Meletemata Ignatiana, critica de epistolarum Ignatianarum versione Syriaca commentatio

21쪽

tim post lanati mortem est scripta, quinquaginta anni inter utriusque viri mortem intersunt, quum Polycarpus o. 167 diem supremum obierit, deinde quoque Polycarpi epistola potest esse spuria cf. Hilgeniald, Die apostolischen ater. Halle 853), quo facto hoc spatium etiam augetur. Irenaeus vero ΙΠ, 3 et Eusebius Η. E. 4, 14 hanc epistolam noverunt, quorum alter et locum nostrum exseripsit, exeunte igitur saeculo secundo testimonium habemus, quo epistolam ad Smyrnaeos illo tempore notam fuisse comprobatur. Illo vero tempore ersio syriaca, ut postea videbimus, nondum erat composita, quodsi autem epistola ad Smyrnaeos aderat, etiam ceterae tres ad agnesios, Trallianos, Philadelphenos adfuisse magnam veri speciem habet itaque septem epistolas habemus antequam Versi Syriaca est consecta, quam tres tantum eam ob causam continere, quod auctor ceteras spurias habuerit, nullo modo potest demonstrari. Bunsenius enim, qui ex sub

Mo quam vertit: Z Ende in die rei Briese, hoc demonstrare conatus est erravit, usum status absoluti negligens,

Boismann gram syr g 09. Quod vero ad alteram rem, propter quam Lipsius Polycarpi testimonium respuit, nolumus redire ad Persarum ἡrαρον Herodi 8, 98, Xenoph. Cyrop. 8 6 17 minime enim Polycarpi verba commercium regulare postulant, qui ipse dicit: αν τίς απέρχηται εἰς Συρίαν, sed non solum novi foederis epistolis ipsis comprobatur, singulaseeclesias arctissime inter se suisse conjunctas, Verum etiam celerrima librorum novi testamenti per omnes terras dispersio plane intelligi nequit, nisi accipimus frequentissimum illius temporis Christianos inter sese habuisse commercium. Quodsi re vera Polycarpi locus ex capitibus a Lipsi allatis Pol. 8, Sm. II originem duxit, id quod concedi potest, tamen quum etiam falsarius vix aliquid, quod a sui temporis usu abhorreat, scribere audeat, ipsa Polycarpi verba tale commercium fuisse

nos docent. Restat denique, ut addamus pavea de stylo epistolarum, nam sicut in argumento sibi sunt simillimae, sic et usus phrasium ac verborum omnibus est unus, isque quamvis no o testamento similis, tamen est peculiaris Sed ut simus breves,

22쪽

phrasea et Verba tantum afferamus, quae scriptor admodum in delieiis videtur habuisse. Si saepissime adhibet ἀπαρτέρω- αποτελειν, et Vocem perrarum ἀπαρτισμα habet Phild 9; imprimis amat αβιος, Boo cum compositis ἀξιοθεος, ἀξιοπρεπής, ἀξιοπλοκος, ἀξιοπιστος ἀξιανάπητος, ἀξιοθαυμαστος, αξιο- νομαστος, ἀνομακάριεττοc, ἀξιεπαινος, ἀυομνημονεντος, δυεπί

inser. II, Eph. 4, 13, utrumque verbum in novo testamento non est. Ἀδιάκριτος, in novo testamento nunquam, apud lant.

invenitur rin 15 Tri. I, Phild inscr. Eph. 3 ον ονα- 'ν in . . Philem. 20, deprehenditur gn. 2, I 2, OL I; οδιατασσομαι, ἄν τις ph. 3 cf. r. 3 Rom. 4, διατανινια Tr. 7 ἔτεροδοξία in . . non est Sm. 6, M. 8 ἀντίχροχος in . . nusquam Sm. 10 Pol. 2, Eph. I, ol. 6 in Ν. . semel legitur περίφημα PCor. 4, 13 cf. iunt. Eph. 18, 8. Pro Di i solet scribere το ζῆν m. n. I, 5 Eph. , Tr. 9; phrasis ἀσπάζεται μα ἡ ἀγάπη exstat Sm. 12 Tr. 13, Phild. II, Rom. 9 ἀγαπητον, ποθητὸν ονομα Eph. , r. 8, Rom. I in haeresin dicit κακὴν sive ἀλλοτρίαν βοτανην r. 6,

II, Phild 3, διαβολοι βοτάνην Eph. 10 de Docetis bis dicit

αὐτοὶ το δοκεῖν οντε Tr. 10 Sm 5 de cithara sumit imaginem Phild. I, Eph. 4 composita cum Θεὸς Θεοπρεπης gn. I, Sm. 12 Pol. 7, Θεομακαρίστατε Pol. 7 θεοπρεσβυτης Sm. II, Θεοδρομος Phild 2 Pol. 7. Sed haec sufficiant, verba tantum latina etiam enumerentur, εμπλαριον r. 3, Eph. 2,ος ωνια, δεσερτωρ, δεποσιτα, κεπτα Pol. 6, καλανδῶν Rom. 10. retonus p. LIV contendit iis locis, qui syriace quoque

exstarent, inesse aramaismos, sed hoc et in alia capita adit, quae Friace non leguntur, scriptor enim libros novi testamenti legens eorum proprietatis est imitatus Denique ii, quos assert, aramalami, usum ci privativi, composita eum αξιο formata non magnum habent pondus prorsus Vero errat, quum graecum ἄμωμος ad syriacum sive hebraeum cum a privativo reducat, pertinet enim ad radicem eam unde μωρεος, μαλμάομαι

et alia descenderunt. Unum igitur omnibus his in epistolis habemus genus dicendi sicut unam doctrinam, non igitur cam

23쪽

sam invenimus, qua authentia Syri commendetur, tamen quum ejus defensores omnem lapidem moverint, ut rem suam muniant, non possumus quin quaeramus, quomodo Graeci adversarii Syri praestantiam demonstrare sint conati. Defensores

primarii sunt Curetonus et Lipsius Bunsenii, qui textum originalem restituisse sibi videtur rationem habebimus, ubi de nexu Syri interno agemus Curetoni igitur et Lipsi vestigia

nunc nobis sunt premenda, quo facto demum eo procedere possumus, ut in ipsam versionis syriacae naturam inquiramus. CADtit RQ unctum

Primus authentiae assertor exstitit Curetonus, cujus ratio nunc nobis est investiganda. Incipit Introduction p. XXXIV)eo quod quaerit, utrum a Syro graeci textus partes sint omissae, an Graecus textum eum, quem Syrus habuerit interpolaverit. Omissionis causam dicit non esse, quum doetrinas textus graeci Syrus non respuerit, qui aliis locis easdem proponat, itaque non sine specie veritati colligendum esse, Syrum non singula capita omisisse sed Graecum ea addidisse. At tota haec argumentatio ad rem non pertinet, nostra enim non interest causam cognovisse, cur Syrus ita egerit, sed id tantum curamus, num omnino locos omiserit. Quis enim est, qui neget rem esse faciam, quum causam non intelligat Haec est praeoccupatio lectoris. os supra jam demonstravim doctrinam eandem omnibus epistolis exhiberi. Ab altera vero

parte p. XXXIX probabile Curetono videtur, Virum episcoporum auctoritatem corroborare cupientem Ignatio, summae dignitatis viro locos supposuisse. At hoc omnino non opus erat, quodsi scriptis genuinis hae doctrina commendabatur, falsarius rem intactam poterat relinquere. Sicut Syrus in doctrina non habuit causam locos elidendi sic Graecus non inserendi P. XL Curet affert exempla omissionum, quarum

causa intelligi nequeas Quidam sunt loci biblici, quos non

24쪽

dubitamus a scribis lanati verbis esse additos. Quod vero diei vocem ἀδιαλείπτοις Pol Messe omissam non concedimus, nam verbo Uu ambo verba διαλείπτοι σχόλαζε exprimuntur. ' διαλειπτος quidem vertitur in esch rui I Rom. ,

et ἀδιαλείπτως eia si Rom. I, 9 I Thess. I, 3 5, 1 tamen legitur et halint Thess. 2, 13 2Tim. l. 3. Syr igitur pro his an . . eleganter posuit Uu Leta'. Sed nolumus his in rebus haerere, semper enim eo redit Curetonus ut contendat causas non posse excogitari, cur Syrus tot Ioeos omiserit, id quod nos et contra eum possumus Vertere, neque enim potest causa afferri, cur Graecus textum originalem corruperit. Quod vero dicit p. XLII, has epistolas, si textus syriacus non esset originalis, unicum esse exemplum librorum decurtatorum, quum plurimi sint interpolati et ficti ante Eusebii tempus non stat. am recensio nostra syriaca et post Eusebium potest esse composita, neque hucusque Constat, Codicibus Londinensibus has syriacas epistolas originali exhiberisorma imo infra nostrum erit quaerere, num fortasse versiosFriaca omnes septem epistolas sit amplexa, e qua Frus quem dicere liceat Curetonianum, locos tantum excerpserit, id quod non temere constituisse nobis videmur. Pag. XLIIDenique Curetonus contendit, recensionem syriacam, quamvis plurima omittentem, contextum non solum non rumpere, verum etiam strictiorem reddere. Hujus argumenti vis, quae videtur maxima, ea de causa valde minuitur, quod et is, qui librum excerpit, id tali modo faciet, ut connexu non rupto tenor scriptoris appareat. Nos vero neque in Curetoni verbis aequiescimus, hac de re vero capite ultimo nobis est agendum, ubi de contextu Syri seorsim agemus. Qui post Curetonum Syrum ' defendit prorsus aliam secutus est rationem, id enim agit, ut Syrum omnium textuum antiquissimum exhibere demonstret Rus viam ut intelligamus hoc nobis est notandum. Petermannus in Prolegomenis ad suam epp. lant editionem contendit, Armenium vertisse

25쪽

Syrum Curetonianum, et hac re Syri defensores vatiis r muntur, quum Armenius tredecim epistolas contineat Lipsius, qui hoc periculum vult evitare, duplicem distinguit syriacam recensionem, quarum altera in codicibus Londinensibus altera in fragmentis a Curetono collectis insit, et haec quidem confecta est e Syro Curetoniano adhibitis libris graecis. ostrum igitur erit quaerere, num suo jure ipsius duplicem hane recensionem syriacam distinxerit. Alteram in fragmentia servatam armeniace esse vergam de do concedit, Syriam Curetonianum vero textum originalem exhibere contendit, sic enim Armenii testimonium, secundum quod Syrus tredecim contunuisse debet epistolas evasit. Tenor argumentationis hic eatro. Recensio graeca minor graec. Eusebii tempore nota quidem, sed non divulgata fuit, id quod Theodoreti demum aetate est laetum p. 26;Π. Duplex exstat recensio syriaca minor Syrus Curetonianus , quae saeculo quarto nota erat, major fragmentis servata , quae tempore haereseos monophysilicae usu venit, . 46 m. Duae variae textus sormae sunt Textiamilien eas appellat Lipsius), quarum altera recensioni graecae nunori

graec A inest '), altera recensioni longiori graec B)y)p. 82 IV. Versio armeniaca textum ex ambabus graecis recensionibus istum habet, plerumque vero textum A sequitur,

p. 103, 108, 110 112 V. Syrus Curetonianus ad neutram familiam pertinet, et textum habet praestantissimum, p. 36 VI. Quantum propter linguae indolem fieri potuit, Syrus Verbum verbo exprimens textum graecum reddidit p. 147 . Π. Concedit Lipsius Armenium textum habuisse Syro Curetoniano similem p. 152, habuit vero et Syrum alterum es. II). Syrum Curetonianum habuit secundum libros graecos, quorum textus ex A et B erat mistus, saepe mutatum, p. 56 iis locis, qui Syro Curetoniano desunt, seeutus est seriorem textus recensionem, et quidem eam, secundum quam et eae partes

patribus textum habuit Theodoretus, seudoathanasius, Gel Sius, fragm. yriaca IX-XI Curet. extum B exhibent Irenaeus, Eusebius Τ), Maximus, Joh Dam c. Aninnius Melissa qui jam cum A saepe conveniunt denique Antiochus

Monachus.

26쪽

sunt mutatae, quas primum e Syro Curet vertit p. 58; VIII. Et iis in loris, quos Syr. Curet omittit, Armenius textum syriaeum habuit, et is non potuit esse, nisi Syrus majora Lipsi creatus Hie Syrus major et ipse duplicem habet

formam alteram in epistolis quas et Syr. Curet habet, alteram in reliquis, tamen ea quae e Syr. Curet sunt desumta sunt comapta, p. 60 IX. Syrus major et minor inter se saepe conveniunt, id Auod facile explicatur, si aecipimus, Syrum majorem antiquiore versione, tres epistolas amplectente, usum esse, p. 159 X. Quum Armenius ad textum A pertineat etiam Syrus major huic est accensendus, p. 60. Syrus minor vero ad neutrum textum pertinet, itaque corruit Pete anni opinio, non enim Armenius Syrum Curetonianum vertit, sed alterum cujus textus illi quidem cognatus est, p. 166. Νο possumus, quin profiteamur, nobis hanc argumentationem nimiam prodere sagacitatem, et quamvis ipsi aeumini

philologico plurima tribuamus, haec nobis eius fines videntur excedere. Ut supra diximus id praesertim agit Lipsius, ut a

gumentum e versione armeniae eontra Syrum Curetonianum petitum evitet. Hoc vero eo modo est eonatus, ut omnem Αrmenii peculiaritatem tollat an potest certi quid de ejus textu definiri, qui ex recensionibus A et B est mistus, licet plerumque reeensionem A sequatur, qui Syrum majorem vertit, qui et ipse iis locis, quos Syrus Curetonianus habet, cum hoc ad verbum sere convenit Syrum longiorem vero Lipsius excogitavit, neque eum unquam fuisse comprobavit ei. p. 30). Haec est petitio principii, nam quum statuat p. 30 Syrum Curet et majorem eonvenire iis locis, quos uterque habeat, unde scit, Syrum Curet esse integrum, nec mutilatas tantum habere epistolas Unde colligit, ea quae Syrus Curet omiserit ab aIter Syro esse addita Quod deinde pergit suam

de Syro altero opinionem etiam Versione armeniaca suaderi, quaerendum potius est, num re vera Armenius textum syriacum alium habuerit, quam eum cujus capita quaedam

Syrus Curetonianus exhibeat Syrum Curetonianum denique contendit a textu A et B esse alienum ideoque originalem id quod nondum sequituo, at Armenius quoque et Syrus major textum mistum habent, quamvis plerumque textum A sequa

27쪽

tur, itaque hi quoque neutri amiliae adnumerari possunt. Ubi igitur discrimen inter Syrum majorem et Curetonianum est positum, nisi in eo, quod alter capita habet, quae alter omittit Hoc in argumento vero omnis disquisitio versatur, quum non constet Syrum Curet formam epistolarum originalem praebere. Quomodo denique Syrus Curet et alter possunt distingui omnia quae Syrus Curet non habet, alteri attribuuntur; at estne Syrus Cureton integer Sed mittam internas has difficultates, quibus laborat Lipaiano argumentatio apparet totam ejus rem pendere e duabus textus graeci familiis ab eo distinctis, quaerendum itaque nobis est, num has suo jure posuerit, quod si non fecit neque reliqua, quae de variis epistolarum Ignatianarum recensionibus definivit, possunt defendi. Incipit p. 50 eo quod et in recensione graeca longiore

praestantissimas inesse lectiones contendit textus vero hujus recensionis a recensione minore recedit, haec ad familiam , illa ad familiam B pertinet. Additamenta interpolatoris ubique sunt secernenda, qua in re maxima difficultas est posita, quum ea cognoscere non possimus nisi adhibita minore recensione; et quum praeterea nesciamus, quae ab interpolatore intextu sint mutata, textum familiae B restituere non facile possumus. Νon igitur facile quid ipsius est conatus, textum enim familiae B, ad quem saepe redit, conjectura tantum restituit. Primum eius testem asser Eusebium, qui his locis cum B convenit Rom. 5 Eus et B ἐνδεδεμιένος, α καὶ ευχο- ριαι, συντορια, λέχη, συγκοπαί et omittit κακαί Λ δεδεμιόνος, καὶ πομαι, λοιμα, Θελησy, στροοπή, quod ad κακαί sine dubio ortum est, και quod et B habet Euseb. autem non Eodem loco vero cum A convenit Eus. καν αυτ ει αποντα,

B ἔκοντα κολάσεις ἐρχέου σαν B κολασις ἐρχέσθω. Unus Eus habet: τοίμων pro ἡτοιμα τριένων, omittit καὶ in phrasi καὶ κολάσεις, ex hoc καὶ vero κακαὶ A est ortum, hoc vero Lat. A et Syr. habent s. o pro bum, omittit νατορια και διαιρέσεις. Deinde Smr. 3 Eus et B habentiar δὲ A rore, sed δε et potest esse interpolatoris, qui hunc locum corrupit, praeterea vero cum γε legit ευθυς αντον ῆ ραντο και ἐπίστευσαν Β καὶ εὐθος ἐπιστενσαν, solus denique habet ἐληλυθε pro λθε

28쪽

ntriusque Graeci Rom. 4 Eus et σῖτος εἰμι θεον, Β του Θεοn Eus. να καθαρος αρτος ευρεθῶ, A addit του χραττον, B Τνα κάθαρος αρτος εο επιρεθω. Rufinus vero Eusebium vertens habet ut panis mundus efficiar Christo. Cur hoc errore factum esse ipsius p. 53 contendat nescimus, nisi forte, ne locus Eus cum A conveniat. Quodsi locos dubios hujus collationis omittimus, quatuor sive quinque locis Euseb.

eum A contra B convenit, quinque locis ab utroque recedit, quinque eum B rem habet. um potest ex his locis colligi, Eusebium a partibus familiae B stare' on videtur, tamen certum habemus, Eusebium textum harum epistolarum habuisse optimum Rusdem familiae testem asser Lipsius Irenaeum, qui in loco Rom. 4 cum B habet αρτος εο ευρεθῶ adv. haeres. 5, 28 panis Dei inveniaH. Sed nonne mirum

est, eos qui secundum ipsium eundum textum sequuntur, non inter se convenire Eusebius enim Τνα καθαρος αρτος ευρεθω θεον omisit, sive secundum Rufinum cum A legit του χρWστον Huc accedit, quod Irenaeus habet frumentum sum Christi, quum Eusebius et ambo Graeci praebeant σιτος εἰμι θεοῖ ντου θεον En, qui dicuntur textum B exhibere, nec eum hoc neque inter se conveniunt lTres alios deinde p. 53 ipsius huic classi adnumerat, Maximum Iohannem Damascenum, Antonium elissam, ita tamen ut hi peculiarem textus sormam exhibeant p. 55. Ovem fere attulit locos e Iohanne, quibus textum B est secutus. os vero omnia fragmenta conserentes nec paucos invenimus, quibus ab eo recedit Levioribus rebus omissis, id quod et Lipsius fecit, neque iis allatis verbis, quae scribendi tantum genere sunt diversa 'λεον pro πλεῖον ut supra apud Eus . . , ἀλυσμοι, ἀλεσμοί, ἀλησμοί habes haec: Smr. 8-9 Ioh et A. Textus Ri. ως γη χρ τερ πατρι 1. ως ὁ χρ. h. - πατρί. 2. καὶ τψν πρεσβυτερίου Bς 2. καὶ τ φ πρεσβυτερίου δε

-ωτο και omittit Ioh. τψ εὐαρέστησιν Apodosis est

29쪽

Ex hac epistola Lips. p. 4 duos tantum locos pro sua opinione attulit Ioh et B addunt διακονουντας ad Θεον εοτολὴν et νανῆ φαι ψιας ως ετ pro ἀνανῆς αι καὶ ως ετ AI quinque igitur quos nos proposuimus comprobabunt, etsi non contrariam opinionem, tamen Iohannem non textum B praebere. Et ut statim dicamus, quae de hac re sentiamus, omnino duas textus familias distingui posse negamus, nam primum locis e patribus haustis haec opinio non confirmatur, ut supra vidimus et infra videbimus, deinde quoque patres ipsi sontes suos ut alibi sic hic quoque non accurate transcribunt, cujus rei exemplum clarissimum apud ipsum Iohannem statim inveniemus. Sed ut plane intelligatur quantopere recensiones graecaea Iohanne recedant, collationem hanc ante oculos ponimus: Graec A et B.

Sm 8-9. xi πο τὸν ἐπισκοπον ουσα,

ἐστιν.

30쪽

-οιμητον πνευμα

ως τέλειος ἀθλητής

2. μαλλον τον λοιμοτέρους

ἐγὼ ἀντίφοχον

σχεῖν deest. Deinde ut intelligatur, quam negligenter Iohannes locos descripserit, conferre juvabit locum Sm 8 vi quem bis citavit, Curet. p. 18 et 183. Uno loco verba φου ἀν αντος ἐπιτρέφη posuit, altero omisit; sic et ς Θεον ἐντολὴν uno habet, altero addit διακονουντες uno os ἀνηκοντέον ἐν ἐκκλησίqe, altero εἰς τὴν ἐκκλησίαν uno ἐκείνη βεβαία ευχαραστία, altero deest ἐκείνη; uno i πο ου ἐπισκοπου altero τῶν ἐπισκόπων; uno ἐκει το πλῆθος, altero addit hos uno που ἐὰν ἡ 'I . e. altero non ἀνὰ χρ. uno ἡ καθολικὴ ἐκκλησία Itero καθ ἡ ἐκπλ. uno χωρὶς ἐπισκοπον, altero χωρὶς τολἐπ. uno ἀγαπας ποιεῖν altero ἀνάπην uno h. χριστε πάρεστον, altero τε uno verba ἔνα ἀσφαλὲς ἡ καὶ βέβαιον πῶν ὁ πράσσεται posuit, altero omisit. En eximium testem familiae B Ubi omnia in verbis accurate transscriptis haerent, testis duodecim lineis duodecies sibi ipsi repugnat. Quamquam Iohannis testimonium jam satis refutatum habemus tamen ne ceterae epistolae restent, quibus Lipsit opinio possit defendi, et eos locos asserimus, quibus Ioh cum A contra B convenit. .