장음표시 사용
221쪽
ao 6 Srnopsis Annalium Societatis JESU
Episcopo die sesto S. P. Ignatii pro concione dicere libuit in templo nostro, quod lumen majus addidit solemnitati.
Disti, litui 1 Rimi anni die jactus est primus lapis pro templo Ulyssiponensis
templi yis - Collegii S. P. Ignatio dicati. Excellentissima Domina Philippa Sal t,... Comes Linariensis mortuo conjuge cum bina filia vitam ducebat in taui . suburbana villa prope Ulyssiponem. Continuato su nere ambas extulit, ha rede nullo domi relicto. Ut erat lamina imprimis addicta pietati, DEum solum haeredem ex asse voluit; & primo quidem cogitabat coenobium pro m nialibus in ca villa condere, cumque ipsis transigere vitae suae reliquos annos; sed exortis nonnullis difficultatibus, refrixit ea cogitatio: perseverabat tgmen internum studium donandi bona sua Ministris divini cultus. a. Forte in manus sumpsit vitam S. Ignatii nuper in lucem editam. Legenti, ac meditanti egregias sanctissimi herois virtutes & Institutum mirabile Societatis nostrae, in mentem venit fundandi templi augusti in aliqua Societatis domo. Novae difficultates eam retardabant. Multa fieri curavit sacrificia , multasque a piis personis in C qum effundi preces, ut exploraret divinam voluntatem. Tandem illi sedit sententia erigendi templum magnificum in Collegio divi Antonii. Huic operi applicavit reditum pinguem, quo strueretur ardes,& post faciam structuram alerentur presbyteri templo servituri, quique pro ejusdem anima sacra facerent. Opus totum constat marmore polito. Vestiarium
lacrum perelegans. Voluit Fundatrix, ut templum majestate nulli foret Ulyssi pone secundum. insecti ad 3. Quatuor hoc anno naves navigationem Indicam aggressae sunt, qua- - tum unam sex ξ nostris conscenderunt a SS. Philippo & Jacobo dictam, infelici prorsus eventu; nam & justo tardius soluta vela, & venti a prora pertinacitersantes, ac maria turbata coegere in Tagum, unde prodierant, regredi. Caeteris incommodis accesserunt graves morbi in navi, qua vehebantur Nostri: quadringinti aegrotabant eodem tempore. Tam sedula cura miteris impensa, ut . e tanto numero duodecim solum occubuerint. Et iam Nostri malo correpti, sed caesis venis evaserunt periculum. Appulsi Ulyisponem, quotquot in navenerant, Societas laudibus urbem complevere. . MoreNieolii 4. In Domo Prosessa Ulysponensi labores & vitam complevit et 8. D- nuarii Nicolaus Peretra Coadjutor temporalis, natus in oppido Pias dioecesis Thomariensis. Quanquam facile referri posset inter Coadjutores spirituales, cum Latinis litteris excultus esset, recusavit, volens Deo servire in muniis abjectis. Vix alius eo vigilantior in procurando religiosae paupertatis patrimonio. Per id tempus habebat curae opus aedificii tironum. Moi, Alphon. I. Ibidem a I. Martii posuit mortalitatis exuvias Alphonius Proensa Co si Proeusa. adjutor, ortus Mons arasit in Eborensi dioecesii. Ejus modestia, manluetudo, sanctitas in familiari sermone, & cura suadendi virtutem efflernis juxta leges status sui, sie placuerunt Ven. P. Ignatio Martinio, ut annis octodecim, quibus catechesim docuit Ulysii pone, praeter Proensam alium noluerit 1iscium. Numerabat duos supra triginta Societatis annos. Momui Mis. 6. Ad ungo obitum, qui die, 6. Octobris accidit, viri piissimi ae nobi tinu, .ms.l- lissimi Martim Gonsaluti Camerae fratris nostri Ludovici Gonsaluti Camerae; qui postremis anilis vitam exegit in Domo Prosessa hospitio separato. Natus in Madetrensi insula parentibus e primaria Nobilitate. Non fuit, qui gratia magis polleret apud Regem Sebastianum, quem pro virili dimovere satagebat ab
expeditione Africana. In tanta Regis gratia studuit unice Reipublicae conimo . dis; suos non auxit reditus. Post Regis mortem egressus est de palatio cum eo tantu ui modico reditu, quem habuerat, anicquam ad Regiam lamiliaritatem
222쪽
admitteretur, ex pensione ab Avunculo Visensi Episcopo sibi assignata. Christianas virtutes, & conscientiam suam praehabuit omnibus rebus humanis. 7. Patres Domus Prosessae pro studio, quo semper favit Societati, rogaverat, sibi concederent domus angulum, ut in eo transiseret senectutem, Sε-que ad supremum agonem compararet. Hospitatus est cubiculis ad ostium posticum. Maxime consulebat domus quieti, non passus domesticos famulos dormitoria penetrare. Illic egit senectutem omnibus bonis invidendam. Paristem diei insumebat orando, partem pios legendo libros, partem cum senioribus de rebus divinis conferendo. Circumstantibus domus incolis, eumque juvantibus ritu Ecclesiae placide expiravit. Sepultus in eodem tumulo, ubi sunt ossa P. Ludovici Gonsaluti. Per Provinciam multa pro ipso sacra facta sunt, multae
recitatae preces, quod res nostras tanquam suas temper observaverit. s. Consultum hoc anno Magistri Simonis ossibus, non quidem ea ma- Tranisminiagnificentia, quam Theotonius morte praeventus meditabatur. Ex sepultura, V Dis P. ubi hactenus fuere, collecta, creditaque sacrophago in pariete templi ad sacel- R' Ium SSS. Trinitatis. Marmor congruam praesert inscriptionem.
s. Ex quo Campilidi cessavit habitatio tironum, de domiciliis Conim-hricensi & Eborensi tirones aliquot mittebantur ad Prosessam Domum Ulyssiponensem, ut obirent ossicia domestica eodem modo, quo nunc solent; postea revertebantur ad Collegia. Hoc tamen anno speciali Patris Nostri concessione sotimiem Societatem ingressus est in ea domo Laurentius Lombardus, quem DEus ad init L uren- nos modo mirabili pertraxit. Juvat recensere. v v Lombar
1 o. Erat natione Belga. Ulystiponem venit, ubi diversis navigationibus susceptis ad Indiam & Guineam eas cumulavit divitias, ut censeretur inter locupletissimos mercatorum. Conjugem duxit Belgae pariter mercatoris filiam. Binam prolem ex ea suscepit, malculam, & sequioris sexus. Accidit, ut filius ex insania usium mentis amitteret. Parens, ne dolor continuus obser varetur oculis, eum misit in Flandriam apud suos alendum. Filiam meditabatur rerum omnium haeredem instituere.' II. Interim ipse vitam vixit optimi Christiani, nam octavo quoque die in templo Domiis Prosessae detersa conscientia se pane coelesti reficiebat, usus Confessore P. Fernando Guerreiro. Domos amplas aedificavit in colle Domui Professae vicino, & alias minores, has, ut locaret; illas, ut habitaret ipse cum familia, & genero, quem animo designabat. Decimo die, antequam in aedes migraret, moritur filia, unica parentum spes. Nihil turbatus Laurentius, sed humanis majora concipiens, conjugi suae mentem aperit: se intus compelli ad religiosam vitam amplectendam ; ipsam quoque posse deligere coenobium,&sanctimonialium Institutum profiteri. Non acquievit uxor hujuscemodi consiliis. At scivit Deus nodum solvere. I a. Migrant ad novas aedes. Emuxerant omnino dies decem, cum moris hi repentino instultu conjux Laurentii de medio tollitur. Tum manifeste cognovit DEI esse voluntatem, ut se religioni alicui manciparet; decrevitque remature perpensa, & cum Patre spirituali communicata, se, suaque omnia Societati JESU tradere. Ut id exequeretur, vocari secit e Flandria filium rationis usu destitutum, ut, probato apud Judicra, & noto mentis vitio, posset testari de filii bonis. Cuncta rite peracta senti oneribus aliis satisfecit. Largitur bona siua domicilio tironum. Societatem ingreditur in Domo Prosessa Iulio mense hujus anni: commissus disciplinae P. Guerreiri, qui illius eo usque egerat Consessarium : post exercitia S. P. Ignatii una cum Patre migravit Laure tius ad Relidentiam montis oliveti, ut ipse procuraret opera surgentis aedificii. 13. In Collegio divi Antonii M. Februarii immortalibus adlcriptus Moritur P. E.
est Venerabilis P. Eduardus Costa Fundator Scalabitam Collegii. Vitae sumpsit initium Ulylsipone ex avito prognatus stemmate; fulgebat insuper dignitate
Censoris maximi stemmatum totius Regni. Non ille, ut aequales, annos trivit
deditus vanitati. Quid Christianum deceret, semper ante oculos habebat.
223쪽
ao8 SVnopsis Annalium Societatis AESU
Quanquam aegre tulit satrem suum Franciscum Mendossam ad nos transiisse; postea tamen illius secutus exemplum se& bona sua dedit Societati, in qua vixie religiosissime. Inungendus oleo sacro, honestatis memor, rogavit, corpus suum, quoad fieri posset, non detegi. Ossa P. Eduardi volventibus se annis translata Scalabim condita suere in medio sacelli majoris templi nostri, cum nobili epitaphio. Mori . . I . Scalabi 6. Martii corporeis vinculis solvitur P. Dominicus Pirius, matri Pim. Adjutor spiritualis. Indesesie laboraverat in Angola. Patientia, demisso sui,& obedientia prompta semper ipsit suere cordi. Procurabat Labrujense praedium, quod P. Eduardus Cotta donaverat pro dote Collegii Scalabitani. Tentatus acuto morbo iter intendit in Collegium Ulyssiponense; sed Scalabi progredi nequibat. Sepultus est in aedicula lacrata divo Antonio Abbati, quae pertinet ad Collegium Ulylsiponense.
Mora -- is. Duodecima Octobris phthisi contabuit Antonius Emmanuel Bracha- 'R tensis. Docens Latinas litteras in Angrensi Collegio valetudinis affectae causa regressus est Ulyssponem. Tanta animi fruebatur pace, ut socios interrogaret: num in Coelum aliquid nuncii haberent Θ Ibidem a I. Octobris desideratus est Mori P. An- P. Andreas Alvarus spiritualis coadjutor, natus monte majore novo. Plurimos in M consumpsit annos procurando rem domesticam in diversis Collegiis, tandem totius Provinciae egit Procuratorem. Inter tot negotia non est oblitus religiosae observantiae. Cum est reiectus sacro viatico, tam pie Dominum alloquebatur,
ut circumstantes non continerent lacrymas.
Mission I6. Hactenus, quae contigerunt Ulyssipone. De Conimbricensi Collegio nonnulli praecones Evangelici disicurrere per populos vicinos saltui de stella. Exterminati abusus multi, quibus solent ignorantes implicari. Rustici cujusdam pagi adorabant, sole oriente, stolones cujusdam arboris: interrogati, cur id facerent Θ respondere: soli a stolonum inter manus trita, ac in stomachum missa Ienire, ac frangere acutas febres, idcirco venerari se arborem tam beneficam. Admoniti erroris sui, abstinuerunt deinceps ab hac anili dementia. Moriuicti . II. Eborae, ubi fuerat natus, phthisi emortuus est a 3. Maji non multo tu Atracerae, post absolutum tirocinium Michael Alcaceva scholasticus. Cum ipsi offerrent impetraturos se expeditionem a religiosis votis, ut libertati restitutus valetudinem recuperaret; nihil aliud reposuit, quam Apostoli verba, Iliau vivere Chrisus est, σ mori lucrum. Plenus ulceribus ex continuato accubitu ne semel quidem ingemuit patientissimus inter peracerbos dolores. Nora Franci I ibidem Ia. Julii eadem phthisis pernicie de vivis sublatus est Fran. et scin Rodericius Coadjutor. Primo ineressum Societatem aliqui populares apud Moderatores nostros infamarunt, quod Originem duceret ex Hebraeo sanguine; propterea dimissus est. Verum eam adhibuit diligentiam apud Judices,
ut alsi testimonii delatores convicerit. Rursus, cognita veritate, iniit Societatem. Redux ex Italia, quo fuerat comitatus Procuratorem electum in Provinciae conventu, phthisi extenuatus est. Vicinus jam morti dulcem inter risum insolita pei fiasus laetitia, percunctantibus sociis, cum cerneret aliquid caelesteὸ se via
dere significavit; & paulo post emavit spiritum.
Missionis I9. Egress ex eodem Collegio sacerdotes ad oppida Corucium, Ale-gretum, & Alcacerem de Sale, ut concionibus, ac ministeriis nostris animas juvarent. Moris erat in uno ex praedictis Oppidis faeminas innuptas bis solum quotannis templum adire, Natalis Domini pervigilio, & majore hebdomada. Id multo magis reprehendendum, quod eaedem innuptae omnibus famineae
vanitatis fucis & ornamentis phaleratae hac illac ostentantes pompam vagarentur. HRusmodi monstri faeditatem exaggerans Concionator, tandem exterminavit.
aci. E Collegio Bracharensi duo sacerdotes missionem peregere Cumia-ranii: oppidum nobile est, non multis leucis distans Brachara, Lusitanotum Regum prima ledes, de Curia. Duae fantiliae de primoribus se lacerabant m - 1cillusimis Odra : multum nostri deludarunt in his conjungendis; demum in
224쪽
templo datis manibus, & amplexibus inimicitias posuere. De Brigantino Collegio ter per annum sacerdotes aliquot prodi ξrunt ad populum in pagis edocen
xi. Militanti Societati ereptus est I6. Octobris Ioannes Pintus Collegii Mori P. 1 E.
Portuensis Rector, natus Carquere in dioecesi Lamecensi. Decies & septies ustu u, univetis vitae homologesi detersit animam, tanquam extemplo migraturus esset e vivis. Nihil aeque curavit, ac omnium virtutum ornamentis seipsum cxcolere; ut testatur illius vita in lucem edita.dia. Villaevisse ae populi augebant pietatem Theodosii Ducis eTempla. τω habili Ille in supplicatione horarum quadraginta tulit manu unum ex hastilibus um- Dueis plenia.
bellae. Idem Princeps cum filiis quavis per vernum jejunium sexta seria sub
nodiem adibat templum nostrum auditurus piam de Palsione Domini exhorta. tionem flagellationi praeviata. 23. In Guinea P. Emmanuel Alvarus non modo conservabat neophyt S Ressianis.
P. Balthalaris Barretrae, sed augebat plurimis Ethnicis ad fidem conversis. Fam 'mae Logorum Regi meditanti fidem amplecti suasit, ut Mitombi ad oram maris aedein vero Deo construeret, quod lubens praestitit. Etsi patrios ritus non desertiit, subditi quam plurimi deIeruere. Cum per id tempus accepisset litteras de morte P. Barretrae, vix dici potest, quanto maerore P. Emmanuel, Lusitani, di Nigri affecti sint. 24. Novembri mense Sebastianus ab Ascensione novus Episcopus earum regionum pervenit e Lusitania in D. Jacobi insiulam. Quod esset alterius ordinis religiosi, linpicabantur nonnulli minus in nos benevolum fore. Aliter evenit. Ut erat Praesul optimus, & vir prudens, scivit aestimare Nostrorum pro dilatanda fide labores. Pro concione in laudes Societatis effusus, cum incideret
mentio de P. Barretra, his coepit verbis: Sanctus ille senex P. Balthasar Barre ira glariose memoriae: ad nomen Patris pronunciandum venerationis causa d texit caput. P. Antonius Diasius erudiebat pueros Grammaticae praeceptis, &piis moribus. Sic erant exculti, ut cives illos compellarent Angelos, & parvos Apostolos. 'a s. Excitatus ad peccatorum dolorem populus occasione suppliciorum irati Numinis. Contagium omnes pene interemit equos. Supervenit multitudo incredibilis vermium odoris teterrimi. Tecta & dcuuus complebantur hujus modi peste. Erupit ignis e terrae visceribus in sancti Philippi insula , flumine ignei bituminis omnia populante. Anchoras jecit classis hostilis ad oppidum Prayam ἔ eo lumptis armis convolarunt omnes, & noitri, ut animarum saluti contulerent. Post dies aliquot discessit, excentione ne quidem tentata. as. Nonnulli viri nobiles cogitarunt hoc anno de montis agrassi rediti, de bus emendis a Colle o Eborensi. Alii offerebant quingenta scuta Romana, alii quadringenta in singulos annos. Regebat Collegium nostrum & Acade- i. a rasso. miam Ven. P. & vir prudentissimus Joannes Correa Villaregalensis, ad quem de re scripsit P. Joannes Alvarus Visitator. Vocatis Conlultoribus , ct Procuratore, ex omnium sententia responsum est : Nullo modo vendendum dominium in oppidum di reditus, nisi praedia, qtiae darentur, evide tis sinam praeseserrent utilitatem longe malorem, quam crant oppidi rediatus. Quod Greorgius XIII. in Bulla, qua concedit posse nos alienare, vel commutare montem agrassum, ait, commutationem fieri debere 'o aliis bonis . satilibus, ex quibus reditus multo majores, quam ex dicta villa rapi s I. - a --.27. Propterea unam omnium esse firmam sententiam, non commuta
dum jus, ac reditum, nisi dentur quinquaginta modii magni tritici in singulos annos litani id genus mensurae vocant Moos sed hos donandos in praediis Transtaganae provinciae, vel in agro Ulysii ponenti. Porro danda scuta Romana centum census annui. Sic firma cuncta, ut postini diei bona stabilia, in quia
bus esse nequeat vitium, vol timor, quod pereant, aut minuantur ulla rerum via ciuitudine. Cum nullus ex emptoribus petitum pretium & iecuritatem prae
staret, negotio est supersessum. Id oppidum quondam Lusitatuae Reges dona- Antonius Franco. D d rant
225쪽
aso. Synopsis Annalium Societatis AESU
rant Eborensi tunc Episcopo pro oppidis Arrayolo, Vimieiro,& Ucacera pertinentibus ad Episcopos Eborenses.
desunctorum memoria ordior. Et primo quidem loco recenseri meretur, qui is. Julii piissimc obivit Conimbricae Ven. P. Georgius Rigus trium votorum solemniter prosemis. Natalem sortitus est pagum S. Joannis de Tallia prope Sacavemum in Ulyssiponensi dioecesi. Conimbricae se dicavit Societati anno I s 48. Annis quinquaginta Ministrum egit in Collegio nimbricensi, tanta integritate, dc sanctitate, ut nemo ullus fuerit, qui de ipso juste sit conquestus. Si quis mature perpendat, quod Conimbricente Collegium ducentos socios alat intra domesticos parietes, partim adolescentes, partim aetatis mediae, partim senes, judicabit raram fuisse virtutem ejus viri, qui tot annis, tot omnis artatis, diversique genii homines sine justa offensione guόern rat, maxime cum ad id muneris pertineat leges transgrelsis poenas dictare. a. Quicunque de nostris viri praeclarissimi Georgium novere, illum inter sanctiores hujus Societatis heroes numerarunt. Venerab. P. Ignatius Martinius, Petrus Fonseca, Hieronymus Carvalius, Didacus Miro, Sebastianus Barr dius, & Franciscus Suarius Granatensis, magna de Georgii virtutibus texuerunt elogia. Sexaginta septem annis, quibus vixit in Societate, prima illius de I
cto surgentis erat cogitatio: Hodie incipio DEO servire. Propterea nunquam, intuitus, quae fecisset, sed quae facienda forent. Coram Rectoribus & Provi cialibus , quamvis plurimos illorum educasset, ea fuit humilitate, ut nihil lubinmissius, nihil reverentius exquiri potuerit. Familiaritas cum DEO, qualem habent sanctiores. Sic diem totam distribuerat, ut scirent omnes, quid in hac, quid in illa hora perageret. Virtutes sic excoluit, ut nulla sit, cujus non res querit posteris exempla celsa, quorum testis est vita typis excusa. Prael civit suae mortis tempus. Ossa condita in speciali sacrophago cum lemmate in si cello domestico inter alia virorum illustrium. 3. In Domo Prosessa Ulymponensi et . Augusti e corpore excessit Baditholomaeus Alvarus Coadiutor, patria Portuensis. Vixit in Societate lex de
quadraginta annos : quadraginta curae habuit insigni charitate valetudinarium. Residuum tempus ab injuncto munere impendebat orationi,& sacris audiendis. Apud externos erat opinio de illius virtutibus. In augendo cultu divino solicitum noverunt omnes. Idcirco largiti sunt extemi pecunias, quibus fuit templo
non parum utilis. AEgrotus acceptum viaticum evomuit, carino vomitum col
lectum Bartholomaeus animose sumit. Noster Sebastianus Moralius Epilcopus . . di voluit secum ducere ad Japoniam, ibique sacerdotem consecrare; at humilitas Alvari eo se reputavit honore indignum. Mori P.M. q. Ulyisiponense Collegium 7. Novembris fianus eiulit P. Antonii Sim tot in nii Eborenta. Tradiderat in sua patria Philosophiam. Illius dotes ad magisteria, & sacrum suggestum crant rarae. Accedebant religiosae virtutes, quas pluris fecit naturae ornamentis. Nuntium mortis ex diuturna hydropisi ortae accepit vultu hilari, tanquam nihil magis cuperet, quam vinculis corporeis exsolvi. moriri s. Conimbricae tres sepulti sunt. Ultima Octobris Angelus Borgius Ita- ' lus eoadiutor, ex labore, cui semper addictus erat, phthisi computruit. Die P. Novembris Ludovicus Rebellus icholasticus natus Ferreirimi in Lamecensidioecesi. Quoties in cubiculo repertus non esset, iciebant, qui illum quaesierant, inveniendum in templo coram Numine Eucharistico. Admonitus vicinae mortis, nihil ardentius se optare reddidit. Calendis Decembris P. Emmanuel Ta- varius Eborensis, aetatis anno quadragesimo, Societatis vagesimo quarto: resi stolis moribus se diligenter exornaverat. s. Τμ
226쪽
S Tirones novi sub signa nostra conscripti sunt, Emmanuel Aravedus
holasticus, onus Uoueellae, Franciscus Barretus ex Monte majore novo, prae
clarus apud Indos, ubi egit Provincialem , & Visitatorem. Rex Joannes IV. eum designavit Crangamorensem Archiepiscopum. Gaspar Moretra Algarbuensis, natus Lacobrigae, virtutibus omnibus exornatus.
. Ad Indiam transportati duodecim, Lusitani omnes. Ex his Sebastianus Diasius, cujus vitam foecundam sanctis exemplis vulgavit typographia. Alius erat Stephanus Cessella Helviensis, qui suscepit expeditionem Tibeti, &in ea vitam consumpsit. 8. Nostri alienigenae Domita Bosesiae operarii suavi violentia pertraxerunt ad Christi gregem haeretieos quinquaginta. Vieeni & quinque ex Mauris S ero , Hebraeis ad fidem orthodoxam reducti iunt. Compressa feliciter seditio plebis ;inde originem sumpsit: vir capitis damnatus, cum esset educendus ad infamem αCrucem, vitandae aut saltem disserendae monis ergo, sparsit in vulgus, se monachum esse, & sacerdotem: ad id probandum testes paraverat. Iudex Ecclesiasticus reum sibi expetere. Regii Senatores latere mendacium non dubitant: itur inter armatum militem rapi jubent ad patibulum. Plebs concitata suppli-eio ereptura monachum capessit arma, 'mque se colligebant ad decem millia. Indubium est fore, ut multum sanguinis profunderetur, nisi populus errorem deposuisset. Sacerdos noster, cui procurandam Rei salutem aeternam commiis serant, homini suasit, mendacium ceclararet, ne pereant tot innocentes. Monenti paruit, & malum simul omne extinctum est. s. Haud minoris momenti fuit alterum. Vir nobilis convictus latrocinii, patibulo addicendus, secum statuit, ne solus nocens haberetur, ex scalis infamibus ales voce nominare ejusdem noxae participes, viros nonnullos honesto loco natos, quorum nomina scripserat in charta. Desudavit multum s cerdos, ut insaniam distaderet ; evicit tandem. Chartam reus lacerat, lacrymis detergit scelus. io. Hactenus portuense Collegium nullo gaudebat Fundatore. Lega- Ludo tis aliquot relictis a piis personis, ac donationibus Henrici Cardinalis Regis A 3 3 aegre se sustentabat. Fundationem hoe anno suscepit Illustrissimus Dominus rata 'Ludovicus Alvarus rivora Eques Militiae S. Joannis Balius lassensis. Dona- -v. vii triginta cruciatorum millia. Habuit statrem in Societate Joannem Soulamar t. sub finem Octobris in Domo Prosella convenEre ex Provincia Pa- uventi tres, Praeside P. Ioanne Alvam secundum Provinciali post obitum Visitatoris' ' munus. Electus Procurator Romam iturus P. Nonius Mascarentus eiusdem Domus Praepositus, anno sequente jam erat Barcinone transfretaturus, cum est nunciata i ors Patris nostri Generalis, revertit in Lusitaniam. In eandem pervenit Mehἰ- P. Sebastianus Gonulvius secum serens brachium S. Francisti Xaverit, quod Ro- se'
r a. Quinta die Novembris amisit Lusitana Societat insignem suarum re- M- no. ram fautricem Catharinam Principem, matrem Brigantini Ducis, de neptem M. gis Emmanuelis, filiam Insantis Eduardi, de Elisabethae Brigantinae, sororem Mariae Parmentis. Dum non fuit Societatis domus Villaevis sae, frequenter eo v eabat Nostros ad obeundas sacras missiones. Inde permorus Theodosius ejus filius ad Villaviilosanam domum fundandam. Propter singularem benevolentiam, quam semper ipse, ejusque Regalis Domus in Societatem ostendit, singulis per Provinciam sacerdotibus sacrum pro ipsius anima indictum est. t . Portalegrensis Residentia die s. Octobris singulari Patrono viduata Mori Diti est Illustrissimo Domino Didaeo Correa Episcopo. Natus Caetobricae, parem tem habuit sta ectum maximum arcis Bracharensis, filium sororis Bartholomaei de Mamyribus. Tam sancto patruo dignos mores prae se Didacus semper tulit ἔquem etiam imitatus in amore erga nostram Societatem. Fuit Canonicus macharensis, annis duodecim Septensis Episcopus in Asrica. 'Cum in excursione Amonias Aramo. D d a Mauri,
227쪽
aia 3 opsis amaseire Societatis IESU
Mauri cepissent majorem praesidiariorum panem: quod ipsi non essent numitot redimendis captivis, transiit in Hispaniam, vim magnam aeris contraxit ex personis piis, quo plurimos servitute liberavit. Cum tamen & haec pecunia multitudini tantae eripiendae non susceret, oppignoravit verbum suum, solvitque pretii reliquum, gubernans dioecesim Portalegrensem. 14. Quidquid habuit, egentium erat. Semel petenti aliquid, quo nudos artus defenderet a temporis injuria, dejecit e senestra pallium suum. Quando dicebant domestici, saepe ab egenis ipsum falli; fcbat, non curandas fraudes, quae sibi donanti felices forent. Solicitus fiuit in cognoscendis honestorum pauperum necessitatibus, ut succurreret, antequam sagitarent. Societatem nostram in eam urbem vocavit. Socios aluit, dum viveret. Post ejus mortem Capitulum nobis eadem contulit subsidia. Novembri mense anni rues 8. dioecesim ingressus, eam rexit annos sexdecim. Sepultus in templo maximo. Successit illi Anno I 6is. Rodericus a Cunea, postea Portuensis, Bracharensis, di Ulyssponensis Antistes.
MotItur ven. P. Claudius Generalia.
Conuentu Piovuis at Congregati Generalia.
FUnestus nostrae societati accidit primus anni mensis, cujus die postrema
morte ereptus est vir immortali dignus memoria Venerabilis P. Claudius Aquaviva universae Societatis Moderator, seu Praepositus Generalis. Ipsa obitias die nostro Petro Novasio Doctori Theologo, cum interesset Concilio sanctae Inquisitionis Ulympone, Frater Vincentius Peretra Dominicanus dixit Societatis Generalem obiisse. Supervenientibus postea certis nunciis, Novasius ex Fratre Vincentio quaesivit, unde cognovissetὸ Respondit, esse in coenobio suo virum sanetiam saepe res hujusmodi enunciantem, ex ipso audivisse.
tus est parentibus illustrissimis Ducibus Atriensibus. Iplum natura dotibus prae cellentibus ornavit, ingenio ad capessendas scientias promptissimo , prudentia rara, & in agendis rebus spectatissima. His accessit admirabilis morum integritas. Gaudebat jam celso munere in Palatio Pontificio , cum Nostrorum tum charitatem in morbis perniciosis navatam considerasset; tum modestiam, quando Pontificem conveniebant, omni spe caducarum rerum spreta, militiam Christi apud nos complectitur.
Generalis. Rexit ordinem annis triginta & quatuor , inter omnem rerum varietatem semper sibi par, & rebus vel prosperis, vel adverss. Ad successorem eligendum mense Majo habita Ulyssi pone Provinciae Comitia, Praeside P. Doctore Francisco Percetra, qui P. Joanni Alvaro Provinciali succesiit. Electores cum ipso Romam ituri delignantur PP. Nonius Mascaremus, & Joannes Alv rus. Dum iter faciunt Romam, aegrotavit Commbricae instaremus, cum is brevi restitueretur sanitati, tuffectus P. Λntonius Abreus Salmantica, quo instarentus devenit, rediit in Lusitaniam.
dem die is . eledius Praepolitus Generalis P. Mutius Vitellescus Romanus. L sitaniae Assistens P. Nonius Mascarentus successit fratri suo Antonio Mascarento, de quo tanta fuit P. Mutio existimatio, ut in eo conventu, caeteris variantibus, semper ipse tulerit suffragium pro Mascarento. Postea sincere fassus est, in eo venerabili consessu neminem se digniorem Generalatu esse opinatum. Legentibus Antonii vitam facile apparebit, quanta in viro ad tam celsum munus fuerit habitudo.
228쪽
s. Iussum est, ut deinceps postremis quatuor diebus maioris hebdomadae in Dominicae Passionis venerationem ab omni colloquio abstineatur. A- Dectum de pileis Coadjutorum, quod jam in aliis comitiis ventilatum fuerat, vide. batur nempe indignum, eos uti pileis clericalibus: qui ideo erohibiti ingres- , .=. ' ' suris, permissi tamen iis, qui jam erant in societate: sublata dii pensandi facultate, etiam ipsi P. Generali. Verum non dabatur tum executioni tale decretum ; sed, ut infra dicetur, Congregatio VIII. Decr. a i. id exequendum ericaciter injunxit; nec amplius dissimulatum.
s. Brachara I S. Februarii morientem conspexit Ven. P. Joannem Carin Mors Um. R dinum. Natus est Moncorvi in Transmontana provincia; quamvis, si spe. 'etentur regni leges, ejus patria censeatur xiana in Transtagana regione, quod ejus parens triennio illic ageret Regium magistratum. ParenteS cuid nobilItate, . . tum virtute splendebant. Habuit Cardinius tres patruos,& fratres duos in So- ιcietate; sorores, praeter unam, quae nupsit, se sanctimonialibus adjunxere. Pr
pterea solebat Joannes suis statribus crebro dicere : qecordamini, nos gemis esse
7. Cum parentibus essent jam filiae quatuor, voto se obstrinxere sacellum divo Ioanni Baptistae aedificandi in oppido Campo majore , si domi viderent
prolem masculam. Facti compotes voti, filio indiderunt Ioannis nomen. Ille profecto factis suis virtute plenis ottendit a DEO se exoratum. Con imbrica inmissis causa discendi scientias nihil antiquius habuit, quam servare mores illae sos. Erat exemplo cunctis Academicis. Praecellebat ingenio, propterea maj.gnam de ipso parentes spem conceperant. Laureatus in Jure Pontificio Doctoris gradu suasione amicorum conatus est, praeviis Iblitis experimentis, indipita Collegiaturam, ut vocant, in regali Collegio divi Pauli: quamvis ejus merit serent nota, ipsi praelatus est alius, quem juvit major potentia. 8. Id aegre tulit Joannis animus generosus; inde lux immissa a Ddo, ut cognosceret, quanti debeant aestimari humanae res. Idcirco decrevit, mundo conculcato, totum se Deo tradere. Societatem jam sacerdos inivit Coti imbricae 23. Junii anno I 6 II. Non pauci scholastici florentissimis insentis praediti, Joannis exemplo permoti se dedere sacris familiis. Primum inlumpsit mensem se comparando ad primum sacrificium, quod fecit postrema Julii in sacello tironum tanto pietatatis tensu, ut perennes illi fluxerint lacrymae, nec, dum vixit, sine iplis ad aram operatus est.
9. Ajebat, duo sibi apparere dissicilia, somnum accomodare horis solitis , &persistere multum ilexis genibus. Verum ita se, Deo lavente, rigori utrique assuefecit, ut exiguo somno sonet contentus, & nonnunquam majorem noctis partem traduceret genibus nixus. Adhuc tiro comitatus sacerdotem missionem habuit Vilomi; rarum illius exemplum anuis plurimis apud eos cives rectas fuit. Post tirocinii primum annum Bracharam missus est, operam impensurus Phalosophiae. Tum domi, tum foris siligularis de ipsius virtute crevit opinio, exemplis non paucis corroborata.
Io. Biennii vota suo scripsit languine, ac tulit e collo suspensa in crumenula, dum vixit. Ardentissime flagitavit ad Indiam muti. Procul dubio audirentur vota, si instructus Theologia esset. Interim fovit hunc sanctum ardo rem edocendo famulos domesticos, de mendicos ad ostium catechesim. Festis
diebus excurrebat Apostolico more per vicos & pagos Bracharae conterminos. Frequens erat in adeundis carceribus Ac nosocomiis. II. Scienter non violavit regulam Instituti nostri. In sui contemptu, paupertate, obedientia, amore tenerrimo adversus sacrosanctam Virginem, & studio caeterarum .irtutum aequavit sanctimonia praeclaros viros. Denique tantus fuit, ut qui excepit totius vitae consessionem, sit testatus, amitisse nunquam. eam, qua in lustrali fonte adornatus erat, gratiam. Sensit ardentissima deside
ria DEum videndi, quae postliminio explenda cognovit. Medici febrim, qui prostratus scit, censuere rem esse exigui momenti: verum Joannes planE affr-
229쪽
2i4 S mois Amafium Societatis IESU.
mavit se moriturum. Instanter petivit a Rectore, juberet corpus suum in ste rilinium conjici, sineretque humi positum exspirare. Manu tenens Christi Crucii simulacrum, ipsumque alloquens suavissime animam egit malis anno trigesimo, Societatis tertio octavo mense.
ta. Illud omnibus existimatum singulare DEI beneficium, quod prope
mortem, dum Ioannes oscutitur Crucifixum, effigies clavis soluta, incidit in ejus vultum, tanquam felicem animam exceptura. servatur hodie Crucifixus in templo Bracharensi cum litteris dictum eventum significantibus. Ioannis vitam plenam virtutibus ac miraculis in lucem edidit noster Sebastianus Abreus,& alii quam plurimi. Legitimis etiam testimoniis comprobata sunt ejus fio,& virtutes, ut illum Mater Ecclesia, si videatur, locet in altaribus. M--Vrii. 13. Conimbricae x . Aprilis animam omni virtutum genere excultissi mam triumphanti in Coelis Societati transscripsit Vener. P. Sebastianus Barradas Uystiponensis, unus ε magnis luminibus nostrae Societatis. B. Virgo ab scalain coenobio Patrum Praedicatorum voce non obscura ipsi imperavit Societatem ingredi; obsecutus est 17. Septembris anno I 3 8. aetatis decimo sexto. Ingenio pollebat ad scientias & discendas, & tradendas felicissimo, praeterea dotiis hus praeclarissimis ad exornandum sacrum suggestum. t . Divinas litteras professus Eborae annis plurimis, ibique Doctoris insignitus epomide. Quanta suerit ejus in scripturis divinis sapientia, testatur illius in Evangelia multiplex volumen sacra eruditione resertissimum. Ipsimet libri praeseserunt Authoris sui pietatem. Amor, quo B. Virginem est prosecutus, nullis explicatur verbis. Confirmaturus aliquando vacillantem in vocatio. ne socium, volens declarare, quantum esset bonum Societas, impetu quodam
spiritus, Hoc bonum tale est,ajebat, in ipsamet Virgo mihi dixerit, ut ingrederer Societatem: ipsa mibi dixit, ipsa mibi dixit. Sociis stequenter Iuadebat, plurimum Viris ginem matrem diligerent, quoniam ipsa favente Societatem ingrediebamur, &in eadem perleverabamus. Quoties de Virgine fiebat sermo, in oculis, vultu, di labiis eminebat sanctus ardor, quo calebat intus. Ferebat aegerrime, intueri Virginis aliquam effigiem minus, quam par est, decentem. Viri doctissimi, cum Iegerent, quae de Virgine Sebastianus scripsit, praesertim in primo volumine, cono sessi sunt, nescite se, quod author ullus tractaret ejusmodi materiam majori suavitate, affectu, atque eruditione.
s. Non minoribus obsequiis coluit sancti mam Eucharistiam. Ad
netendum sacrum se comparabat dilgentissime per binam, trinamve orationis horam. Morabatur in sacrificio peragendo vel hota Integra, vel amplius. Vix avelli poterat a venerando mysterio. Accepturus hostiam contremiscebat
toto corpore. Ut sacrum continuaret, necessiim erat admoneri a ministro. Inister habendam coram DEO orationem incendebatur, &vix poterat urentem intus servorem capere. Aliquando similis attonito egregiis ad ostium cubiculi, ut reciprocaret animam, dixit socio sibi obvior Meditabar mota Tari reas flammas, oe poenas; morerer prae horrore concepto, ni fi memem a carem, atque de cubiculo profugerem ad auras captandas, o reciprocandum virium.
x Saepe in concionibus usiurpabat hanc vocem, Hermias, aeternitas Pereontantibus, cur id verbum toties pronunciaret, reposuit: quoniam me re
mesaea , ct cogit esse virum bonum. Alienissimus erat a confabulationibus cum externis Novem annis Eborae ad communem januam ab ullo mortalium non est vocatus : quod, considerato nostro vivendi more, & qui vir foret Sebastianus, vix credi potest, ct explicat supra modum insensum commerciis
27. Nemo proprii contemptus studiosior vixit, aut appetentior sui coriaporis subjugandi. Paupertatis religiosae vix existimare possum apud nos rarius filisse exemplum. Non mendicus ullus vestem externam tot obruit centon1-bus , quot ille gestabat internam. Noctu Masorum iussi sublato vestimento tam inutili, substituebatur aptum ἱ reperto furto profundebat inconsolabiles Iaacry
230쪽
erymas. Illi erat in deliciis thorax lineus: novo posito, Vestiarius noctu vetustum sustulit, atque ut aliis usibus jam ineptum transtulit in peniculum ad
everrendum furnum I comperto furto, adit vestivium, uberibus lacrymis sibi reddi postulat; cumque dicto ministerio applicatum intelligeret, sine mora convolat in furnum, ac recipit suum thoracem, sibique gratulatur, tanquam opima spolia reportaret ab hoste. I 8. Mille vexationibus corpus suum persecutus, fraudabat victu exqui- sito, grossiore contentus. Nonnunquam suppositis urticis inter lodices volutabat sese. Si majores snerent, vitam omnem consumere paratus in missionubus obeundis. Semel excurrit per provinciam Betrensem incredibili populorum motu. Decumbens lecto tumefactis pedibus, ajebat, id esse supplicium, quod huc illuc non discurreret Apostolico more seminando per Beirentes agros Dei Verbum. Iners otium ad mortem usque exosus. Annis postremis frequenter exhortationes habebat ad socios, id se secere dictitans, ne victum otiosus consumeret. Non sine lepore proferebat, calamum suum esse sibi taculum, quo sudando in agricultura parabat quotidianum victum. I s. se, suaque semper habuit vilissimo in pretio. obedientia coactus scripsit aeque doctos, ac pios libros, qui sunt in lucem editi. Suos labores se- Iices reputabat, si ex ipsis unius animae oriretur aeterna salus. Morti vicinus a Collegii Rectore jubetur monitum aliquod ad solandum socios edicere; voce quantumvis fracta, modo tamen concionantis, Humiliamini, inquit,Jub potenti
manu Dei, vi vos exaltet in tempore viserationis. Non es abud conflium. Simus omnes humillimi, Chrsum Deum, ac Dominum no um imitantes, qui vita tota suis Magister humilitatis, θ' quando es mortuus, inclinato capite em pistimum. ao. His dictis, eaput reclinavit super laevum brachium; nec amplius rembum, quod intelligeretur, pronunciavit. Post mortem tum nostri, tum externi,
Episcopus, & Academici jacentis in seretro manum exosculati sunt. Tenuissima supellex in reliquias partita. Confluxit innumerus populus ad figenda possibus oscula, & Marianae coronae globulis corpus contingendum. ossa tanquam viri excellentis hodie sunt in secello domestico S. Antonii. Ex ipsius laboribus suerunt typis vulgata quatuor volumina in Evangelia, & Itinerarium filiorum Israel. Vita Sebastiani virtutum omnium plenissima ornamentis a pluribus scripta, & formis typographicis excusa. ai. Eborae ad securiora transiit Blasius Alvarus Eborensis tiro scholasti-More Busicus imitator B. Aloysii Gon2agae, cujus die festa Junii vigesima prima lolutus My μ'
corpore. Cum ad nos venit, optimis jam erat institutus vitetutibus. De pra dio tuo bonam partem donabat mendicis. Erga Magistros suos utebatur singulari comitate. Martio hujus anni additus fuit nostris tironibus. Dum aegrotavit, seque vidit morii proximum, mirifice est recreatus; quodque ardenter
petiit Aloysio die sacra de vivis exire, impetravit. Secunda post meridiem h ra interrogavit Magister, si quid vellet 8 Cupio, inquit, audire tirones canentes. Pia cantiuncula sic est incensus ad aeternae felicitatis desideria, ut exclamaverit: Si tanta suavitas ines terrestri muscae, quantd imbuetur Coelestis pPaulo post inunctus secro ceromate, quietissime prosectus ad Superos. ra. Non silendus Petrus Dominguius, qui postquam triginta quatuor, Mo 'ν & amplius, annos egisset Procuratorem litium nostri Eborensis Collegii, etsi magna dexteritate ac fidelitate seruiit, hoc anno moriens legavit nostro templo, in quo fuit sepultus, centum scuta Romana ad ferculum Eucharisticum
13. In Ulysponensi Domo Prosessa septuagenarius obivit P. Ludovi- .cus Alvarus Coadjutot spiritualis, nanis Trouxiiatu dioecesis Ulysponensi1.4 , -- Egit multis annis Procuratorem Provinciae, ac rexit diversa Collegia. Singui ris obedientia illum exornabat. Ultimo quadriennio jacuit affxus lecto, quas