장음표시 사용
31쪽
Liber est qus apud caeteros mysteria putans sine antistite pagullex qbus tabus sieta Idc inania dc deceptiois plena meta rbanoquom symbola denudacia n. sacra ipsesse sui exta fumatia poleta saldraco mala punica tremetia Malium corda ferula hederae pultes ζapauera haec ipsos e sacro sunt themidos aut haae sunt sacratissima symbola orismulic algladius pecten mulieres sic.n .mystice mebra utilia appellans : O manifesta
impudelia. a cu priscoru holum petulantia nox cogeret sacra modo nox iniciatus pdieai dc facibus tenebrae uictae petuleos sacroru mores ostendunt. Extingue pontifex igne uere faces qui eas portasthac luce turpitudo Iacchi manifestat lpatere ut noeste mysteria coleturluenustiora uidetur in tenebris haec orgia nescit ignis simulare aperLendo redargutari; oia punit. uis no merito impios huiusmodi appellanti qui deuuerum ignorates pue' a fitanibus laceratu & lugente muliere dc inebra turpitudinis turpisssime colui duplici quada impietate detenti na dc deum uerum ignoranti dc errore decarpti mortales at turpissimos homines deos existimant. Haec quide Clemens. Nuui merito superstinonem Pnnum contemnimus. Cap. VI. Vare no iniuria nos magna uoce illa ola conlepsisse fatemur a longissimo acq prisco errore gratia misericordia det oipotentis re ineffabili uirtute saluatoris nostri quasi ab incurabili morbo liberati. Ratione.n. secuti nefandu ais im/piu duximus sanctissima dei appellatioe mortales dc turpes uiros honorrretqui extromae petulantiae crudelitatis atq; furoris excpla posterioribus tradideriat: ad enim insaniam no superaremus si mod estia, prudentia tu staq; laudates petulcis ac incolinetibus ot furore plenis crudelibus quoq; ac in humanis homicidio simul ac paricidio macula is diuinos honores redderemus Q uis eni maior cumulus ipietati addi poterit qsi uirosit mulieru* mebra dc in exple terraru ronis natura sanctissima des appellationeus intrudat eaq; turpia deo attribuat quae si de hoium aliquo dicant legibus & cosue ludine ciuitatu grauissimo supplicio punietur.Cur longior stim Oibus graecis simul ac barbaris luce emit me pdicam' quae a falla ec ipsa religi5e ad uera ac pia reducit. Multi enim iam quasi a sopore dc p udo somno expergefacti oculis animi aliquat ulu apertis fabulas poetas religione priscoru esse cognouerut in qua naturae quaeda secreta occultari multi crederes decipiumr quae quis nihil ueritatis habeat in exponenda nobis uidentur ut etiam cis quae honesta ipsi putarutit non insutia spretis euangelicam saluatoris praedicationem p tulisse merito approbemur.
CBreuis supradictorum repetitio. Cap.VII. Vod fitaemus si altius Mae primu repetierimus.Graecosv igitur populatis ut ita dica dc fabulosior theologia dc phaenicum ac Myptiorum huiusmodi esse
ostenditur, ut auctoribus iam suis c5probatum est qua non iniuria in principio praeparationis euangelicae collocamus ut re nos in memoriam redigam Idc qui nesciunt discere possint qualis malos nostrorum erat religiolae quanta nos ipsi ueritatis ignoratione quasi uioletia obruti emersimus per euangelica praedicatione dc appa rentiam saluatoris ueti des Iesu christi l qui non in parte unaorbis terrarum nec apuJgente una sed ubiq; quasi aniuiam sol proprios lucis radios immittens a caligine re teneb is errorum ad fulgentissima ueritatis lucem omnes homines conuocauitlapertissime nal praenominaii eoru auctor mortuorum simulachra ec turpissimorum hominum imagines cultas nullam mentionem des ueri factam illis fuisse i diuinam iusta fiam eontemnentibus re in omnia scelera sponte irruentibus ostendunt. Nam cum
nondum uita hominum legibus dc moribus instituta esset pecudum more ad nihil aliud multi u adimplendum uentrem mentem Auabant quos primum impieta
32쪽
Secundus itas gradu tentasse eontederim .Nonulli naturali quoda Instinctia paulisp comois deud ; uirtute Me in udo putavit ac eu quaeretes ad caelu aios erexeruilec caelestiu pulis chritudine corpoat admirati deos ipsa arbitrati sui. Alii depressi oino in tertis pstantio res aut corporis roboretaut prudetia aut facultatibuslgigates quosda uel tyranos uel magnos ac maleficos uirosiil auxilio alicuius eos quos a diuiniore statu decidisse crebdimus mirada quaeda facere uidebant luel eos q humanae uitae aliquo modo Pserunt cu uiuos tu maxime post morte deosuet honoribuS coluerat: iuuare deoR ena templa sepulchra eoae fuisse multi testant lut Clemens in exhortatione nonullos graecoru au ctores scripus se commemorat quod si placet rursus audiamus.
aod templa deorum sepulchra hominum fuerunt Cap.VIII
Vm mi inquit inanis sepstitio initiu coeperit quasi malos olum fons multitue dine deos costituit quibus hostias imolare solenta facere simulachra staruere dc templa codere psuasit quae in deos sepulchra ptius Herulldc magnificentius codita templox appellatioe uocati sunt. apud Larisaeam ciuitatem Acrisi sepes, chrum est quod modo sacrati loco uenerant idc in arce Athenitalut Anthioclis in nouo historiavi co scripsit Cecropos sepulchra fuit.In templo uero palladisiquam ciuile appellant Erichthonius iacet.Isnarus autem Eumolpi atq; Dariae fili 9 in eleusine una cum Celei filiabus sepultus est. uid multa non enim latet a gentilibus sepulchra hominum adorari. Haec quidem Clemens.m ualis de diis priscorum suetit opinis. Cap. t Os aut rursus altius iac repetes diceris no dubitamus natura imo uero sumin rus Oibus ec hoibus insitu no solii uul O atq; coducibile de note significari
veruina olum res creatore sic appellati re uerbo qde ita ora natura duce co/ueniat re aut creaturas P creatore coluerul pter unu aut admodum paucos ut uetis limis hebraeos Ebiis ostedit quia rebus uisibi Ebus ad ites ligibilia meta oculos sanet
reducet es no creature alicui sed ipsi res olum creatori cu torsit largitori bonoru des appellataem a buctuu teri aut oes teneb is animi inuoluu ad tanta ipietate de ducti simi ut pecudu more honestu ac coducibile bonoru* oium extremu uoluptate corpori terminarenti& hac rone eos qui uoluptate adinvenerunt genera uel auxerutati amplificarunt maleficos ec mortales uiros ut dictum est quasi bonoae largitores saluatores de deos appellavit piam hui' nominis notione natura eis insita ad eos tracserentes quos bonos inuentores putabant tantui meus insania ualuit ut nec peccare se arbitrarent Inec erubescerent diuinis honoribus maleficos atq; potentes holes proapter regna tuc primum constituta colere atq; admirari. ut iam dirim2 mores hominum legibus stabiliti non essentinec stipplicia peccatoribus iminerent adulteria ne fanda matrimonia maribus ereptam pudicitiam homicidia patricidiale secta scele re bella quasi res pulcherrime gestas diis suis attribuebant ec eas rese in otia posterioribus quasi perutilem relinquere studebant. uod puto priscos fabulas dc iterpretationes sabulas contempsit. Cap.X. Aec theologia prisco' fuit quam iuniores naturalium rerum scientia non pali rum iact ates ad honesbora nature secreta interpraetantur ita nec omnino impietatem maiorum effugerut nec tantam rerum turpitudinem ferre potuerulsed priscorum peccata corrigere uolentes uirtute si corporeas quibus generanturiatumr dc crescunt corpora per fabulas significari uolentesita hinc ordine progressi non solum principia dc rerum elementa ut solem lunam stellas praeterea terrai uat igne. Verum etiam composita dc affectus eorum di fructus terrael quos cererem bouam
33쪽
Liber deam dc bacchu nominat p sabulas uiolenta quada late raemiae significa I uolueriit
Ira iuniores quide malos theologia erubesceres ac parui antiqtate atq; cosuetudine sa cietes quas remedia turpitudinis deos excogitarui. Vetustissimi aut et animalia bruta quaecul ad uita conducere uideant in deos numero collocare aus sui dc in manibus b.eluis cae fimonias statuere non erubuerut ipsos igit audias graecos p unu q pr stam tillimus olum fuerat fabulas non a suscipiedas non unq repelledas asserere. Mirabi
lis .n .apud deos Plato modo sentetia sua apertius explicado negat ea dictaa diis esse quae ab annus smis ducta sui modo de legibus scribens oportere affirmat fabulis quae de diis traditae suntlqm nihil falsin eis cotineas fide adhibere. Postremo a ptiscorum theologia sua desperas cu de caelo sole lunaistelli dc de uniuerso in udo partibusque suis physice more suo locutus sit. Demu de priscos genealogia deost quasi particularitet se in Thimaeo disserit sed de allogi daemonu atque deoae generat e disserere maius est opus qhumens nostras ferre possiimus.Q uare his u haec tradiderunt credere debemus q cu a diis orti sunt dc paretes suos qui sint oportunae teneat nullo modo DLlunt .m quis neq; necessatio neq; pbabiliter dicatim quia re sua enarrat aequu est ut eis fide adhibeamus. uare scdm priscoste instituta genealogia de t terminet' credituri caeli ac terrae filii oceanus ec tethys fuisse ex quibus Phorcist Saturnus Op dc alti coplures nati sui. A Saturno aut de Ope Iuppiter de Iuno: haec uti Plato secundutus ta fas quis nullo modo .pbari possint crededa re in Thimaeo censuit. Aucdere autedili ter oportet quia nihil altius in hae fabulosa genealogia cotineti ostedit. Alio aut in loco hic ipse lententia sua aptius explicas fili uerbis utit. Primu igite ego dixi maximia de maximis rebus medactu efferre ausus e qui quae Cassius fecisse ab Hesiodo dicitur quodq; a Saturno mulctatus stl6c Saturnus rursus a filio i probe finxit. Nam et si uera oent taceda oino putare nec ira facile ad oes esset eda sed maxie quide cadenda φs necessitas quaeda dicere cogere paucissimis tradeda fuisse ardua mi sui nee pdicata O Adimate in ciuitate nia: Nec.nauueni ps dedit est puniri paretes oportere et si insuria inserat. Nec aut oino credendu est deos inter se ita disssidere ut alius alii bella dc pu gna crat mec eni uera lim scit nec nobis codicibilia qui si republica coseruare uolum' i testina bella odia dc simul afiones turpissinas ducere debemus nec gigantu aduersus d eos pugnas oc herou in cosnatos adolescetibus explicandas iudicio sed s aliquo modo possemus nunqciue ciui litisse inimicu libeter psuaderemus haec.n. maxime adole sectibus haec uiris lenioribus Nicanda quare poetae cogessi et sunt haec carnibus sitis edere.Saturni aut uincula dc Vulcani a patre Diecto cu auxiliu pulsatae matri asseret
deoruque pugnae quas Homer' coscripsi nullo modo audiedae: Aptissime igit Plato priscoae fabulas dc fabulatu iterpretatioes colepsit quod romani itelligetes fabula, figmeta spreuertit. uod ab halicarnasseo Dionyso cognoscere potens qui in secundo uetustae romanoae historiae res gestas Romuli enarras sciuetia quoq; illius uiri de diis his uerbis ostedit. No ignorauit quia diligeter coditae leges dc de bonis rebus cotentio
ec militaris exercitatio optima ciuitate costituuntiquas rem magna curam adhibuit a
cultu deos incipies. Tepta uit ' lucos anas simulachra formas dc symbola uirtutes beneficia'uae a diis hoibus collata sunt eaerimonias ac saluberrimas solenitates quibus dii culfi gaudet iustifiu dc dies festos caeteram costituit ut optime graecos reipublicae res romana conrri possit abulas aut quae de diis traduntur turpes at inutiles existimas nec situ disitsed n probis hoibus dignas ructas ciecit ac ps fit ut optime dedus romani re existimo dc loquant inultu .n. opus imonali naturae id nu illis attribuit: Ita nec tactus a stis filiis uitilia amputat inec a Saturno liberi sui itinierint nec I
34쪽
piter In tartarum patre cosscere nec bella: nec uulneratnec uinculat nec seruitus deoruapud eos ulla dicitur sed nee solenis unu dies lugubri habitu agit i queadmodu dum apud graecos fletu dc planctii Proserpinae ac Dionysi passiones celebratur nec inspicere apud eos aliquis pote it quis inopes iam orio corrupti sunt furetes 5c bacchates uiros simul at* sceminas in templis deoru pernoestare. Nec aliud quicq monstru nefandum sed religiose ola quae ad eos prinet oc dicunt N agit turladeo ut neque apud graecos neque apud barbaros usqua honestius ista costituta sint dc quod ego maxime mirari soleo quavis ex uniuerso terraru orbe in urbe multi coguant qui res sacras patriis peragut moribuslnihil tamen alienu publice ciuitas imitata inuenit mi multis alius ac cidisse inanifestu est: Veru et si deos responsis alienigena quaeda sacra GPepta sui oleiecta fabularu garulitate romanis motibus peragatur.Sicut matri deos e sacra quota nis certaminibus ex cosuetudine romanos fuit sacerdos aut utriusq; sexus uir ec foemina ex stygia cosecraturidc urbe ut solet tibiant Sc tympanoru sonitu plustrant.Sic pie ac religiose romana esuitas turpitudine fabularu oino spreta deos caerimonias pagit. No aut ignoro esse nonullas fabulas apud gratos hoibus utiles quarum aliae naturae Opus p incerore ostendiit aliae cosolandi gratia sine plenae utilitatis sui quae quis optime scientiae in romanoru theologia multo praestantiorem duco parua. n. est illa fabu, laru utilitas nec multis prodesse p5t sed illis dutaxat qui causas retia cutiosus inuesti garunt qui certe paucissimi sunt. Multitudo aut indoetior ad pesus solet huiusmodi oratione interptatilic in hosv alteru semp incurrit: Na aut duplicabiles deos dubia si qdemsy multa in magnis miseriis oppssi fuerut aut nihil turpe aut iniquit deoν Geptis admonita putat. uare illis solumodo relinqueda ista sui q phiae speculandis insudarui.
EUSEBII PAMPHILI LIBER TERTIUS.
2De Honestiore dc naturali theologia graecorum. Capitulum ptimum. Anc quide philosophoria pHmi dc uetustissimi romanoat de graecosv theologia iudicaruntia physiologia fabulatv aptissi
me reppuleriit. Nos at qm ad redargutione illo Hucti sah mus ageta interpretati5es ac allegorias suas qsriuolae atq; in dignae sint inspiciamus nihil nostri afferetes: sed illoru ipso rum uetis auctoribus ab ipss sublime hae theologia miscamus. Veru cu aliter alii dixeruil& unusquis inuenta sua uera esse cotendat satis erit si quae elatioribus graecogi philosophis uisa sunt pposuerimus.Primus Vis cheronesis adducatur Plutarchus q fabulas puertcs mystica in eis theolo a latere cotendit qua ueluti a deos t induces penetralibus no mortaliu alique ut fabulae uolui sed temuletia p Di nysium lanificare ostendere conat . Iunone uero nuptiale usti ac foeminae colunetio neldeinde quasi oblitus paulopost terra p Iunone ostedi uoluit: Latona uero obliuionem ac noestem rel& rarius Latona ac Iunone eandem esse putat. Iupiter autem per
aethera sibi uirtute accipitur.Q uid hae mihi perstringutur cum liceat ipsum audire sicut ait in libro quem de platres Daedalo se scripsit arcana pandente theologiae sacraria his uerbis priscae quide ta apud graecos q apud barbaros theolologia naturalis erat ratio fabulis inuoluta occulte ac mystice ueritate dinis sib aperies quod carminib'
phidc egyptios satas x frygia docti a coprobaelmaxie aut orgia 5c immolafides
35쪽
ta quae symbolice In laris gerutur fabularu sensum ape sui: Naqui Iunoni sacriscant
bile in siciis no adhibet sed iuxta ara in dissit. Nam quonia uiti ac mulieres coluncta significat uita ea re osteditur absque ira dc odio ic amaritudine matamonia esse oportere quod signis Huu docedi genus in cibus fabulis est. Ita cu Iunone adhuc uirgine ab euboea insula ubi educata fuit fit m a Ioue ablata seruilec huc deportata opacum eis thalamu a Cithaerone factu fuisse ae Macride Iunonis nutrice ab eo scrutari Phi bita quia Iupiter in illis locis , Latona quiesceret. Vnde postea grato aio Iuno easdearas atq; tepta cu Latona uoluit haber itaq; ut et Latona noctiarna appelles apte tam rebus il latonae noctiirnaeq; noibus occultu latenus 5c tenebrosum diuina su reru signi ficatur. Alii aut quia ibi latuit luno noemima dicut appellata piimu suisse deinde re iaaperta nuptiale. i aute naturae secreta sibillius per fabulas iuvestigat hoc pacto Iunonis atq; Latonae potestate colungui: Iuno.n. terra est: Latona uero nox. ODliuio.n.
qua uerbu hoc graecae signiscat in noeste fit re somnii.Nox porro nihil aliud est q terrae totius umbraiquae radios sola res etipies atru atq; obscuru aera reddit. Q uod auteno alia est Iuno q Latona inde psecto patetiquia Diana Latonae filia oes asserui qua de Lucina appellat.Nomina igitur haec duo sunt uni deae iposita. Praeterea Apollinem Latona Martem Iuno peperit. Apollinis at atq; Mariis eande esse uirtute apertissima est. MarS.n. ares graecae appellat.quod a regni auxiliu pugna oppressis afferre signi cat. Apollo uero uocat quod a passatu.i.ab aegrotatioibus holes soluat ali liberet qua obre ardentissimas et stellas sole apollini dc note mariis appellata Marii accomodanti nec absq; ca eade dea nuptiale dc lucinae atq; solis matre putarui Matrimosi nam finis mereatio estiqui nihil aliud est q a tenebiis ad solis lumina pgressio. Vnde poeta: Lucina inquit illu illume adduxit tu solis cernere quiuit sulsore. P sinu .n. a ciolore partus liberati p Lucina deinde solare aspici sole qui generatiois finis est ostedere uoluit. Sed no est ab re puulgatissima quoq; fabula enarrare. Dicitur.n Iunone irata dissidentel ab eo incestus ea 3e ca nimiu fuissetque Alalcomenes id ena docuit ut altera ducere simularet ita cosilio eius ex quercu simulachro mulieris cosecto quod dadalem apζellarui nuptias pparare sngebat.Nymphae sis tritonides re uniuersa boelia cosue at abus rebus Iunone comota a cithaerone descedisset& platestu multitudine mulie ru sequete ad Ioue taenisse simulatio ; patefacta suma cu te Iesa recocillata fuisse. honore aut simulachro tantu fecisse ut deaesa note ipsius die festu instituerit quod in ex zelotypia quis ot aia expers esset cremauit huius fabulae talis ratio e Iunonis ac Iouis
bella oc dissidia nihil aliud A elemento' inteperie significatiquae nis certis *portioib'
contoperetur natura resu soluta magna ice afferui. Si ergo Iupiter.i.calida uirtus ac ignea nimiu excesserit iacitate ola pereul.Sin uero Iuno humida scilicet M uentosa natura Ioue aspernata sepauerit. Magna uis pluvie delata diluuio cuim uastauit qd illis teporibus factu boetia maxime regione protulit quae multitudine aquarii tecta suisse
dicit . uare q primu tepestate trafacta terrae apparuerulide osse recocillatio facta fin gitur.Prima uero arborum olum quercus efloruitiquae no mo)opiis hoibus ut Honodus est veru et diluuii reliquiis opitulata est cu glandes ramalia serantiest apes cum tegat truncue. his Plutarchus aptissime nos docuit mirabile et illa dc mysticam graecae
theologiae ronem nihil magni nec dignu philosophia coctere. Audisti quippe p Iunonem modo matrimonium modo terra modo humida significare substantia. Didicisti Dionysum mihi aliud qua temule iatra esse. Latona noestem Apolinem solem lipsum deniq; Iouein calidam uirtutem atq; igneam: Turpitudini ego fabularum accessiti ut secretior haec oc mystica theologia no ad diuinas quasdam ec caelestes inrtutes inec ad
36쪽
Tersis rationales 5c incorporales stibstafias coducat sed rursus in temulentia 5c nuptiaru opera re aegritudines hominu deducat ec quod honestissimu in ea est ad terra igne sole reliquasq; huiusmodi res orbis termines nec ultra haec quicq Merat quod ei Plato non ignorauit qui in eo libro que cratillu inse ipsi nihil ultra uisibiles mudi partes priscos graecorum cognouisse ec stellas dictos putata assierit. Verba eius haec sunt. Vetustissimos graecorum:Celum stellas solem de lunam quae nuc etiam multi barbarorum colunt deos putam manifestum est huiusmodi quidem graeca sunt. CDe Mistica de naturali theologia aegyptiorum. Cap. II. Vnc aesyptioiuet mystica theologia quae inulto uetustior filii uideam'Osirimn ec Isim sole dc luna esse assit. Ioue spiritu qui pota traseat:Vulcanu igne: Ter
in cerere: Oceanu humiditate ac tau fluuiu afferulicui deoae generatione atam uni: Aere Minerua appellarutiquos quadoque deos aera dico aqua igne terra α*ifim p uniuersu orbe trasire coaedulldc uanas sormas holm atque esaltu comutati
quos cognomines apud se holes floruisse sole satumu: Opim Praeterea Iovem: Iunone:Vulcanu dc uesta quae Oia Manethus latius scripsit Compediosus aute Diodorus his uerbis Osiris re Isis sol de luna secundu aegyptios sunt a quibus trinis temporibus uere aestiate ac hyeme inuisibili motu circvductis mundus gubernae': oc omnia nascii
tur alunmr augentur. Tempora quamuis inter se aduersentur mirabili tame cocordia annu coficere horum aute eoru alter ignis de spiritustaltera humidi dc sicci uterque uero aetis natura .pducere dicitur quibus omnia dc oriunt Zc conseruant lita totu quidem corpus naturae olum ex solae ac luna origine trabere. Partes aut uniuersi quinque
illas esse spiritu uidelicet lignem siccum humidulaegyptiosii lingua positerut ec spiritu quidem diligenti ad latina aera quom singula deos putarulldc nomina uetustissima ac prima aegyptiorum lingua posueruυα spiritu quide diligenti ad latina lingua interpistatione Ioue appellare potamus qui cu animal ita ipsius ut ita dica animalitatis cau sa sit quasi parente aliqua rerum animam omniu es Ie putavit quibus maximus poeta quoque omnium attestatur de Ioue dices pater hominuque deoru* ignem uero uulcanum appellarui magnu deum esse putantesipermultui ab generatione atq; cremetum conferre. Terram porro quasi uas aliquod atq; receptaculia eoru quae oriunt exi mmates matre nominauerat cui res Orpheus colentit dicens.Terra mater culictis diuest ceres humidu aute oceanu dixisse dictitur quis uerbum expressum latine delitia, rum matre significat.Oceanum aute nonnulli graecoru designare putarui. Vnde poeta quoque cecinit oceanus generatio diuum. Aegyptii aute nitu fluuiu esse colenduit cui re deoru generatione attribuunt.Plures enim urbes in solo aegypto qua in reliquo terraru orbe fuisse aiunt a piis is diis Ioue uidelicet iste mercuriolapolline pane lumnalesiisq; qpluribus coditas aera minerua appellariit dc filia Iouis ac uirgine putarint nam dc incorruptibile aiunt esse natura dc extremu uniuersi locu obtinere contendunt uapropter a uertice Iouis fabulose nata suisse Minerua traditur.Tritona uero appellatam quonia ter in annuo spatio uerelaestate hyeme comutatur glaucopis .i. glauculam uocati colenduntino quia ut non ulli graeci putarut glaucos habeat oculosi quod nome ipsum denotare uidetur insaniut enim qui sic putant sed quonia aer nisum atalibus praebeat asserui aute hos quandoq; deos totu orbe peragrare dc hominibus in sacratorum animalium formis apparere quod re poeta ab aegyptioru sacerdoti accaeptum veru esse hiis uerbis attestatur: Peregrinis inquit dii ii miles uiroru urbes ingre . diutur aequitate serentes. Equide a caelestibus diis quom aeterna generatio est aegvptu asseruntiatios deinde ab hominibus propter beneficia quae coiter omnibus cotulerut
37쪽
Teruus ad immortalitate transsatos quom aliqui caelestibus diis cognomines fueruntisol scilicet: Saturnus Iupiter que nonnulli hamone appellant. Ad haec Iunone Vulcanu: V
stam loc extremum Mercum primul olum solem in Nypto regnasse haec Diodorus Plurarchus aut in libro quem de Iside in se ipsit his uerbis utiturata quasi ab alio mitio plurimorii at p rudiu sententia cosderemus qui dicut se aegyptios os immitu suuiuesse putare.Isidi terrae mattimonio colueta Tiphona uero mare in quod intides nil
submersitur quoad modu graeci: Sammu tepus. Iunone aera vulcani uero generatio nem aeris mutatione in igne esse arbitrantur. his dictis rursus fabulas ad daemones re ferti& aliter atq; aliter interpretatur ope preciu aute est ab his sciscitati uim simula, chra haec dc simulachroru tigurae daemonia an ignis eris terrae aquae aut uiroru 5c mu item brutorus aialium formas ostendant.Nam quonia caelestiu cognomines morta les extiteriit ut ipsi aiunt quos in numeria deorum translatos existimant caelesbii ne sormas in simulacsris Imprimul.an quod ipse uisus ostendit mortaliu hominuc quod si
ipsi respondere recusentires in per se magna uoce clamat mortales fuisse ora quorum
smulachra c5stituuntur Plutarchus enim in libro de Isidie uel qualitate eorporum deseribit sic dices aegyptioru histo G siaui corporis fuisse Typhona tradidit.Martem at bi subn H Osirim haec Plutarchus mortales ego dii sui fuerull& interpretatio fabularum periit uniuersa. uid enim necesse fuit holum formas clementis accomodare cue iam abli his colere ea potuerint ut is aute hae appellationes inditae primu suerunt. Vtru Vulcanus Minerua Iupiter Neptunus uino nomina de elementis p imos deinde de hominibus equivoce an econtra hominibus primu imposita ad elementa nomina rvt.Praeterea hymni cantus 5c arcana deosy mysteria utrum elementoru aut mortalia hominum symbolis peraguntur errores autem temulctiam lamores mulieres raptasto uiros insidiis couolutos millel huiusmodi decora quomodo elemenus accomodates potuerunt aperte igitur ex his omnibus mirabilis Sc generosa physiologia nihil ue Etatis habere ostendit. Sed audi quaeso quae Porphyrius etiam in epistola ad Anebaquendam aegyptium de ictas scripsit.Cheremo enim inquit dc alii omnes nihil aliud p ter uisbilia putant aegyptiorum ronem ad unguem se fitqui nullos alios deos praeter erraticas stellas 5c signa quae orbem replent obliquu fixasq; stellas quae oriti atque occidere cum his dicuntur deos existimarunt quarum paries aliae aliis errancis attributae sunt ascendentem quoque particulam ac dominos citus quos ualidos appellantiquorii nomina N potestates in libris almenichiacis scripta sunt ubi ortus etiam dc occasus ecfuturo1x diuinatio confinetur. Vidit enim Cheromol solem ab aegyptiis ut erratorem cultum nec ignouit omnia quae de Osstide oc Iside dicuntur omnesque fabulas sacras aut ad stellas odoreusae occasus eaN. Praeterea progressus atque regressus aut decre menta crementaque lunae aut ad solarem cursum aut ad noctiimnm heini spe tu I aut ad diurnum laut ad stuu u nilum 5c omnino ad res causasque naturales reserti nec ullade incorporeis eos uiuisi substantiis facere mentionem. Vnde nostra quoque omnia nescio quo insolubili uinculo a motu stella ruin necessatio dependere arbitrantur iqua necessitate fatum appellat. Sic omnia stellis attribu sit quos solos deos de satoru domi nos existimates sacris N simulachris reliquoque deos cultu propitios sibi reddere coenantur.Sic praeter illa quae in caelo uident alios deos Porphyrio etiam teste theologia
aegyptiorum no nouit creatorc uero resy oium non intelle miminon incorporea qua
tam substantia non uirtutem quadam intellectiva sed uisbile hune solem arbitratur.
Ad stellas igit omnia resere dc cucta fatis id est stellas motui dc aspectibus attribuitiqopinio us y ad haec tempora ab aegyptiis tane vera defenditur I et, sic hac uisibilia de
38쪽
menta mystcalaegyp rum theologia deos putat. Hae aut omnia animae atq; rationis expila sunt nec a corruptioe oino aliena. Attede dii eter ad quanta tu studine stibii
mis eos theologia decidit quae ultra haec nullu intellectu nulla separata substantia prausa rem cognouit. Ves quonia ipsi quoq; cocedunt ab aegyptiis in graecos thologia Muisse una cu aegypfiis praees et redarguunἴ.Sed de his rebus ide Porphylius huius modi uerba eo scripsit in libro quem de abstinedo a carnibus aialium edidit. Ab hac perita inquit aegyptii ad cognitione dei prosecti cranouertit no ad holem solumodo deum peruenissesnee sn hoibus alam solumodo habitasse sed eande Malia ola continere. ua de re in hoIes q beluas serpetia simul atq; uolatia quaeda in deos susceperui oc alius apud eos deus hois collu facie aliustaliudq; mebru auusmodi gerit 6c rursus aliud
caput holaicollu auis emeram mebra diuersis a talium conformia possideliquibus significant deosx sententia alatia coplura eum inter sellum maxime nobiscit amice usu G.Vnde leoni particula quaeda aegyptii dedicata leoninatalia uero quaeda bovina aliacamna notatur: Ues enim quae tu cibus est his atalibus quae a sngulis deosk inueta suteolere stamerui. Aqua uero atq; Ignem apprime uenerant de in olbus sacris adhibent quia maxima salutis humana: eaula hae elemeta sunt. iurare adhuc usi diem quom sanetallinu Serapidis templum aperitur uniuersus cultus igne atq aqua peragitur Inaqui dicant hymnos aquam libat oc igne tune ostendit quando in uestibulo fixus aegroprios Insua deum exsuscitat.Ea uero alalia magis colunt quae rebus sacris magis comventui: Na dc holem apud Anabim oppidu adorat quare queadmodum ab humanis carnibus abstinenduin est sic ab aliorum et animaliu hae illi eumulata sapsentia dc diuinarum resν constretudine quaeda animalium magis et homines a diis intellexerunt amari'uae soti maxime consecrata putant quia natura eo' sensuine de spiritu copiosssimo consteti& post pauca. Scarabeu uero ais est res diuinas indoesti abominaband lquod aegyptii summopere uenerans animatam solis Agiem esse putantes: Scarabeus auteomnis ut ilem sexum habetita spermate in stercus insula pila deinde consecta pedib'muoluit ueluti sta casum dc mensem lunare expectat se de inete de crocodillo de uulnere caeteris p animalibus philosophantur ita ex sapientia dc religione ad cultum Malia
Peruenerunt.Haec de generosa aegyptiorum theologia locupletissimus tessis Porphyrius scripsitiquos aquam dc ignem adorantest Ec unam ronalium atque irrationalium substantia animae dicentes non iniuria in deorum numerum bruta aegyptios accepisse affrmant.Q uomodo autem stultissimum non est immanes beluas ideo ut deos ue nerati quia simile hominibus animam habeant Nam si homines putant humanos honores eis conserant nec autem setis quas natura ronis expertes fingit quasi homines appellare non dignamur non hominum honores sed primae multata appelladonem
ec gloriam attribuunt. Ad haec quare mirabilis aegyptios sapientia lupos canes leones uenerantur didscimus nec Scarabes miracula ignoramus.Non defidebimus ergo amplius hos deost miserabimur autem humanum genus I gratiast largitori bonorum Christo reddemus qui nos a uetustissima ista caecitatae per euangelicam doctrinam suam liberauit.Iam .n. ipsi et sere oes aegyptii ab hoe morbo liberati uero militant deo habes iam absolutam aegyptios graxorul theologula quibus didicisti nihil incorriptu coluisse. cedatur aut G ueram fabulas esse physiologiam sit sol modo Apollo modo otas do luna nunc illa nunc diana dc quaecul alia dicere uelint. Solem ergo ac lunam stellas quoq; dc reliquas mundi partes quas deos adorare debemus. Ita generosa graecos ae aegypti e theologia ad sublimiora nos producere fabulam allegoriis pollicita ad corpora rursus deduxit nee aliud e ignem dc aquam dc partes mundi cole.
39쪽
Ternus re adhortata est quomodo I t saluatoris nota magestu mirabisse no eiquo solis ec lunae totiusq; iraudi creatore diceti fide coleretnec elemeta corpos nec uisibilia quaedam sed vi q p haec iussibiliter cognotae creanae intellectu solu admirari solui adorare didrimus qpoia pcnetras cu sit icorporabilis Elo Itellectit percipit limo uero testabilis N incoprencsbilis c.Pandimr aut ait pspicitur p ea quae laestiqua producit gubernat conseruat cibus inuisibiliter assistes no caelestibus solutuctu et terrestribus magnifice tiam operum Borum per haec ostendes quae illi deos putarunt. Nui iuniores noua quisam per fabulas excogitarunt. Cap.IIlErum ec fabulosa re mystica illoix theologia rebus ipsis refutata tempus iamu est horum etiam Iuniorum cogitationes inspicere.Isti enim qui modo philo sophant 'uae magno tepore post Platonem de intelligcntiis ae rerum creatore recte lauenta sunt theologiae priscorum attribuere conati maxima arrogantia fabu Ias laudat quorum physiologiam his uerbis Porphinus edidit explanabo quibus fas est procul hinc abestote scelestiiquos etiam uetusti caelare uolantes deum oc dei uirtutes praehensibiles fgnifiearunt imaginestic ea quae uisibilia sunt uisibilibus significates figuris 5c simulachris quasi sacris litteris magna mysteria tradiderunt. Non est autem mirandum in ligna Ac lapides a fatuis simulachra putantur.Similiter enim etiam qu litteras nesciunt librorum uolumina non aliud q pertextum putant papyrum hoc exoradio auditores praeparauirlaudias igitur quae progrediens scribit. Cum igit deus lux cedc ignem aethereum habitet nulloqi sensu capi possit lucida quidem materia ut crystallo patioue lapide ad compraehendendum lumen ipsius exhortaturi auro auicin ignis ille immaculatas natura intelligit .Multu uero nigris lapidibus inuisibile illius substitutiae significarunt hominis autem sormam diis attribuerunt lquoniam deus ratio est f. pulchros finetunt propter immarcescibilem illam pulchritudinem diuersis praeterea siguris oc aetatibus 5d alios sedentes alios stantes mares aliosialias sceminas, S aut uirgines aut matrimonio coniunctos diuerso quoq; amictu simulachra constituunt ut di uersias deorum non lateat. Unde famini est ut omnia candida caelestibus disis attribuantur pila dc rotunda omnia mundo praxipue soli oc lunae quis nonnunq spei atq; esam fortunae circulus autem dc quae circularia sunt saeculi motui caelesti dc circulis quae in coelo esse intelliguntur.Oreuli autem partes talisis lunae figuris pyramides uero de obeliscos ignis substanta oc diis olympiis hac ipsa de causa ita communi quoq; soli terrae cylindrusationi oc generatione penem N propter muliebrem sexum figuram trian gularem Haec magnus ille philosophus quod autem turpius q ob:cenitatem idoloruexcuseret quid amentius qauro dc lapide huiusmodici; materia diuinum lumen α -- lestem naturam significari putares uod autem a iunioribus hae cauillationes excogi tatae suntlquas prisA ne somnis quidem uiderunti quibus ex auro dc preciosa materia imagines aeorum finsere turpe uidebatur luerba Plutarchi audias. Simulachrorum autem fictio uetustissima quidem res est quae prisci ex ligno fingebant. Si quidem lignum erat quod in delo primum ab Erisichthone Apollini fuit consecratum. Ligneucitam Palladi ab indigenis constitutum quod etiam nunc apud athenienses inuenitur Iunonis etiam simulachrum ex ligno apud simios erat ut Callimachus asserit. Sic eniinquit deos uetusti fingebant. Peras etiam ille qui primus argolice templum condidit: dc Callithiam si iam tuam antistitem consecrauit ex piti trunco simulachrum Iunonis
diritur confirmasse. Lapidem enim rem duram re inanem in deorum effriem calare nolebant. Aurum uero atq; argentum in scucundae terrae atq; inscilicis morbos colorestile putabant.Ebore uero propter uarietatem abusi suntlhaec Plutarchus. Plato uero
40쪽
magnli ante eum tempotibus non decere ex auro dc lapidibus dc ebore alla p materia in animi deorum essides fingere putans se in legibus praxepit. Terra inquit α uesta sicra deorum est habitanotne igitur ex his caeteris diis simulachra constituatlauru aut at argentum inuidiosa possesssio est.Ebur alam deposuitiac ideo ad simulachra deomineptum est. Aes dc serrum belli sunt instrumenta.His aperte refutatum esse Porphy rium puto sed tamen reliqua etiam inspiciamus. Admiranda inquit est paxorum sarienta qui Iouem mundi mentem arbitrantes quae in fissa mundum continens prodixit.Sic a theologia Orphes prosectit de eo tradiderunt. Iupiter altitonans ante omnia tacula ptimus. Iupiter extremus longa est post saecula mundi. Iupiter est summus uertex ait infima planta. Ipse aeternum semper simul est ac totus ubis. Terra fundus. ἈSidermi domus rex inlae Iupiter ipse . IPrincipium at' ortus rerum uis unaldeusq; Vnus de omnipotens regali in corpore cuius. Singula ponuntur tellusinuda igni dc aer.
Nox simul at dies sapientia primaq; origo
Ac iucundus amorimagno haec in corpore regis Sunt iovis excelsilceruicem nann uidebis Cassi suspiciens renitentia magnal tecta
Hoc caput auricomum flaui de uertice crinis l
Stellarum emulant radi dehinc aurea pandit Cornua bina caput'apitiis simillima tauri Vnum est ortusi casus aliud: Ast oculi fulgens insenti lumine phoebus. t Lunam purpureo phoebi redimita colore
Praescia uenturi mens constat regius aether: i uam strepitus nullus nec uis nec fama latere Arcanumve potestipenetrati per omnia uictrix. 3Praeterea inuictum corpus sine fine modoq; trindituriast humeri magni sunt pectora lata Est aeriatis quoq; uenti: possidet ille His ad cuncta uolans eum est uel or spisTum sacer aliqua matre ex tellure tumescit. Venterldc ex altis consurgit montibus ingens uem medio pontus sutangit rite sonorus : Ulama praeterea terrarum lumina de ampli Fundamenta globi fitribundat tartara plantas i l : .
Esse pedum magni e stat rectoris olympi Hic dum sub terris caelasset cuncta deinde Eximis repetens in lucem protulit almam Vniuersus igitur mundus lupiter est ais ex salibus deus ex diis eomtutus. Iupiter at est inquantu intellectus est a quo uniuersa Nucuntur de qui cuncta creat intelligodo hoe igitur modo theologis de Ioue sentientibus ipossibile est tale eius imagine fingere quale carmina descripseruuloue igitur m credendu est uirtuae prouidentem ais uita