Aristotelis Libelli, qui Parua naturalia vulgò appellantur videlicet De sensibus, & ijs quae sensibus percipiuntur. De memoria & recordatione. De somno & uigilia. De somnijs. De diuinatione per somnum. De motu animantium. De diuturnitate & breuitate

발행: 1553년

분량: 230페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

De adoles 5 senectute. a ra

tertia quae his interiecta est: haec ipsa in maximis animalibus pectus uocatur, in alijs aliquid est quod

eiuslam obtinet quae eade in alijs est, quam in asib, identior. Quae aut m his gradiendo ad pastu accedunt, eis etiam ad haec obeunda munera partes dotae sunt, quium omnem molim corporis ferant, ersustineant:ut crura, ut pedes , Cr quae eandrin ut habent. Sed animi, qua ex parte alendi vis bile principium in trium partium medio situm esse, σsensu Cr ratione persticitur. Multa enim antima tia, utraque parte dctracta er praecis,capite uide Iicet, Cr ea que cibum capit, uitrant cum ea parte quam mediam diximus. Quod in ijs qua incisiuria constant, ut in uestis er apibus animaiserti licet. Quinetiam murta eoru quae incisuras non habent, eum diuisa sunt in partes, propter vim altricem possunt uiuere. Pars autem haec reipsa una est, multae autem esse potot. Eodem enim modo co

stat, quo in stirpibus, quae er uiuum per sie, cum auulsae sunt, π multae rebores ex Iclio principio

nascuntur. Cur autem eorum quae gignuntur e ter

ra, alia si siparentur, uiuere non pos ivi: alia a tem auulsi inseruntur, alio loco dicendum erit. Sed

tamen similis est,hac quidem in parte, Cr stirpium

ratio, Cr eorum animantiam quae incisiurus babent. Atq; etiam animws altor in ijs quilcm quae eum habent,necesse est et unus si reipsa, er multorum nimin se contineat. Quod de principio etiam sentiendi iudicandum est eodem modo: quippe cum ex qμα

disse cura seque sunt partessensium habere Mideatum sed

122쪽

εos Aristot. liber

sed hoc interest, quod ea quae oriuntur e terrain turae suae costruationem procurare posunt: ea autem animalia quae incisuras habent,no possunt pro pterea quod membra quae conservatione ui procurens,non habeat: eorus onnullis pars ea defit qua reliquias cibi depellat, alijs ea quae cibum excipiat, quaedam uero Cratiis Cy ut ne, harum defrderent. Haec enim animalia multis an antibus quae intersccohaerent intilisfiunt. Quae autem optime a natura octa sunt, eis hoc minime usiuuenit: propterea quod eorum natura, quam maxime feri potui una

er simplex est. Itas animalia paruo sit u asscssit quaeda pretes, cir aurasae siunt, quod fensium quenda

animi propriu obtinet. Nam cu illa siparatur,quadam sensum Acssit: queadmodum etiam testudines, cum eis cor detractum est. Hoc etiam cr in stirpiabus er in animantibus perlici licet : si quis in i

quae oriuntur e terra,feminam ortum, infitionesseorum ex avis sones confideret. Selmnum enim omtM,omnibus a medio proficiscitur nam cum duplex si quasi porta omnium, qua ex parte coaluerant, adhaerescunt,er utriusq; partis medium est. Hinc enim er truncus er radix prodit eorum quae gigni tur e terna. Quod aut medisi in se incla am habet, id principisi est. Idq; in infitionib. et in auulfombus ad nodos et gemus cotingit maxime. Est enim principium quoddam rami ac urculi, trodus, CT medium. stas aut hoc praecidunt cr amputant, aut in hoc aliquid ingerunt, ut uel ramus ex eo, vel radix oriarur, qu si principium trunci σ rudicis ex medio

123쪽

erumpat. iunanimalimibus etiam quae sanguinem ha bent, cor primum gignitur. Quod perspicuu est ex ijs quae vos,quant i in ijs quae nunc etiam gignurn turJernere potuim Ainspeximus. Itas m ijs etiam quae si uiue carens, aliquid primam nascatur ne cesse est, quod cordis loca obtineat. cor aut uenosi esse sontem si principium, in libris De partibus animantum ante dictum est: Cr sanguinem in animanotibus ij; quae sanguiue praedita fiunt, extremum ciabam esse, ex quo partes conficiantur. Perspicuum espuitur, um ortis unum quoddam munus Cr os cium exequi, stomachim in coquendo cibo ali riam . Cor uero, quod principatum obtinet, finem etiam imponit, totum in munus absoluit. Ita necesse

est cr eius animi qui sensus est, cr eius qui alendi uim habe principium cr furem se in corde, in thanimantibus quae sanguinem habent. Aliarum enim partium ossicia quae in cibo uersintur, ad huius munus Cr opus omnia referuntur. Quod enim princia patum tenet, debet ad id cuius cause compararum est, pertinere:non ad ea quae huius causa secta sunt. ut medicus ad ualetudinem. Verum enimuero sim suum principatus in corde est omnibus animaritiabus, quae sanguinem habent. In eo enim sit necesse otcommunis sedes omnit senseu. cum enim duos eo perstime pertinentes cernamus,gustatum atq; ta- ctum, eodem etiam caeteri pertineant necesse est. In hac enim parte motus cetero rum sensuum oriri potest, hi nihil ad reperiorem locum pertinent. Praete

124쪽

. Π4 Aristot.liber principium 'nss fresius in ea etiam sit necesse est

Quo enim animal aliquid est,hoc etiam illud uiuere dicimus. a autem ex parte sensiis est particeps. hac corpus animans esse dicimus. causa autem quesit,cur alij sensus plane ac pers scue ad cor pertianeant,alij autem in cerebro sedem habeat ob eamq- eausam quibusdam animantia sentire cerebro uidentur,separatim alio loco dimus. Ex ijs autem quae dicta bini,perspicuum est, experientia quidem Cranimaduersione constare,in hac parte er in medio corpore'trium partium animi, Cr eius qui sensus est, Cr eius qui augendi,cr eius qui alandi uim habet, principium confiittere ratione autem, quod na

turam in omnibus quoad eius feri potest, optimum

quidque facere cernimus. In medio autem natura quoniam locatum est utrunque principium, moia me quita utras parasivum munus exequitur, Cr ea quae extremum cibum conficit, er ea quae eam excipit. Ad utramque enim earum partem ita affectuter erit er est medim hic locus,ut imperantis locus: Cr praeterea inter id quod utitur, cr inter id quo tu Iud utitur, interesse oportet: er quemadmodum vis alia, sic siferi potest, modus alius esse debet, uelut tibi Cr quae tibias mouet, manus. Quod si animal ex eo de nitum est, quod sentiendi principium babet, in eorum quidem animantium quae sanguinem habent corde,hoc principium sit necesse est:in ijs autem quae eo carent, in parte quae cordis locum obtianet. O mnes autem partes, omne que corpus animantia calorem quendam cognata cr naturalem ha . bet.

125쪽

bet. Has dum uiuunt, calidasiunt cilin moriuntur et priuata sunt uita, contra frigida. Necesse est igitur huius caloris in corde esse principium, in ip quidem canimantibus quae sanguine babent in q; autem quae

non babent,in alia eiusdem generis. Culore enim insito, naturalis coucoficiunt, coqusit omniam quo maxime cor, t quod eius locu obtinet, pluriamsi potest. Itas reliquis refrigeratis partib. uita re munet: eo aut calore cosumpto, q in corde est, plane tollitur,propterea quod caloris principisi hine pedet omnib. Cr animi qui quasi ardore quoda coercetur in bis partis.ita tame,ut ea animalia quae sanguinepraedita sent, in corde: ea aset quae carent,in eaque eiusde rationis est,eu habeant. Necesse est ergo simul Cr uita uppetere, er caloris huius costruatio - nem, mortems esse eius interstrum er dissolutionem. sed ignis duplicem interitum cerniings, consum cap .ptionem uel marcorem, Cr restinctionem. quorum

quidem qui per se acui sua igni accidit, consumptione e marcore uocantu frem aut qui a con

trario , restirictionem:istrisis senectutis, hunc uio lent in dici M. Quinquam interdum uters in teritus per se accidit. Cum enim pastus deficit, quonia calor materia qua alatur, assumere non potest, ignis interitus seqturi. propterea quod cotrari,quod cococtione cohibet, impedimeto est quo minus alatur cu aut accidit ut ignis tabescat, id fit propterea, smagna caloris copia congesta, nec respirare animal, nec refrigerari potest. cito enim etiam hoc modo ciba conficit calorica magna copia cogestus est, suos

126쪽

iis, Arist. lib. de diuturnitate .

terit. Si enim est non natura, sed ut scietia in animo, se animus is corpore est: t necle est eius etiam

alius interitus,praeter eam quo interit una cum corpore. Ita quoniam non uidetur talis,pro ficto alio do ad corpus affictus est. Hoc autem recte quae rat aliquis, num id quod interire potest, aliquo loco tuteritus sit expersnueluti ignis in superis, ubi nurulum est contrariam. Ea enim qua in contrari' iu sum, cosquentia quadam Cr υμ intereunt, eo ipso quod illa occidat. cotraria enim alia ab alijs cofciutur. casu autem mssium contrariorum qiue ines iiijs infunt, interit: propterea quod de subiecto

nullo essentia dicatur.Ita fieri non potest,ut id cui nihil cotrariar est, subino est, intereat. Quid enim erit, quod ipsarn intermat, cum a contrarijs modo eosci posti quae ei aut nullusiunt omnino, aut certἐin hoc loco An aliqua ex parte hoc verum est,alia

non est Fieri enim non potest, ut ei quod ex mat ria consta non sit quodam modo contrarium. Om/nibus enim rebus calor, uel rectitudo conuenit omnes'autem uel calidae, uel rectae,uel candidae esse non

possunt. Sic enim affictiones separatae, seiunctae erunt. Quod si, an primum est id quod uim σι- ciendi habet, Cr id quod accipiendi, semper illud

Qit, hoc patituriferi non potest, quin mutatio costquatur. Praeterea necesse est aliquid redundare, id autem qsod redundat contrarium est: semper enim ex contrario mut uo fit: er id quod redundat, prioris rei reliquiae fiunt. χεου contrarium omne

ui stratin reipsa adhibita expeditur,hoc etiam lo

127쪽

θc brevitare uitae. . ε 3 co interire non poterit aut potestini quisem, sed ab eo quod ipsum continet, interimitur. Aut haec ex ijs quae diximus inicilli possunt,posita sint. Sin minus,po Mndum est, subesse reipsa aliquid contra

riu, reliquiasq; remanere. uas minor stamina a maiore casu confinisolet ,propterea quod materiam

quam ista longo tepore fimo adhibito, maior flamma cito conflumit. Quocirca perpetuo motu agi tantur,er oriuntur,vel latereunt. Quod autem, aliud complexu continet d uel in agendo adiuuat, uel contra nititur ob eam, causam ea quae transferuntur,mutants Iocumsi diu durabant,minus t ι durant, quam eoru nutura strat: sin aeterna erant, etiam minus durant, dummodo eis data sint contra ria, Ne ij enim statin materia contrarium habet. Itasi,ut loci contrarium habeat oco moueatur:

Nec uero quo quicq: maius est, eo minus interiare soleti. equo enim breuior uita, quam hominia taest. nec contra paruae res diutius durat multae enim bestiolae earum quae incisuras habent, annum tantum uiuunt. nec eorum quae terra ex se undit, aetis est, quam hominum,plane longioriantium enim tantum uiuunt quaedam eorum quae oriuntur e terra.

nec animalia quae sanguine habent: es enim diutur xlitate multa animantia quae sanguinem habent, vin cunt: nec ea quae sanguine earent: ea enim quae molli corio obductu unt, er sanguinem non habent,annam rigunt. nec ea narurae quae in terra uersa Mur: n rurm

128쪽

i54 Arist. lib. de diuturnitate

nam ex ed quae ex terra gignuntur, Cr animantia terrena annum vi unt: c ea quae in marcest enim illic breuis uita eorum piscium, Cr qui duro, qMi molli corio obducti sint.Umninos Iongifima uita est eorum, primum quae ex terra oriuntur, ut parnae deinde eorum animantium que sanguinem habent, longior est, quam eorum quaecarent: Cr tor retrorum, quam aquatilium. Itaque ea in quibus haec duo coniuncta reperiuntur, ut er sanguinem ha beant , Cr terrena set, ex animalibus uiuunt diu tfime: ut homo er elephus Atq; etiam maiorum fere, quam minorum,logior est Mita. Alijs enim etiaque diutifime uiuunt,magnitudo data est quemad modum in etiam que commemorauimus. Causa autem quae fit horum omnium, binc perspici potest. Intestigendum est enim, animal humidum Cr caliadum e e natura sua, qualis etiam uita est . senectus tem frigida exsicca, tarquod mortuum est: ita

enim uidetur. Hateria autem corporum,in Vs quae habent, haec fiunt, calor, frigus, ficcitaε er humor. Hinc necesse est ea quae fenestant, exarescere itaq;bureorem necesse est eam uim habere, ut mon fa cile exiccetur: ob eanis causam pinguia cariem nonsentiunt. In causa est aer, qui alijs comparatus, ignis uim obtinet ignis autem caries incommoda non sentit. Nec rursus parua humoris copia

esse debet propterea quod icile id etiam quod exiguum Ut, exhauriri, exiccaris potest.Itas Cr animalibus, Cr ijs quae ex terra gignuntur, quae quidem manitudine prcstrati sint, stre iam ut dixi, Io glor

129쪽

&breuitate uitae. Ios,or uita data est quippe cum hoc sit coctentaneum, ut eis maiorem humoru copiam natura largita sit. Nec vero ob eam solam causam, eorum uita est lo gipima. Duae enim cause funi, Cr magnitudo Crqualitas ita non solum humoris, std talom

copia esse debet,ut nec concrescere, nec exarescere

facile pinit. O b-ωvim hominis uita longior

est,qliam multorum, quae eum magnitudine Ap rant. D iutius enim uiuunt ea, que brumoris copia

uincaturris maior in eis qualitatis fit,quam quantia tutis in alijs praesta Mid. Est autem in nonnullis cassor pinguis, qui sitimae iacit ut nec exiccari,nec refrige rari facile posset:in aliis uero alia succum habet. Praeterea id quod tale futurum est,ut non facile i tereat cr occidat , reliquis abundare non debet. Quod enim eiusmodi est, id uel morbo, uel nat

ra interit. Vis enim eorum quae redi dant, cr cor traria naturae aliqua naturam, alia partem

interimit natura sua. Itas animantia ea quae ad concubitum procliuia μκ magnas seminis copia absidant,cito ad benectutem compelluntur: proptem quodsiemen reliquiae quaedam est, cr praeterea cum emissum est,exiccat. Ob erras causam muli,quam

equi er asini a quibus generatus est, uita est hi gior: er 'minarum, qaum marium,si mares procliues sint ad libidine. Quo fit etiam,ut passeres mares

breuiore tepore uiuat, quam foeminae. P raeterea ni tres omnes, qui adjaciendum opus attentiores sunt, labore citius compelluntur in senectutem. Labor

enim exiccandi vim habet, oesiccius in senectuten ς dominatAri

130쪽

-s Aristo t. lib. de diuturnitate

dominatur . Natura autem maribus longiorem,

quam foeminis, uitam largita est: idq; fit propterea,' quod is maribus maioriquam M'minis, caloris est copia. Eade ueia animantia quae in callidis locis uersantur,diutius uiu-t, quam ea quae in frigidis: ob ea ipsam causam, ob quam maioru uita est longior, maximes insignis magnitudo eoru animantiu quae frigida sunt natura sua. uas et angues, Cr lacerti

er bestiae quae squaminis obductae fiunt, inusitatae

sunt magnitudinis, Vs in locis, quae calore prs stant:er in mari rubro animalia quae duro corio te cta sunt. Nam er increment inuit e causa esὶ ca/ior is qui humoris est particeps.In locis autem quae nimio frigore obrigescunt, quonia humoris qui rianimatibus Hest,nimium aquam imitatur, Acile co- crescit. ltas animalia quae parum aut nihil sanguianis habent, omnino in locis quae ad cptentrionem pertinent, nulla nascuntur: mec quae ad pullum gradiendo accedunt,ira terra nec aquatilia in muri. alia

nascuntur quide ed minora sunt, eorumq; breuior en uita. Tollit enim curuulum magnitudinis concretio:ersi alimentu non capiant, tam animalia quam stirpes, latereunt Se enim ipsa liquesiciunt, Cr m ficiunt. Vt enim magna fama parua absumit Cr consci eo ino quod materiam constannit sic naturaliser insitus calor,cui primum concoqueri munus datum est, materia in qua inest, conficit. Aquatilibus autem breuioriquim terrenis animantibus, tu est

nita,non quod humida plane sunt, sed quia aquah more miratu cuius generis binor Acile exhau

SEARCH

MENU NAVIGATION