Acta eruditorum. lat. Lipsiae, Christ. Günther 16821779

81쪽

ro NOVA ACTA ERUDITORUM

quuntur, homogenea, quod πολυειδες est concretuin, et ex disparibus generibus compositum. Ex his essici puto, Platonicis his verbis neutiquam animi immaterialitatem elici posses plerisque enim philosophorum non repugnans sui se videtur, materiae purae s μονοειδεῆ, Vim memoriae, cogitationis etc. indi a Deo potuisse. Universe autem monem dum est, veteres in his atque similisus rebus valde dissiciles esse intellectu, nee sibi semper constare, ut vel praetergra. cos philosophos, lectio Ciceronis quemque docet. His addimus locum pro eonfirmanda nostra opinione, de voce μονοειδοῦς, cui notionem simplicitatis, eo sensu quo recentiores sumunt, subieitam negabamus, ex Symposio idoneum, p. I9o ed Bas ibi τὰ καλον quod Socrates explicat,

dicitra' inminu καθαρών, α μικτον, αλλα αναπλεων σαρκῶν τε αἰνγρωπινων, και άλ.λης πολλῆ φλυαρίας vij δε αλλ αυτ τολἰών καλον - μονοειδες unde satis intelligi posse puto, μονοειδές idem esse ac αρεικτον et καθ D, et disiunctum esse οἰνα- πλεων σαήκων ἀνθρωπ ete quod ιμικτον, s. quod non ex diversa elementorum generibus concretum est, ad immaterialitatem rei cuiusdam probandam, ut ego quidem opinor, non solum facit; et, quod facile est ad intelligendum, sane nulla indiget dςmonstratione. Quae cum ita se habeant, plura addere nihil attinet audiamus potius Socratem nostrum di

serentem, in quo versabimur ita, ut animadversis iis, quae ad eius arguntenta illuminanda pertineant, subinde grami naticas observationes admisceamus, Segmento XXIX. corpus, ait, celeriter dictivi animum vero neutiquam quamquam illud multum temporis durare possit: συαπεσον γὰρ καὶ ταρι χρουγεν etc. i. e. corpus .enim, antea tumidum visceribus exsectis considens et conditum, ut Aegyptii faciant; ὀλω se his propemodum totum per longum temporis spatium manere, et putredine expers esse. Quem sensum verum esse puto nec videre possum,

82쪽

' MENSIS FEBRUARII A. MDCCLXIX. r

quomodo irinus το συμπεμὸν vertere potuerit, servatum: cuna το συμπωτειν de re tumida, quae considit, dicatur. Animuin autem se conferre in locum purum, et ab omnium oculis remotum, εις i. e. ut Poetae loquuntur, in campos Elysios, sive insulas sortunatas. Ἀδην non modo locum to mentorum insernalium, sed et purae beatitatis indicare, satis notum est. Iosephus quidem et Theotioretus, a re omnibus hominibus tribuunt, impiis quidem σκοτει, A, piis autem ντεινον unde inveteribus sS. oratio dominica invenitur, πατερ ἰρι- ο V. Colomes. Κειμ hit p. 62.63. In uni. verrum tenendum est, notare regnum Plutonis, Plutonemque ipsum, tanquam regem Manium, ditiminum bon rum optimorum largitorem. Unde et in Gallo p. q. propterea sic dicitur; αλ autem ἐπὶ τῆ non vocari,

sed Plutonem φοβουμενοι, ονομ πλουτωνα καλουσιν ἀυτών

Eiusmodi animum Socrates sic adumbrat, ut nihil comminne cinu Corpore, i. e. voluptates, quibus corpori quis serviat,seeum quasi abstrahat; ατ τε ε δε κοινωνουσα αυτω ἐν τα, β ἔ- ῶναι - τ εἶναι hic more Atticorum, praesertim eum

voci ἐάων iungitur, abundat; ut praeter morum de Idiot. gr. E. I 87. et Bathius ad Aenoph. POL Io6. monuit. Illum luce philosophiae collustratum, ait, eiusmodi vitam exmptis philosophiae agere, quae sit meditatio mortis. praeclaram sententiam, ut plurimas, Cicero Tusc. u. I. go. ante oculos habuit, et sere ad verbum convertit: si Tota enim philosephorum mallem scribere potuisset thrisianorum visa commentatio mortis es. Eiusniodi mentem contra ea, voluptatum delinimentis insueatam, et tanquam praestigio.obcoecatam, nec puram corpore excedentem, et timore του τε κα αδ retractam, ire monumenta et sepulchra versari. tiae opinio et Philonii Iudaeo, Pla)tonicas sapientiae maximo aemulo plurimisque Magistris Iudaicis, probata fuit, veluti Iarthis qui eiusmodi spiritus vagantes invenisse sibi visi sunt. f. XCI, 6. Iudaei enim traduntur se intulisse monumentis, ut πνευμα ibi versans, ipsorum codi

pori

83쪽

ν, NOVA ACTA ERUDITORUM

pori immitteretur Manes enim ibi degere credebant eius.

que rei vestigia deprehendisse sibi videntur Ies LXV, 4.

quod valde dubito. v. en Semmieri comment germ dedaem. Hal. 1 set in Ernesii Bibl. beoi T. III pag. 784. recensitam. Etsi haec sententia fabulosa videtur, latono camque, ut opinor, philosophiam sapit aliquid veri tamen habere videtur Daemonia enim sacrae litterae tradunt habitare in sepulchris, ut apparet ex Mare V, 3. Sunt quidem, qui ista ιαόνια inventum paganorum philosophorum, et hine in seripturas sacras traductum velint, scriptoresque sacros erroribus ethnicorum se accommodasse, et in opinione de daemonibus s. Manibus, quos nocuisse hominibus illi erediderint; quorum sententiae ego non subscribo, postquam oculis meis videre didici. cf. S. D singium τον μακαρι- Ψην P. II. Obs XXVIII qui instar omnium esse potest. Ex quo sontes utem Plato hanc sententiam hauserit, ut ad rem nostram redeamus, non satis certe definire audemus nisi

illam fortasse Pythagorae debet, qui ab Aegyptiis, sive a Iudaeis, eam accepit in quod vero inquirere, non est huius loci. Illos Manes, sive humanos animos, Socrates dicit tam diu ubivis locorum errare, donec iterum aliquando corpori iungantur illabi autem corporibus eiusmodi animalium, quae aliquam similitudinem morum cum iis habeant. Itaque libidinosos et gulosos in asinos tyrannos autem et iniustos, more rapacium luporum agentes serentesque in lupos, acet-pitres, milviosque ingredi iubet quae omnia ex Pythagorae ratione esse dum, nemo non intelligit. Si proni essemus ad fingendas allegorias, hoc sermone crederemus adumbratos esse hominum mores, quos Pythagorae his imaginibus bestiarum illustrarint quod vero ut sequamur, non inclinat animus. Temperantes autem et iustos in corpuscula apum seu vesparum minuta includit quod paullo dissicilius est in tellectu quare, pace lectorum, locum ipsum explicabimus.

Utramque virtutem, temperantiam et iustitiam, vocat λυ τικὴν et is κὴν quod illa scilicet μοτ sine studio μνε φώ

84쪽

λοσοφία καννου quod iactant philosophi, ab hominibus popn- laribus comparari possit, et haec, se πολre , seu iustitia, in mussis rebusque civilibus cuique ius suum tribuat. Has M. nas virtutes aliis Ferbis , sed eadem sententia, in Symposio p. 89. exprimit, easque administrandariim civilium et domestiearum rerum prudentia contineri ait s. περὶ τ- των πολ- καἰώn σεω λακου male legitur διακόσμη me sed est peccatum operarum , νομα ἐς σωRc νιν τε καὶ δικαιο- συνη. Quemadmodum iustitiam vocat πολια. α νώM, ita apes

vocat γένος πολιτικον quod legenti mihi primum mirum videbatur. Sed postquam locus, Hirgilii in Georgicis L. IIII. I. ssq. succurrit longe pulcherrimus, in quo de apibus sie: Adintranda tibi levium spectacula rerum, magnanimosque duces, totiusque ordine gentis mores et sudis et populos et proelia dicam statim cepi, quod illis animalculis mores, studiaque polit diavinus poeta tribuit, cur apes in Ζωοις πολιτικοῖς numerentur:

ut simili modo in soteles eas L. I. r. H. A. ita vocat. Itaque eum hac apum πολιτεία respublicae bene institutarum 'urbium comparantur, quod sapientissimae perhibentur rempublie in habent, consilia privatim ac duces gregatim ce tantium inertiam notant, castigant, mox et morte puniunt: ex aliis quoque saepe dimicant caussis, easque acies contrarias duo imperatores instruunt ut passim loquitur Plinius quem multa de apibus lectu digna animadvertentem, si lubet, consule. L. XI IO. l. 7. 8 sq. f. Ordam ad loe. Virg. et Init ad. v. H. Ex quibus, ut credo satis elueet, cur gens apum, ut ea mirgilius nominat, πολιτικὸν γέ. νος appelletur, et cur temperantes et administrandae Reipublieae apti homines post mortem, in sui simile genus redeant ut supra rapacibus tyrannisque lupos accipitresque,

tanquam do cilium satis eorum naturae accommodatum,

assignaverat. Quae fabula Platonica sive malis Pythagori ira, sorte plerisque Theologis paganis occasionem vocandi

85쪽

et NOVA ACTA RUDITORUM

animos μελίττας dedit, quod iusti moderatique in priori vita, apibus post mortem se iunxerint. Non minus notandum est, Lunam quoque vocatam Mελισσαν quod immittat animas, ut e Porphyri verbis de Nympharum antro constat: - ψυχΨις - ας o ... μή ς--εκαλ - σε- τε ροα γεήσεως reos ατιδα - Sed Porphyrius tradit,

animos ob dulcedinem vitae sie vocatos quod in medio P linquimus. Haec pluribus apud V sium de orig et progr ido II, 443. disputantur, qui locum Porphyrii non primus laudavit, sed surrius V. L. II 'o apud Grut in Thes. T. II, 9 29 et suus, nutante Reusti V. C. ad Thιoeae I si XV X. II 2, 243. Nunc pergit Socrates describere mores philosepho in

verorum, quos dicit mentem, non autem corpus curare ita 1 σω ματα πλαet τοντες sint quae verba Ficinus mea

quidem sententia, paullo obicurius convertit ad verbum.: qui neque corpori men. iii init. Sed quid sit olore co1 ri g/udo, nisi ex contextis intelliseas, ex hac versione vix cognosces. σωμα πλαττειν est nimiam et paullo molliorem corporis curam habere, ut delicatuli legantesque homines facere solent . Hanc formam sic accipiendam esse, ex lup xioribus liquet antea enim dixerat, oi τὶ,έλει τῆς ἀυτων ιυ χης. Eadem sere loquendi serina utitur Pluta

αςρα in , quae cura necesI ria, nimia autem putida, quam Socrates sugillat. Quemadmodum dicitur corpus, πλατ εHαι, ita et animus latinique in simili re verbo sim geni mutuntur, etiaan de Drpore, quod natura vel formosum vel deforme fingit C n. Ages VIII. ut omnes norunt. I.im conquerente illo, animuin tam arctis vineulis corpori

alligatum et quasi agglutinatum esse philosephiae tribuit

λυσιν, quae retecta sensuum externorum ad veriam cogno non modo animum consolando foveat Diyitias by Orat

86쪽

sed et illum in se colligere, αυτη, εἰς αυτην ξυλ γεσΘαι κωαθροίζεσλω absque contagione cum corpore, vel, ut sere Horatius loquitur, sua se virtute involvere iubeat Euiu hoc modo verum cognoscere, et a voluptatibus immunem, uenire ad divinam atque puram aliquam conuaetudinem. His praeclare disputatis a Socrate, tamen adversariis nonis.cta est fides, animum eue immortalem; quapropter et graviter dolet, se arte vaticinandi inferiorem iis idori cygno, qui morti vicinus, prae gaudio vitae meliolis consequendae, canat ' Hanc de cygno fabulam Frinus interpretatur allegorice, in argumento ad Phaedon p. 488 Pythaginita qui. de ρν, tibi dicit, trini animam Apervivere allegorice vero inte sigitur cygnum in numero solarium animalium e tineri . Socratem solarem esse tum quia Phoebi oracula approbatus es, tum quia mentibus hominum medebatur. Sed ne per somnium quidem cogitasse id Platonem puto solent hoc nacere nimii alleuius homini admiratores, ut omnia vere et egregie dicta esse velint ut praesertim Stoici contorte et absurde dim de diis Homericis allegorice interpretabantur, ut recte dixisse videretur Poeta; v. Erati ad Asom A. 39o. ita in bella explicatione recum dimciliorum, inque nimia stultaque adin ratione Platonis, irinus cedit nemini. Equidem hune locum litteraliter interpretandum eis puto. Nam etsi cygnicantus antiquorum plurimis fabulosus visus est, . c. Aeliam. v. H. I, 14 et Plinio X, 23. aliisque, quos laudare putidum foret tamen a Socrat , vel potius Platone, hanc fabulam abs que credulitatis suspicione commode ad rem praesentem ae-

commodari potuisse, mihi est persuasum. Illustrant enim

quaedam piid philosophos et oratores, veteres praecipue, etsi non probant subtiliter et quaedam κατ ανΘροπον ut .

iniunt, et non κατ αλη Θειαν, apte interdum dicuntur. Cicero quidem auctor satis locuples est, fabulis rem gravem illustrari posse Mithridatem dicit ex regno suo pro misi ut ex eodem Ponto Medeam, quam praedicant in fuga se

87쪽

: NOVA ACTA ERUDITORUM

dissipavisse, ut eorum collectio dispersa moerorque patrius celeritatem persequendi retardaret syr Lege Mun. IX. Num credibile est, Ciceronem fabulam de Medea habuisseveram Hunc locum et cicero interpretatus est TH. I, 3 o.

ut eunt, qui non sine ea a pollini dicati sunt. sed quod Meo divinationem habere videantur, qua providenses, quid in morte boufit eum volumate et eant moriantur: se omnibus mnis et doctis esse faciendum. His dictis soreatis immis scrupulos movere tentat,

et, cur sui allata argumenta non satistaciant, disputat. Universe recte monet, non fieri posse, vel valde dissicile esse, ut elaras i distinctas notiones quis in hac vita habeat interim seligenda esse argumenta idonea. Tum diius Socratis illudit, transferendo illa ad lyram et chordas et harmoniam, quam dicit άοζοιτο τι κα Θειον esse et lyram chordasque,

ita, et σωματοειδῆ. Argumentatur autem ita: S. XXXVI. Necesse esse, animum nanquam harmoniam, quae videlicet in consensione et commixtione frigidorum et calidorum, aridorum et humidorum contineatur, corpore immoderate laxato, aut a morbo intenso, seu vexato quamvis divinum, interire, veluti harmoniam reliquias corporis autem diu manere Forma loquendi de corpore Plato apte desumse

χαλ- enim est laxare, et ἐπιτέινειν intendere chordas dixerat autem antea, corpus comparari posse cum lyra chordisque itaque eleganter has formas transfert ad corpus. Tum iubetur Cebes Simmiam renitare, sententiamque suam dbeere. Ille autem se nec Stamiae, nec Socrati, quamvis plurima divine disserenti assentiri profitetur in eo Simmiam errasse, animum citius corpore perire illum admodum diumperesse, et multa corpora conterere, antequam esse desinat. Sitnmiam vero se alia similitudine iugulat illum qui ex terioris mortui adhuc residua veste velit colligere, animum eius πολυχδονιωτερον superesse, quum vestis, tanquam Diqitia i Corale

88쪽

MEMI FEBRUARII A. MDCCLXIX.

το λιγοχρονιωτερον supersit male stulteque disputare Argumentationem potius se est instituendam : eiusmodi textorem, conterendis ac texendis pluribus vestimentis posteriorem, ultima vero texenda priorem obire quippe cum distes antea contextas contriverit, extremam autem, paullo ante mortem consectam, neutiquam orgo non posse superesse, ultima veste non discissa ideo non sequi, hominem esse viliorem vestimentis, cum tandem aliquando prius obiisse

dicatur corpore. Hanc militudinem transiere ad animum hunc corpore diuturniorem , multa corpora, veluti textorem, conterere sive destruere posse quibus contritis

fluxisque animum αε το κατατριβομ ενον ἀναγινειν, i. e. iterum cum alio corpore coniungi, retexendo sibi quasi aliud vestimentum hanc autem migrationera animi, destructionemque corporum, non in infinitum fieri poni ideo hae sola ratione tandem aliquando animum citius corpore interire. Hanc bellam demonstrationem evinere sibi videtur ex animi defatigatione, per tot migrationes in alia corpora futura. Sed haec magis intricata quam vera esse, vix monere necesse est apparet enim facile Cebetem diu mansuros animos, semper, negare ut postea cum eo Stoici secerunt. Cie Tusc. Ι. 32. Etsi hic et alter male de animi natura disputarunt eorum tamen sermonem idoneum, quem explicaremus, habuimus, partim ut locum paullo dissicilio rem redderemus clariorem, partim etiam ut suavitatem subtilitatemque disserendi Socraticam commendaremus, eoque plurimos ad elegantiam Platonis cognoscendam instiga.

reinus, eorumque animos acueremus. Varietas enim illa

iucunda, quae dialogos condit, et lectores partim acutis dinbitationibus conrutationibusque moratur, ut observanda disputantium vel imbecillitate et subtilitate, ingenium acuant, verumque collatis inter se argumentationibus, in

adspersis subinde utilibus observationibus.

89쪽

Quaestioni, quare philosophi, an Theologia animos

μελίττας vocarint, auctore Porphyrio, et hanc appellatio nem sorie a Pythagorica et Platonica ratione ductam, iustis moderatisque impositam, quod ex mente disputantis Soer tis apibus post mortem se iungerent, paullisper lecta nune magni cras εRi de Mesis disputatione, immorari, et qua dam ad hanc rem attentione satis dignam, illustrandam ulteriusque investigandam, pace lectorum, adiicere nobis liceat. Apes imaginem esse hominum praecipue iustorum et temperantium, ex Phaedonis nostri loco, cum Virgiliano L. IIII. Georg. conferendo, patet; S 3 I. cum eiusmodi homines apibus iungi dicit, quas πολιτικον et γέ vicist quae coniunctio, quam fingamus veram esse, nisi eo set similitudo quaedam naturae apum cum iis, neutiquam locum habere poss)t. Porphyrius, in ita antri Ithacensis descriptione, Od. N. Ioa. Nymphis, animas humanas, eeoelo descendentes, ad generationem ot corpora adsumenda, tinnui putat et hanc illis voluptatem esse, ita delabi ad ge

merationem , τει λινῶναι ἀυτῆις την - γενεον πτωσιν p. III.

Qua ratione locum Homericum interpretari potuerit ali gorice Porphyrius, non dis Rile est intellectu, qui consuetudinem doctorum, ubique opinionem inventam, sibique arridentem, accommodantium recordetur cur vero Nymphas animos e coelo delabentes putarit, paullo obscurius videtur Mihi quidem Porphyris videtur ex varia vocis Nymphae potestate hic philosophari Nymphae enim dicuntur apes, quamprimum sermam coeperunt habere, ut ait Plinius PI N. XI. 16 cum quo Hesychius facit: νυμαγω - οι σκυλμι-

ό. πτεροφυουντες si ἐν τοις τῶν μελισσῶν κυφαροις, vermiculi qui

plumescunt, inque apum loculamentis sunt apes enim, ut idem Plinius docet, gallinarum more incubant, et vermic locereant; etsi, quomodo foetus apum progeneretur, Mgna et subtilis inter eruditos quaestio fuit, ut intelligi potest ex Virg. IIII. Georg. 2OO 28 I sq. Plin. l. c. υidioque Fast. I, 376. inde Servius ad . 3O9 Hrg.

90쪽

. umenda modis animalia moeris, Trunca pedum primo adnotat Aet quod ex adavere nascuntur animalia quae sententia hodie explosa est, quod o es ex vermibus procreantur. Ad quam opinionem veterum Hesychium respexisse puto. Porphyrius ipse apes et favos, Nympharum symbolui dicit, ut ex eo notat Usus L. V. de physiol christet Theologia Gent. p. 6O6. Praeterea apes apud Homerum . c. in illo astro mellificant nonne videri potest, Porphyrium propterea, quod Veteres animos μελίσσαις vocarint, et

nymphae vocabulum apem significet, has Nymphasi

mericas μελιήσας, i. e. animos humanos habuisse Θ Sed, quod haec res, ut e disputatione supra laudata videmus, ita comment Me G. VIi . qui nobis non sunt ad manum, pluribus est exposita, nihil opus, post tot tantosque labores, in hane rem inquirere hoc modo ex Poryhyri addamus, haec animalcula puritatis, sanctitatis, et temperantiae habere imam ginem, etenhn- nee concubitu indulgent, nec corpora segnes In Venerem filuunt; nec omnes animas, ad generationem properantes, in te rate vocari sed eas, quae cum iussiti victurae, et peractis iis, quae diis placerent, ad illos sint rediturae quae omnia eum nostro Platonis loco pulchre conveniunt temperantes enim iustique viri, qui ex o hyrii mente sunt μελισσαι, remeare in apes S. I. dicuntur. Sed his missis, rem a te propositam ulterius explicare pergamus. Finita hac Cebetis disputatiuncula, quam paullo ante explicavimus, Echecrates, ex hac Variorum variae de immortalitate animi opinione, fere fluctuans animoque pendens, id solum quaerit, Socratesne satis animo leni et tranquillo, an perturbato defenderit suam rationem, quasi

pro rei vel probabilitate, ve reprobatione, siquid inde elicem

polliet,