장음표시 사용
521쪽
CISCI A VICTOQΑ, ORDINIS Praedicatorum sacrae Theologiae in Salmanticensi Academia quondam
Professoris primarii, Relectio
iisne os V Μ Μ A. 1 cbarita an augeatur per quemlibet Garitatrictunt Et quomodo de hoc tres opiniones recitantur. x Actus intensior habitu, an augeat babitum fecundum suam totam latitudinem,an olimstcumdum excelbum, quem habebassupra babitum. 3 Actus intensior,quod non augeat tabitum per totant suam latitudinem, sed Νίκα 'cundum excesum Deira habet supra babitum, probatur. Actus quilibet meritorius, quod augeat gratiam βαeundum totam suam latitudinem nonfessii ecuriudum excesum supra babitum.1 ciaritas, quod non augeatur per totam lati manere
actuue, sed fossim fecundum excessum a s supra baubitum.
O ciaritas, quod nunquam sit aequast gratiae tautem in adusto. Gloria, qμod respondeatgratiae,er non iliarit ti iniones Fecinia ex tertia de aμgmento charitatis,
522쪽
in gito diferant a prima, examinatur. y Agentia pIura quod nunquam producant maius M. men, vel calorem in primo punctosiuae 'boae, uel activi tatis, quam produceret linum illorum, quod maximum est. 1 o Lumen productum quod nu quant sit riuiitu, sinii sit lumen in maximo luminosio. 31 cbaritatis per quemlibet actum quantumuis remiFfum,quod mereatur quis,σ babebit maiore gloriam. ii charitatis per quemllibet actum quantumuis remiseμm, quod augeatur gratia. 1, charitatis si per actsi remifum non augetur Garitustatim, quod uoluntarium uideatur dicem, quod auageatur in fisie uitae. i. Habitus in augmento , an habeatur relectus non ad intens larem actin graduuiem meritor , fel ad quantitatem meriti.
1, Habitus data opinione quod non augeatur per actum remissum, an plures actus remigi positit augere bubiatum, uel etiam unus actus continuatus posset aequis ualere in merito uni actui intenso. Et de triplici istius quaestionis opinione. xc Μeritum, quod titillo modo proportionetur intestoni. Μeritκm,quos non olam proportionetur intentioni, sita quod nec magna multitulo actuum remisborum aequivaleat uni actui intenso,ues persecto. is Meritum quod non duplicetur, nisi sit magna contianuatio Cr perseuerantia in actu. i, Habituue,quod sine dubio augeatur,quandocunq; pera venitur ad meritum aequale cum actu intensio, siue permultiplicationem, siue per intensionem. io charitas quomodo dupliciter diminuatur. Vno modo per peccarum ueniale , alio modo per mortale. '
523쪽
c HARITATI s. s r cbaritas, uel gratia, an per peccaturi Heniale dimis
xx Peccatum ueniate quoi nullum posit torere gratiam, dato quod quilibet tostat partem gratiae.
ELE GENDVS locus est Pauli Apostoli Philip r. Oro ut
charitas uestra magis ac magis abundet &c. Relectio habet duas partes.In prima agem de augme-to charitatis.In secunda, de diminutione eius. De augmento non omnes quςstiones tractare
statuimusmeque enim liceret in tam breui ui tae tempore: sed unam elegimus, qWς inter Doctores celebrior est, & magis ad Theologumr spectat:& ea est, An per quemlibet actum charitatis augeatur charitas. Et quidem pro parte affirmativa arguitur, quia quilibet talis actus est meritorius gloriς,ergo & gratis,& per co- sequens charitatis. Assumptu patet, quia actus bonus relatus in Deum, est bonus,& meritorius , ut late tractat S.Tho.I. 2. Consequentia patet, quia gloria corresipondet gratiae & charitati: ergo si pro tali actu datur maior gloria, ergo maior gratia,& charitas. Pro parte negativa arguitur, quia in agenti
bus naturalibus agens remisIum non agit estectum intensiorem: ergo neque actus charit iis remistus auget habitu charitatis intensum.
Consequentia probatur, quia de spiritualibus
524쪽
ε DE AUGMENTO& supernaturalibus debemus iudicare p proportionem ad naturalia, nisi oppositum constet testimonio scripturarum. qua tione hac est triplex Opinio. Prima
tenet alterum extremum, quo d, scilicet, quolibet actu charitatis quantumcunq; remisso augetur charitas & gratia. Ista est communis opinio recentiorum , eoru sicilicet qui nominales uocantur,ut est uidere apud Gabrie. in primo dist.1 7 . quεst. .&in a.dist. 23. qu st.I.&in eINdem locis apud alios Doctores, 'Secunda opinio tenet duo : primum, quod pro quolibet actu quantumuis remissio datur maior gloria: secundum, quod per actum I ς'
1nissum non augetur charitas, aut gratia. Ista opinio est Scoti in AE.&Ricard.in a.dist.IG. 'l' Tertia opinio tenet alterum extremum, qugdicit, quod per nullum actum augetur charitas, nisi sit intensior ipso habitu charitatis,&per coiequens,quod pro tali actu no datur maior gloria. Ista opinio uel est, uel attribuitur
G. &in primo d.17. & uidetur opinio modernorum Do ctorum I.d. i7. q. 8.licet sortasse potius sit cum siecunda opinione recitata. Ex his opinionibus, primo uolo examinare quod est commune tribus opinionibus. Communzautem est ipsis, quod per actum intensiorem austetur habitus charitatis. Circa quod reuo-o catur
525쪽
RARITATIS. ν catur in dubium, An actus intensior habitu
augeat habitum secundum siuam totam latitudinem , an solum secundum excessum, quem habebat supra habitum.Verbi gratia, si habitus est ut quatuor, & actus intensior ut octo, an habitus ille augebitur per octo Fadus, an solum per quatuor. Et videtur quod actus intensior augeat habitum secundum suam totam latitudine, quia alias non seruaretur debita proportio praemiorum ad merita. Si enim Petrus habeat actum meritorium ut quatuor , &per consequens habitum charitatis de gratiae ut quatuor,&postea habeat secundit actum me ritorium ut octo , si actiis no augeat habitum per totam latitudine, sed solum fecundum ex
cessum, sequitur quod habitus charitatis de gratiq in Petro erit solum ut octo :& cum gloria correspondeat gratiae,etiam erit ut o cito,&tame habebit meritum ut duodecim. ergo gloria est minor meritis. Et iterum si Petrus &Paulus primo habeant meritum ut quatuor,&per consequens gratiam ut quatuor, & poste. Paulus habeat secundum actum meritorium ut octo: iam secundum hanc opinionem gratia Pauli erit solum ut tria,& Petri ut quatuor.
ergo est proportio dupla: & similis proportio
erit in gloria:& tamen meritum Pauli fuit triplum merito Petri. ergo inter illos non serti
retur similis proportio inter premia, quae fuit g 4 intex
526쪽
inter meritaIn contrarium autem arguit.Quia in agentibus naturalibus agens intensum non auget effectum minore secundum totam sitam
latitudinem , sed solum secundum excessiim, ergo ita est in habitibus & in actibus. Antecedens declaratur, & probatur, quia si calefactiva ut octo applicaretur calido ut quatuor, non faceret calidum, ut duodecim, sed solum ut octo.& quia solutio quς stionis principalis, bona ex parte pendet ex hoc dubio, uolo id diligentius examinare,& pono conclusionem 3 talem. Actus intensor non auget habitum per totam ibam latitudinem, sed solum secun dum excessum, quem habet supra habitum.' Ista conclusio probatur. Primo , de habitibus acquisitis , quia loquendo de habitibus, qui simi in potentia naturali, puta intellectu,& appetitu tensitivo, uidetur sequi, quod habitus quicunm intendit, semper ad minus augeatur in duplo, quam prius erat. Quia cum
potentia naturalis agat semper ex toto conatu,
uidetur quod semper actus elicitus ab habitu, si intensior habitu,& per consequens si auget habitum secundum totam sitam latitudinem, sempex augebit plusquam in duplo,imo uid tur sequi, quod per quemlibet adium sequentem augetur habitus plus quam per omnes praecedentes. Patet gradatim discurrendo peramis. Si enim habitus prius sit ut quatuor,
527쪽
c HARITATIS. actus sequens ex toto conatu ad minus erit ut octo,& habitus ut sex,& sequens actus ad minus erit ut decem,& habitus ut nouemdecim,& sequens actus ut uiginti, & habitus ut trigintanouem, & sic consequenter. Hoc autem consequens no uidetur profecto admittendit, ergo nec ista opinio. Et confirmatur, quia omne agens potest agere conformiter ad tormam , per quam agit, ut calidum ut quatuor,
potest producere calorem ut quatuor: & lucidum ut quatuor, lumen ut quatuor. Ergo potentia agens per habitum ut decem, ad minus potest producere actium ut decem: & sic potentia mere naturalis semper habet actum ad minus aequalem habitui, & per consequens siemper augetur ad minus in duplo. Secudo confirmatur: Quia profecto nihil aliud uidetur esse habitus ut decem, quam quod possit produc re actum ut decem: ergo habitus existens inpotentia naturali, semper producit actum ad minus deque intensum. Secundo principaliter
probatur idem de habitu infuso, quia similiter sequitur,quod si quis agit ex toto conatu,semper augebitur habitus insusus plus quam in duplo, imo per quemlibet actum sequentem
plus quam per omnes praecedenteS. Patet eodem modo, sicut prius, quia actus sequens habitum est ex toto conatu, uidetur quod sit iniensior habitu, &per consequens auget habi
528쪽
DE AUGMEN Totum secundum totam suam latitudinem, sem per auget habitum plus quam omnes praece dentes. Si enim omnes actus pr cedantes siue runt mille gradu hi,& per consequens est mille graditu actus productus ex tali habitu,ex toto conatu erit intensior quam mille graduum,di sic augebit habitum plus quam omnes acciri prζcedentes. Ex quo iterum sequitur, quo talis achiis erit maioris meriti, quam actus prἴ- cedentes , & quod pro quolibet actu sequenti habebit quis maiorem gloriam, quam pro Ommnibus praecedetibus. Quod omnino uideturabilirdissimum. Neque enim est opinabile, quod Ioannes Baptista, aut etiam beata Virgo per quemlibet actum, in ultimo uitae iure, plus
mereretur, quam per omnes praecedetes.Et certe hoc argumentum ita uidetur urgere , quod non uideatur facilis solutio. Sed tamen potest responderi uno ex tribus modis. Primo, p test dici ad argumetum, quod homines communiter non agunt ex toto conatu, et per CDΠ-
sequens actus non est intensior habitu, & scruit id quod inserebatur. Sed profecto solutio nulla ex parte satis facit. Primo , quia sal, te aliquando uiri persecti uidetur, quod agat
ex toto conatu. Item satis magnum in conue niens uidetur, quod hoc possit contingere, e si non semper contingat : neq- enim ration
biliter esset concedendum, quod Petrus, aut Pauluss
529쪽
cΠARITATI s. ri Paulus, aut etiam Adam post tot annos non mutato obiecto,neque aliis circunstantiis haberent ulnam dilectionem dei, per quam plus
mereretur, quam per omnes actus totius uitae.
Et ideo secundo & apertius potest dici, quod
etiam si quis agat ex toto conatu, actus non proueniet ad tota latitudinem habitus, quando habitus est magnae intentionis : utpote siquis habeat charitatem ut centum, quantum cunque agat ex toto conatu,non habebit dilectionem ut centum, neq; forte ut quinqua
ginta. Sed neq; hoc uidetur satis facere, quia non uidetur intelligibile quare habitus sit ut centum, nisi quia potest producere actum ut
centum,cum neque habitus dicatur in ordine ad actum,neq; est luminosum ut decem, quod non potest producere lumen ut decem,& cum qualibet alia forma possit producere effectum secundum totam suam intensionem in sub1ecto capaci, ut de calore, luce, & frigore patet, quod erit mere uoluntarium dicere, quod hoc est singulare in habitibus, ut non possint pro ducere effectum aequalem sibi. Item saltem quilibet talis actus, qui sequeretur ex tali habitu intesissimo, ellet incredibilis
intensionis. Cum enim c teris paribus, ex maiori habitu producatur intensior actus, si quilibet actus auget habitum secundum totam latitudinem , fiet breui tempore habitus ita intentiis,
530쪽
tensus,ut actus sequens non possit esse nisi intensissimus. Et maxime, quia quanto aliquis magis inclinatur ad aliquem aetiim,dinto agit cum maiori conatu, & sic cum habitus augeae inclinationem regulariter, semper erit maior conatus in actu sequenti, quam in praecedentibus : & sic dato, quod actus sequens non adaequet omnes pnecedentes,saltem g qui ualeret medietati,aut tertiar,aut quarte parti omnium acutum praecedentium ipsi im, quod non est paruum in conueniens. Et si addas, quod charitas augetur non solum per proprium actum, sed per omnem actum meritorium cuiuslibet uirtutis, & quaelibet etiam uirtus inuicem peractus aliarum uirtutum: & sic actus auget habitum per totam suam intensione. Vides quo
progreditur intensio cuiuslibet habitus Imotii detur similis calculatio, qualis solet poni in
aceruatione illa uulgari de ludo latruculario, aut de granis frumenti. Siquis enim prima die soluerit unum granum frumenti, & secunda
die duo, & tertia quatuor, & quarta octo, &sic consequenter, profecto ante finem anni, tam in immensum cresceret multitudo frume-ti, ut totus ager Campaniae serre tantum frumenti uno anno non posset, imo neque tota
Hispania. Similis profecto ratio uidetur sequi in proposito, si nuda potentia producat actu ut unum, & habitus sit ut unum, seques actus