Aristotelis Libelli, qui Parua naturalia vulgò appellantur videlicet De sensibus, & ijs quae sensibus percipiuntur. De memoria & recordatione. De somno & uigilia. De somnijs. De diuinatione per somnum. De motu animantium. De diuturnitate & breuitate

발행: 1553년

분량: 230페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

cip. L

το Aristot. liber quae inducta fiunt similitudine ducti , inesse existia

munt atq; haec opinio ita eis cum ipsis perturbati nibus crescit,ut ji nongrauiter mictetur, id fessium esse non ignorent: sim maior sit er grauior morbus, ad eas etiam belliolus inuolent otos impetu strantur. Id t propterea, quod non eadem animi ui iudicent, ea pars quae dominatur, Cr ea in qua uisio-m i primuntur . Quod hinc sciri potest, quia cum sol pedalis uideatur,saepe asensui aliquid aliud repugnat: er quadam digitorum in mouendo errangendo uicisitudinne unum duo uidentur ,sed tamen non duo esse concedimus. Verius enim se,ctus quam tactus iudicium est. Quod si solas nobis tactas datus esset, unum Do esse iudicaremus. Ast mr autem, ac mentimur his in rebus: propterea quod non solum c res quxben sim mouet, pulsu agitatur,apparent nobis qualescutis res: fed etiacum ine sienses mouetur, proertim si eodem modo, quo a re quae sensui objcitur, moueatur ueluti terra nauigantibus moveri uideli r, quod ab alio clectus mouetur.

Ex quibus silui per ici licet mn solum uigilan

tibus motus eos,qui Cr ab Vs quae extrinsecus obiecta sentiamus, cr ab θs quae ex corpore euerulintsi gnantur,incidere: sed etiam tum cum dilectio ita quam somnum uocamus, exillit, turas maxime oriatur. Interdum enim, cum sensus intrati sunt er occupat una cum mete extolluntur: obruunturq; ut paruus ignis a maguo,sic a magnis parui dolores ac va-Iuptates, cum autem nihil agunt cr quiescunt, et a exiguo

82쪽

efflueuidentur. Noctu uero cum languore corpores bensius constcti nihil agree posint, quod calor ex sitimis membris in intimas partes se regerit,adsim j s fontem Cr principium delabuntur, turas cui lentiores sunt omni perturbatione sedata. Vt a scin parvosque in fui ijs uortices Di, sic quem mo

pum in animo gigni cotinenter existimare debemus: sepe miles, plerinq; ucro alias formas imitantes propter relationem. Itas post cibum, Cr admodum pιeris,ut inmissim somnia non incidunt, propterem calorem que cibus gignit. Quocirca quemad-medunt aquam aut alium humorem si quis uehementrebacido commoueat, interdum nullum si lucrunidetur: interdum uidetur quidem ed omnino infexii, ac de serme, ut aliud ais est uideaturristiata au i tem tranquilla aqua, purum cr gustreui tur:

sc in somno uisa er motuum reliquiae quae α ρη φbus euemunt, nonnunquam a maiore quodam ino ru,quem dixi, omnino obruuntur. interdom vero

turbulenta quaedam uil9,9 prodigiosa, nec fomni rudentur:ut urentibus,stbrelaboratibus, Cr ebriis. He enim perturbationes: cum 'iritus planae sint, magnam Cr motum er tumi lium aikrunt. cum ro tranquillus est cxsecretus singuis in ijs anima tibiis quae anguinem habet, motus =crisa quae integra

feruata sunt a quos sic um orta, quieta ex fedat

somnia ita esciunt, ut aliquid nobis qppareat: via deamurq; ab Vs quide quae ab sectu delubutur, v dere, ex ijs agiem q*ae ab agditu, audire quod 'etiam in caeteris sit bus eodem modo. Q Ioniam

83쪽

τ, Aristo t. liber

mini illinc ad principia ni motus peruenit, etiam liugilantes uidereAudire,acsin tu percipere uidentum quod, sectrus interdum moueri uidetur, cum u

diximus, non moueatur, Cr tactus duos motus nunciat, unum duo uidetur. Principiu enim unde lin us

cuius sensus uis ducitur plane affirmat: nisi aliut quod plus post contradicat. Speciem igitur praebet omnino, sed no omnino ac plane assensu id quod videtur approbaturi sed ita deniq; si eius partis graeiudicando ualet, assensius cohibeatur , vel suo pupuminime agitetur. Ut autem diximus, alios alia annuperturbatione acile decipi capturis solere, sic lormientes somno, ues quod vel fensuum pusu Cr alitatione, uel alijs quae sensibus accidui, ita ut quod parnasiimilitudine ad aliud accedit, illud esse uide tur. cum enim dormimus, defluente ira principi fui maxi a sanguinis copia, motus insiti, alij delabi possunt, alij reipsa una delabi tur . Ex quo fit, ut

in aliquo motu motus alius apparea quorum si bis effluat er eua sic alius ei succedit:eodem j in inter se afficiuntur, ut runae, quae cum formatae concretaes sunt, in aqua lique ficta urena extant, sic inesse possint: cum aurem languet remittiturin iiquod obstat, tum denis agunt, er operantur, OH

teratis ac delati quodammodo in parua sanguinis copia, qui infensum sedibus inest, ita agitatione

nos commouent ut eam speciem praebeant, quam es quae in nubibus apparent: quae cum ad hominis ercentaurorum figuram similitudine accedant, cito

ego inni, qcorum quicque est, ut dixi, quo reli quie

84쪽

quiae eorim de quibus uigilates cogitauimus,aut egimus. ac cura uera Jecies evanuit,licre etiam dici potest, hoc tale esse, qualis sit coriscus. Cum aut ea pars cuius esse proprium iudiciumsentit, corificum esse non ascimitur, neque praescribit, scd ex eo ad ue ram istiuscorifici notionem peruenit. Cuius quidem etiam cum sensum habet, hoc ipsum iudicat, nili asanguine omnino eius asen us cohibeatur, er quasi eius sensum non habeat: Isic a motibus ijs qui in fensuum fedom :nhaerent, agitatur, tum p lccteucri, id quod uerum esὶ uidetur. Tuntas fomin vis est, ut id obscurare cr obruere vidcatur. Ut igitur si quia oculis digitum obiectum esse ignoret, no solam apparet, sed unum duo esse assentitur: si non ignoret,steciem quidem uidet, non tamen assentitur: sic ira

somno, si se dormire sentiat, si Arach habeat eius inrctionis, quae eius partis propria est, quae sensum

habea lectcs quide occurret, sed tamen animi quadam pars Jeciem corifici uersari in animo assenti tur, corii cum autem non esse id qMod occurrat confitebitur. Plerans dutem it, ut dormiente aliquo,

quaeda animi eius pars id quod occurrat, somnii esse approbet,cu intcrim si fe dormire ignoret, nihil uisioni obstet. Nos aut id quod est diceromotusq; esse

quosdam infensuum sedibus, ita denis perlici po

teri si quis co animum intendat, lit conetur recor

dari, quae nobis umeniunt, ex cum in diversus partes Ierimur, er cum expergiscimur.rit enim intem milit quae simulachra in somno cuipiam gereban

85쪽

Aristo Lliber

dibus relicti essent comperiat: praesertim cum nor nudis pueris, Cr qui in omnem partem circuηθiciunt,diectra permulta ita moueriside titur,ut pleruns praemxtust occulunt Cr abdunt. Ex quibus ominbuε colligenda est omnium esse uisione quo dam,ate, eam in somno existi re. Quae enim ectra modo commemorauimus, no siniit semina, nec si quid aliud liberatis solutus somno sensibus occurrat: nec quicquid fecundum quietem uidetur, id cotinuo somnium est. Primum enim ita accidit, ut nonnulli quadam ex parte sensum er sonorum, Cy luminis,et saporum, er tactus, e leuiter er quasi eminus h beant. Iam enim quidam qui dormientes leuiter aliciebant , cum lucernae lumen se vidisse leuiter per sommim existimarent, experrectistatim id lumen

lucernae quod reuera obiectum cssa agnoueras: ercum gallarum canumsuocem Iociis r audiunt, e

citati somno, plane intellexerunt. Nonnulli uero etiam rogali respondent, propterea quod feri po eici ut tum cum plane uel ui lamim, uel dormimus, s alterum in nobis inest, alterum etiam nobis quodammodo conueniat, quorum neutrum fomnium esse concedendum estnec eas omnes notitias,quae in somno uerae nobis praeter uisa incidunt. Sed uisio ea quae ex si suum pulpu er agitatione nobis dormientibus, qua ex parte dormimus, occurrit, id demunt somnisini est. Sunt enim quidam, quibus in uita omnium nullum uidere contigit. Ruram igitur hoc

inuni foed tamen incidit, nonnullis quidem asia ἐος, aliquibus aute progredientibiis corroboratis s

86쪽

De somniis,

iam aetatibus umerit, cum antea somni nulli uidissent. causia autem cur non incidant , in pueris per lici uidetur post cibum: quorum qui ita a natu ra instituti sunt, ut magna in eis exhalationum copia adsupcriorem lacum Cr ccrebrum stratur, aut rursus deosum missu magnis motibns omnia in pleat , in eis consentaneum est nul luan animo uisio nem ob ci. corroborata autem aetate non est ali num sit fomina videant, praefertis cum mutatione

aliqua aut aetatis aut aflehionis necesse sit huc ipsum

repugnantiam consequi.

Diuinatione quae in Somno existit liber Io chimo Perionio Benedictino Cormoe

riaceno interprete.

E diuinatione autem que in omnis oritur, eisenireq . somnijs dicitur, hoc uere dici potest, c ea cotemne Ireficile esse, nec eis sidcm basere. et omnes, et pleros, assentiri omnia aliquam notam habere sdefici authorita tems habet,quasi id exercitatione,experientias dicaturrier dequioqia in somni' diuinationem esse, non est incredibile. Quadam enim ratione nititur. Itaque de alijssomniorum generibus existimare tiacet eodem modo. At vero nullam causam consent mam cernere, quaeuenia id denis acit,ut eius nul

Iasit ductoritas. Nam Deum esse qui somnia mittat,praeter alia quae a ratione aliena sunt, etiam G Iud dicitum est, cr D ei maiestate indignam, ei ista

87쪽

es Aristo t.liberita non optimis uiris, nec prudeligimisId quibus

vis mittere. Sublata autem causa quae a Deo ducitur, alia consentanea nulla uidebitur. Um enim reporire, cur aliqui futura de ijs praesentiant,qui in colu nis Herculis aut in Boosthene habitent, maius est, quam quo uostra apientia peruenire posit c Igitur somnia uel causa sim ne se est, uel uotae rerum uturarum, uel euenim: idq aut omnia, aut quaedam eorum,aut unam tantummodo. Causam autem appebla, luti lana causa est cur sol deficiat, er labor Iebris causa est: nota autem crisignum desectionis est, alibi aduentus, linguae uero a1peritassebris: casus autem, cum aliquis ambulat, solis desectio. Nes enim nota est haec defectionis,nes causa, nec ambulationis aut itineris fictio. Itas nihil eorum quae casu β

triremere eueniant per aut pleri q- accidit. Ita fet, uisommorum partim causae int, partim notae, ut eorum quae corporibus euem l . Dicunt enim

elari imi etiam medici, obseruanda csse somnia dilia genter. QRod cum omnes qui arte quavis praediti suo existimare debent, tum uel maxime ij quibus aliquid propositum est ad chiderandum, quis philosophantur. Motus enim qui interdiu existunt, ra si permagni sint cr uehementes, i paruis qui uigi untibus incidunt, obscurantur. Quod contra fit in sonitis, in quo perexigui magni uidentur esse. Idssep ιmero in in quae dormientibus Uuuenium anii nuduerti licet. Ii enim er suumnasse, tonuisse pη- tantaeum fioni exigui aures eorum pulsent ac sterit,

ex mellis alia is rerum dulci st buccim perci

88쪽

De diuinat.per somnum. II

pere, cum leniter pituita diffsuit: er per ignem ambulare, magnos calore assici, cum calor exiguus aliquam eorum partem occupat. Quae quidem omnia cum excitati tint , ita se habere intelligunt. Ita fit, ut quoniam omnium rerum parua sunt initia, per spicuum sit morborum etiam esse,aliariaras reram quae in corporibuspo cris teporibos existunt. E aequo istud etiam perspicuum est,necesse esse haec ipse

a dormientibis magis animaduerti ac notari, quam a uigilantibus. Qui retium no est ab ur ,nonnubia eorum quae cundum quietem nidentur, causam esse siuarum cuique action&m. Vt enim cum aliquid acturi simus, aut in opere occupat aut etiam egi

inius quid, plerimque in somnijs in eis rebus esse, Craliquid tale moliri videmur ias βtpropterea, quod via quaedam ab ijs imiijs cr caulis quae interdiu incidui, praeparatur: sic rursws necesse est,eos etiam motus qui fecundum quietem eueniunt,sepe initium causamq; dare ijs quae interdiu geruntur, propterea quod eorum etiam ratio Cr notitia nocturnis uisis prae mutatur. A', hoc quidem modo quaedam solania crsignificationes cr causeelsepos . Alia autem casu forte, temere eueniunt: eas maxime quae longa ferie astrisq; repetuntur: er quorum in nobis causa non est, sed de bello nauali, ijsq; omnibus quiemagnis a nobis interuallis disiuncta sunt,uidentur. Verisimile est enim in his rebus eo se nos modo ast ctos esse, quo est aliquis cum alicuius rei mentionem facit, σc secuenit. Quid in hoc etiam ecudum quietem prohibeat s Atqui hoc modo uerisimile est, musta

89쪽

ja Aristot.liber

inscia eiusmodi euenire. Ut igitur illic mentio huis ius m nec raus est, nec signiscutis euentus iutius : sic nos somnium cur euaserit, ei qui uid rit, nec causa est, nec significatio, sed . Italu

plerassomnia non eueniunt. Q net enim cassume

niunt, ea nec semper,nec plerans fiunt. Omninos somnia quoniam alijs etiam quibusiam animanti

bus uidentur, a Deo non mittuntur, nec eo auctore veniunt. Sunt tamen Ala μονια. Siquidem natu

test, quod ualde obscuro loco nati homines Atura longe ante prosticiunt, ex somniant, quasi non a Deo somnia mittantur:fed omnibus qui natura sua' loquaces Agni er melancholici, uaria uisa ob eruntur. Quoniam autem multis uarijsq; motibus agitatitur,rert Amraram euenta con ciunt er asequutur, ut nonnulli modo quae diuidunt,auserunt. Vt eum dicisiolet,si multa lactes, aliud alias lactes. Quod etiam' ira fismiijs. Nec uero mirum uideri debet, si pleras somnia non eueniant, cum pleris etiam ear significationum quae a naturis coelesti bus portendantur, ad exitus non perducantur: qm in genere funt ea quae ab aqua uentus sumuntur. Si qua enim uis alia ac maior oriatur , aqua originem erat res habitura ton datur gnificatio: π pleras eorum quae recte agenda censuimuη, a valentioribus causis dirempta sunt. Omnino enim non omne quod Aturum Ait, euenit, neq-- idem est o D μεν nocι το μω es , id est, quod erit σμturu est. sed i

Men Alcnduni est ex causis esse, quae impedimen

90쪽

De nimis. ' γνω serint quo iniuris absoluta lintner basi is signi

ficationes esse aliquarum raram, quae no evenerint.

De tu autem somniJς quorum non sunt eiusmodi cause, quas diximus, sed disiunctae fiunt uel tempori-bM uel locis, ues magnitudine, aut quae nihil horum habent, sed tamen culi asin ' eorum qu:bus uisesunt somnia, non continent, in j certe callus er sv

tuna dominantur. Hoc enim tale magis videtur,

quam id quod nult D emocritim, qui eorum causas facit imagines er 'uxiones. Vt enim cum aliquis aquam aut aera pellit, id etiam aliud pcllit: illocupiscente, interdum ad quoddam tempus motus ille durat, eo qui mouerat, absente: sic nihil prob bet motum aliquem cysen jura in animos fommai tium obrepere, a quibus ille imagines ex sturiones efficit: er cum influuiis, magis scissu percipi noctu, quod cum interdiu bucuts illuc impelluntur,dfiapentur. Magis enim uacua est ac liberum coelum ab omni motu et perturbatione, noctu propterea quod

tranquilliores noctes fiunt, cr quod motus ipsi cor pussiensu a liciunt magis fecundum quietem, clim

dormientes paruos etiam motus er agitationes isteriores Acilius percipians, quam uigilantes. Hi auteni motus uise obiiciunt, ex quibus futura de rebus eius generis praesentiunt. Ob eamq- eausam bi motus animi dejice uulgi hominibus, non sapient imo euique incidiri. Interdiu enim sapientibus etiam occurrentit, si uisa Deus hominibus daret.quo quide modo uerisimile est uulgus utura praeno cerer praesertim cin hortim talium mens res curare noboleat,

SEARCH

MENU NAVIGATION