장음표시 사용
341쪽
Quod exponens August dicit, quod loquitur August. de illo peccato, quio non crediderunt 1ii Christuma)em uidetur dicere S Tho. secunda secundae,q.IO. di.6.& q.3q. arti. 2 ad siecundum. Haec propositio est contra multos doctores,& primo contra Altisio 3 p.in q. Vtrum fidei potest subesie falsiim.Vbi dicit, quod non poest aliquis habere ignorantiam inuincibilena no solu Christi, sed cui uiciique articuli fidei: quia si faciat quod in se est, Dominus illuminabit, siue per doctore intrinsecta, siue extrinsecti:& sic semper est peccatu mortale credere alii quid cotrariu articulis fidei .Ponit exemplum de uetula, cui epis copus praedicaret aliquid cotra fidei articulum .Et generaliter dicit, quod ignorantia iuris diuini neminem excusat. Eadem fuit opinio Guillelmi Parisien . qui eodem Odo argum etatur Vel enim talis facit quod in te es ,& illuminabituri si non facit,non excusatur. Et in eadem lententia uidetur suisse Gersen .de spirituali uita animae, lect. q. Concors inquit est sentenxia doctorum, quod in his, Quae sunt iuris diuini, non cadit ignorantia inuincibilis, quin facienti quod in se est, Deus semper assis at paratus i ii u st raro mente, quantum oportebit ad salutem,& erroris euitationem .Et Hugo de sane to Victore libro a. parte 9. - .dicit neminem excusari per ignora
iam δ prorcpyro baptistat suscipiendi quia ni-
342쪽
si sua culpa destiterit, audire & scire poterit, ut exemplum est de Cornelio. Actuum 1 O. Hanc sententiam & opinionem limitat Adrian. in quodlibetis, i. J a, inquit, quaestini iuris diuini, sunt in duplici disseretia. Quaedam sunt,
ad quorum scientiam Deus non obligat omnes uniuersaliter, ut sunt apices iuris diuini,& dissicultate; circa illud , & circa scripturam sacram, & praecepta : & circa haec bene potest cadere ignorantia inuincibilis , etiam si quis faciat totum quod in se est.Alia sinat,ad quorum scientia Deus generaliter obligat omnes,
ut articuli fidei, pinecepta unitiei salia legis:&de his est uerum, quod doctores dicunt, quod non potest quis excusari per ignorantiam. Si enim quis faciat quod in se est, illuminabitur
a Deo per doctore interiore, uel exteriorem. Sed nihilominus conclusio posita uidetur eX- presse de antentione S. Tho .Et probatur, Tales, qui nunquam audierunt quantumcunquesnt alias peccatores, ignorant inuincibiliter: ergo talis ignorantia non est peccatum. Antecedens patet ex illo ad J oma. 1 o. Quomodo credentia is audiant: quomodo autem audiet
sine praedicante ergo si non est eis praedicata, ignorant in uincibiliter, quia non posunt scire. Neque Paulus condemnat infideles, quia non faciunt quod in se est, ut illuminentur a Deo: sed quia cum audissent, no crediderunt.
343쪽
Nunquid inquit non audierunt' Et quidem
in omnem terram exivit sonus eorum .Ex hoc condemnat illos, quia in omnem terram suit praedicatum Euangelium, alias non condem naturus quantumcunque haberent alia pecca
ta. Vnde etiam decipitur Adrianus in alio puta 'cto circa materiam de ignorantia. Dicit enim in eodem quotlib. quod etiam an materia morum si quis adhibet omnem industitiam,& diligentiam ad sciendum ea quae oportet, non satis est ad excusationem ignoratiae, nisi per contritionem peccatorum disponat se ad hoc ut illuminetur a Deo: ut si quis dubitat de aliquo contractu,& quaerita uiris docti sin alias laborat ad sciendum ueritatem,&putat esse licitum: si sorte non enlicitus,& cxercet, no eX-cusatur. Si sorte alias est in peccato, quia non facit totum quod in se est ad uincendum ignorantiam,&licet stet, quod etiam si disponat se ad gratiam, non illuminetur: tamen non eXcusatur, nisi tollat hoc impedimentum, scilicet peccatum.Vnde si de eodem casu & tractatu Petrus & Iohannes dubitant,& saciunt aequalem diligentiam humanam,& uterque putat esse licitu: Petrus autem est in gratia, IohanneS an peccato Petrus habet ignorantiam inuincibilem , Iohannes uincibilem: & si uterque exerceat contractum, Petrus excusatur,1Onannes non excusatur. Fallitur inquam in
344쪽
hoc, sciit a me disputatum est late prima secudae, in materia de ignorantia. Mirabile enim esset dicere, quod in nulla materia iuris diuini posset habere ignoratiam inuincibilem infideli imis quicunque est in peccato mortali. Imo sequitur, quod ille Petrus,qui erat in gratia, & ignorabat inuincibiliter aliquid circa usuram, aut simoniam, solum per hoc quod caderet in mortale, illa ignorantia fieret iii cibilis.quod absurdum est. 33 ' Vnde dico, quod ad hoc, quod ignorantia imputetur,& sit peccatum uel uincibilis,requiritur negligentia circa illam materiam,puta,quia noluit audire,uel auditum non credi
dit:& econtrario ad ignorantiam inuincibilem satis est, quod secerit humanam diligentiam ad sciendum,etiam si alias sit in mortali. Vnde quantum ad hoc idem est iudicium nuc
& statim post aduentum Christi, uel post pas
sione eius.Nec posset Adrianus neg re, quin
paulo post pastionem Domini Iudari, qui erat in India,uel Hispania, ignor bant in uincibiliter passione Domini,quantum chin que essent in mortali, imo expresse hoc ipse concedit in I. q.ad quartum,in materia de obseruantia legalium Et certum est, quod Iudas ab sentes a Iudaea, siue essent in peccato, siue non,habebant ignorantiam de baptismo in uinςibilem. sicut ergo tunc poderat cadere ignorantia inuincibilis
345쪽
Dt rNDIS INSULA NIL 33ruincibilis de ho ira&nunc apud eos, apud quos non est ficta annuntiatio de baptismo.
Sed in hoc decipiuntur isti doctores, quia putant,' si ponamus ignorantiam inuincibilem de baptismo, aut fide Christi, ' statim coni quitur,' possit aliquis saluari une baptismo,
aut fide Christi. quod tam e no sequitur. Bambari enim ad quos non peruenit annuntiatio fidei,aut religionis Christianae , damnabuturpropter peccata mortalia, aut idololatria , sed non pro uter peccatum infidelitatis, ut dicit S. Tho. quod si facerent quod in te est,bene uiuedo secundum legem natum, ita est,' Dominus prouideret, & illuminaret illos circa nomen Christimon ideo tame sequitur,' si m te uiuant,imputetur eis ad peccatum ignoran tia , aut infidelitas circa baptismum ,&fidem Christianam,
Secunda propositio,Barbari non ad priamum nuntium fidei Christianae tenentur credere,ita ' peccent mortalitor, non credentes
Christo solum per hoc, ' simpliciter annuntiatur eis, & proponitur, 'uera religio est Christ iana,& q, Christus est saluator & rede-ptor mundi,sine miraculis, aut quaccique alia
probatione,aut suasione.Probatur haec cocluso ex prima. Si enim ante qua aliquid audissent de religione Christiana, excusabatur, no
346쪽
3; DE INDIS INSULANI S. propositionem,& annuntiationem, cum talis
annuntiatio nullum sit argumentum aut mortuum ad credendum Imo,ut Caieta ait secuda secundae,q.I. articu. . temere & imprudenter quis crederet aliquid,maxime in his , quae spectant ad salute, nis cognoscat a uiro fide digno illud ais eri. quod barbari no cognoscent, cuignoret qui,aut quales sint, qui eis nouareligi One propontit. Et confirmatur, quia ut ait S.I ho .secunda secundae,q.I.articu. .ad secti
dii argumen.& arti cxi. s .ad primit,ea quar simi fidei,sunt visa,& euidentia stib ratione credibilis .non enim fidelis crederet nisi uideret ea esse credenda, uel propter euidentiam signo xum, uel propter aliquod huiusmodi. ergo ubi neque huiusinodi signa, neque aliquod aliud ad persuadendum concurrit, no tenentur ba bari credere.Et co firmatur, quia si simul Saraceni eodem modo proponerent barbaris sectam sitam simpliciter, sicut Christiani, no i
Derentur eis credere, ut certum est . ergo nec
Christianis sine aliquo motitio ,& suasione
proponentibus, quia non possunt, nec tenentur diuinare utra sit uerior religio , nisi appareant probabiliora motitia pro altera parte. hoc enim esset cito credere, quod est leuis corde, ut dicit Ecclesiasticus c. r9.Et confirmatur
per illud Iollan . 13. Si signa no fecissiem , Sc. Peccatum non haberent. ergo ubi nulla fiunt
347쪽
DE INDIS INSVLANIS. 33psigna,neque motitia, nullum erit peccatu . Ex qua propositione sequitur, quod' si solum ilialo modo proponatur fides barbaris, de no re cipiant, no hac ratione postulat Hispani inser re illis bellum, neque iure belli contra eos age re.Patet, quia irint in noceres quatum ad hoc, nec secerunt aliquam iniuriam Hispanis Et fco firmatur hoc corollarium , quia ut S . Tho. '' tradit secuda siecudete,q. .articu.I.ad bellum iustum requiritur cauci iusta, ut scilicet illi, qui impugnantur propter aliqua culpa mpugna tione mereatur. Vnde Augustinus dicit libro 8;.q.Ιusta bella solent diffiniri, quae ulciscuntur iniurias, si gens, uel ciuitas plectenda est, qtiae uel uindicare neglexerit qtio da sitis ini probe factum est, uel reddere quod per iniuriam ablatum est. Si ergo nulla praecei sit a barbaris iniuria, nulla est causa iusti belli. Et haec
est sentetia comunis omniu doctoru, no solutheologoru, sed etia costultoru,ut Hostiensis, Innocetii,&alioru .Et ponit ea diserte Caie- Itinocetuta.secuda secudae,q.66.articu. 8. nec scio alique casti
doctore qui Oppositu sientiat.Vnde hic noe set legitimus titulus ad occupadas prouinciasi barbarorum,& spoliandos priores dominos. Tertia propositio, Si ' barbari rogati de admoniti ut audiant pacifice loquentes dereligione, nollent audire, non excusaretur a pr cato mortali.PxObatur, Quia, ut iupponi in S,
348쪽
3 o DE INDIS INSULANIS. illi habent grauissimos errores, de quibus no habent rationes uerisimiles, aut probabiles .ergo si quis admoneat eos,ut audiant,ac delibe-xent de rebus spectantibus ad religionem, tenentur saltem audire,& cosultare.Item necesse . . sarium est eis ad salutem credere in Christum,' & baptiLari. Marci ultimo, Qui crediderit, Rom. io. c-Sed non possunt credere, nisi audiant. ad
Rom.IO .ergo tenentur audire,alias essent extra statum salutis,sine culpa sua, si non tenentur audire.' ' Quarta propositio, Si fides Christiana proponatur barbaris probabiliter,id est cu argumentis probabilibus, & rationabilibus, & cuuita honesta,&secundum legem naturae studiosam,quae magnum est argumentum ad confirmandam uerit tem:& hoc non semel,&perfunctorie,sed diligenter, &studiose, barbari tenentur recipere fidem Christi sub poena peccati mortalis Probatur ex s .coclusioe, μὴ si tenentur audire,ergo & acquiescere auditis si sunt rationabilia: & patet magni seste ex illo I rc uti Marci ultimo, Esites in mundum uniuersum, praedicate Enagelium omni creaturae. ui crediderit,& bapti natus suerit, saluus erit: qui uelo non crediderit,codemnabitur.Et per illud Actuu Non est aliud nomen datum hominibus,in quo oporteat nos saluos seri . :
3s 'Secunda conclusio, Non satis liquet mibi,
349쪽
DE INDIs INsVLANI 2 3 ran fides Christiana fuerit barbaris iacten' ita
proposita,&annuntiata,ut teneantur crederesseb nouo peccato.Hoc dico, quia ut paxζt ζα secunda propositione non tenentur crederτ,
ni si proponatur eis fides cum probabili persuasione. Sed miracula, & signa nulla audio,
nec exempla uitae adeo religi ocu contra, multa scandala,seu facin ora,& multas impietates.
Vnde non uidetur m religio Christiana satis comode,&pie sit illis praedicata,ut illi teneantur acquiescere: quanqua uidentur multi religiosi,& alii ecclesiastici uiri,& uita, & exemplisin diligenti praedicatione sufficienter operam & industriam adhibuisse in hoc negotio, , nisi ab aliis, quib' alia cura est,impediti essent. sexta propositio,' Quantumcunque fides annuntiata si barbaris probabiliter & sufficieter,&n Oluerint eam recipere: non tamen hac
ratione licet eos bello persequi,& spoliare bonis suis. Haec conclusio est expressa S .Tho. secunda secundar,q.Io. articu. 8. ubi dicit, ' infideles, qui nunqua susceperunt fidem, sicut Getiles,&Iudaei,nullo modo sitiat compellendi ad fidem.Et est conclusio communis doctoruetiam in iure canonico & ciuili . Et probatur, Quia credere est uoluntatis:timor autem multum minuit de uoluntario, 3. Ethico.& ex timore feruili dutaxat accedere ad mysteria, dci acramenta Christi, sacrilegum est.Item pror
350쪽
DE INDIS IN S VL ANIS. bator ex cap. de Iudaeis que .distin .De Iudaeis aute praecepit sanista synodus, nemini deincepstid credendu uim in serre. cui enim uult, Deus miseretur,&quem uult,indurat. Non est dubium quin sententia concilii Toletani sit, ut non agatur cum Iudaeis minis & terroribus
ad recipiendam fidem. E idem dicit expresse Grego .in c. qui sincera.eadem distin. Qui sincera inquit intentione extraneos a Christiana religione,ad fidem cupiunt perfectam perducere,blandimentis debent, non asperitatibus studere: nam quicunque aliter agunt, & eos iiib hoc uelamine a cosueta sui ritus uoluerint cultura remouere, suas illic magis quam Dei causas probantur attendere. Item probatur quaestio ex usu & cosuetudine ecclesiae.Nuqua enim imperatores Christiani, qui sanistis simos,&sapientissimos pontifices a concilio habebant, bellum intulerunt infidelibus , eo quod nollent recipere Christiana religione. Item bellum,nullum argumentum est pro ueritate fidei Christianae.ergo per bellum barbavi non possimi moueri ad credendum, sed adfingenuum se credere,&recipere fidem Christianam, quod immane , & sacrilegum est.Et quavis Scot.in ψ.dict. . q. ultima,dicat, s religiose fieret,si infideles cogerentur a principi bus minis & terroribus ad sidem: hoc tame no