장음표시 사용
251쪽
229 de elarat, Protonotariis integrum neque suisse, nec esse, ut absentes ab Urbe constituerent Dinstores; idque solum ipsis ses esse, ex Urbani VIII. beneficio, ut nempe singulis annis quatuor tantummodo,qui in Urbe adsint, & non nisi
praevio examine, augeant Doctoris gradu . Imo , ut nobilissimum Proto notariorum Collegium, suis beneficiis complectatur , annuit, indulgetque ipsis facultatem constituendi annis singulis sex Doctores , dummodo tamen in Urbe commorentur, quibusdam etiam conditionibus praescriptis . Mox statuit, ut nullis in posterum in Aula Romana conferantur ossicia, vel Beneficia, quae non nisi Doctoribus sunt conserenda, nisi litterarium hunc honorem in Romano Gymnasio ab Advocatis Consistorialibus acceperint. Idque se decrevisse testatur Pontifex, ut Advocatos Consistoriales majoribus privilegiis dona ret , ut Gymnasii Romani dignitatem augeret, utque rebus publicis melius consideret: Nosrae Consi oriatas Am in Adpoea os, eorumque Collegium amplioribus favoribus , ct gratiis prosequi, di iam praedicti Archigymnosi Almae Urbii nostrae splendori, ct dignitati, quam siriciori, atque utiliori Romanae Curiae salui , ct regimini plenius confulere, ct providere solentes, Ismuique dignum rationique cs onum reparantes, ut quicumque ad Dignitates, Praelaturas, Mogisrotus, aliaque munia,
ct inficia dictae Curiae , quae in eadem Curia, ct Urbe
cons uni, ct in ea exercentur, O quae Doctora LuI gr dum in utroque vel altero Purium annexum habent, aut quomodolibet requirunt ,pro te ole assumi , e promovcri destacrani eorum doetrinae , ct idoneitatis in praedicto Archiomnia publicum praebeant experimentum.
Excepit tamen ab hac generali lege illos, qui consequuntur ossicia nonnulla quibusdam nationibus addicta. XII. Quoad Doctores in Philosophia, ac Medicina, ii honorem hunc consequuntur ab insigni in Urbe Collegio Medicorum. Iam olim sub Imperatoribus fuit in Ur-
252쪽
be Collegium Are hiatrorum, cujus sepe mentio fit in utroque Codice . Archiatri dici coeperunt Medi ei Principis , atque adeo primarii, qui deinde distincti sunt in Archiat ros Palatii, & Arelli atros populares, & ex his conflatum Collegium , uti censet Daniel Clericus in Historia Medicinae. Archiatrorum popularium numerum , electionemque decrevit Valentinianus Lib. XI II. Codicis Theodosiani Titulo iii. de Medicis, &Posessoribus , Leg. v III. Exceptis ortus Oxii , pirginum rasatium guot Regiones Urbi unt,totidem cons Iaantur Ar-ώbistri , qui scientes annonaria subi commoda a populi commodis honese obsequi tenuioribuI malint, guam Iudisicer servire disiithas . Iuos etiam ea saIimur accipe rc , qu ani offeruntpro obsequiis , non es, pux pericii ἔσπασι pro salute promitean . mod/ Huic Am Alatrorum numero aliquem aut conditio fusa IlI, aut si ut
fortuna decer erit, in ejus Iocum nonsatrocinio praepotentiam, non gratia judicantis alius fabrogetur, sed horum omnium s deli circumsectoque deiectu, qui ct ς rum confortio, ct Archiatriae i sua dignitate, di nostro
judicio dignus habeatur de ea as nomine referri ad nos potinus oportebit. Hinc patet, totidem suisse Archiat ros Populares, quot erant Urbis regiones, eliceptis Medicis
qui in xystis, & apud Uirgines Vestales Medicinam faeiebant, de quibus videndus doctissimus Gothostedus .
Illorum autem munus fuisse obsequi tenuioribus , curare nempe eos , quibus nullae, vel tenues essent opes. Et ob hanc rem percipiebant annonas e publico aerario. Nec
nilus in hoc Collegium cooptari potuit, nisi communi aliorum suffragio, & auctoritate Imperatoris. De qua re rursus Leg. IX. ait Ualentinianus: Si qui in Arcsiatri defuncti es locum promotionis meritis adgreganduI, Non Gnte eorum partices1 flat, quamprimis, qui in Ordine reperientur . FIem , vel eo a Ilus judicanti,ui idonea rviorvi eiure ita ut qui iamque fuerit admisses, non a
253쪽
priorum numerum sutim veniat, sed eum ordinem eou- sequatur, , qui caeteris adpriorasubvectis , ultimus poteri inveniri, hisque annonarum compendia, guae eorum
sunt meritis , dignitatiques racsanda, Fuceritas δεμxta dispo tionem prius habitam faciat minis rari r Memorat hanc legem Symmachus Lib. I . ep. o. Erant ScArelliatri Sacri Palatii , qui intrapenetralia Regalis Aulae, uti dicitur Leg. xI I. citato loco Codicis Theodosi ni, Medicinam exercebant; quique deinde assequebantur Comitivam primi ordinis , atque immunes erant ab omnibus publicis muneribus subeundis. Horum primus dicebatur Comes Archiatrorum. Qt,od vero non omnes Medici dicerentur Archiatri, probant verba Legis v I. Lib. κ. Cod. Iustin. Tit. LII. ubi: Medicos, ct maxime Arctistros . Quemadmodum igitur olim in Urbe suit Praecipuorum quorumdam Medicorum Collegium , &nonnullis privilegiis ornatum, ita etiam sedulis subsequentibus, praesertim iaculo decimo quinto, cum huic Collegio Sixtus IV. potestatem addidit examinandi, probandique illos, qui in Urbe voluissent Medicinam exemcere . Nam id olim eis fuisse a Sixto IU. concessum testatur Clemens UII. Constitutione Insupernae anno MDxxx. edita, qua eonfirmavit Statuta hujus Collegii , &jurisdietionem Protomedici in examinandis , probandisquo Medicis , ac Pharmacopolis . Tum Iulius III. anno D mini MDL III. lata Constitutione, quae incipit Meritis δε-voIionis vesbac , confirmavit huic Collegio privilegia a Praedecessoribus Pontificibus concessa, praesertim Clemente VII. annuitque, ut Protomedicus ius die eret in caulis sive civilibus , sive criminalibus , quae ad ejus os, cium spectarent, utque non nisi ab hoc Medicorum Collegio fas esset conferri Doctoratus insignia in Philosophia , ac Medicina: Statuimus, inquit, ct Ordinamur, dinuuc di de cetero perpetuis futuris temporibus , ut nuI- ωι , etiam praetextu cujusvis licentiae , seu facultatis
254쪽
232sbi , etiam Asostolica cuΠοritate concessa . . . . ad Philosophiae, Medicinae, inea earum alterum Doctoratus gradum , praeterquam a vestro Phasicorum , ct Med eo-rtim GHegio in dicta AIma Urbe nostra existente assismi, creari, promoperipossit. Cumque excitata esset controversia inter hoc Medicorum Collegium , & Collegium Pharmacopolarum, Gregorius Pontifex XIII. anno MDLXXv. Constitutione , Cum incio Pastorali , deelaravit , ossicinas Pharmacopolarum a Protomedico visitandas , hos , eorumque Pharmaca ab eodem probanda , pretiumque Pharmacorum a Proto medico statuendum. Tum alia Constitutione ab eodem Gregorio Papa XIII. promulgata anno ΜDLXκvi. quae incipit In AMosolicae dignitatis, sancitum est, ut qui eumque in Urbe vellent artem medendi exercere , ii , examine , suffragioque Pr tomedici , ac Collegii Medicorum essent comprobandi . Praeterea Constitutione Clementis VIII. anni Μ DXCIII.
cujus initium est , Iuo tiri , qui tum falubribus artis Medicinae praeceptis , Statuta huius Collegii , ac privi-
regia a predecessoribus Pontificibus concessa, novo robore donata sunt; declaratumque , Medicos, Chirurgos, Parmacopolas Urbis, Ditionisque Pontificiae subesse jurisdictioni Protomedi ei, hujusque Collegii; illorum causas civiles, criminalesque spectantes ad hanc artem, a Protomedico in prima instantia definiendas esse; hujus iudicio standum esse , an pares sint illis vires his munerihus exercendis; medicamenta quoque a Pharmacopolis consecta Proto medici examini subiicienda esse . Denique ab Urbano VIII. & Clemente X. novis Consti 1 utionibus corroborata sunt privilegia, Sc Statuta hujus Collegii, eaque typis edita anno MDe Lxxv I . Est igitur in Urbe insigne Collegium ex duodecim Medicis conflatum , quorum si unus loco cesserit, eligitur alter suffragiis eaeterorum , dummodo nonnullis praeditus sit conditionibus , quae leguntur Statutorum Cap. I9. atque in primo ingressi dis
255쪽
serendum ei est de Philosophia, deque Medicina, iurandumque se Collegii Statuta servaturum . Horum unus suffragiis caeterorum electus agit Protomedicum generalem , simulque cum tribus Consiliariis exercet jurisdictionem omnem in Urbe, & Ditione Pontificia in rebus ad artem Medicam spectantibus; hique omnes , expleto sui Magistratus tempore, subiiciuntur Censsirum iudieio, an quidquam officio suo defuerint. Ad hoc Collegium spectat Voctores vel in Philosophia , vel Medicina constituere in Urbe, neque id aliis fas est. Qui igitur hoc
honore donari exoptat, adire debet Protomedicum, cuius auctoritate nonnulli nominantur, qui illius in Philosophia , vel Medicina peritiam explorent, ac testentur. Tum illi publieum examen est subeundum , disserendumque de nonnullis propositionibus sorte desumptis, vel ex Aphorismis Hippocratis, vel ex libris Physicarum Auscultationum Aristotelis, in conventu totius Collegii, dc Vicelerentis Cardinalis Camerarii, postquam Catho- Iicat Fidei professionem recitaverit, consuetumque secramentum praestiterit. Tum iis, quae ille dixit, opponit nonnulla ultimus e Collegio; aegrumque fingit quodam morbo laborantem , ut ille hujus eurandi methodum tradat. Quibus finitis, seruntur suffragia, iisque collatis, si ei faverint, petit a Uicelerente, vel a Pr tomedico sibi insignia Doctoratus conserri. Et Vice'erens Camerarii, vel eo absente , Proto medicus illum Doetorem decreto Collegii declarat, Promotor vero ei tradit insignia, Librum, Annulum , Biretum, postquam eum in Cathedra collocaverit. Deinde novus Doctor procumbens ante Vicelerentem , vel Proto medicum , promittit, juratque tactis Evangeliis, se dignitati Romanae Ecclesiae , Populique Romani, juribusque Collegii Medicorum numquam detracturum; pauperes sine ulla
mercede curaturum aegros omnes suce curae commissos
hortaturum ad Eccleslae Sacramenta suscipienda juxta Gg. . Pii V.
256쪽
Pii U. Constitutionem; omneque studium in aegrinis curandis se adhibiturum . Tum singulorum amplexibus excipitur, eisque pro collato beneficio gratias agit plurimas . Atque is est ritus creandi Doctores Philosophiae, vel Medicinae in Romano Gymnasio. Nec ambigendum est, quin in hac re Collegium Medicorum Urbis exhibeat vices Romanae Universitatis, & hujns nomine probet, constituatque Doctores. Proinde hoc insigne Collegium quoad hanc rem est pars Romana: Academiae, uti etiam tetur Cardinalis de Luca Discursu . Relationis Curiae Romanae . Hinc ait: In eadem Univer iste, pol Sapien
257쪽
DE GYMNASIO ROMANOS ECULO DECIMO SEPTIMO.
Θmnam aedi tum sub Alexandro Septimo perscitur:
II. De ejus Bibliotheea . LIL De Sacra Egiae .. IV. De Horro Medieo . V. Des pendiis Professorum . VI. Novae quarumdam Discis Gnarum Cathedrae resiturae te erectae . VII. Solemnis Dedicatio Gamnasi . VIII. D creto Gemeniis Noni uialis in Urbe fas es publice δε-cere , dissentiente Gamnasii Rectore. IX. Pus in erpretandarum Legum uni GImnino Romano assertum, pindicatum . X. De quibuwdam Theologicis cxerci- rationibus in Gymna s Romano. Edes publicis scholis habendis in regione Sancti Eustachii, jubente E genio IV. Pontifice rei litterariae studiosissimo , Senatus RomanuS extruxerat. Has Alexander VI. Pius III. Iulius II. Leo X. Paulus III. Gregorius XIII. Sixtus V. adjectis aedificiis curaverant ampliari; unde Sc quorumdam illorum Pontificum Gentilitia insignia adhuc in Gymnasio supersint. Sub Sixto U. molem aedificii auctam ab ea parte , quae remspicit Ecclesiam Gentis Hispanar Divo, Iacobo Apostolo sacram , & absolutam externam iaciem Gymnasii, apertum principale ostium, extructam interiorem aream , ac porticibus adornatam , erectamque turrim cum tintinnabulo ad convocandos Auditores, narrat Franciscus Mocedo in sua Archigymnalii Sapientiae descriptione. Deinde usque ad Clementem VIII. opus lente processite, cum fabricari coepit ad latera aedificii , & aliquantum Operis G g a adiici . .
258쪽
236 adiici. Nec cessatum est sub Paulo V. de quo testaturiciae conius : Lyceum Romanum , Sapientiam valgus cp-Fellas, magnil accessionibui aedisciorum factis ampli sit: utque utrima ei mauur imponeretur uounulla Sedis solitae pectigalia Deo pignoris subfructioni per ciendae obligavit. Rursus sub Urbano VIII. data est opera perficiendo Gymnasii aedificio , atque nova AEdes saeraeonstructa , cui in iustam altitudinem jam eductae sub Innocentio X. fastigium, seu fornicem imposuere, erecta super tectum turri cochleario opere spiris intortis sinuata, quae desinit in coronam . Hinc de Urbano scribit Ciae- conius: Omnasium Romanum , quod Sapientiam potant ornarius , ct majus eonsiluit, in quo haec inferistio :URBANO VIII. PONT. MAX.
Adhuc illa Gymnasii facies , quae sorum S. Eustachii spestat , perficienda erat. Tandem , sedente Alexandro VII. anno millesimo sexcentesimo quinquagesimo quinto ad Pontificatum evecto , totum Gymnasii aedificium absolutum est, auctumque insigni Bibliotheca , & Horto Medico in monte Ianiculo medicis exercitationibus aptissimo . Quapropter in externa Ecclesiae Gymnasii fronte inscriptum legitur:
idque in huius Pontificis vita minime praetermisit Pan viri ius in additionibus ad Ciae conium: Archiomnosium Romanum a Leone X. insiturum toto ambitu perfecit , in eogiae egregii operis AEdem in honorem S. Itionis ais Innocentio X. invocatam ab Idit , di BibliotΘeeam omnis generii librii luculenter infructam ingenti cuia , oc
259쪽
237theris magni e infructis , publicα commoditati as
II. Bibliotheca haee , qua Alexander UII. donavit Romanum Gymnasium, juris fuerat Ducum Urbini, uti& altera pretiosissimis manuscriptis reserta, quam in Vaticanam Bibriothecam intulit. De qua re idem Ciacconius scribit a Bibliothecae Vaticanae adjunxit celebrem
tuam Urisinatum Ducum magna omnis generis manuscriptorum copia refertissimam , cujus jactaram VHinatibus large rependit. ALiam vero impre=rum librorum Bisliothecam eorumdem Ducum, quae Urbaniae in situ, atque inter blattas jacebat ,pen Iopariter tapibus d mno , Archiomnino Romano donavit. Quamobrem in monumentum tanti beneficii, jussit Carotis Emmanuel Uigganius Bononiensis, Advocatus Consistorialis, Rectorque Gymnasii, marmoreum Alexandri Pontificis Simulachrum in ipsa Bibliothecae fronte collocari , hac addita inscriptione :
QUOD POST URBEM A PEsTILENTIA VINDICATAM ET AD SVΜΜΑΜ ELEGANTIAM NITOREΜQUE MULTIPLICI OPERE PERDUCTAM POST EΜENDATOS POPULI MORES ET CLERI DIsCIPLINAM DIVINUMQVE CVLIvΜsANCTIUS ORDINATUM ALIAQUE COMPLURA LIEERALITER POSITA ET SALUBRITER INsTITUTA NE QUID VEL AD CIUIvΜ CoΜMODITATEMvEL AD AΜPLITUDINEM URBIs DEESSET. LIBERALIBUS DISCIPLINII ET 8ONIS ARTIBVS PUBLICE ALENDII EXCOLENDISQUE CYΜNAsII AEDIFICATIONEM ABSOLVERITAE IEMOTHECAM INsTITUERIT INsTRUXERIT DICARIT SAc. CONSIST. AULAE ADVOCATI POSS. ANNO SΛL. M. DC. LXI.
260쪽
Τum idem Gymnasii Rector in ipsa Bibliotheca addidit hanc aliam inscriptionem:
Libros omnigenae eruditionis a Francisco Maria II. Urbini Duce , summo studio conquisitos
Ut splendidiori illorum cultui , dc Reipublicae litterariae bono Consuleret, cum hisque consociatos, S permixtos In Romanae Sapientia: Archigymnasio A se condita instructaque Bibliotheca Publica luce donavit .
Ad conservandam vero , & administrandam Bibliothe, cam sancitae sunt a Pontifice leges nonullae Constitutione In suprema risoralis O it,edita anno ΜDcLXv I I . In ea praefatur Pontifex , se Bibliothecam hanc curae Advocatorum Consistoriatium, & publico usui commisisse : Dudum quidem , ait, inter gravi mas, multiplicesque osolicae fervitutis euras peculiari sollicitarine ad Urbis Sapientiam nun cupatam animum intendores, o quo aedi cium, o Saceltam olim magni e a Pontiscibur praedecessoribus no ris inchoata , imperfecta remanere prospicientes , magno tu tupescimus absolvimuI,'tamen non minus su Iicae utilitati , stadiorum commoditati, quam Urbis, ct i us Sapientiae splendori sudentes in ea insignem Bibliothecam a nomine nostro Alexandrinam naucusatam tu tuose , ct olendide a fundamentis confriaximus , eamque a mGriis, ct magna librorum undique conquesorum copia infraxiamui, publico usui , nedum subditorum nosrorum , sed omnium quarumcumque nationum ad hanc noWram ALmam Urbem eon evium sub cura, regimine , O a Gnsratione Collegii adsocatorum no ri Consi orti infe piat, , inde quibuscumque litterarum sudio Pacare cupienribus , earumdem capessendarum occasio , ct commoditas mini retur. Τum statuit , ut ex coetu sua Consistoriales Advocati unum seligant, qui Bibliothecae praesit tatque: