장음표시 사용
101쪽
De motu animantium. 9IVestis Acienda est, ad agendum pertinet. Agendi alitem prιncipium ab initio ducit, etsi uestis fit u- tura quod primum est, ueccsse est esse: quodsi fit, id etiam statim Acit. illud ergo persticum est,conclusionem ad agendam pertinere Propositiones cutem quae ad agendrum ualent, ex duobus gcncribus con ficiuntur, ex bono, Cr ex eo quod fieri potcst. Vt autem nonnussu eorum quι rogata ponunt , c inciis quae praeest ex imperat, alteram propositioncm quae perstucua claraq, siron considerat ut si ambulare homini utile est, an fit ipse homo non laborat.ltas caetera omnia que ratione non subducta gerimus, cito agimus. Cum enim uelben tum ad dimin propositam nobis adhibemus, uelut o , vel mens nostra iueo cuius cupiditate ducimur, occupata ut, statim res bequitur. Nam interrogationis aut cognitionis Iocum appetitus actio obtinet. Appctitus nubi brabendum obe erasiet: hoc autem in poculcitis esse uel fensus admonuit, uel ufio,vel mens statim sicqui
tur actio. Atq hoc quidem ino do animantes ad uro uendum Cria agendum impellatur, ut extrema causa mouendi sit appetitus, qui impulpus est uel astiou,
uela uisis, cr animi notitia. E orum autem quae gerere cupimus, partim cupiditate cr ira sertim appetitu ac uoluntate ducti,alia Acimus, alia agimus.
Quemadmodu opera quae sua lote incitatur, movetur paruo impulsiu,solutis luxuns s compaginibus, alijs alias protrudelibus Cr parulis currus,qui ira peditur, siestatim mouet,Cr rursum in orbem initatur,quod impares rotas habe tum or enim cetri
102쪽
instar obtinet,quemadmodu in olindris sic anima nulla mouetur. Habent enim instrumenta eiusmodi neruoru Uiuq natura. a enim unt, ut illic Iona, serio nerui aut rotura; locum tenent,quibus laxatis ac remisis, mouetur. Ac in operib, quide quae perst i uetur,circurribus no est comutatio. quadoquidem si minores interiores rotae esceretur,etrursus maiores,in orbe etiam idem incitaretur. In ania
motib.aut idem amplificari er imminui potest
guraes acyrime inebroru mutari, cu partes calore augetur, ac rursiam frigore cotrabuntur,er immutantur. Immutat aut usi refus er notitiae rem. Sensus enim 'atim quaeda unt comulationes. Visi ueroer notiones vim rerum obtinet. Species enim et imago caloris vcstireris iucundae rei Crhorribilis, quae in animo obuersatur, talis est, qualis utraquaeq; rcf. Ilain horrore quodam ex metu afficilitur ij qui casres sola animi cogitatione coplimuitur, quae quide
omnia lectiones fiunt ex comutationes. Ckm aut in corpore aliqua comulamur,partim maiora,pari taminora fiunt. Nec uero dubium est, quin parua mutatio si ab initisfiat, magnus Cr multas muta tiones afferat: ut si quid in clauo intempestiue Crimportune commutetur, magna in prora sequi tur mutatio. Quod idem calore fit, aut frigore, talia ab editiove generis eiusdem, cum enim fit in corde comutatio, etiam fi in eius parte quae sub siensium suopter paruitutem no cadit, existat, tamen magna icit in corpore cr ruboris er palloris, ex horrorisCn t moris, horumq; contrariorum disimilitudia
103쪽
De motu animantiUm. 93nem. E rgo principium, ut dictini est, motiis ab eo ducitur, quod in rebuK agendis persequendum est, atq; fugiendi . Quorum quidem notitiam er viasionem, necessurio calor cr=lus sequitur. Quod enim dolorem affert, declinandil est quod autem voluptatem,expetedi sed in paruis rebus hoc si contingat,percipi non potest. Ea auicin que dolarem et uoluptatem pariunt , omnia stre cum Irigore quo dum fiunt ex calore coniunctu: idq; ex asectionibus perturbationibusq; perstici licet. Sprs enim,mrtus,
concubitus, caeteres res asperae Cr iucundae, qμα ad corpus pertinent, aliae certam partem calore Crfrigore liciunt, aliae totum corpus. Recordationes
Mero er expectationes, cum haec ipsa quasi simulacra quedam adbibent, alias minorem, alias m iorem ad haec licienda materiam causamq; alle runt: ut recte iam lici uideantur ea quae intimo corpore continentur , cum etiam in principijs
partium,quae instrumentorum vim habent, ex con cretionem liquorem c humorem, in concretionem ex humore vertuntur , molliaq; Cr dura uia cisim alia ex aliis commutantur Cr Oriuntur. Quaecum hoc modo η er praeterea cum id quod liciendi, er id quod patiendi vim habet, eam natura uinis habeant, quam saepenumero diximus, cum ita accidit,uisit id quod uim habet esciendi, Cr alterum quod ferendi, ex quasi accipiendi: nec ipsa se
truns eorum quae in ratione vigent, desiderat, tum
statim illud facit, hoc accipit. Ob eamq; causam fiamulatq; intelligit cundum esse,etia prosei citur, ni
104쪽
Aristot. liber si aliquid fit aliud quod impediat. Acmebraqu-ε
quae ad ingrediendum databunt, assectiones ipsae animis sensu coparant unimi ante siense et obestiones appetitus,appetitum uisio,quae uela notione, uela pensiu prolici citur. Simuis circit) ab eo quod uim uesticiendi habet,id etiam quod patiendi, coparatur, in ijs quide quae natura duce alia ad alia rorrtitur. Quod autem motum afri, ac primum animal, id in aliquo principio fit nccesse est. Flexum porrotinius principium esse alicarius extremum finem Ddiximus. Itas eo interdum natura pro uno,inretaxm pro duobus utitur. cu enim illinc mouctur,necse est unumsignorum extremorum qui cere, alterum moveri:quippe cum anica docuerimus, id quod motum irrat, in aliquo quod quicscat, niti fulciri
oportere mouetur ergo,etns movet, extrema pars
brachij. Flexus autem eius qui in gibbere inest, id quidem mouetur, quod in eo cist quod totum moue
tur sed aliquid etiam necesse est esse, quod ab omni motu fit liberum, quod quidem signum unum posse esse dicimus, cum reipsa duo fiat. Ita si animal bra
chiu esset, in eius parte aliqua animus esset, qui motum a ferret. Quoniam autem fieri potest, ut alia quid eorum quae animo carent,eandem rationem ad manum habeat,ut 17 in manu bucillam moueat corte animus in neutro extremoram esse ullo modo po rest,nec in extiremo eius quod mouetur, nec in altero principio. Nam quonia ligni; cum animo coparatucr principij cr inis locum obtinet,propterea esticitur tin bacillio non in sit principium quod uim
105쪽
De motu animantium. movendi ab animo habeat,ne in manu quidem esse.
Eandem enim rationem extrema pars manus ad carpum habet,qua haec ipsa pars ad gibberc. Nihil enim ea quae conexa vinctaq sunt, ab ijs qinae no sunt, di inrunt: quandoquidem bacillum, pro parte qua detracta est, accipitur. In nullo igitur it principio necesse est quod est alterius finis Cr extrommetiam si nihil sit aliud quod sit, quam istud exterius. Veluti extremae bacilli partis in manu principiu est,er huius in carpo. Quod sit in manu non est,quod superius fit etia principia, ne hic quide erit. Cu enim fotus etia gibber quiescit,omne quod deorsm cob re movetur. Quonia aut nihil inter est,a laeua, an a dextra motus incipiat, etiassiimi cotruria movetur, ut quod dextra parsqui cat, no posit ulla moveri,
nec coiri. Quoniis in superiore utriusq; principiusi tu est,animi fit principium necesse est in medio qui
motu affera utriusq enim extremi mediu extremuest. QAod etia ita est in motibus, ijs qui a parti bus superioribus, er ijs qui ab inferioribus oriuntur ac fluunt uelati ij qui a capite, Cr ij qui a tergo ers inafluut, in que animantibus quae tergam habent. Idq; non sine causa et ratione contigit. Hic enim sed ficii us esse dicimus Itast, ut c in locus is qui
principium continet, abessu commutatur, Cr mutatur: eae etiam partes qliae coharrent, lina mutentur , cr dilatatione amplificationeq, partium, er contractione: ut necesse sit, hinc sensus oriari animantibus. Pars autem corporis media, per sequum ac vi naturae siua, lina 4hre κutem ipsa ne-
106쪽
cessario duplex escitur. Etenim simul a principio
mebra molienturi. quo cum linum quiescit, alte ru motu cietur, ut in ABC, B mouetur,et A mouet.
Atqui aliquid quiescat oportet,si futurum est, ut v
num moveatur, CT alterum motum asstrat. Vnam
igitur,cum A fit natura, tuq sua, reipsa Cr officio duo erit . Quocirca fit nccelbe est non punctum', sed magnitudo quaedam. Atqui ieri pol t,ut c una
cum A mouetatur. Ita necesse est utrunq; princi piam, ea quae tu A mouentur, mouere. Sit igitur oportet aliquid aliud praeterea quod motum a1 e rat, neq; moueatur: lixa enim permanent extroma Cr prima, quae in A alia ab alijs mouentur: ut si qui tergis o rinatis, crura commoveant.At necesse est esse aliquid quod utrique motam a Pra id autem est animus:qui quidem ab eiusmodi magnitudiue distri, cr inest in ea . Ac ea quidem ratione ex definitone, qua motus causa explicatur, diu est appetitvi , qui ei motu afri quod mouetur. In ijs autem naturis, quae inanimae fiunt,aliquod eiusmodi corpus esse debet. Ac illud quide quod move tu ed ea uim habet ut mouea vim aliena accipere et quasi pati potest. Quod aut motion affer id uim quandam habeat necesse est. Omnia autem animan tia, er spiritum habere innatum videntur,Cr eo ui lare. In alijs quidem libris quo nam pacto innatus stiritus construari poset ismus.Is autent ad princia pium, quod ammus est,eandem rationem habet, qua signum quod inflexibus mouet, Cr mouetur, ad id habet,quod motus omnis est expers. Quoniam an
107쪽
De motu animantium. Vtem principium in alijs in corde situm esst, in aliis in aliquo rationis eiu de, ob ea causiam stiritus etiainnatus hic habere sede uidetur. Ac spiritus quidem utrum idem est semperian alius atq alius semper orithr, alia sit dili utatio. Eadem enim etiam de alijs partibus institui potest. Videtur autem ita a
natura institutus es, ut vim mouendi habeat, cruim vierat. Motus uero munera duo sunt , pulsus er tractus. Quo sit,ut in trumentum eam uim habeat, ut Cr amplificari pol't Cr contrahi, cuiusmodi natura est 1 iritus. Num Cr cum sine ut con trabitu ad trabendiam,Cr cum vis et afrtur, adpellendum ualet ob eams causam Cr grauitatem pondusq; afri ad ea quae ignem imitantur, CTI
uitatem ad contraria. Quod autem mouere debet,id uim eam habere non oportet commutatione. corpora enim quae natura constant praestantia quadam, ita alia ab alijs superantur,ut Cr id quod leue est, deorsum ab eo quod grauius,er quod grauesursum ab eo quod huius est, cededo pellatur. Ac quae pars sit,
qua cum mouetur ipsa,animus mouet, quas ob causam, diximus. Hoc autem intelligend- est, animal
ita institutu coposituras esse, ut est restublica, quae bonis legibus gubernetur. Nam ut in replib. cum femel ordo constitutus est, nihil eoru quae adesse op ortet in quos eoru quae geruntur,stparato CT absente principe,desideratur tabum usq; munus exequitur, ut praescriptum est, omniaque suo ordine propter consuetudinem geraturi sic in animalibus hoc
108쪽
s 3 Aristotillercomposita fiunt, solant suo quodq; Uicio fundi.
Itas non est necesse in quos membro inesse animur sed quia in quodam corporis principio est, caetera uinunt necessario, quὸd cobrient uis autem moeneriabus natura duce unguntur. Ac quo quidem modo voluntarijs mpulsonisus animantia moueatur, qui bases de causis ictum est. Aliquibus autem etiam hiuita in quibusdam partibas permoventur, pluri mus veris non uolanturqs. Dico autem, animalibus inuitis motis oriri: ut eum qui a corde,Creum qui
a pudendis partibus profici)cutur. Plerans enim siquid apparuerit,aut uisum sit, quanquam mens ipse
non praescribat Cr iubeat,tume eae partes permoliciιtur. Non voluntarios autem noco, ut somnum ex ni otia utri irationem, omness qui sunt eiusdem generi Horum enim nulli nec visio, nec appetitus plane imperat Sed quoniam necesse est animiasia ijs commutationibus uti, quas afri natura: commutatis autem partibus,alias augescere,alias imminui fit ut non iam moueantur, nec commutentur ijs uarie ratibus quae consequisolent. cause autem motuum naturales, Cr quae praeter rationem existunt moti mes partium, quas commemorauimus, im denis oriuntur, cum immutatio inciderit. Nam Cr mens, et pars ea in qua ui a imprim tur, quemadmodu ari te dictum es causas escientes perturbationum lerunt. Imagineς enim ejicientiam Hirrunt. Hae a tem partes maxime claras rerum , imagines obi ciunt, proptereaquod utraque peciem gerit an malis, quod peparatum est. Idque ob eam can- .
109쪽
De motu animantium. sssam fit , quod humorem uitulam habet. Ac illud quidem persticuum cst, cursensuum 'ns cr principium in corde sit. Partem autem quae ad procreandum ualet, eam uis habere,hinc intelligi potest, quod ea uis sieminis, quasi animal quoddam erupit. Μ otus autem eτ in principium a partibus, erin partes a principio non sine causa influunt, alijs ad alios ita pervcniunt. principium enim A intelli gere debemus. Ita motus per unumquodq; gnorum quae descripta sunt, in prJcipium delabuntur, C a principio quod movetur, Cr mutatur, quoniam multa se potest: principium quod B attribuimus, in B:principium autem c, tu crutriusq; autem principia,ad utruνa B aut in c. quod autem a B ad A, ut ad principium uenit:ab A vero ad B,ut a pri cipio. Praeterea interdum cim haec animo er cogiatatione reputauimus, moim tamen is qui rationem ducem no sequitur, in partibus oritur, interda non oritur. Q d fit propterea, quod stasmateria, quaeum accipiendi habe inest: alias non tanta,vel ta lis,quanta vel qua lis esse debet. Ac de partibus quiadem uniuscuius'; animatis, et de animo, er praeterea depense,de memoria, de somno,er de communi motu diximus .causassonini exposuimus. Restat,ut de oratu dicamM,
110쪽
ioo Arist. lib. de diuturnitate
diuturnitate 8c breuitate uitae liber,Ioachimo Perionio Benedictino Cormoeri
Ausae quae simi, cur animalium alijs diuturnae uitae, alijs exigvae Uura data fit cir omnino quae diuturnae, quae breuis uite causae sint, videndi. N est . cum dilutationis initium ne cegarium primo a quaesone, quae de hs instituitur, ducendum est. Neq; enim perspicuu est, utrum dis similis,an eadem causa sit omnibus manimantibus, er in quae oriuntur e terra: cur nonnulla diuturna vita, alia breuifruuntur: praesertim cum eoru qunterra exst fundi partim annu, partim diu uiuant. Illud etiam perlicum non est, utrim eorum quae natura conglutinauit m construxit, eadem diu uia nant, Cr natura ualeat, an haec ipsa sciunctasin erquod breuis est uitae, cr quod in morbum procliue est:an in morbis quibusdam corpora quae natura in morbos procliuia sint, uicipitudine quada ijs qua breuis sunt vite reg=ondeunt, in nonnullis uero nia hil prohibeat eos Ionga uita frui, qui morbis sint obnoxij. Ac desomno quidem ac uigil sante diximus,de uita autem er mortepost disserendum erit, items de morbo Crualetudine, quantum ad eum philosophiae partem pertinet, quae in naturae ratione versatur. Nilnc causa quae 1fit cur alia diu, alia breui
tempore uiuunt,iam ut dixi, videndum est. In quo etiam consideranda erunt ea quae hanc di imilitudinem habent, ineserere inter se riderant, Cr un versu