장음표시 사용
271쪽
Si quis adolescens cum virgine peccaverit, poenitentiam aget
Qui puellam, aut mulierem libidinose obtrectaverit, si clericus est, quinque dies; si laicus, tres dies poenitentiam aget; monachus vel sacerdos a ministerio suspensus, poenitens erit dies viginti. Si quis in balneis cum muliere se laverit, poenitentiam agetiriduo. Qui concupierit virginem, quam postea uxorem duxerit, paenitentiam aget annum per legitimas serias: si vero non duxerit, annos duos per legitimas serias. Vidua quae stuprum admiserit, poenitentiam aget annum unum, et praeterea altero anno dies jejuniorum, feriis nempe legitimis. Cum duabus sororibus fornicatus, poenitentiam aget toto vitae
Qui incestum secerit non ita enormem P ei alii annorum duodecim, alii quindecim, alii decem, alii septem paenitentiam constituunt. Quicumque sacerdos spiritualem filiam violaverit, dignitatis honorem amittet, et perpetuam poenitentiam aget. Qui monialem violaverit, poenitens sit annis decem. Presbyter, si fornicationem admiserit, sponte consessus, poenitentiam aget annos decem. Qui cum brutis coierit, poenitentia afficietur annorum decem et diuturniori etiam pro personae conditione. Qui contra naturam coierit, si servus est, scopis castigabitur, et poenitebit annos duos; si liber est, et matrimonio juncius, annos decem; si solutus, annos septem: pueri, dies centum: laicus matrimonio junctus, si in consuetudine habet, annos quindecim : si clericus, de gradu amotus, ut laicus poenitentiam aget: qui cum fratre tale scelus admiserit, ab omni carne abstinebit, poenitensque eritannos quindecim; si clericus, diuturniori et graviori poenitentia. Μulier in se, aut cum altera fornicans, poenitentia afficietur duorum annorum. Vir in se inquinans, primo dies decem; si iterum, dies viginti; si terito, dies triginta: si nesarie agere pergei, paenitentiae accessio ei fiet: si puer, dies quadraginta; si major, quindecim annis, dies centum. Qui complexu seminae vel osculo polluitur, paenitentiam aget dies triginta: qui contactu inverecundo, menses tres. Qui concupiscit mente, sed non potuit, dies decem paenitentiam
272쪽
Qui turpiloquio, aspectuque polluitur negligens, nec Vere peccare voluit, poenitentiam aget dies viginti: si vero impugnatione tentationis et cogitationis inquinatur, poenitebit item dies viginti. Quicumque lenocinium exercuerit, poenitentiam aget annos duos per legitimas serias: item sacram communionem non accipiet, nisi in fine. Si quae mulier perusia, aliove pigmento se oblinit, ut aliis viris placeat, poenitentia assicietur annorum trium. Canones speetantea peeeata eontra septimum Deeailogi praeeeptum. Qui furatus est aliquid de ecclesiae supellectili, vel thesauro, quod
sustulit, reddet; et ires carinas cum septem sequentibus annis poenitebit. Qui sacras reliquias suratus est, illis restitutis, carinas jejunabit. Pecuniam ecclesiasticam furatus, quadruplum reddet, si quid item de ministerio ecclesiae aliquo modo surripuerit, poenitens erit annos septem. Sacrilegus rerum ecclesiasticarum invaSor, tres annos communione privabitur: ac praeterea sine esu carnis et potatione vini usque ad septennium poenitens permanebit. Qui ecclesiam incenderit, aut incendio consenserit, restitutione laeta, poenitentiam aget annos quindecim. Si quis malo studio, vel odio, vel ulciscendae injuriae causa, incendium commiserit; committive jusserit, aut incendiario auxilium vel consilium scienter dederit, excommunicetur: mortuus christiana sepultura carebit. Nec vero absolvetur, nisi damnum pro facultatibus resarcierit; juretque se in posterum tale facinus nunquam ad
Si quis sepulcrum violaverit, poenitens erit annos septem, e quibus tres in pane et aqua.
Qui sepulcrum infregerit, ut defuncti sepulti vestimenta suraretur, poenitens erit annos duos per legitimas serias. Qui de oblationibus, quae ecclesiis factae sunt, aliquid retinuerit, poenitens erit dies quadraginta in pane et aqua. Qui decimam sibi retinuerit, aut dare neglexerit, quadruplum restituet, et poenitentiam aget dies viginii in pane et aqua. Qui hospitalis domus administrator aliquid de administratione
273쪽
Qui pauperem oppresserit, ejusque bona abstulerit, reddet ei suum, et paenitens erit dies triginta in pane et aqua. Clericus larium capitale iaciens, septennii poenitentiam explebit; laicus quinquennii, et quod furatus est, uterque reddat. Qui fregerit noctu alicujus domum, ut aliquid auferret, pretium reddet, et poenitentiam aget annum in pane et aqua; si non reddit,
Si quis larium de re minori semel, aut bis secerit, restituta re,
Qui rem inventam non reddit, surtum committit: idcirco tamquam de surto poenitentiam aget. Si quis usuras accipit, rapinam facit, ideoque quicumque illas exegerit, poenitentiam aget annis tribus, uno in pane ei aqua. Canones 3peetantea peeeata eontra oetavum Beealogi praeeeptum. Qui affrmaverit verum esse quod salsum est, poenitentiam aget ut adulter; ut homicida, qui sponte id facinus admiserit. Qui salso testimonio consenserit, poenitens erit annos quinque. Qui proximo salsum crimen objecit, poenitentia assicitur ut salsus
Qui proximo peccatum imputarit, priusquam eum arguerit, primum illi satisfaciens poenitentiam aget tres dies. Si quis contra proximum lingua laxivus erit, triduana poenitentia expiabitur. Si quis murmuraverit, judicio sacerdotis poenitentiam aget pro culpae gravitate. Si quis convicium manifestum fratri intulerit, diuturna expiabitur paenitentia pro modo peccati. Si quis iacile detraxerit, salsumque in hoc dixerit, poenitens erit dies septem in pane et aqua. Qui salsitatem fraudemve in ponderibus et mensuris admiserit, poenitens erit in pane et aqua dies viginti. Falsarius, in pane et aqua poenitentiam agat, quamdiu ViVii. Canone3 3peetantes peeeata eontra nonum meailogi praeeeptum. Rem alienam nefarie concupiscens, avarusque, paenitens erit annis
274쪽
Qui aliena concupiscit, surium est; qui aliena rapere cupit, rapina est: qui rem ecclesiae surari appetit, sacrilegium est: ideo cum nefarie concupiscendo graviter peccet, ut peccati mortalis poenitentiam aget sacerdotis arbitratu. Qui rem aliquam proximi pretiosam invenire cupit, ut illam sibi rei eat, mortale peccatum concipit, cujus paenitentiam aget, ut supra dictum est de surio. Canones 3peetantea peeeata eontra deeimum Deealogi praeeeptum. Si quis concupiscit fornicari: si episcopus, poenitens erit annos septem; si presbyter, quinque; si diaconus Vel monachus, ires, e quibus unum in pane et aqua; si clericus, aut laicus, annos duos. Si quis in somniis ex immundo desiderio polluitur; surgat et cantet psalmos paenitentiales, ei dies triginta poeniteat. Si clericus, aut laicus ex mala cogitatione, concupiscentiaque semen effuderit, paenitens erit dies septem.
De septem Peeeatis Capitalisua.
Pro capitali mortalique crimine poenitentia septem annorum indicitur, nisi peccati gravitas, et personae status severiorem diuturnioremque paenitentiam requirat. Pro capitali crimine poenitentiam aget laicus annos quatuor; clericus quinque; subdiaconus sex; diaconus septem; presbyter decem; episcopus duodecim. Sacerdos imprudenter ebrius iacius, pane et aqua paenitentiam agat dies sepi ; si negligenter, dies quindecim; si per contemptum, dies quadragini3. Diaconus et alius clericus ebrius factus, arbitrio sacerdotis poenitens erit.
Μonachus ebrius , pane et aqua mensibus tribus: si clericus,
Laicus ebriosus graviter arguatur, et poenitentiam agere a face dote cogatur.
Qui humanitatis gratia alium inebriare cogit, paenitentiam aget dies septem : si per contemptum, dies triginta.
275쪽
Qui ad bibendum invitat plus quam naturae satis est, poenitentiam
Qui prae ebrietate et crapula vomitum secerit, si presbyter aut diaconus, poenitentiam agat dies quadraginta: si monachus, aut clericus, dies triginta: si laicus, dies quindecim, abstineatque a vino et carne dies tres. Si quis gulae causa ante horam legitimam jejunium fregerit, duos dies poenitentiam agat in pane et aqua. Si quis nimio cibo se ingurgitaverit, ut inde dolorem senserit, unum diem poenitentiam aget in pane et aqua.
De variis Peceati8. Si quis sacerdos Μissam canit, neque communicat, Per annum poenitentiam agat, nec Vero interea celebret. Sacerdos excommunicatus, si celebret, tribus annis paenitens sit, hebdomadisque singulis seria secunda, quarta, ei sexta a Vino, et
carnibus jejunet. Sacerdos sacerdotii gradu, ordineque in perpetuum amotus, si celebrare audet, privatur communione Corporis et Sanguinis Iesu Christi usque ad ultimum diem, et in excommunicatione est, Viaticum tantum in fine sumens. Si gutta Sanguinis Christi in terram cadit, sacerdos in poenitentiam sit quinquaginta diebus: si usque ad tres, diebus novem. Si incaute dimisit, quamvis nil nefandi acciderit, tribus mensibus a sui muneris administratione amovetur. Si per ebrietatem Eucharistiam evomit; si laicus est, quadraginta diebus; si clericus, sexaginta; si episcopus, nonaginta diebus : si infirmus, poenitentiam aget diebus septem. Sacerdos qui interest clandestinis desponsationibus, per triennium ab officii sui administratione amovetur. Qui legata pia Ecclesiae non solvit, uno anno poenitens erit perlegitimas serias. Qui vir saciem suam transformaverit habitu muliebri, et mulier habitu viri, emendationem pollicitus, annis poenitens sit tribus. Infirmos aut vinctos visitare negligens, poenitentiam aget dies decem, pane et aqua. 23. Dj0jtigod by OO le
277쪽
I. Extrema unctio est sacramentum a Christo Domino institutum, quo per unctionem olei et orationem a sacerdote saetam, consertur
aegroto, Vita periclitanti, gratia, qua tentationibus resistat, dolores patienti animo serat, et peccati reliquiis abstersis, bene moriatur : vel si ita expediat animae saluti, pristinam recuperet sanitatem. Christi institutio ex S. Iacobi verbis jure optimo colligitur, nec enim nisi divinitus instructus, descripsisset certa cum fiducia essecius unctionis: Infirmatur quis in vobis i inducat presbyteros Ecclesiae, et orent super eum, ungentes eum oleo, et oratio fidei salvabit infirmum, et alleviabit eum Dominus, et si in peccatis sit, remittentur ei. S. Thomas opiniones diversas de ejus institutione recenset: quidam enim dicunt, quod sacramentum istud, et confirmationis, Christus non instituit per se, sed Apostolis instituendum dimisit Alii dicunt, quod omnia sacramenta Christus instituit per seipsum: sed quaedam per seipsum promulgavit, quae sunt majoris dissicultatis ad credendum; quaedam autem Apostolis promulganda reservavit, sicut extremam unctionem et confirmationem. Et haec Opinio pro tanto videtur probabilior, quia sacramenta ad fundamentum legis pertinent:
278쪽
et ideo ad legislatorem pertinet eorum institutio: et iterum, quia ex institutione emeaciam habent, quae eis nonnisi divinitus inesi. y2. Μateriam hujus sacramenti oleum esse ex verbis S. Iacobiliquet: et quia oleum principaliter nominatur olivae liquor, cum alii liquores solum ex similitudine ad ipsum, olei nomen accipiant; ideo oleum olivae etiam debet esse, quod assumitur in materiam hujus sacramenti.V' Constat illud, saltem ex praecepto Ecclesiae, debere esse ab episcopo benedicium: utrum autem id ad essentiam reserendum sit, disputatur. Posse Summum Ρontificem delegare sacerdoti benedicendi oleum facultatem colligitur ex concessione pluries lacia, quae haud temere lacia censenda est: cui etiam suffragatur Graec rum consuetudo, apud quos sacerdotes illud perficiunt; quod nullo pacis liceret, si ita episcopi esset, ut nequaquam posset presbyteris communicari. Sacerdotem autem Latini ritus numquam debere hoc munus sibi arrogare, nequidem episcopo probante, constat, quum Summi Pontificis sit delegare hanc facultatem : qnam sacerdotes Graeci ex patriarchae sorsan cui immediate subjiciebantur venia, et ex pontificis ipsius indulgentia, qua consuetudini vetustae robur adjicitur, exercent. Probabile est olei benedictionem specialem ad
infirmos ungendos requiri necessario, adeo ut oleo catechumenorum, vel chrismate nequeat confici unctio extrema: sed quum contraria aliquorum sententia verosimilitudine haud careat, culpandus non est
qui deficiente oleo infirmorum, alio utitur, conditione apposita: δi idoneum ait: sed postea, si copia olei infirmorum habeatur, unctio sub conditione iteranda erit. 3. Ρollice in oleum iniincto facienda est unctio, adeo ut oleum diffundatur, ad quod gutia una suffcit, quamvis praestet ut major sit copia. Virgula in ungendo non est adhibenda, nisi in magno discrimine, quando ex tactu contagio imminet: extra quam necessitatem ea uti, venialis saltem est culpa, ' quum a ritu Ecclesiae temere discedatur. Crucis signum faciendum est dum unctio fit: quod si omittatur, Salva est essentia sacramenii, quamvis sacerdos venialiter peccet. 4. Forma hujus sacramenti sunt verba haec: Per istam sanciam
unctionem et suam piissimam misericordiam indulgeat tibi Dominus quidquid per visum deliquisti.'' Haec conveniunt praecepto Apostoli
279쪽
orationis cum unctione conjungendae. Quod autem misericordias Dei fiat mentio, nonnulli putant prorsus necessarium, aliis negantibus: quae sententiarum varietas de vocibus quidquid deliquisii, etiam reperitur. Apud omnes constat moriale esse peccatum voces quae in quaestione positae sunt, consulis omittere, quum sacramentivator periclitetur cum moribundi injuria. S. II. DE RITU UNGENDI.5. Uncito quinque sensuum, saltem ex praecepto ecclesiae facienda est; quia curatio interiorum vulnerum non potest persecte significari nisi per appositionem medicinae ad diversas vulnerum radices : et ideo plures actiones sunt de persectione hujus sacramenti. V Μulti censent eam ad essentiam pertinere. Si tempus non suppetat ritui perficiendo, unica, in capite praesertim, poterit fieri unctio,' vocibus illis prolatis: Per istam sanctam unctionem indulgeat tibi Dominus
quidquid per sensus deliquisti; ' vel quidquid deliquisti per visum,
auditum, odoratum, gustum ei tactum. ' Deinceps si supervixerit aliquantulum unctus, poterit ritus sub conditione perfici, juxta ordinem consuetum. Ad essentiam non censetur attinere, ut duplex senSus organum, V: g: uterque oculus ungatur; quapropter si infirmus nequeat Verti, vel si pes alter sit impeditus, omitti poterit; quamvis utraque unctio ex praecepto facienda sit. Oculi, aures, nares, OS, manus, pedes, et renes ungendi sunt juxta rituale Romanum. Renum unctio in mulieribus honestatis gratia semper omittitur, atque etiam in viris, quando infirmus commode moveri non potest: sed sive in mulieribus, sive in Viris, alia corporis pars pro renibus uno non debet. V Apud nos renum unctio, tum in viris, tum in mulieribus, omittitur: pedes tamen semper unguntur, quamvis non ubique terrarum eadem sit consuetudo.' Unctionum ordinem temere invertere grave foret peccatum, sed sacramenii Valorem non
attingit. 6. Si quis careat aliqua parte corporis ungenda, pars loco illi
proxima inungatur eadem verborum sorma.'' Si aure careat, pars
capitis propinqua inungenda est: Si pede vel brachio, genu vel
280쪽
humero esset unctio facienda: si caecus semper fuerit, inungendi tamen sunt oculorum loculi, ut si quid videre concupiscens admiserit,
ignoscatur. . Dum oculos, aures, et alia corporis membra, quae paria sunt, sacerdos ungit, caveat ne altero ipsorum inungendo, sacramenti
formam prius absolvat, quam ambo hujusmodi paria inembra perunxerit.' Ιia Rituale Romanum. 8. Sacerdos solus est hujus sacramenii minister: sed extra necessitatem succurrendi periclitanti, opus est jurisdictione, ut liceat illud ministrare, nam ad parochi munus spectat. Hoc jus ut vindicaretur, excommunicatio in religiosos lata est, qui sine parochi licentia
unctionem extremam saecularibus conserunt. Unus sussicit sacerdos,
uti definivit Alexander ΙΙΙ. Tres saltem, septem plerumque, a Graecis adhibentur: quem morem commendandum esse docet S. Thomas :' sed a ritualis praescripto discedendum non est, ita ut unus ritum perficiat, aliis adstantibus, et prece tantum adjuvantibus: in periculo tamen imminente, censet Busembaum' plures posse simul ungere, dummodo organa cujuscumque sensus ab uno ungantur, et Verba congrua simul ab eodem proserantur, altero simul alterius sensus organa ungente. Si sacerdos deficiat viribus, vel moriatur, dum aegrotum ungit, alter poterit statim prosequi: in extrema unctione non potest a capite incipere, sed debet semper procedere :quia unctio in eadem parie tacta tantum valet, ac si consecrareturbis eadem hostia: quod nullo modo iaciendum est. Nec tamen ministrorum pluralitas tollit unitatem hujus sacramenti, quia instrumentaliter tantum operantur. Μutatio autem martellorum non tollit unitatem operationis labri. ' At si tempus notabile elabatur, antequam sacerdos reperiatur qui unctionem perficiat, censet S. Alphonsus unctionem esse iterandam sub conditione, ut ex singulis unctionibus unica integra simul habeatur.'s. Μinister adstare debet sacerdoti ungenti; quem omittere culpa
videtur venialis, sed apud nos vix haberi potest, ideoque omissionecessitate excusatur.
10. Ritus praescriptus accurate servandus est. Dicit S. Alph-sus certum esse graviter peccare sacerdotem qui extra necessitatem stola et superpelliceo in ungendo aegroto non utitur: caeterum apud i) Clementi I. de priuilem 2 In cap. Quaesivi, de oreb. signi .