장음표시 사용
121쪽
gratis filiam collocasset, sol titionem sustinet; sponsus , quo minus omnem urgeat CX actionem, dotemq; repetat, uerecudia impeditur; uxor in dilatione solutionis uiri aspectum ubique magis, quam ingratu de bitor, ueretur,&erubescit mitto in praesentia. Sed- enim his illa cura liberatis, continuo timor accedit, ne decedant sine filiis . cura praeterea procreandae multitudinis liberorum quorum etiam si nihil dum perspicuum sit , a principio tamen utraque solicitudine pertur bantur et, si uXor facile concipiat, tamen cum timore es coniundia laetitia neque quidquam boni es in connubio, quod sit a sermidine seiunthum formido autem ea est , ne quando me abortum, quod conceptum
erat, intereat, mulier grauida ueniat in extremum
uitae discrimen . quod si longum fuerit interuallum quasi sit ipsa domina partus , sic hiscere non audet sub ipsum uero partum laboriois illius uterus discerpitur, ac dilaceratur doloribus qui nimirum soli tanta uim habent , ut obscurent omnia commoda coniugii. Ne que haec satis sed multis praeterea solicitatur curis misera enim, infelix puella , vel tanta illa dolorum acerbitate discruciata , non minore timore torquetur, ne sorte pro sano, integro debilis, mancus foetus egistat, ne tandem pro mare femina in lucem prodeat. etenim ipsas non minus, ac dolori, ea tum solicitudo conturbat neque enim in iis tantum , quorum culpam sustinent, uiros metuunt, sed in illis etiam, quorum ipsa causa non sunt , nihil orninus eos eYtimescunt ac propriae salutis curam in tanto periculo abiicientes, erentur, ne quid uiro, quod nolit, accidat. Accedunt
deinde alio curae de salute, Malimentis infantis, qui
122쪽
tum X utero elapsus, primam uocem emiserit et si scitus sit puer in eo forte indoles uirtutis elu Xerit , rursus in timore sunt parentes, ne quid incommodi accidat filio, ne illi mors ins et immatura, ne ad aliquam uitae prauitatem conuertatur . non enim modo ex improbis probi fiunt, sed etiam mali, prauiq; e bonis euadunt et si quid eius generis , quod nolit , euenerit, maiorem habet moles iam , quam si id initio contigisset
quod si omnia ad uirtutemi abilia fuerint tamen cer te mutationis morum metus semper impendet , qui parentum conturbat animum, maiorem partem adimit uoluptatis. At non omnibus , qui conubio iuncti sunt, liberos habere contingit. Nonne rursus alterum cofiteris molestiae argumentum Θ Cum igitur, siue sint liberi, siue non sint , siue probis illis , siue improbis, uariis tamen curis , atque molestiis occupentur quid iam est reliqui, quod in coitigio iucundum appellemus diquod
si rursus coniuges concordissime uixerint rursum illis timor iniicitur, ne mors dirimat coniunctionis uoluptatem quanquam non id tantum timore & mali expectatione graue est , sed omnino re ipsa fieri aliquando est neces e nemo enim probarit , utrunque eodem die moriturum es. quod cum fieri nequeat , necessse este , qui alteri superstes sit , eam uitam agere , quae morte longe sit acerbior, siue diutius, siue parum dui cum coniuge uiXerit nam quo ille maiorem usum habet, eo maiori dolore assicitur, quod consuetudo diuturna dis iunctionem intolerabilem ficit. hic uero, ante quam uim coniunctionis gustare, iis possit explere, quod uigente cupiditate orbatus tigore, maiori in luctu, quam ille alter uersatur tanquam X contrariis causis
123쪽
causis parem utrique molestiam trahunt. Quid uero commemoranda sunt, quae inter illud coniugii tempus molesta acciderunt diuturnae peregrinationem coniunctae inter eos solicitudines Θ morbi Θ Verum quid haec, inquit, ad coniugium immo uero maxime per huiusce rei causam saepenumero multa uXores in morbum delapsa sunt . eten1m affecitae contumelia, Meae eo irritatae, tum iracundia, tum dolore in magnos bris aestus inciderunt quod si, praesentibus uiris, nihil illis tale contingit, sed perpetuo facilioribus ipsis utuntur absentibus tamen . peregrinantibus, eisdem malis circumsidentur. Sed, ut alia huius generis mittamus omnia, nihil eorum coniugio tribuamus ne sic quidem illam inde causam remouere poterimus quam tandem' quod ualentem hominem nihilo meliore condi tione, quam aegrotum , esse patitur, sed parem ei, at que aegro, dolorem affert Vis ergo etiam , his omni bus omissis, exponamus, quae iure esse non possunt, concedamusq; coniugium bonis uniuersis refertum es se, multis , iisdem probri liberis, diuitiis , ut pudica sit uxor, formosa, prudens , ut cum uiro concordissime ad summam uiuat senectutem accedat eo splendor generis, magna potentia neque, quod est commune naturae , metu ullus earum rerum mutationis
eam perturbet, sed omnis causa angoris, omni curarum , solicitudinum occasio inde excludatur, ac nulla omnino causa ne mors quidem immatura coniugium disiungat, sed ut eodem die decedant omnes, uel, quod multo uidetur felicius , superstites sibi relinquat liberos, heredes bonorum, qui parentes ipsos ad eX tremam eorum senectutem simul efferant quem tandemnnem LVIII.
Connubium quamuis O nJnes molestias effugerit nihil tamen
124쪽
finem consequentur aut quid ex tanta illa uoluptate commodi, illuc migraturi secum afferent multos λlios reliquisse, uxorem formosam habuisse, deliciis, aliisq; omnibus, quae modo commemoraui, uitam ad multam aetatem perduxisse quid id nobis ad illud tribunal in aeternis, rueris rebus prodesse poteriti nihil. an non haec umbra sunt, atque somnium Cum enim futuro illo infinito tempore nullum ab eiusmodi rebus fluctum percipere, nullum inde solatium habere pote rimus eum, qui illarum rerum particeps, ab iis, qui earundem expertes fuerint, nihil differre fatendum erit. neque enim, si quis mille annorum spatio tantum una nocte boni aliquid in quiete uiderit, meliore illum conditione esse dicemus, quam eum, cui tale uisum non occurrerit. Quanquam non dixi, quod uolebam non enim tam a ueris rebus somnia superantur, quam haec terrena ab aeternis illis absunt multo enim haec magis. neque, quam ad mille annos una nox, eam praesens cum futuro tempore comparationem habet. quin etiam hoc multo est longius interuallum at non est uirgo eiusmodi uerum illa multarum mercium referta hinc Lix proficiscitur sed ab initio potius sermonem consideret es V V - Nonne esse habet, nimis esse curiosa in cogitata tione, inquisitione uiri neque ueretur, ne quam sibiis fraudem faciat. Deus enim est, non homo, dominus, non conseruus et quidem hoc inter sponsos discrimen est quibus uero coniungantur, animaduerte. Non enim dos hilius sponis sunt mancipia, non agri iugera, non tot tanta I aurea talenta, sed caelum, hona caelestia. Accedit eo, quod, quae nupta est, cum aliis de causis mortem reformidat, tum quod se ab eo seiungat,
125쪽
quicum matrimonii uinculo coniuncta est . uirgo exoptat exitum in uitam sibi grauem es e sentit, quod uiri os intueri, eius gloria Dui properat. Nam,quod Virginitatem inopem uitam uiuat ut iis quae nupta sunt id ei nota nullsus mdige
cere non potest . um etiam, si eam conditionem liben surieter ferat, sponso sit ob eam causam carior, iucundior in noma pote
nec , quod humilis sit, cibiecti, nec, quod mus se st- ς mosa pulchra specie , neque omnino ei quidquam huiusmodi detrimento est quid uero ista dic, etiam si minus forte libera sit, ne id quidem illi ad nuptias impedimentum affert quin ei satis est animae pulchritudinem praestare, irincipatu adipisci nullus illic obtrectationis metus nec est, quod doleat alterius inuidia mulieris, quod eam uideat clarissimo uiro collocatam. non enim quisquam similis, aut par eius uiri est , neque
omnino qui ad eum propius accedat. Nupta uero, etias diuitis,&potentis in prim is hominis matrimonium teneat, aliam tamen inueniat cum uiro nuptam , qui maiores opes habeat,4 copias non enim parum superiorum praestantia de ea uoluptate detrahitur, quae ex
uictoria de inferioribus percipitur, sed auri, uestium, ac ciborum , aliarumq; rerum affluentia, copia allicere animum,ac trahere facile possunt. Sed quotaquaeque mulier his fruitur Θ magi mam enim parte homines m- opem , miseram, naboriosam uitam uiuunt quod si quaedam sunt illarum rerum participes, paucae admodum sunt, quas facile numero persequi possis: et quidem illae id faciunt praeter Dei sententiam . nemini enim , quemadmodum supra demostrauimus, in his x r.
luxuriose uiuere permissum est. Sed concedamu .h- illis rerum copiam permissam esse, neque prophet m, asἡ a
126쪽
neque Paulum quidquam statuisse contra delicias uxorum quid lucri est in multis aureis ornamentis ii
hil aliud omnino , nisi inuidia, nisi urae, nisi formido
non mediocris neque enim tuna: cum ea ornamenta A mnium in arca collocarint, nequccum nocte opprimuntur,is' -- solicitudine commouentur, sed, cum illis luce etiaexornantur, eandem, uel grauiorem potius habent molestiam etenim in balneis, & in coetibus praesto sunt mulieres, quae furta faciunt atque, ut illae non adsint, impelluntur in turba, urgentur ornatae auro, ut nihil illis sentientibus aureum interdum aliquod ornametum excidat itaque multae non ista modo, sed quae maioris etiam pretii erant facta ex pretiosis gemmis, auult, ii 'ζl psa monilia perdiderunt. Sed fac esse, ut ni
lii eiusmodi sit timendum, it huius rei cura tollatur. t formae Est, inquit, eum aspectum quispiam admiratus at non ira ta eiu est admiratio, quae Ornatum gestat, sed ornamenta talem torum , cui saepe etiam id uitio uersum est, quod praetate dignitatem eum haberet ornatum . nam si formosa uis sis, naturalis nitor offenditur, quod ille nimius omnatus, maximam partem adimens uenustatis, ipsam forueritatem elucere non sinit sin autem deformis illa, turpisq; fuerit, eo turpiorem reddit ornatus de rinitas enim semper, quantacunque est, per se modo minet, apparet cum uero uel gemmarum splendor, uel cuiuspiam alterius rei pulchritudo accessit, tum maps etiam ea turpitudo deformatur nam et corporis nigrorem adhibitu margaritae lumen multo magis obscurat, tanquam iuigor in tenebris: testium decor tum
prauitatem oris longe deteriorem facit; quippe qui brinae speciem ex se considerari, solam in existimatoruiudicium
127쪽
iudicium uenire non sinit, sed adiuncto illo manu, opere ficto, eximiaeq; pulchritudinis ornamento qua ex re grauior calamitas accipitur , quod in comparatione maior eius deformitas apparet . nam uestimenta distincta auro, quae artificio eius generis fiunt sperum magna uarietas,&reliquuSomni ornatu , tanquam si generosus, ualens, robustus athleta scabio
aduersarium,si joris docus 'res Eseria mulieris, ad intuendum spectatores alliciu t mulierem magis rideant, ornatum Incredibiliter mirentur. At nullum eius-
non enim ornatae modi est uirginitatis ornamentum
uir in nocet, quippe qui non est corporis ornatuS,ae pulchritudo. totus ad animam pertinet quamobrem etiam,sive deformi sit, sorinae dignitas undique adhibita deformitatemfficile tollit: siue liberali, egregia forma, pulchriorem reddit non enim gemmae, aut aurum, non uestium sumptus, non colorum illic varietas, ac differentia non omnino aliud eius generis, quod fragile, aut caducum sit, est animarum ornamentum sed eorum loco ieiunia, nocturnae sacrorum peruigilationes, modestia, comitas, paupertas, fortitudo, summissio animi, temperantia in Omnino omnium humanarum rerum despicientia etenim eius oculus ita pulcher est, ita uenustus, ut pro hominibus beatas mentes, rum Dominum habeat amatorem . sic autem purus, acutus, ut pro corporeis rebus species corporis expertes intueri queat adeo mitis,in placidus, ut ne in eos quidem , qui assidue iniuriam . molestiam asserant, conturbetur, aut efferatur quin etiam iucunde in eos, ac suauiter intuetur. tanta autem uirgo haec grauitate
128쪽
Qtiae propter Christitin patimur, tiarnsi molasta sint, tamen tiolu platein habe
circumsst ut, ut uel intemperantes, cum ipsam diligenter aspeXerint, pudore erubescant, proprium furorem remittant. ac, quemadmodum honestae mulieris ministram, iam uiam uel in uitam domina mores, uitam imitari oportet sic animae, quae tali sapientia praedita sit, sensus inseruire necesse habet, omnes suas appetitiones regere illius ratione motionum. Etenim Oculus, lingua, habitus, ingressus, omnino omnia
ad intimum animae ordinem consormantur.&, ut unguentum pretiosum, etiam si in uas infundatur, aera tamen suavi odore permulcet, neque eos inolum, qui mira eum locum sunt,aut eius loci uicinos, sed omnes, qui foris commorantur, uoluptate perfundit: si uiroi nitas animae, quasi iucundus odor sensibus circumsuius interiorem uirtutem ostendit appetitus uero regit sic, ut illis singulis, quasi equis quibusdam iniiciens aurea fraena modestiae, eos in summa moderatione retineat nihil enim neque linguam absonum, aut absumdum effutire, neque oculum impudenter, aut suspiciose intueri patitur, neque omnino auribus quidquam, quod mirus deceat, percipi sinit. De membris autem pedibus cura est illi, ne dis lutus, aut mollis sit incessus, sed ut simpliciter quodam modo, sine cura
moueantur. atque, omni uesti una ornatu circumciso
os assidue moderatur, ne solutior risus erumpat immo uero, ne leniter arrideat quin graue semper, austerum ostendit supercilium atque ita comparata est ut lacrymas semper effundere, risum nunquam edere possit. Cum uero de lacrymis acceperis, nihil triste suspiceris Iantum enim illi lacryma uoluptatis habent quantam mundi huius risus non habet quod si non credis
129쪽
credis, accipe apud Lucam quae dicantur. Cum flagel δε - - lis caesi fuissent, ibant Apostoli gaudentes a conspectu concilii quanquam non ea uis inest in uerberibus noenim uoluptatem , aut laetitiam , sed dolorem δε molestiam epicere solent. Fides autem in Christum eam uim habet, ut ipsima etiam rerum naturam superet quod si uerbera, Christi causa suscepta, pariunt iucunditatem quid mirum sit, si propter illum ipsum idem est effectus lacrymarum diob hanc igitur causam, quam arctam, d Matth. D. angustam uiam uocauit, eam deinde suave iugum, leue onus appellat natura enim res est, ut ante dixi, sed proposito, speq; bona eorum, qui in illa perfecte uersantur, leuior efficitur itaque illos, qui non latas,&las uias, sed arctam, cingustam semitani sibi delegerunt, alacrius multo properare uideas non quia non habeat molestiam; sed quod Qrtiores sunt, quam ut quidquam eiusmodi detrimenti accipiant, cuiusmodi alios perferre credibile est. Sunt uero etiam angores in hoc uitae genere: sed si cum coniugio conferantur O' LVV.mnia, non erit, quod illos angores appellemus. Sed, ii χ ex uirgi- Quaeso quid tale patitur uirgo toto uitae tempore,qua nitate laboriole in singulos ferme annos nupta, partus doloribu , c, d, , eonnufetibus exercita perferre cogitur ξ tanta uer est eius bii colaferen- doloris uis, ut in diuinis litteris seruitus, fame , e da non ςM.
stis, atque alia huius generis intolerabilia mala hoc ipso doloris nomine significentur Deus quidem id mulieri ad poenam, ad Xecrationem dedit, non iam ut pareret, sed ut cum labore, ac dolore pareret. In dolore, inquit, paries filios a quibus uirgo tum doloribus, tum execrationibus libera est. Nam qui eam a connubii detestatione liberauit, eorum etiam, qua conubium
130쪽
CHRYSO STOMI 1is: Isi, a Vonsequunt ur, expertem esse uoluit. Sed mulis in so-
pedibus ire , o circumvehi iucundum est inanis tantum superbiae est, nihil praeterea uoluptatis habet ea circumvectio. ct quemadmodum neque tenebrae sunt luce potiores: neque constrictum, quam solutum esse praestat neque multis est melius, quam nulla omnino re indigore sic neque haec mulis uecta meliori loco fuerit, quam quae pedibus iter facit. Sed omitto nunc molestias, quas ex iis rebus perferre est necesse neque enim, quotiens uult, totiens ei domo egredi licet quin etiam saepenumero, cum, ut inde exeat, magna aliqua flagitat utilitas, tanquam mendici, qui pedibus abscissis, quo uehantur,non habent sic illa domi manere cogitur quod sui forte mulos occuparit deieinio animi, contentio,&magnum silentium consequitur. Sin uero ipsa nihil in posterum prospiciens, id ipsum effecerit relicto uiro, in se conuertit iram eiusce rei, eandem se assi duo dolore conficiens quanto igitur praestat, pedum officio fungentem ad id enim nobis illos Deus ais xid nullam eiusmodi molestiam subire, quam per eas delicias necessario totiens angi, frangiq; animo Neque uero solum eas, quas diXi causas habent domesticae commorationis, sed tum etiam,cum ambo muli, alterue sorte laborat ex pedibus, idem illis accidit Cu uero fit, ut agantur in pascua, fit aute id quotanis multosq; dies ibi pascantur rursum uel si necessaria aliqua,ut inde eXeat, causa postulass, tanquam si constricta sit, ita domi se tenere necesse habet. Quod si dixerit quispia, sic a multitudine occurrentium esse liberam , nullumq; notis hominibus fieri conspectum , in quo erubescat: is mihi sane uidetur ignorare, qua mulieri natura&