장음표시 사용
131쪽
L 1 sat V m V S. appropinquare oculo. Et sicut ea quae sub maior angulo conspiciuntur maiora apparent Lita ea quae putantur maiora , exaugmentatione nempe visa sub maiori angulo, apparebunt propinquius accedere.
132쪽
IN CRIPTio huius peris, in Codicibus
MSS. est diuersa nam Codex primus, Bibliptheca Eminentiss. Cardinalis Franci ci Barberini, ex quo descriptum fuit hoc opuscu
tepore Se-na, alius Codex, cuius inscriptio est: Δαμ . IM V - oceio VO G Hλιοίίρρυ κεφαλαρα VO βι, θω s. . ,πων inta diuersitas inscriptionum, librario- ait enim rum vel incuriam , vel inscitiam, satis arguit. f Retinui autem nomen Δαμιυο I, consensu Co- Damiantidicum Barberima Amm nr, quem tanain cuigs fuerit,
133쪽
ANIMADVERSIONES dis fuerit, aut quo seculo vixerit nusquam reperio: Pl'ἱ nisi is fuerit, quem existima Doctissimus Ge er
rardis V sius, Damianum filium fuisse Heliodori, mum nu- cap. 6 I de Scient Math. procul dubio, quia le- gitur Δαμὶ οἱ τοῦ Ηλιοαυ imul consueta bis ad apud Graecos aliasque nationes, filium desita scriptus, gnandi. Sed ego ratione puto, aliquos etiam te risba nominasses, qui magistrum suum indicare voluerunt, ut Hρων του Κτχαcίοι Constat enim ex Vitruvio Tappo, Proclo, aliisque Heroncmvi diuersum fuisse a Ctesibio, de aetate posteriorem adeoque Ctesibium Ascraeum Heronis magistrum extitisse, legimus apud Heronem Mechanicum cap. 23..demac ninis bellicis ita ut coniectura satis pro
babili, pos et aliquis assirmare, Damianum auditorem fuisse Heliodori, qui ne perirent, scripta Magistri vel publicare voluit, vel absoluere. Praeterea , poste non iniuria aliquis suspicari, Δαμιανόν fuisse libertum fit lis ira, quippe familiare erat Antiquis, in familia eorum alere Philosophos, &literatores sicuti narrat Seneca, Ces uisium Sabinum magna summa emisse seruos,
unum qui Homerum teneret, alterum Hesio
dum, nouem praeterea Lyricis singulos assignas se, ut ab illis peteret versus, quos conuiuis suis referret, putans se scire, quod quisquam indo mo sua sciret. Hac de causa nominatur χλλε ἀTοιτο , qui de Amoribus Leucippes4 Clitophontis,&de Sphaera, seu commentaria in Ara-
134쪽
tum conscripsit, sicuti opinatur Clarissimus Satam us , quasi Tati libertus fuerit. Restat non minor dissicultas, de patria Heliodori, dicitur
enim Λαριαγογος in duobus S S. Aelootῆος altero utriusque Bibliothecae cum tamen, teste Stephano dem bibus Κρῆαm sit ciuitas Παφλμ γνιας, De Larissa idem haec scribit Aoce αα πόλις
de forsan Author noster originem traxit nomen, ut errore Librariorum corrupte putem scriptum e α οι. In Bibliotheca Ambrosiana Mediolani, exstant μι- Heliodori, quae praemissa notitia signorum,dosium, mensurarum incipiunt , λίπαντα Κπο ου ηκρου σι et βιcλίου α' - πυ-Μ βα ικήν. Nihil tamen ex his Heliodori alicuius elicitur, sed tantum haec esse ex libro Promoti Excerpta at qui indicem Latinum libro praeposuit, Heliodoro opus attribuit. In indice vulgato erat, Stiabrica corrupte, pro ἰαet Uc, nam facile aspirationem adiunxerit aliquis in Hiααι. quae aspiratio aliquo vitio fa-
135쪽
cile transit inis, Dir, inb ita corrumpuntur nullo negotio vocabula. Atque haec de ἰά κα Heliodori edoctus per literas a Reuerendissimo
D Franci co Bernardo Ferrario, Le stori communicare operae pretium duxi, ut uberiorem cognitionem Heliodori consequeretur.
ἡ . E Initio statim declarat, cuius sectae Philosophum sese profitetur, dum emissione radiorum visum fieri contendit Alii olera, vel radiorum concursum videre nos affriamant, per radios nempe receptos simula emissos, dum lumen ex oculis e fluens, occurrit incerto interuallo aeris speciebus, a corporibus allatis, ita ut sic utriusque sectae opiniones conciliari existiment quam opinionem sequitur stabilire conatur Galenis io de Placitis Hippocratis Platonis, Alba eten Opt. lib. I. 3. 2 . Rationem, quam affert author noster, a figura oculi desumptam, satis fragilem censeo, nam caput Sphaericum est,cum tamen hinc nihil concludi possit: multos alios in usus fabricata est illa oculi figura, nempe ut libere moueretur, multa simul visu comprehenderemus,immo vel ipsa receptione radiorum , visus nulla ratione alias perfici posset. Sed huic Platonicorum sententiae asserendae vel refutanda diutius non inam Orabimur, cum Peripateticorum opinio de
receptione radiorum , Philosophis plurimis iam
136쪽
arrideat utpote de rationi experientiae magis conueniens. Videtur quidem Aristoteles in Meteorologicis DProblematis, Platonicis fauere; sed vulgari modo loquendi puto ipsum haec, sicut alia multa scripsisse, praesertim cum exprofesta ea non tractaret Firmissimum argumentum eorum, qui per receptionem radiorum censent obiecta videri,deducitur ab experientia camerae obscurae, inquare praesentantur per foramen apertum, omnia exteriora obiecta, motu,
colore formis distinctissima. Hoc enim experimento, facillime intelligimus picturam visibi lium in retina eadem ratione fieri posse , qua intra foramen, in pariete vel charta alba, externa depinguntur sed reuera id fieri, clarissime demonstratur, si foramini applicetur oculus exanimali exemptus , abrasis exterioribus tunicis: quippe oculus in camera existens, videbit picturam intra oculum animalis in retina,&visus ipse rationi satisfaciet. Vnde patet illam rationem, quam afferunt alij a lumine ex oculis emisso, duce quorundam oculis insita, nihil causae patrocinari, cum ad species externas in came ia introducendas, non requiratur lumen in camera; nam in domo illustri nihil tale apparebit; sed potius tenebrae, cluminis omnis exclusio. Ut lucem oculis quorundam insitam , potius morbum vel rem praeter naturam esse crediderim, quam ut visui inseruire possit, cum na-
137쪽
ANIMADVERSIONES. ortura ipsa, internam oculi superficiem nigro velamine obduxerit. De spiritibus ab oculis L stuentibus , concedi possunt pleraque quae dicuntur meque enim inficiari possumus menstruata mulieres , obtutu inficere specula, de eos qui oculos male affectos intuentur, saepe contagio laedi. Nec obstant ea, quaeus Lupi vi su narrantur, Vocem nempe adimi illis quos priores viderint,&Basiliscum intuitu interimere nec non quae de familiis quibusdam, quae vi su effascinant, occiduntque, memoriae prodiderunt scriptores. Quamuis enim pleraque pro fabulis habeantur, tamen nullus dubitat, quin ab oculis emaneant spiritus quidam subtiles, sicut etiam ab omnibus partibus corporis, quos vapores, excrementa tertiae concoctionis dicimus,& experimur in blando illo calore iuuenum, corporibus tactu appropinquantes; sed non sequitur, illa essi uuia inseruire visui quia quae a
reliquis partibus exeunt, nullum talem usum agnoscunt, praeter transpirationis Nostro seculo ventilaturalia sententia, de lumine incorpore luminoso, qua docetur, lumen nihil esse, praeter motum quendam, aut actionem promptam aut vividam, quae per aerem, Malia corpora pellucida interiecta, versus oculos pergit & visus obiecta posse percipi, non tantummodo actionis vi, quae ex iis emanans ad oculos nostros di
funditur , sed etiam vi illius quae oculis innata
138쪽
ad illa pergit. Vnde concipimus lucem non esse tam motum, quam actionem siue propensionem admotum in corpore luminoso,iraclios huius lucis esse lineas secundum quas haec actio tendit: Non aliter a coecus mediante baculo percipit obiecta externa discernit lutum, aquam,
lapides, ligna. Quod hysippum Apollodorum
vero nos aiunt lumine extenso in coni figuram inter visum obiectum, quemadmodum dicit Chrysippus mi Physicorum, Apollodorus, accidere quidem conicam speciem aeris ad oculum, basin vero in obiecto viso esse uenuntiari itaque id quod conspicitur quasi per bacilli modum extenso aere. Id prolixius explicauit huius sententiae aut hor, subtilissimus Renatus es Canes Divi cap. i. quam quia Mathematici valde approbant , utpote quae rem clarius intelligendam proponit, cessant controuersia de emissione, receptione radiorum, eos quibus placet haec opinio , ad authorem loco adducto
139쪽
cie honesta, in qua tamen crebri iubtiles tumores cum praegrandibus oculis inqui quod mirum esset noctu etiam cin tenebris viderent, sed ad breuei cum primum a somno patuissent, demum rursus hebescebant Idem de se affirmat Porta lib. de Alea Bonibus. Sed de eiusmodi luce hominum, omnium animalium , ex professo scripsit D. V ais Partholmus , frater meus charissimus, libris tribus De luce Animalium, ubi de luce omnium partium corporis, oculorum multa disserit, authoris nostri sententiae confirmandae apprime idonea, qua hic re petere nolo, cum iucundius ibi legi possint. - ματ κώνου ' γυπιου, &c J Recta ferri visum quidem secundum figuram Coni Rectanguli,
dicit demonstratum esse per instrumenta a Pia 1- rarae in opere optico Id tamen non satis perspicue inuenio in libris duobus editis, excusis Forsitan id ostendit in eo libro, quo se Dioptrica demonstrasse dicit, in praefat. lib., de Speculis, his verbis: De Dioptrico autem, a nobis in aliis di ctum est copiose, quanta videbantur. Constat autem, olimaum quinque libros Opticos edia disse, quorum primus continet proprietates lucis&visus: ostenditque quomodo cin virtuti-
140쪽
bus, de in motibus conueniant aut discrepent, assignat cuique suas species, cum eorum disserentiis uaccidentibus secundus docet, quae sintres visibiles, qualis cuiusque habitudo, qualiter unaquaeque res visibilis videatur, quot modis res visibiles vere visu adprehendi possint tertius est de his quae per reflexionem , in speculis planis conuexis videntur quartus de speculis concauis,&de iis quae in his compositis, aut per duo aut plura specula videntur, quintus est de his quae videntur per refractionem. In libro de speculis excuses, haec dicit ad comprobandum, visum recta ferri Dubitatum est utique fere ab omnibus, qui de Dioptrico Optico scripse runt negotio, propter quam causam in speculis radi a nobis incidentes reflectantur in versionis ipsius textu est, refringuntur, sed melius distinguitur reflexio a refractione ac reflexiones in angulis aequalibus faciunt. Qu'd autem secundum effusiones rectarum a visu videamus, si consideretur. Omnia enim quaecunque feruntur continua velocitate , haec in recta linea feruntur, sicut videmus sagittas emissas ab arcubus; propter violentiam enim emittentem conatur quod fertur, ferri linea breuissima, in distantia, non habens tempus tarditatis, ut& feratur linea maiori, & distantia, non sinente violentia trans
mittentes, propter quod utique per velocitatem breuissima fieri recta autem linearum habetur