Tyrolensium, Carynthiorum, Styriorumque struma

31쪽

per siguram obtinent , licet validissimas

caloris actioni subjiciantur, licet in metamorphoses veluti abeant ; praecipue autem in sanguine ipso, quem aequabilis compressionis ablatio, laxitas vasorum, & imminuta

liquidi copia nulli mode mutare quibit de elementis loquor); prout Vel hypothetica,

vel minime admodum reagentia. At hac licet concessa quid ultimo esset expectandum 8Αn hae particulae tunc divisse veluti trabes,

ct sepimenta fluvii undis, obici S , Vel aggeris ad instar obstarent cursui sanguinis 8 Globu- Ius sanguinis ruber cum serosis constet, &Iii lymphaticis ex Boerhawii ipsius sententia, si figuram permutare deberet, illa esset tantum in dissolutione globuli rubri habenda, &tunc certo facilius permeo re posset potius quam obstructionem progignere. Caussa igitur , quam S ietentus commentat VI, proXima, quaeque una tantum ab ipso dicitur, simplex, & semper eadem , nempe eXcessuS magnitudinis per canalem transmittendae supra Capacitatem ejusdem canalis, perperam est admittenda. prout physiologicis contrariam praeceptis , & nullis suffulta observationibus, si eXcipias casum obstructionis cum molis decremento, in quo non omnino est rejicienda opinio. Hinc Ioannes Eaemps, Daniel AEmilius Eoch, Joannes Fridericus Et veri, Ama- deus Beniventus Faber, S Joannes Georgius

32쪽

Schmidi Praeclarissimi prorsus, ct Expertissimi viri, rem acu tetigissent, & eXplanassent circa obstructiones infimi praesertim ventris, si, quales physiologos decent, morbi explicationes tradidissent : recte proin Clarmus Baldinger, qui 4. primas Dissertationes edidit T. 3. in Conspectu asserit , , passim aliqua Mimis mechanica videri; sed habet nostra aetate adhuc haec philoisophandi ratio fautores , 9 defensores frenuos , qui malint mori , quam alio scribendi genere uti. DΕx iis, quae hactenus memoraVimuS, pa tet morbum non esse obstructionem, quia habetur secretio major; cum vero haec major secretio procedat a quantitate, vel vi sanguinis ad eas partes aucta, ideo concomitari grandioribus Vasis , tum venis , cum arteritS. Hoc ex observatione tum propria cum aliorum , & EXpertissimi praesertim ReZia probavimus. Sed ne minimum quidem subsit dubitatiunculae argumentum audias , TOSO , quod Clarinus Littre jam observaverat, ut infarctus, si qui fuerint, cum molis incremento ab oculatissimis Anatomicis, & Ρathologis cum crassioribus vasis proculdubio processisse visi

fuerint. - Μ. Litire Mem de P Acad. R. de

33쪽

eonditionnis, que les glandes , qui ne fons nulli-mmi sensbita dans las antres, avolent pres d'une si vi de diametre, θ' que les extremites des a is feres, θ' las racines de Ia veine porte, b de laveme cave, θ' des conduitu biliatres , qui fetermiaolent is ces glandes, avolent tine grtiseus proportionne , F etorent vi bles furis nidoroscope.

Toutes os austres parties du corpS de cet homme, qui avolt etd fue , et olent tres - biera disposees , tres - uines. ,, Hic igitur praeter arteriola rum furculos dilatatos, cum S Venarum, Vel ramos correspondentes, habuimus propagines Venae portarum dilatatas ; at cum haec vena arteriae Vices agat, ideo juXta nosi ram opinionem debuissent ejusdem rami dilatari, quod apprime factum est: non crevit quidem corpus, Vel moles hae patis, sed crevere glandulae , ad quas Vena portarum pertinet; Caeterum timeo, ne, quod de naturali ejusdem visceris mole delatum est ab illis, ne, inquam, non omnino Verum fuerit praesertim , quod Volumen glandularum majuS , quibus conflatur haepar, vel melius dicam circumvolutiones vasorum , & cellulosae, debuissent augere molem visceris ipsius eo etiam, quod arteria hae-patica, a qua haepar nutritionem habet creverit diametro . Dilatantur igitur Vasa quamprimum pars creverit. Dilatationem hana

Vasorum praecipue arteriosorum memorat Haller cum glandula ipsa thyroidea crescentem OP.

34쪽

poth. Praeter autem alia argumenta, nonne sacci ipsius densitas crescit, ut Bertrandio

monente strumae conformationem hac ratione

difficile sit percipere 3 Nonne saepe sarcoma-tosa est struma Z Nonne cranium ipsum praeter

figuram in cretinis mutatam, nonne, inquam, miro modo dilatatur juxta Mala carnii, &mea observata, & parietes offert sat naturali crassiores' At haec omnia affabre, & Omnino demonstrant secretiones fuisse adauctas. Qua autem, quaeret aliquis, de caussa utrorumque haec vasorum dilatatio a pauco tantum nota fuit tempore, vel & fere omnibus iston notuit 8 Pluribus respondeo: 1. qui dem asserendo hanc dilatationem jam Littrium, Uti monuimus, vidisse praeter alios, &descripsisse ; at receptam non fuisse nisi, ut casum morbi omnino peculiarem eo, quod mechanica Boerha ii opinio ob puerilem tanti viri reverentiam , quae saepe scientiarum progressui obstat, omnes Μedicorum mentes occupaverit: 2. Quia peritia Anatomica ultimis nonnili temporibus fastigium attigit:

3. Quia neque exacte instituebantur cadaverum sectiones : 4. Quia eae sectiones Pathologicae ad usum non revocabantur nisi raro, &tantum in morbis ex ignota caussa, Vel monstruosis : 5. Quia de morbo incurabili sic dicto nulla erat exagitanda quaestio, sic etiam

35쪽

25eognitio morbi, uti credebatur, perfecta ingenio limites adposuerat: 6. Quia in hisce tu.

moribus secandis parteS nonnunquam exsicca. atae, ossificatae, Vel omnino faetentes sectiones impediebant: 7. Quia Venae semper Rrteriis majores , indeque hae raro eam dilata tionem attingunt, quam saepe obtinent venae:

8. Quia arteriae, quod intima partium teneant, ideo non satis animadversae: 9. Quia saepe

confuderunt obstructiones cum molis incremento cum illis insimul, quae cum molis decremento incedunt; in quibus arteriae reapse

minores: 1 o. Quia saepe in viris dissectio instituta fuit, in quibus jam imminuta, relate

ad pueri corpus , arteriarum capitis diameter, & maxime carotidis internae, S eXternae: 11. Quia aliquando arteriae in tumoribus osteomatosis ob compres Sionem, quam finitimae resistentes partes exercent, lumine revera imminuuntur etiamsi prius dilatatae fuerint: 12. Quia arteriae, non sic venae , post mortem eXpulso sanguine vacuae se summopere contrahunt; quod inde demonstrat in statu vivente summam distractionem fuisse

passas ) : 13. Quia si de proceribus loqua-

p) Tanti facio contractilitatem arteriarum, ut eri hac totam fere earumdem actionem deducam : Arteria profecto summe sese contrahit Post mortem , ut quae

36쪽

ris) non admodum vel cognita, vel elucidata

circulatio : 14. Quia demum remediis non destituebantur contra morbum hunc, proindeque inutilis reputabatur penitior de hoc morbo

scientia ; sic in Anglia, & Gallia numquam in

hunc

lineis et , & donabatur in statu vivente, ad II. lineas sese coarctet. In sano corpore major etiam est haec systoles, ut proin sat omnino fit sanguinis circulationi, vel expulsioni; elasticitas namque parietum, quemadmodum evenit in corda tensa, &dein relaxata, longe etiam superat lineam, quam in statu in actionis occupaverat. Hoc in carotide fe- Iis aliquando observavi; hujus enim parietes sic contrahebantur , ut viderentur inosculationem inire. Actionem hanc auget immo illitas extremorum; porro arteria firmis adnectitur partibus, ossibus videlioet, locisve internis, aut inter musculorum divisiones, ut inde obsequi non conetur ipsorum motui; cum igitur aegre cedant extrema, vis maXima, & major debet esse, quae hastolem adducere posset arteriae ipsi; & proin excitatur contractio summa, & sanguinem sub pressorio cogens. Secta arteria hinc illinc resiliens apprime probat arteriae extrema distracta fuisse. Ne igitur earum irritabilitati tribuatur, quod simplici elasticitatis, & contractionis vi est adscribendum. Porro irritabilitas labascit ex considerato fibrarum muscularium in arteriis defectu, summa elasticitate, quin & contractilitate post longum etiam a morte tempus, quo scilicet irritabilitas omnis jam abierit, superstite.

37쪽

hunc morbum quaesitum est, cum manus Regum aegris polliceretur , vel polliceri crederent perfectam sanitatem. Quomodo autem ex eadem arteria diversi humores, & particulae etherogeneae secerni queant, eXpediam. Tumoribus crescentibus.

vel ob vim, & quantitatem sanguiniS, partes secretae invicem sic agunt, ut ab arteriarum ramis surculi nonnulli secedant, interim dum alii iis approximantur. Fit idcirco

structurae quaedam mutatio ; eX hac mutatione enascitur angulorum diversitas in ultimis arteriarum surculis. Vasa etiam neXu , TO-bore , lumine , ordine, loco, longitudine ,

contractilitate mutantur; hinc diversitas secretionum. Sed vis sanguinis secretionibus omnino immutandis par est. Videmus namque circulo sal iniS aucto , mutato ve secretoria ostiola adinittere, quod suum non est; sic in animi pathematibus sudor excitatur nonnumquam sanguineus; sic in inflammationibus lympham coagulabilem vasa secernunt; sic vulnera prius, uti etiam in artuum amputatione, tenuem lympham demittunt, septimo autem, aut octavo die pus densum; sic urina sanguinea, exanthemata &c. At potior caussa ex nervorum imperio, a qua Omnes aliae . deducenda est. Actio revera arteriarum , quam hic mutatam credere fas est,

38쪽

28 est, vel adauctam ab illis fere omnino dependet. Revera ubi debilitas, quae fere semper nervosa est, non sic laxitas), uti in clo. roticis, obtinet, sanguis evanidus venit observandus , ut serosus , S ieiento narrante , fuerit observatus : sic icterus spasmodicus, ut dimidiatum a flavo colore corpus appareret depictum, Trillero in Eph. Nat. Cur. narrante & melas icterus ; sudores viscidi, partiales, illi fere certi mortis praecone S a nervorum omnino imperio repetendi sunt. Ab actione hac nonne oriuntur mutationeS ab animi pathematibus procedentes , quaS ele

ganter adeo , & diffuse attulit Samuel Augustus David Tissot Malaries des ne sp NOΠ-

ne a terrore cutiS elevatur, anserina sit, albida , siccescit os, Vulnera, ulcera,

Genua labant, gelidus concrescit frigore sanguis 'EX ira, nonne, ut alia praeteream simplomata, bilis summa secretio, salivae, & Iacrumarum quantitas, & agitatus in fervorem, fere dicam, sanguis 3 et sic deinceps. Quinetiam ad sensum mutatur sanguis ipse e vase illico perterrefacti prorumpens, quemadmodum Ile son sat tutis probavit eXperimenti S. Ne centies repetita recoquam, illud pro certo asseram , quod jampridem monuimus,

39쪽

29 videlicet circulationem pati nervorum ivsu-Xum, quem proinde si adauctum habebimus,

habebimus signa etiam circulationis adauctae Metastases etiam Vim hanc norunt. Sed quid plura moror, dum eX actione nervosa

secretiones omneS admiserit, neque probationibus caruerit Accuratus admodum auctor

qui a diversa vasorum separantium sensibili late humorum discrimina sat laudabiliter deducit 3Verum & partis laxitas meretur inter

caussas omnimode censeri. Sic densus, &acerbuS virginis uterus fomentis laXatus , &Vapore, pro muco sanguinem etatillavit: sic Vulnera sicca, fomentis laxata piis demittunt: sic haematuria in laXis, hydrops, scirrhi, Vibices, ecchymos es, eXanthemata in febribus cum insigni partium atonia incedentibus. Quibus omnibus ad unguem perpensis conscitur succum illum amygdalino similein oleo, in homine dulcem, uti Morgagnius L p. 9. b Adv. Anat. expertus est, & Heisterias E. N. C. Cent. 7. 8. obf 63.) mutari omnino

debere; diversam hinc induere naturam admixtis aliis particulis , vel & omnino desiderari, facta interim crassioribus, & etherO-geneis humoribus Via.

40쪽

IIaec omnia circa caussam immutatorum humorum ea jam pertinent tantummodo ad organa secernentia. Alia tamen adest, &potior caussa, qua humor, licet sincerus fuerit secretus , tamen immutari potuerit; mora nimirum, & praesertim in sacco praeternaturali, S non sinceri humoris. Mora profecto sic mutantur humores secreti, ut aliam induant naturam, aut proprietatibus longe aliis instruantur , quas vix secreti offerebant. Hinc mora cras Iscunt, spissescunt , indurescunt,

lapidescunt absorpto a lymphaticis tenuiore liquido. Nonnulli separantur ab aliis, alii aliis combinantur, & sic porro ; ut certo asseri nequeat in diuturnis tumoribus , & scirrhis tales substantias sic primitus fuisse secretas :morae interim actione corpora invicem sic agunt, seque attrahunt, ut relictis aliis, quibus adhaerebant, particulis aliarum additione alia etiam conficiantur corpora, Vel &diversa petant loca; hinc rarum non est quosdam secuisse strumas, in quibus plureS materiae conspiciebantur in uno , eodemque sacculo contentae, sed divisse. Aer praesertim aufugium quaerit maxime , ubi humore S secreti ob longum jam tempus nonnullum assiepti fuerint alkalescentiae gradum: hoc interim raro accidit; natura namque accuratis Si- me cavente lymphatica vasa absorbent subtiliora, ct aquosiora, quae mutationibus istis