedra auditoribus injungeret, delerent e lamo, quae in rem perperam dictasset ι renuit, nisi P. eneralis cogeret imperio suo Cum videret Societas ingenium novitatibus inhians, dc pronum ad tur
bas, decrevit, ipsum a suo arcere complexu. Migravit ad Carmelitas calceatos, apud quos vixit, & obiit.. ii Alterius dimissi felicioris non est praetereunda hic mentio. Vigesi Aprilis Conimbricae iniit Societatem Joannes Maxius Anglus natione, omius Londini. Uno jam anno operam Theologiae impenderat: non persevera vit apud nos, sed revertens in patriam suam martyrio vitam finivit. ra. Acceptis novis auxiliis, licet pro Messe exiguis, duo peragrabant An olae regiones, & Nigros, ac Lusitanos ad aeternarum rerum desideria concitabant. Augusto mense P. Gaspar AZevedus providit cum Antonio Sequetra Coadjutore' excurrerant per aliquorum Sobarum ditiones, cum litteris a Sup riore datis Loandam vocantur. Nam Rex Cacongi legatos miserat, velle se Christiana sacra complecti. Id Regnum finitimum est Congo: a fluminis Laici ostio distat itinere dierum quatuor: Zaitus a Manda leucis octoginta. Quamvis multi se offerrent presbyteri, noluit Episcopus alios mitti prarier nostros. 1 et . Interim Loangi Rex Evangelicos Praecones ad se mitti poposcit. Centum & viginti leucae Loandam inter & angum intercedunt Septentrionem versus. His expeditionibus obeundis se comparaverant Gaspar AZevedus, de Franciscus Goesius. obex repente a Praesecto supervenis. Misit, qui bellum inferrent Ungensi Sobae. Admonet Superiorem, num haberet Paties, qui
comitarentur exercitum; secus evocaturum se Monachos tertii ordinis D. Frania
L Mandatum praeseserebat minas, scripturum Regi, nos frustra eius illic expensis ali, si militiae praeito esse abnuamus. Igitur destitum a praedictis expe- .itionibus. Gaspar Azevedus iacerdos cum Galpare Domingulo adjutore proin
ad exercitum. Quid illis acciderit, eaplacabit annus tuque . An
206쪽
ULyspone habita sunt mense Aprili Provinciae comitia ad eligendos, qui Congregatio
cum jure suffragii Romae Generali Congregationi interessent. Electi PRProvinciali Franciscus Gouvea, & Franciscus Peretra, qui Romam concesserunt cum P. Antonio Mastarento. Provinciam moderabatur interim vicaria potestite P. Martinus Mellus. Anno sequenti celebrata Romae comitia. a. In Aliam, Americam, & Africam suppetias misit Provincia: ad Indias undecim; sex erant Lusitani, quatuor Itali, unus Belga Nicolaus Trigau, regiones utilius, quem gesta sua & saipta orbi notissimum secere. Die s. Februarii egressi Tagum, OAobris decima intrarunt Goanum portum. Sex Lulitani Brasiliae tulere subsidium, P. Emmanuel Lima cum potestate Visitatoris, ejus socius P. Jacomius Monscirus, & Matthaeus Gonsalvius coadjutor, duo scholastici, & alius eoadjutor. Angolam petivit P. Ludovicus Brandanus Portuensis cum Emm nuele Bernardio fratre laico.
omatismi virtutibus, Emmanuel Almeida Trancozensis, Praefectus scholarum P
Ulysponensium, Emmanuel Alvarus natus Turribus novis, Petrus Netus Po- voentis: postremi duo erant Coadjutores spirituales. Almeidae servorem omnes, qui virum noversnt, admirabantur. Conimbricae docuit annis octo humaniores litteras, quinquennio Philosophiam: ad magisteria aeque, ac ad sacras conciones donis p cellentibus instructus.
fitione cognitum, quando navigium conscendit. Mense Februario soluta vela, eodem tenuerunt insulae portum. Illic degebat e nostris solus Petrus Fernan dius coadiutor, qui diebus novem elapsis cum P. Emanuele Alvaro navigavit ad fluinen, quod magnum dicunt, in Africae continenti, ut essent auxilio Patri Barret , simul ejus supplerent vices, quod erat opus illius praesentia ad res domesticas ordinandas r nam Rex nuper jusserat in insula D. Jacobi Collegium sundari, quo I a. socii alerentur.
res, quam fuerint conductae pretio, quibus hactenus utebamur. Laborabat instar integri Collegii, pueros Latinitatem, Presbyteros Theologiam moralem edocebat. Magnam adhibuit curam, ne sine baptismo morerentur adulta mancipia. Biennio ad alias insulas sacerdos non pervenerat, ut moris erat quotannis; decernit eas adire; ast jam conscensurus celocem impeditur ab insulae PMisisto. Id tamen ortum commodi, quod alius sacerdos externus eo trans fretaverit ad expiandas incolarum conscientias.
Augusti octava die mors sustulit P. Petrum Netum. De ipso scripsit P. At me, d M. da, in ea regione non secus castigationibus fregisse corpus, atque solitus erat in Lusitania, cum intulae id minime serat Coelum stipra modum insalubre. Virgunem matrem, ac Dominicam passionem dilexit intimis sensibus. Virtutes religiosas in seipso admirabiliter excoluit. Suorum commodorum vix alius reperintus tam incurius. Studebat contemni, & ab omnibus pro nihilo pendi. Franciscus Correa summus insularum Praefectus deferri secit in suum palatium, ut ejus valetudini diligentius consuleretur. Paruit, tametsi invitus, amicissimi hominis charitati, cum domi nostra id fieri commodum non posset. Sepultus a Can nicis in sacello primario templi maximi. Ejus virtutes, quemadmodum & P. Emmanuelis Almeidae, sunt in lucem editae in opere de domicilio tironum Co- nimbricensum.
207쪽
7. Non dispar fatum excepit P. Almeidam II. Octobris. Cum, posth bitis vitae suae commodis, labori impense vacaret, omnibus omnia factus, ut omnes Christo lucrifaceret, pernicioso correptus morbo sanctissime profudit animam. Nec praeclarae, quibus pollebat, naturae ac scientiarum dotes aliam ei vitam persuadere poterant, quam se immolare animarum saluti. Habuit fratrem germanum P. Antonium Almeidam sanctimonia clarum apud Sinenses. g. P. Balthasar Barretra suscepit expeditionem spe, quam successu maj rem. Bena regnum est in locis mediterraneis, ad quod per flumen alterius dominii conscenditur. Eo pervenerat fama Regum a Patre conversorum in re gione saltus Leaenae. Benensem Regem pariter cupido invasit amplectendi Christiana sacra. Mittit nuncios ad Patrem, & cum eis adolescentem filium situm. Inter maxima vitae discrimina longum iter emensus Barretra agit cum Rege de superstitione multiplici deserenda, ipseque paulatim annuebat ἀ cum supervenit Bexerinus cita illic vocant praecones legis Mahumetanae qui pro concione coepit laudibus evehere Mahumetana dogmata, deprimere Christiana, atque Christo maledicere. His verbis, & metu Regis se superioris, Benensis animus prorsus est immutatus. Cum nulla melioris successus affulgeret spes, Barretra inter eadem pericula ad saltum Leaenae revertit; quo tempore P. Em manuel Alvarus in eas accesserat regiones, mirum in modum illius conspectu
s. P. Emmanuel Alvarus in navigatione magnis defunctus pelagi periculis ob vadosa maria, ad Guinatae appulsus regna, profuit Lusitanis, duobus cum primis, quos inter se conciliavit, nam mutuis ardebant odus. Quod gratia pollerent apud Regem, erant momenti non parvi ad conversionem Ethnicorum.
Rex ipse Emmanuelis suasu demolitur idola sua, & barbarum morem sustollat occidendi famulos post mortem dominorum suorum, ut quibus viv , eisdem mortuis servirent. Petiit baptismo abluit verum, ut sunt hujusmodi Nigri, instabiles in proposito, servor dilatione probatur. ε- Io. P. Balthasar post res innumeras in Dei gloriam apud eos aethiopes gestas, neophytis Emmanueli commendatis, magno sui desiderio relicto navigium conscendit reversius ad S. Iacobi insulam. Etenim delatis ad se duorum
sociorum seneribus, res domestica erat in magna solitudine; & oportebat providere fundationi Collegit. Divina factum providentia, ut ventis parum faventibus sit coactus in alios, atque alios portus orae maritimae se recipere. Ubique Lusitanis suae salutis incuriis instar novae facis illuxit. Tempus edocuit, non casu in eas terras delatum; nam si ventus favisset cursui ad inlisiam, capienda suis. set navis a piratis mare infestantibus. Ubi illud deseruere, ventus e continenti perflρns Barretram sospitem invexit portui, exceptum ab indigenis velut Angelum. it. Ex Ulysponensi Domo Professa in domum aetemitatis commigrarunt. Undecima Junii P. Fernandus Carvalius Palmetensis, aetatis anno quinto supra septuagesimum. Pauperum, pupillorum, & viduarum habebatur Parens. Fuit e praeclaris sui temporis Concionatoribus. i . Septima Augusti secutus est Dominicus Femandius coadiutor, exquisitae virtutis, quam probavit faedus cancer vultum depascens. Tulit atrocissimas carnificinas invicta patientia; cui malus daemon invidens, adest saepe subhorrenda larva, cubile aperit, introque agit canes, qui turbarent aegroti pacem. Sed invocata ope B. Virginis, terribiles formae extemplo disparuerunt. Ipse
i 3. Collegium Ulysponense suum etiam tributum morti dedit. Vigeissima septuna Ociobris P.Emmanuelem Fernandium, Provinciae Brasiliensis Procu ratorem, de quo apud omnes erat non vulgaris opinio. Modestia, & verba de rebus divinis indicabant hominem lancium. Ferebatur occulta manu pullata templi nostri cymbala, ubi lpicitus P. Emmanuelis corpore tolutus est.. Im Ter-
208쪽
I Tertia Novembris ibidem in urnam sepulchralem incidit P. Dida-cus Barrius nonagenarius. Conimbricae in Societatem adscitus est anno is 3 o. Nec in tanta senectute ullas admisit immunitates a communi more alienas, lectum ipse sternere, sua manu cubiculum verrere solitus. Gravabatur immodico maerore ob Numen offensum, cum audiret narrari de publicis peccatis. Assiduus erat in tribunali poenitentium. Deum rogavit de vita tolli mortis genere, quo nemini molestiam iacesseret; auditus est, nam defectu nativi caloris invenere
I s. Portaleviae Coelum petiit Angelicus tiro Antonius Vasconcellius, Antonius ibidem natus e primariis civibus. Cum in tirocinio coepisset phthili praeviis in- ν β dictis laborare, missus ad Portalegrensem Residentiam, ut Coelo patrio restitueretur sanitati; obtinuerunt parentes, ut secederet cum ipsis in praedium suum non longe ab urbe: paruit adolescens, quanquam illi nihil potuit acerbius contingere, qui vellet mori domi nostrae. Illic pejus habenti succurrit P. Stephanus Castrius, ac roboravit supremis Ecclesiae praesidiis. Innocentem efflavit
animam as. Maji. Inde noctu in urbem portatus seretro, ac inter accensas saces Iocatus in aula aedium parentis. I 6. Vulgata morte Antonii, fit ingens concursus ad eum venerandum. Admirationem concivit odor suavissimus e cadavere dissulus ἔ applicabant si daria, quibus idem inhaesit odor; manus, pedesque osculabantur. Maxima pompa elatus & sepultus est in templo nostro. Illius virtutes multae & egregiae suerunt. Quidquid modestiae, familiaritatis cum DEo, proprii contemptus,&eurae ad cumulandam sanctimoniam Societas cupit in suis tironibus, enituit in Antonio, ut abunde liquet ex ipsius vita, quam in opere de tirocinio Eborensi 2
typis vulgari. in Religioni nostrae se tradidit primis vitae sanctae principiis imbuendum In Mirui . P. Eduardus Costa e prima Nobilitate, frater P. Francisci Mendi ta scriptis suis notitsimi. Quamvis esset haeres paternae domiis, a nuptiis abstinuit, vitamque μ''' vixit sanctis moribus spectabilem. Exemplo Francisci fratris sui decrevit amplecti societatem. Apud nos virtutes cumulatis auxit incrementis. Bona sua do navit ad indandum Scalabi Collegium.
Ig. Anno superiore relatum est P. Gasparem Azeuedum cum Gaspare Rει Angola. Domingulo Coadjutore profectum Loanda ad Lusitanum exercitum in Cam-bamben, quo pervenit die quinta Januarii. Sobam unum, sive Regulum, cum septem aliis Lusitanus capitis damnaverat: Profuit Sobae, & quinque aliis sociis praesentia sacerdotis; nam sunt ante mortem iacra lympha Christo regenerati. Duo permoveri non poterant, otiosum esse, dictitantes, Christianos fieri, si mortem non evaderent. Nostri multa bona scripserant ad Loandae socios de regione Cambambens cum sibi aerem noxium experiri coeperunt,correpti acutis sthribus: Moriun ex quibus consumptus est et a. Januarii Dominguius , natus Sabadehi in Lameia Aaoedus censi dioeces. P. AZevedus aegre perduravit usque ad 27. Maji, ortus Callel branci dioecesis Guardiensis. Ambo ut boni Christi milites ceciderunt in acie,sεque in ea coniecere pericula proximi iuvandi ergo.
ry. Coeptum Angolanum aedificium, ubi nunc est, prope serum. Ha-Ahsola temactenus incolebamus aedes ab urbe remotas, parum nobis, parum Civibus comis poralia. modas, ut nostris fruerentur ministeriis. Gubernator, sive Praesectus, donavit terrae leucam ad Bengum flumen Collegio nostro. Etenim moris tunc erat, ut Gubernator terras divideret ea conditione, ut, qui accipiunt, intra certos a
nos excolant, reddantque Ductuosas. Ni facerent, jure amisso Gubernator, cui lubitum, largiebatur.
209쪽
Cimitia universi ordinisRomae, secunda vivo Generali, mense Februario
celebrari coepta sunt. Assistens renunciatur pro Lusiuaniae provinciis RA tonius Mascarentus. Ejus loco Provinciam gubernare jubetur P. Hie ronymus Diasius Conimbricensis. P. Ioannes Alvarus hactenus Assistens regressus in Lusitaniam, caeteros vitae annos agere moliebatur in Sanfinensi Residentia prope flumen Minium, ubi loco edito inter nemus condidit sacellum Virgini Lauretanae dicatum. Haud diu secessu illo seuebatur ἔ nam ob commune bonum iterum est gubernio admotus. Egit Praepositum, Visitatorem, denuo Provincialem, ac postremum Eborensis Collegii Rectorem. a. Quamvis Provinciam maerore compleverit obitus duorum Patrum in Residentia Capitis viridis, non ideo desuerunt, qui sponte sua devoverint se tyses juvandis gentibus in ea regione alienigenis tam mortifera. Hi suεre face dotes quatuor, & unus Coadjutor. Patres Joannes Delgadus Alougulensis, Sebastianus Gomius Michael ensis, Antonius Dialius Coni bricensis, Joannes de Nigris Italus, & Joannes Fernandius Coadjutor. Patris Delgadi servor cunctos rapuit in admirationem; cum profiteretur Theologiam Con imbricae, iliabenter humanis plausibus arduos pro DEI gloria labores anteposuit. 3. octo, Lusitani omnes, se fluctibus co nisere ad Indiam. Superior P. Nicolaus Vieira Ulyssponensis obivit in itinere. Eorum etiam e numero erat P. Emmanuel Borgius morensis, martyr in Iaponia. Ad Angolam missi
quinque, duo sacerdotes, Dominicus Pirius, & Alphonsus Dialius, cum tribus
Coadjutoribus. . Quadraginta & octo tirones adscripti sunt nostrae militiae. Hos inter P. Didacus Brandanus Ulyssponensis, sacerdos nobilis ac Iocuples, aetatis numerans annos octo supra quadraginta, motus ad ineundam Societatem, suaque bona donanda Iaponensis Provinciae lectione litterarum, quas de rebus Japonensibus Nostri inde mittebant. Illius est donatio praedium Carcavellense non
longe ab ostio Tagi. s. Ulygipone in Domo Prosessa nonnulli Coadjutores notae virtutis se-lice exitu vitam clauserunt. Ludovicus Mendi Ulysiiponensisar. Januarii: bis inservierat peste contactis: rebus divinis plurimum studebat. Quinta Septembris Franciscus Pirius Portuensis: Viginti postremis vitae suae annis dolores ium- mos patientia maxima sustulit, aliquot annis Iobi instar plenus ulceribus. C tendis Manli Ioannes Vandronius Belga : venerat e patria sua, ut comes esset sacerdoti suae Nationis, qui procurabat Ulyssipone conversiones haereticorum. Quam foret utilis horum lacerdotum opera , compertum est, ex quo P. Petrus Fonseca eos Ulyssi ponem vocaverat. Hoc anno sexaginta haeretici supra ce tum ope Nostrorum veram fidem complexi sunt. o. Grande lumen extinctum est Conimbricae 7. Ianuarii vir sapientissimus P. Christophorus Gilius, domo Brigantinus, aetatis anno tertio supra quinquagesimum, Societatis trigesimo octavo, Doctor Theologus, ac celeberrimus Prosessor in Eborensi Academia, tunc in Academia Conimbricens agebat Theologiae vespertinum, ut vocant, Prosessorem. P. Franciscus Suarius Gra-natensis magnopere laudavit ingenium, & sapientiam Gilii, cujus extat speciis men typis datum volumen de sacra doctrina, essentia, atque uirtute DEI.
. Virtutibus multo majorem impendit operam, quam ictentus ῆ has abstillis reputabat aridas, & sine lucco. Saepe inter orandum repertus est inflam mala facie, lacrymis ubertim promanantibus. Sermones Christophori cum e ternis & nostris ut plurimum erant de rebus divinis. Quantumvis iecerit plurima, nihil tamen, riebat, te secisse Deo plene gratum, nisi cum adhuc pueres le
210쪽
esset, edens cibum, nescio, quem amaenum sibi & suavem, eum praebuit pauperi stipem per Deum roganti. Nescivit privatos affectus. Saepe usurpabat haec verba, Amicus omnium, amicus nullius. Sibi persuasum habuit, se nihil esse praeter meram umbram religiosi hominis. Ejus fimus Rector cum omnibus Academiae Prosessoribus comitatus est. Academia in templo suo Gilio parentavit, ut assolet, cum moritur Professisnam aliquis. Vitam hujus herois fuse scriptam vulgavi in primo volumine de domicilio tironum Con imbricensium. 8. Ibidem a V. Februarii lucis uturam restituit P. Sylvester Georgius, Moritur p. quam primum accepit Naguetrae in dioecesi Conimbricens. Habitus est architectus insignis, ideo non parum utilis aedificiis nostrarum domuum per id tempus surgentium. Peculiariter afficiebatur considerando nalcentem Dominum,
quod mysterium illi erat Deliciae suavissimae. s. Idem Collegium terrae mandavit P. Alvarum Lobum 23. Aprilis bis ereptum. Mundo datus est villaregali. Eluxit in eo singulariter demisso 'siti, suarumque passionum dominium. Valetudine eorporis minus favente utebatur, otiosus tamen & videri, & esse horruit. Scripsit primos septendecim annos Historiae hujus Provinciae. In Lusitanum idioma transtulit Martyrologium Romanum, quod in usu est. De vitis sanctorum Lusitanorum composuit volumen, quod nondum typis impressum.1o. Decima septima Iunii mundana deseruit P. Melchior Franciscus tria obur M.t vota solemniter proseis . Eminuit in eo cultus B. irginis: priusquam esset si sacerdos, habuit curae sacellum domesticum Marianum ι eam nolait amittere in - tiatus. Erat Praefectus sodalitii Dominae de Nivibus: sodalis cujuspiam maligna contacti stare confessionem dum excipit, eodem malo correptus interit mo
te justorum. II. P. Simon Vieita Conimbrieensis Magister Philosophiae die quarta p. s.
Augusti auxit immortales. Magnum ingenium claruit magis a modestia tum v verbis, tum factis. Adeo charas omnibus, ut obitus ejus magnum maerorem pepererit. Sepulti sunt in eodem Collegio quatuor, aut quinque scholastici, quos siumpsit phthisis; nec praeter nomina aliud est de ipsis monumentum, nisi
quod sancte Iobierint. Aluit hoc anno Conimbricense Collegium cum domi, Numesειν tum soris in Residentiis triginta supra ducentos socios. senatum C ra. Eborense Collegium pariter accumulavit sunera. Quinta Ianuarii dissolutus est P. Gonsalus Souis Avertensis, orius parentibus multae nobilita- Ebristas Diis, ampli haeres patrimonii: Christi servitutem praehabuit: annis sex & qua.draginta apud nos vixit summa integritate, magjstratibus aliquot perfunctus: tandem perculsus sideratione vitam duxit reliquam instar pueri innocentis: velut
Compos usus rationis exacte peragebat exercitia omnia, quae juvant animam, ac subigunt corpus.
I 3. Decima quarta Augusti spirare desiit Andreas Georgius scholasticus,
natus Vianae in Transtagana Provincia. Vel antequam nobis adjungeretur, habitus multae virtutis. Jussit Magister inique delatum flagello subjici: patuit. ne verbo obtento. Comperta dein innocentia percontanti, cur non attulisset exin sitionem Θ respondit, voluisse se Christum imitari. Ad vitae finem usque conservavit gratiam acceptam in sonte lustrali. Non auditum ex eo verbum, quod alium laederet. Plurimus fuit in castigando corpore, plurimus in commercia eum Deo. Complexus Crucifixum illi animam tradidit. Andreae vitam typis dedi in opere de tironibus morensibus. q. Ipsa die, qua fidelium omnium desunctorum memoria agitur, iis adnumeratus est P. Antonius Pitius, natus Mealladae in dioecesi Conimbricensi. Numerabat aetatis annum septuagesimum. Ter praesto fuit pestilentia insectis, omnia pericula posthabens charitati. Cadavera peste extinctorum agebat ante se in iumento, ut terrae mandaret. Una ex praecipuis ipsius cura fuit scortis deinditos corrigere. Die ac nocte reperiebatur semper paratus ad conlegiones e
cipiendas. Nihil pavoris in eo fuit prope mortem; imo tanquam ingressurus Anzonius Franco. B.a ccele-