장음표시 사용
61쪽
soliti ne fiunt semper dormientes somnia uidere, es non meminerunt: quod si ita est, qua di causa fui,ci utrum feri pol it nec ne,ut lutura provideantur σs id fieri potest, quo tundem modo:σ ea ne futura
sint, quae ab hominisus modo geruntur, an ne ea quorum D eus causam habest et utrum hoc natara,euenia an temere Cy cactu. Ac primum quide illud pro
ficto perstimu est,et uigilandi labore an malis esse, et somnum. contraria enim it, uidetur somnus uigiliae quaedam esse priuatio. Nam cr in alijs
semper , Cr in rebus natura constantibim in eadem
re quaesit capax extrema solant existere, eius denis esse lectio: ut ualetudo Cr ni orbus, pulchritudo Cr deformitas, roburer imbecissito, aspecti s Crcaecitis, auditus Cr surditas, leuita6 er grauitas. Quod ex his etiam perstici licet Quo enim uigia
lantem cognoscimus, eodem etiam dormcntem.
Nam er eum quisentiat, uigilare, Cr omnem qui vigilet, aut alicuius eorum quae extra fiunt, aut alia
cuius earum motionum quae in ipso fiunt, sensium habere existrinamus. Si ergo uigilare in alio nilo rufi in sentiedo est,perspicuum est,ca quaedormiant, eo ipso uigilare ex dormire, quo Fentiant. Quo niumque nec animi proprium hi sentire, nec corpo vis cmus enim facultas est, eius etiam i/nctio: qui auton sensus dicitur ut ῖnctio er actio, quidam motus est animi ad corpus perueniens) persprcu um est, neq; almim proprium elle hanc dilrctior em, neque inanimum corpus fonti repose . cum autem ante risiijs libris de hs quae ut partes animi dicuntur, di
62쪽
Et uigilia. sagulati sit: eas parte quae ad alendam pertinet,
retict alia Hilla huius sit expers:non est id quidem dubium, quin ea omnia in quibus accesto ex deces obolum, non etiam aliae uiuendi causa date partes reperi mur omni ex uigiliaesint expertia: quo iugenere casiam quae terra edantur. Neq; enm ha
benι eam partem quae est fons sentiendi, uestiun si potest siue non iciungi. Nam ratione etiam haec eam uim habet, uisit parari posit. Venis illud per spicuum est,nihil esse quodsemper uigilet, aut fem- perdomist, is is animantibuου has dudου H ctiones conlienire. Nes enim si animal At quod sensitum habeat, id er uigilare Cr dormire non potest , quandoquidem hae duae assctiones sitae fiunt iustissu eius partis, quae sotis, origo er principium cst sentiendi Nec uero fieri potest, ut alterutrum siem per iv eodem reperiatur:veluti, ut si per aliquod animantium genus dormiat, aut aliquod semper u gilet. Praeterea omne opus er munus quod secun dum naturam est, cum tempus in qπο estici potest, egreditur, tum ipsa necessario praestare non potest: ut oculi qui aspiciunt, huius muneris praeflat disium Iaciunt. Eadem est cr minin ratis, Cr c terorum omnium,quoram aliquod munita Cr obf-cium est. Si igitur est alicuius officium sientire, uis id iura temporis transtat ira quo sensuum ossicio sim .gi continenter potest, iam id ipsum praestare non poterit. Quoi ιθ uigilare eo definitum est, quod ficu
sussolutus ac liber sit, er contrariorum unii adesse necesses non alterum, Meilares er dormire con dd ab traria
63쪽
traria ut, quorum alterutrum in Ommbros reperiri oporteat, necessarius estsomnus. Si igitur somnus talis albectio est, iis est quaedam imbecilli tis,propter uigilandi exuperantium: cr uigilan- di exuperantia interdum morbum allere er parit, interdum non parit ex quo osciatur, er imbecillitatem Cr diremptionem in eodem genere esse: me cesse est,Omne id quod uigilat, eam uim habere, ut dormire poβt: quippe cum licri no positi, ut qui quam laborem erat sempiternum. Eodemq; modo nihil perpctuosomno opprimi potest. Nam cu fomnus motus sit quidam eius partis animi,in qua sedes sensus est, o quasi nodus quidam ac uinculi , mo- tusin uacuitu:sit ut omne quod dormit eum uis ,habeat, utilentire pol it. Atqui id quod eam uim habet ut sentire poβι sentiendi murtere ungi potest: ersensum munus exequi omnino, ac proprie is non potest una eandemq; opera, qui dormit. Ex quo ne eclyirib licitur,omne fomitu eam uis habere, ut depcrifugaris positi. Ac in caetera quide fere omnia perspicue boninus couenit, is aqvatilia, in volucres, er in gradietia animalia Etenim omnia pistiugenera, tu ea quae molli retecta sunt, dormire uisa sunt: tura omnia quae oculos, sum ea quae duros oculos habent. Porticuum est etiam, ea animantia dormire, quae incisiuris quibusdam constant: quanquam haec ipsa breui somno contenta sunt. Itaq; epe incertamese, dormiunt necne. Ea uero quae duro corio tecta
sunt sensu quidem nondu pesectum est,an ne dommirent: quod si cui probilius haec sit oratio, ei fide
64쪽
babebitur. Atq; ex his quidem persticuum est, in animantia omnia fomnum cudcre. Animal enim ex eo suodsiensiusit praeditum definitum ensensus au tem quodam modo in ungendo munere imbecillita. tem, er quasi Minculum quoddam somnum esse dicimus: uigilium uero in dissolutione et relaxatione posuimus. E orum autem quae terra ex sic undit ex o gnis,mbit utriusis motus est particeps. Nam fue sensu nec somnus, nec uigilandi lasor ulli rei conuenit: quibus aute sensus couenit, dolor etiam et uoluptus: in quibus autem haec reperiuntur, in in etiam cupiadito : quorum nihil in in reperitur, quae oriuntur ex icrra. Idq ex eo perspici licet,quod pars ea uni mi , quae alendi uim habet, meliu3 officium ut in somno quam in utilia exequitur. Aluntur enim Craugentur tu melius animalia,qu)d nihil ad haec munera obeunda sensum requirant.
sed quae sit dormiendi uigilandis in animantia cap. a. bus causa, Cr quo in scissu, uel quibus in sensibus, si
in pluribus hae functiones eueniant, exponendum est. Quoniam autem in nonnullis ahimalibus omnes sensius reperiantur ii aliquibus non reperiuntur, ut auditus, Cr a pectus: tacitum autem crystatum omnia habent, nisi si quod est inchoatum er imper e ctum, de quibus in libris de Animo dicitum estis eri monpotest, ut animal cuiuslibet sienses munere in somno fungatur: non est id quidem dubiam, quin ne cesse sit in somno,qui uocatur,eumdem motum omni
bus conuem re si enim alio uteretur, alio Eon utere
tur , hoc etiam in somno lingeretur: quod feri non
65쪽
potest. Quoniam somniseensuitu propriualiquis,
tu commune attributa est: propriui ueluti ustectui cernere,auditui audire, eodemque modo caeteris estq; vis quaedam communis, quae ad omnes pertine quae eade Cruidet er audit non enim quidem certe secta uidet se cernere , nec iudicat aut internoscere potest diuersia est e dulcia ab amaris , nong statu quidem, mec sectu, nec utroq- ,sed quadam parte commaeni omnium quae ub rasum cadunt. est enim Crfensus unus, er quod proprie sensui obj-citur unum: ratio autem fensius tin quos genere diano a , ut foni Cr coloris: id quod simul in tanget distribu maxime perlicitur, qui cum ab estis sensia busfeparatur, caeteri ab ira diuelli clangici no possunt. de quibus in libris de Animo dictu est: pertia si est in hac parte animi uigilia Cr somnian consistere. uas omimbus animantibus conuenit, quoniam etiam tactus olus in omissibus reperitur. Etenim
si ex eo somnus usiuuenit, quod omnibassensibus alia quid accidat absurdum est, eos sensus qui nec necessirio funguntur fui, muneribus,nec quodam modo Argi possint, simul eademq; opera cr nihil agere
necesse esse, er omni motu uacare. c ontra enim magis confient et esset cis euenire, ut ne simul quiescerem. Quod autem hoc tempore dicimus, id in his etiam recte istelligitur. cium enim ei quod principatum in caeteras sensivumsedes oblimet, Cr ad quod caetera pertinent, aliquid accidit, caeteris etiam omnibus idem conueniat necesse est. Si quod
aut istonem non positi, id non necesse est ab hoc
66쪽
Etifigilia. v Minime essiciposse hoc autem in pleris rebus perspici licet, omnum mec in bensuum cessatione, res insontiendiimbecillitate consistere Inanimi enium de steti bus tale aliquid accidit , praeferim cum ani mi defrictio onuaed in sis sensuam imbecillitas, er tu Ita quaedam animi mentisq; deliria eueniant, et ij quibus in ceruice Gnae astringuntur, senstu carere soleant. fid tum tinis fomnus habendus est, cum animai sensuam munere fungi non poteti: ids nouquavis lenitendi se se ars parte nec quavis de cat
s Hed quemadmodum modo rictim ei L ea sentiendi parte,rn qua ines sentiendi principatus. c in enim ea pars fcuffcia est. uisentire nonpcfit, necesse est
etiam i aeter assensuum Medesomneis officia ac muniusentiendi exequi non posse. Cum autem illam aliqua roi potis no necespe cithanc no posse exequi. cur te omnus eueniat,quaessit haec Hectio, dicenduest. Nulla quide Mit genera causam. Na et finem, et id unde motus principi exilii er materim, erfrinam, causam dicimus. Principio quoniam natura dicimus agendi causa datam esse, inis in bonis docitur , quietem autem omnibus rebus quae uapte natura mouentur: s uero quae perpetuo continuo 'pusu agitari non possint cum uoluptate, necessa riam esse cr utilem , somnos hanc nominis translationem a veritate coacti omnes accommodant, quod
si requies: fit, ut salutis animantium causa data fit. Atqui uigilia finis est, quandoquidem sentire ac sapere omnia quibus alterum inest, tanquam finem proposita habent. Nihil in his praestantius est,
67쪽
, nihil melius,cr finis quidam optimum est. P raeterea necesse est sommini unicuis animali conuenire. Di alitem necesse esse, ex adiunctione, si animal sit, quod suam naturam habeat, ei quaedam necessario inesse oportere: quae fuit, alia adesse oporteat.Discendum est etiam deinceps, quo ex motu: uel actio ne corporum uigilia Cr somnus in animantibus consequantur. Et quoniam in caeteris animantibus,ut in hi quae ungrine carent, aut easdem, aut similes causas esse existimandum est: in ijs autem quae s anguine haben easdem que in hominibus peficiuntur, ex bis omnia cognoscendaseunt. Ais illud quide prius in alijs libris expositum e entiendi principium ab
eadem pararia qua etiam mouendi, animalibus ψι venire. Id autem est triam certorum locorum, me usanter caput cr inferiorem aluum locatus. At,
si quidem quae sanguinem habent,pars est qua cordi propinqua est. Omnibus enim animantibus qua sanguinem habe cor datum est, ex quo fons er principia fensus ac motus praecipui ducitur. Ac illud quidem perspicuum est, Cr mouendi Crrelirandi, Cromnino refrigerandi fontem ac principium in hac parte consi stere. Calorisq- qui huic parti tributim est, natura scit, ut animantia parem restirarent, partim salutis causa lamore refrigerarentur. De quo poll=uo loco dicetur. In ijs autem quae sanguinis expertia'nt, cr in js quae incipuris quibusdam constant, quaes*iritu non duciunt, principium di in parte quae cordis locum obtinet. Spiritus enim
68쪽
emimaduerti licet in s bestiolis quae pennas perpe tuus contrimatas habent: cuiusmodi sunt uelae et fgpes,ais in mustis,alijss generis eiusdem. Quonia autem moucri aliquid, aut feri sine ui nullo modo potest, vim autem gignit sturitus retentio: ijs quiadem quae spiritum ducunt, uis quaedam extrinsecus
euenitri suero quae non respirant, cognata er insuta. Itas ea quae pennarum adminiculo utuntur, sonum quendam uidentur edere, cum aeris ictu pulusus mogentur, qui in fenum transiuersum eorum animantiam quibus pennae perpetuae datae sint, incurrit. Omnia autem motu cientur tum, cum sensus aliquis uel naturae accommodatus, uel alienus in prima sentiendi parte nascitur. Quod si somnus er uia gilia huius fiunt partis affictiones, pro ficto pes clium est, quo in loco,quas Inn parte primum simnus ac uigilia existunt. Nonnulli autem tum, cum dormiant, mouentur,siciuntq; multa, quae uigilan
tes,sed tumen non sine uisione cnsul; quodam. Somnium enim sensus est quodam modo, de quo postea
dicendum erit. Cur autem somniorum homines,cum expergesecti sunt,recordenturaea uero quae uigilantes fecerunt, non recordentur: in Probi alibus diximus
NMic sequitur ut explicemus, quibus rebus, Crvnde principium uigilandi dormiedis existat. Per. sticulon est quidem, neces esse ammantibus omniabus, cum si sum habent, primo cibum capcre, ais augeri: cibaems extremum esse omnibus, in quid q* anguinem haben sanguinis naturum: ijs au
69쪽
rem qπα sanguine carent, aliquid quod illius Iocumireneat quadam similitudine,quorum sit cor sons uis
principium. Quod autem dιxi, perstuci licet ex
anatomijs. Igitur cum cιbus extrinsecus is loca ad cupiendum idonea intromittitur, quaedam hia uenas exhalatio ingeritur, ibis mutata insanguinem uer
titur,Cr aleam partem dilhibuitur, in qua anguianis fontem principiumq esse diximus. De qui bim etsi in m ris de cibo dinum cst,tamen de indem alte petendum principium est, ut motus initia m-gnitu habeamus, quias partι ninc in qua princia pium sensus incit, accidat, ut vigilia cr somnus oriantur. Neq; enim somnus quaeris est, iam sit dixi, imbecillitas eius partis in qua sidem sentiendi pommus: quippe cum Cr amentia er suffocatio quaedam, ex uir mi desectus talem ejiciat imbecillitatem. Iam uσι nonnullis etiam qssos animu3 defecerat, vi si quaedam vehementia acciderunt. Atq; hoc quiadem nonis ullam dubitatronem habet. Si enim feri potest ut is quom animus deficiat dormiat:fieri etiapoterit, ut uisio etiam fit somniam. Multa autem dicunt ij quibus uchemens animi doctio euenit,tis ij qui in ea fiunt optimone, ut intereant, de quibus Ominnitus eodem modo iudicandum est. At enim quem admodum diximus, non est fomnus in omni imbeciulitate rim partis, in qua sedem fictiliendi statuimus: sed ex habitu eo qui ex cibo existit, haec ipse af- ctis gignuur. Necesse est enim id omne quod exhalatur, aliquanti per impelli, deinde more Euripi ultro
70쪽
Et uigilia. animantium in ublime irrisii apte natura solet: quo
posteaquam perueum; unita rsius atq accumulatus reuertitur ac refertur. Itaque cibi somnum gignunt mrxime. Magna enim buanoris reis corpores co
pia conferta Cr coaceruatae in superas partes se tur, ubiciun haeret,premit suo ponsere, Aciis Minos semia cupiditate ducamur: cam uero deorsum propendet, relataq; calorem commouet, tam somnus nascitur,animalias dormiunt. Idsintelligi si cet ex ijs quae ad conciliandrum somnum ualent. Omnia enim capitis grauedinem gignunt Cr poculanta Cr esculeta:ut papauer, mandragora, uinα, Cr Ioliv.atq hoc ipsim ouuenire uidetur, cum toto pene corpore deorsum strantur, eosq; somni cupido ca- pit, ita ut nec caput erigere positit, nec palpebras attollere. Ac talis est somnus maxime, qui cibumer pustum sequitur, propterea quod in pnslu magna est halituum restirati ni s copia. Atq; ctiam ex quibu dum defitigatiomibus somnus oritur. V Iet enim labor et destillatio ad colliquefaciendum. Colliquatio autem est quasi cibus crudus in stoma cho, nisi fictrigida. Nomilietiam ni bi hoe ipsum inciunt, omnes ij qui ex humoris culari s red tantia nascuntur: quo in genere uni fibras ais se
stat In Praeterea ineunte aetate id contingit. In antes rem ac pueri alio sopore opprimuntur, propterea quod cibus omnis furfurestratur. Quod ex eo
sciri potest, quia superiora inferioribus magnitudine