장음표시 사용
51쪽
el usumlauelum hulliseo peeulii, non langitur lamen vim Patrisfamilias , et hoe peculium vocatur irre utare, planum, et eatraordinarium.
Q. ovo jure rerum divisio, ae pro rietas instituta fuis
R. Instituta luit Jure gentium, nam ut D. Thom. inflatur 2. R. q. 66. art. m. Jure naturali, ac primaevo communis erat rerum possessio, atque dominium, siquidem in flatu iunoeentiae, in quo pax summa erat, nulla pol rat esse causa , et neeessitas dividendi. verum homino in peeeatum lapso Bicut terra germinare eoepit spinas, tribulos, vi nihil boni afferre, nisi col retur sudore, et laboribus, ita etiam viventes in laboribus segnes plurimi, d hiles aliqui, et omnes denique insatiabili rerum desiderio aestuantes, visi fuerunt, ideo omnibus gentibus expedire visum suil ad communem egest tem, animorum dissentiones tollendas, et alia rerum mala cavenda, rerum divisiones instituere, ac proprietales, unde Clemens Romanus relatus incan. Dilectissimi ra. qu. r. ait: communia enim usus omnium , quae gunt in
Ioe mundo , Omnibus esse hominibus debuit, aed per iniquitatem alitis diaeis, hoe Mae auum, et alitia illud, es ala inter moriales faeta distrio est. Hine est , quod in aliqua bene instituta Religione, in qua partim ex vigilantia Superiorum, partim ex subditorum virtute, nulla serturbatio timetur, ad majorem Sintus persectionem, bona omnia sunt eommunia , ita Di omnibus dominium commune sit; nulli autem proprietas convctniat. Buie doetrinae objici posset Clement. PasIoralis, do re judio. ei eap. Super eo de usu. , scilicet quae auris naturalis sunt, hominum potestate , ae jure tolli nequeunt, vel mulari, sed duro naturali communis erat omnium rerum p prietas,ei possessio .Ergo tolli non potuit, et mutari Jure gentium. Sed respondetur eum D. Thoma a. R. q. 9ι. ari. 3. Bd 3; et v. R. q. 66 l. 2. ad x.quod duobus modis aliquid esse potest de jure naturali, videlicet praempli ve, et permissive. Illud dicitur de auro naturali praeceptivo , cujus opposito Jus naturale resistit, idem ito humana lege statui non potest. Illud dieitur de Iure naturali permissi vo, cujus opposito Ius natura
nou resistit, quamvis etiam illud non statuat, sed permittat hominum vo-Iuuiato superaddi. Hi ne licet erat de dure naturae bonorum omnium eommunis possessio, erat tamen do Iure naturae permissi vo, ideoque potuit homo illam mutare, ei superaddera rerum divisionem, quae non erat eou- ra naturam, ad tollenda mala. Nola.Quia Ius gentium reliquit bonorum omnium communem posseMionem tu easu nacessitalis extremae, et hinc assatum illud: In eastema ne aridate omnia sunι communia. Aliqua etiam omnibus communia reman- aerunt duro eodem gentium: sellieet aer, imber, maea , lii lora maris, flumina, portus eis. , unde in istis piseari, navigare etc. omnibus ius commu-Ne m, v ko non veitium sit a lege positiva Principis, ita etiam ex publico flumino navigabili aquas derivaro, val in publieo sumine aedifieare, oiunibus sino Principis licentia, prohibilum est, L. r. D. de flumin. Porro quaedam aliae res nullius sunt, ui liber homo, item serae bestiae, se ilicet Corvi, Apri, Volveres, Pisces ele., in quibus postremis locum hahet id , quod ha tur in g. Ferae Insiit. de adq. rer. dom, Quod nullius eri, id masurali ratione eoneeditur oecupanti.
52쪽
s. II. De Obeelo Dominii P. Quid οι dominii obseetum, aeti materia dominii r
u. diunt omnes res , quae usibus humanis su ieiuntur, uti agri, montes, flumina, plantae etc. Deus enim dedit homini dominium stipue haec , dicens: ReMeis terram, ει rubjiciis eam, eι dominamini piscibus maris,eι colusilibus Cossi, es iam persis animantibus, quae moventur stupor tamrtium Geu . . .
. Num homo ait domnus ex famaε, ει honoris IR. Maxime . ut ait D. Thomas. q. 64. art. 5. Romimem licite mora dia onera da oel ao, quantum ad ea, quae periinent ad Mne visum, sed ιransiιum da hae sua ad aliam non aulaeere libero ejus arbitrio. Praeterea homo lamam, et honorem . post vitam divinitus aeceptam sibi adquirit, et auget, sicut res celeres,ergo est illius dominus, ut ceterarum. Ad haec, nisi esset dominus , non posset ejus restitutionem eoudonare nemo enim condonare potest, quod nou est suum) : atqui carium est posse condonar ejus restitutionem. Ergo etc. Hinc potest se infamare, dummodo non vergat damnum alterius, et ex aliqua justa causa. Si id ageret sine causa, pe ea rei contra earitalem sui ipsius, ita ut si esset in re gravi, esset lethalo. Et si esset eum damno alterius, peccaret contra justitiam, puta si adesset damnum suae communitalis, vel familiae , vel si adesset seandalum.
Q. Orum homo eadal aia dominio alterius dominis
R. I. Jure Naturae tion habeι homo dominium in alterum hominem. Ralio est, quia omnes homines naturae conditione sunt pares, eum sint ejusdem naturae, ex eodem Parente, et ad eundem finem conditi, et quamvis quidam a natura sint magis apti ad imperandum, alii ad serviendum, nemo tamen natura est servus proprie , cujus signum eat, quod in statu natura
integrae nulla sutura suisset servitus , quia servitus est poena petrati, Vid. August. lib. 19. de civit. Dei cap. 15. et Gregor. lib. ai. Moralium cap. II. Jure lamen gentium, et civili potest quis esset servus, idquo multis modis, ut intra dicemus , palet ex Script . Exod. Ra. , Levit. 25, Devi. 2O. et 2I., et Apost. I. ad corinth. e. 7. Servus voeatus en non ait ιibi curae. Unde constat etiam, Christianos posse esse servos non solum Genti lium, sed etiam ChrisDuorum. Vid. Gratian. diis. 54. V. Num homo sit dominus vitas suae, eι membrorum R. Hicii me, quia homo non est dominus vitae suae, ei membrorum, sed simplex usuarius , dominium vero hominum est solum apud Deum. Vid. Sol. lib. 5. do just. q. a. ari. 3; patet ex Seriplura, Deut. 3g. Videte quod ego sim solus, eι non au alius Deus maerein me, ego oceidam, eι Ῥυ ν rere faciam: hoc est habeo ius, potestatemque occidendi: et Sapient. 26. Tu es Domine, pia vitae, et montis potesιωem habes.
. Prubus modis adquiruur dominium in aervos, aeu maneola n. Quatuor modis, seu titulis, scilicet jure belli. nativitate , justa eo deviuatione, et emptio . De his modis, vid. Doctores juris civilis.
53쪽
uic loquimur do usii fructu non conjunelo cum proprio tale, sed sejunem, ii aut ad aliam personam rei proprietas, et ad aliam ususfructus pertineat. Illud, si quis, relicia haereditate Titio, praedii usu ui lavetum uxori legaverit proprietas fundi ad Titium spretabit, ususDuctus autem, idest plenum jus laveius Omnes, seu ualos, seu nascituros percipi eudi ad uxorem, L. item ais di D. usu fruet. νO. Quid esι usus fruetus ri . Est tua alienis rebus utendi, fruendi, acinia rerum rubstantia , L.
I. D. de usu fruci. Diciturous, quia noti loquimur hie de usu actuali, sed ipso jure ulendi, fruendi. Dicitur utendi, ut excludatur jus, quod habet crinotior in pignore, vel hypotheca, vel depositarius in deposito; hi enim uoupuimunt uti rebus illis, quod si utantur invito domino, tenentur ei restituere avstituissionem usus. Dicitur fruendi , ui excludatur nudum jus utendi re aliqua , quod non extendit se ad fruetus ejus percipiendos quod praestatu usfructus , quo non solum datur potestas utendi re illa, in qua constitu iu 3 est , puta in agro, domo, equo et c., sed etiam livendi, hoc est perci-Pieudi omnes fructus. L. q. Ι . de usulavct., ita ut hoc ipso, quo eos col ligit, in eis plenum adquirat dominium , navi usus ad necessitatem, fruili ad voluptatem, Vid. Senec. de vii. heal. eap. Io. . Si lumen fructuarius Priusquam fructus collegerit moriatur, adquiruntur domino proprietatis , non haeredibus fructuarii, L. 8. D. do auia. legat. , quia extinciri persona extinquitur etiam ususDuctus, uti servitus personalis. Dicitur rebus alienu, ut excludatur jus utendi, ei fruendi, quod quisque habet in re sua. Dicitur deuique εiana rerum stilatanιia, quia seu clarius debel rem integram proprietario reservare. Quo fit, quod usu flavulus non possit constitui in rebus,
quae usu consumuntur, ut in vino, oleo etc... Quaenam stim obligaiiones fruemarii pn. Plures esse Ι. Si habet usuiuirucitim gregis, vel armenti, qu3mvis possit uti, frui lacte, lana, laetu et c., in locum tamen capitum demortuorum, vel inutilium, debet substituere a laetu alia captia; quae postquam sub Blituerii, cedunt in dominium proprietarii, unde si pereunt, ipsi peribunt, g. Sed si yrvis Insiit til. do rerum divis. Hoc tamen non habet locum quandocoueeditur usus, non gregis collectivae,sed animalium, seu singularum capi tum, tune enim non tenetur subiti utero, L. 7o. D. de ususructu. II. Si vSus-Ducius constitutus sit in silva, aut vinea, lenetur fructuarius loco arborum, vel vitium domortuarum alias serere, nisi vi tempestatis, vel simili casu essent eversae.quod enim sortuito perit absque culpa Dueularii, proprietarios orit, L 7. g. g. L. 18. D. iit. eod. III. Si in aedibus eonstitulus sit usus-
ructus, tenetur ad modicam ejus reparationem propriis sumptibus, ut Sartatecta maneant; non tamen lanetur ad magnos sumptus, quibus efficiantur meliores. IV. Tenetur dare cautionem se usurtim , frui tartim arburatu boni viri, id est non deteriorem causam ususfructus redditurum, ceteraque iacturum, quae in rem suam laceret, L. I. g. 3. D. usu fruci. quemad. eav.
54쪽
Celerum mulauetuarius debet omnia solvere onera, et tribula, quae sunt fundo.
o. Quomodo eonstitvstur usuaseverus rR. Variis modis, set licet lege, pactionibus , stipulationibus, ultimis m.
luntatibus olo. Lege adquiritur ususs eius peculii adventuti, nemps pater usquedum filius manet sub patria potestalo, habet usumfructum peculii adventilii, L. 6. c. de hon. quae lib. a. Coniux si ad secunda vota transit, retinet solum usum seu elum in bonis ex liberalitate conjugis relictis, L. 3. C. de secund. nupt. Quomodo adquiritur usuas eius per Paela, per stipulationes etc. vid. Perez. ad lit. do Servi tui. Q. Num aliquando es mutuiponit umoruetus se rebus actum e--muntur rn. Maxime, ut patet ex SClo. L. L. 7. D. de usust. Ear. rer. Ele., quod introduxit quasi in fruema causa utilitatis. Et usu in liuetum istarum rerum puta vini, olei, frumenti eis. potest suo lubito consumere ususDuo clitarius, nee finito usu lavetu reddit idem corpus, sed aliud ejusdem generis , qualitatis, aestimationis etc. Talneii Seualusconsultum cavit, ut usuis fructuarius satisdet, se finito usu fructu, vel tantumdein, vel aestimationem restituturum, dict. L. r. D. eod. iit.
. Num possis quia nudum agi competentem uo μειε m in alterum transferre PR. Minimo absquo domini proprietarii e sensu, g. 3. Instit. lit. da usu.
uet. , il aut aliter irrita sit concessio, quia Servitus personalis est, personae ususfructuarii inhaerens. Verumtainen non prohibetur usustructuarius alteri cedere utilitatem seu commoditatem rei per donationem, venditionem, localionem ele. L. I 3. s. de usuli., et L. 7. D. do jur. dot. Et in hoc casu usus euotus remanet penes fructuarium, erius nomine alter Duelus ex fundo percipere potest, itavi mortuo usu truet uario ille , in quem rei utili-- tas translata erat, desinit fructus percipere, et sie intelligendum est instrumentum venditionis, si sorte vendatur usuuruetus.
. Quid si ususfruet uarius Relisionem ingrediatur. e rq eatur, ad
quem devolvitur ususfruetus R. I. Si usuileuci uarius profiteatur in monasterio capaei bonorum immo-hilium in communi, et perpetuorum reddit num, ususfructus devolvitur ad monasterium, quod contemplatione monachi frui poterit usu fructu , quandiu hic. vivit, Authent. Ingressi C. de Saeros. Eccl. , et idem dicendum de legato annuo , ut sentii Sauchet, aliique. Quod si ante professionem alienaro usumlaucium velit, quoad commoditatem testando, legando, vendendo elo. poterit, sed dependenter a sua persona, sei licet eo tempore, quo ipse vivit, idemque die de annuo legalo. At si talis Religiosus ad aliud monasterium flabilium bonorum capax transferatur, Meuui transfertur etiam ususfruetus, quia hie sequitur personam. Laym. R. H. Si usus ruetuarius profiteatur in Religione inea paci stabilium bonorum , ae reddituum , ut in Ordine PP. uiuorum do observantia cap- pucinorum, ususfructus sinitur, et cum proprietatis consolidatur, quia usus- Iructus est jus personas, at eum isae in hujusmodi ordino prosiis , personae
incapax evadit ususseuctus. Ergo Elo.
Q. Putatis modis eaesingultis usus iacitia r
55쪽
R. Pluribus modia I. litorio usussmetuarii: eum enim personale ius sit, ad heredem non transit. L. 3. g. uli. D. do usuis. , L. 396. de reg. luris, nisi ex voluntalo testatoris: quo quiduin casu ad primum haeredem taulum pertinebit, L. Antiquistis C. do usu se . et si relictus sit usu flaucius civitati , spatio centum antiorum sinitiir, L. 56. D. de usu se. II. Per mortem civi-lam fructuarii. ΙΗ. Non usu, hoc est utendo per legitimum tempus. L. po nuit. C. de usuis. et L. penuli. C. de Usu p. transsor. , ita tamen sinitur ususfructus non usu decennio inter praesentes, vicennio inter absentes in rebus immobilibus: non usu triennii tempore in rebus mobilibus. IV. Cessione, idest cessio ipsi rei fructuariae domino laeta , g. 3. Insiit. do usuis. V. consolidatione, quae tum obtinet, cum Ductuarius proprietatem adquirit, diei. g. 3. VI. Rei interitu , hoe est corporis , unde fructus percipiuntur, quia siculi inhaeret corpori us Ductus, ita eum ejus corpore interi rodebet. VII. Per lapsum temporis constituti i . De Usti vi Hasuasiona
si. Est jus alienis rebus utendi salsa earum rubstantia. Ex definition patet, quod usus desinitur ad solam necessitatem quotidianam, neque habet
iocum abusus. L. I 2. D. de usu. Hinc cui nudus usus horti, V. g. muzeS i Iuro novissimo Cod. LL. civ. us fruetus est ius rebus alienis eadom ratione
fruendi, qua dominus, salva earum substantia tum iu materia, quam in forma: art. 5o3: ac proinde fructus omnes tam naturales, quam industriales, et civiles fructuario cedere, ut in Iure Romano aperto sancitur art. 7. 5go. , et Ea 3. Iamvero constituitur ususDuctus a Lege,vel ab homine: art. Fo4: pure, sub conditione, si tu diem: art. 5o5; neenon tu immobilibus, aeque ac in rebus mobilibus rari. 506. Quare locum habet in rebus langibilibus, ut poeunia, frumento, vino, oleo, vestibus, cautionis remedio confirmato, quo caveat usus ructuarius,res ejusdem ge neris, quantitatis, et qualitatis, vel earum aestimationem cessante usula tu restiis Iuturum iri: art. 5Ia. Pretium vero earum rerum, quae restitutioni sunt obnoxiae, tempus respicit, quo extinguitur, non vero illud, quo adquiritur usuaructus: Debui ourt. v. s. n. pay. ν S.). Praeterea usus ructuarius satisdare debet se rebus alienis usuram, ituram boni viri arbitratu : ari. 526. Parentibus tamen ia filiorum bonis cautio remittitur , neque ac venditoribus, et donantibus, qui sibi usuis tum in rei venditae, vel donatae litulo reservarunt: art. cit. 526. Ad haec ne in formam quidem meliorem, aut ui NIiorem rem fructuariam convertere potest. Quod si salva rei substantia impensas quamplurimas in ipsam secerit, indemnitalem cessante ususrueiu a domino minime accipiet: art. 324. Tenetur quoque onera, et tributa solvere, art. 533 ; tum prae dia reficero hactenus , ut sarta lacta habeat, non ut restituat, si eorruerint: art. 53a. Si vero ordinarias relaevones neglia,t, ad extraordinarias tune adigatur et arx 53o.
His adde quod in gregis ususructu ille debet in locum capitum delanelorum alia
submittere: art. 54r: et si agro lauatar, in locum demortuarum vivum , arborumVentias substituere: rei lamen, vel totius gregis interitu, ad nihilum tenetur: stri. 34I . Tum in vestium, Grymque mobilium usu metu boni viri arbitratu fructuarius iis uii potest: finito usulaueiu illas restituere tenetur, uti erunt, non autem dele 'riores redditas ob dolum, vel culpam: art. 5I4. Tandem extinguitur usualiuetus morte ualurali fructuarii, consolidatione, non
56쪽
sus xit, is non potest omnes fruolus ex eo percipere, gnoque arbitratu a, sumere, vel alienare, uti fructuarius, sed tantum potest in illo deambulare, Poma, olera, et reliqua, quae ibi nascuntur ad suum, samiliaeque suae, Et hospitu ni quoque vicium aecipere. Porro qui nudum usum habet jumentorum, vel gregis ovium, va rum etc., non potest percipere pecorum foetus, lanam, lae eis. , uisi modicum, L. I g. g. I. D. de usu, quia haeo potius inter fruetus in umerantur, g. Instit. lit. de usu quam inter usus. Potest tantum uti ad usum, unde uti potest bobus, v. g. ad arandum, vehendum, jumento ad equitandum, grege ad stercorandum tantum agrum Suum, L. Plenum D. do usu. Ad haeo usuarius jus, quod habet, non potest at teri locare, vendere vel gralis concedere, uti usustructuarius. Vid. Vinnium ad lit. Insiit. do usu, et habitat. Dicitur Salaa earum rubstantia , ut eognoscatur obligatio usuarii non alienandi, non eonsumandi, non detori orandi rem, sed eonservandi, et in tegram retinendi. Bine sequitur, quod usus non potest in iis rebus consi-Blere, quae usu eonsumuutur, sive physice, sive moraliter, uti esculentis, pecunia etc., sed solum potest haberi in rebus usu non consumptibilibus,
R. Est quidam timas erus earum aedium partium, quae halitasioni
destinatae runt. Ex sententia 4 liniani in L. i 3. C. do usuis. Habitationis servitus accedere potius videtur ad usum fruetum, quam ad usum, ideoquUPosse legatarium legata habitatione, non solum habitare, sed etiam loeam alteri habitationem et t. L. Cum antiquitas I a. c. de usuis., jure tamen ipso apud eum manente, evi habitatio constituta est, omnemque utilitatemiaedium ad habitatorem pertinere, cit. L. I 3.
O. Pusius modis eaetinguitur habitatio 7 , IR. Exlinguitur iis modis, quibus finitur ua leuetus. Vid. si iubet, et ad lit. de mula. sin.
res unius praesint commodum,vel utilitatem personae, vel praedio alterius; et hinc servitutes vel praediales, quae alio nomine vocantur reales, vel 1 Iuro novissimo cod. LL. civ. Titulus ius utendi constituens Usaario modum
dennit, quo robus alienis utatur. Desiciente vero litulo, qui agri usum habet, is pro modo conditionis fructus sibi uocessarios percipit, quo juro uti etiam potest ob Au pervenientiam liberorum post concessionem usus: art. 553. 554., et ins. s) Iuro novissimo Cod. LL. Civ. eaulum Iuod jus aedes alienas habitandi a titulo, quo constituitur, circumscribatur: art. 553. Hoc vero deficiente cum aedium usus relinquitur, usuarius potest quidem illas pro necessitate etiam cum ipsius is milia habitare quamvis matrimonium post hujuses iuris a uiauioavia oontraxerit: l. 557. Diuili by Cooste
57쪽
58 issetre. et oti. UDAI, sperponatis. Praedialeg serviunt praedio, mesonales sertiunt personae. D servilii libus personalibus. jam supra dictum est: superest, ut pauca ver laetamus de servitutibus realibus.
Q. Quaerum aunt ametes aeruistitum rustiearum R. Sunt plures: scilieet iter, actus, via, aquaeductus. Iter est jus eundi, ambulandi hominis, non etiam jumentum agendi, vel vehiculum prine. Instit. iit. de servi tui. -ttis est jus agendi, vel jumentum, vel vehieulum. μαεst jus eundi, ei agendi, et ambulandi, L. q. D. de servitut. rust. praedis Aquaeductus est jus ducendi aquam per fundum alienum in nostrum, dict. Pr. Inst. O. Quaenam atim species servitulum urbanarum
n. Sunt plures scilicet oneris ferendi, tisui immittendi, projiciendz, Protegendi, ειillisidii, vel stiminia reeipiendi, vel non reeipiensi, altius ιollendi, vel non tollendi, luminum, eι h-inibus Osiciatur, Drovecιus, et meetui osFrimuro de quibus vide juria civilis Interpetres hane
materiam L se traeiantes.. o. Quomodo adquirantur servitutes In. Pluribus modis I. Per pacta, et si ipulationes, paeta scilicet, apta adlus transferendum, puta emptio, donatio etc. a. Per testamen lum, nempo si damnetur haeres, ne allius tollat in vicini utilitatem. 3. Per praescriptionem decem annorum inter praesentes, viginti vero inter abseules. L. vll. C. de Praeserit t. long . temp. O. Quomodo eaeιinctuuntur servitutes n. Pluribus modis. I. Consolidalioue. L. I. D. quemadm. Servit. amitt. hoe est, si fiat dominus utriusque praedii, quia res sua nou potest sibi servire. 2. Non usu, nempe, non uiendo. per decem annos inter praesentes, per viginti vero inter absentes, L. ad. f. I. eod. iit. I. Interitu alterius
i) Iuro novissimo cod. u. civ. servitutes omnes dumtaxat reales esse sancitum cum expresse cuiuslibet servitutis iv personas constitutio interdicatur:ari. 6or: idque smellum, quippe quod queevis canonum seudalium praestationes diserte probi in
Iam oro servitutes constituuntur vel a Natura, vel a Lego , vel ab hominis v Iuntate: art. 56 I. A natura, praediorum enim situ evenit, ut alterum veluti servire natura alleri videatur: ex gr. aquae a praedio superiori essi uentes in subjectum immittantur neeesse est: ari. 562. A Lege constituuntur etiam vel ob publicam vii-itialem, ut prope flumina, quae transvectioni sunt apta, praediorum domini utrin- quo iter relinquunt: art. 57s: vel ob privatorum commodum, veluti servitus itineris, qua Lex dominum cogit in praedii vicini utilitatem, ut intercepta via pubblicanditum exhibeat, ut vicinus in praedium suum pergat, ita tamen ut certa agri pars designetur, ne gravo damnum inseratur: art. Do3; 6ovi et 6o5. A domino quisque enim in rebus suis servitutes imponere potest, dummodo legibus non adversentur: art. ω7. Quod vero speetat ad varias servituluin species lum rusticas, cum urbanas videsis
58쪽
O. Ouid est possessio, et quotupleae
R. Possessio dicta a positione sedium: L. I. D. do adquirend. , vel antiisetcnd. posses. ωι rei eorpo is animo sibi habenia delentio. Duplex est. iuris, et tacti.
. Quid est possessis μοur . . O . 'R. Esi detentio rei corporis, et animi, et juris admini lo. Dicitur aeten rio rei, quia ut res vel corporea, vel incorporea dicatur possideri ii esse est, ut aliquo modo adprehendatur, et detineatur per possidentem, quia adprehensio est possessionis inceptio, et acquisitio uti advertit Covarrvv. Dicitur corporis, quia ut rem possidere dicamur, debemus aliquo modo corporaliter apprehendere, puta manibus, pedibus, oeulis, ut cum tangimus, aut cernimuS rem , quo conlaclu, vel tu luitu declaramur rei, quam tang)mus , aut cernimus possessores. Dicitur antat , quia debemus eam adprehendere animo possidendi. Hinc depositarius nou dicitur possidere depositum, quia non langit, aut conservat depositum animo ratinendi. Dicitur tandem quia non solum requiritur adprehensio corporalis ad rem possidendam, uti faciunt lares, sed requiritur etiam auctoritas Iuris, ut pacisice possimus rem retinere, et eam ab iis defendere, qui possessionem deturbare volu ut.
o. Quid esι posse3sis Iuris r . . in R. Et jus insistendi rei, tamquam suae, non prohibitae possideri. Dicitur Ins, ut exeludatur possessio facti, quae formaliter est ipsa occupatio , et detentio,. unde hoc oritur jus, si justa fuerit, quia si iri usta fuerit, nullum ex ea in conscientia oritur jus. Dicitur insisIendi, hoc est possessor potest pacifice rem tenere, et juris remediis, et interdum etiam armis G tueri adversus Perturbantes. Dicitur tamquam auae, quia si quis insistat rei nomine alterius, non erit vera possessio. Hinc luto e nou est possessor pupilli bon rum, quia illa uli sua non detinet, sed pupilli nomi ue, nam pupillus possidet per tutorem. Dicitur non rohibitae possideri, nam nemo contra juris dispositionem jus possidendi habere potest, seu resistente jure, puta rei Sa crae, loci publici, rei sanctae etc. Praeterea diviAtur possessio in civilem, et naturalem. civilis est detentio rei adminiculo solius animi, quamvis enim initio, ut posside eo incipias requi
ratur adminiculum animi pariter, et corporis, postea lamen, ut retineas et continues possessionem, sufficit animus retinendi rem, desistendi a posses sione. Vide Instit. tit. de Interdic. g. Possidere. Hi ne vere possidet, quieorpore absens a rebus suis, eas tamen animo retinet, et oecupat. Naturcula est ea, qua res eorpore et animo simul oceu patur, ut cum quis rem oecupat de laeto quam etiam retinere vult. Haec potest conjungi cum ei vili,uemps, si quis est praesens per se, vel per alium, rebus, quas civiliter possidet, dici 'turque tunc possessor eiviliter, et naturaliter possidere quae posses io mi firmissima.
o. Quomodo adquiratur possessio rn Per adprehemionein veram, per adprehensionem fictam, vel per di by Coo la
59쪽
liaee mi necessaria , quando adquireiada est possessio earum rerum, quae dominum non habent, puta ferarum, gemmarum, insularum ele ... Item naEredi laus relictae, quia domino caret, qui eam tradat, quando quis etiam clam, vel vi vult possidere, vera requiritur adprehensio. Adprehensio fieta habet locum quando res habet possessorem a quo tradatur, vel quando loco possessoris aueloritate Judicis traditur, puta si possessor tradat alteri, cui vult possessionam cedere, claves domus, in qua sunt merces tradendas, ita etiam iraditae videntur trabes, si dominus, qui alienavit, eas signari sit passus ; vida Covarruv. lib. 3. variar. eap. 16. num. Ii., lusu disputantem de hisee fictionibus. Dispositione legum adquirimus possessionem sina ulla vera, vel scianpprehensione, quia modus adquirendae, et amittendae possessionis juri humano subjacet, quod potest Maluere varios modos, prout magis videtur expct, dire societati, puta in haereditate relicta a patre; in legatis etc., quas pos sessio vocatur a D loribus emitissima, quia fit sola ei vili potestale, absquo ullo animi, vel eorporis adminiculo, etiam neseiento eo, qui possidere incipit.
Q. Puaenam rimi privilesia possesaionis
n. Sunt multa. I. Parit praescriptionem si possessor sit bonae fidei, de qua infra disputabimus. s. in dubio facit eonditionem possessoris meliorem; unde axioma illud: in dabis melior condisio possidentis. 3. Potest posses
sor armis suam possessionem non solum naturalem, sed etiam civilem tueri, L. 3. D. de vi, et vi arm. , L. I. c. unde vi, et cap. Olim. de restitui.
spoliat. 4. Dat praesumptionem dominii, unde profluit illud Jeti: Possessor
non teneιur probare rem esse εumn. 5. Potest armis possessor expulsus suam
repetere possessionem , modo id fiat confestim, et non ex intervallo: vid. Ulpian. ad Diet. L. 3. D. Alia privilegia oriuntur ex possessione de quibus vide Inlerp. jur. civ. , et Gonzal ex ad iit. de restit. spoliat. O. Quomodo amittisur possessio R. Variis modis, scilicet sola voluntate possessoris nolentis eam amplius possidero. Per surium, rapinam ele. Per amissionem rei, vel per fugam, si sint animalia; pula si pecus aberraverit a grege, et nullo modo possit illam reperire, si gallinae, pavones avolaverint, et in hisco ea sibus amittitur possessio facit, sarta tecta remanente possessione iuris I . x Iure Novissimo cod. LL. Civ. possessio mi detentio rei, vel iuris. art. RI Lac proinde in rebus corporalibus, aesee sto incorporalibus locum habet. pe evenit, ut possessio cum rei proprie talo adqviratur, quippe quod ille ius habet rem retinendi, eaque fruendi, cujus dominium ipsi adiudieetur: hinc a leget potestas datur rem possidendi per se, vel per alios. Iam vero in laeto possessio traditione rei adquiritur, do qua vide quae diximus pag. 48. h. l. , tum Iudicis Maleutia opus est, ut in ah tium bona quia immiit
Praeterea haereditas legitima ipso iure lagitimis heredibus transmittitur: art. sro
Filii vero naturales eoniux superstes, et Fiscus, cognita causa, et seulentia inter ita honorum possessionem adquimini: ari. 686. Si vero hereditas mastica, autograta testamenti factione deferatur , luno ipso iure pars legitima heredibus Iegitimis addieitur , reliqua vero decreto Iudi eis voluntariis heredibus adiudicatur: rt. 932. 934.
Tum possessio iusta, vel injusta esse potest, quarum altera habetur, id quis iurorem detineat, altera vero, si nullo iura porrideat ari. 47s.
60쪽
De conjugum bonis. o. Ozomplieis gemeris avri hona Guyugum R. Multiplicis generis, nempe dotalia, paraphernalia, antiphernalia, pro.
Pria, et communia. Dotalia sunt ea, quas dantur a patre, vel ab uxore , vel ab alio extraneo nomine ipsius mariti ad onera serenda matrimonii, hoemi, ad alendam uxorem, liberos, familiamque. Paraphernalia, seu extra. dotalia sunt omnia alia Mna uxoris extra dolem, si e dicta a voeabulo graecoram, idest eatra, et Φερνα, idest dotem, vid. L. 8. C. de pactis eonveni. Antiphernalia sunt hona, quae assignantur uxori a viro in eompensationem reciproeam dotis. Communia sunt illa, quae proveniunt ex communibus bonis durante matrimonio. Proma sunt illa bona dolatia, quae quoad jus et usum sunt bona paraphernalia. o. s inam habet pro Matem et usu ruetum horum bonorum R. De honis dotalibus usustructus est penes maritum, usque dum durat matrimonium, patet ex L. q. D. de jur. dot., ubi habetur: μιis frueιum ad maritum pertinere debere, aequitas funeris, eum enim ipse Onera matrimonii subeat, aequum est, etiam frueιus percinere. Proprietas vctro Pertinet ad uxorem, L. 3o. C. de lue. doh L. 75. eod. quin mulier laeilam hypothecam habet in omnibus mariti bonis, donee sibi lalia restituantur. L. In rebus Zo. C. de jur. dot . et L. unic. c. de rei uxor. Ret. , et solutomatrimonio Me mortem viri omnibus aliis ereditoribus, etiam anterioribus, praesertur, L. Assiduis 12. c.qui in pol. in pign. tamen dantur duo easus, an quibus dominium .dolis pleno jure iransit ad maritum. I. Si dos eonfisiit in pecunia numerata, vel in aliis rebus usu consumptibilibus, tune videtur intervenire quasi mutui contractus, ideoque maritus plenum dominium reeipit intervenire buasi mntui contractus, ideoque maritus plenum dominium reeipit ipsius pecunias eum obligatione restituendi tantundem, soluto matrimonio, arg. L. 42. D. de jue. dol. II. Si tradatur viro dos aestimata; puta praedia, domus ete. , quia per ejusmodi aestimationem res dotales viro quasi venduntur, ideoque maritus adquirit dominium ipsarum, et essieitur debitor pretii summae pecuniae laxatae, et soluto matrimonio potest rei in re rem, et offerre, seu restituere pecuniam laxatam, L. Quoties 5. c. do jur. dot. De bonis paraphernalibus proprietas, usustructus, et administratio est
penes uxorem, ideoque maritus sine ejus consensu nullo modo potest hujusmodi bonis se immiseer . L. 8. C. de pacl. eonvent. Potest tamen uxor horum bonorum administrationem marito committere, quia sicuti scipsam
marito eommittit, ita bonum, ae consultum est, res eiusdem pari arbitrio gubernari, ut ait actus in dici. L. 8. et mulier pro eommissa de honis paraphernalibus administratione marito habet eliam tacitam h1potheeam inhonis mariti L. final. C. de pael. eonveni. , licet ista h3potheea non sit
Postremo effectus possessionis sunt: controversia exoriente qui anni spatio rem relinuerit, in illa eum Iaerdurara cautum, nec alias protationes inhibero adigitur: ari. Iar. Cod. u. rit. iudic. Si bonae fidei fuerit, Duelus pereepti ipsi cadunt: art. 474: necnon eadem possessio caussa evadit proprietatis adquirend-, si tein
vore a Iege desinito ad praeseribendum protrahatur. μι. 2363., et E III.