장음표시 사용
281쪽
23'ti censem Academiam, ne Scholares laici addiscendisseientiis in Collegio Societatis operam darent, & ne in eodem Collegio doceretur , iisdem cum publico Gymnasio horis; & excitata in hanc rem lite, tandem a Senatu Regio Castellar, anno ΜDcI I I. definitum , ρuod Scholares faeculares in nulla Religiosa Communitate Iectiones aud rent. Quoad Bononiensem Academiam Urbanus VIII.
Constitutione anni Μ XLI. die x. Novembris decrevit,
nullis fas esse in Civitate, & Provincia Bononiensi Disciplinas illas tradere, quae in publico ejusdem Civitatis
Gymnasio edocentur. At Romanae Academiae omnia iura competere , quibus aliae fruuntur . Addebatur, Constitutionibus Societatis Part. . Cap. I a. studia Theologiae,
R Sacrarum Scripturarum pertractanda eis esse, non a rimgendo tamen eam parrem Canonum , gux foro coutentioso infersit. Atque id ipsum a pluribus Scriptoribus
afrmari. Decreviste quidem Lateranense Concilium , ut viris idoneis concederetur facultas docendi; ita tamen, ut ne Universitatum jura laedantur, nec illarum
splendori quidquam detraheretur . Privilegia a Paulo III. Pio U. Gregorio XIII. concessa, quae a Passerino in libro de Statibus hominum reseruntur, docendi liberales artes , Ius Canonicum minime complecti. Ab antiquissimis temporibus nullum in Urbe docuisse publice Iura, nonnisi quia noverat quisque id sibi esse interdictum . Inde Romani Gymnasii jus confirmari, auctoritate Legis
Si qui uam . Digestis . De disers ct tempor.sr crist. ubi dieitur : Si quissuom in fluminis subiaci diverticulo
solus pluribus annis piscatussit, alterum eodem jure uti prohibet. Denique jamdiu in more positum, ut a Reetore Gymnasii concederetur facultas Iura interpretandi . His igitur momentis mature pensitatis, tandem die xv I.Maii, anno ΜDCXCVIII. a Patribus Romanae Rotae dicta est sententia, quae legitur typis impressa in Romana uris Ie-
282쪽
jus bono jure constet, suffragati sunt Iudices privilegiis
Universitatis e Domini favore Univer latii de V sbono jure consare procul dubio resFondendum esse cen- fuerunt. Alteroque simul proposito Dubio circa Manu-reurionem , pariter : Domini censuerunt Uniser tali is non Patribus Societatis Iesu dandam esse Manulentionem in possessione, set quassossessione legendi Pus --
agonicum ex professo ct in separata Cathedra . Riquissimam autem hanc lententiam hisce momentis Patres comprobarunt . Quod jus privativum Romanae Universitatis fundetur, nedum in generali ordinatione Iuris prohibentis publice Leges interpretari , extra ea loca, quae hanc facultatem obtinuerint privilegio ; sed etiam in speciali ordinatione Iuris Pontificii in Capite Cum de diper . De privit. in Sexto , ubi ab Innocentio IV. Romana Academia praecipue constituta est ad Ius edocendum, uti etiam ex Constitutionibus Bonifacit VIII. & Leonis X. Quod retroactis temporibus Gymnasium Romanum hoc jure privativo frueretur; cum nullus umquam publice explanaverit Jura , inconsulto Rectore ; nec ullae Propositiones ex Jure seleste, suerint publice propugnandae, etiam a Romanae Rotae Auditoribus in Cancellaria, cum primum ad hoc officium accersuntur , nisi data venia a Re
re Gymnasii . Quod Decreta Concilii Lateranensis, de Alexandri III. Tit. de Magi is, id unum statuant , ne scilicet aliquid pretii exigatur pro concedenda facultate docendi: Privilegia vero Pontificum Patribus Societatis indulta de Scholis publicis habendis , Iuris Scholas minime cum plectantur . Quod Regularibus, praesertim vero Pati ibus Societatis interdicta sint studia utriusque Iuris ; nec ulla esse possit scientia Iuris Canonici, sine ulla scientia Iuris Civilis. Denique cum nonnullae Rotae Romanae Decisiones in medium proferrentur in Cracopiensi juris lagendi eorum Coccino, matri, GθμIerio, medio
saeculo deeimoseptimo, Iudicum sententia fuit , in illis.
283쪽
bus , non Vero de Iuribus edocendis . Rursum haec controversia ad examen revocata est in Auditorio Sacrae R tae , rursumque definita, die 9. Ianuarii, anno ΜDCXCIX.
in alia Romana iuris legendi tum saper bono Iure tum super Manutentione, hoc Decreto, sandum esse in δε- eiss. At quoad bonum Ius , declararunt Patres consare de bono Iure Unive tatis,fea Are/iomnasyprohibendi Collegio Romano Iecturam, fra explieationum Iuris Canonici in uulpemum eo modo , quo fuit in separata Cathedra incesta , poste tamen Patres Societatis dicti GI-
egii Geros Conones Forum conten ofum non res icien- res docere tu Cathedra Neologiae flos ripae: Azum vero pro nonibus sermon, hunc contens sum Forum non re-nicientibus erigi potuerit, se obsit particularis, ct δε-
perata Cathedra , Domini non fuerunt concordes , ut resolutionem super boepuncto ad aliamproso tionem di
Ierint. Quapropter, die 22. Iunii , anno Μ'CXCIX. Romanae Rotae Patres , in quaestionem vocarunt, an fas esset Patribus Societatis , Cathedra distincta a meologia, Canones illos explicare , qui minime spectarent ad Forum contentiosum ; definitumque est, id eis minime fas esse , tum quia illorum Statuta eis dumtaxat permittunt
Theologica studia; tum quia Canones sejuncti a Foro, vix a Theologia sejungi possunt; tum quia ad illa usque tempora , nulla in Collegio Romano suerat Cathedra Canonibus edocendis . Hae Rotae Decisiones typis editae sunt , ac memorantur ab Antonello Lib. deoner. & jur. Clerre. Decis. 26. R a Card. Petra in Comment. ad Constit. Inter racterat Ioannis XXII. Igitur antiquissimum jus Gymnasii Romani interpretandarum Legum sive Civilium, sive Ecclesiasticarum , novum robur accepit his gravi Isimorum Patrum Rotae Romanae suffragiis . Cui juri etiam novum robur addidit Innocentius XII. Pontifex Maximus, anno MDCC, lato Edicto, nomine Ioannis Bapti-
284쪽
s6astat Spinotae Cardinalis Camerarii, ut nullus in Urbe , sive publicus Prosessor, sive aliquis alius, extra publicum Gymnasium, sive privatina, sive publice traderet Institutiones sive Civiles , sive Canonicas, silve Criminales; exceptis Collegiis, Seminariisque , ubi fas esset alicui publico Prosessori, vel aliis Lectoribus, facultate tamen
eis a Rectore Gymnasii concessa, Iura docere et utque ibi publice propugnari Tlieses in Iure deberent, nonnisi consentiente Rectore : ut publici Prosessores mercedem nullam a suis Discipulis exigerent, ac diligentem Scholis habendis operam darent; sin minus, detracta salarii parte punirentur . Pariter Clementis XI. Edicto cautum est, nequis in Urbe , sine permissu Rectoris, Iura do,
ceret. Memorat haec Pontifieia Decreta Vincentius Petra , loco citato. X. Spectant ad Gymnasii Romani ornamentum non- multae, quae in eo habentur , Theologicae exercitationes. Et quidem in mentem venerat Alexandro VII. Papae optimo consilium .instituendi clarissimorum Theologorum collegium, quorum opera tuendae Ecclesiae insigniter deseruiret. Ita enim narrat Pan vinius in additionibus ad
Ciac conium: Desinaverat ct pirorum Couetium insitueresacrarum omuis generis titterarum eraditione pr
santium , qui ex omnibus Christoni Orbisprosinciis legerentur , pro ut quisve fuma , ct ingenio clarus esset. Horum opera , ct cons Ito uti volebat in de niendis Fidei
controPer is, retundendis calamis Romanae Sedi in-δεσι , guibus Geologorum noserorum , gui Sehola catantum norunt udium impar es . Ex quo profecto ingeni Summis Ponti cibus praesidium , t autem Urbi decui , atque ex imatio accederet , ct His, vel maximus fructur aliquando exseret, quod F quae apud exteroυrα- cura iugeniaDecrescerent, vitio gentit, pel aliqua alia de causa , male in Urseem Romam animata , allecta spe
praemioru , ct victa benescio, no aserent. Statuerat
285쪽
enim ad eos piros liberauter alendor , Collegio attribuere reditur insignium Mon Ieriorum , ρu pectatae religionis , atque industriae hominibas olim referta , coua-
a in praesens disciplina, a prisis moribus defecerantct ex eorum numero illos , qui di rνyati merito , ct δε- plenita eminerent, ad Magis ratus amplissimos, ct priamos Ecclesiae Romanae gradus provehere . Nec ambigendum est, quin hoc nobilissimum Collegium pars suisset publici Gymnasii , illiusque magnum ornamentum . At
dolendum sane , haec Pontificis vota irrita suisse, tantumque consilium executione caruisse . Attamen non desuerunt Gymnasio, eadem aetate, Theologicae quaedam exercitationes . Nam Decreto Congregationis , quae Visitationis Apostolicae dicitur , anno MDCLX. statutum est, ut
Parochi Urbis, semel in hebdomada in Gymnasio de Theologia Morali dissererent, ac disputarent. His vero disputationibus Pontifex praeesse jussit unum ex publicis Prosesilaribus Theologiae . Legitur enim in libro Camerariatus Collegii sol. 69 . die la. Ianuarii I 66 I. Rectore Carolo Emmanuele Uig2anio: Sancti mas Dominusnser facta biper me in ascriptum Rectorem D uzatum relatione decreti novi me a Sacra Gongregarione emanat , quod i serum Parochi inhis deheant consuetas theses Cafavis Consuentiae defendere in Ecclesia, seu SaeeIIo Sapientiae per Sanctitatem suam nuperrime absoluto,prirdictum de oretum a robavit, ct jussit Lmposerum praedictis the bus ultra expressis inpraedicto
decreto assisere, ac di cutisti us arguentium , quando Mui Dii acere aliquem ex Lectoribas Theologispraedictae Sapientiae in Catalogo Lectorum ejusdem Uniper ratis descriptis, alsernatim , pel determinaleprout Rectori pro tempore magiι expedient visum fuerix. Nune vero, ab hujus saeculi decimi octavi exordio, disputationibus illis successere clarissimorum plurium Theologorum exercitationes de Sacra Scriptura, de Controversiis
286쪽
in qualibet hebdomada, teria tertia , & sexta , in Gymnasio aguntur . Insignis hic Theologoaum coetus dicitur Academia Theologica , atque ex Censoribus , & Academicis constat, ita tamen , ut nullus inter Censores coop. 1etur , qui non antea sex annis inter Academi eos disse- rendo, ac disputando meruerit. Nam in quolibet conven- . tu unus quidem disserit, duo vero in disserentem insurgunt; & Censores de ipsa re iudicium serunt. Hujus Academiae Institutionem , ac Statuta , quae magna ex parte aut rem habent doctissimum Cardinalem Ferrarium ex ordine Praedicatorum , laudavit , confirmavitque Clemens XI. Constitutione discrutabili edita die a 3. Aprilis , anno MDCCXI I I. ac nonnulla privilegia Academicis concessit , quorum eligendorum curam nonnullis Cardinalibus commisit. Et ne Censores umquam deessent ,
statuit, ut illi Prosessores publici Theologiae, ad quos spectat Lauream in Theologia conferre , iidem , ipso jure fruantur in hac Academia Censorum officio: ut innes , inguia Sacrae Theologiae in eodem Gamnaso Lectores nunc ct pro tempore exis entes , qui Collegium Theologoram inibi construunt , o itim Censorum in dicta Academia pariter obtineang. A Benedicto XIII. qui sepe hisce
Theologicis exercitationibus delectabatur, majora accepit Academia Theologica beneficia. Nam Constitutione In excelsa, lata die 6. Maji , anno MDCCXXvi. nedum Clementis XI. de hac re Constitutionem, & Academiae statuta confirmavit , verum etiam decrevit , ut ex Dataria Apostolica, quotannis solverentur aurei nummi quinquaginta singulis Academicis numero viginti , donec expleto suo munere , inter Censores cooptarentur. Tunc
287쪽
dinalis Raphaelis de Girolamo, qui in hae doctorum victorum Academia excitanda, fovendaque nil sibi reliquum secerat, haud exigua pecuniae summa Academicis loco praemii singulis annis distribuenda, est testamen to relicta . Atque haec Academia, cui nonnulli Cardina-Ies imminent, adhuc in Gymnasio , qualibet in hebdomada conventus suos praeclarissime celebrat. Non nun quam , conveniente multitudine , praesentibus amplissimis Cardinalibus, vel clarissimis Aulae Romanae Praelatis , disputationes publicae instituuntur . Singulorum merita a Viro ad hoc munus deputato , quem Secretarium Vocant, describuntur . Porro spectiit haec Academia ad Romanum Sapientiat Gymnasium, tum quia in ea habet sedem , tum etiam , quia ex Constitutione Clementis XL
duo ejusdem Gymnasiii Prosessores jure perpetuo languntur ibidem Censorum honore , & Ossicio.
288쪽
DE GYMNASIO ROMANO SAECULO DECIMO OCTAUO
BENEDICTUS XIV. resaurat Romanam Academiam . II. Hus regimen Advocatis Consi oriatibul, eorumque jura cons mat. III. Statuit ordinem constituendi
publieos Professores. IV. Mathemati eam , ct Chemiam donat Cathedra, ct sipendio . U. Desinit numerum , sipendia Pro emorum utriusque Puris . VI. Et Medicinae , ac Bolanicae . VII. Theologia Moralis, P μca experimenta , G Liturgia docentur e CatBedra. VIII. tiuotidianam operam jubet Professores praesare.
M. Conditiones decernit ad vacationem muneris ob-rinendam .X. De dignitate Professorum Urbis XI. De Ordine , quem inter se fersant. AII. Ordo totius rei litterari in Θmnino Romano Uae varia diversis temporibus, Imperatores plurimi , Romanique Pontifices contulerunt bonis artibus incrementa , & beneficia , ea omnia ab uno eodemque BENEDIC ΤO XIV. Pontifice simul collata vidit aetas haec nostra felicissima . Nam alii quidem exemplo suo , alii patrocinio ad Litterarum studia homines excitarunt. Ab aliis stipendia , honores , vel privilegia Prosessores bonarum artium accepere. Alii denique promulgatis optimis legibus rem litterariam adjuvarunt. Haec vero omnia nostris hisce temporibus unus idemque Ponti sex praestitit , ut qui liberalium Disciplinarum studia excitavit, fovit, auxit exemplo , patrocinio, prae
mi is , honoribus, opibus , legibusque . Qui in supremo
289쪽
Pontificatu , etsi omnium Ecclesiarum , & totius Reipublicae sollicitudinem gerat, & ossiciis omnibus Episcopi , ac Principis, pietatis, & imperii, ne vel minimum desit;
tamen Litterarum studiis, in quibus ab ineunte aetate suerat diligentissime versatus , quaeque in omni vitae suae genere honestissime coluit, totus incumbit, ac ut alii etiam incumbant , modis omnibus curat . Cujus quidem rei, cum plurima sint argumenta , eaque indigenis, exteri Gque perspecta , tamen illud insigne est, quod ad nostrunipertinet institutum, reddidisse illum Gymnasio Romano pristinam gloriam , & dignitatem . Ab ea namque Romanum Gymnasium exciderat aliquamdiu ; adeo ut Cardinalis de Luca in sua Relatione Curiae Romana: Discursu quadragesimo quarto, agens de Sapientiae Gymnasio scriptitaverit: Exceptis Facultatibus Legum, Medicinae , licet in Sapientia adsent Professores , seu Lectores Theologiae, Philosophiae , ct aliarum Facultarum , vel artium
Liberalium , attamen videri potius Studium quoddam eriremoniale . Tantam Romanae Universitatis calamitatem
BENEDICTUS XIV. Pontifex Gloriosissimus avertit , atque in florentissimum statum commutavit. Ejus enim cura , R imperio Prosessores doctissimi constituti: jussi omnes diligentem , quotidianamque operam in Seholis habendis impendere : otiosi e medio sublati: Disciplinae nonnullae praestantissimae in publica pulpita illatae: Experimenta Physica, Mathematica, Chymica , Anatomica,
Bolanica, vel revocata,vel nunc primum inducta: Pro Lsorum merita, Κ stipendia aequiore lance pensitata: illorum numerus definitus: & leges plurima: ad rei litterariae ordinationem sapientissime latae . Quibus omnibus
Optimi Principis beneficiis , reviviscere visa est: pristina Gymnasii Romani gloria , ut jam nobis minime invidenda sit dignitas , & Artuna, quam Eugenius IV. & Nico laus V. vel Leo X. aut Clemens VIII. vel Alexander VII. .honis artibus attulerunt . Et adscribendum quidem est L l a RO
290쪽
268. Romanae Academiae felicitati, quod Pontifici rei litterariae studiosissimo adhaereat inter primos Aula: Ministros Rector ipsius Academiae, Clemens Argenuillerius , Vir peritia Iuris , probitate morum , & singulari studio justi,& aequi, cum paucis comparandus . Iam singula , quae in Romani Gymnasii utilitatem decreta sunt, prosequamur. II. Regimen Gymnasii , quod Sixtus V. Advocatis Conlistorialibus commiserat, quodque plures alii Pontisces comprobaverant,Gloriosissimus Pontifex BENEDICTUS XIV. eisdem confirmavit, lata Constitutione , Inter conspecvos ordines anno MDCCXL IV. his verbis: stuam prolude unionem , perpetuam annexionem di incorporationem ορο ii Rectoratus hujusmodi una cum facultaribus ipsum Θmnassum, ejusque Ecelesiam, Schous, B bliothecam regendi , asser pandi , ct gubernandi ,
uuumque ex proprio Collegio in mulo I annos sudiorum Rectorem, atque alterum Bibliothecarium , tum etiam
Bibliothecaepraedictae Custodes, aliorique Θmnosi praedicti O Diales, ct Mini ror, respective eligendi, ct
deputandi, Iblvo eorum Iure, guibuι vel oneroso , Pelatio legitimo titulo nonnullorum O cialium Bujusmod deputatio competere dignofectur; nec non ejusdem Bibliothecae libros permutandi flatu a quoque, ordinationes , ct propissonespro omnosi praedicti meliori regimine , utilitate eondendi , faciendi , ct publicandi ,
atque illa, seu illas, toties quotieι eisdem , seu eorum majori parti expedire videbitur mutandi, innoPan- i , Fcuti per Praedecessores Moseros Sixtum H Gomentem VIII Alexandrum VII. Romanos Ponti es ei dem alias concess ae fuerunt, approbomus, confirma-mui , ct gusteuur osus t de no*o concedimus, ct tu Lgemul. Quoniam vero Sixti U. Constit utione, administratio Gymnasiit ita fuerat Collegio Advocatorum Con sistorialium addicta, ut nil tamen deperditum, detra ctumque esset ex juribus, privilegiisque oninibus, qui buS